장음표시 사용
381쪽
hos esse , non ex bello, neque ex aliqua huiusmodi calamitate , sed ex tuo scelere , importunitate, avaritia , crudelitate ΤRecita caetera . Tameu pro eo , ut temporis di ultas , aratorumque pruuria tulit. Aratorum , inquit, penuria . Si ego acculator toties de re eadem dicerem , vererer, ne animos vestros
offenderem , Iudices . Clamat Metellus: Nisi literas mi m . Non est satis. Nisi praesens eonfirmassem . Ne id quidem satis est. Reliquos, inquit, aratores. Reliquos Τ prope lugubri verbo calamitatem provinciae Siciliae significat. Addit , Aratorum
LV. Exspectate etiam , Iudices , exspectate , si potestis, auctoritatem accusationis meae . Dico aratores istius avaritia ejectos : scribit Metellus, reliquos ab se esse confirmatos . Dico agros relictos, arationesque desertas esse: scribit Metellus ar torum esse penuriam . Hoc cum scribit , illud ostendit , dejectos, eiectos , sortianis omnibus expulsos esse populi Romani socios atque amicos . Quibus si qua calamitas propter istum , salvis vectigalibus nostris , accidisset, animadvertere in eum vos oportebat : praesertim cum ea lege iudicaretis, quae sociorum causa esset constituta . Cum vero , perditis profligatisque sociis, vectigalia populi Romani sint diminuta; res frumentaria , commeatus , copiae, salus urbis atque exercituum nostrorum in posteritatem illius avaritia interierit: saltem commoda populi Romani respicite , si sociis fidelissimis prospicere
non laboratis. Atque ut intelligatis , ab isto, prae Iucro praedaque prinsenti , nec vectigalium , nec posteritatis habitam esse rationem rcognoscite , quid ad extremum scribat Metellus . Iu reliquum tempus vectigalibus prospexi . In reliquum tempus ait se vectigalibus prospexisse . Non scriberet, se vectigalibus prospexisse, nisi hoc vellet ostendere, te vectigalia perdidisse . Quid enim erat , quod vectigalibus prospiceret Metellus in decumis, & in tota re frumentaria , si ille non vectigalia populi Romani suo quaestu pervertisset Τ Atque ipse Metellus , qui vectigalibus Prospicit, qui reliquos aratores colligit, quid assequitur, nisi hoc , ut arent, si qui possunt , quibus aratrum saltem aliquod
382쪽
satelles istius Aproniux reliquum fecit; qui tamen in agris spe, atque expectatione Metelli remanserunt λ Quid caeteri Sicai Zquid ille maximus numerus aratorum , qui non modo ex agris ejecti sunt, sed etiam ex civitatibus suis, ex provincia, denique bonis, sortunisque omnibus ereptis , profugerunt Z qua ratione ii revocabuntur λ quot praetorum innocentia, sapientiaque opus est , ut illa aratorum multitudo aliquando in suis agris , ac sedibus collocetur ρLVI. Ac , ne miremini tantam multitudinem profugisse , quantam ex literis publicis, aratorumque professionibus cognovistis : scitote , tantam acerbitatem istius , tantum scelus in
aratores suisse , incredibile dictu est , Iudices: sed & factum , & tota Sicilia pervulgatum ut homines , propter iniurias ,
licentiamque decumanorum , mortem sibi ipsi consciverint . Centuri pinum Dioclem , hominem locupletem , suspendisse se constat, quo die sit ei nuntiatum , Apronium decumas redemisse . Dyrrachinum , primum civitatis, eadem ratione momtem oppetisse dixit apud vos homo nobilissimus , Archonidas Elorinus , cum audisset tantum decumanum profestum esse ex edicto istius sibi deberi , quantum ille honis suis omnibus es scere non posset . Haec tu , tametsi omnium hominum dista. Iutissimus, crudelissimusque semper fuisti, tamen nunquam perpeterere , propterea quod illi gemitus , luctusque provinciae ad tui capitis periculum pertinebant : non , inquam , perpe terere , ut homines injuriae tuae remedium morte , ac suspendio quaererent , nisi ea res ad quaestum , & ad praedam tuam
Quid Z illud perpeterere ρ Attendite , Iudices ; omnibus enim nervis mihi connitendum est , atque in hoc laborandum , ut omnes intelligant , quam improbam , quam manifestam ,
quam consessam rem pecunia redimere conentur . Grave crimen est hoc , & vehemens, & post hominum memoriam , judiciaque de pecuniis repetundis constituta , gravis limum , praetorem populi Romani socios habuisse decumanos . LVII. Non hoc nunc primum audit privatus '' de inimi
