Thadaei Pisonis Soacij ... In primam pandectarum partem commentaria. Ad Andream Maurocenum senatorem illustrissimum, ..

발행: 1613년

분량: 214페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

101쪽

so Pandectarum Liber secundus

Criminali, tini. Imperium, tam maiorum, quam min rum iudicum,ut in . si idem,&ini. gistratus.

QUID SIT IURISDICTIO.

Iurisdictio est nomen genetis&speciei, sicut adoptiol. I. inpra de Adopt.&Agnatio,i. pen.ffunde legit. Generaliter accipitur pro omni cognitione, tam in iuui squam in Criminali causa cap. i. . I de Pace Constantiae in Usibus studorum; quo sensu non distinguitur ab Imperio,&Definitur ut sit publica iuris dicendi tam in ciuilibus, quam in criminalibu, causis potestas. . Specialiter accipitur pro cognitione in causa ciui ..&denni tur,ut sit publica in ciuilib. causis iurisdicedi potesta l. I. damu ff. de suspect Tutor.&secundum hac significatione iurisdictio diuinguitur ab Imperio, nam Imperium in ip cie accipitur,pro coercione,& ideo illi magistratus aicuntur esse con Imperio, qui possunt emerela infra de inius vocand. l. nec magistratibus,rfide mucij con similibus. At quia coercio duplex est alia in Criminali, aha in Ciuili causa, inde factum est, ut Imperium sit duplex, Aliud Grum,Aliud Mixtu seu non merum i vi supra deoruc.ciu LImperium hocTit.

' civi si IMPERIUM . .

Imperii vox sine ulla adiectione cum de Populo, ut Princi

loquimur,uniuersam,ac uapremam eius potestatem, Mitionem significat l. I supra de Conmtut Princip. Quae 2 merum Imperium,& mixtum, ociurisdictionem, 'hamulta etiam extra iurildictionem continet; pro 'teli comdere leges d. l. I. errant enim qui condendae legi potestatem ad nerum imperiumpertinere tradunt cum nec in de-Bquentes animaduertatur, nec ius intro dicatur omela creare l.Barbarius in fine supra de ossic. Praetoris, indulgentiam, gratiamdelinquentibus concederet. I. Cde sent. pass& infra ad S.C. Nil.per totum; veniam aetatis GTir.de his qui veniam aetatimpetrauer sententias etiam in criminalibus mutare, LDiui, Ede Poen. aha multa fac

re, quae nec in iurisdictionc, nec in Imperio versantuta

102쪽

De Iurisdictione. ait. I. I

soli principi competunt,in ad solum eius supremum. Im

perium pertinent.

Qii id sit summum Imperium. Imperium diuidere possumus, ut Aliud sit Summum, quod scilicet, apud solum principem residet, Aliud Merum ., 3 Aliud Mixtum Atque hinc cessabit antiquorum altereatio lan apud solum principem sit merum imporium , de qua olim magna contentio fuit apud duo iuris nostri lumina Lotharium , scilicet in AZZΟnem , facta etiam equi apud sequestrum sponsione . Hic enim apud omnes maiores magistratus esse contendebat Ille vero apud solum principem , pro quo Henricus Imperator , qui tum iste Bononiam venerat suae caulae nimium fauens pronunciauit. Nam debemus intellige. re apud solum Principem , summum imperium esse,iregimen Rei P. ω non ad alium, sed merum Imperium esse apud illos quibus Princeps concessit, velut , Olim apud Consules, Dictatores , Quaestores parricidii, P sectosi tori , Praetores , Praesectos Vrbi, Proconsules, Praesides, alios, de quibus in l. a. s. exactis supra. de origin tur.inrege prima, ff. ad S.C. Syllan. in lege prima, . in urbem supra de ossic praefect Vrbi in lege septima , in fine supra de ossic. proconsul. in Lillicitas, s qui uniuersas supra de ossic praesidis Idem, in mixto dicendumest, ut apud illos consistat, quibus a primo datum eae Et sic non est supremum imperium Con mero, E mixto confundendum , cum ista a supremo proficiscantur, licet D. hactenus contuderint, sic simul miscuerint, ex quo infinitae prouenerunt in interpretum confusiones , quae facile diluentur per pra

dire Vidimus de summo, ac supremo imperio, quod apud solum principem residet videamus nunc demero quod etiam maioribus magistratibus conlpetit, &ipsum desiniamus mul con Vlpiano in l. impetium hoc pacto.

