장음표시 사용
201쪽
Quaena oleaginam disserentiae urinarii 5c quid significcnt. Cap. π Σπvi r Consueuit iebris eliquare pinguedine, inde carne, postremo solidas etia parates incendere. pinguedine ergo liquefacta oleaginae urinae excernunt, quae cum paulatim liquescant, habet colliquatio principiu, incrcmentum dc uigorem: .i in principio urinae ita olei colorem imitantur,ut aquosae ne sint,an oleaginae am hi gatur in incremento insignior iam 5c cospicatior oleosae substantiae mixtura detegit .in uigore totae omnifaria urine ec colore di liquore oleagins plane sunt: est quata uero pinguedo aut renum tariim est, aut uniuersi corporis: si renum tantis, copia conserctim excernithir calor plurimus circa rcnes pocipit : si uniuersi corporis, tarde procedit,& paulatim suscipit incrementum. Quid indicet subsidentia oroborum specie. Cap. X X X U IIIlABiumpto adipe caro liquescit,aim in urinis subsidetiae oro rum specie apparent: sed ec haec aut renum tantum, aut uniuersi corporis sunt.si ergo in febribus talis urina apparuerit,uniuersi corporis assectium de monsi rat: si non assit febris,rentim duntaxat. praeterea urina alioqui cruda existente totius corporis
uitiu est:si cococta suerit cu subsidentia oro ru specie, renu aegritudine indicat. Furfuracea subsidentia qilia significet. Cap. π π πικVBi sebris adipe totum ec maiore partem carnis absumpserit, ita ut iam pro scinditate carnis obsideat furfuraceae subsidetiae cottingunt angustiores quidem lamineis, sed crassiores. accidit quidem ec hoc in uesicae morbis.quae uero to eius corporis uitio euem ut ii labri oc urinae cruditate iungunξ.cdtra, sus ob assectam uesica cotingunt, sines ebri cu urinae cdcodilone no absin loci anceii dolore excernuntur. Laminea subsidentia quid portendat. Cap. π L.
A IBi solida mebra tabescere incipi ut, laminca uaeda in urins sepsicie esserue, scunt, si quide uesicae etia ratione cdtingui, sed febri Sc cruditate 5c dolore, ut.pxime diximus distinguunt. Puttacea in urinis quid indicet. Cap. πο----3 TBi uerosebris obsisti profunditate, longe latet substantia incedit: solidio V in iam furfuribus sedimeta siti quae pultacea uocant .haec uel sanguinis as Vrina nigra quid indicet. Cap. XL i rao Mnes urins nigrs cos estim N crasis sunt: raro enim aut nunu tenuis simul
Zc nigra inuenitur.nam urinae ad atrum colore permutantur,uel melancholici humoris, uel ipsius atrς bilis excretione, sue atra bilis a stagiditate, siue a torrefactione generet :& quodcunm horum trium generii fuerit, crastissimae substan
tiae est. oportet ergo urinas atras, etiam crassas esse,quae ubi in acutis morbis con/tigerint, perniciosissimae sunt praesertim si laeti quo* suerint,& subsidentiam
nigra habuerint.fieri enim nequit,ut qui talem urinam meierit, salute consequat.& si subsidentia quide sit atra plane exitialissima est: si sex suspensa,minor aut n5
similis pernicies: in nubecula nigrescat,minus adhuc periculu imminet. praeterea ater color quandoq; sit ditate, quadom caliditate aut torrefactione indicat: si igitur liuida prius urina, deinde nigra mingat,in causa frigiditas est: sin suluae nigra succei latit,c5stat a nimio calore torrefacta. animaduertendu tame in febrisi quartanarum declinatione,aut melancholicis delyriis,quando soluuntur urinas nigras crassaso reddi,scd nos eas in acutis morbis perniciosas esse affirmauimus. De egestionum significatione. Cap. X LIIII EGestio naturalis sicuti etiam in urinis diximus,tanqua regula quaedam a no bis noscenda,quae in utram partem deflexerit coctionis uitium declarat.optima igitur
202쪽
i stina igitur egestio mollis compacta aequalis . est, hora solita exquisitissime pro ratione alimenti reddita,bilioso colore,id est subrusso moderate tincta,nec multum olida. talis secundum naturam est: constat* stomachi intestinorum qi robur indiscare.quodcunt horum aberrauerit praeter naturam dicetur: nam si uel foetidior, uel aspera,vel arida,uel dura, liel dii misia,neq; cum humore iubacta,uel cum stib re,quopiam ue sonitu, praeter rationem excreta: talia cuncta concoctricis uirtutis impotent am demonstrant. peiora ex istis summe quidem rusta bilis flauae rodundantiam, nigra bilem atram, aut torrefactum sanguinem,livida intera ora algorem mortificationem in , pinguis uero atq; oleagina adipem eliquari arguit, colorum diuersitas cum uehementi foetore,exuberantem diuersoru humoru pii tredinem indicat. in his tamen omnibus attendendu, ne uel alimenta talis naturae fuerint,vel intestina ob innatam imbecillitatem defluxum pati consueuerint. De egestionibus quae iudicationis ratione deseruntur. Cap. π L VAN uero egestio alicuius morbi iudicatio sutura sit, nihil habet quemadmo
