장음표시 사용
101쪽
istunt. Respectu aetatis iuniora et vix adulta paullo 'ardius enecantili , praesertina paullatim adluela costa, aain, quae in ipso agone, libero exposita aeri, pluries vitam recuperarunt, dein tardius lioc iluido ereunt, quam quae illud prima vice li auriunt. Post mortem pulmones parum collapsae reperiuntur, in aqua non subsident, uti in vacuo pereuntium, sed natant, et saepe plura monstrant loca inflammata.
I iuncus arteriae pulmonalis, cordis ventricultas lex ter cum sua auricula, vena caua, iugulares et Pasa cerebri sanguine turgent, eumque in ventriculo ieXtro polypi in sar non semel vidi concretum. e- ae pillita Ouales, acria, ventriculus cordis sinister ziana sua auricula, plerumque conflaccescunt. Fi- orarum muscularium in toto corpore deleta reperi- ur irritabilitas. Ipsunt cor ex animali adhuc catente extractum, nec halitu, nec scalpello, nec acido vi violi concentrat illimo, ad motum excitare
botui. De principali mortis causa, heic operante di L
entiunt auctores, et extra cancellos nimium V. 'Ea- er, ii sana tentar m tantas componere lites, COH- entus, si aeris fixi liac commentatione et lincere
lino lucrina aciditatem, quod mihi praeter tim fuit oro positum. Singula, qua potu a curatione, trii Ciani adaptaui experimenta, eadem diligenter iteraui t sedulo pensitaui, ideoque superuacaneum d taxi,
luaenam horum ab aliis ante me, et alio consilio, et alio plerumque modo, suerunt instituta, commemorare, in primis cum peritum lectorem hac c
102쪽
De Acido Her 9. . Index Paragraphorum. Introitus pyg 1 I. Q id per aerem fixum intelligatur a
Il. Quomodo purus adquiritur aer fixus 3III. Qualitates acidi generales TIU. Aqua aerata 8 g. V. Aer fixus sapore gaudet acido IoVI. Aer fixus instar acidi debilis reagit 119. VII. Alliali vegetabile aeratum I3 VIII. Athali minerale aeratum i8 IX. Athali volatile aeratum 2OX. Terra ponderosa aerata 2Ig. XI. Calx aerata . 'ra XII. Magnesia aerata a8XIII. Argilla aerata 3IXIV. Ferrum aeratum i 3 a XV. Lincum aeratum 34. ρ XVI. Magnesiam 'adratum ' . ibid. g. XVII. Aeris fixi et reliquorum metallorum
XVIII. Aerem fixum liquores inflammabiles avide absorbent 38 XIX. Aor si xus aikalibus putis soluta deiicit hoq. XX. Aeris fixi attractiones eleetiuae qaXXL Acris fixi attra iliones electivae duplices q8XXII. Aer fixus verum est acidum so 'XXIII. Num Aciditas aeri fixo sit essentialis 36XXIV. Acidi aerei frauitas specifica 38 . XXV. Acidum aereum ignem exstinguit 6i XXVI. Λcidum aereum animalia enecat 6a
103쪽
que vero negligentiorem se circa aquarum factit at scognoscendas exhibere coriuenit. Quemadmodum emita gustiti di erunt, et pondere cc statione, se quoque virtute actae aliis longe pracsaut
Mon multa praeterire potuerunt tempora, ante- ά quam primi mortales discrimina aquarum ob servarunt, quamuis gustus unicum fuerit examinis subsidium. Coniselio ciborum, varia negotia et artificia, postmodum excoli coepta, disparem di- versarum aquarum, ratione certorum finium, habitum et bonitatem, sensim aperuerunt, licet i noli remus hodie, xluo modo et Ordine euenerit. Hip-oc RATEs aquas ad potum aptissimas iudicat, quae esarae sunt, leues, saporis et odoris experte, , abriente profluentes, quae cautelae etiamnum ple-lirumque valent, praeter ultimam, quae forte in pali tria Hippocratis locali quadam nitebatur praeroga
