장음표시 사용
581쪽
debere , qua felicitate inter medias hostium classes ,
O letis non solum portibus, sed etiam litoribus, omnes incolumes essent transvorsuti: ri non omnia caderent secunda, Arturium esse industria sisleuandum rquod esset acceptum detrimenti, eius iuri potius , quam suae culme , debere inctui: Acum se aequum ad smicandum dedisse, mimn esse hostium castris, evulisse ac sumrasse Pu n tes: sed, sisee ipsorum perturbatis , siue remr atiquis , sise etiamuFortuna Partam iam Praesentemque uictori uinur Phisset , dandam omnibus veram , ut acremum incommodumoirtute sarciretur r quod si esset factum, detrimentum in bonum oerieret, uti ad Gemoriam accidisset, a
que ii , qui ante dimicare si issent, umo se proelio
74. Hac habita concione, nonnullos signi seros ignominia notavit ac loco movit. Exercitui quidem omni tantus incessit ex incommodo dolor tantum
fati tare. Ne eodd. honi. In pavi eis et edd. in facilitate. v. eius Fortunae in tum quod Fo
tuna in omnes habet: est enim omnium domina. Μirae stitit h. l. varietates . ut exercitus Politis , vel ιMis mittis . MI ,rusris potius. Sed eius iuri potitia in duobus eodd. reperitur I et quia non Praeserat , si vel in uno exstet ' M.
-- - amiatim. Sic cod. Norvie. apud Davisium. Ceterae omnes leo tiones, quantumvis antiquae, suu falsae , ut locum secum. locum securum , locum se Mum . unde V sius et Gaeeonius locum se tu tum , Maliger Metim se tum coui ea turis esseceranti Caesar hoc dicere vult, se non metuisse hostes . quoniam ita in loco a G aequo , in quo fortasse vincere POS ent. nec Caesar a montibus aut numinibus lial inret aliquid praeeitri, adiumenti . deeertandi saeuitata m. di Aset, aut se iis ad proelium obtulisset. M. M aaequum ex insenio iam dederant P. Victorius 2 a. et Nanutius. Contra Fretas i. ad Curi. 4 ,--lit vlum. partam. Alii miae paratam. Siec. 7 . ea oditam. inter 'euaseisset. Mai. minus recto inter assent. Merieret. Fer urum se esae, rara βα atro G. Ceterum nullus quidem
eoden verba quod si - νωtemet sic exhibet. ut in textu leguntur znani vel si abest, vel ut additueante detrimetuum. unde alius aliter correxit; recte tamen monuit Gaditatis, lectionem hane textus pr-xime ad codd. scripturam accederae viderique luterea Probaudam. κ
ignominia notaMit. Gementiae exemplum. Maa morte inultabanis
liantus incessit - dolor. Milites
582쪽
que studium infamiae sarciendae, ut nemo aut Tribuni aut Centurionis imperium desideraret , et sibi quisque etiam poenae loco graviores inpon
ret labores simulque omnes arderent cupiditate Pugnandi: quum superioris etiam ordinis nonnulli, oratione permoti, manendum eo loco et rem proditio committendam existimarent. Contra ea Caesarrioque satis militibus perterritis confidebat, spatiumque interponendum ad recreandos animos putabat, relictisque munitionibus magnopere rei frumentariae limebat. 75. Itaque, nulla interposita mora, sauciorum modo et aegrorum habita ratione , inpedimenta omnia silentio prima nocte ex castris Apolloniam praemisit ac conquiescere ante iter consectum vetuit.