dum reliqua, quod aperte significet: ratiocinio tantum assequimur adesse quidem iudicauoius notas, nec uomitus,aut fluxus singuinis narium, aut talium cuiuspiam si im apparere. obseruandum praeterea an plura egeratur quam an cui ulpiam lignum apparere. lemanaum praeterea an plura egeratur quam an te iudicationem consueuerint ita enim indicatur illac potius impetum fore,detenta praesertim urina .ad lisc insignis grauitas,dolor,tensio in hypochondriis & lum
his, alui exactionem praecedunt:sed quoniam per haemorroidas quom ec per mai fieri t liebria loca iudicium fieri potest, suntq; utrorum m comunes quas diximus notae, animaduertedum an propter cosuetudinem quidpiam horum expectari debeat. - . . si uero in principio aegritudinis aut in incremeto uentre assidue humidissima me aiat, ueluti biliola quNam inera,perseueret , sestis,ac bilis incensio in augeantur, c γ. periculosus plerimm morbus existit: si tamen inuigore sponte citet alinis,saepissime morbus soluitur. simili modo in diuturnis assectibus citata interdum aluus to/ G tam morbi scam mat am expulit: sed in acutis aegritudinibus sincera nigra nul li commixta 5c iottida tibi excernantur, praesertim in principio pessima sunt.Inci commixta 5c sortida tibi excernantur,praesertim in principio pessii
riente. nauit CuQcum morbo bilis nisera siue sunra siue infrizddatur, letalis. ac Hirsus: uicum obmo os acutos uel diuturnos, uel ob aliquouiiulnus attenuati ni ram bili in elles laritas Costridie moriunt. non assilute tamen ii qliis atra egerit, coniciti in bilis atra est. contingit enim sanguinem ubi a propriis locis excide rit, temporis mora restigeratu grumescere,nigrum y aluo excerni id , in his praecipue quos hepaticos uocant. discernetur atra bilis estitia Blo,instar enim acerim mi aceti radit fermentatur p. De uomitu praenoscendo di indicationibus ab ipso. Cap.π L v II Mminente iudicatione uomitu expectare oportet,si pulsus uehemes 5c incontractione magis sestinus, durissimus 3 5c inaequalis fuerit. praeterea cordis do lor, quem cardiogmon uocant, ingens oris stomachi mordicatio simul cum capistis dolore,uerum atq; ante oculos tenebrae imaginariae,labii tremor, plurimae te nuiscv saliuae defluxus, nausea,ilia tactu stigida, singula haec eueniunt hiliosis aemordacibus humoribus in uentre ac stomacho collectis,erodetibus simul 5c comtrahentibus totam inferioris stomachi partem, unde Ac tremor labii di saliuae de
suxus quod si his quoin figor accesserit,extemplo uomunt. utilissimus uomitus qui ex nituita ac bili nermixtus est, praesertim si crassus non fuerit: luacinas mo/,nigri et porracci,mali Qnt,ut testaturHippocrates. si qui in simul omnes uomuerit, letale est: peiores horum in acutis incendetibusque
203쪽
39 LAETII AN IDENI DE RE ME Dic Amorbis lividi Sc nigri, praesertim si foetidi sint. hic quoque aduertendum, ne si
minis qui ad uentrem defluxerit,ibit moram contraxerit grumi excernatur: plarimis enim id per certos quosdam circuitus euenit,quod tantum abest ut isdat,ut
etiam peracto uomitu conserat.
De fluxu sanguinis narium praenoscendo,& de indiciis ab ipso sumptis. Cap.ri L V lIFVturi e naribus fluxus peculiaria signa praecedunt, splendor ante oculos ob
humorem statium:hebetudo ob uaporum m ultitudinem,rjsdem p causis ocitiorum rigor,faciei praecipue malarum rubor,iliorum absq; dolore exiesio, anhelitus difficultas ob sanguinis transitum per thoracem, capitis collic, dolor, pullatio temporii proxime cum iudicatoria accessione inuadens,neq; ab aegritudinis principio assidens. deIyria saepenumero repentinici; insultus, pulsus alti, uehementes, magni,in dilatatione magis sestini.quod si ad haec pruriant nares, iam iam prori me sanguis erumpet: praesemm ubi uehementior circa faciem ac tempora dolor institerit, ac si sano quom fluere consueuerit, iam spem prope certam cocipies.ra lia suturi sanguinis fluxus indicia sunt.quae si in principio crudo existente morbo apparuerint, periculum minantur: his enim in principio apparentibus nquit Hippocrates,uehemens delyrium portenditur,& plarunq; moriuntur.ubi uero manifeste coctiones praecipue in urina assuerint, ec in morbi uigore constiterint, salus affertur. soluunt etiam huiuscemodi sanguinis fluxu uiscerum inflammationes, in labribus praesertim ubi id est secundum meatuum rectitudinem stant, ut inflammato hepate e dextra nare, splene uero . sinistia, facillima hinc medico c5iectura,ut narem etiam distinguat qua profluuium suturum sit cognita amembro dolente causa.soluit praeterea fluxus sanguinis natium phrenitidem, non in men lethargum aut peripneumoniam.