o mi tus J Id est ex quo iam ess pri- re; & ex quo est reus. Iuri. Utin , sinito nempe niagistratus sui tempo-
383쪽
co , reus ab accusatore . Jam antea in sella sedens praetor , cum provinciam Siciliam obtineret , cum ab omnibus non solum
id quod commune est propter imperium , sed etiam id
quod illius praecipuum est 4 propter crudelitatem metueretur , millies audivit, cum ejus animum ad persequendum '' non negligentia tardaret , sed conscientia sceleris , avaritiaeque suae refrenaret. Loquebantur enim decumani palam , & praeter caeteros is , qui apud istum plurimum poterat , maximosque agros populabatur , Apronius: perparvum ex illis magnis lucris ad sele pervenire : praetorem esse socium . Hoc cum palam de cum ani tota provincia loquerentur , tuumque nomen in re tam turpi , nefariaque interponerens : nihilne tibi venit in mentem existimationi tuae consulere ρ nihil denique capiti , ac fortunis tuis providere P cum tui nominis terror in auribus , Mnimisque aratorum versaretur : cum decumani aratoribus ad
pactiones faciendas, non suam vim , sed tuum scelus, ac n men opponerent : ecquod judicium Romae tam dissolutum, iam perditum , tam nummarium fore putasti , quo ex iudicio te ulla Salus servare posset cum planum fieret , decumis contra. instituta , leges , consuetudinemque omnium venditis , in aratorum bonis , fortunisque diripiendis decumanos dictitasse tuas esse partes, tuam rem , tuam praedam : idque te tacuisse,& , cum dissimulare non posses, potuisse tamen perpeti , &perferre , quod magnitudo lucri obscuraret periculi magnitudinem , plusque aliquanto apud te pecuniae cupiditas, quam judicii metus, posset ΤEsto : caetera negare non potes . Ne illud quidem tibi retia quum fecisti , ut hoc posses dicere , nihil eorum te audisse , nihil ad tuas aures de infamia tua pervenisse . Querebantur cum luctu , & gemitu aratores . Tu id nesciebas ρ Fremebat tota provincia . Nemo id tibi renuntiabat Romae querimoniae de tuis injuriis, conventusque habebantur . Ignorabas haec ignorabas haec omnia Τ quid Τ cum palam Syracusis, te audiente Freo Ad persequendum I vindieandum istud opprobrium . Iuram. a saIui 3 Hie nomen est proprium , &Deam significat . Sic Terent. Adelph. act. 4. L. 7. vers. ultim. Iasa F etipiat salue .servare prorsus nou pars hsae familiain . De Salii: e Dea vide Livium , IE. 43. x. I. D
384쪽
te , maximo conventu P. Rubrius Q. Apronium sponsone Iacessivit , Ni apronius dictitaret , re Iibi in decumis esse socium thaec te vox non perculit Z non perturbavit non, ut capiti ,& fortunis tuis prospiceres, excitavit Z Tacuisti: sedasti etiam lites illorum : & sponsio illa ne fieret , laborasti . LVIII. Pro dii immortales t hoc aut innocens homo perpeti potuisset , aut quamvis nocens , qui modo judicia Romae fore putaret , non aliqua simulatione existimationi se hominum venditasset ρ Quid est hoc λ sponsio fit de capite , ac fortunis tuis: tu sedes, & quiesci ς' non persequeris: non perseveras Z non perquiris , cui dixerit Apronius 8 quis audierit lunde hoc natum , quemadmodum prolatum sit Si quis tibi ad aurem accessisset, δc dixisset, Apronium dictitare , te sibi
esse socium t commoveri te oportuit , vocare Apronium , nec illum ante tibi satisfacere , quam tu omnium existimationi satisfecisses . Cum vero in foro celeberrimo , tanta frequentia ,
hoc , verbo & simulatione , Apronio , re vera tibi objectu esset ; tu unquam tantam plagam tacitus accipere potuisses, nisi hoc ita statuisses , in re tam manifesta quidquid dixisses , te deterius esse facturum P uaestores , legatos, praesectos sum, tribunoς , multi missoς secerunt, & de provincia decedere iusserunt, quod eorum culpa se minus commode audire arbitrarentur, aut quod peccare illos aliqua in re judicarent . Tu Apronium , hominem vix liberum , contaminatum , perditum , flagitiosum , qui non modo animum integrum , sed ne animam quidem puram conservare potuisset eum in tanto tuo dedecore profecto ne verbo quidem graviore appellasses: neque apud te tam sancta religio cietatis fuisset, ut tui capitis periculum negligeres, nisi rem
tam notam esse omnibus, & tam manifestam videres..