His una legio missa praesidio est. His explicitis rebus, duas in castris legiones retinuit , reliquas de quarta vigilia, compluribus portis eductas, e dem itinere praemisit; parvoqi Ie spatio intermisso ,
ut et militare institutum servaretur , et quam S rissime eius prosectio cognosceretur, conclamari
postularunt adeo a Caesare, ut d eamus Piisque ah eo puniretur. ApDian. a. 63. p. 467. CL Sueton. Iid. 68. M. a re. O . nonnum , quidam
rion , omnino, sua erant , eo honestiore. Apud Appiatium est . quosdam amisoa eum eohortatos s. sed proelium. M. relictisquε - timae t. Hage absonar Se, 'uis non videat y Caesar relinquit sua eastra . noti vexabitur
tuopia ; adibit enim loca , in aui. Mix est copia flumenti ; et hoc dein Ie ita faeit. Sin remanet iumstris , in quibus vexatus est dudum inopia . uexabitur et Porro. Ergo eum V sio leuissima mutatione te tur: vatiumque - P a bat, retis is munitionatis; G -- ρουρον. -. M. Vo tum sequendum prato, idque eo magis . quod e . d. honi istud q- non DentCiaeeonitia eoniiciebat rogentisque. Et hoe sensu accipiendum τὸ re/ι-ctis censet Oud. quod mihi d. xiusculum videtur. quam aerissimo. Et haec Ieetio . NCt. , opinor, est editombres essecta e seriptura eodd. -PLem.
in lita bono m. qui habent quam
areatissima r in ceteris NM. est ne estissima ei r. quod interpreta mento simile videtur, aut alia re.
583쪽
iussit; statimque egressus et novissimum agmen consecutus celeriter ex conspectu castrorum discessit. Neque vero Pompeius, cognito consilio eius, moram ullam ad insequendum intulit e sed eadem spectans, si itinere inpedito perterritos de prehendere posset, exercitum e castris eduxit equitatumque praemisit ad novissimum agmen dem randum . neque consequi potuit, quod multum expedito itinere antecesserat Caesar. Sed, quum ventum esset ad flumen Genusum, quod ripis erutin peditis, consecutus equitatus novissimos proelio detinebat. Huic suos Caesar equites obposuit expeditosque antesignanos admiscuit quadringentos, qui tantum pro secerunt, ut, equestri proelio commisso, pellerent omnes compluresque interficerent, ipsi in
columes se ad agmen reciperent.
hoe est illud militare iustitutum.
e. 8, init. Quod autem Camuir dicit,
Pomi eium sine mora secutum esse;
contra ea Sueton. Iul. eap. 36 Qt Dio Cassius hi . 52 narrant,
Pompeium non aemium esse, ideoque ab ilino Caesare reprehemum:
id a Plutarcho Caes. cap. 39 diiuilicari potest. Nempe Avetonius et Dio vos it. Pompeium , linito
proelio, se tu easten recepi axe, nee tugient a ex ame his tim in- .
stiti ε; Led Caesar loquitur de . his, quae die uno nut duobus iis, tevenerunt. h. E. Pommium G sari alio 'rofvisoemi et cπιι --a emi institi se: quamquam non miaviter institit. vid. c. 77. Alii ea Uerians. CL c. 8b. et Hi tam b. Al. 1.itimis inpodito. Sie Oud. e eod L Lovan. Vnlgo itinere sevisititos et. Genusum. Di tinxi olim eum pl.- ei a Genu um a Panyaso r iam. Caesaria itineribua ae eastria accuratius in Pertis . minus dubito ,
Panyamina et Genusum eumderi amnem effie . altero vo billo fortas is c tirupto. Idem Ciaceonii m
Fulvio Ursitio visum est. Prima castra siserunt ad Apsum cap. i': altera ad Axparagium cc. M. 41 ttertia ad Dyrrhachium: vude Pulu ut Caesae , trauiaticio Genusum exercitu . in veteri sui e, triseontra Asparagium eonsedit; at Pompeius in suis ad Asparagium,
tam propinquis Dyrrhachio , ut
milites in priora eastra recurrererit. arcinas relictas repetitiari. 1ides
ais . mi, rim inter Dyrrhaebioin et Apsum e se, ubi et Panrasum Ptolemaeus mauiti r. Sia ivioliere geographieo T. I. a , is, ε. rursus distinguit Genuarim a Panya-- : aistinguit etiam Palmerius in GrRee. aut. . 22. P. abs, et hoc videtur verum. Sittis ergo flumi-vium dei Meps est hie r Durrhachi venitur ad Uanyasum . an Me ad Arum . inde ad Genusum. ILD Au Villius nil deficit.