Quod N per haemorroidas oc muliebres purgationes saepe soluum
Idimus saepenumero haemorroidibus erupentibus,aut muliebri profluuio, V solutas aegritudines: oportet in en i' his quos coctionem prae dere, ocmorbi uigorem accedere, ut bona tutat iudicatio fiat iudicUt haec insignis gra/uitas di lumborum praecipue,sed sium inis quoq; dolor ec tensio. De sudorum indicatione. Cap.π LINFEbrim per sudorem soluedam ab ipsius seruore noscemus, ut si sebris ardens
suetit quam causon appellant biliosus enim hic morbus est,& cum uehementer mouetur rigorem inducit. si rem imminente iam iudicatione prser rationem aluus aut utina retineant,rigor expectandus est:si uero utram simul sistant , ne uomitus sanguinis ue fluxus indicia suerint, plurimus sudor necessario consequetur praesertim ubi inualescente exacerbatione aegri in locutione uacillent calidio resin extrinsecus fiant: uaporq; quidam tepidus non antea solitus reddatur e cor pore,qualis in his contingit qui nuperrime toti sun pulsust, magni,alti,ueloces, in dilatatione magis festini, ac ueluti fluitantes scierint, tunicaq; arteriar mollis ac subhumida appareat: uniuersac, corporis superficies pruriens tenera ec quando que rubra haec si coctione praecedente atm in die decretorio laudabili inq; decre toria accessione contigerint, salutem illaturos sudores indicabunt. constat salu/brem sudorem moderate calidum esse oportere toto corpore effusum, leuitatem iucunditatem aegro asserentem. frigidi uero sudores cum acuta quidem febri talesanauit Hippocrates,cum miti a Merom TΠonstitudini iridicant. Uecrementum abscessuum notae. Cap. LOI uero in abscessum uertatur morbus salubriter se habente aegro, summopere
204쪽
LIBER QUIN Tvs I9ι aduertendum est nam febri longa & continua perseirerante,tenuibus ij et crudis oriris abso ulla subsidentia existentibus, si postea in aliquo inferiori membro,ueluti cruribus aut articulis sine cognita causa praecedente grauitas, aut tensio, aut ardor,aut dolor emergat,abstessam futurum expectato.at s anhelitus dissicultas quae repente inuaserit,repente sedetur: dolori ec grauitas capitis cum ingenii ibi ore ec surditate subsequatur: in quapiam glandularum quae sunt post aures ab/scessiim fore necesse est. in hyeme uero his cmi triginta annos excellerint . potistb me abscessus fiunt. De sputorum significatione. Cap.L ill laterum pulmonumq; ast ectibus ea quae proprie appellatur sputa subsidemtiae urinarum uicem gerunt nihil enim expuere sedarenter iussire tantu, quemadmodum in urinis extrema cruditas est:sin humida quidem educi incipiant, sed exacte cruda,subobscura est adhuc inconstans* transmutatio, desinit di tunc pri/ma aegritudinis pars,uidelicet principium. ubi uero paucula maturaq; expulitur, continuecti subinde plura re facilius educuntur, id iam incrementum vocamus. at ubi iam plane matura, plurima ac facillima excreatu , ad uigorem morbi peruentum est: ubi tandem similiquidem modo matura placidissime edueuntur,sed pauciora amoto dolore, iam , patiens facile spiret,& iacile morbum serat,tunc certio sima declinatio successi. illud prae cunctis aduertendum, uelocius ne an tardius
tra insigne malum portendentia. exacte uero flaua,ruffa,uiridia, spumea, uiscida, rotunda, nigra, uituperanda Omnia. praeter sanguinem enim quicum reliquorum humorum sincerus purusi fuerit, uitiosam indicat dispositionem a malo caloiis temperamento generatam. sed qui ad sanguinis pituitarcii naturam tendunt, mo/derati sunt: qui uero ad bilim flauam aut atram recesserint,periculosi. attendedus quom streandi modus: creatus enim facilis quantum in ipso cst,probandus: difficilis culpandus,praecipue si quae screatur liuida sint aut nigra,aut aeruginosa, aut quae carbonibus iniecta uehementer stet eant. Quae indicent morbum fideliter exacteti, solutum. Cap.L III Orbum exacte fideliterc, solutum censere oportet, ubi omnia simul halutis
1 signa conuenerint: siue igitur in uigore repente iudicata sit aegritudo,siue in declinatione paulatim evanuerit, nunquid stabilis firmaciet haec salus credendast his signis colligito. primum maximum in probae ac fidae iudicationis indicium est,maturatio in diebus indicantibus cum robore uirium praemonstrata:deinde si lin die impari iudicatio suerit,sebris p a decretorio quieuerit,reliqua b omnia acci ldentia recesserint:& si color in facie totocν corpore pro euacuationis ratione flori hdior sit,pulsus laudabilior,uires in assurgendo ualidiores, maior ad singula a γ' istas coctiones Salimenti ecdistributiones,actiones* naturae unius. inculpa/l tae fiant eualescatch pro resectionis rasione corpus, cutis , naturalem habitu conlsequatur. talis optima iudicatio est, ut tuto iam alere congrua y uictus rasione halneis uti possimus.at si iudicatio deliquerit, morbus recidivus es Ie consueuit. Quid indicet morbum imperfecte Blutum esse. Cap. L ii rREcidiuam uerendam iudicamus, quando soluta quidem uidetur aegritudo, permanent tamen urinae,pulsus , prioribus similes, pristinus y pallor ec grauitas,reliqua b omnibus his quae proxime retuli opposita: ut summatim dicam, quoties praeter rationem aegritudo soluitur,recidiuam timeto. r Praenotio