Cum eodem Apronio postea P. Scandi lius, eques RomanuS, quem vos omnes nostis , eandem sponsionem de societate secit , quam Rubrius facere voluerat . Institit , oppressit , non remisit : facta est sponsio H-S v militum Coepit Scanditius recuperatores, aut judicem postulare LIX.
a. sponsion. I Proinissa certae peeuniae solutione , s caula caderet. Maaias.
385쪽
LIX. Satisne vobis praetori improbo circumdati cancelli videntur in sua provincia; immo vero in sella ac tribunali : ut aut de suo capite judicium fieri patiatur praesens , ac sedens ;aut confiteatur, se omnibus judiciis convinci necesse esse ρ Sponsio est , Ni te Apronius in detumis socium esse dicat: provincia tua est : ades: abs te judicium postulatur. Quid facis 8 quid
decernis 8 Recuperatores dicis te daturum. Bene agis: tametsi qui erunt tantis cervicibus ' recuperatores , qui audeant in provincia , cum praetor adsit, non solum contra voluntatem ejus, sed etiam contra fortunas judicare ZUerum esto . Manifesta res est, cum nemo esset, quin hoc se audisse liquido diceret , locupletissimus quisque certissimus testis esset: nemo erat Sicilia tota , qui nesciret decumas esse praetoris: nemo , qui non audisset ita Apronium dictitasse :praeterea conventus honestus Syracusis , multi equites Romani , viri primarii , ex qua copia recuperatores rejici oporte ret , qui aliter judicare nullo modo possent . Instat Scandi-lius poscere recuperatores . Tum iste homo innocens, qui illam suspicionem levare , atque ab se removere cuperet , recuperatores dicit se de cohorte sua daturum . LX. Pro deum hominu move fidem l quem ego accuso λ in
quo meam industriam ac diligentiam spectari volo Τ quid est , quod ego dicendo , aut cogitando efficere , aut assequi debeam pTeneo , teneo , inquam , in mediis vectigalibus populi Romani , in ipsis fructibus provinciae Siciliae furem manifesto avertentem rem frumentariam omnem , pecuniam maximam : teneo ,
inquam, ita , ut negare non possit . Nam quid hic dicet 8 Sponso
3 caneeII. I sunt septa ex serro , in m dum retis iacta . ciretimasti eaneeιι. metaph riee dietintue ii, qui undeque tenentur, ne que elabi possunt. Horten. 4 Tantis emυicibus J Tam sorti, tam ii bero animo . Translatum a bobus et quorum robur in eervicibus praecipuum est. Id m. s Ctim eatuitore etia πινania I Non intellexerunt interpretes quid Me loco eo misso sit. Sic quidem proprie dicebatur u luntariis susceptor alienae litis , sed interdum latius patet , ut superius lib. a. Datum salenia a senti eo initorem. Quin & honestiora vocabulo se dicebantur delatores , tanquam qui calis
sas fisei , atque ita populi & priueipis susciperent sponte ae tuerentur , cultra operae pre
lium partes de proseriptorum hoclis aceipi eis baut, ut ait Gronouiua lib. Im de pec. vet. Tap. 3. quem vide. Hi ne & Manilio eouisito. ωνιδε, est defensor urbis,sie Appotitus hie dicitur cognitor Verris , qui est delator aratorum,& smul quas causa in
386쪽
ni socium se tibi in decumis esse dictitaret . Exspectant omnes, quantae tibi ea res curae sit , quemadmodum hominum existimationi te atque innocentiam tuam probari velis. Hietu medicum, & haruspicem , & praeconem tuum , recuperat res dabis, aut etiam illum ipsum , quem tu in cohorte tua Cassianum judicem ε habebas , si qua res major esset, Papirium Potamonem 7 , hominem severum , ex vetere illa equestri disciplina 8 Scanditius postulare de conventu recuperatores. Tum iste negat se de existimatione sua cuiquam , nisi suis, commissurum . Negotiatores putant esse turpe , id forum sibi iniquum ejurare ', ubi negotientur . Praetor provinciam suam totam sibi iniquam eiurat.
