장음표시 사용
371쪽
313 TERTIA PARI REcvs ATIONI sicris cognoscere consitu: Quam speciosa ueteranis sapientia S gloriosus intellectus, bc consiliv. Corona senum,multa pcritia , Sc gloria illorii timor Dei. Quin etiam umbra senis plus valet,quam gladius iuuenis,ut praeclare dictum csia Baldo.
v I-- PRAETEREA, cUM IN LEVIORIBUS ETIAM NE. stiritualium Fc is praeserantur qui usu rerum 8c experientia mediocri σluritia. Valent, quanto magis in summo hoc oc periculosissimo iudicandi de doctrina munere curandum fueritdiligenter, ut non nisi quorum explorata iam, oc in negocijs spiritu libus periclitata sit industria,Conciliis & Synodis Ecclesia sticis adhibeantur. Et hunc usum non minus quam inge nium aut doctrinam requirendum constat. Ita enim Apostolus iubet explorari prius qui Ecclesiae erudiendae praemciantur,& Timotheum nobis praedicat, non selum quod sacrarum literarum studiis inde usq; a teneris innutritus sit, Gl etiam comes interfuerit Apostolorum certaminibus, deliberationibus , disputationibus oc periculis. Bene ecsapienter, ut omnia idem Syracides cap. 3
ir eruditus nouit plurima , S qui usu multarum xcrum peritus est,sapicntre disicrcre potest qui non est tentatus,qualia nouit .
6. His Ac CEDAT OPORTET UT QUIA DcONC rfuditio μά vorum Ecclesiasticorum deliberationem adhibentur, solis lita et eom. da erudii ne instructi sint,& sacrarum literarum scientiatro sacrarum nulli ex Populo inferiores: multa etiam lectione di studio litora . plus mediocri scripturae sacrae confirmati. Etenim sine eri
ditione solida, sine doctrina, sine verbi cognitione ectione multis
372쪽
sYMODI TRIDENT INH. iis multiplici, 5c meditatione assidua, impossibile est ut quis . grauissimas, quae de religione natae sunt. controuersias uel mediocriter dijudicare uel explicare recte possit. Quod ocAugustinus fatetur lib. De doctrina Christiana. Debet,inqui diuinarum scripturarum tractator,
R Doelio de sen sor vers fide ac debellator erroris,& bona docere,& mala dedoccre, atq; in hoc sermonis opcre conciliare auersos, rem i flos erigere, nescio entibus quid agitur,quid expectare debeant intima
re. Sic er Beda de templo SHomonis loquens.
Frustra,inquit, sibi ossicium Doctoris usurpat, qui dilectionem Catholicae fidei ignorat: neq; sanocituarium Domino, sed ruinam sibi aedificant, qui docere alios regulam, quam ipsi non didicere, coρ
Et praeclare D. Hieronymus in Leuitico, duo tacesse Potificis opera, vidca Deo discat scripturas diuinas legenσdo ac saepius meditando: ec inuicem populum doceat, qus a Deo ipse didicerat, no ex proprio corde, uel humano sensu, sed quae spiritus sanctus docet. Quod dictumrelatum fuit in ca. fin. dist. Decretorum Gratiani. VITAE ETIAM INTEGRITAs si NGVLARIS ET T. moru sanctimonia, at* in omni ossicio fides elucere cum Vitae incta priuatim, tum publice ex omni parte in iis debet, quib. hic moma erim nonos habedus sit ut de doctrina iudicet. Etenim doctrina tigritas. quantumuis egregia,nisi morii castimonia et viis modestia condiatur fere sine fructu est et facile gratia amittit omnem.
Nemc inquit Ambrosius libiae officiis secundo sola'
373쪽
itu ira limpidissimorum scaturigines in lacunis qus Uy rit , nemo ex i inpura ac turbida aqua ha usium sua' uem si crat. itaq; ubi luxuria est, ubi intemperatia, ubi vitiorum confusio. tuis inde sibi aliquid hauri cndum existinaci quis non despiciat morum collit' uionem quis utilem alienae causae iudicet, quem vi' det inutilem suae: Et iterum. Quomodo eum potes iudicare consilio stiperio/rem,quem Vides moribus inseriorem Supra me deo het elle cui me committere paro: An vero idoneum putabo qui mihi det consilium,qui non dat sibi: dc mihi eum Uacare credam,qui non vacat sibi
In acquirendis consiliis plurimum authoritatis adiungit uiis probitas, uirtutu praerogatiua, benes uolentiae usus frugalitatis gratia.
