Nicolai Tulpii Amstelodensis exconsulis Observationes medicæ

발행: 1716년

분량: 421페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

51쪽

MED I C AR UM LIB. I. a Ipraedixerit, aliquid monstri ali, neque sane praeter rationem: accenso enim sanguine mirum haud fuit, motas fuisse temporum arterias et tin- cham manus, ac faciei cutem : & ex acri, fervidi humoris, Vapore, Concitatam fuisse, nOVam, ContractorUm nerVOrtim, periodum Quotquot autem accederent Medici, accedebant vero plurimi ; omnes Contulere, primo saltem accessii,morbi hujus Causiam, in vulvam: sed intellecto legitimo menstruorum ordine; &audita gotturis libertate, direXere Contra, Consilia sua, in lienem, ac atram bilem, in pancreavte stabulantem. Haec enim loca, designabant perspicue, cum dolor lateris sinistris tum calor in lumbis evidentior, quam alibi. Quibus accessere, excreta subinde quidem flava, ac por-racea; sed plerumque atra, ac Vere nigra: ex quibus, luce clarius apparuit, Cum lienis, tum pancreatis Viti Um. Quarum partium calor, adstrinxit ipsi, tam pertinaciter alvum: ut totius morbi decUrsu, ViX quicquam reddiderit sponte. Ac proinde necesse fuit, eam continenter dUCere, per Ca thartica: praesertim per catapotia (clysteres quippe aversabatur concinnata, CX granis Undecim extracti catholici, & quatuor pilularum nitri Tralliani. Aut tantundem , vel Veratri nimgri , vel pulveris hierae Galenis prout Variaret morbi, inclinatio.

Non omissis interim illis, quae longo usu,

52쪽

judicantur, morbo comitiali, apta: quorum thmen taedium, perpulit ipsam assiduo, ad easdem pitulas: quibus etiam, usque eo, benedixit misericors Deus s ut illis propemodum solis,cesierit pertinacissimus hic morbus. Devictus procul dubio, eo tardius 3 quo minus dormiverit noctu, & parcius aleretur interdiu. Semel tantum capiebat cibum, in diei eumque semper, circa octavam vespertinam et & qualibet nocte exagitabatur ab indefatigabili vigilia: uti interdiu, a periodicis nervorum distentionibus: plerumque ita efferis , ut Continenter opus fuerit, eXCarnificatos nervos , illinere leni aliquo cerato: sed praecipue in planta pedis, a qua, uti

incoepit, ita quoque desiit, gravissimus hic

A P U T XII. Tremor periodicus.

AT mentio, reciprocantis hujus periodi, suggerit mihi, simillimum, periodici tremoris , eXemplum et conspectum in Assine nostr , Margareta Brentia, virgine pallida, & habitus plane pituitosi: quam periodicus hic tremor eXagitaVit, integrum triennium: facto initio 3 ab omnibus membris s sed mox desinens, in sola brachia, ac crura: commovenS illa non assiduo, sed interpolatis duntaxat vicibus: durante qualibet periodo, ad horas ferme duas: cum gutture rauco, & voce suppressa.

53쪽

MEDICARUM LIB. I. Est Sub cane vero, &ardente Sirio, Contremiscebant ipsi membra, qualibet sesquihora: Cum reliqua tempora, Cottidie unam solummodo cernerent periodum. Sed mensis Martius conveniebat quotannis, Cum ordine dierum canicularium. Nonus dies erat semper integer, &CXpers omnis molestiae: praeterquam quod in eo, mutaretur assiduo, hora insequentis perio-di. Sive ab occulta aliqua, illius numeri, proprietate , sive a sanguine, illo die, frequenti us, quam aliis, emisso.

Ipsorum autem circuituum ordo, Conveniebat manifeste, modo Cum maris,modo Cum it nae , modo cum solis motu: prout enim horum variaret ratio; pro Co etiam, vel relerius, vel . tardius, accedere,& recedere,reciprocantis tremoris, Circuitus. Sicuti namque maris motUS,

pendet a sole, ac luna: sic quoque videre fuit, periodicum hunc motum, plurii lium immutari, ab eorundem siderum, vel accessu,vel reces, su. Quippe hieme erant tremores hi tardi ; se- state contra celeres: & sub Sirio, tot propemodum circuitus , quot horae: a quo tameri molestissimo tremore, vidimus tandem, hanc virginem integre restirUtam. C A P U P XIII. Reciprocus cupitis dolor. Retaeus Cappadox, propositurus, lib. a de caus diuturn. affect. C. I I. discrimen

54쪽

go Ons RRvATIONUM inter ea et ah αλ γίαν, & ic a Q αλ α αρ; asserit adposite, illam recentem , hanc vero inveteratam, &periodicam. Nusque circuitus, protrahi, modo ab occasu solis in meridiem , modo invicem a meridie, in Vesperum.

