C. Valerii Catulli, Albii Tibulli, et Sexti Aurelii Propertii opera Sexti Aurelii Propertii equitis Romani Elegiarum libri quatuor interpretatione et notis illustravit Philippus Silvius ..

발행: 1685년

분량: 586페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

8i: PROPERTII LIBERI I.

Surge , anima, ex humili jam carmine ; sumite vires . Pierides , magni nunc erit oris opus. Jam negat Euphrates equites post terga tueri Parthorum . & Crassos se tenuisse dolet. is India quin , Auguste , tuo d.it colla triumpho, Et domus intactae te tremit Arabiae. Et, si qua extremis tellus se subtrahit olis, Sentiet illa tuas postmodo capta manus.

esoquatur : ut os magnum sit idemuod niagna dicendi saeuitas. Horatat . Lib. I. Ingenitim cui siti eui mans ἀυιmor,

aιque os Maena sonaturum.

sic etiam Virgil. Iib. 3.Georg.

t . Euphrat/ι J pluvius ingens Asiae, qui e Niphate monte Atmemae ortus longo tractu pet Srtiam . Me nota. miam. 8e Babyloniam currens, Tigri coni uiri ius immensa aquarum mo e, 'duobus os tus, in mare seu sinum Peis.

cum exoneratur.

par h. νώm se Crasso . t Parthi populi sunt Asae ab occasu Medis, ab

Aquilone H vicanis . ab Austro pessis de Carmanis vicini Hi Crassos patrem δὲ filium , qui Euphratem fluvium transvetant , ut bellum ipsis in seirent, praelio devieetunt. Vide Tit Livium . Florum . Ee plutarchum. Refert porro

Justinus Lib. a. sicut de Suetonius in .riam , ό Ausus. . India mictbji ii ιὰ

la ei vilia . cum Augustus in syriam ad componendum Orientis statum venis set . metu belli eum Romanis percuti sum Phraaten pari orum regem remi- sile . tedidisseque Augusto omnes captivos Romanos , fgnaque omnia militaria , quae Crasso de Antonio adempta erant . filios nepotesque Phraatis eidem Augullo obside, fuisse datos. Unde de Horat. Lib. 1. Epistol. Et formia iam Paνι is ιι principe Ro

is India. J Regio est Asa ast iis nia

ad ultimum Orientem posta. Indos tunc primum Augusto legatos misite ad amicitiam ipsus . populique Romani conciliandam scit bunt Holus & 5u

tonius.

ivi. Et d mm Arabia. J Arabia reg-gio est etiam Asiae , inter sinum

Arabicum seu mare rubrum , sinum peis uni de Syriam ad Oceanum meis ridionatim posita. AObos tantasurusti issus . si ab Augusto cuira exercitu AElius Callus, ut vel eos volentes sibi conciliaret, vel invitos subigeret , ut refert sti ab Geograph. Lib. 6. Haec

Gaero, in Arabiam sina . s.

142쪽

ΡROPERTII LIBER IL

Haee ego castra sequar , vates tua castra canendo zo Magnus ero. Servent hunc mihi fici diem. Ut caput In magnis ubi non est tangete signis, Ponitur hic imos ante corona pedes ;Sic nos nunc inopes laudis conscendere carmen, Pauperibus sacris vilia thura damus. is Nondum etiam Ascraeos norunt mea carmina fontes ;

Sed modo Permessi flumine lavit amor.

bera tantanis id fris evadam. Fata mihi diem iii m folleιm concedant. Luemadmodum caretra tunc ad pedes imfimos Deorum ponuntur . auando in fraudibiti famis, uiathνis venicem attingere non lucra , ita ego eum non

ANNOTA 1 . Ut ea ut in munii. J Elegans similitudo cujus iste sensus est. Quomodo corona ponitur ad pedes statuatum, quarum capita attingere non licet propter altitudinem i ita nos exiguo vallo titque pretii thusculo factificamus, cumque non post imus allequi laudes Augusti heroico carmine, de grandi eloquio, nos humiles de egeni ipsi humile solummodo carmen offerimus.

Aganippen inter igit , significatque se

nondum stilo de carmine heroico benE esse cxercitatum , quo usus est Hesiodus Poeta, qui fuit dictus Astram, ex urbe era ad Heliconis radices sita. De qua vide Strabon Lib. & Pausan. in Boeoticis.

is. Perm/F fiamine. I Pernaessiis fu- , ius est ex Helicone monte , α fonte Aganippe nascens , Musis de Apodni sacer. Strab. Lib. 3.