CAESAR. comment. Tom. I. Z Z. Z
584쪽
6. Consecto iusto itin pre eius diei, quod propo.
fuerat Caesar, transductoque exercitu flumen Genusum, veteribus suis in castris contra Asparagitarii consedit militesque omnes intra vallum castrorum continuit equitatumque, per caussam pabulandi emi sum, confestim decumana Porta in castra se recipere iussit. Simili ratione Pompeius, consecto eiusdem diei itinere, in suis veteribus castris ad Asparagium consedit, eiusque milites, quod ab opere, integris munitionibus, vacabant, alii lignandi pabulon lique caussa longius progrediebantur; alii, quod subito consilium prosectionis ceperant, magna parte inpedimetitorum et sarcinarum relicta, ad haec repetenda invitati propinquitate superiorum castrorum, depositis in contubernio armis, vallum relinquebant. Quibus ad sequendum inpeditis, Caesar , quod sore providerat, meridiano sere tempore, signo prODCtio nis dato, exercitum educit, duplicatoque eius diei itinere, octo milia passuum ex eo loco procedit: quod facere Pompeius discessu militum non potuit.
qiit tuor militius ahsolutum es eiustii in dii i iter. Ostendit igitur , iustum diei iter es e satis magnum viae spatium pro fistatio diei, Alve, ut verbis elux titar : L ea ressiora insitim itor nivis dii sin timent, ras Osar sit une bonne iournee . tine bonne marche, sana y allataier P . e de qiae Me distance. Argumentis litur cum aliis, tum hoc. quod ah eo loco , tihi Cesar Cori- Iecti, itinere iusto eonsedit , Pompeiani , in eodem l ,eo vet- tefi . tamen in vetera eastra, in in inciris, redierunt. Unde hic locus, tibi con
sederiint . a veteribus castris tinn
ui uti aut quatuor et viginti miliam .suum ahe ne potuit. Mihi quidem etiam inde . quia additur. quod iter μωρ fuerat Caesar. intelligi videtur . noti sti ix e sinitum et certum viae spatium sed iuarhitrio Comaras et teri Imrum ne Cessitate Po itum . quousque vellet de reique Camar illo die progredi. Omnem rem cotisicit numeruL Pas suum. mii capite hoe extremo tra ditur. M. in eontubernio , in tentorio suo et contubernalium. M. Octo milia Pass. Alii octo mitibus.
rore lit. Alit, in qui a Cellarius et Morus , viscetait.
585쪽
7. Postero die Caesar, similiter praemissis prima nocte inpedimentis, de quarta vigilia ipse egreditur, ut, si qua esset inposita dimicandi necessitas, subitum casum expedito exercitu subiret. Hoc idem reliquis secit diebus. Quibus rebus persectum eSt, ut altissimis numinibus atque inpeditissimis itineribus nullum acciperet incommodum. Pompeius enim, primi diei mora inlata, et reliquorum dierum lau-εtra labore suscepto, quum se magnis itineribus extenderet et praegressos consequi cuperet, quarto die finem sequendi fecit atque aliud sibi consilium capiendum existimavit. 