103쪽

s Pandectaruiri Liber secundus.

Quid sit merum imperium. Imperium Merum est habere gladi potestatem ad animaῖ

uertendum in facinorosos homines quod etiam potestas appellatur interpretes secuti Bariolum alio modo demni unt, dicentes Ulpianium hic non definire uterum mpe. rium , sed exempla tantum ponere ego vem Delli ultio

nem ac Descriptionem apposuisse Vlpianum censeo in hoc secutus Angei Fulg*s Alciat Lorist. Re ff. Dolo,

Meri propria significatio est, ut ea tantum notet qua sola is sunt simplicia , pura neque alteri rei aliquo modo permixta sic stipulatio dicitur merum factum continere cum factum tantum, non dationem contine l. qui res f. qui Romae fide istutionibus mera poena, quae nullam rei, aut eius quod interest persecutionem habeti unica in sine uis fra si quis ius dicenti non obtemperauer merum aurum non commixtum con alio metallo,sed per se purum Lideri Pomponius infra de Rei vendicat. Sic igitur, & merum imperium a iure conlultis dicitur quasi purum, solum nec ullatenus iurisdictioni, idest , ciuitium causarum cognistioni coniunctum non probo sententiam artoli , ut

merum dicatur liberum quo ad principem , inuo ad

alios non .

Gladij autem appellationem , reiecta accursiana expositione 4ntelligo de ciuili delictorum punitivo prout Angel. 6s omnes moderni faciunt alias enim si intelligeretur de a. teriali tantum prout Accuri Barti Silures alijs ex antiis uiribus crediderunt sequeretur quod non omne vitimum supplicium pertineret ad merum imperium sedillud tantum quo vita adimitur gladio materiali quod non est dicendum; nam Lex Pompeia de parricidio pertinet ad merum imperiumed tamen non punit parricidam glacuo , sed alia poenas alia Ini .de Public iudic. Item mors naturalis datur per suspensionem concremationem damnati Diqiligo b Corale

104쪽

De Iurisdictione . ait. IV 43

M poenae continentur sub hoc nomine gladi j ut omnes fatentur. Neque obstat l .aut damnum I. a riderinis,ibi animaduerti oportet gladio non securi, non telo non laqueo, quia Resp. quod ideo ibi intelligitur de materiali, quoniam Iudex in sententia sua vius fuerat eo verbo gladii, quae sententia senui dicta neque augeri, neque minui P test, sed quoquomodo dictaeit ita mitti debet executioni. scapud Spartianum legimus, quod Antoninus Caracalla Pessimus imperator qui iusserat Papinianum gladio feri rim quia fratricidium excusare noluerat, erga percussorem haec verba protulit gladio oportuit te exequi iusiurum um, non securi. Et sic gladij appellatio intelligitur nedum de materiali, sed etiam de ciuili,&ita gladi appellatione merum imperium, seu ius vitae,in neci signitieatur Ideo autem de gladio mentione facit I.C.quia meri imperi nota, & signum est gladius quem soli Imperatores gestare solebant, item Praesectiinetorio quibus illum I in Peratores cocederesbiebant,Sic Traianus Scuram Liciniuad praefecturam promoturus gladium ei porrigens, m hec verba locutus suit,Accipe hunc gladium, ut eo si bene Imperauem, pro me,sin male, contra me utaris. Atque inde est, quod magistratus, qui habent merum imperium de- ferrunt gladium ante se cap. non solum cap.sunt quaedam

M.quaestim s. ad denotandum eos habere vitae, & necis potestatem. Quorsinc Gradus meri imperii. Meri imperiLUD. plures gradus faciunt Bart. sex ponit, ducens, Aliud esse merum imperium maximum Aliud Maius Aliud agnum. Quoddam paruum; Quodam urinus, ocquodam Minimum.

In Primo gradu meri imperi maxim Ponit Bartol pote4 statem condendi leges. In secundo gradu maioris imperiimnit vltimum supplicium membri abscissionem, da auatio acta in Perri tuos saris

105쪽

s Pandectarum Liber Secundus.

ceres in in metallum mercionem .

In tertio gradu magni imperii nit Deportationem. In quarto gradu parui amperi ponit Relegationem dc

Torturam

In quinto gradu minoris imperi ponit modicam coerci

nem corporis.

