L. Annaei Senecae philosophi Opera omnia quae supersunt recognovit et illustravit Fridericus Ernestus Ruhkopf director gymnasii bielefeldensis. Volumen primum quintum

발행: 1808년

분량: 453페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

111쪽

M DE BENEFICIIS LIB. II. 27. 28.

consulatus. ne hic quid μm h saliat, si unus est. ULtra se cupiditas porrigit, et felicitatem Itiam non in telligit: quia non unde venerit, respicit, sed quo tendat. Omnibus his vehΘmetilius et importunius malum est invidia, quae nos inquietat, dum comis

XXVIII. Ηoe mihi praestitit: sed illi plus . sed illi

maturius: et deinde nullius causam agit, contra omnos sibi favet. Quanto est simplicius, quanto ' pruindentius, beneficium aco tum augere: sciro nomianem tanti ab alio, quanti a se ipso aestimari y Plus aeci pore debui, sed illi facile non fuit plus dar . in multos dividenda liberalitas orat. Hoc initium est.

boni consulamus. Et animum eius, grate excipiendo,

evocemus. Ρarum fecit; sed laepius iaciet. Illum mihi praetulit: et mct multis. Ille non est mihi paevirtutibus . nee ossiciis: sed habuit tuam veti rem. a Querendo non ossiciam, ut maioribus dignus sim, sed ut datis indignus. Plura illis hominibus turpissimis data sunt. quid ad rem p quam raro Fortuna iudicat pQuotidie querimur, malos esse felices. saepe qua

. - . agellos b. fallat se eum. Sic scribendum e mia. Dicadset Pinc., Cori cinunt optimi eodd. Gruti et ipse Eralinus, qui habui fallet. Alii alitor. - a. Priademitis. Sic codex Pinc. et opthni ap. ' Griit. Alii ytirtus s. ρυdontius. Simplicitas autem comprehendit pudorem candidumque animum. non item Prudemtiam. cf. Heusinger. ad Cic. de off. I. ab, Ii.

r. si faDet invidust non diiudicat merita, sed se praeferendum censet. Sed ha - is fMιm Denerem. Nexus postulare videtur, ut oratio sic procedat: Etsi non omnibus virtutibus et ossiciis excellat, quibus ego emineo, tamen iis non omnino delu- tutus ost: et Iuas ipsa proprias virtutes habet, quibus placet. Simili sero modo quoque Lipsius cepisso videtur , interpretatus: suam gratiam, suum illicium, laudato Plin. II. N. 35, 1 . Gronovius lamera potius 1 O tunam quam Matiam interpretatur, ab eo, quod iurulorum Iusu felicissimus iactus, Venus. Grile

112쪽

DE BENEFICIIS LIB. II. 28. 29. 7s

agellos pessimi cuiusque transii rat, Optim rum viro rum segetem grando percussit. Fert sortiem luam qui que, ut in ceteris rebus, ita in amicitiis. Nudum in tam plenum beneficium, quod non vellicare maligni- Ias postite nullum tam angustum, quod non bonus interpres oriendat. Nunquam deerunt Caulae querendi , si benelicia a d teriore parte i pectaveris. XXIX. Vido quam iniqui sint divinorum munerum aestimatores, etiam quidam Proseisi sapientiam. Qus-runtur, quod non magnitudine corporis a quemus elephantes, velocitate Cervos, levitate aves, impetu tauros: quod solidior sit cutis beluis . de comi r daiamis, densior ursis, mollior libris e quod sagacitata nos narium Canes vincant, quod acie luminum a quia Iae , spatio aetatis Corvi, multa auimalia nandi feli-- citate. a. fenestate. Quidni admittamus liane omnium eodd. Hi μdd.

ante Pinc. et Muretum facilitase Emendantium , veterem l etio nona ' Hac enim virtuto nos inulta animalia vincunt, quippe iis insita, atque fortunam iis iaciente. Mox addunt pauci et ii non bonae notae codd. post et et ires haec verba r ρ res animaliuetis habeamus. quibus optimi a P. Pine. Modium in Novantiq. Lecit. Epili. 29 et Grui. cazent.