Hii; iis Dissertationis primae VII. paragraphi publiceli ventilatae sunt in Auditorio Gun miano, die 26. Iun. li anui i778, Respondente I. P. SCHARENBER G, Stockil holuiensi. t Nergm. Opus. I I L
104쪽
tiua. Duras, salsas, aluminatas, palustres et lacu stres, ut.pessimas improbat ). PLINIVs non tantum aquas discernit nitrosas, aluminatas, acidulas,
salsas, serratas, bituminatas, sulphuratas, salubres, letales, medicatas, frigidas, tepidas, calidas, quae
legumina tarde percoquunt, quae decoctae crassis obducunt vasa crustis, quae inebriant, quae pecu- dum colores mutant, et quae sunt plures: sed praedicat etiam decoctam et NERONI s inuento in niuere rigeratam, atque remedium dicit vitiosarum, si
ad dimidias partes decoquantur h):
Quod vero attinet ad artem aquas adcuratius secundum contenta examinandi, vix ulla eiusdem attentione digna vestigia ante saeculum decimum septimum inueniuntur. TABERNAE MONTANVS, seu, quod verum eius nomen fuit, JACOBvs THLono Rus, ad finem saeculi decimi sexti varias enumerat in Germania aquas, atque inter has Selteranam, sed de examine earumdem nihil adducit ANDREA BACcius. Medicus Italus, cuius Opus anno I 396 prodiit, ne ullo quidem verbo tales nominat explorationes, quamuis nemo ante eius tempora de aquis tam adcurate scripserit Plurium tamen 1 tagentum vires Illustris R. BovLE anno 1663 cognouit. Syriapum quidem violarum acido vitrioli et succo limoniorum actuso rusescereta Libri de aere, aquis et loci . Hist. Nat. L. 3i in primis, et alibi passim.e asserschatet. Erant f. IS93. d) Septem de Thermis libri. Rom. Is 96.
105쪽
i scere antea notum fuit, sed hunc ei lectum, pecu liari duorum liquorum qualitati adscriptum , omni i bus acidis competere inuenit nobilis Aia glus, simul i que cum ali ali primus viriditatem obseruauit: idemit de succo cyani caerulei adserit: cupri caeruleam, is alliati volatili factam, solutionern memorat: Rosa
rum colorem sulphuris halitui aboleri, sed eiusdemit acido intendi ; aquam ligno Brasiliens tinetam, ab aciai do flauere, coccinella imbutam, eodem medio di-il tutius rubere, et ali ali pristinam intensitatem res illi tui, narrat; itemque argentum ex acido nitri deiici lii et athali fixo, et muria, et tam eiusdem acido solo, i , quam vitriolico, non vero athali volatili; argen- tum salitum in libero aere nigrescere; hydrargyrili vitriolum cum aqua flauere; hydrargyrum acidis so lutum, ali ali volatili addito album praebere se limen ilitum, sed fixo, aurantium, cuius primum color et deinli totum sedimentum evanescit addito acido vitrioli; li: argentum quasi inaurari in dis lutis naturae sulpini lireae, et quae sunt reliqua q), quorum sine dubioli varia prius detecta fuerunt. Ita GAssENDus roli sarum tincturam cum acido vitrioli saturatius rubereti indicat, alia ut taceam, sed . tales umbras heic in-lli quirere, nostrum non fert propositum. Do,ii Ni CVs DU CL os, eodem fere tempore,
. . ab ipsis Academiae Scient. Parisiensis primordiis, i li: anno 1667 et insequentibus, omnes Galliae aquasi E a explo-l eb Euper quis toti ching colourS, Oxonii 1663 primum prodierunt. Versio latina Amitele lanii i66r impressa est.
