장음표시 사용
41쪽
baba ama X. q. Ex canali, in quem succus palmae confluebat , Jonathan mel arboreum depromsit ac ope hastilis ad os admovit. I Sam. XIV. 27. que. De melle, ex ficubus defluente, locus exstat commemorabilis in libro Gemarico Cethublath fol. III. p. 2. ubi haec percensetur historia : II 'un
pervenit ad Bara aras, ubi conspexis capras sub ficu spascenter. Fluente igitur ex scutas melle ct destillante ex iis ea is lacte, quod illi miscebatur, Hoc, inquit, est , quod Mitur: Lacte Ur melle fluens. Ex ΙΙΙ. 8. De melle, ex oleis manante , PLINIUS H. N. XXIII. q. Elaeomeli in Dria ex ipsis oleis manat. DIODORUS SICULUS de Nabataeis haec rein
ται ποτω-υδατ . Nasiitur apud eos piper ex arboribus, nec non mellis multum, quod adpellant agre
se, ct quod bibunt aqua mixtum. Eamdem vocem , nempe Mελι αγριον, adhibuit Matthaeus ac repetiit Marcus. Hoc mela Johanne sui se in cibo sumtum docuit Hadrianus RELANDUS Palaesinae I. 37. p. 382. cui calculum suum adjecit Vir Ven. Joannes Christophorus wOLFIVS in curis philologicis ac criticis ad Matth. III. q. p. 32. Plures sententias recensuit BASNAGIUS de Horemamvilia in finalibus Politico-Ecessasticis saec. I. p. 2 7. f. XIII. Tandem restat, ut expendamuS, qua- istam mellis specie Johannes fuerit usus. Plerique lueterum ac rec tiorum interpretum intelligi volunt
42쪽
iues, ab apibus elaboratum seris, ac in arboribus rupibusque inveniri solitum. Lamdem opinionem se quitur Cassar SUICERUS in Thesauro Ecclesiastico sub voce Mέλι άγριον. De eo melle multa collegit BOCHARTUS in Hiero ire p. II. L. 1V4 c. I a. Μel secundae speciei, seu aereum, videntur in tellexisse Ebionaei, in quorum Euangelio teste LPIPHANIO L. I. contra haereses Tom. II. uors XXX. p. 63. haec de Johanne legebantur: Τολῶμα
ἐλαιω. Cibus ejus eras mel silvestre, sapore man e . tanquam lagani in oleo fricti. Quaeris, cuinam sententiae accedami Nec dissiteor, delectum hete videri dissiciliorem , dum vox generalis tria illa genera mellis, citra operam hominum exorti , commode complectitur. Tertium genus Ioannes Oidermannus
intelligere recusabat, eo quod potum ex Irari factum Nasiraei haud bibebant. verum ad hunc senapii tum eximendum praemisi jam ea, quae possint sussicere 3. 7. Nihil itaque impedit i, quo minus , melle arboreo Johannem pro cibo fuisse usum, existimem. Cognomen ei adhaesit singulare, quo μέλι αγριον fuit adpellatum. De reliquis generibus id haud aeque constat. Arboreum mel ederunt ei, quibus nil aliud pro alimento suppetiit ac pro fame propulsanda. Provoco ad exemplum Jonathanis.