Et idem in commenta is explicationis Psalmis Beati immaculati.
Ante vita quam doctrina quaerenda est.Uitabona sine doctrina gratiam no habet: ut nec doctrina - sine uita integritatem suam habet.
e Do strina per malos palmes est insepibus,botrus inter spinas Caute haec lepsine, tum quaeris fructu,
Iaceres man una.ct cum audis bona dicentem,ne imis ictis mala facientem.
374쪽
sYNNODI TRIDENTINAE. 3 si In tandem fiententiam multa etiam deganter c, si lamin: ut in libro de compunctione cordis.
Docere & non facere, non solum lucri nihil sed chosus damni plurimum adsert. Grandis enim condemna 'tio est componenti quidem sermonem suum,Vitam vero suam atq; opera negligenti.
Et ad laud Matthaei: QMecunq; dixerint uobis, facite. Doctrinam,inquit,accipiamus,non mores: apis
bus herbs non sunt necessariae. Sic & vos flores do ctrinae colligite & conuersationes relinquite.
Doctrina optima,vita docere: E t delicatus magister es qui pleno ore de ieiuniis disputat.
Clausum habeas os peccator. Qui seipsum doce
re non potui is nec alios doceat. Permulta sunt in hanc sentensiam grauissime dicta ectaipta omnibus aetatibus a Viris doctis,quae docent,qilaristum momenti sit invita, moribus,re exemplis eorum qui, ut alios ad pietatem erudiant, doctrinae praesunt publica quales sunt Episcopi oc Ecclesarum Antistites, a quibus facilime manunt exempla vitiorum auditores oc vulgus. Ideo* 5c in his constituendis pernecessario delectus qui dam adhibendus fuerit.
ATQUE INTER CAETERA I VIR Turps QvlBVs s. Praeditos esse oportet hos Aganothetas 5 in Concilio piis Zetuspietatis
375쪽
Ni TE ETIA PARI REcvs ATIO Nisblico codlocutores, ves praecipue opus est pio quodam at ardentiorc zelo iuuanaae ac defendendae gloriae diuini nos minis, praesertim inter tot infestissimos veritatis hostes, quorum minis non paucos frangi constat. Huius heroici affectus praeclarum exemplum nob. proponitur in Daui de, Psal.63. Zelus,inquit,domus tuae comedit nae,&opprobria malignantiu ceciderunt in me sine causa. Item in latrone, qui contra supplici j socium semiuiuus ae laceratus tamen gloriam Dei in cruce tuetur. ET, QSOD ANTE OMNIA NE c Em AR IvΜ ΙΜὰ - di i primis fuerit, qu in primum ac praecipuum csse sani o- mnes intelligere pollunt facile: deligi ac definiri huic ne gocio non nisi viros D E V M timentes oportet, ac prae
cipua quadam pietate praeditos. Siquidem initium sapientis omnis est timor Domini, ut scriptura ait.
Quo respiciam nisi ad humiliatum et contritum corde,ac trementem sermones meos. Stulti autem, hoc est 'omines profani Scimpii, timorem Dornis Di contemnunt,nec est timor Dei ante oculos eoru. Psal. iv Et hos negat in Concilio locum habere Liberotis Episcopus epistola sita ad Athanasium: Fieri,inquisi
non potest,ut locum in Concilio habeant hi, qui si de imp 3 sunt. Et paulo ante: in Synodo solus timor Domini ad omnia sussicit.
376쪽
SYNODI TRIDENTINAT 36vt nihil hic aliud quam gloria Dei,& pax atq; tranquillitas quaesita videatur. Ita recte Gregorius: A Concilio procul ablint odia,facinorum nutris mcnta,& interna inuidia tabescat. Et idem de eo qui primus aut stiperior sit habendus in Concit is, cpistola τα cap. '. sic ait:
Concilium Catholicorum Episcoporum admoneri pi scipite, ut primatem lao eX Ordine loci, postsPositis uiis meritis faciat: quoniam apud Deum nogradus elegantio ed viis melioris aectio comprobatur Quae etia hac de re Baldi suit sentetia incit.n. 3. delud; 'Et ut breuiter omnia complectamur: Ad Concilium vesnire debent PATRES SANCTI ex omni orbe terra rarum, ut ait ca. Canones inp. distinct. is Et ut Baldus: 'Concilium est congregatio multorum et maximOoxum Uirorum.