Isucium Halmalum infestabat, sub aestatis initium, acerbissimus capitis dolor s i nvadens ,

ac di edens cottidie, statis horis, revolutione tam molesta: ut multoties mihi asseveraverit, se vix tare ferendo cruciatum illum, nisi brevi deficeret. Raro enim eXcurrebat, Ultra horam secundam. At reliquum diei erat sine febre, sine lolii intemperie, uti me, pulsantis

arteriae, vitio.

Durabat autem periodicus hic dolor, ad diem quartum decimum: quamvis interim, nequaqUam omitterentur, requisita remedia: uti neque cucurbitulae scarificatae , vel vesicatoria occipiti admota: a quibus postremis auxiliis, vidimus non tantum hunc aegrum, sed etiam alios, plurimum emolumenti percepisse,se: sed praecipue mercatorem quendam Brabantinum, quolibet Vere, a periodico hoc dolore, tam acriter excruciatum: Ut ViX palpebras attolleret , nedum verbum ullum proferret, vir alioquin satis verbosus, dc minime tranquillis.

55쪽

MEDICARUM LIB. I.

CAPUT XIV. Convulsis sedentaria. Irgini quindecim annorum, divexatae frequenter , a Vulva, intervenit tandem, a mirabilis quaedam nervorum Contractio: inV-dens ipsam, non nisi sedentem. Stanti quippe ,& ambulanti nihil peperit unquam negotii:

quocirca libuit, illam vocare, convulsionem sedentariam: non secus ac Plautus sedentarios appellavit , calceolarios, sutores, ac sartores , &Titus Livius sellularios, qui in sellulis opera sua peragunt. Caussit, inusitati hujus morbi, insedit proculdubio, cum lumbis, tum ligamentis, vulvam it ei ossibus, utrimque adnectentibus. Motis enim lumbis, & femore, versus sedile inclinato , movebatur evidenter, noXia materia, illic loci stabulans: ex cujus acri vapore, Verisimile est, lacessitos fuisse nervos, a spinali medulla , lumbis concessos: & eX eorum, Cum Cerebro , Consortio, eXpresiam sedentariam hanc convulsionem. Quam conjecturam confirmavit deinceps curatio. Sustulit namque hanc nervorum dis tentionem , Vehemens exercitium: inducens pernici suo incessu, tantum Caloris, exagitatis lumbis: ut discussa lenta pituita, illic ha rente, licuerit virgini domum reversiae, nora

56쪽

3r O ns En v A TI ONU Atmodo sedere secure ; verum etiam molliter decumbere ; sine Ulla noXa, Ullame nervorum

contractione, a qua in posterum, integre qUoque ipsam asseruit, defatigans haec lassitudo, quae etiam summopere semper proderit iis, qui si lumbagine (quam nostras het sit vocant)infestant tr.

CAPUT XV. Praesagium convulsonis periodicae. Uvenis melancholicus, adsumpto, re Consilio cujusdam chirurgi, euph orbio, corripie-

batur primum horrore inordinato, sed mox gravi nervorum Contractione. Cujus periodicas revolutiones, licet admodum tardas, praesagiit ipsus adeo infallibiliter: ut vix ulla ipsum

occupaverit, quam non praediXerat adventuram , ante Ochiduum. Quam praesagae mentis certitudinem, & vidit, & nobiscum admiratus fuit, non semel, vir erectioris ingenii, Joannes van der Linden. Imputabat autem aeger, praesagium hoc, de; stillationi, a capite in pectus, & inde, in ventriculum deciduae: ex cujus adventu, judicabat adventuros, conVulsionum circuitus. Sed comcitabatur hic destillationum Curius, re motu latrae bilis, (qua redundabat & ex ejus vaporibus , a frigido cerebro, in aquam ConversiS, V

risimile est , jacta fuisse, inusitati hujus praesa-

57쪽

MEDICARUM LIB. I. gii, fundamenta : innixa forte iisdem sulcris quibus innitebatur centurio ille marinus , quem dixi, libro secundo, praediXisse cordis palpit tionem, CX tenui urina, aliquot diebus aute,

Convulsionum Vero harum, ea fuit vehementia: Ut CODCUterent non tantum corpus, sed perturbarent quoque, Utque eo mentem: uti appressa Voce, cogeretur calamo sententiam suam exprimere: Ubi paullum remitteret morbi vis. Quam quo impensius infringeret ars, s tegit quidem, noXiam causam educere, per medicamenta cathartica: sed morbo inde semper CXasperato, confugiendum fuit ad antidota: &imprimis, ad tincturam corallorum, consectionem hyacinthorum, & tandem ad aquam ea

testem Matthioti.