78. Caesari, ad saucios deponendos, stipendium exercitui dandum , socios confirmandos, praesidium urbibus relinquendum, necesse erat adire Apollori iam. Sed his rebus tantum temporis tribuit, quantum erat properanti necesse: timensque Domitio , ne adventu Pompeii praeoccuparetur, ad eum. 5mni celeritate et studio incitatus ferebatur. Totius autem rei consilium his rationibus explicabat, ut, si Pompeius eodem contenderet, abductum illum amari atque ab iis copiis, quas Dyrrhachii comparaverat , frumento ac commeatu abstractum, pari conditione belli secum decertare cogeret; si in Italiam transiret, coniuncto exercitu cum Domitio pee Illyricum Italiae subsidio proficisceretur; sin Apolloniam Oricumque obpugnare et se omni marituma ora excludere conaretur, Obsesso tamen Scipione, necessario illum suis auxilium serre cogeret. Itaque, praemissis nunciis ad Cn. Domitiam, Caesar scripsit
m nitio . qui in Macedonia erate. 36. M. obtignare et M. Alii O tignaret
586쪽
et, quid fieri vellet, ostendit: praesidioque Apollo
niae cohortibus quatuor, Lissi una, tribus Orici relictis, quique erant ex vulneribus aegri, depositis, per Epirum atque Acarnaniam iter sacere compiti Pompeius quoque de Caesaris consilio coniectura iudicans, ad Scipionem properandum sibi existim bat, si Caesar iter illo haberet, ut subsidium Seipioni serret; si ab ora marituma Oriciaque discedere nollet, quod legiones equitatumque ex Italia exspectaret, ipse ut omnibus copiis Domitium ad
79. Iis de caussis uterque eorum celeritati stud hat, et suis ut esset auxilio, et, ad obprirnendosndversarios, ne occasioni temporis deesseti Sed Ca harem Apollonia a directo itinere averterat: Pompeius per Candaviam iter in Macedoniam expeditum habebat. Accessit etiam ex inproviso aliud incommodum, quod Domitius, qui dies complures castris Scipionis castra conlata habuisset, rei frumentariae caussa ab eo discesserat et Heracleam, quae est suta
recentiores eoquid eontra eoiad. et usum Caesaris.
si is ora. Davis. et hie requiritiam Sed v. 2, 5. Corcyrraque. Ohsennia est Mame audiis iti Explie. et t. Rucit. P. 27 L hoe nomine . Partim quia in eoad. mire variatur; partim quia non Caesar. sed Pomp. ius Coreyrum tenuerit. . e. y et 8. Ergo
legi vult Oriciaque , ut inicia sit regio ei rea Orierim. Consori Stephanum Bi nt. Ii nata vi , et iure dieit , ea rem illo tempore ori
eum tenuisse. M. Cons. c. 3 . V
motaque. sv inἰκε ωlxt in minit et Diou 3sius Perieg. v. Nullus erάυ dubito emunducionem ingeniosam reeipere. Sensus est Praeserintim M Uriela. et suis ut esset. Sie O . . codd. Vulgo ut suis esset. Dusnia, voluntas et necessitas
adeundi Apollouiam. De Cari araria
a dis Mao. Alii directo. Herael am. Additur vulgo Sen.
4. io ct 7 . Sinticam aeripserunt. In Caesare a mutiu scioli hoc πα-hum aAditum videtur. Nam Hera. ψα Sinlicia nimium a Canctimia remota. Quaritiam 3 Patium est Oh Illurieo monte . Candavia. ad Bisalta in Thraei e mutato. Propior Candaviae aut coutigua Heracdea D ni eatiati , quam non distillo a sarem vel acripisse , vel in an .