O impudentiam singularem l Hic postulat se Romae absolvi, qui in sua provincia judicavit se absolvi nullo modo posse Τqui plus existimet apud lectissimos senatores pecuniam , quam
apud tres negotiatores ' metum valere 3 Scanditius vero negat sese apud Artemidorum recuperatorem Verbum esse facturum :& tamen auget , atque onerat te bonis conditionibus , si tu uti velis . Si ex provincia Sicilia tota statuas idoneum judicem , aut recuperatorem nullum posse reperiri, postulat a te, ut Romam rejicias ' .
Hic enimvero tu exclamas, hominem improbum , qui postulet ibi de tua existimatione iudicium fieri , ubi te invidiois sum esse intelligebat. Negas te Romam rejesturum : negas de
conventu recuperatores daturum e cohortem tuam proponis .
Scandi lius rem se totam relicturum dicit , Sc suo tempore esse rediturum . Quid tu ibi tum ρ quid facis 8 Scandi lium cogis. id Z sponsionem acceptam facere U ρ Impudenter tollis ex-
iam Uert;s suscipit in aetenda praeda & sur- tu iudices eae noluit . Tres autem recupera iis , ac extorquendo humento & pecunia . tore erant. IIem c -υ. io Reii eiusJ Suhaud. sponsoni. sa iae disemo cogaritim iudicem I vide pro Roscio A. piationem. Moriensus. merino, cap. 3o. Ir sponsonem acceptam farere' J Pro per- Pop...tim Potamonem J scribam , & Ω- sequi . Mamur. miliarem Caecilii, qui Verris quassor fuit . ia Im/uuento trilis I Hoc sensu . Judi- Nominatur in Divin. Monstitis. ei lim fieri non vis in ea re , in qua homis Distitim ejώνara J Ut iniquum recusare. nes, quid de tua existimatioue decerneretur Dem. exspee abant. Idem .s Apud tres negotiatores I Quos de eonuenis
387쪽
spectatum existimationis tuae judicium : non facis. Quid ergo ΤApronio permittis, ut, quos velit, de cohorte sumat recuperatores Z Indignum , uni potius ex iniquis sumendi , quam utrisque ex aequis rejiciendi fieri potestatem. Neutrum facis eorum . Quid ergo Z est aliquid, quod improbius fieri potest. Cogit enim Scandi lium quinque illa millia nummum dare atque adnumerare Apronio . Quid potuit elegantius facere praetor cupidus existimationis bonae, qui ab sese omnem suspici nem propulsaret 8 qui se eripere ex infamia cuperet PLXI. Adductus erat in se nonem, invidiam, vituperationem. Dictitarat homo improbus atque impurus , Apronius , socium esse praetorem : venerat res in judicium atque discrimen : potestas erat isti , homini integro , atque innocenti , data , ut in Apronium cum animadvertisset , sese gravissima levaret infamia . Quid excogitat poenae 8 quid animadversionis in Apronium P cogit Scandilium Apronio , ob singulare in improbitatem , atque audaciam , praedicationemque nefariae societatis, H-S v millia mercedis , ac praemii dare . Quid interfuit , homo audacissime , utrum hoc decerneres : an id , quod Apronius dictitabat , tute de te profiterere , ac dictitares uem hominem , si quis pudor in te , atque adeo si quis metus fuisset , sine iupplicio dimittere non debuisti : hunc abs te sine praemio discedere noluisti . Omnia simul intelligere potuistis , Judices, ex uno crimine Scanditiano a primum , hoc non esie Romae natum de societate decumarum ; non ab accusatore