장음표시 사용
221쪽
CAPUT X. Lethalis ani tumor.PEriculosa uti sunt, duriora tubera , inter gulam, ac asperam arteriam sese insinua tia: sic neque sine evidenti discrimine est ille tumor: qui haeret maribus inter vesicam, re intestinum rectum: & foeminis inter easdem partes, ac vulvam intermediam. Praesertim si adultus, nec maturescat mature , nec effundat tempestive pus in se contentum. Intercludit quippe, mole sua, eXitum excretis illaC eruptu-xis , Impediendo rigide, ne descendat alvus: profluat vulva: vel lotium deponat vesica. Quae impedimenta occidunt infallibiliter ho
Sutoris uxori, excrevit, sexagesimo aetatis anno, ingens tumor, inter alvum, aC Vulvam. Sed loco penitiore , quam ut eo vel penetrarent medicamenta puS moventia : vel ferrum , abscessum aperiens. Unde factum, ut indies latius sese extendens, pervenerit tandem, ad eam magnitudinem : ut suppresserit , iuxta alvum, ac vesicam. Quarum partium cum non potuerit carere usu, carendum fuit dulcissimae lucis usura.
222쪽
CAPUT XI. Dolor mi, quarta hora, a soluta alvo.O Juntum homini prodest moderata; tantum nocet invicem immodica sanguinis profusio 3 praecipue ex ani venis. Quae distentae acri,ac servido sanguine,nisi mature sese exonerent , excitant siepenumero, vel perniciosa ulcera : vel dolorem sive continuum sive periodicum , Sed raro ita ordinatum, ut invadat definita aliqua hora. Quas tamen interpolatraviora, uti contigit nobis videre , in morbis aliis: sic etiam observavimus easdem, in reciprocoharum venarum dolore.
Jacobus Scipio, Vir procerus, sed ventriculi imbecillioris, & lienis summe obstructi, doluit insigniter circa anum, qualibet quarta homxa,post exsolutam alvum . Quum alios idem dolor seleat invadere protinus, a dejectione. Cum jus morae causia, procul dubio, rejicienda est, in lentam illam pituitam , quam frigidus ventriculus continenter immiscuit atrae bili, venis haemorrhoidalibus inhaerenti. Sed cur accessit hic dolor praecise hora qua ea, si dejectione 3 annon ex natura bilis atrae 3 quae uti movetur die quarto : ita fotasiis &hora quarta nisi lubeat forte recurrere E, & reciprocum hunc ordinem referre, ad abstrusam
aliquam causiam. Quam equidem in tantis te-
223쪽
MEDICARUM LIB. III. asynebris, lubens discutiendam relinquam sagacioribus ingeniis. Erat autem hic dolor, adeo acerbus: ut vix fuerit ferendo aeger: quocirca nihil non tentatum, quo opitularemur homini. Sed praecipuum auxilium tulere sanguisugae ano adpositae. Quae exsugendo sanguinem, venas distem dentem, absorpsere simul malignum virus,
CAPUT XII. Lumbricus ex iugulae. Artoris uxori, vivus lumbricus, ex ingub nis ubi erupit abscessu ; veritus fuit chirurgus, inde eventurum immedicabile intestinorum ulcus. Sed benedixit Deus tam clementer , detergentibus, ac consolidantibus medic mentis, supra, infraque adhibitis , ut repleto Convenienter ulceris vacuo , & glutinatis debite hiantibus intestinorum tunicis, brevi evaserit ex periculosi hoc syrtium aequore. CAPUT XIII. Periculosa hernia sumta.
NIhil herniae intestinati perniciosius est,
quam stercus per os reddi. Arguit quippe haec regurgitatio , mani sestam motus peri-stallici offensem. In quo cum consistat verum
224쪽
etoo OBSERvATIONUM intestinorum stabilimentum, mirum non est, si eo labefactato, pessum eat homo. Licet interdum reperiantur nonnulli adeo validi: ut devicta tam exitiali noxa, adipiscantur iterum pristinam sanitatem. Quod tamen albo corvo
Nautae, ex hiberno naufragio diu madido, ac frigido, intendebantur tantopere a spiritu, intestina, plus aequo refrigerata: ut dilatato peritonaei processu, descenderint non modo in inguina, verum in ipsum scrotum. Unde dissi- Culter retro compulsa s sive ob distendentem spiritum,sive induratum stercus; laesere non parum motum peristesticum. Ea cum non possent se infra eXonerar ejecere supra per os, Cum bilem flavam; tum sordida at Vi eXCrementa. Quae praeter naturalis excretio, aliquandiu continuans, licet Videretur habere certam des, perationem dividimus tamen die tertio decimo, intestina haec , a Cornelio Sas utio, rite in locum suum reducta res& aegrum quantumvis summe debilem, imo morti jam vicinum, praemter omnem spem, enavigasse feliciter, pericul sam hanc Charybdim.