I. a deteriore Parae, qua deficiunt. aut Vincutitur, Ion ea, qua Vincunt. L.

XXIX. Teleologia Senecam quoque unim esse ad deorum beneficentiam demonstrandam libenter videmus: quam quidem Stoae esse probatam Constat, quippe quae omnia deorum et sominum caulla producta esse docuit: Epi-Cureis casu omnia regi existimantibus: Platone, homines totius caussa adesse, non vico Versa, docente, cui

quidem diseipulus Aristoteles assentixi non dabitavit. CL Fiillobornii Boytragogur Geschichio der Psilos phio St. VII. I. etiam qui m professsapientiam. In his plail Osophis primum obtinet locum Theoptarastus, Ari Itotelis discipulus, qui moriens RCCu-salle naturam dicitur, quod comis et cornicibus vitam diuturnam - hominibus

iam exiguam vitam dedisset. Cic. Tusc. t II, u8. Epic reos idem sensisse constat o Lucretii loco noto de rerina t. V, Io I sq. Conserri m relux Pliv. v. b. VII. I r -

113쪽

s, DE BENEFICIIS LIB. II. a9.

m citate. Et quum quaedam ne coire quidem in idem natura patiatur. ut Velocitatem eorporum et vires rex diversis ac dissiden ibus bonis hominem non esse compositum , iniuriam vocant: et in negligentes nostri deos querimoniam iaciunt, quod non bona val tudo et v virtus inexpugnabilis data sit, quod non futuri seientia. Vix sibi temperant, quin eo que imis Pudentiae provehantur, ut naturam Oderint, quod infra deos sumus, quod non in aequo illis stetimus. 3 Quanto latius est ad contemplationem tot tantorumisque hyneficiorum reverti, et agere gratias, quod nos in hoc pulcherrimo domicilio voluerunt secundas soris tiri, quod terrenis praefecerunt Z Aliquis ea animalia comparat nobis. quorum potestas Psnes nos vitt4 Quidquid nobis negatum est, dari non potuit. Ρr indo quisquis es iniquus aestimator sortis humanae, cogita quanta nobis tribuerit parens noster, quanto val sentiora animalia sub iugum miserimus, quanto v lociora consequamur: quam nihil sit mortale, non sub ictu

b. viretis di bene dosenditur a I ipsio, qui ad eorporis virtut m sive robur trans ri: exltat in omnibus codd. et edd. . eo recta a Dinc. et Μuieto in multa. Quidni do virtute ipsa animi intelligatur ' Mox iociandas mortiri ab egregio Pinei no est, qui repererat scianda ira luia mir, deinae a Gm . in optimia suta codd. inventumr antea legebatur: saecula rura.

oem. Sed iam Aristoteles de Par . Anit D. 1V, IO. Xenoph. Neinor. Socr. IV, 3. et Cic. do di. D. H, io, sq. hatic opinionem et querelam tem xariam refutarunt. Egregie de hac re egit praele tim Η. SI Rein axus in libro praestati tissimo: Die vorianelimsten Wnhrhelten dernati ii l. Religi n. vll et IX. ed. iv. nainbuis. 1 77a ... non sub ictu nosmpossum. Valet, subiectum iri,his et obnoxium: quod tangere. quod ferire polsumtis. Contra est. quod VII, . 3 de Benes. Devin extra letum sua divinitas P

niit. L. TM Dirtu ea α - γimus, non quasi sint ininnatae.: btoae hoc repugna ret: seu Sitia docui I, animis natura sic comparato, ut bonum

