장음표시 사용
101쪽
parte ejus quadam peculiari, vir. in nonnuIlis illius fibris ; adeo ut convulsio ejusmodi , ab his in illas ejusdem musculi fibras reptet , indeque pedetentim in alterius cujuspianianusculi partes similiter transferatur. Et quoniam convulsio istiusmodi , fibras Peculiares, quas
obsidet, instar nodi aut tumoris alicujus attollit, locumque variὸ mutat, inde factum, ut tum aegrae ipsae, tum alii etiam tumorem hunc mobilem extrinsecus sentientes, matrici ipsi variam hanc loci commutationem adscribant. verum cum fieri nequeat, ut uterus tam valide in dictos musculos incurrat, ut indE nodus iusmodi excitetur; multoque minus, ut huc illuc diversimode vagetur , quemadmodum
hic fieri perspicuum est, sui jam alias rationes
taceam, nuc non afferendas ;) certum arbitror, vagum hunc tumorem ab uteri ipsius in partem
illam insultu minime provenire s sed essedumtaxat partium quarunciam musculoruin abdominis peculiarem mobilemque convulsionem; quemadmodum jam dictum est. Nolim tamen quisquam existimet, me velle, feneralem sive particularem hujusinodi muscuorum abdominis convulsonem, intepram morbi hujus idaeam comprehendere, Ommaque
symptomata ejus ab hac sola causa proficisci , sed ita habeat potius, non esse nostri instituti,de singulis hujus morbi partibus agere, nec quidem de convulsivis hisce motibus ;nis quatenus intestina, simulq; hepar ipsum rursitan adigunt. I, lati, Ventriculus quoque flatu distentus, hepar sae-
v ntriem pe sursum in diaphragma impellit adeo, ut re-ii. spirationis libertatem impeditat. Idem pariter praestat magnitudo hepatis nimia s qualis Rachitidi familiaris est;) & ingentos in imo ventre tumores, veluti in astitide; unde fit ut heirar & diaphragma sursum coacta, similiter re-ipirandi dissicultatem inferant.
102쪽
Denique stomachus cibo potuque reple- Horiistus , situm hepatis aliquatenus variat, idem' adnasce que sursum & inlatus dextrum imΘingit,quem' tia. admodum dc coli , tenuiumve intestinorum inflatio , anteriorem jecoris crepidinem attollit , simulque posticas ejusdem partes in spinam illidit. Est morbus hepati peculiaris, qui motui e-
haud obest, consistitque in connexio GV '' nibus illius cum nothis costis : dicitur autem A nascentia hepatis. Angli diver-gromnappellant; quanquam non ignoro, nomen hoc a multis irregulari nimioque hepatis incremento attribui, quale in Rachitide contingere solet. Huiusmodi adnascentia, sive adhaesio ejus, non solum respirationi incommodat, sed de exercitia , motusque hepatis privatos imminuit, quibus ad varios humores secernendos , eosa que in vicina loca deturbandos excitatur ὁ quibusque fit , ut obstructionibus , humorum pravorum congestionibus, accretionique nimiae minus sit obnoXium. Quippe motus sui cuilibet notum est , attenuat, excretricem stimulat, humorumque con Cretionem , atque congeriem prohibet. De motu hepatis , hoc solum addam am- idemplius , finemque huic proposito imponam, somnia Non omnes hepatis partes pari motu cientur , hepatis sed primo, partes ejus anteriores, teriores' partiumque magis moventur, quam quae dorso vicinae motus.1unt. Nihil enim est, quod motui earum impedimento esse queat, praeter venam umbilica- Iem , suae non adeo tensa est, quin facile huicianai sese accommodet. Adde, umbilicum ipsum, hepatis motus sursim deorsumque vertus una sequi ; quamprimum enim hepar sursum meat, umbilicus simul introfertur,adeo ut ligamento huic laxius spatium concedatur,quo minus ascendenti hepati reluctetur militer,in ii
103쪽
patis descensu, umbilicus anterius Protrorumque admodum anteriorum extimque ejus partium motui in Commovit et , tra vero lpina locum nullum c ituri u lates illis proximae aegrius movCntur. Hari pars antica diaphragmatis, Quam Posti
gis sursum deorsumque mobilis videtur a cpe in sterno, acutiorem ansulum, quam in Io, efficit: dc certum est, ibi motum ejus mme reperiri, ubi circumferentia ejus cum pabus thoracis ambientibus angulum maximiculum constituit. Enimvero si omnibus parbas thoracis circumcirca ad angulum rectuadjungeretur, non posset, in contractione suullomodo deorsum ferri; adeoque motu hoc thoracis capacitas arctaretur potius, quam extenderetur. Quoniam igitur in sui contractionpropterea deorsum fertur quia partibus thoracis vicinis ad acutum angulum adnectitur 3 necesse est, ut, ubi angulum maxime acutum Constituit, ibidem quoque quam maximE descendat; &, per consequens, minimum moveatur,
ubi connexio ejus ad ansulum rectum froxime accedit quod partibus eius, spinae primum, dein
sterno connexis,evenit. Porro,hepasipostica sui yarte, venae cavae firmiter alligatur; ideoque ibidem, prae caeteris locis omnibus, maximeruiescit; reliquaeque partes cuilibet motui ce-unt potius, quam ut sedes illa ullo modo interturbetur. Adeo, ut locus ille, ubi hepar venae cavae adjungitur, sit veluti centrum motus reliquarum ejus partium, & sedes totius hepatis quam minime mobilis. Denique, medium diaphragmatis mediastino firmiter connectitur; ut ea parte deorsum ferri aegre queat. bdeoque arbitror ut dictum est) diaphragma
in Qxtremis sivi partibus facillime moveri, cum nulla ligamenta ibidem adsint,quae illarum moriun impediant, septumque transversum nothis costis
104쪽
restis ad acutos magis angulos conjungatur; unde fit, ut hepar iis in locis motu liberiore concitetur. Concludo itaque , hepar in ant rioribus extremisque sui partibus facillime moveri 9 miniis, in partibus posticis, iisque quae spinae incumbunt S minimum vero, ubi veriae cavae adhaeret. Supersunt adhuc nonnulla de situ hepatis in- uuaesi quirenda nes q. dif- T. Cur hepar supremum in abdomine lacum e cutienda. cupet set. Curtotius in dextra , quam insinfra Θ-po Ondrio positum sit φ3. UInbn ratio aliqua asignariρ it, cur, in homine γ similiter in brutis quoque ani
mantibus,in dextro semperlaterer periatur. 6. Num situs hepatis in dextro latere, eidem plus tarium aut promptitudinis ad motum conferat, quam lareri adires ZDe his omnibus paucis agam, & tuo ordine.
C A P. III. Quaeritur i. Cur hepar supremum in
abdomine locum occupet . 'O Uaestionem hanc nonnulli supervacaneam π/ror, arbitrabuntur; quod, quemadmodum in civili locorum assignation prima sedes digniori conceditur, ita & hic pariter sueremum in abdomine locum hepati sutpote vlicertam n bilissimo) deberi autument. Regula vero ista in naturalibus haud est per- νὸμllia Petua. Alias enim vesica sellea, urinariae,max, tarmaeque intestinorum parti praeserenda esset ; & '
omentum, melenterio anteponendum 8, renes
que succenturiati ipsis renibus digniores aestimandi. Admittenda itaque solum haec regula
105쪽
est, quando & alia simul commoda sierunt ; quemadmodum in istoc hepatis snit. Quippe non modo hepatis dignitas
praerogativam postulat; sed & aliae cauIHeraeau' viores hic inquirendae , eandem nec requirunt. Sunt autem illae potissimum to vor. 1. Quia gibba hepatis rara , Conca phragmatis superficiei aptissime responc vero alia viscera ibidem locata fuissent, sario hiatus aliquis intercessisset, quem iaegre patitur. r. Hepar alibi positum , minus coma ventriculum atque intestina amplexu suo isset: neque etiam aliis partibus aeque cui patis cavo convenisset,atque istis,quae n 1ubjacent ε, quae molles & ad cedendum clim sint , eidem instar pulvinaris, sinet praesertim homine) substernuntur.3. Quod tenera & Diabilis hepatis subilia, collisus compressusque duriores, non damno mTximo patiatur: ideoque, ut ea egeret incommoda, aequum erat loco tutissiponi; nempe proxime subdiaPhragmate, costarum notharum muro defenderetur; ipraedictis malis libera esset. Estque haec re caeteris praeferenda.
