장음표시 사용
81쪽
Elamenta tione respondet Chymicorum spiritis aer, thamica leo , aqua , phlegmati ; terra, fati simul de O ri- capiti mortuo : quippe Aristotelici , confiat telica gratis rebus sui quatuor sua elementa eluci- interse darent) terram , a sale , in eadem nidulanco se te , neutiquam separabant, sed utrumquerantur. habebant pro uno eodemque elemento : ac propterea quatuor eorum clamenta ad qui que Chymicorum principia commode cxtendi queunt , si modo cineres utpotet, terogeneos ) in silem terramque divis
Apendum nunc esset de dispositionibus Gequacificationibus corporum similarium et numerus autem earum major est, & consideratio fissior, quam ut proposito nostro impraesentiarum conveniat. Merentur sane tractatum aliquem peculiarem , cumque sexto aliquando eum bono Deo expediam. Est quidem res a
dies moliminis, & qua scrupilosorem aliam haud facile invenias ; eadem tamen magni in menti est , artibusque omnibus & icientiis plurimum lucis allatura. Finita jam partium similarium definitione, de earundem arisone paucula obiter dicenda
C A p. IX. De partiumsmilarium didi nitas.
P Artes similares, late sumptae, dividi po
sunt in excrescentes, dc in anima totius im crese formatas. Partes , excrescentes , in homi--mes, ne, haud adeo multae sunt: nemre pili , cutiscab
82쪽
pro g callose,' in partibus labori plurimo assuetis ;,i chmisonae pote in Volis manuum, pedumque plantis:)i uiuii . t , O Me ui uium pars, suae crebro praeciditur. iii odie Paries informata, dividuntur vulgo in ore orem ua inclic , d anguineas. Spermaticae , latissime ricae
q ii , in αξαν simplar, nulla communitate inter se convenire , fabant, H G videnxux, qua a sanguineis partibus discrimi hi, e fom nentur 3 nis quod frigidiores ac pallidiores ap- ρ saeuitati pareant; videaturque de humore pituitoso, aut iis, , cota M iso plurimum participare.
Itis in Dividuntur partes permaticae, in molles, tu hara vi 2 . - , &tensiler. Partes molles sunt, cerebrum, di vi cerebellum, medulla spinalis, & humores ocm inest Partes durae, & cnsiles, hisce inter se com-rporiis se munitatibus conveniunt: I. Sunt firmiores, jejori magisque invicem cohaerentes, quam vel ca roposi q nos. , vel partes molles iam dictae : ideόque uersi in his praecipue rositum est totius corporis robur ; nec continuitas carum facile dirum iam: pitur. 2. Sunt etiam rartibus sanguineis d. rabiliores: quippe in mediis, morbisque dii turnis , absumptis jam plurimum partibus
carnosis , ipsemet tamen antiquam prope modum proportionem retinent. R. Ut comtinuitas harum partium solutu dissicilior est; ita soluta semel , haud adeo facile denuo coalescit : certe nunquam simpliciter ut aiunt in secundum primum scopum; sed , in iuvenibus , per simplicem agSlutinationem;
in adultis autem per cicatricem , vel calulum. Denique , ut partes hae non ita fa- cile dissipantur ; sic quocunque modo dii- spatae , eaedem non nisi aegre L longoque tempore restituuntur. denuo : sitque uir que haec difficultas tanto sena per major, quanto aetas animanti provectior accesse
Durae partes sunt ossa, specialiter sic dicta, Duro
83쪽
cartilagines, ossa laryngis , os cribris me,
dentes, incus, malleus, re stapes, atque etiam ungues. Numnam autem haec omnia i cie inter se differant, non est hujus loci definire Hoc quidem omnes a partibus tonsilibu, di crepant , quod duriores sint, minusque fi bies: seiabiliores etiam, & fiagiles poti s , quam scissiles : redintegrantur quo3ue Per callum, non autem per cicatricem S ut in partibus tenso Iibus fieri solet. Partes tenesiles, sive ductiles, dividuntur in