fictum; non ut solemus interdum in defensionibus dicere ) crimen d mesticum , ac Vernaculum ; non ex tempore periculi tui constitutum : sed vetus , excogitatum jam , & te praetore jactatum , & non ab inimicis Romae compositum , sed Romam de provincia exportatum . Simul intelligi potest illud istius in Apronium studium , Apronii de isto non modo consessio, verumetiam commemoratio . Eodem accedit , quod hoc quoque intelligere potestis, istum statuisse , in provincia sua , existimationis suae judicium extra cohortem suam committendum fuisse nemini. . Tam. IV. B b b
388쪽
LXII. Ecquis est iudex , cui non ab initio decumani criminis persuasum sit , istum in aratorum bona , sortunasque impetum secisse λ quis hoc non ex eo statim judicavit , quod ostendi , istum decumas nova lege , atque adeo nulla lege ,
contra omnium consuetudinem , atque instituta vendidisse Τ V rum , ut istos ego judices tam severos , tam diligentes , tam religiosos non haberem : ecquis est , ex injuriarum magnitudine , improbitate decretorum , judiciorum iniquitate , qui hoc non jamdudum statuerit , & judicarit 8 Etiam sane sit aliquis dissolutior in judicando : legum , officii , reipublicae, sociorum , atque amicorum negligentior : quid ξ is possitne de istius improbitate dubitare , cum tanta lucra facta , tam iniquas pactiones , vi, & metu expressas cognoverit λ cum tanta praemia civitates , vi , atque imperio , virgarum , ac mortis metu , non modo Apronio , atque ejus similibus , verum etiam Ueneriis servis dare coactas . Quod si quis sociorum incommodis minus movetur: si quem aratorum fugae , calamitates , exilia , suspendia denique non permovent, non possum dubitare , quin is tamen , cum vastatam Siciliam , relictos agros, ex civitatum literis , & epist la L. Metelli cognoverit; statuat, fieri non posse , ut de isto non severissime judicetur . Erit etiam aliquis , qui haec omnia dissimulare , ac negligere possit 3 Attuli sponsiones ipso praesente factas de decumarum societate , ab ipso prohibitas iudicari.
Quid est , quod posset quisquam manifestius hoc desiderare
Non dubito , quin vobis satisfecerim , judices . Veruntamen progrediar longius : non mehercule quo magis hoc vobis perinluadeatur , quam iam persuasum esse confido : sed ut ille aliquando impudentiae suae finem iaciat: aliquando desinat, ea se putare posse emere , quae ipse semper liabuit venalia , fidem , susjurandum , veritatem , ossicium , religionem : desinant amici ejus ea dictitare , quae detrimento , maculae, invidiae , infamiae nobis omnibus esse possint. At qui amici ZO miserum , atque invidiosum , offensumque paucorum culpa , atque indignitate ordinem senatorium t Albam AEmilium
sedentem in faucibus macelli loqui palam , vicisse Verrem ,
389쪽
emptos habere iudices, alium H-S cccc millibus , alium H-SD ; quem minimo , ccc. Atque ei cum responsum esset , fieri non posse : multos testes esse dicturos; me praeterea causae non defuturum : Licer , hercules , inquit, omnes omnia dicant in illum t nisi ita res manifesta erit allata , ut responderi nihil missit, vicimus. Bene ais, Alba .' ad tuam veniam conditionem.