Argumento certe evidenti, convulsione, hanc, originem traXisse a vapore, ex liene, ad Cor ; & a Corde, in cerebrum, elato Cujus viri,

ubi infregissent antidota; eVanuere utique, Conmvulsiones inde ortae. Sed manente interim causssa, atra videlicet bile, ob fastidita cathartica, licuit quidem morbum, hac ratione, aliquatenus lenire, sed nequaquam finire. Juxta nobile Hippocratis effatum, Aph. XI I. l. II. reli- geta in morbis, post indicium solent recidivas

58쪽

CAPUT XVI. Viri saltus. TArantulae ictus, ut inquietudinem, & camnis rabidi venenum, aquae metum: sic inducit, vel perpeyuas Choreas, vel indefatigam bilem cursum, illa insaniae species, quam Felix Platerus Viti saltum nuncupat. Cujus miserrimi morbi specimen, licuit nobis aliquando Videre , prope COrtracum, modicum Flandriae oppidulum, in homine Vere misero.Qui dies ac noctes cursitabat, si absiti tu tam pernici, dc agitatione tam perenni, ut prae defatigatione deflueret undiquaque sudoribus: neque tamen propterea, Vel tantulum quiesceret, homo volaticus, & irrequietae huic revolutioni, tam stricte addictus, ut nunquam se dederit ulli quieti,nisi quam invito eXtorqueret, inmevitabilis dormiendi necessitas. CAPUT XVII. Malleatio. ua insania. haud multum certe ablusit, illa, laesio imaginationis, species: quam a mallei similitudine, lubuit malleationem VOCamre. Nam velut fabri ferrarii, iteratis ictibus, incudem suam tundunt: sic vidimus mulierem

Campensem , insania hac percitam, percussisse

59쪽

, si Di CARUM LIB. I. 3s indesinenter genu sinam 8, modo deXtro, modo vero brachio sint ictio : sed ictu tam vehementi, ut quilibet i psum maximopere laesisset: nisi verberantis manus impctum fregi fient domestici, interposito molliori pulvinari. Brachium quidem elevabat, ac deprimebat satis distincte: sed motum ejus inchoatum, vel incitare, vel retardare, non Videbatur, in manu ipsius este, multo minus integre cessare, ab hoc feriendi studio: quod sane lubens intermisisset jam enim, quinque menses, incudem hane tutuderat, nila ipsam potenter eo pertraxisset, falsa imaginatio: vitiata, procul dubio. a fuliginibus, atrae bilis, per lienis consortium, uberius in cerebrum translatiS.Cujus Caussae naturam, equidem dum satagerem peniti is excutere,cum Emerto Bodaro,& Gerardo Rychio, viris, in artis arcanis, abunde exercitatis, subduxit se Claculum aegra: impediens hac ratione, ne mentis acies

profundius dirigeretur in ins nam hanc feriendi libidinem : cujus absconditam naturam, nisi nobis invidisset, fugitiva haec aegra, neque nos sane invidissemus posteritati.

Elut non cujusvis est,melancholicis mederi, sic dissiculter eradicantur clanmCAPUT XVIII

Imaginaria ossum mollities.

60쪽

OBSERVATIONUM

Culum, eX ipsorum animis imagines, ab atra bile, falso impressae: cujus tamen ingeniosi inventi, nobile specimen,olim editurus, Philodotus medicus restitui t, plumbeo pileo, cuidam melancholico caput, quod putaverat sibi, jamdiu, amputatum. Quo respiciens Cornelius Celsius, suadet lib. III .cap. xv III. insaniae huic saepius assentiendum, quam repugnandum et &non evidenter, ab his, quae stulte dicuntur, ad meliora, mentem ipsorum abducendam.

Insignis Pictor, infestatus aliquandiu, ab atra bile, imaginabatur sibi falso, cuncta corporis ossa, adeo mollia, ac flexibilia sibi esse, ut instar sequacis cerae, facillime in se complicarentur; si vel minimum illis inniteretur. Qua opinione menti penitius impressa, continuit se integram hiemen in lecto: veritus inde si surgeret, aliquid sinistri, & certo cereius eventuram, quam

nactenus metuerat, deformem ossium suorum, vel potius totius corporis conglobationem.

Quo metu intellecto, nolui ipsi adversari: neque palam , sed clam surreptum ire, quam

conceperat imaginationem. Asserens propterea, mollitiem hanc non latere medicos: quin potius jam diu animadversam ab InclutoFernelio, lib. II. de abd. rer . Causs. & sicuti cera emollitur, ac induratur: sic plurimum in ossibus etiam possie artem medicam,modo morigeros se praebeant aegri: Ipsius autem ossibus, intra triduum, restitutum iri pristinum stabilimentum.

SEARCH

MENU NAVIGATION