114쪽

DE BENEFICIIS LIB. II. 29. 8t

ietu nostro positum. Tot virtutes accepimus, tot a tes, Bnimum denique, cui nihil non eodem quo in-etendit momento pervium Est, sideribus velociorsin, quorum post multa lecula futuros cursus antecθdit. tantum ς deinde frugum, tantum Opum. tantum P rum aliarum suppr alias acervatarum. Circumsas lia et cunctar et quia nihil totum invenies, quod ossa te malles, ex omnibus singula excerpas, qua tibi dari vellos. Bene aestimata naturaΘ indulgentia, confiatearis riscesses est. in deliciis iis illi fuit Ie. Ita est ri carissimos nos habuerunt dii immortales, habentque. Et qui maximus tribui honos potuit, ab ipsis proxumos collocaverunt. Magna BCCepimus, maiora non cepimus.

XXX.

. . deIndo. Consentiunt mss. seribuntque: tantum deindor quod eur non soramus ' Antear denique. bonum desideret anIetque, mala aversetur, Vero Rssentiatur, salsum repudiet; euin Prima Visa I aec propius inspicere. liberrime agere, atque ideo virtutes et artes sibi conciliare posse, lapientiauique doceri et disci. CL. I i edomamii System der stoischen Philos. III. P. II. sq. Sideribus Delociorem. Apposite laudat Lipsius orsam Ilomeriaiotissimum Odyss. 3, 36 τῶν

νέες οὐκεῖαι , ωςεὶ πτερον ηενόη uae , quorum naves Celeves nitit sicut ala 'avium vel cogitatio. antecedit cogit tione Phantasia atque su putatione. cf. Lipsit Phyliol. Stoic. III, 19. - . 5- Bana aestinata etc.

VM IV. Supple: si haec accurate

riorem Diis hominem quam sibi esse s Iuvenal. Sat. X,

35o) et naturam nos Cogi talse, antequam secrerit, nec tam leve nos opus esse, ut

illi potiteriitius excIdere, egregie untiquior pilii Ol plata docuit, nec Stoa humanitati defuit. Multa vett. hac de re loca collegit Ga-tackex ad Marc. Antonin. II, II. P. 62. R. δε qui

maximus colu aDerunt r

animus humanus enim est pars ipla deorum. Loin Senecae et Stoicorum reliq. e. c. Conso l. ad II et v. c. s. da vita heat. e. 32.

115쪽

8a DE BENEFICIIS LIB. IL So. St.

XXX. Hare, mi Liberalis, necessaria credidi, ut dicerem, et quia loquendum aliquid de magis boneficiis erat, quum de minutis loqueremur: et quia inde manat etiam in cetera huius detestabilis vitii audacia. Cui enim respondebit grate, quod munus millimabit aut magnum, aut reddendum, qui summa beneficia spemit Z Cui salutem, cui spiritum debebit, qui vitam accepisse se a diis negat, quam quotidie aba illis petit 8 Quicunque ergo gratos Elia docet, et hominum causam agit, et octorum: quibus nullius rei indigentibus, positis Extra desiderium, referro nili timinus gratiam poIIum us. Non est, quod quisquam excusationem mentis ingratae ab itifirmitat atque imopia petat, et dicat: Quid enim iaciam, et quom do p quando superioribus. dominisque rerum omnium gratiam reseram Θ Referre facile est, si avarus es, sine impendio: h si iners, sine opera. Eodem quidem molnPnto, quo obligatus es. si vis, cum quolibet paria fecisti: quoniam qui libenter beneficium accepit, reddidit. XXXI. Hoc ex paradoxis Stoicae sectae minime mirabile, ut mea fert opinio, aut incredibile est,

eum a. manαι etiam In cetera. Sic optimi eodd. Pine. et Grai. Antear Inter est. Mox est B Cod. N-. aue monum, quum alibi aut d esset. - b. in inera, 'ε Ῥera. Muretua resti tuit. Antear si mora Veria. Codd. ap. Grui. I --

Epictet. Di T. I, 14 collegit Lipsius in Physiol. Stoic.

