De rebus gestis Antonj Caraphaei

311쪽

omnes pastores

agricolaeque. Et tamen nobilero

tres nationes c

olim bellies ejus Priscipes. Ritestinis exterinuisque bellis δε-hilitata.

α84 DE R gaus GgsTrs Lia. III. quanquam rusticam & pecuariam exercent, tamen aequo nobilitatis jure aestimantur. an quod se a Scythis ortos Hunnorum antiquissimos jactent e Hungari , Saxonibus Ciculisque late interfusi , ceteris ut bello praestant ita ingenj mobilitate notantur. Ex iis quam plurimi privatae fortunae nobiles , quibus regni Proceres superbe domunantur . Tres autem eae nationes in publicis rebus agendis aequa dignitate secernuntur in partes tres, tamen confunduntur in summa.

Complura secula Regni Hungetrici pars

per Praesides, vulgo Wayω odas , a Regibus impositos regetatur. Tandem Iohannes Za- polya , post funestum Ludovici Regis casum, sub Ferdinando I. Caes.& Ηungariae Rege , qua Procerum factione , qua Turcarum Ni Transylvaniae Princeps Anno

CID.ID.XXVI. consalutatus . Cumque id Regnum ad centum ferme. virorum millia

bello legeret , bellicosos Principes habuit, qui cum Germanis , Turcis , Tartaris, PO-lonisque acerrima & diuturna bella gesserunt. Sed intestinis externisque bellis graviter debilitata Provincia, pro libertatis nomine

312쪽

CAp.II. ANTONI CARA pHAEL 2 8 ymine Τurcis indigne ferviens, iis comm davit ut in IIungaria ampliter fines proserrent. Et inde primi omnium motuum

Hungaricorum conatus , eodemque rebellium profugorum asylum. Quo rei Tran- sylvanicae statu , constans fuerat prudentium judicium: Dum Tran Dania tributo redimeret Turcam dem , Chrisianis in Hungaria asiemus communem sui nominis hosem neque bella administratu facilia, neque tutas vij ortas , neque utilia bello parta futura. His de caussis Lotharingius, statim ac Soleymanem ad Mohatium fudit, in Tran- sylvaniam cum XXX. Germanorum millibus castra movit & ne Turca id occuparet incoeptum , agmen Themisinar verissus facere simulavit ; & consilium profuit : nam Sol manes ei metuens urbi, justum exercitum misit , qui ejus praesidio consedit. Dux Christianus sperabat iter per Danubj ripam prosequi , & per onerarias naves secundo fluvio devecta cibaria sibi subministrari: sed exundante flumine late stagnantes paludes iter praepedivere: quare Duci Εrdodium usque regredi, inde petere Segedinum necesse fuit. Nunquam Ger-

Commoda Taraeis ad profere dum Imperium. Pradentum 'de

eis expeditio.

ratorias astus .

313쪽

mirer hoc risio Germanorum aerumna.

Iechiam eum

sando detrectat.

manus miles toto eo bello graviorem ae rumnam tulit ,' qui longissimum iter per arida & deserta locorum fecit , qua nec gramen equum, nec quidquam frugis hominem itinere & inedia languidum reficiebat : nulla arborum umbra , nulla vel conclusa aqvula & temporis & agminis aestum temperabat: & tamen quia summae rei salus in una expeditionis celeritate sita erat , cum Ducis auctoritas , tum opulentae spes provinciae militem ad Transtivaniae fines perduxere.

Ubi Lotharingius per exercitus Quaestores Scharmembergium , & Falchen heimium Michaeli Apassio Transylvaniae Principi significavit, necessariam belli rationem

postulare ut Caesaris copiae in Tran kania Demarent s quae Cy' id Regnum a coim munis hosis invasonitus obtinerent , eria cilius ad sequentis anni acies expedirentur. Apassius per Michaelem Telechium , primum Regni Administrum , se excusatum mittit , Turcarum metu deterreri , ut tu Tran Daniae oppidis universum eum exercitum per hyberna disponat: praesare Germa nos in regni initus aliquot legiones h3bera

314쪽

CAp.II. ANTONI CARA pHAEI. 23 nantes locare , conlata ab se ope contentos esse , ut tribus superioribus annis iecerunt, quam ut ingraentes T artari em Prisinciam,iasi deυasent, er hanc Cafarrnon contemnemdam utilitatem corrumpant. Sed quia summa res in maximum adducta discrimen erat, quod mora ingravescebat , Lotharinisgius Telechj artibus vim opponit i Trau-

sylvaniae fines ingreditur,' arcem Sambi Arcem Sambi chum capit, ac munit , ut si quid ad ver- ςb m capit.

si accidat, tuto egressui cautum sit . Inde Gaudiues ἐκ- Claudiopolim petit, urbem in edito sitam, vadit, firmis altisque moenibus circumseptam , &satis valido praesidio firmatam . Ibi curia ea Regni Comitia, vulgo nunc Status dicti, convocantur. Qui urbi praeerat , eam tradere Principis injussu negat : Lotharingius ad eam oppugnandam expeditur : sic t Acripitque is intentato bello deditur: miles Transylva

nus egreditur , Germanus inducitur . In terea Princeps Cibinium , Provinciae, ut diis Mox binis p ximus , Regiam se recipit putans eam v - Germanorum hybernis immunem sore, aut

certe Cibinienses in ea urbe Regni libertatem propugnaturos . Sed oppidani , magis

suae quam Principis saluti prospicientes,

sibi

315쪽

a88 DE Rxaus Ggs vrs Lra.ΙIL UDi 'ρο- sibi consilium dedendae urbis cepere . Ita- m se Nς ρει que Apamus cum Regio comitatu in a tem Fogaram commigravit, & Regni Primores sibi adesse per edictum jussit , per- Albavνδε duellionis poena in contumaces sancita. In