In sexto, Multimo gradu minimi imperij nucleuem muti

Ego a tem meruis ' imperium diuidam in Magnum, Mediocre,& Paruum. exemplo Pauli I. qui lib. s. recepi. sentet. Titi 17. tria luppliciorum genera facit summa Nediocria&Minima, icio ego, tres gradus merumperii consti

tuam.

ta , Quarta exempla adduci, ac in medium afferri pos, sunt a Primum exemplum erit, ultimum supplicium,quod exercem in quatuor elementis Milicet in terra cum quis de pistatur,qua pena nobiles damnari solent l. moris est .sed . n. fide Poen .in aere,cum furca sulpenditur quod poenae ge- nus exercetur in latrones T. capitalium s.famososa deaeqnis in seditionis auctores i. si quis aliquid β. auctores T. Eod. in igne cum quis comburitur quod genus poenae exerceri solet in indendiarios d.l.capitalium I incendiarii, in sortile go siue aruspices l. 3. C de Malefic.& Mathemat in Monetarios l. 2.cde Palia monet. item,& in haereticosi supereo de haeretic.lidior.&JOan.cap. II audemum in aqua cum quis in mare,vel flumen proiicitur,qua poetas parricidαρο-niunturs.alia Inmt.de Publ. Iudic. Secundum exemplum erit membrisistissio,quae poena, linia capitalis est,& morti aequiparatur ad haec prohibemus Auct.de collat nam pena amatua corporis in aIiquo membro, totum corpus affligere dicitur argumento l. vulgaris si de Furt. quia ut dicunt Philosophi,acetiam Theolog - .mma est totam toto,&tota in qualibet parte,&ideo si infans dum nascitur eventre matris eduxerit,aut pedem,aut manum tantum in illis potest baptizari, baptizarus reci

106쪽

. De Iurisdiatione Titi L s

pit sacramentum,& si moriatur dcbet in caemeterio lepet, ri Ricard. in sent. Distinct. 3. Arct.ε. quaest. 3. Bart.& locini. 3. C.de Posthum .haeredib.instit. Nec tamen poena abscissionis membri de iure Digestorum cognita non fuit. Unum casum inuenio de iure Codicis in quo pedis amputatio imponitur contra seruum fugitiuum ad hostra transeuntem i. si iugitivi .deserv. fugit Alter casus est de iure Authenticorum contra executorem tribui rum infideliter scribentem,qui amissione manus punitur M. coges autem Auth.de Mandat princip.Tertius est de iure laudorum contra vulnerantem aliquem sub fide paei, cap. i. . si qui, alium De Pace teneda in usibus seudorum. Quaditus est de eodem iure seudorum contra notarium conficientem instrumentum alienationis teudi cap. Imperialem de Prohibiti stud. alienat per Federicum Quintus est de consuetudine contra conficientem instrumentum natium Gandin.de in alaric. Tlt. de Poenis num. a.&s . Illud omittendum non est,quod abscissio utriusque manus,&utriusque pedis prohibetur a Iustiniano in b. fin Authen. Ut nulli iudici Tertium exemplum morti proximum erit metalli coercio l. capitalium,&l. quidam sunt, E. de Poen Priscis enim Romanorum religio fuit, minem quemlibet malum. Rei Plerniciosum necare,unde M. Cicero scribit,morte damnare non Romanorum,sed externorum esse in orat pro Q. Ligario, omniumque crudelissimus Sylla habitus fuit, qui Primus Romae mulctare morte reos introduxit ideo alia supplicia Romani excogitarunt, ut in metallum coerci nem,quod poenae genus Tarquinius superbus primus excositasse fertur, ut tradit Eutropius lib. I. cap. Lo aquaeipnis interdictionem, inportationem, Relegationem, similia. Damnati in metalIum grauibus vinculis pressi metallicum opus faciebant, nam intra terrae venas metallum perquir bant,arenas laua hani quod subsidebat, deinde coquebant in fornacibus dies,noctuque in labore Perseuere hint, nulla De ab opere dabatureia requier aut laboris intermissio.