Nimis autem verum est quod his verbis adiecitPetrus a . Monte, intra istu suo de Monarchia Cociliorum 3.q.in P. Necundum hoc, inquit, hodie non potest celeurari Concilium, cum nullos habeamus Sanctos Patres,
adeo deprauata est religio Christiana
Quae autem hactenus a nobis enumeratae fuerunt perssenarum qualitates, conditiones, Ac requisita, ea magnam parte etiam ipsis Cationibus Ecclesiasticis sancita sunt, ει tradita ab interpretibus eorum, ut patet in m. Oportet,
. illiteratos, oc per totam distinct. 36.5c ex ca. si rector distinct. 3. It ψ Gregorio in cap. in Pastoralis, re in Registro lib.i,cap.H. oc ca. oportet s. q. .Pleracp etiam Iacobatio
377쪽
H4 TERTIA PARS REcvs Ario NisIacobatio Cardinale lib. s. de Concilio. i. articulo. Quod
ideo monemus lectorem,ne quis existimet nos nouis legobus aduersarios nostros onerare,quorum di iura propria rescriptores atque interpretes Canonum omnes haec ipsa aut etiam plura grauiter ab eis exigunt at p requirunt.
Q U ARTO Non tantum, ut iam dictum ouod clion est, Episcopi&Clarici ad habendum Concilii uniuersialis
l dici in conae conuentum pertinent, sed oc Laici homines ac politici extilijsae eα Christianis omnibus omnium ordinum , veluti sunt Im meis loca ba peratores, Reges, Principes, Comites, Barones,ciuitatumbant cr in oc oppidorum municipes, ec in uniuersum qui in quaque dcc mdi, prouincia insignis alicuius doctrinae, intelligentiae, oc sanctitatis nomine celebrantur, siue ii Laicitat, siue Clerici. . Quib.etiam omnibus no solum vox deliberationis 5c comsilii, sed di iudicii ac definiendi potestas in Concilio coin munis cum Clericis esse debet. Quod enim citant ex Ambroso: Laicos esse docendos' ab Episcopis ec Clericis, id etsi de officio sacerdotum vere ec recte dictum sit in genere, quibus ministerium docendi Euangelii & administrandi Sacramenta commendatu est, quo nomine etiam in Synodis Sc Conciliis si modo re ipsa tales sint, ut munus suum recte obire possint) inter primos habentur: tamen ubi de ins rebus,quae principaliter ad unis uersalem Ecclesiam pertinent, deliberatio pia instituitur: quale est imprimis negocium fidei Christiane qus uniuerasalis est, quae omnium communis, quae non solum ad Cle ricos, verumetiam ad Laicoso. omnes omnino pertinet:
iniquissimum foret omnes omnino Laicos ec politicos viros idoneos ab huiusnodi deliberatione submoueri ocexcludi. Etenim Ecclesia Christiana tam late per orbem
378쪽
sYNODI TRIDENTINAE. Morbem Christianum diffusa, non ex solis Clericis constat, ceu ministris doctrinae ditiinae, sed coetus est omnium fidestium ac Christianorum inter quos etiam Laici sunt,quib. isti seruire oc ministrare debent. Communi igitur tam Lai corum quam Clericorum consilio ista tractanda, delibes .. randa ac definienda sunt, iuxta regula aequissimam: uod omnes tangit id etiam ab omnibus tractari oc comproba ri debere. Idq; ita obseruatum suisse etiam ab Apostolis in Eccles Exempla αsa primitiua , Actuum Apostolicorum historia testatur liquisii ru p. is. ubi describitur Apostolorum Synodus Hiero, conciliorum. solymis habita: oc inter caetera haec leguntur verba: Plas
cuit hoc Apostolis & Seniorib. cum tota Ecclesia. l: V .ii:
Quis autem negabit isti Ecclesiae interfuisse etiam Laicos Eadem etiam fuit CARTHAGINENSIS Sy- concilia canodi ratio, eius cui D. Cyprianus praesuit: Expresse enim thaginense. in actis eius fit mentio plebis , quod nimirum Laicorum nomen est: Verba Synodi inter caetera sic habent: Cum in unum Carthagini conuenissent Galeia'
dis Septembrib. Episcopi plurimi ex prouincia A' εphrica, Numidia, Mauri tantasum presbyteris &Diaconis, praesente etiam plebis maxima parte, & - lactare siciat literae tubaiani S c. De NIC E N A Synodo relanim hoc extat in hi Nimum