h. huius dolescibilia Dilii, inginti animi. negat Epiaetarei aIliecta, qui Deos a cura nostri removet, calui .et atomia omnia permit-

- L. .. --

a. paria fessi i. e. ra tionibus xedditia, reliqu nulla est. I. Puradoxa, quae fuit

contra Dpinionem omnium,

inprimis spectabant ad sypientem. lpis Ciceronis Pa

Cic. Acad. u. 45: Zeno,

116쪽

eum qui libent r accipit beneficium, reddidisse. Nam quum omnia ad animum referamus, fecit quisque, quantum voluit. et quum pietas, fides. iustitia. Omnia denique virtus intra se pes octa sit; 'iam si illi manum exserere non licuit, gratus quoque potest esse homo voluntate. Quotiens quod proposuit quis consequitur, capit operi, sui fructum. Qui beneficium adat. quid proponit Z prodesse ei cui dat, et voluptati sibi esse. Si quod voluit, effecit. Pervenitque ad me munus eius, ac mutuo gaudio affecit. tulit quod petiit. Non enim sibi invicem aliquid reddi voluit: aut non fuit beneficium, sed timotiatio. Bene Inavigavit, qui quem destinavit portum, tenuit. teli iactus certa manus peregit officium, si petita pereuia sit bonoficium qui dat, vult incipi grate. habet quod voluit, si h nct acceptum Q. Sed speravit emolumentum aliquod: non fuit hoc boneficium, cuius proprium est, nihil de reditu uisitare. Quod accipi ham , si eo animo accepi quo daban reddidi. Alio- 4 quin pessima optimae rei conditio est ut ratus sim, ad Fortunam mittor. Si illa invita respondere F a possum,

a. at motaptaιι μιιι esso. Pineiani dωbemus mss. . eui adstinu- Iantur Grui. . inprimis cod. Naa. Antea nullo tantur Ent eae ωoluntate, iura est. Μox munias eius est Pinciani etini crura, digna quam in textvm reciperem. es. c. 55, Ar Hune pereουpit, qui quo voluit mucius suum pertulit. Hala hie confert Gniter. III. 17, 5.

quasi corporis simus exper- commentatio de neg tiato. tes, animum solum com- Tibus rom. quae exstat inplectitur. quantum Doluit I. A. Emelli opustia. phil. i. quantum ratio Postulavit erit. nr. I. in epitomen redin id agere, tantum facit, en acta est. Expressit nosterfecit. Cleanthem. cf. infra VI, Iam negotiatio, foeneratio Extr. Et mercatura. CL Ernesti 4. ad Fortunam mitior relaU. Cic. sub voco. nego- quia ab ea Dpea et essite tiator et negotiatio, ubi na Petenda, quae refundat.

Atqui

117쪽

M DE BENEFICIIS LIB. II. St. 32.

possum, lassicit animus animo. Quid ergo non quidquid potero, et faciam, v ut reddam temporum rerumque occasion m sequar, et eius implere sinum cupiam, a quo aliquid accepi p sed malo loco beneiacium est. nisi et excussis manibus esse grato licet. XXXII. Qui accepit, inquit . beneficium, Iicet animo benignissimo areoperit, non Consummavit OLficium suum. resstat enim pars reddendi. Sicut in Iusu est aliquid, pilam scite ac diligenter exciperΘ; sed non dicitur bonus lusor, nisi qui apte et expedite r misit, quam exceperat. Exemplum hoc dissimile est. quarep quia huius rei laus in corporis motu est, et in agilitate, non in animo. explicari itaque totum a debet, de quo oculis iudicatur. . Nec tamen ideo non bonum lusorem dicam, qui pilam, ut oportebat, excepit, si per ipsum mora, quo minus remitteret, non fuit. Sed quamvis, inquit, arti Iudentis nihil desiit, quia partem ui idem inmi, sed et pariem quam non fecit, porrit DCere: ludus Tamen ipso imperso eius ost . qui consummatur vicibus mittendi ae remi et .endi. Nolo diutius hoc refellere. existim mus ita

esse: desit aliquid lusui, non lusori. sic et in hoc de

h. ut exeepi a Pine. emendante loco ei. Ceterum noli cum Grutero lulpitati hic quaedam deessse. Error eius est. semper aliquid deesse'. plenius Sen cam haec pistractasse . 1 quando acciderit, ut varietit codd. mss. Quasi mirum Θsset. quod varient in auctore tam frequenter lectitato ab omni s nere hominum, atque descriptolAtqui ea non in nostra po- quid scrutatur excutienda testate non sunt τα ἐφ' η- e. c. toga, quae dum Con- μῖν)r ab illa pendent: nul- vertitur et demittit quae 1a autem virtus ab illa V continet, vacua sit. nit, ergo nec gratitudo. L. a. Sicut in lusu - -- te orum rerumqua O- - tam, trigonalem. cf. ad II, sonem, ευκαιρίαν. σxctio. II, 3. Manu excipisur mis- vacuis: ducta haec loquen- sa pila et remittitur ad terdi ratio ab illa, qua quis tium, qui ad primum luso-

118쪽

DE BENEFICIIS LIB. n. II. 35. 85

quo disputamus, dessit aliquid rei datae, cui pars altera debetur, non animo, qui animum parem sibi nactus est; quantum in illo est, quod voluit, effecit. XXXIII. Betioseium mihi dedit: accopi non aliter, quam ipse accipi voluit. Iam habet, quod petit, et quod unum petit: ' erg0 gratus sum. Ρost haec usus mei r fiat, et aliquod ex homine grato commodum. haec non imperfecti officii reliqua pars

est; sed perfocti aecessio. Facit Phidias statuam:

alius est fructus artis, alius artificii. artis est, fecissa quod voluit: artificii, secisse cum fructu. Perfecit opus suum Phidias, etiamsi non vendidit. Triplex aesi illi fructus operis sui. unus conscientiae: hunc absoluto opers percepit. alter famae, tertius utilitatis: quem allatura est, aut gratia, aut venditio. aut aliqua commoditas. Sic beneficii fructus primus ille est, conscientiam Hunc percepit, qui quo voluit, munus suum pertulit. Secundus est tamao: h tertius eorum, quae praestari invicem possunt. Itaque quum benigne acceptum est beneficium, is qui dedit, gratiam qisidem jam recepit, mercedem nondum Dein

hoo itaque quod extra beneficium est, ipsum quidem bene accipiendo persolvi.

a. cui Pars alter betur. Omnium scripti. at edd. leetio. Μuretua ex ingenio dedite ext yar alto Sed Perperam.

CL not. - a. argo gratus sum. Cod. N . al. t Plurimi tamen et ego gratuatum. Μale. - h. territis. Emendavit Piniscianua. Imprelsi autem et eodd. σι eorum. Mea lententia, ait Grin.: valde malis.

Tem remittere debebat. Hinc explices Dices g. a rest Tationea missae pilae. 3. Para ciuem sunt vices. Vtitur vocabulo, quo usus fuerat adversarius ot m

tiliter distinguit inter hen ficium et opus beneficii Lrem datam: illud animo

utrimque respondente, hanc mancam, nisi quid reddatur. Res data, quae manca est, comparatur Cum l do , animus eum lusore. . accessis. Haec nonal ossicium necessario Per tinet,