587쪽
LIB. m. CAP. 78-.8oiecta Candaviae, iter secerat, ut ipsa fortuna illum obiicere Pompeio videretur. Haec ad id tempus Caesar ignorabat. Simul, a Pompeio litteris per omnes provincias civitatesque dimissis de proelio ad Dyrrachium facto, latius iustatiusque multo, quam res erat gesta, sama percrebuerat, Pulsum fugere
clarem, paene omnibus cutis amissis: haec itinera
in sesta reddiderat, haec civitates nonnullas ab eius amicitia averterat. Quibus accidit rebus, ut pluribus dimissi itineribus, a Caesare ad Domitium, et ab Domitio ad Caesarem, nulla ratione iter colaficere possent. Sed Allobroges, noscilli atque Aegi iam iliares, quos perfugisse ad Pompeium demonstravimus , cotispicati in itinere exploratores Domitii, seu pristina sua consuetudine, quod una in Gallia bella
gesserant, seu gloria elati, cuncta, ut erant acta , exposuerunt et Caesaris prosectionem et adventum Pompeii docuerunt. A quibus Domitiuq certior sa-ctus, vix quatuor horarum spatio antecedens, hostium heneficio periculum vitavit et ad Aeginium, quod est obiectum obpositumque Thessaliae, Cae sari venienti occurrit. 8o. Coniuncto exercitu, Caesar Gomphos pere
habuisse. Nee vaeahat Pompeio. ad Sititos, Bisaltas et Strymonem exeurrere; sed belli rationea ita ei terioribus detinebant. Catiam . Protinuit haec Dud. et Wesselingius ad Antonini iteuerar. p. 6O7. ILAdieetum id Se in n limarii igno rati Liae de tur. deleri debet. d. levi. Non sufficit . talia uncis in- eludere. V. et weasel. I. e. P. 3as. de moelio ad D. facto. Sie nullus dex : nam a si de. vel seribitve pro eo via , vel cri istis , vel le titue in cod. optimo . proetium factum. Sid puto ex his veram lectionem erutam esse per hos, qui id,
quod in textu est, ediderunt: name. 8O pliaue eadem verba leontur de hae ipsa re. u. mrelaudus p. 27S. expungit praepositionem. putat ligerum innuisse . GP. 1.3. Varum Me aensua planior est omni
latius. Ciace. dederat Matius. quod invitis codd. est vulgo retinutum.
reddiderat aseerterat. Alii reddiderarit aseerterant. ut uori ad famam reserantur. Muilei. daemonur Mimus. vid. e. 5s. M.
588쪽
DE BELLO CIvILInit, quod est oppidum primum Thessaliae venientibus ab Epiro, quae gens paucis ante mensibus uutro ad Caesarem legatos miserat, ut suis omnibus facultatibus uteretur, praesidiumque ab eo militum petierat. Sed eo fama iam praecurrerat, quam supra docuimus, de proelio Dyrrhachino, quod multis auxerat partibus. Itaque Androsthenes, Praetor Thessaliae , quum se victoriae Pompeii comitem esse mallet, quam socium Caesaris in rebus adversis , omnem ex agris multitudinem servorum ac liber
rum in oppidum cogit portasque praecludit et ad Scipionem Pompeiumque riuacios mittit, ut sibi surusidio veniant, se confidere munitionibus oppidi, si Celeriter succurratur: longinquam obpugnationem sustinere non posse. Scipio, discessu exercituum ab Dyrrhachio cognito, Larissam legiones adduxerat: Pompeius nondum Thessaliae adpropinquabat. Ca fiar, Castris munitis, scalas musculosque ad repentinam obpugnationem fieri et crates parari iussit. Quibus rebus effectis, cohortatus milites docuit , quantnm usum haberet ad sublevandam omnium rerum inopiam, potiri oppido pleno atque opulento; simul reliquis civitatibus huius urbis exemplo inferre terrorem; et id fieri celeriter, priusquam auxilia
concurrerent. Itaque, usus singulari militum studio, eodem, quo venerat, die Post horam nonam oppidum altissimis moenibus obpugnare adgressus, ante Solis occasum expugnavit et ad diripiendum militibus concessit; statimqne ab oppido castra movit et
ymisa anae mensi s. Edd. qua dam diebus, quod i res non patitur. M.
De Gompnia expugnatis pauca ti hent Appian. Civ. a. εέ. P. k68. Dio Cass. 4r . 51. Plutarch. C es.
589쪽
55 IMetropolim venit, sic, ut nuncios expugnati oppidi
8 I. Metropolitae, primum eodem usi consilio, iisdem permoti rumoribus, portas clauserunt murosque armatis compleverunt: sed postea, casu civitatis Gomphensis cognito ex captivis, quos Caesar ad
murum producendos curaverat, portas aperuerunt.