Nihil putas valere in judiciis conjecturam , nihil suspicionem ,
nihil anteactae vitae existimationem, nihil honorum virorum testimonia, nihil civitatum auctoritates , ac testimonia : literas manifestas '' quaeris. Non quaero judices Cassanos : veterum judiciorum severitatem non requiro : vestram in hoc fidem , dignitatem , religionem in judicando non imploro : Albam habebo judicem , eum hominem , qui se ipse scurram improbissimum existimari vult 'Τ : qui a scurris potius semper gladiator, quam scurra appellatus sit. Afferam rem ejusmodi in decumis, ut Alba fateatur , istum in re frumentaria , & in bonis aratorum aperte, palamque esse praedatum . LXIII. Decumas agri Leontini magno dicit se vendidisse . ostendi jam illud initio , non existimandum magno vendidisse eum , qui verbo decumas vendiderit : re , & conditione , &lege , & edicto , & licentia decumanorum , decumas aratoribus nullas reliquas fecerit . Etiam illud ostendi, vendidisse Glios magno decumas agri Leontini , caeterorumque agrorum e& lege Hieronica vendidisse : & pluris etiam , quam te vendidisse : nec aratorem quemquam esse questum . Nec enim fuit quod quisquam queri posset, cum lese aequissime scripta venirent : neque illud unquam aratoris interfuit , quanti decumae venirent. Non enim ita est , ut , si magno venierint , plus arator debeat: si parvo, minus. Ut frumenta nata sunt, ita decumae veneunt . Aratoris autem interest , ita se frumenta habere , ut decumae quam plurimo venire possint . Dum arator ne plus decuma det , expedit ei decumam esse quam maximi. Verum hoc, ut opinor, esse vis caput defensionis tuae, B b h a ma-
34 Literas manifestas J Nite plaeet, quod εἰ scurra Missimet ne , honoes sibi dueat . At
hie alii excoritarunt r Atiliaritater , t .m eum seuerit suo dignum nomine non pr tanet, nsa, tit aer νee inanisostis qu-.D. Manut. pladiatorem vocanto quod multo est ignomias Eautimari vult J Ita turpiter vivit, ut, niosius. Idam
390쪽
magno te decumas vendidisse : agri vero Leontini, qui plurimum essicit , tritici modium ccxv I millibus . Si doceo , pluris aliquanto potuisse te vendere , neque his voluisse addicere , qui contra Apronium licerentur : & Apronio multo minoris, quam aliis potueris , tradidisse : si hoc doceo; poteritne te Alba , tuus antiquissimus non s olum amicus, verum etiam amator, absolvere LXIV. Dico equitem Romanum , hominem in primis honestum , Q. Minucium , cum sui similibus , ad decumas agri Leontini tritici modium non cId , non cII cIo , non CIP cI cI , sed ad unas unius agri decumas tritici modium xxx millia voluisse addere ', & ei potestatem emendi non esse factam , ne res abiret ab Apronio. Negare hoc , nisi forte negare omnia constituisti , nullo modo potes . Palam res gesta est , maximo conventu, Syracusis : testis est tota provincia, propterea quod undique ad emendas decumas solent eo convenire . Quod sive fateris, sive convinceris; quot , & quam manifestis in rebus teneare , non vides Primum tuam rem illam , & praedam fuisse. Nam , nisi ita esset, cur tu Apr nium malebas, quem omnes tuum procurare in decumis negotium loquebantur ) quam Minucium , decumas agri Leontini sumere P Deinde immensum , atque infinitum lucrum esse s Elum . Nam si xxx millibus modium tritici tu commotus non esses e certe hoc idem lucri Minucius Apronio libenter dedisset , si ille accipere voluisset. Quantam igitur illi spem praedae propositam arbitramur sui Lse , qui tantum praesens lucrum , nulla opera insumpta , contempserit, atque despexerit 8 Deinde ipse Mixucius nunquam tanti habere voluisset, si decumas tu lege Hieronica venderes:
sed quod tuis novis edictis, & iniquissimis institutis plus aliquanto se , quam decumas , ablaturum videbat, idcirco longius progressiis est. At Apronio semper plus etiam multo abs te permissum est, quam quod edixeras. Quantum igitur quin stum putamus factum esse per eum , cui quidvis licitum sit ecum tantum lucri voluerit addere is, cui, si decumas emisset, idem non liceret 8 Postre-
Io Addis. J Numero modiolum , quibus eas Apron. redemit. Ηνrten.