Reliqua melli erant sumtuosiora ac majori labore ad parabantur. Mel aereum statim contrahebat vitium, nisi solerter mox conderetur ae arte elaboraretur. Re quirebantur instrumenta & ministri elaboraturis mel
illud , ac id in cibum conversuris. Mel apum silis vestre dissiculter eripi apibus ac ex cavernis protrahi poterat. Labor hic dissicilis vitae Joannis durae. meditationibus divinis intentae, ac solitariae nequa B x qu m
43쪽
quam respondet. Ipsum satiabat cibus, quem occupabat. Quae quum ita sint, nihil superest, nisi ut cum viris immortali memoria dignissimis, Relando ac Wolfio mel arboreum pro cibo, a Johanne ad
De illo, qui Psum vocat maledictionem. Quoties praeconum sacrorum voces ex suggestu ecisclesiastico audivi, in exponendo hoc inciso versatas, audivi autem eas saepissime; mihi haud licuit intelligere planam Pauli disserentis sententiam. E- volvi expolitiones sormis publicis descriptas & industriam illorum consului, quorum judicium viresque ingenii σdmirari & suspicere soleo. Verum & ita adhuc mihi haesit aqua. Damnata igitur & abjecta aliorum cura, coepi ipse legere ac sensum disserentis Pauli indagare. Videor mihi intellexisse , scopum Pauli & generalem & specialem in eo consistere, ut de Spiritus Sancti operationibus, gratiae ac miraculi plenis, notionem debitam Corinthiis instillaret, atque eos, ne desciscant a Christo, adhortaretur. . Abadrogantiae stimulis nonnulli agitati credebant , se
christianorum societati esse ineptos, siquidem donis Spiritus Sancti singulis haud instructos sese sentiebant. Hi ad relapsum erant faciles, invidia tacite animum incitante. Meminisse igitur eos jubet status prioris servilis, in quo instar caecorum ducebantur
44쪽
ac reducebantur pro arbitrio sacerdotum. Ducti suerant, eo in statu viventes, non ad coniunctionem cum Deo ineundam, non ad tranquillitatem conscientiae sentiendam, sed ad simulacra, quibus nec VOX nec mens nec consilium erat. Ne ad statum caecitatis priorem relaberentur, Paulus admodum navaVit Ope Tam. Ipse turpitudinem status prioris cum splendore ac dignitate praesentis conditionis eos comparare j ubet. Antea ducebantur ac abripiebantur instar pe cudum ac mancipiorum, Vel captivorum ἀπαγομενοι, ως αν ήγοντο ; in praesens libertate sua fruebantur, ducti a flexanima .utute Spiritus Sancti, per quem loquebantur de rebus divinis suisque oculis videre incipiebant. Addit hisce Paulus: propterea vos haud tu a e velim, quod nemo, qui per Spiritum San tum sexus ct illuminatus de Deo rebusque invinis disserit, yesum vocet maledictionem, hoc est, maledictum diris. que dignum. Neminem enim sugit. primos christianos, ut demonstrarent, sese desiisse esse christianos, supplicare debuisse Diis eorumque imaginibus, praecipue simulacris Augustorum, Thure inprimis ac vino. Praeterea judices Romani cogebant eos, qui ad cultum simulacrorum relabebantur, Christo maledicere, eumque diris devovere, tanquam capitali supplicio ex merito adsectum hominemque pravum ac rebellem. Graeci brevissime personae adpellabant nomen, eique addebant pro notissma maledictionum formula illud vulgatum : ἀν λεια isti .
Unde planum est & compertissimum, quid sit λέγειν μοι Iλῶν. Succurrit commodum locus
Plinii secundi decantatissimus, qui ita L. X. ep.
sal PRUDENTIUS Pari Stephanon. Hymn. IX. U. Ia , shq. Hymn. XIV. V. I. sqq. Hymn. I. ΑΙ- Α
45쪽
s . de Christianis & relabentibus & constantibus pronuntiati Propositus o libellus Ane auctore, mul-istrum nomina continens, qui negarem, se esse Claristia- πω, Mut fuisse, quum, praeeunte me, Deos adpellarent,
di imagini Tuae , Trajane, quam propter hoc jusseram
cum simulacris numinum adferri, thure ac vino supplicarent, praeterea maledicerent Christo, quorum nihil cogi