Quibus diligentissime conservatis, conlata sortiana Metropolitum cum casu Gomphensium , nulla Thessaliae fuit civitas, praeter Larissaeos, qui magnis exercitibus Scipionis tenebantur, quin Caesari parerent atque imperata sacerent. Ille, segetis idoneum Iocum tu agris nactus, quae prope iam matura erat, ibi advontum exspectare Pompeii eoque omnem rationem belli conserre constituit. 8a. Pompeius paucis post diebus in Thessaliam pervenit concionatusque apud cunctum exercitum suis agit gratias; Scipionis milites cohortatur, ut, Parta iam Victoria, praedae ac praemiorum Velint esse participes : receptisque omnibus in una castra legionibus, suum cum Scipione honorem partitur, classicumque apud euin cani et alterum illi iubet
Gomphensis. In omnibus eodd. est eomerehensis, in Leidens. pri
posuit Go hensis : si quis enim Dionem Cass. eonserat , videbit , his ipfiis fere vohis , quibus Cae-
Hotom. idem hariolatus erat. Metropolitiam. Graeca forma, Μη eue ιr iis, Pro MetropolitanO- m. De re v. Dio. l. e. Parerent - facerent. Sie e eod. . restituit Davisin . ut et aiihi. CLDot. ad a. s. Vulgo dant pareret Beerel. Cellarius praesert paterer Iaceret. segetis idoneum Deiam. Ergone
hoe siguiscat locum Cae-ri obportunum, propter segetem, quanthi erat ' Sea quis suelle frumenti locum idoneum hoe sensu dieat 'Atqui verbum segetis abest at optimis codicibus. Tameta propter equentia , quae Prope iam mvitia erat sive erant, ut honi eodd. ha ut tale verbum praecedero debuit. Fortasse ergo, ut et Oud. vivum est. tu verbis aliquid mendi latet . etsi sensum omutuo videmus. M. Bone Benil deleri iubet segetis et dein leg. quia ρrve iam mira erant Immenta. erassistim - eani, aeque apud Scipionem cani atque apud Pompeium. Cum enim duo summi D ea aut Co uua in unis castris
590쪽
55 aDE BELLO CIVILI praetorium tendi. Auctis copiis Pompeii, duobusque
magnis exercitibus coniunctis, pristina omnium com firmatur opinio et spes Victoriae augetur adeo, ut,
quidquid intercederet temporis, id morari reditum in Italiam videretur; et, si quando quid Pompeius
tardius aut consideratius saceret, unius esse negotium diei, sed illum delectari imperio et Consulares
Praetoriosque servorum habere numero, dicerent.
Iainque inter se palam de praemiis ac Sacerdotiis contendebant, in annosque Consulatum definiebant; alii domos honaque eorum, qui in castris erant Ca saris , petebant: magnaque inter eos in consilio suit controversia, oporteretne L. Hirri, quod is a Pompeio ad Parthos missus esset, proximis comitiis Praetoriis absentis rationem haberi: quum eius necessarii fidem inplorarent Pompeii, praestaret, quod proficiscenti recepisset, ne per eius auctoritatem deceptiis videretur; reliqui, in labore pari ac periculo, ne
unus omnes antecederet, recusarent.
83. Iam de Sacerdotio Caesaris Domitius, Scipio,
erant , apud tartimave classisum canebatur t ideoqtie Asdrubal , su-npleatus alterum Constilena in eastra venisse, servari iuhet, semel bisne sigrium Guat in castria. Liv.
si quando quid - - die rent. Non hisee modo dieehant; sed Pompeium iocabundi Regem et Mam inuonem adpellabant. Aps ian. a , 47o. Plutarch. Pomp. 66. 67. Iamque inter a. Ab hae temeritate alleui imum suis e P m- I eium . iidem scri Ptores reserunt; sed eum metu. aut torpore , aut satiseessisse libidini uohiuum . qui in
de manniis. Maretandus in Exi li- . t. auctu P. 27, segendum να-tat de Praeturis, partim ob p. ubi equidem nihil de Praeturia nominatim video; immo vero Myrae ιa Pretiniae ibi dicitur Ρ-- iam ob Ioeum Plutarct, i. Pomp. p. 67 . ubi de hin viria est. --
harinua , qui ad Pharsalum periit e. 9 3. i que Pompeianus et atCn. Domitina Cal. - . Caesari nus ce. 78 ὶ. Catiar.