107쪽

Pandectarum Liber Secundus

Quin plerunque verberibus Vsque adeo augebatur eorum calamitas, ut ob miseriae calainitatem mors vita obtabilior illis esset. Eademque poena erat damnatorum in opus, talli,nui: quod leuioribus vinculis premebantur l.aut damnum inter eo,,ff.des enis. Quartum exemplum primi gradus meri imperii erit, damnatio ad perpetuos carceres morti simillima, quam poenam habent iura canonica cap.nouimus de verb significat cap. Guamui, de Poenis in SEt haec quatuor exempla, scilicet, ultimum supplicium, talli coercio, membri absciusio,&ad per cum carceres donatio ponuntur a Bart. in mundo gradu meri imperis tuos tamen rectius in primo ponimus, quoniam condendae legis potestatem, quam Bari in primo gradu meri imperi en merat, iam supra diximus, non meri, sed suprcm unperii esse,quod ad blum principem spectat. Addere pollumus in hoc eodem primo gradu meri imperii, etiam damnationem ad perpetuos triremes,qui& damnationi in metallum,& ad perpetuos carceres, aequipararIa cte potest,cum damnentur ad vincula perpetua,&ad opus publicum l. aut damnum, inter, quisquis, . in mimit rium,&Ls n. E. de Ρoenis Et sic coniequenter serui poenae efficiantur; Neque obitat,quod hodie iure nouo nemo liber homo perco sem nationem in perpetuum ad aliquod opus libertatem a mutat ut in Auth. sed hodie, C. de donat inter vir.& uxor quia hoc verum est quantum sit ad dii siti nem iuris secus quo ad veram corporis libertatem. Et sic omnes supradictae poenae, quae vel vitam,vel libertatem adimunt, recte a nobis in primo gradu meri inperi positae sunt,cun. si non inorcis, moria saltem proximae sint. Secundi gradus meri imperij,quod mediocre appellamus multa etiam,ac plura exempla iunt, qua respiciunt pena, acrios ris castigationis, sed quae tamen, nec itam, nec Lbertatem

adimunt.

Primum exemplum erit eportatio, quae licet es et species exilii atrocillima, attamen libertatein non admiebat, video imedia rapius diminutio inciιur in Liuinor uue media

108쪽

De Iurisdictione. ita '

Instit.de capit. diminut. Neque obstat ex in I. cognitione , fide Extraordin. Cognit ubi I.C scribit, libertatem adimi, veluti cum aqua&igne interdicitur, quod in perQna deportatorum euenit; quouiam Resp. quod I. C. inci .l loquitur delibertat quae est iuris Quiritum, sed non adimitur ea,quae est iuri entium, ita conciliat Duaren lib. I disput.

Deportare est hominem de Ciuitate in certum aliquem locuablegare; ut reliquo Orbe disclusus ibi delictorum suorum poenam luat successitque haec deportatio in locum interdi ctionis aquae& ignis, ut habetur in La. si ad Hul peculati olim enim iure Quiritum Ciui Romano vita adimi nomia terat,quod Caesar apud Salustium in coniuratione Catilinae elegantissime persequitur;&nos supra diximus Eodem tu

re nemo inuitus, Ciuitatem, aut libertatem amittebat, ut

Cicero tradit pro Balbo, pro Cecina, M. pro Domo sua;

Ideo ne delicta impunita remanerent, rationem Romani excogitarunt,qua noxios iura, saluis maiorum suorum legibus, Ciuitate pellerent, itaque aquam & ignem eis interis dixerunt, ut his subsidijs, quibus humana vita continetur destituti in alias terras migrare, in aliamque Ciuitatem se conserre cogerentur, inquam postea recepti Romanam Civitatem amittebant, quia nemo duarum Ciuitatum ciuis esse poterat, ut Cicero in Orat pro Balbo scribit. In nari. que interdictione nominatim Oomprehendebatur, ne lice ret eos,quibus aqua, igni interdictum erat tecto excipere, legeque Iulia de vi publica&priuata tenebantur, qui eos

recepissent,celassent, Vel tenuissent. Iuvenal.Satyia. Nemo cibo, uemo bospitio, tectoque iuuabit. Et Ouid. Metamorph. lib. 7.

Di te submoueant δ nostri infamia secti, Orbe suo, tellusque itibi, pontusque vegetur Secundum exemplum est, Relegatio ad tempus, vel in pes petuum,vel etiam in insulam,quae mitior est deportatione, nam Relegati omnia sua iura,ri bona retinent, quod non est in Deportatis . relegati,&l. relegatorum, .haec est dif- serentia,fcde interdict.&Relegat.