143쪽

ELEGI A XI.

AD CrNTHIA M. SCRIBANT de te alii , vel sis ignota, licebit.

Laudet, qui sterili semina ponit humo. Omnia , crede mihi , tecum uno munera lecto Auferet extremi funetis atra dies.s Et tua transibit contemnens ossa viator,

Nec dicet , Cinis hic docta puella fuit.

I NTERPRETATIO. O Cynthia , tr fuit Carminibus ea

librent alii. -ώι risin sis obscura cognita per me non si ibit. Te canat ille qua in terra ingrata sementem facit. Habι mihi fidem funei a mortis nitima

i. Cmibant ἐν ta alii. J Significato Poeta se nolle amplius Cynthiam carminibus celebrare, unde fiet ut ipsa ob cuta Se ignota remaneat . adc d ut etiam post mortem nulla supelsa it ius memOzia. . Omnia munera i Formam, corpo iisque elegantiam, de oris venustatem.

caeterasque tum animi tum corporis do. Es vocat munera, quae omnia simul

una cum Cynthia sepelienda dicit, nisi versibus apud posteros celebrentur.

144쪽

PROPERTII LIBER II.

ELEGI A XII.

D E AMORE. OUI C U NQU E ille fuit, puerum qui pinxit amorem ,

Nonne putas miras hunc h.ibuille manus 3Is plinatim vidit sine sensu vivere amant S, Et levibus curis magna perire bona.s Idem non frustrά ventosas addidit alas , Fecit & humano corde volare Deum. Scilicet alterna quoniam jactamur in unda , Nostraque non ullis permanet aura locis. Et merito hamatis manus est armata sagittis , io Et ploretra ex humero Gnosia utroque jacet. Ante ferit quoniam . tuti quam cernimus hosteth, Nec quisquam ex illo vulnere sanus abit. In me tela manent, manet & puerilis imago ;Sed certe penitas perdidit ille suas.

INTERPRETATIO.

mus puerum Cupidinem depinxit . quia nempe omnia affectionibus , quae ex amore proveniunt , mirabi i industria

accomniodaverit. Amor autem yuor di

citur pingi. quia nimirum, qui amat non plus sapit , quam puer , vel ut ait Servius in Lib. i. Aneid. Quia turpitudinis est stitii eupr Gm , se quia imp rfectis in amantib su sermo ratio. 'heus u s, puer Amor pingitur. . Et Avibus euris. J Notae tant amantium ineptiae , quibus Pereunt magna bonai ratio ni aurem ipsa, fama , v-letudo, fortunae , libertas, tempus &c. juxta illud Lucretii Lib. 4. A de quod altrarius bub nutu ἀεgitur

Labitur int/rea ras . O vadimonia fiunt a Languent e cia, atque urotat fama

vae assam.

Io. Pl aratra ex humero Gnosia. J Cra..tensis phar. tra. Gnosi.a a Gnoiso urbe Cretae tegia, quia nempe Cretenses nobiles eram sagittarii. Fharetratum etiam

runt.

145쪽

Evolat e nostro quoniam de pectore nusquam , Assiduusque meo sanguine bella gerit. Quid tibi jucundum siccis hibitare medullis iSi pudor est , alio trajice tela tua. Intactos isto satius tentare veneno ;Non ego, sed tenuis vapulat umbra mea; Quam si predideris , quis et it qui talia cantet Haee mea Musa levis gloria magna tua est Quae captu , & digitos,& lumina nigia puellae, Et canit, ut soleant molliter ire pedes.

omnino apud Ovid. Lib i. Amor. Eleg. s. ad Cupidinem exi ostulatio.

1 o. uam si t/rdiriris. Si hane meam umbiam penatas inter metis, quis erit alius vates , qui tua saeia ludat, puer latum sotniam de venumtem , clinet& oculos nigrantes, quibus niaxime decolamur , laudet

rLEGI A XIII.

146쪽

NO N tot Achaemeniis armant ut Susa sagittis. Spicula quot nostro pectore fixit Amor.

Hic me tam graciles vetuit contemnere Musas , Jussit de Ascraeum sic habitare nemus.s Non ut Pieriae quercus mea verba sequantur,

Aut possim I maria ducere valle seras ;

AM NOTAL λΥΟn tot Achamentis. J Signifieat Propertius se tot ictibus amoris esse perculsum , altoque graviter ab Cupidine eue oppugnatum ut id sit incauta, cui relictis & spretis Elegi, Eetoica Carmina, bellaque sublimiori stilo non scribat. Deinde rursus ad Cynthiam suam eonversus ipsi modum formainque funeris sui, postquam satoiunctus fuerit . praescribit.

Actaeitaenes enim rex suit olim Persatum ditisIituus , re potentiisimus, a quo cmeti deinde reges ad Darium usque dicti sunt Achaemenidae. unde Aeha- memin idem est ac Perseus. Vide Herodot. in Clio. Horat. Lib. . Od. ii.

Susa. J Civitas nobilissima , a qua

tota regio vicina dicta est Susiana, Persarum suit regia , ut ex Lib. Estber cap. I. x ex i lutarcho in Crasso, &Alexandro habetur. Strabo Lib. is. re isti suis fuisse a Tithono Memnonis parte conditat Plinius vel 5 Lib. s. cap. L . hujus urbis originem tribuit Dario

H1staspis filio.

3. I m gracilo M M. J Molles ac tenues propter elegos verius tenui graci lique stilo compositos.' . Ascrιum nem us J Aura fuit vicus Boeotiae aspero in loco situs, Hesiodi natalibus illustris. Unde dictus est cr/m.

Properti

T I O N E s. Hesiodum tamen alii in urbe IEoliea,Cuma dicta ratum volunt,tantumque illum Ascra, quo parentes ejus propter aes alienum vertere solum coacti migraverant, educatum. A raum potio nemin dicit

Poeta stilum suum mollem, scribendique genus Elegi cum, quo de rebus amatoriis , Ec muliebribus agitur; vel quia , ut resert Dion Chtisostomus, de Heroidibus mulierumque virtutibus. mediocri tenore cedit Homero, qui de Heloibus prandiori stilo aute setipsisset , vel quia, quanquam ratis assiar- sit Hesiodus, datur tamen illi palma in illo medio genere dicendi, ut testat ut Quintiliam Lib. io. Institui. Orator.

s. Pieria querem. J Pierim mons est Thessaliae , qui ei iam aliquando dictus est Thraciae, a quo dicta est Pieria regio. & Musae Piιri s. Alludit autem ad Orpbei carmina, quibus olim dici tur arbores , fetas, saxaque ipsa ad se traxisse. Ovid. Carmina dum tali silvas animosque

frarum Threicim vates. Θsaxa sequentia traxit

c. Ismaria vall/. J Isma ιι mons suit Thraciae , oppidumque ad montis radices , quibus in locis Orpheus canere solitus erat Unde virgiL Eclog. 6. tantum Rhodope miratur O Umaris Orphea.

147쪽

ή, i PROPERTII LIBER II.

Sed magis ut nostro stupefiat Cynthia versu.

Tunc ego si iri Inachio notior arte Lino. Non ego sum sormae tantam inliator honestae,

io Nee si qua illustres foemina jactat avos. Me juvat in gremio doctae legis puellae, Auribus & puris scripta probata mea.

Haec ubi contigerint , populi confusa valeto Fabula ; nam domina ludice tutus ero. is Quae si forte bonas ad pacem verterit aures; Possum inimicitias tunc ego ferre Iovis . . Quandocumque igitur nostros mors claudet ocellos, Accipe quae serves funeris acta mei. Nee mea tunc longa spatietur imagine pompa, io Nee tuba sit fati vana querela mei. Nec mihi t sim fulcro Drnatur lectus eburno , Nee sit in Attalico mors mea nixa toro. PR Oo

exequiarum lim observet. Tum onmmeum non proreatat unga eum seria imaginum . neque etiam adsit buccina

inanu querimonia mortis mea et ne que mihi tum columina ebur ιι ι rus apparetur . neque meum ea. -

υιν in Attalico tim exponatur e ANNOTATIONE s. 8. Inaehi. notior art. Lina ti v IPoeta insignis, di Musicus excellens suit pratceptor Orpliei. Dicitur a tem Inachi- , quia apud Argos, ubi primus

regnavit Inaehin. natus est dc educatus;

unde etiam dictus est Argivus. is NM qati tur imagine pomp . INon vult Propertius in funebri sua

pompa adhiberi majotum tuo tu in ima. sines , lita Romanorum, apud quos inneta gentillia comitabat ut lente defraviter procederi, non solam rosius tantiniae defuncti coetus, sed etiam longa seriet imasinum ex ordine siligulis

runi sui eribus, non autem plebeiorum adhibebatur tuba , quaequetulum quiddam Sc ti iste sonatu referre videbatur.

ii. Attalice et ro. J I. ecto lanebit o. nato aut cis , Ac perii romatis. quae dicebantur Atrati ea , quia Asetatur Rex Pergami ditissimus vestibus Se aulaeis autum intercre ptunus dicit ut ex oῖitasse.

148쪽

Desit odoriferis ordo mihi lancibus ; adsilit Plebeii parvae funeris exequiae. α; Sat sit magna mei si tres sint pompa libelli.

Quos ego Persephonae maxima dona feram. Tu ver' nudum pectus lacerata sequare, Nec fueris nomen lassa vocare meum.

Osculaque in gelidis pones sit prema labellis, 3 o Quum dabitur Syrio munere plenus Onyx.

Unguenta potib sun et ibus adhibita sutile apud Romanos testantur quut. iuot late sunt Latini 2 criptores. Ncnblum auit m mortuorum corpora uri. ebant ut a scd etiam odores acervatam in rogum , dum cadavera cremarentur, coniiciebantur. Plinius Lib. n. cap. ix. loquens de Arabia. Reaiam adam. ait , 'est hominώm etiam in morte IN x-ria , qua Disa in allaxe ι g nrta ad Lib na , sedis defianitis. P. riti re um .iarant non j .rra Ma ιώ- anκuo cae

Virgil. Lib. s. AEneid.

s. as.

Asor tae vin enta mihi , seriisquas.' kι νω-Gν ὁιι - πι-d m/Λ ιusa HAns. a . Paret a fun. νὼ /xequia. J PIιιι io-rνκ seu tenuiorum hominum fian. minori curabantur impensa, idque per Vesbillones . qui vespertino temporemo: tuos eserebant, quotum sui ebris pompa propter atona duci non poterat. as. Pι ι/l oxa. i poserpina su μν ---a,A Hicate In totum dea est, quae etiam dicitur in Coelo Luna, laterris Diana . Trivia &e. Huic sese signaueat Libros suos amatorios oblaturum Propertius. α'. Oscula u/. J Apud Veteres in more potitum svisse non solom morientes osculati, sed etiam jamjam mortuis de sepultas suavia, oscular- figere, t es latur etiam Tibullus noster Lib. I. Heg. I.

3o. Syria mu ero pla in Ovx. t onyx vas unguentarium ex on)cha lapide confectum . de quo in nostris ad C tullum Annotationibus ad illud Carm.

de Coma Berenices. Mam jucunda mihi mnuerati ber Onyx. Srrium porro munm est odorem, un-gnen Iuniq, cumulus e Syria ad ectas. .

149쪽

ΡROPERTII LIBER II:

Deinde ubi Rippositus cinerem me secerit ardor, Accipiat manes parvula testa meos ;Et sit in exiguo laurus super addita busto, Quae tegat extincti funeris umbra locum.

3s Et duo sint vel sua , Qui nunc jacet horrida pulvis ,

Unius hic quondam servus Amoris erat. Nec minus haec nostri notescet fama sepulchri. Quam fuerant Phthii busta cruenta viri. Tu quoque , si quando venies ad fata , memento , Hoe iter, ad lapides cana veni memores.

verem me redegerit . meos cineres con

rerat urnula testea i addaturque insuper meo sepulιhro laurm , qua locum ob-Mmbret mei monuments scribantur quo.

exigua, quia ossa in cineres redacta &minuta saei E minori vase tegebamur. Ovid. Lib. 3. Trist. Eleg. Ossa tamen farito parva referantur in

urna.