storia Ecclesiastica: in tanto Episcoporum numero, qui citim trecenti decem 5c octo conuenerant,ct cum iis Laici multi viri docti oc pii, senem quendam Laicum non ita peritum
admodum logices θc Philosophiae, pIus praestitisse aduerssus Philosophoseo in Concilio, quam caeteri Episcopios
379쪽
TERTIA PARI REcvs AT Ioes Ismnes, quod est apud Ruffinum lib. i. cap. . historiae. Et huc rcferendum etiam est praeceptum illud Christi: DIC ECCLESIAE: quo nomine non minus con tineri Laicos quam Clericos iam supra demonstratum est. Sic, quod ad Thessalonicensem Ecclesiam scribens Paulus praecipit: ne cuiuis spiritui fidem habeant,sed spiritus proshent an ex Deo sinu Verba sine omni distinctione concopia, certo demonstrant, iudicium hoc& AUυλασὼρ qua spiritus explorantur, tam ad laicos cii ad Clericos pertinere. Haec quae de Laicis etiam admittendis ad Concilii vitis uersalis conuentum disseruimus, Patrum quoin testimo niis at* exemplis laudatissimorum Regum et Principum non difficulter confirmare possumus, quos non tantum
adsuisse Synodis ec Conciliis sed praefutile etiam legimus. Ambrosiis. Tradit enim D. AMBROSIUS in epistolam Pauli ad Timoth. i. cap. s. priscis temporibus & in primitiua E
clesia obseruatum,ut certus esset numerus virorum aetate et
' rerum prudentia grauium ex populo costitutus, sine quos rum consilio nihil fieret in Ecclesia, quod arduum esset re diligentiore aliqua deliberatione indigeret. Quod praeci rum institutum tamen postea conciderit oc exoleverit patu latim, non sine incommodo Ecclesiae.
Apud A UGUSTINUM multis in locis, 5 nominas
tim in epistola s. 5c i62.5ci 66. scriptum extat, Reges o politicos magistratus, de rebus diuinis 5c dogmatibus in Ecclesia controuersias cognouisse o diiudicasse. Sic Zc apud THEODORET UM lib. i. cap. io. Con e stantinus Imperator subscribit ipse Symbolum Nicena Synodo conditum et in principio Epistolor eius haec sunt verseba:Plurimis,inquisicollecti Episcopis,me quo ,tanquam
380쪽
SYNODI TRIDENTINAE. y e numero Vestro,praesente,de omnibus conueniente inquἡ sitione tractatum fuit. Minime enim negauerim, quo m.
xime gaudeo, esse me in socicta te ministerii vestri. Eodem P prorsus modo autor historis Tripartitae Euse hius lib. 2. cap. u. cpistola sua ad Palaestinos de Concilio Nicsno et fide Constantini Imp. sententiam codem in Cocilio dictam resert his verbis: Sed et ipse Primus Deo amas hilis Imperator noster Constantinus eam rectissime habes re testatus est, Sc sic etiam se sentire professus: in quam senstentiam omnes consentire ec subscribere, ocin his dogma
tibus concordare praecepit. Eundem etiam Imperatorem laudatissimum. omnib. ΕY ditiis. heroicis virtutib.praestantem, legimus Donatistarii sectam istum p.
impia squs Romana oc post Arelatensi Synodo damnata
appellatione ad Imperatore interposuerat causa cognita et errore dogmatisimen intellecto damnasse per sententiam legitimam: quae sane nullius autoritatis suisset, nisi hoc ius quod dicimus de doctrinae dogmatib. desiniendi etiam ad ' πLaicos pertinere concedamus. Quemadmodu oc D. Au gustinus hoc exemplum allegat aduersus Crescenti Cranasmaticum lib. 3. cap. t .sic inquiens : Insero adhuc et verba Constantini ex literis eius ad alium vicarium ubi se inter Partes cognouisse,& innocentem Caelianum compertile testaturi
Est apud Sozomenii de Costantino Imp. quod Epis Soetomen
Icopis mandauerit ut de cotrouersis articillis eius temporis inter se placide deliberent,& communi deliberatione Unam aliquam constantem certam sententiam concipiant, inrua senuentes, capita eius pcrscripta ad ipsum per deceded gno. viro. ex occidentali comuni cosensu dclectos, mittant: