장음표시 사용
91쪽
ii. si obstructio facta suerit, tangustiam , aut constrictionem ; idem quoque
similiter in partium substantia evenerit, ob n jus condentiationem, vel incrassationem. PFriterque e contrario, amplitudo sive laxitas poerorum nimia , raritati seu attenuationi substantiae partium respondet, Ob quarum utramlibet fit io immoderata facile oboriatur. III. Si pororum aifredo superficiaria obstructionem invehat ; eandem quoque de inter na substantiae partium asperitas haud difficultet induxerit: Atque contra, quemadmodum si, perficiaria pororum lubricitas, fluxionis causa esse potest ; sic & interna substantiae lubricitas, canaem facile conciverit. Quamobrem, cum medicinam facientes, in assignandis morborum causis, eas saepe obstrilactionibus atque si ionibus acceptas reserant ;quaestio isthaec, niunnam in poris, an in ipsis partium substantia contingant; principia eorum neutiquam turbaverit ; nec curatio mavi gnopere varianda fuerit, sive huic , sive illi causae morbus adscribatur. Materia Praeterea, quod ad poros & permeabilitatem pertrans- partium attinet, inquirendum est, quaenam sitiens, eti- materia pertransiens: scilicet, num exhalariuria es. ut flatus, vel halitus, qui transpiratione insen sibili cutem penetrant; an liquor veluti si dor, qui etiam cutem permeat;) an substantia solida, sicuti lapides vel venulae, quae interdum
renes, id fortassis alias nonnullas partes, per transeunt. De liquoribus etiam observandum est, numnam tranfinitiantur integri quemas modum sanguis, qui ex arteriarum finibus proepulsus, per partem intermediam in venarum oscula ingreditur ; in an per colaturam, sicut urina in renibus 1 sanguine secernitur. Animadvertendum quoque, quinam colati humores
92쪽
m .it, ultimo, investigare oporta, ad quamnami constitutionem quaelibet permeatio pertineat; in num tal ad naturalem, an vitalem, an animulum i Iem: & quaenam maja, vel in importanda,vel in austren a materia, eidem famulentur. aris iste, et 1 v. Partium ramificatio, non nisi difficul arilara i mi ter explicatur; saepeque requirit earum excarnse respos in . tionem,atque alias etiam artes,quibus nobis iam oderatas. . notescat. Observare itaque oportet, I. quisnam brum sit truncus communis vel qui trunci sint,s pli flat; res adfuerint) quaeque illius divisiones, ac sub titan divisiones, donec ad capillares perventum fue- , conmiserit. 11. quaenam sit communis trunci latituus do, relatione habita ad aliquos vel omnes simuliniam ejusdem ramulos. III. quae alia vasa eundemici; erit . . comitentur S quomodoque eadem huic conia
xa sint, &ab ipsbdistinguantur. Iv. quonamium ca fluxus in singulis vasis tendat; & quae vasa aliam aliis respondeant. V. quae vasa aliis occurrant, tunsam vel eadem decussent; atque utrum anastomoe i s mutuas sortiantur, necne, dic. bar N 'eritas & Levitas , sunt figurae accidentia communia, earumque ratio in unaquaque him butus. Qilis ius ip te habenda est. Asperitas provenit a os superliciei inaequalitare; qua fit , ut corpora contigua sibi invicem adhaerescant. Contra autem, lavitas a superficiei aequalitate fluit ; Ω-l citque ut corpus aliquod ab alio facile dilabitur. Inquirendam itaque est, I. Quaenam earum sit parti naturalis ; & quamobrem ξI I. Quomodo pars aliqua respectu asperitatis , aut laevitatis) a naturali siua constitutione immutetur & quo pacto quis mutationi ejusmodi mederi queat 3 III. Quinam esse sutramvis harum in peculiari illa parto subsciquantur rami P. tiri
93쪽
I. Dicendorum ordo. Isum mihi est , arere de ει pater ipsoque statun in limine dicendorum methoetam prOPOnam. De partibus ejus sinularibus, non conabor nancaliquid exquisite dicere: quinniam constitutiones corporum similares haud adeo dilucide hactenus explicatae sunt, ut d finitio partis similaris idonea inde proccidi possit, aut differentia aliqua afferri, qua iana earum a reliquis omnibus corporibus sust cienter discriminetur. QuamoDrem si dedita opera negotium istiusmodi aggrederer ; ne-nesse equidem foret, singula alicujus momenti verba peculiari ae prolixa digressione explicare ; ut ita similaris cujuscunque corporis de finitio pro modulo nostro clare elucesceret. Hujus autem incommodi evitandi causa, nolui de iis quicquam in hoc opere distinato agere: operamque in id praecipue impendi, ut de paribbus hepatis organicis , quantum in nobis, plane ac luculenter constet. Interdum tamen &de illis quoque obiter quaedam disceptabimus , quoties nempe dabitur occasio , dc prohabilis coniectura nos ad id faciendum induxerit. Constitutiones hepatis organicas quod attinet, illa a me bifariam dividuntur i nempe in
94쪽
tur, I. Ejus situm: r. Magnitudinem: 3. Nim m merum partium: q. Continuitatem: & denique, Fisuram. De quibus omnibus eadem serie acturi inmus. Quoniam autem figura , prae caeteris omnibus conserinationis partibus , latius patet, majorisque momenti est s eandem porro in exte nam , atque internam dividemus. Hanc vero quod attinet, sciendum est , illam a vasorum textura atque distributione porticisci , adeoque
a P. IProtas. quia isthaec hepatis vasa partimonam etiam loris consipicua sunt, agam de M pr uritas, mo, ususque illorum pariter annectam: pr id es Nimo loco interiora vasa aggrediar ; factaque o si iPsorum emi eratione , cadem mox inter ses eae . , conferam ; simul etiam communitates &diD, ferentias eorum exhibebo ; posteaque describ pxion illorum particulares proferam: qui- , , c. pQ stis, ad actiones atque usiis eorum deveniam. Atque in his expediendis , rejiciam ijdi primo errores, qui de iis jam olim invaluerunt; ut sic ac deinde verum atque universale totius hepa-
rituali ac deinde verum atque universale totius hepaba tis ossicium adstrum: ultimoque tandem sina nularum illius partium actiones & usus parti- lares ordine percensebo.
J ar in elatiore praecipuoque imi ventris Nepatis in loco situm estinempe proxime diaphx gina, situs
in dextro hypochondrio, quod veluti adimplet S neralis .
95쪽
Anatomia indeque versus snistrum latus D igitur,paulo
ultra cartilaginem ensiformem.
Ossib- Pars ejus gibba, mediante peritonaeo, spu-bum, riis dextri lateris costis, maximae diaphra γtis parti,& posticae dextri hypocondri edi,tate
contigua cit , circa dextrum latus spinae , ad quam transversim protenditur, cedit venae cava ibidem septum transversum pertundenti, Hulsdemque aescensum inter posticam sui partem dc spinam munit.
rum, ventriculique partem superiorem & ant riorem amplectitur , uti etiam partim aliquam omenti. Plerunque tamen pars quaedam vesicae
bilariae, ipsum liepar, & ventriculum qua in pylorum desinit) interjacet. Devra pars cavi lupatis, ad renem dextrum pertingit, ibidemque coli partem aliquam operit: ejusdem vero Pars anterior, aliis coli partibus incumbit, a que etiam toti duodeno, & jejuni omentique nonnullis partibus ; quarum aliquibus quoque & hepati, vesiculae felleae pars intercedit. Inserior hepatis crepido, sive ora extima, in erecto sanoque homine, intra nothas costas descendit , ipsique fere umbilico appropinquat. Morbosum vero hepar & universum intumescens, interdum infra umbilicum pertingit : in tumoribus vero haud adeo magnis cm db toti hepati aliquatenus communes fuerint)durities aliqua & intumescentia insta nothas costas ad ventriculi scrobiculum, atque ultra saepe ad spurias lateris sinistri costas, facile per sentiscitur. Id autem omnibus hujusmodi tumoribus commune est, ut digitis compressi, jecoris figuram aliquo modo prae se ferant: eoque nomine a quibusdam appellantur tum escircum ipti. Tumores quoque particulares in convexati
patis parte prysertim interior digitorum at
96쪽
queunt; si modo hi inter Tumores loca tumentia, &sterni apicem, costasve no- illiis, si
di ili Vil et olliter inserantur. Tumor tumeta-
ulmodi in sinistra hepatis crepidine, saepe ad riant. s. - costarum extima protenditur , minusque cau-
Π Itis facile pro limis intumesientia imponit.