205쪽
194 AETII AHI DENI DE RE MEDICAPraenotio diei in qua aeger sit moriturus. CapAE I v sorbo ad pernicie tendente in singula quam inuasione exacerbationes spoIV hctare oportet,an quotidie, an alternis diebus, an alio quodamodo exciteri
tur: re si ex non intermittentibus febris fuerit, attendendu,diebus ne imparibus, an paribus mugis angatur aeger: constat enim ea die uel nocte quae molestior ex pectatair,moriturum.quod si uirtutem morbus Ioge superet,statim morietur: sin virtus quidpiam resistat, poterit unam alteramue diem superuiuere,fierim omni m neauit ut moriturus ad morbi declinationem perueniat.perutra rarum enim in in decii natione aliquem ratione morbi interire,nin aliqua superuenies aegritu/do priorem exceperit. neq; tamen neces Iarium est obitum morbi uigorem attin/geremterunm enim uel in princinio uel in aumento moriuntur arari. uodoc horam iut irae mortis pollit artilex praecognoIcere. Cap.L V Vm quatuor sint particularis exacerbationis tempora, obseruare oportet,
quanam diei noctis ue hora exacerbatio molestior seri soleat,& qua eiusde exacerbationis hora aeger seipso grauior sit, siue id in prima inuasione, siue in in
cremento, siue in uigore contingat. eadem enim hora qua ignavior languidiorcysuerit,omnino motietur.in exacerbationum principio pereunt,quibus inflammationes magnae in principibus membris eueniunt: aut hi quibus humoribus crassis ac uiscidis consertam interius costuentibus, meatus spirituum repente obstruuntur, tanquam suffocata extincta ch natura, haud secus quam flamma plurima uiri dium lignorum mole restingui soleat. in uigore autem 5c in incremeto ob uiolen
6 m ritudinis expugnata natura, moriuntur aegri, sed in declinationibus inteσreunt quibus uitalis tenor paulatim exolititur nam in petiticiosis declinationibuRimbecillior subinde factus paulatim decidit pulsus labente simul cum reliquis o/3mnibus labrili quoq; calore, ita ut inde opinionem quandam spei melioris impetiiti cocipiant. at aegri interim uel ad sellam surgentes, uel aliter se mouentes,anim in delinquuntur,modicum P quidpiam ac uiscidum exudantes intereunt. In acutis aegritudinibus mortem exquisite non praedicendam. Cap. LVIACutarum aegritudinum fallaces sunt coniecturae hinc enim repentinum periculum hinc peruagantes humores, hinc igneus praecepsin febris impetus certi termini notas praeuertunt: propterea oc Hippocrates acutarum inquit aegri tudinum non omnino tutae sunt praedictiones uel salutis ueI mortis.
De febrium diuisione ac primo de ephemeris. Cap. L VII Eter aegritudines ob intemperiem contingentes, sebris quom connumeratur,
quando calor praeter naturam ita inualescit, ut hominem aperte laedat, consuιν
eis in actionibus interdicat: qui quidem uel qualitate distinguit, prout magis aut minus intenditur,uel subiecto.nam uel ipsum cordis corpus,uel humores,uel ae ream substantiam incendit.a quopiam enim eorum semper incipit calor,& nisi saaane ius praeuenerit,reliqua duo genera progressit teporis simul assicitiin spiritibus erago ephemera, in humoribus febris putrida, in corpore cordis hectica accenditur. g. quidam enim facili calore febriunt, ut lignum sole calefactum. quidam feruetius ardent tan* lignum ab igne inflammatum, ut iam fumus reddatur. quidam pia ne exuruntur,sicuti lignum ad carbonis naturam transiens. erunt itaq; tria febria genera,ephemera, putrida ic hectica. sed de ephemeris primo habedus est sermo, quae abs* ulla prorsus putredine spiritu tantu inflamato sicuti diximus,generari/tur,diem sere non excederes, unde de ephemeris nomen inditum. aegri enim post primam declinationem toti, alimento , boni succi di humido recreati, a secunda' accesssione immunes evadunt. propria inseparabilis b ephemerarum nota ζst, in. Prima statim die utinaria cocinio α caloris suauitas. transacta accessione certior dignotis
206쪽
