Sphaera / auctior quam antehac ... castigatior, cum annotationibus et scholiis Eliae Vineti ... Praemissa Philippi Melanchthonis praefatione ... Adjunximus ... compendium in Sphaeram, per Pierium Valerianum Bellunensem

71쪽

ra H directe sensita dicitur inhabitabilis,

propter calore ob discurrenti uper illam.Ilia uero duae Monae,quae circunsicribuntur a circulo ardlico, circulo antur tim circapolos mύ inhabitabilesntpropter nimiamfrigiditatem,ciuia Sol ab eis maxime remouetur. Simialiter inte irendum es de plaguterrae ita direct uppossitis. Ita autem duae Ronae,quaril una es inter tropicum aestiualem circulum a cticum, reliqua,quae est inter tropicum hym. malim , circulum antarcticum habitabilessent, temperatae caliditate torridae Monae existentis inter tropicos. frigiditate Monarum extremarum,quae sentcirca polos mundi. Idem intellige de plagos terrae issi directe

73쪽

rum oeno Zium, aediuissione climatum C Ignorum autem ortus Occasius duplici 'teraccipituri. quoniam quantum ad poetis, quantum ad astronomos tu ortus occasio signorum, iuὸ adpo 'Lu iplex sici licet semicus' chronicim Heliacus. achro. mictu enim ortu Uiue mundanus es,qua Dc π.

'ρfignum uel stella seuper hori Pontem ex parte

orientis de diescendit Et licetin qualibet dieariscialiseexsignasii oriantur,tamen antonomaticesignum ita dicitur comice oriri, cum quo, i in quo Sol mane oritur. Et hic ortus proprimo principalis quotidianus diciatur de hoc ortu exemplum in I. Geor mhabetur, ubi docetumatiosabarum lj insere,Sole existente in Tauro, sic: condidit auratis aperi cum cornibus annu

occasius uero comicus est, res ectu opposi

tionis sicilicet, quado Sol orituro liquosiqno,

74쪽

De hoc occase dicitur in Georgicis , ubi docetur fatiofrumenti in in autumni, Sole existente in Scorpione, qui si, iatur cu Sole, Taurus sit-Wni eius oppositi ubisiunt Pleiades, occidit ic, Ante tibi eoae Atl inrides abscondantur, Debita quam i lci commilitis emina. Acron Chronicus ortus; iue emporali sest, quan

'Acron fontem ex parte orientis emergit chronice, che scilicet enodie, dicitur temporalis, ciuia rempim mathematicorun citur cum Solis o

. Ponto,ubi conqueritur moram exili si,dicci, Quos tuor autumnos pleius ortu facit. significans per quatuor autumn0S, quatuor an

nos transiisse Utquam missus erat in exilium.

Sed Virgibus uoluit in autumno Pleiades occidere et g contrari, uidetur. Sed rati huius est,

quod secundum Virgilium occidunt comicὀ8 e bis secundum Ouidium ori tur Chronice, quod che benepotes contingere eodem die sed disserenter tamen, quium micus occasius es, res editu

Tunc

75쪽

sACRO BOSCO.

Tunc nox Thessalicas urgebatparua semittes. Me Alla uideripote 'per togationem Sosiuaballo, quodprimuideri non poterat lis propinquitate Exemplum hu ponit Ouid. in lib. defustis .sic, ram Lais obliquassubsedit Aquarius urna.

Et mergitin Geor. lib. I. Gnositaque ardentis decensen coronae: Vi iuxta Scorpionem existens nouidetur, cum olerat in Scorpione.

Occasius Heliacus est,quad se adsigni accedi b ua praesentia Gyr luminositate uiderinspmittit. Huius ex tu si uersu praemisso.

-Et adues cedens canu occidit ultro is,on

scholion. Ioannes de sacro Bosco multu locis proris imperitum gracsermonis ostendit, quemadmodum hic quo ne ibi chronicum pro acrovcho ut dicere nonen dubium quin corrupti crimendosi libri in causia Iuerint. Sunt autem ον summum σνη nox, exquio sit ὀκρον.χει,ει illud rακρον, λι, quod iis

apud Iulium Firmicum lib. 1 cap. 8. od uideansitpurum c a quo recto singulari esse latur.