posse dicuntur, qui sint revera Christiani. Paulus eadem tradit, docens, neminem, a spiritu divino dirigiae in communione ejus stantem loquentemque, cogi posse, ut maledicat Chri . Tria momenta illa, quae Plinius commemorat, volycarpus ut ex pleret, Proconsul a Polycarpo Martyre fieri expetebat. Hic vero id dabat responsit octoginta sex annis jam illi Christo inservio , nec ulla huc uisue me injuria adfecit: quomodo itaque possem contumeliose loqui de Rege meo, qui me ad O servavis' EUSEBIUS H. E IV. I . Nunc demum intelligere mihi Pauli mentem videor. Intelligo enim, quinam sensus subsit verbis illis i Jesum adpellare anathema. Intelligo simul, Paulum prudentissime ita instituisse sermonem, ut Christianos distinete satis docuerit, quo pacto desectionem vitare deberent; ipsos tamen simulacrorum cultores nulla voce laeserit, quippe quos ne quidem Voce adtingit. Intelligo tandem, Paulum formulaea fuisse usum, qua Proconsules in provinciis Graesis utebantur, coacturi christianos ad doctrinae christianae renuntiandum. Quare non falluntur rei exegeticae sacrae magistri, qui censent, interpretis esse, nosse singularum vim vocum ac historiam aetatis gentisque, in qua libri litteris suerunt commendati meis moriaeque proditi. Nec tamen suffecerit, summas Deo ter optimo agere & habere gratias, qui eam
nobis adspirare indulgentiam fuit dignatus, ut nullus
46쪽
hos togat verba in Christum sospitatorem merentissimum proferre maledicta. . Dolendum quoque & deinplorandum est, quod multi factis & re ipsa, quod gravius est injuriis verbo expressis, Christo maledicant. Quotusquisque enim est, qui in spiritu Dei semper ea loquitur, quae proferti Quoties christianiloquuntur, spiritu & adflatu satanae agitati ' Larga eorum est seges, qui vita sua penitus refellunt & ignominiae exponunt vitam & doctrinam Christi integerrimam ἰ Qui data opera peccant, nihilominus sese ac peccata sua flagitiosissima merito Christi, obtentui peccatorum litaturi, ornare ac condecorare student. Nonne & hi Christo dicunt anathema ' De maledictis, quae a Judaeis in Jesum sunt congesta, disserere jam non est operae pretium, squidem ea ignoramus tutius quam in medium proserimus. B OB S.
47쪽
Ad locum dimetiem Mati. XV. s. inserv tura eis potismum, qui in posterum
novum T samentum Graecum sunt edituri.sYNOPSIS.
f. I. Iudaei praecipiunt, xctrian. parentes esse honorandos. f. VIII. Sapientes contra II. Eidem illum hono- β. Eliserem votum id rem rursus constringunt, approbarunt, quod Chri f. III. Comma poneniam flus hoc loco improbat. est post vocem Δωρον. f. IX. Connexio incisehu f. IV. Explicatur isti - jus quinti exponitur. daici indoles ex Arista- f. X. Ellipsis ab E Arda
. ct Schoegenio tentata V. Enarrantum comin examinatuΥ. mentatores, ροι incisum f. XI. Formulae votorum hoc ill barunt. . ante codicem assun
f. VI. Formula M an cum exstiterum jam tria tunc quoque fuit adhibi- tissimae ta , quando quo usum f. XII. Refellitur opinis strerum Abi istardixit. destinatio Abbaris Ma-VII. Sin catus vocis lachiae de Inomberto. I. T T irtutem eam, qua liberos decet parentum V amore &charitate flagrare, magistri Judaeorum veterum justissimis in coelum tollunt laudibus sa , id in primis spectantesi ut in eo ossicii ge
48쪽
IN ΜATTH. XV. s. asinere praecipiendo videantur nihil fecisse reliqui. Doctores, quos gens circumcisa magnifico rabbanitarum encomto insignit, in codice mischnico docent, justum esse omnino, ut egenum patrem filius seu filia nutriat, ac, si alia ratione vitam ejus conservare tuerique haud possit, pro eo stipem colligat ostiatim. Ne testimonio destitutus videar hoc tradidisse, ad expositionem codicis mischnici antiquiorem me refero, quam vocare Gemaram hierosolymitanam eruditicon everunt. Ea enim , quae adfirmavi, planis perspicuisque verbis in ea ob) commemorantur. f. II. Quemadmodum vero sectatores nonnullarum religionum profitentur ea & pro veris reputant, quae vel ipsius facti sollemnitate vel doctrinarum aliarum accessionibus rursus in numerum earum rerum