Sapientia Iuvenilij OUo prospero successu utisue fruitus fuit, locuples videm sapientiae candidatus s
225쪽
MED1 CARUM LIB. III. Eorqui juveniliter prudens, nescio qUse non in medium attulerit argumenta: quo mitaret remedia herniae suae convenientia Asierens propterea, se quidem videre discrimen neglecti morbi:& poenas, quas daret, ob contempta remedia Quin imo ipsam mortem haud improviso sibi
Quippe mortem omnibus promiscue proponi. Rem sibi esse satis lautam, ac proinde obitum suum, nemini detrimento, quin potius multis usui futurum. magnam fortUNam, magnum decere animum. Se jam satis philosophiae sacris operatum ; & abunde scire, Don perpetuo timendum, quod semel facie
Mortem etiam non terrere sapientem, sed quavis vita esse obtabiliorem. Iano stultum , somno delectari, & mortem perhorrescere. Sequidem juvenem videri ; sed senem interim esse, quisvis pervenisset, ad extremum sui fati. Ivisse alias alios, quo necessitas vocarit. Iturum&se, quamcunque viam ingrederetur morbus: a quo id temporis obsidebatur. Vitam circaeis illecebris sucatam, sallere quidem imperiti vulgi sensus; sed Philosophi fir- percilio nihil indignius. Quocirca se beneficii loco accepturum, si posset maturam Oppetere mortem . Et brevitate vitae superare incommoda: quae forte adferret inseqUens aetas.
Quae tamen speciosa fiducia oppido quamri r brem
226쪽
brevi destituit hunc philosophum; i vidit,su
tiles suas argutias diffari, a stercore per os e rumpente. Et gloriosam illam linguam continenter perfundi foeda alvi illuvie: & cor majoribus infestari angustiis, quam unquam Convceperat animo.Quae certe tam vehementem, in ipsum, fecere impetum: ut lubens exuerit umbratilem sphilosophum. Et obtestatus sit obnixe ami- Cos , nullis parcerent sumptibus: sed quidvis largirentur Medicis: imo mediam divitiarum suarum partem : modo vendicaretur ab angustiis, quas intentabat urgens hicce modi
Plurima quidem improvida sibi excidisse :sed nunquam cogitasse, tam acerba fore mortis spicula. Neque tam imbellia tela, quae imaginaria Philosophia opponeret morti. Se quidvis remedii admissurum, & nihil non acturum, modo liberaretur a praesentissimo hocce vitae periculo. Quibus lamentis permoti amici, permo eretandem, sed non sine insigni mercede, Cornelium Sasboutium, ut manum operi admoverit, ct feliciter reposuerit huic juveni intestina. Quibus in ventrem reductis, dici vix potest quanta laetitia perfusus sit hic Philosophus: &qua alacritaete numeraverit pretium, quo amis sam sanitatem redemerat. Ostendens vere filo exempla , Vasa inania maxime tinnire. Et ante
227쪽
MEDICARUM LIB. III. et obtei victoriam, facile triumphum cani. Sed viros fortes, in ipso opere, esse acres , at ante id placidos. CAPUT XV. Praepostermn mentium. O Jam necesse Medicis, inquirere avide, in
naturam, ac morem morbi: tam utile ue
gris omnia nude detegere. Nocet quippe silentium , sed magis simulata veritas, plures nam que curat, cui plures fidunt. Et optime medetur, cui optima notitia. Ecquis enim telis suis attingeret, quem non conspicit, scopum p pugnat certe Andabatarum more quisquis cum ignoto luctatur morbo. agunt nonnulli subdole cum Medico: sed ludentes tali ludo, ludunt de proprio Corio. vidua, Juveni cuidam desponsa, sentiens, ob intestinum, in inguina, prolapsum , venutrem nihil amplius excernere; sategit omni ope eum movere. sed spe sua frustrata, confugit tandem, sed serius ad Medicum, a quo tamera forte fuisset aluta, modo candide revelasset, quam subdole subticuit, naturam sui morbi. Sed verita, ne sponsus forte rescisteret, qua laborabat, herniam: maluit eam clam habere ,
quam suae consulere securitati. Ignara, in Medicina, maxima esse temporum momenta. Et
occasionem semel elapsem, dissiculter postli-
228쪽
minio repeti. Quod praeposterum judicium deploravit quidem ipsa deinceps serio, sed se
Jam enim Computruerant intestina: &reducta in abdominis vacuum , adeo non sustulere malum: ut potius occiderint ipsam aegram. Quale infortunium nimis certe quam familiare est, intestinis , vel tarde, vel violenter repositis.