membranosas, fibrosas, &ex utrisque con positas. In controverso apud quosdam Anatomicos est, utrum membranae esse possint, quae fibris L .sai, careant 3 Ego vero ejusmo si reperiri arbitror; nempe membranam adipossem, piam matrem, di fortasse pleuram etiam, ac peritonarum ;licet hoc inani e fibrosum sit, ubicunque imtestinis 5c ventriculo tunicas largitur. Huc tiim forte reserendae sunt musculorum membrana communis, & propria ; cuticula item,& cornea. Haud praefracte tamen dixerim, cunctas hasce membranas fibris destitui: id solum mihi a ratione alienum videtur, dicere, membranas omnes fibris suis praeditas esse, licet hae nobis sint inconspicuae: cum tamen, nisi ocimiorum testimonio, nulla hujus rei nobis coim tingere possit notitia. Infibrinarum partium censu, sunt fibrae inuoculorum, tendinum, & ligamentorum ; cordis etiam, & fortasse renum. Penis manifeste mbrosus est; praesertim duo ejus corpora nerum se uti & nervi cujuscunque meditullium, fibrae naturam induit. Partes ex fibris de membranis compositae,
sunt cutis vera, durameninx, nonnullae ocul rum tunicae, item tunicae ventriculi, intestin rum, vesicae utriusque, urinariae dc bilariae, ureterum ,
84쪽
am autem non esibi cito ii imaci adurior esset, M'
terum, ductuum bilariorum, peculiaris vasis Ticreatis , atque etiam nervorum, venarum, arteriarum. Dicta partium divisio in permaticas, &fan- Partes. vineas , haud omnes totius corporis partes fovian uo ambitu comprehendit; nis sanguineas di- α ι --ctas laxiore nominis significatione accipiamus. ομων Harum igitur nomine intelligimus pinguedi- 'nes, carnes musculorum, & parenchymata. Partes pingues sunt, cutis adi pose, 'men' , tum, pinguetudo xenum, cordis, id musculorum 3 item medulla in ossium poris, & cavitatibus. Posset λrte musculorum caro ad parenchy- mUcia mala reserri: verum non est animus imprae- fas , sentiarum ea de re quicquam anxie inquirere. Est quidem hujus generis carnis parva varietas; lingua tamen, di diaphragma, a caeteris musiculis, discrepare videntur. Ad hunc quoque censi in cuticula, respectu mediocritatis temperamenti, referri potest. Parenchymata, sunt succi concreti sive con- parem gesti circa radices vasorum quibus approprian- cisma vir. Horum nonnulla ad sanguinem solum re- ω. feruntur; alia ad sanguinem pituitae commissum; aliqua, melancnolis portiunculam ad
mistam habent; & quaedam fortassis nonnihil
Sanguinea parenchymataiunt, cor, pulmo- .nes, & renes. Hepar, etsis anguine potissimum abundet, bilis tamen aliquantulum ejus paren-chymati in ipsa humoris bilarii segregatione admiscetur. Lien quidem vulgo, succo melancholico scatere creditur; mihi autem in ejusdem excarnatione , nihil unquam tale videre contigit. renchymata phlegmatica, sunt pancreas ;glandulae mesenterii ; renes succenturiati;
thymus ; amygdalae faucium , & laryniis;
85쪽
glandulae colli, miliarum, atque inguinum: stans pituitaria ; fibrae carnosae ventriculi, α intestinorum; utriusque sexus testiculi ; par statae, ac prostatae ; glans penis S & maminiblae. Nec negaverim, cerebrum, spinalem medullam , dc humores oculorum, ad pituitosa haec parenchymata non incommode reserri possise. Non est autem ex proposito nostro, accuratam aliquam harum eartium distributionem e hibere , sed generatim soliun de iisdem quaedam dicere: plenius vero de illis agemus, si forte nobis aliquando continsat, similarium partium constitutionem omnium propositam disquisitionem absolvere: hinc enim perfectae earum definitiones, atque differentiae elucincent. Haec autem interea dereali partium simi, larium essentia dicta sunto.
C a P. X. De partium organicarum essentia rearit.
Ixi supra, in definitione eius notionali, ορο gamum esse partem actioni alicui, De usta ,
virtutes a Drmae , in si ientem. dicendum restat, quaenam accidentia realia sormam illam compleant, cujus munera finem sibi a natura
Sunt autem accidentia ista numero quinque nempe, situs, magnitudo, nnmerus, continubias, & figura..Acei λη- Figuram quidem ultimo loco recensuimus ;ria realia non quidem, quod dignitate caeteras serna Oprani tionis partes non antecellat , sed quod prae , mam caeteris omnibus describi difficulter possit. Ae- con si ista cedit, quod, citra organi mutilitationem, roemia ; liquae formationis partes satis conspicuae sint ; figura autem absque aliarum injuria , primu
86쪽
primo ostendi nequeat. Ideoque in postremum
lacum eandem rejecimus. I. Situ' quod attinet I considerandum Hus, venit, primo, cur pars aliqua in hac vel illa cooporis regione locum suum obtineat. 2. Quibus aliis partibus sit vicina ; quasque connexiones cum iis habeat: tum etiam, quid commodi ei, vel incommodi inde accedat. 3. Ostendenda est vera partis positio in corporibus vibventibus; quantumnue in mortuis variet; si modo differentia ulla reperiatur. q. Muta tis varie corporis posituris, monstrandum est, quomodo situs partis alicujus, citra luxati nem ullam, diversimode repraesentari queat. s. Indicare licet, quantum luxationes partium usitatae, ab iis discrepent, quae raro eveniunt. 6. Demonstrandum est, quomodo luxata membra in locum debitum restituenda sint, si in do id fieri possit ; sin minus , unde id contingat. I. Dicendum, quodnam sit situs partium discrimen, in aliis aliisque animalibus,Mque etiam in ejusdem speciei individuis ; h jusque ratio assignanda est.2. Quod ad organorum magnitudinem spe---ἰ Chat, ea non minus pondere, quam mensura iis Paestimanda est. Nempe appenso, dimensoque toto corpore,' videndum postea , quam proportionem organum quodlibet cum eo habeat : idque in diversorum generum animalibus faciendum est : observatis simul singulorum differentiis. 2. Varietas eadem in aliis quoque ejuidem speciei individuis observanda est : scilicet in pinguibus , ¯is ; adolescentibus, id lenibus ; maribus , & foeminis , &c. a. Discrimina in morbis perpendenda veniunt : veluti in tumoribus, ta , aridura, contractura, dc simili
87쪽
videndum, primo, quotuplexis sit; scit . num simplex, duplex, triplex, dcc. a. Ninn in in nitibus pariter animalibus idem sit numerus, an secus , simul etiam ratio similitudinis, aut discrepantiae reddenda est. 3. Abundantia, &desectim partium observandi sunt, comparati ne facta cum monstris : quippe monitrosi
habetur, organis, praeter naturae consuetudinem, vel donari, vel destitui. q. Perpendendum, quomodo partes excrescant,aut deficiant, relatione habita ad sanitatem , vel morbum. Naevi enim in numero partium abundant; non sunt tamen fortassis aa morborum classem et
continia- q. De partium continuitate, inquirendum, ias primo, Quaenam partes continuitatem suma. facile, ec quae dissiculter amittant. Ita enim parenchymatum continuitas sacile solvitur, non item vasorum; praesertim, si vulnus pulmctim non autem caesim illatum merit. 2. Inu stigandum, qualisnam unio acquiratur denuo,& quam aegre eadem comparari possit. 3. ob spiciendum quinam sint effectus vulnerum,
caesiin, vel punctim inflictorum;) abscessuum,
ulcerum, fracturarum, anast esseωn, exudationum, &c.
o figura. s. Agmen hoc claudit partium Duras , emque eadem formationis pars principalis. Nonnulli, omnia sub hoc titulo comprehensa, c-- formationis nomine indigitant; quasi ea cumctas formae partes in se complecteretur: quod certe non sit. Quapropter, si visum fuerit, e primendae hujus rea gratia, tam lata vocis significatione uti, evitandae homonymiae ergo, ter mini ejus necessario arctandi erunt, & dicenda conformatio specialis. Mea tamen sententia, vocabulum hoc gura,late sumptum, quatenus
nempe figuram tum externam, tum internam
comprehendit 'solum suffecerit : praesertim
88쪽
Him autores, & veteres, &recentiores, vocem hane significatu illo accepisse constet. Di bdam itaque organi figuram, in externam, & internam.
I. Figura externa quantum res sinit) per q est,
formam aliquam cognitam, nobis oue familia- ωel ex- rem exprimenda est ἱ veluti per oves , trian- gularem, &c. aut per similitudinem quandam aptam, notamque, qua eum alio aliquo corpore conveniat: debetque, in unaqualibet ipsius descriptionis parte, ratio haberi vicinarum Pa tium. r. Figura interna separatim exhibenda est, Gel inte, secundum diversas ejus partes ἱ quales sunt, ca- na; cfuse vitas, meatus sive ductus, porositas, &ramissi fumi:acatio : quibus addenda sunt accidentia utrique piaepa figurae, tum externae, tum internae communia S tes; nempe asperitas, dc laevitas. r. In partis alicujus cavitate, suaerendum, nempe ea- primo, Quid, & quantum usitate contineat 3 vitai. a. quantopere siphonis ope , vel flatu extendi queat 3 3. quantum, dc quomodo eadem constringi posui 3 q. Cui usui inserviat λ s. Quibus morbis sit obnoxia 3 6. Quibusnam aliis partibus respondeat 32. In mearu sive ductu, notamus, T. analium amplitudinem; nempe, sua proportione conveniant, tum hic, qui accipit S tum ille, qui emittit. 2. Eorundem apertionem, & clauiu-Iam. 3. Alateriam in iis contentam: unde scit sandem acceperint, & quo deducant. q. Quaproportione cum aliis meatibus comparetur. s. Quibus morbis sit obnoxius.7. Partium poris, earundem 'uoque perme 'bilitatem adjunxi; quoniam haec sortassis, quam illa, latius extenditur. Quippe in natura duo videntur esse transitionum genera ἀ imum, per poros ; alterum, per ipsam partium substantiam. Numnam autem divisio isthaec probant,
89쪽
an secus,impraesentiarum quidem non litigabimus , verum illam solum Proposui, ceu dignam V ulterius inpendatur: in eumque finem -- quosdam generales adnectam,quibus dev ori j ritate itin parto qualibet peculiari constare possit.