dignotio ab arteriam motu percipitur, sanis omnino simili quod nulli eaestratumst um contingit: nec paruum salutis indicium aegri Ionias est, urinae post se hrim longe meliores sit in principio fuerint. lotos praeterea nec horror ullus ini lens,ne in alia quaedam molestia infestat. si ergo post balneum subsequente leuitatem deprchenueris,cos iam tuto ales, uinum i astatim bibendum uabis, quatum praesenti negocio suffecturum uidebitur. ad hoc febriu genus parati sunt . quoi si corporibus nihil uaporosum, sed acre sumosum in effluit: quo retento calor inde collectus sobrilis reddit. procat articae uero causae sunt, lassitudines,algores,uigi liae, curae,iristiti irae, rigor, aestus, cruditas, cutis codensatio quae transpirationem impediat. De ephemeris a lassitudine. Cap. LV lir )R.ae lassitudine sebrientium cutis aridior cx in caeteris ephemeris sit, acciditisa id praecipqς his qui post plurimos labores etiam refriguerint: in quibus post
bris quoq; declinationem ariditas perseuerat,pulsus , paruiores sunt.qui ucro non ita defatigati fuerint,roridos quosdam uapores h profunditate corporis resdunt, pulsusq; magnos habent. hos dulci prius tepido, 3 oleo suaviter perfricatos ad dulcia aquarum lauacrum ducere oportet.quod si in balnei quoq; aere morari permiseri ratione frigiditatis, nihil nocebis, postremo quietem imperabis. De his qui obvigilias, curas, tristitiam atm iram febrierint. Cap. L IA OB uigilias febricitantes improbus quida color cum subobscuro tumore,ca
uitast oculorum incerto motu uix genas attollentium distinguit. obtristi/tiam uero aut curas affecti oculi non concaui tantum, sed aridi quoq; fiunt:-γ nibus his paruitas pulsus communis est. atqui ob iram febricitat, neq; oculorum . inuitatem,neq; improbum colorem, sed amplam caliditatem,i aquam ex profun/- do eleuatam,maiores* pulsus habent. praedicti ergo omnes,neq; frictionibus no
que multis indiget talneis, sed oleo nihil adstrictionis habente astatim perfundendi, parcem fricati pro consuetudine lauandi. De his qui ob aestum sebricitant. Cap.L πOB aestum febricitantes,statim a principio refrigeratione plurimisq: dulcissismarum ac temperatissimam aquarum lauacrissola i modici olei perfusio ne, sine frictione curare oportet: sintq; capiti applicata quae refrigerent, ut omphacinum, confectu rosaceum sale penitus carens. ad quae refrigerada uas ita in puteo suspedito, ut aquam attingat: sed oc oleum gelida aqua aspersum,aut uast extimo niue illito efficacius reddetur, quod ita algesactum deinceps lana excis es, ac suspensa in sublime manu exprimedo sincipiti instillabis: id in incci I inter ad febris us* declinationem efficies. postea dulcium de temperatam aquarum lauacra admouebis, ita ut aeris balnei transtus tantum concedatur. De febricitantibus ab algore. Cap. L π IQI quis alges actus ob deletas filmosas intra cutim uaspirationes sebriatiis quo que ad balneum in febris declinatione ducendus est,caput ec ante lotionemoc postea, irino unguento,aut amaracino,aut nardino fouendum.
De se citantibus ob coryzam distillationem . Cap.L NI IOB coryzam febricitates,si a stigore cruditateve distillatio fuerit,ante coclionem lauandi no sunt,sej caput irino, aut amaracino, aut nardino fouendo. at si ob aestum excalfacto capite distillatio contigerit, attracta instar cucurbitulae ab inferioribus membris materia ii statim ad dulcium temperatarumq: aquari:m lauacrum ducendi, frigida b mergendi,et scaturienti riuulo supponendi,inq; ipso balneo caput oleis frigidis moderate irrigandum. D in febrientibus ob cutis densationem. Cap.L π M IEnsatur cutis aut algore, aut qualitate adstringente praeter morem inducta,r x quod
207쪽
quod aluminosa balnea maxime possunt. talium cutis ad summam eonstipatisne
peruenit,ut tactu quoq; discernar caloris motus mitior quidem prima manus asiectionesed diutius perseuerante tactu acrior subinde fit.urinae nequaquam ueluti reliquorum subru ae,ut iure eos non ali conqueri nequeamus: ideo nec corin iis tumor concidit, nem oculi caui aut aridi sunt: immo quibusdam humidiores eminentiores* sunt, ψ peculiatis natura postulet, quoniam non exhalarunt, sed intra potius occluduntur materiae:eadem causa nec minores pulsus inuenies, ve luti in curis, tristitia,uigiliis,immoderatisq; exercitris.hos post exacerbationis doclinationem dulcissimae temperatissimaec, aquae lotionibus curare oportet, iube
rem ut in aere balnei persistant, oleo et dulcillimo tepido persu sos, moderata sua ui* frictione recreare,dandumq; tenue alimentum,ac uinum subtile ec album. De sebrientibus ob famem. Cap. LXI HSI ob famem sebiis cJugerit,declinate exacerbatione adbalneum aeger ducen diis est,plurimoc, dulcissimo ac tepido oleo perfusus suauissime fricadus, diutius' in calida continendus egresso uires reficiendae,inde rursus ad balneum divcendus calidac , immergendus. mox ubi egressiis fuerit, sedata balnei perturbatione calida propinanda, tum ptisanae cremor exhibendus,ec interdu ex albo iure pisces saxatiles. Victus ratio cunctis ephemeris comitius. Cap.LXVAD omnes ephemeras febres in uictus ratione comunis intelio est, ut edulia boni succi omnino* concoctioni parata,distributioni. idonea prsbeatur. calefactis quidem at iratis qus refrigerent oc humectent,algentibus quae minus nutriunt di moderate calefaciunt,uigilijs aut tristitia aut nimia cura cosectis quae