CAPUT XVI. Immoderatus C steris usus.FIliolae Gulielmi Evervini, infudit Pharmam Copolae uXor, ob intestina a spiritu distenta, tam frequentes clysteres: ut in ventre, pPst obitum dicteto, vix pugillus stercoris super'
fuerit. Argumento certe evidenti, immoderamio clysterum usu, non semper subduci superflua: sed interdum quoque necessaria: qum tandem cederent indigae naturae in utile alimen, tum. Sine cujus perenni adminiculo, consum, tur necessario homo, & exhauritur tandem uberrimus, nostrae vitae, fons.C A P U T XVII.
Interior intestini tunica, excret . DT rix ra quam tormina vocat Celsus, expellit ab intestinis modo cruorem,
229쪽
MEDICARUM LIB. III. cum quibusdam mucosis: modo opima, ac pinguia : modo ramenta tunicae interioris cmodo Vero quaedam carnosa: qualia vidit Virdiligens , Hercules Saxonia aequantia ulnas longitudinem. Uti nos integram, intestini recti, membranam. Helmerus Christianus, excruciatus impense, ab acribus intestinornum torminibus, sensit ex fervida illa bile, adeo exulcerari sibi intestina: ut intra octidui curriculum, excreverit infra , integram illam tunicam: quae intestinum rectum intus obvelat. Propellebatur autem illa , non confestim in pelvim: sed adhaerescens firmiter podici, nequiit inde convenienter si parari, ante exactum biduum. Quod insolitum, pendulae tunicae, speet culum, perterruit usque eo familiares; ut ver rentur , ne utique prociderent & reliqua int stina. Sed re accuratius perpensa, ereXimus perperam prostratos.& convocatis in auxilium, affectus magnitudinem, pluribus Medicis, decrevimus communi consilio, primum a ferre abrasam intestini tunicam : deinde praeter cottidianam, aquae mulsae, infusionem, lacera intestina frequenter abluere, cimere insisquente, cujus ope etiam, eX toto, tandem Comvaluit. . Herbarum, Veronicae, agrimoniae, Ce
taurii minoris, scordii, singularum manipulum medium. Mercurialis , parietariae, singu-
230쪽
eto 6 OusERvATIONUM larum pugillum. Decoquantur m qua plantaginis , & vino rubro. & admisce deinde colaturae unciis sex. Succi apii palustris, mellis mercurialis, singulorum unciam. Myrrhae, aloes pulveratarum singularum draginam. Milae, fiat clyster.
C A P u T XVIII. Adeps cottidie ab alvo prodiens. ALithaea Erpicomia, mulier gracilis, ac tenera , afficta frequentius, sive a febre tertiana , sive ab obstructo liene, excrevit tandem singulis diebus, quatuordecim amplius menseS, plurimum flavescentis adipis: incumbentis ste cori, instar butyri liquefaceti. Sed ea plerumque Copia: ut potuisset, modo quis illum collegisse set, replere aliquot vascula. Carbonibus injectus edebat flammam satis lucidam. & remanens aliquandiu in eXcretis refrigeratis , concrescebat instar durioris adipis. Verum, quod summe admirandum, prodibat semper, sine torminibus, sine macie, nedum febre colli quativa, quam tamen plerique medicorum, credebant, in primo accessu, infallibiliter se animadversuros , edocti fortassis a Galeno, pinguia excrementa fieri, a febre fundente pinguedinem. Comm. III. in lib. Vid.