da Lotharietio terea Regiae urbis exemplum Albajulia,&δε ηιβr. alia oppida novem numero , omnia ferme

in Provinciae meditullio sita, secuta sunt, ex foedere in Castris ad Palaflavam positis

in-: TRIBUTuM , ET HYBERNA INTRANSYLVANIA GER MANO MILITI PENDITOR , PRAEBENTORQUE : CIBINIO , ET EX ALIIS OPPIDIS , ARCIBUSQUE , IN QUAS GERMANAE LEGIONES IMMITTUNTUR , TRANSYLVANIS E MIGRANDI POTESTAS ESTO : MI CHAELI PATRI , ET MICHAELI FΙ-LIO APAFFIIS PRINCIPALIS AUCTO RITAS , UNIVERSO POP. TRANSYL VANO LIBERTAS SERVATOR: GERMANuS MILES AB OMNI RE , Ο NI IURE , OMNIQUE CORPORE TRA SYLVANO ABSTINETO : NE VANI PRINCIPIS PROCERUMQUE DELATORES AUDIANTOR : CLAVES URBIUM,

317쪽

CAPUT III

mo armorum Imperio

in Transhania succedit: X de eo Regno uua

U Germano milite aiversum Tartaricas in-

tutando deliberat.

Caesar Cara. pbaeum Lothais ringis in armorum imperio subsilait.

sta cognovit , extemplo ad Carariphaeum ' scribit, Se eum in Pr vincia Tran mania Lotharingis Iubrogasse , maximique rem n omenti com

318쪽

eredere, plenissimam discriminis, ct hostium

aemulorumque offendiculis confraginam : quae virum sagitat in re urbana , militari, Cr oeconomica versati fimum S eundemque Provinciae gnarum , magnoque animo re plurima auctoritate praeditum ; improbi laboris ,δε- mae dexteritatis , antiqui erga se obsequUpectatissimum, ut in iis obernis neque Tran- Disanica , neque Germanica Ref. quid detrimenti capiat. Se ei in re tantis locorum imeersaliis longinqua nihil certi mandare ; quae in re praesenti videris utilia Lotharingius, eum doceat i stura ejus prudentiae commit rere : id unum diserte edicere , ut tuae inansueti , or foedera servantis Principis gloriae omnia jubmittat. Capefat igitur alacri animo munus qaem ex belli Ducisus maxime velit , optet : Heisterium , σ Veteraniam fatis idoneos Ibi υideri : si alios pluresve majoris etiam dignationis is sibi adesse oportere censeat, se ejus imperio submissurum. Et vero Lotharingius postquam hybe na per Transylvaniam disposuit, inlico Caraphaeum ad id armorum imperium ab se capessendum ab I ungaria evocavit. Sed istantisper cessavit , dum Provinciam suam

ris cura de obistinenda Priscia

vastis fama. HAkrium , ct Hieraniam G. raphaei Legatos

creat.

vocatur.

Paulisper cessat ; quid ita Dissi tiros by GOrale

319쪽

, nisi νώ testandi in Turcas obsequj nactos esse, quam

tur. quum is Germanorum exercitus longo citatoque octoginta leucarum agmine fessum,& omnium egentissimum , asperam & Ω-tis munitam Provinciam intrarat; ubi adpropinquante hyeme neque ubi se recipere , neque unde victitaret habebat . ina- propter Transylvanos facilitate , qua Germanum militem in sua oppida & munimenta induxerunt , aliquid monstri alere certo suspicabatur , & idem, quod non multis ante annis , ausuros, quum Germanas legiones aliquot eadem fraude intestas Claudiopoli oppresserant . Igitur copiis quanquam virtute & numero sermidandis , tamen externae opis, qua victitarent , indi-gis , in Provincia prae libertatis studio audacissima non satis tuto dispositis , inter horrentes alpes vel ipsi virtuti arduas, saltusque vel providentiae ipsi insidiosas , pernici Tartaro expositis , a Germano auxilio remotis fermeque interclusis non m SV rio Cir diocriter metuebat . Neque ea Caraphaei yt ' anxietas temeraria ; nam Transylvani ad

320쪽

CΑi.III. ANTONI CARA PHAEI. 29yTurcicum Senatum scripserant, Arma Germanica suam Provinciam penetrasse i seque

inopia eorum adventu perculsos, cum neque quas opponerent vires haberent , neque uia

iam ab iis praesens auxilium sperarent , tuus ob adpetentem hyemem, tώm ob militarem eorundem seditionem, idcirco eam vim pati adactos . Et ab eo purpuratorum consessu rescriptum, ut cederent tempori S eam enim commodi fimam occasionem fore ejus exercitus ad internecionem usque delendi . Ad haec quia semper intutum, nam saepissime inutile compertum , arma in alienum ferre qui

haberet hostem in suos si Agria , & Mun- gaetium in hostium potestate perstarent,

facile fore ut tumultu ab Transylvanis orto , ea praesidia obsidio soluta cum Vara-

diniensi hoste, & Techeij perduellibus ad

junctis , ejus vi motus Hungariam nedum superiorem , sed inferiorem quoque concuterent . Haec adeo omnia metuens Carraphaeus non prius in Transylvaniam transiit quam maturata deditione ea firmissima munimenta recepisset.

Ubi autem venit , & Claudiopoli a Lotharingio armorum imperium accepit. de

Cur uos ante is Transhaniam transit , quam Agriam , et Mungamum recipiat EClaudiopoli a moram Imperium accipit autharietio.