Inter

109쪽

98 Pandectarum Liber Secundus

Inter Relegationemvi Deportationem, Budem in l. capita lium, s. in exulibus, ff. de Poenis cinteressestribit, quod scilicet, Relegatio silicum quis exire fines patriae iubetur ias Deportatio ver,cum praeter exterminationem certu, etialocus , ac limitatu mapacium circumscribitur d. s. inexulibus. Quae discriminis ratio non satis probabilis videtur, cuetiam Relegatio interdum in certam insulam fieri,in ceditus locus Relegato circumscribi soleat ut patet ind. l. res gati&iad.l relegatorum,&did. .m exulibus Ideo ego existimo simul con Donello in l. I. C de 'red. institinium.1o. Relegatos a Deportatis distinguereverba sententia si . ut Relegati intelugantur in quibus eij ciendis Praeses res gandi verbo vlus lit, Deportati, In quibus. vsas m Uertita dea portandi, id quodvi Bolognetus ina imperiurninu. T. hoc Tit voluisse videtur. Cuius rei exemplum etiam nodis ypta stat Ouidius, qu et a b Augusto in Pontum relegatus, neque tamen exul, aut deportatus fuit. Sic enim ipsae suae iii felicitatis testimonium perhibens lib. I. Tristit. Eleg 1. da gustum Caesaremloquituriari et mihilas ciuin nec mibi nomen abest Neemeaconcessa estasiis fortuna, nec exul Edicti verbis inopi emi, arua MIegatum iusta viseere α.Tristi Elag.vni is Addo quod essieram quamuis immite, minaxque Attamen in paene nomine leue fuit.

Nil isime patri, iussit abesse focis.

Ipse Relegari, non exHis utitur in me Nomine. Tertium exemplum est, riura, ii admenam fiat, c. hic ita

mei num. 79.6ali; si vemfiat ad veritatem inuestiga da modo meri,modo mixti imperii dicetur, pro causa

110쪽

De Iutisdictione Tit. I. 9

Hee tria exempla ponuntur amari sub diuerisis gradibus, nam deportationem ponit in tertio relegationem vero 'orturam in 'uarto Nos tamen Omnia sub eodem gradu ponimus, cum omnes sint poenae acciri castigationis, o per quas corpus acriteramcitur l. si quid erit supra de olfi c. proconsul illud animaduertendum est, quod dum Iust irrs.fin Auth. ut nulli iudici dixit membrorum distblimonem esse grauiorem triusque manus abscissione, non loquι- tur de Tortura ,sed de di lutione, fractione membrorum perpetua, & quae reducibilis non sit, Rotae enim inserebantur noxij, & membratim rotarum conuulsi ad ijs, lentitudine mortis maximo cruciatu perimebantur Vergilius Aeneid.6. Samum ingens volvunt abj,radiisque rotarum. Diriricti pendent.

Nota est Ixionis fabula,quicum coeli honore a Ioue dignatus

esset arcanorumque ipsius particeps, Iunonem amatam de stuprointerpellauit, illa in sui similitudinem, nubem obiecit, ex cuius complexu Centauros genuit Iupiter indignatus con fulmine eum ad inferos deiecit, Rotaeque volubili, ac serpentum plenae alligauit. Vndes Vergilius.

Atqui Ixioni vento rota conssctit orbis. Et ouidius.

Votaitur Ixion, se sequitur, fugitque; In hoc eodem gradu poni potest etiam excommunicatis,quae

est meri imperiisecundum Inuocent in cap. transmissa de Election &appellatione mortis de iure canonico compre- heditur excommunicatio cap. per venerabilem&ibi Abb.

Qui δε sint legit & eodem modo appellatione poenae capitalis Gloss. in cap. I. in verbo titulos de senti excommunica nam nulla est maior poena in Ecclesia quam excommunicatio cap. rripiantur .q.3. Ideo Glossin . minor Instit.de capit. diminut.dicit, quod excommunicatus aequiparatur Deportato, Gloss. in cap. pastoralis ingloss. fili. post princip de Appellat.dicit,quod aequiparatur relegato. Item poni potest etiam in hoc eodem secundo gradu meri impeni,carceratio ad tempus, vel condemnatio ad tempus

SEARCH

MENU NAVIGATION