humectent pariter ac somnii concilient,defatigatis quae maxime nutriant. eos uero qui ad calidiorem sicciorenui: corporis intemneriem diuertersnt, portet inter dum umestriino exacerbationis impetu statim nutrire. uinu omnibus epheme
iis exsibendii aquosium, alSum, subtile: nam praeter id uilod coctionem adiuuat, urinas etiam 5t sudorem prouocat9sed uigiliis aut cutis aut tristitia maceratis uberius concedendu ,defatigatiscp quantu conficere dominatic, possint: iratis tamen usi omnino affectu exuerint,vinum non tutb datur. De sebricitantibus ob bubones. Cap. L. π v I X TBi abs* procatanica causa inguinis inflammatio accesserit,sanguinis muli, titudinem in uniuerso corpore plerunm significat, est* amplior in his c, in
supradictis calor,faciest rubicunda ac tumida apparet. uena ergo incidenda cst, prius cp putrefacta in loco inflammato materia sebram a putredine incendat. post uenae incisionem tenui uictu us* ad salutem utendum,inguini ante phlebotomia adstringentia repellentia i applicanda, postea quae relaxant ac per halitum dige runt . quibuscunq; autem uel ob ictum pedis digitum uel tale quidpiam inguinis inflammatio aduenerit, oc huius causa ephemera cosecuta fuerit,iales in his quae agenda sunt,medico minime parent,sed ulceri tantum,ob quod inflammatio euenerit intendentes,declinante exacerbatione lauatur.arcendi , uino omnes qui ob bones sebriunt,tenuis ii uictus exhibendus,quouic, liberentur. De ephemetis quae ob cruditatem eueniunt. Cap.L π VIITN corporibus uitiosoruni humorum accedentibus crudini tibias, uelocissime se Lbris accenditur,minusci; incommodum sequitur, si in cruditate uenter inserius erumpat: sed non paruum sequetur, si detineatur. febriunt tamen crudorum qui dam etiam si fluxus aduenerit.ubi ergo sola ea quae corrupta fuerat, acuata co gnoueris, declinante sebii lauato oc nutrito:sed si evacuatio excedat, praestat abs que latione nutrire,obseruando ea quae uentri attinent,cuius curatio duplex.si e
tam non deserant amplius, absinthiu modica aqua madefactu cum oleo in dis
208쪽
LIBER QVINTVs is mare dccoquito, A hoc uentrem laueto: mox panum purpureum oleo perfusum apponito.quod si imbecillius os stomachi fuerit, masticham cum unguento nar diuo ad glutinis cosistentiam comisceto, purpuram Φ hoc illitam applicato,sint.b o tactu calida quae apponuntur: nam tepida stomachi tenorem exolvunt.sed adhuc nota, misis. Perseuerante pronuuio satius eli optimo oleo e citoniis quidpia nardi 5c uini mo
dicum comiscere: ad idem facit etiam mastichinu. si uero poli euacuationem in cendatur uenter,oleo e citonius simili modo utitor, aut cerato quod ex ipso consiscitur. fluore autem alui diutius permanente,polenta nutriendi sunt aegri, re pane qui qυλιπαρ, quasi ex aceto ec pinguedine consectus uocatur polemarci; punicorum succus aut pirorum,sed praecipue citomorum addendus.ubi profluum quie/uerit chondrus alicae, galloru testes, pisces saxatiles cum iure albo, ex fructibus*autumnalibus adstringentibus nonnulli offeramur. quod si appetendi uis decide se crit,ita ut cibos aliorreant, medicamelum pepucon appellatum exhibeatur,quod ιαν - -
succo aut carne citoniorum ac melle conficitur: nihil F in eo uel saltem perquam modicum piperis sitisi uero detenta aluo quispia ob cruditatem febricitet,alimento adhuc in stomacho persistete,conetur patiens plurima tepida epota immissoq; digito aut penna, totum quod infestat euomere: inde fouendo hypochondria quiescere. at ubi iam ad intestina nutrimentii descenderit,iubendum ut decliui facie ac stomacho recumbant, uenter , fouendus ac somnus conciliandus. post so/mnum ad educenda excrementa glans supponenda, aut mitiori clysteri quale est furfuris decoctum, aluus mouenda. uictus tenuissimus sit plurimum abstersionis continens. si flatus adsint cyminum, aut ruta oleo decoquenda, decoctum in iniseci endum inde ita euacuato uentre alimenta exhibenda, oc si placido somno quieuerint, postridie lauandi perfuso uentre cum nardino unguento pauculo uini admixto. 5c post balneu simili modo tenui uictu regendi. quod si tertia quoq; quid dam febrile attulerit,iae sic quidem timendum.sed eodem pacto lauandi modera test; nutriendi dando ante cibum quodpiam ex his medicamentis,quae ad iuuam . dam coctione fiunt oxyporia appellata, & praesertim quod ex citoniis malis con scitur, quantum est cochleare unum. Curatio ephemerarum plurium dierum quae a ueris ephemeris factaeutis obstructione originem ducunt. Cap.L π V Iri