Itemque, Vix manει toto parva quod urna evit.

tumulo immineat , locumque umbra sua opacet. Laurm enim Phaebo . Poetisque iacta erat, de sicut alii sibi Obeliscos . t yramides, Arcus, de alia sepulchralia aedificia erigi curabant. Propritius Lax rum solummodo sibi poni eupit, quae significet Poetam eodem in loco jacere. 3έ. Unim amoris servus. J Uni tantum puellae addictus ac mancipatus fuit. Amor autem dicitui servitium, quia inimicus est libertatis, unde & dominas suas vocant puellas amicas amatores. Ut nos i et Poeta Eleg. s. Lib. 1. .m grave tertii Diam nostra cogere puella

Uni porto Cynthiae se suisse addictum

profitetra Proper t. ut supra vidimus. E T A T I o. olim amoris mini ιν fuit. Neque minias ista moi tumuli ita is erilsiori . quam fuit duri. Phili sepulchrum e ora respersum. Tu etiam eum semel asmortem pervenies , ricordara hujus via , ne tunc anus ad meum tumulum sui non oblitum accede et I NES.

Nihia prima Dit, Onthia finis erit. 33. htii busta eruonta viri. t Phti in vir dicitur Achilles , quia ipsi Phila

Dicitur pol id tumulus Achillis eruenis tui, utpote qui fuit Polyxenae ad eum. dem mactatae sanguine te persus. Catuli. in nuptiis Pelei & Thetidis. Atia Polyxνnis madi flent ea 'sepulchra. '. Cuando venies ad fata. J Quo omnibus veniendum est, nullus enim , qui semel vitam est ingressus mortem evitabit. o. Ad lapideι memorei. J Ad monumentum meum tui non Oblitum . semper enim manes mei tui recordabuntur , ut Eleg is. Libri primi.

Non ad. o tinii ν nostru tu/ν hastae eis, Ut m. m obti/o 1 ti is amore vacet. Vel lapia i memore, tumulus dicitur, quia nempe titulux vet ibu inscriptus in memoriam revocabat C3nthiae amicum ipsus propertium , ut dixit supra; ει δει sui ver ira &c.

150쪽

PROPERTII LIBERII.

Interea cave , sis nos aspernata sepultos , Non nihil ad Verum conscia terra sapit. Atque utinam , primis animam me ponere cunis Jussistet quaevis de tribus una ibror. 1 Nam quid tam dubiae servetur spiritus horae 3 Nestoris est visus post tria faecia cinis. Si tam lon : aevae minui flet fata senectae Gallieus iliacis miles in aggeribus; Non ille Antilochi vidi isset corpus humati,so Diceret aut , o mors , cui mihi sera venis Tu tamen , ain: illa , nonnunquam flebis , amico. Fas est praeteritos semper amare Viros. Testis, qui niveum quondam percussit Adonem. Venantem Idalio vertice durus aper.

INTERPRETATIO

i. Coscia terra sapit. J Ipsi etiam

telluri , quae manes defuncto tum d reliquias continet sensus est, ac rectε intelligit quaenam sint jus lotum, seu funerum jur . De trabsu una soror. J Parcae tres sunt, quae dicuntur sorores , quaeque mortalium omnium vitae stamina dicuntur ducere , aut secate , ut libet. Dicuntur etiam Fata , unde illud , Fata

sinunt, Fata verant.

6. N floris est visu einis. J Tandem

poli trecentos annos mortem obiit Ne.nor . & erematus est , in cineremque redactus. x Gadiem Iliacis miles. J Galli mest Tiojanus . ut sensus sit i si miles Trojanus vitam ac sata, Nesto iis con traxisset ipsum interimendo . dum Tto. ia oppugnaret ut a Graecis, non ille vi.

disset Antilochi filii sui rogum &e Trojanus potio miles seu Phristus di ei tui Gallicin. vel a Gallo Phrygiae fiuvio Trojae vicino i vel a Gazu , qui quondam in Asiam transivEie , sedetaque ibidem fixete i sed sinE non nisi diu post aetateni Nestotis Asiam Galli

occupaverunt.

s. Antrtichi. J Antilothum filium habuit Nestor. euius mortem in bello Trojano aegerrimE tulit , unde etiam prae nimio dolore vitam sibi longiorem esse conquestus ests 3. Percussi AAnim. J Fulmineo dente vulnus stamissimum in semore infiixit aper Adoniili .ensus sabula pluribus ei bis scripta est ab Ovid. Lib. io. Metamorphos. Adonti autem Murthaesius fuit. Venetis deliciae, quena Apervenantem occidit , cujus mortem vehementer doluit Venus, ejusque cruorem mutavit in forent, quem nominant Adoniam , quique astate selitur.

SEARCH

MENU NAVIGATION