Rem ipsam inopenititis advertens, haud dissicia ter tumores mos internoverit: qui enim ad hepar pertinet, elatior est, ventriculique regio-m ni ricinior, & eidem magis incumbens, quam . A l, Iienis tumin queat; nisi hic praegrandis fuerit, modumque omnem excesserit; quo cassi ipso metista ponte innotescit; nempe vel mole sua inussitatas vel distentione pondereque in laterei sinistro, vel etiam, quod lanistrorsum inferius descendar, quam hepar ullo modo possit. mores in concava posticaque hepatis par, te, tactu haud distincte deprehenduntur; in istis tamen, plenitudo aliqua hypochondrii dextri, ire digitorum'; ibide sub costis nothis impressi
ni renitentia quaedam major solito, occurrunt. Ligamenta, quorum opera hepar locum si- Uus γλtumque bitum servat,sunt tria praecipue:quo- γ rum primum, hepar diaphragmati alligat, dici tumρῶ-turque suspense m ; quod ejus potissim im o- mum. grave hepatis pondus sustineatur, ne deo fiammat. Ligamentum hoc, non solum extimae hepatis membranae assigitur; sed etiam pa- Enchina rius penetrat, Sc communi vaginat Me involucro rami venae Portae qua vena umidicalis eidem continua est) valide adnecti
moclo, hanc ligamenti hujus in hepate radita 'ionem , a mC primo inventam esse; idquer arato annos cita ecim, quo tempore cum ... Iice mihi, ita collegio Medicorum Londi iram , cic hopato agendum esset jecinora a-
r Carrio Masa Ciaecumflua cxutum ibam. Vi- Primiam cilcia jam radicatione, mirabar equo
97쪽
cquidem, eandem Anatomicorum hactenus diligentiam effugisse. Eosue magis, qUod ann xus ejusmodi, rationi videretur m inae comsentaneus. Enimvero,si ligamentum illud extoriori duntaxat hepatis membranae adhaereret ;periculum esset, ne levi aliqua de causa, hopate , prae pondere sui, deorsum lato eadem a parenchymate divelleretur. Secundum hepatis firmamentum, est vena umbilicatis in ligamentum mutata re priori directe opponitur. Egreditur e fissura hepatis,& in umbilico terminatur. Quidam affirmant, ligamentum hoc, casu aliquo praecisum vel diruptum , citra aliam ullam noxam, repentinam mortem afferre. Quod mihi minus verisimile videtur, nisi simul forte convulsio contigerit, quae tendinosis & nervosis partibus vulneratis facile supervenit. Tertium ligamentum est, quo hepar cartilagini ensiformi adhaeret. Est autem illud tenue, naccidum, robustum tamen,&latum I proficisciturque, insuit Digelius, a membrana qua limpar succingitur. Revera haud aliud videtur, ruam membranae illius duplicatio quaedam ad
ictam cartilaginem usque protensa : hepatis enim parenchuma non ingreditur, sed tutius membranae solum adnectitur ; cui etiam Iongo satis dinis adnascitur; ne, vi alicunde illata, tunica illa facile ab hepate recederet: in . quem finem quoque ligamentum hoc flaccidum, ductile, tendique aptum natum est , n que enim totius hepatis ponderi sustinendo imservit, sed praesertim, ne in hoc illiadvelatus varie fluctuet, aut spinam versus dilabatur.'
Sunt etiam alia hepatis firmamenta , quae potius connexiones sive continuation& cum aliis partibus aut vasis, quam ligamenta dis ris. Ita nempe venae cavae affigitur, mediantibus peritonaeo , ramisque cavae per heparidis r
98쪽
Hepatis. Ddispersis. Adalligatur quoque sive mesenterio, sive omento , mediante membrana illa, quae venae Portae poroque bilario in hepar defere dis inservit. Intercedente etiam vena portae, connectitur mesenterio, intestinis, ventriculo, omento, lieni, & pancreati: poro etiam bilario ductuque communi, jejuni principio: arteriae ramulo, caniacae arteriae: & duorum nervorum Oeera, sexto eorum pari. omentum praeterea exiguae protuberantiae squam Spuelius Iobi nomine dignatus est) in infima ejus parte, adjungitur. De connexioneillius cum vesicula fellea, postea dicemus. Tam variis connexionibus stabilitum hepar, haud facile sua sede deturbatur; inque totalis ejusdem disoc tio morbus fortasse inauditus 3 necsanu video, quomodo eadem cum tot,tantique momenti vasa necessario laceranda v niant) citra certam necem contingere possit. Praedicta tamen vincula haud acleo arcta Motus sunt, quin aliqualem motus