OBstructis uasis quae prope cutim sunt, in quasdam febres decidit ex ephe
metis perperam ab initio curatis: euenit* id praecipue corporibus quae ui tiosos succos ob nimiam edacitatem collegerint. In his prima ac iequenti die non est in pulsu putredinis signum ratione dignum,neq; in urinis cruditatis .perseue rante tamen declinatione neq; oportune recedente,suspecta tibi sit dispositio. ne/cesse enim est uitiosos succos nisi persecte exhalaverint, putrefieri.si crgo patiens . . puer aut senex fuerit,uenae incisionem n5 tolerat:mediis aetatibus assentiente uir rμ τι ψι- Fcm i mo retule ac notis plenitudinis attestantibus, pro uirtutis ratione di obstructionis ma/-- --gnitudine sanguinem mittito maior enim in maioribus obstructioibus, minor in
minoribus febris acceditur.euacuata uero multitudine rarefactis* meatibus,su
Uosa quom ac fuliginosa excrementa per halitum digesta, pauciora reddentur, sed ante euacuationem aperientibus medicinis no tuto utemur. quae min λ. quae enim abstergendi uim habent penetrando crassos uiscidosq; humores in uenis contentos conuerrunt, re angustorum meatuum obstructione congeminant immo si euti quoque abstersoria applicentur, periculum est,ne ad obstructos meatus aliud quid piam trahat .ut igitur tuta & interius ductio,& exterius attractio fiat, utilissima
est pro uirtutis ratione corpus exinanire. de exinanito,non multos postea cibos
medicamenta abstergentia adhibere: cibos quidem sicut ptisanam re aquam
209쪽
iss AETII AMIDENI DE RE MEDIc Amulsam: medicamenta sicut o meli ex aceto tantum ec melle consectum. quae enim cum ox clite concoqui sesciit, ueluti calamentitu ec similia,sebro incci dum, quod oc uinum facit. oxymeli uero febres no auget, re generose absii rgit. transacta tertia ubi nem in pulsu putredinis, ne* in urinis cruditatis signum ap/pareat, suspectac, ibiti hora qua prima die febris inuaserat preterierit,audaci cr lauandus homo: ec si exacerbationis suspitio hora decima fuerit, ante sextam lauandus,atq; ubi in balneo corpus incaluerit,oleo dulci tepido perfundedus,& mode/ratiissime fricandus cst,deinde extergendus abluendus , exterius,eligendo quid piam quod temperate abstergat,qualis ec hordeacea farina oc lomentu: inde in tepida primo,mox etia in frigida immergendus. post balneum uero si iam hora su/1pecta uasierit, moderate nutriendus est. Φ si circa decima exempli causa,contur/hatio quarta susipecta si, nihil praeter aqua exhibendu in qua parum apin decoctii fuerit: stea cogruo tempore aledus erit,ubi hora qua iterebaris,nihil incomodi attuleri t.Φ si etiam attulerit, erit omnino moderatu ec leue, ut postridie tuto Sc lauare dc alere possis. sed ubi magna obstructio inuaserit, necessario putredo consequi L . huic ergo curatio que ad febres putridas paulo infir i docebit adhibenda est. De synochis ichribus. Cap. L X lxo Ynocha febris appellatur, cuius ab initio usi ad finem una est exacerbatio, alterius nullo prorsus indicio apparente. quae corporibus boni habitus, multi sanguinis artatisq; calidioris peculiaritcr euenit consistit enim in calidi sanguinis nondu putridi copia,in quo plus aequo exaugetur calor,cum transipiratio a nimia ebullitione prohibeatur, quemadmodu musto in lagenis occluso accidit .huius febris tempus praecipuum uer,tresch sunt omnino differentiae. aut enim cadcm magnitudine a principio us* ad finem persistit,aut addendo quidpiam procedit,aut
auferendo id accidit prout maiores uel minores transpirationes sunt, iuxta rariorem aut densiorem patientis corporis habitu .causa quae has flabres incendi mul titudo seruorq; sanguinis est, interdum etiam crassities.curationis igitur inti latio erit multitudine inanire, calore praeter natura extinguere,crastitiemq; incidere si
affuerit,ati ita pristinum temperamentum imbecillis partibus comparare. De uenae sectione in synochis. Cap. L π κVAlida existente uirtute, assentiente aetate, nulloq: alio insigniter renitente, sanguis au serendus, praestat in usq; ad animi deliquiu ducere, modo uitius erat quibus uena non inciditur ad summum disicrimen pervcniunt, nisi uel uitia robore, uel copioso sanguinis fluxu, uel plurimo sudore a certa pernicie rediman itur. cum multitudo enim in uasis amplius contineri nequeat , obstruit extendit*corporis molem, ita ut infringantur quando*, recludat iturcii vasa praecipue na rium .ergo festinandum est ut sanguis auferatur,quantum uires toleraverant scilicet ut vasorum facultas transpiratione vcntilationeq; restituta naturale tempera mentum conseruans, more pristino humoribus dominethir. animaduertendae ta men ad uenam secandam regulae. nam praecedente alimenti cruditate tandiu dif-