106쪽
explorare adnisus est, variaqtae praeter Ino X enumerata reagentia, uti infusum vel puluerem gallarum et succum florum paruae Iridis adhibuit. quibus postea addidit vitriolum martis et succum Heliotropii. Residuum post destillationem examinauit, figuram microi copiis, saporem solubilitatemque aqua, et indolem serro candente. In Suecia dudum circa annum I 68o non spernenda in hanc rem diuulgauit tentamina URBANvs Ni ERN L. Tres periti silanus hicce Chomicus acidularum constituit classes, quae acidas, vinosas et acido occulto gaudentes complectuntur. Si ligulas peculiarem continere mineram statuit, maxime martialem, et simul non nihil sulphuris, siue distinctum
fuerit, ut in acido Gas Spadanae, Pyrinontanae et aliarum aquarum eiusdem naturae, siue occultum aikali abscondito solutum, siue adhuc in primo suo ente existens. Explorationem residui, ob deperditas particulas volatiles, parui aesti inat, et ponderationem quoque ineptam iudicat, cum spiritus volatiles pondere careant: Intinctum linteum aquas minera matura saturatas, sed non acidulas indicare autumat: Infusione gallarum sola bonas aquas medicatas dignosci negat, omnes enim ruitiores vitriolicae cum illa nigrescunt, dum variae subtilioris indolis acidulae eadem uota mutantur: neque tinctura incoctae carnis rem expedire adseuerat, .s quidem omnes aquae vitriolicae, eidem etiam colorem inducunt Acidulas Medulenses anno superiore de-
, . tectas, D Lilia Valtu Prositareu h. e. Breuis aquarum explo rator. Stockh. I 683.
107쪽
tei las. Hi RNE anno 16 8 postea veros plures et quidem magno numero, apud nos si e- . quentari coeperunti R. Bovi E anno iterum I 683 Varia in medium at- , litidit aquis adcuratius rimandi, inseruitura. HLPar
lis sulpti u is volatile plurimum laudat, ab athali fixo, i sulphure et sale ammoniaco destillatum, quod vili triolo tum viridi, tum caeruleo statim nigrescit, undelisulpitur occultum vitrii, lo detegi posse existimat; c quin etiam alieni cum tolutum vitriolo nigrescere et praecipitari obseruauit. Modum quoque salem com-Imunem sine ulla evaporatione detegendi sibi cogni-litum adfirmat, sed non describit '). Vix solutionetrillianae heic respicit, quum antea fuerit nota parum fit tamen hactenus usitata, iam vero frequentius vita j pari coepit, nam anno 1697 adhibebatur a Ni C. lj VALLE R io, Sueco, qui in suis peregrinationibus Thermas Aquisgranenses explorauit, et praeter an- ttea nominata, solutionibus nitri salis communis et laammoniaci, sacellari saturni, acidis nitri et muriae, litemque spiritu salis ammoniaci utebatur h). Initio currentis saeculi aliae quoque materiae ad illiberi coeperunt. D. REGis et DIDIER anno 1699E tin-l g Vid. tractatii in eius de acidulis Mea utensibus I 6So.
l h) A. A. Hii LPHERs de fontibias solertis Sueciae. t i) Apparatus breuis ad Dat tiralem et experimentalem l aquarum mineralium historiam, concinnatus in forma epistolae. Lond. i685 in 8.l h) Tenta inina Physico. Chein. circa aquas Thermulos, Lugd. Bat. 1699 in S.