Primo igitur, tubi optici sue microscopia in
auxilium adducenda sunt 3 citra quorum ram pori usque adeo exiles sunt, ut neutiquam in diuectionem Anatomicam cadant. Quinetiam sui, quod verum est, fatear) ne tuborum quidem illorum ope quicquam hactenus, quod
realem eorum exsilentiam certo adstruat, coim
spicari licuit. Utcunsue, duplex in hac repotest contingere fallacia: altera, dum vis es, cujus minoris rupti vel incisi cavitas, aut venae arteriaeve capillaris evulse alveolus pro pomaccipitur : altera , dum fovecta aliqua , ii ma , aut inaequalitas substantiae, partiumque fortuita interruptio , pro poris habentur. Alterum meatuum horum dignoscend rum adminiculum est , vel injectio per fiaphonem, vel inflatio. In corporibus mortuis, utile fuerit, liquorem aliquem calidum et cmIore adventitio tinctum injicere , praemii semper partium diuturniore fotu qui etiam in inflationibus commodE usurpari poterit. Quaenam aliae observationes per hujusmodi iniectiones institui possint, postea, cum de hepate agemus, uberius dicetur. Hic solum
addam , quod ad poros particulatim spectat) si liquor injectus , partis alicujus h
bitum penetrans , eundem totum aqualis νtinxerit ; videtur adesse Insantia Cruch, qua indicatur , fluxum illum non fieri per po ros , sed ier ipsam partis substantiam : ita
autem discretim innumerabilia duntaxat v luti puncta infecerit ; clarum indicium est, roros ibidem reperiri
90쪽
is is Tertium in hac in subsidium est, partium
suill pro 'ponderatio. Nam etiamsi densitas re niuitur radi raritas solae certissima sint majoris minorisve letales Est R ponderis argumenta, sepe tamen fit, ut cor- hiulita pora lzviora pluribus poris donentur : vertun quibus de corporibus, alias aequalis densitas , a Meles aut raritas contigerit, indubitanter dixeris; i. Evi quanto quaelibet porosa magis fuerint, tanto at, o etiam leviora existere. Q T. Otaa Deniqae, aliud addam huius rei speci- men , deductum a partium congenerum adinvicem comparatione 3 prout illae nem petii 'ς ἶφ' iiij im ejusdem speciei animalibus minoris maiorisntenti β' que aetatis deprehenduntur. Quippe in juni ' ribus, permeabilitas proculdubio est expiab θοῦ α tior; M tamen in illis, quam in senioribus,
pauciora videas porositatum vestigia s lj Et ut porro suppontioni huic oedusitu nempe per poros , atque ipsam corporis que per- substantiam aliquantisper inhaeream ; dico, meationis
pro utrunque inter se multifariam convenire; genusti deo, ut quae de uno eorum assirmantur, de al- νifariam tero etiam pauculis mutatis) commode inteυ inter seligi possint: quippe finis, sive usus alterutrius concient i est communis; nimirum ut motibus ad sani- unt: vi tatem requistis liber transitus concedatur. 63quei
tote i Possunt quoque motus isti bifariam vitiari 1 lis idem di idque utrique permeationis hujus speciei ex ae- is , quo competit i quemadmodum evidenter con- consimiles c, si . stabit, si modo cuncta obstructionum fluxio- morbi.
cc . numque genera, civibus alteruter horum tram-I imum Obnoxius est, recte perpenderimus. Nam ro I. Si obstructio contigerit a materiae tar ditate, sive permeandi ineptitudine
sicuti poros iacile occluserit, ita dc partium quo in s que substantiam non minus prompth oppila se verit. Et viceversa , si materia debito o us