serendu est,quandiu coctio in uentriculo peracta suerit,ec ab intestinis excrementa egerantur. Q si post uenae sectione uereberis ne nouus sanguis erumpat,ut muliebris fluxus, aut haemorrhoides, tantu in phlebotomia fan uinis relinquedum,' quantum ad eorum locorum euacuationem suffecti irum uidebitur. sed si eodem
omnino tempore uel menses moueantur,uel haemorroides aperiantur,totum ne
gocium naturae permittito quae si postea quantum oportcbat non eduxerit, tunc uenam siccato,ut utrunm simul iunctu perficiat quod seorsum defecerat.idoneus est ad phlebotomia corporis habitiis durus, multi sanguinis,densus, exhalationi reddendae cotuma di humida aeris costitui .uenae aut secandae obstant, puerilis seni
210쪽
ta regio, oc qui humidioris naturae sunt, adiuncta praesertim caliditate, cum raro ltotius corporis habitu,& qui os uentriculi percli biliosum habuerint,aut imbecil ilum,aut uegetioris sensus: tales em uniuerti in uenae sectione, exolutionibus dicti cillimisq; animi deliqui js parati sunt.sed cui uena incidenda est,etia si triginta ei autis annos non occiderit, languidas tamen sit mollis, pinguis ac candidus,angu fstasi uenas habeat, huic uel nihil uel parum admodum sanguinis detrahes: nihili
quidem detrahes ubi aestas, uel cius in naturae tempus obstiterit. parum uero in reliquis anni temporibus siue costitutionibus . noninus enim inter ipsas medico trum manus,quida animi deliquio correpti,nsi amplius reuixere,qui certe non O cubui liciat, si citra uiriu exolutione euacuati sorent. alii reliqua deinceps uita Obi
nimia inanitionem in frigidiore temperatura delapsi sunt,quorum aliqui decolo Lrati in deprauatile; habitu uersi denicv interierunt:aliqui perniciosis morbis c5se γλ suere,qualis est aqua intercus ingensi illa spirassi disti cultas, qua orthopnoea lumant, α caetera huiusmodi.longe igit praestat quemadmodu me assidue facientem uidistis,ne F dierit numero,nem tantu plenitudini attendere, sed uiriu quoq; ἔrobur in omnibus quide,sed in synochis maxime febribus perpendere:ubi emui nis ritatilio in sexta solii Sc septima uerit in aliis quos deinceps diebus uelim secanda est 'tae aqua iri iura exhibenda in synocliis. Cap. LXXIAt ii aeger curandus sit,qui non prius tantu phlcbotomis praesidua omiserit, sed nunc quoq; uel metu,uel alia occasione eandem effugiat,ad frigida ex hibendam accedere oportet, distinguedo quod inde nocumentu subsequi possit: nam si paruum, uel nullum omnino praenoveris, frigida pura exhibenda est, usq; ad bibentis faturitate exhibendi tempus erit quando in urinis coctionis signa de/ . prehenderis:cauere enim principia re incrementu debemus,& totius morbi par O .licularis in exacerbationis uigore eligere. na si oportuno tepore frigida exhibeat, solidoru mei labroru natura excitat,qus excitata attenuatis primo humorib. utiles 'alde retinet. inutiles uero aut per aluu,aut pcr uomitu,aut st sudores expellit. PH aeger sanitatis tepore frigidae potor fuerit, audacius propinato,experimeto edoctus uiscera frigidae occursum toleratura.si ei aliquod membru adeo stigidae naturae fuerit,ut Si frinida potione etia sanum laedas,futurii omnino nocumentu ue reri oportet: sed si sanos frigida no laedebat,prorsus neq; sebrientes Isdet, ignei caloris multitudine, ueluti maximo.ppugnaculo in profundo existere.ideo in evin suibiis ec naucissimae carnis hominil, relida potio fallax.exteplo cin solidas animalis partcs carne nudatas piransit. eade ratione hectici frigida ne* multa neosincera indiget,quonia gracilia N exagitia corpora illoru sunt in abus igit aegris no leuem suspitione c5cepimus,a frigida prorsus absti nebimus ,reliasq; illemur Praesidiis quae obstructiones aperiat,humoru copiam evacuet,& seruorem febris remittat. importunus uero gelidae potus cratas uiscidosq; humores attenuariae discuti. phibet:propterea si inflamatio in aliquo uiscere, sive erysipelas, siue ad darici ei cedematis de natura vergens affectus fuerit, nihil ad eorum curatione frigidae potus confert: sed protinus quidem febri iam factae extinguendς no leue commoditate asterre vidce causa uero permanete ubi a frigida corpus densatu fuerit, febris altera priore dissicilior incedit. Sc hoc quide nocumdii genus uideri posset tolerata sacilius, sed multis quibus uiscera sunt imbecilla,a frigida potione incommodum minime cotemnenda superuenit: cuida enim os stomachi usq; ad .ppriae actionis internitionem assectu est,ut uix postea deglutire posset .alterius uetricu tus adeo refrixit,ut summa cum dissicultate cocoqueret. cuiusda hepar ita uiola tum est,ut in hydropem inciderit. plurimora uero colum, pulmo, rencs,uesica,aut