T I T secunda haec quaestio clarius intelligati
concedendum primo arbitror, non potui se aortam simul & venam cavam, commotin eodem corporis latere locari: ita enim cpulcritudine & symmetrui, que in utrius' i
106쪽
Iatem proportionali similitudine mast gre conssilit) plurimum decedereti ῖ , ut P r δ, calor e corde m
trique corporis lateri fiat; ἡ '
Plurima quoque incommoda, talesta αsursium deorsumque distributionemn:
vet. &utranque commodissime spina dorsi tutatur, suae cum sit veluti centrum motus ani-
vet,ne vala istaec nimium extendantur,aur si1R1-to contrahantur, ac breviora fiant: quas mo
ta nunent. Quippe ea inminatim moventur
ataque, Venam cavam & arteriam ma nam non potuisse coma de in uno eodemque cor- II, quam ubi nunc sitae sunt.
Luxn im luculentius constet, asserimus sipsi
porro, debitisse arteriam ma nam in sinistro
C tro terri. Licet enim cor praecise in medio δ' si /
) ventriculus tamen ejus' sinister,
Tis ministrorsum vergit , dexterque in P- οπψrrigitur. Oportebat itaque necessario, arteriam e sinistro eius sinu Oriundam idem latus servare ; venam lue '
dextronum descendere. ippe natura: mux C s omnia
107쪽
omnia sapienter instituit haud congrivasa haec decussatim e latere in lattransferre, eorundemque distributio acto difficiliorem magisque incomm
3. Praesuppostis iis,quae iam diximuse nempe arteriam magnam in sinistro cari, dc venam cavam in dextro;affirmettio , factum esse necessario ; ut hepar ilatere situm suum obtineat. Nam pripati praecaeteris omnibus eartibus)cum arteriis, intercedit familiaritas; una solum eactue perexigua a ramo caipsum pertingit. Incongruum vero sol
grande viscus arteriae masnae vicinualuere, cum qua tamen exiguam adminbiturum esset affinitatem , partesquiongius amovere , quae ramos ampldicta arteria mutuantur, majoreque cdem necessitudine gaudent. Deinde ndum, ne Arteria magna, violenta suatione, noxam aliquam tenerae friabilii patis constitutioni inferret, si ambo in latere ponerentur: hepar enim , prae liudine tui, necessario arteriar, eo modoretur , quo nunc venae cavae adhaeret;
hypochondrium sinistrum , nullo relidtio inani, prorsus inpleret. Porro, siuhepati cum vena cava intercedit conanramique hujus praegrandes in illud dissertur. Si autem in diverso latere sita essent illi incommode , imo vero inepte s siqpropius iter est) per anfractuosam illam tam ad hepar pertingerent. Denique , parva est hepati cum salapuine venoso famias ; & verisimile est, illa sese mutuo fovrefocillare. Quoniam igitur vena cava peltrum latus deserenda erat, debebat certe ipar quQque idem latus Occupare.
108쪽
Objicies forsitan , situm hepatis haud d
Hiscendum esse a vena cava, sed debere potiusti Linus situm illius posituram sequi: siquidem
sententia communi) vena cava ex hepate O Titanda est,ideoque determinatus hujus locus re- QMiritur , antequam illa efformata fuerit. R HeparsisPondeo somissa interim disceptatione de ve- t - Harum Origine) veme cavae necessariam insi- a corde griemque cum dextro cordis ventriculo assinita- m tua tem intercedere ; parti scilicet hepate longe no- biliori: debuit ita3ue illa sic collocari, ut cor-cti quam aptissime inserviret. Enimvero a suum est, ut hepar potius cordi, quam hoc illi sese accommodet. Et ut verum sit, nepar dignitate venae cavae precellere , tamen necesse est , ut ambo de sito jure concedant, ubi cordis res agitur , cujus utilitati utrumque obsequitur. Ad primatum autem hepatis quod attinet, praete ita impraesentiarum, ut diximus, quaestione de venarum origine) assero, venas ratione γε- νε σεως hepati saltem coaetaneas esse; neque huius formationem praerequiri, ut illae ab eodemoriamur. Quinetiam, licet id concedatur, congruum tame erat, ut vena cava situm cordi comformem obtineret, utpote quod sin naturae saltem intentione) utrique praecesserit. Quippe non modo situs, sed dc exilientiae eorum haud alia ratio fuit, quam ut cordi adminicularentur : ideoque hepar & vena cava, situm suum a corde potius accipiunt, quam ut huic legem aliquam statuant. Debet itaque, cui situs h rum partium veram rationem reddere est ansemus , hepatis posituram, id illam cordis ; non autem hujus legem, ad illius normam exi
si quis porro quaerat , eur praecipuus cor- Gydis dis ventriculus in sinistro latere, sequior autem positui A. in dextro locetur 3 haud statim ad jecur recurrendum est , circulusque in causarum
109쪽
assignatione instituendus 3 seci Penicius
inquirendum, num-nam aliae laterum codisterentiae reperiri queant. qiaac filiam cdiversiinode respiciant, idemque huic cinunc obtinet) positurae Praefiniant 3 De tamen istae differentiae esse ejusmodi, quae plane a praetenti cordis situ dependeant et :enim positio eorum potius a corde Pete .set, quam cordis situs ab eorum positura dnienam. Ideoque si finxeris, sinistrum cor ventriculum in latus dextrum, pari terque ditrum in laevum latus transferri, cogitandumna necessario est, arteriam magnam, venam cum, hepar, ventriculum, lienem, pancreas, Cmentum, dcc. simul de loco in locum transisti eQuod ubi feceris, nulla ratio ab iis deduci potorit, cur ventriculi cordis, in primo homine, ad eum modum emormari non potuerint. Quippe partes hoc pacto transpositae, haud minus De Ie, commodeque munus 1uum quo nunc funguntur ) obiissent. Nam reliquae corporis partes
geminae cum simi, in quocunque latere ventriculum cordis alterutrum constitueris, eodem prorsus modo easdem respiceret. Concludo itaque, nihil fuisse in protoplasto discriminis, quominus cor, dictaeque partes in utrolibet latere' collocari potuerint; nihilque in animali extitisse, cujus gratia Creator ventriculum cordis praecipuum sinistro potius lateri, quam dextro a triuueret, praeter ipsius beneplacitum, voluntaremque liberam, quae sic fieri voluit. Si quis hanc situs cordis in protoplasto dete
minationem , casui fortunaeve potius, quam Creatoris voluntati adscripserit ό is secum cogitet , cunctis omnino animalibus squorum corda bifariam excavata sunt ventriculos istos eodem modo, quo in homine reperiuntur, obtigisse: eritque id plane contrariae sententia stabilimentum. Fieri enim nequit, ut incertus ca
110쪽
scis tot tamque diversorum animalium corda ad eandem normam fabricaverit. Fortuna igitur ab hoc negotio excludenda, astruendaque est mnica sumini Creatoris voluntas. Haud equidem mihi iri more est, neque etiam aequum ainitror, quenquam, in rerum naturalium indagine, ubi secundae causiae in promptu sunt , ad primam statim confugere: verum in quaestione proposita, ubi de protoplasto agitur, in quo nulla ratio inveniri potuit, quae Creatorem ad hunc potius ventriculorum cordis situm, quam ad 1ilum fabricandum imperieret, mera ipsius voluntas assignanda erat.
Quaeritur 3. Cur in bomine coe ad ejus
normam in aliis quoque animanti
Quaestio haec oritur ex eo, quod novissime a Inquiirra nobis dictum est 3 nempe perinde fuisse, dioec in utronam latere dexter cordis ventriculus, m. vena cava, hepar, &c. in protoplasto sita eL sent. Quoniam autem hepar, vena cava, exi riorque cordis ventriculus in dextro latere semper reperiuntur, resque similiter in aliis animantibus sese habet , quaerat merito aliis quis, utrum immutabilitatis, similitudinisque hujus ratio aliqua reddi queat 3 Licet enim ut diximus in caula nulla esset, cur dictae partes in protoplasto situm hujusmodi obtinerent; poL1it tamen forte ratio aliqua inveniri ; cur noc
in posteris ejus perpetuo contingat, caeteraeque animantes omnes eandem normam sequan