108쪽
tineturaria florum maluarum, ut acidis i tabescentem et ali alinis virescentena, usurpabant in . D. BOVI DUC eodem tempore aquam calcis et acetum saturni in usum trahebat. Non nemo a B 'R LETO Aquis- granum missus, poculum argenteum, in quo aqua thermalis adseruabatur per triduum, quasi inaurari adniti abundus vidit, phaenomenon dudum Bovi Eo
notum fulphurique adscriptum, quod post illum
HOMBERG eodem modo explicat BuRLEΤ anno I Or sollitionem aluminis, papyrum Heliotropio tim fana, eamdemque vitrioli spiritu rubentem, acetum destillatum, Rosarum Damascenarum tincturam sine ullo acido extractam, et alia nonnulla adminicula in eumdem usum conuertebat. Ad evaporationem Ggo FFROI anno ITOT Vasa vitrea latiora et aperta dus lillatoriis clausis substituit. Praeterea BovLDuc annis i 26 et I 29 alias in medium produxit variationes. Scilicet evaporatio hactenus ad siccum perducebatur, et postea pars salina contenti denuo soluebatur: Is vero vel strata totius residui separare, vel sub ipsa evaporatione singulas materias, ordine, quo se offerebant, colligere expeditius existimabat. Per praecipitationem etiam cum spiritu vini rectificatissimo, quinam aquae,
antequam calori fuit exposita, inessent sales ostendebat EX
109쪽
Ex illis itaque, quae breuiter sunt iri morata, saltis elucet, a medio saltem saeculi I7 pleraque ianiic cognita.reagentia in usu fuisse, si vero ipsas examina Imus conclusiones, ab eorumdem obseruatis cisecti ibus deductas, hasce non lena per metam attingere, sed saepe a veritate plus minus aberrare, fateri co- gimur. Operae praetium non est vetustis imas de heterogeneis in aqua obi iis referre opiniones. THEOPHR A-ra TVI PARACLLs Vs terram quamcunque sibi cogni-itam, sales, pinguedines minerales et quaelibet me talla, fluida hac materia contineri ac circumferri pos isse censebat: sed , his merito praetermissis, ad tem-SOra pergimus plailosophiae naturali magis proficua. Alumen aquis inesse quam diutissime creditum fuisse,
dudit in notauimus, quin et contendebat D. Gi UREaanno I 669 propriam acidularum naturam aluminee et vena quadam ferri mollioris, seu ciale huius me- primo non vitriolo constitui, cui tamen moxi DU CL os, qua salem , contradicebat. Nostro tem pore alumen in aquis naturalibus rarissime depre-lhenditur. 1
Salis cuiusdam gypso similis, mentionem eodem ttempore facit IJu Ci os . sed B. AI LAN primus for-:san fuit, qui anno I ir salem, calce et acido vitri Olli consantem, nomine selenitae in aquis obserua- vit'). Per nitrum olim nihil intelligebatur aliud, , quam nati tam, seu alliali minerale, quod in acidu-
110쪽
lis Egrensbus 1682 Hi R NY primus obseruauit pet F. Ho F pM AN postea in variis fontibus solei iis detexit '). Eiusdem naturam adcuratius explicauit
Sal catharticus amarus vel potius magnesia vitrio. lata, ab anno i6io ad Epiam in tentus magni fuit aestimatus, de quo N. GREm anno I696 paruulum conscripsit ira statum: sed quamuis in aquis ad Seidlia Seid se hii in et pluribus aliis locis inuentus suerit,
et magna quantitate conssenatus, Vera tamen eiusdem compositio usque ad annum Irss latuit, cum Celebris I. BLACK in naturam magnesiae adcuratius inquirere coepit ), cuius dein in variis aquis praesentia innotuit, etiam soli acido aereo nuptae ).
Sal Glauberi in pluribus adest fontibus, et cum magnesia vitriolata saepe confundi solet. Muriae dete-sendae methodus ad finem saeculi 1 . inuenta fuit, quamuis sapor et crystallorum formae illam antea prodere potuerint. Calcem in aquis requirit LisTER anno 168a, et in lixiuio ultimo eamdem salitam inuenit LE ROIanno 17sa ). Magnesiani salitam MARGGRAF I739 3). et calcem nitratam P. HoΜΕ i s6 investigauit F). Quum aqua vitriolata a gallis nigrescat, pluresque aci-