Porro hic tibi quaerendum primum, utrum dicat Graeci requentius ἀναπώκν des ortum κρόνυχον an Arcturum Neradas, Arietem oe reliquas dera ac Dcha. ortum ita λον. ita memini legere sui

76쪽

sPHAERA IOAN. appellarent Deinde γdera quae per totam noctem oriuntur se occidui an acro ocheid facere dici pose sint, ut hic uoluit, cum acronychi significatio nos Eis principio tantum conuenire uideatur. Posstremo si solerat in Geminis quomodo non potius sagittarii occaseus ille comicus appelletur, uti upra, Pleiadum. Mihi quidem certe uix uidetur Lucanus ad ullum: occastus genus, 'exi is ed tantum anni tempus, σbreues nosse designare uoluisse, cum sagittarius oblique ingrediens,ei aduersu signo, in quo erat Sol,

totum nollempupra horizontem uersari celeriter uid retur. Eius; uniuersus lib. . Iidem cum fortes animos praeceptasubissent, Optauere diem . necsiegnis mergere ponto Tunc erat astra polus. nam sol Ledaea tenebat Sidera, uicinorum lux alti lima Cancro est. Nox tum thessalicas urgebat paruasagittas. Detegit orta dies' antes in rupibus I fros, Pugna cesique mari Gra. De hoc triplici ortu hos inuenimus uersiculos, Nane uehit supra terram tibi csmicus ortus S derased Phoebi lumine tecta latent, Nane dat Heliacus quaedamsubuedia uidere

Isra sed acroochus nodie uidenda trahit.

IN ST RUM ENTVM, O

facillime Omnes diuersitates ortus

poetici oculis subj-

ciuntur.

78쪽

Equitur occas ignora , prost sumunt Iron orni, prius ins haera recta. Sciendum est,quo tam in l)haera re Ea, quam obliqua a cendit aequino fialis circulusi mper uniformiteri cilicet in teporibus aequalibus cluales arcus sicendunt. Motus enim cae

li uniformis angulus quem facit aequino fialis cum horionte bliquo non diuersi i-

catur in aliquibus horis Partes uero Uluci non de nec tale habent aequales ocessiones in utra baera, quia quanto aliqua Udiaci pars recilius oritur,tanto plus temporu ponitur

in uo ortu. Huius signum Ut,quia ex signa

oriuntur in longa uel in breui die artificiali,sit militer in nocte. Notandum igitur, quod ortus uel occastus ali ii igni, nihil aliud est, quam ilia partὸ aequino Clint oriri, quae oriti

79쪽

cum illo signo oriente, ides ascendente ivra

horiuntem uel illam partem equinosi talis, cidere, quae occidit cum iliosigno Occidete, id est tendente ad occasumsub hori Untem Signum autem recite oriri dicitur, cum quo maior pars aequino liab oritur oblique uero, cum quo minor. Similiter etiam intelligendum est de Oc- c. u.

Sc Aequinoctialis circulus semper ac formiter syc. JAequino falis oriunturgradus is singulis horis .equinoctialibus quales et rem naturale; con Zituere uulgo dicuntur. Aequinoctiali cum horiunt obliquo oe c. Inaequalii angulorum,quos aequino fiali cu cuiuisque loci orbis terrarum horizonte obliquo facit, alter obtusius est, alter acutus in hemisthaerio . Obtusius ille, qui redio maior est,praeter o gradin tot conprehendit rediis in sphaera angulus qui in meridiano circulo numerantur ab aequinoctiali ad polum mundigradus comple Atur eleuationis eiusdem poli mundisiupra hori Untem Acutus uero, qui refcto minor,gradu continet, qui reliquisunt ex O cum ex iis posubduxeris eandem pol eleuationem. quantuenim seupra, o accedit uni ex iis angulis,tantum detrahitur alteri.

T 'foedum, quod inll baera re tu

bus scilicet solstitialibus duobus aequino-

80쪽

Elialibus adaequantur sevis ascentionibus, id est quantum temporis consumit quarta odiaci in

suo ortu, in tanto tempore quarta aequinoctialisi i conterminali speroritur. Sed tamen partes illarum quartarum uariantur, neque habent

quales usice ussicut iam patebit. Est enim regula, Quilibet duo arcus Udiaci aequales. aequaliter distantes ab aliquo quatuorpunritoruium dicitorumbaequales habent ocensiones: ex hocsequitur, quodsigna opposita aequaleat habent censiones. hoc est quod dicit Lucanus lib. s. loquens deprocessu Cutonuina

bam uerses aequinocitialem, Non obbiqua meant nec Tauro re lior exit Scorpius, aut Aries donasua tempora Librae, ut intre iubet lentos defendere Pisces, Par Geminis Chiron, idem quod Carcinus

ardens

Humidus tam κερος , nec plus e to itur

Urna.

uc dicit Lucanus, quod existentibus sebaequinoritiali igna nos ita aequales habent ascentiones, occasis Oppositio autemsignorum habetur per hunc uersum, Est lib.ari coradu a gemi cap. ca. a. telis uir.