rejiciunt, quaο vel assensu indignae vel effectui dandae haud penitus videntur: ita Judaei praecepto divino, quod parentes esse colendos jubet, admodum offecerunt ac impedimenta opposuerunt. Quod ipsum,s alia nos fallerent loca & testimonia , ex loco Μatthaei , quem prae manibus habemus, abunde ac plane constat. Minori ςnim honore parentes, quam rab-hinos, esse prosequendos, haud obscure docuit ΜΑΙ-ΜONIDES sc). Μagistri vero Judaeorum, quibus nomen est Rabbinis legqm sanxerunt, ut, si quis sorte vel iratus dixerit parentibus: hoc ipsum, unda tibi vobisique lucrum'adminiculum praestari potest, estixorbari seu res Deo consecrata, pronuntiato ejusmodifirma fides constet & plena auctoritas. Damo CLE
RICUS M nec non Guillelmus CAVE n tradunt, B ue cano
49쪽
canonem ac decretum ipsum in codice Mischnico exstare. Alii rursus in omnia eunt alia ac negantem amplectuntur sententiam. Quae ipsa ratio opiniones in diversa distractas peperit. Nonnullas sententias exposuit Banimus HILDEBRAND US f). Complures auctores eorumque consulta singularia in medium produxit Ven. Bannes Christophorus WOL-
stus indubie ad ipsa Judaicae doctrinae per manus traditae respexit verba, eademque citra mutationem illatam recitavit. Formulae, quibus Judaei vota sua susceperunt, supersunt adhuc in libellis Mischnicis, qui de votis & nasiraeo inscribuntur. Quibus in medium adhibitis, constat, formulam hanc ita esse interpungendam , ut comma ponatur post vocem δωρον, nullum vero post voculam ἐρῶ. Jam olim sic legebatur , & quidem curate recteque, in editionibus,& Complutensi & Plantiniana. Editio Benedicti Α-riae Montani cum transsatione interlineari prodiit in lucem , publicis formis descripta , anno Is99. in solio modulo maximi. In ea locum, de quo nobis nunc est sermo, ita legimus: ορς αν ἔον τῆν - μητρὶ , δῶρον, o ἐαν ἐρις ωφελ, Dolendum censeo, quod error Vulgaris, ubique propemodum per Varias regnans editiones, in recentiori ac alioqui commemorabili editione D. Gerhardi de Μastrichi, Syndici Bremae urbis, denuo fuit retentus, sic quod inibi comma post vocem ἐμιά positum exstat. Rui mediocriter versarunt codicem Mischnicum,
50쪽
facile subodorantur, propositionem esse ellipticam, supplendam quippe per verbum esto, hunc maxime in modum: Donum, Deo sacratum , esto id, quod ex
opibus meis poterat usibus tuis inservire. Errant, opinor , ei, qui vertunt: donum est. Filius enim hoe votum non voverat olim, sed illud interventu hujus ipsius verborum sermulae vovebat. Quantum adsormulam porro: donum esto, adtinet, ea sensu eodem
fuit adhibita, ac si quis dixisset: instar doni so, sis
instar rei sacratae, rei videlicet ejusmodi, quam nemini fas est in usus suos communes privatosque comvertere , qui per laudatam voti formulam fuerunt re moti ac omnino exclusi. Filius, qui ita vovit . plenum in res suas sibi j us reservavit, atque ex eis prodesse unicuique potuit, exceptis duntaxat paren, tibus , contra quos votum illud conceperat. IV. Morem illum , parentes per nuncupati voti religionem ab usu fructuque rerum arcendi ac
excludendi, inter J udaeos viguisse, ex libello misch nico, quo vota pertractantur h), satis superque dilucet. Iudaei quidem votum hujuscemodi, contra parentes sancitum & prolatum, non prorsus probarunt ; existimabant ipsi tamen, eis, qui, per animi servorem abrepti, sese hac voti formula obstrinxissent, non licere amplius benefacere parentibus, me ipsi per suam ejusmodi beneficentiam, quam damnarant, pro
reis violati voti haberentur. Ut J udaei ostenderent, haud temere sic doceri, suffugium ipsi in Num. XXX. a. quaesiverunt, Siquis voto adjecisset ius-jurandum , is firmiori obligatione & religione sese
induisse credebatur, quam ille, qui nudo voto praeter jusjurandum sese obstrinxerat. Formulam voti merito requirunt omnes mischnicam, qui adhuc hae-