119쪽

nihil socii ξ Primum socii. bono animo bonum Oht Iit : et . quod est amicitiae, ex as suo. Polt divideraliter boneficium, aliter Crsditum solvitur. Non est quod exspectes ut solutionem tibi ostendam: res inister animos gctritur.' Quod dico, non videbitur dorum, quamvis primo contra opinionem Pugnes tuam, si to commodaveris mihi, et cogitaveris v r Ila pi a res, quAm verba. Ingens Copia est rctrum sines nomiane. quas non propriis appellationibus notamua, sed Misenis commodatisquμ. Ρedem et nostrum dicimus, Et lecti, et veli, ot carminis: canem, et Venaticum, eta. δ num obtutie mss. ad unum omnes et Erasmus. retuluconi. Pincian. - Μurema in textum r cepit. Sed Lipsissobtulit iure prastulit. Μox P t divido cum Pinciano imMm, i. e. aistingue. Vetus lectior Possi doIndo, quae sine sentia ostr quarμ Gruter. ai r ego circa hunc locum videor magnum odorari uleus sed invisum. Lipsius alti mihi haee sana et comicum esti Posin . Posdoinda: eadem cum simplicibus. Apposui hae e. ut Iociori iudicandi copia sit. P. rsa esse Pliarsa. quam verba. Pine. unus et omnes Gruui codd. Antear ros magis quam. Mox ationis comm . tDqus iidem, quum anitia eueri sed aliunda commodalis.

tinor, si quis viribus dini- Iuit, sed perperam. Benatuitur: pertinet, si vires in utem Ruli heri. in praesadlint. Phidias. cf. do hoc SDCratis coaevo ad EpiILIX. 4.

I. M. quod es amesicilia fix equo. Amicitia non I cile sine aequaι ita ict quadam constare potest: est ea quasi amicitiae conditio. cf. Cic. de amio. 5 etc. Non es Ueninum. Non opus est, ostendoro, quomodo liae solutici fiat. Si te comm

Haraerga i. accommodaveris:

et I ulinro ad Liv. XXIII, 48ὶ praeeuntibus, monuit,

de iis quae non eadem retiduntur, hoc Verbum usur Patum eta.

a. Observatio haec do

translatione vocabulorum

multiplici nune tritissima est, nec domiti iis viris doctis, qui et de origine et de

natura rationequo universa

li linguarum philosophat

120쪽

DE BENEFICIIS LIB. II. Is 87

et marinum, et sidus. Quia non susticimus, ut si1-gulis singula assignemus: quotiens opus est, mutuamur. Fortitudo est virtus, pericula iusta contemn nar aut scientia periculorum ropellendorum , -- cipiendorum , provocandorum. Dicimus tam n Et S gladiatorem fortem virum, et servum nequam, quem in conismium mortis temeritas impulit. Parsimonia est scientia vitandi sumtus lupervacuos: aut ars re familiari moderat utendi: parcissimum tamen hominem vocamus pusilli animi et contracti: quum infiniatum intersit inter modum et angustias. Haec alia sunt 4 naturat sed effecit inopia IErmonis, ut et hunc et iulum parcum vocemus; ut et ill fortis dicatur cum ratione fortuita despiciens, et hic fine rations in pericula excurrens. ς Sic beneficium est et actio, ut

diximus, benefica, 'et ipsum quod datur per illam

actionem: ut Pecunia, ut domus, ut praetexta. Unum utrique nomen est: vis quidem ac potestas longe alia.

xo, Monboddo, IIarris etc. 3. Par Onia. Plin. H. N. CL tamen, si tanti est, Ε XXII, I4: homines antininesti jun. Lexic. technol. humilis Et praeparci, quos Iat. rhet. h. voce. Pes Meti illi Graeci dixero micr πους, gallice Io POge, ita- psychos. cf. Is Casaub. ad Ilee la poggia, sunt funes, Theophr. Char. P. 124 Ed.

quibus vela, vento poscen- Fisch. qui graecam vocem te, vel intenduntur VeI -- μκρολογος a Seneca expres- mittuntur, ita ut NRvis cuse sani vult, et alia hominum sus . iis tanquam pede nis parcorum nomina apud Co- nilatur. cs Virgil. Aen. micos praesertim obvia com-83o ibique Hoyne, et Schnei- parat. detractas foriso, re deri Lexicon crit. grae tus remotus. REoa enim germ. sub πους ed. II. Romae vestibus sordidis Iu- ροπου

SEARCH

MENU NAVIGATION