libertatem, licet illius ob exiguam , hepati concedant. Primo enim in Icuri. diversa corporis positura nempe ubi corpus erectum , aut inversum i pronum , aut supianum , vel in dextrum , aut sinistrum latus reclinatum fuerit) hepar quoque varium ma- servato aliquando , digitorum tactu , ejusmodi tumore aliquo , locus atramento notetur , deinde corporis positura mutetur , de videbis illico , tumorem illum a loco signato recessisse. Est praeterea exiguus hepatis motus, quo, in inspiratione, dc exspiratione, siusum deorsumque ad di phragmatis motum fertur. Nam in inspiratione,dum diaphragma descendit,ut aere in pectus attrahendo ampliorem locum cedat,
99쪽
hepar sibi immediate suppositum una deprimit Quod dum fit quoniam spina doni, ossaque ilium de pubis, sedibus suis fixa sunt ) necesse
est fluctuantia viscera deorsum, antetorsinn, Sin utrunque latus moveantur, ut detrum holati locum praebeant. Rem ita se habere, compicuum erit, si modo, in liberali inspirati ne, manum umbilico imposueris. Idemque inde porro evincitur, quod inspiratio nulla fieri queat, quamdiu musculi abdominis valide comtrahuntur: ut cuilibet , ubi libuerit, experiri licet; resque ipsa manifeste patet, in conatu valido egerendi, mingendi, crepitum vel ructum emittendi, durante quippe hujusinodi nisu, inspiratio omnis intercipitur. Deinde vero in exspiratione, muscultata minis fortiter contrahuntur , motuque adeo contrario, hepar dc diaphra a denuo 1n locum pristinum attollunt , unde constricta thorucis capacitate, spiritus necessario eliditur so Contractio istaec musculorum abdominis in exspiratione spraeter ea , quae jam diximus vel inde luculenter dignosci potest 3 quod sp,
ritum vehementer emare nequeamus, nisi, forti musculorum abdominis compressione, intoctina intus sursumque adigantur; uti cuilibet constabit, si modo, tempore exspirationis, manum ventri admoverit.
Atque ab hac hepatis sursum deorsumque
mobilitate continsit, ut idem in demortuis, quam in vivis, aliquanto altius positum reperiatur. Nempe fato functis ventriculus, hepar,& diaphragma sursum,quantum eorum connexiones sinunt, propelluntur; partim,ut hoc pacto pectoris inane impleatur, quod alias, recedente e eulmonibus spiritu,contingeret;partim letiam, quod musculi abdominis post obitum frigescentes, simul rigidiores magitq; tensi evadanti
100쪽
dant, unde fit, ut viseera inferiora vehemen tiore nisu sursum agantur,quam ut diaphragmaei motui resistendo sit,partesque istas quantum vincula & connexiones sinunt) superiora ver sus impellant. Alteram harum causarum, exemplo afflictio- AFBiοnis hystericae haud incommode illustraveris . nis ιγμ' Licet enim verum sit, uterum ipsum esse par- rica extemin hoc morbo principaliter affectam, ni-emplum. hilominus vel per sympathiam, vel a vaporibus ab utero elatis, musculi abdominis una afficiuntur ; iidemque, ut malum hoc excutiant, vehementi nisu contrahuntur, intestina fortiter νcomprimunt, tantaque violentia sursum adtigunt, ut diaphragma inde motum suum deo sum versus expedire nequeat, unde suffocatio huic morbo familiaris advenit. Arbitrantur vulgo mulieres,uterum ipsium ascendere, spirandique hanc angustiam inducere. Non equidem negaverim, quin uterus c durante hoc malo) sur-1um, deorsum, & inlatus alterutrum nonnihil torqueri queat: si tamen media, quibus motus ejusmodi cieatur, rite pensitentur ; fatendum profecto erit, nec tam valide sursum agi, neque tam alte ascendere posse,ut diaphragmatis mO- tum ad inferiora impediat. Ideoque assero, veram causam cur septum transversium, hoc modo ab ascendentibus intestinis opprimatur,a vehementi omnium musculorum abdominis compressione proficisci: unde necessario ut dichiunest diaphragma vi sursum attollitur, spiritusq;
una exturbatur foras. Μotum autem musculo
rum dum dico,haud sane voluntarium illum intelligo,sed convulsivum,eumq; omnibus abdominis musculis communem. Contingunt quidem aliquando,fateor,in passione hysterica,ante aut post suffocationem plenariam,particulares quidam horum musculorum convulsivim tus , nempe in uno aliquo musculo, aut etiam . C et parte