L. Annaei Senecae philosophi Opera omnia quae supersunt recognovit et illustravit Fridericus Ernestus Ruhkopf director gymnasii bielefeldensis. Volumen primum quintum

발행: 1808년

분량: 453페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

151쪽

ii 8 DE BENEFICIIS LIB. III. 25. a .

3 et exemplum h duarum urbium fuit. In tanta consu- sione capta civitatis, quum sibi quisque consuleret, omnes ab illa pra ter transfugas fugerunt. At hi, ut ostΘnd rpnt quo animo facta esset prior illa transitio, a victoribus ad captivam transfugerunt, personam parricidarum Dryntos. Quod in illo h neficio maximum fuit, tanti iudicaverunt, ne domina occideretur, vidΘri dominam occidisse. Non est, mihi or is de, non . dico, servilis animi, egregium factum sa-4 ma sceleris emisse. C. Vettius, praetor Marsorum,

ducebatur ad y Romanum imperatorem. Sorvus eius

gladium militi ipsi. a quo trahebatur, eduxit, et Priamum dominum occidit: deinde, Tempus est, inquit, me t mihi consuler et iam dominum manumisi. a quε ita se uno ictu transierit. Da mihi quemquam, qui magnificsntius dominum servarit. XXIV. Corfinium Caesar obsidebat r tenebatur i Hulus Domitius. Imperavit medico eidemque servo

,. duarum. Pra sero hanc omnium rodd. lectiora m eum Gron. coniΘctura Pine. Grum minae urbis e scripta lectione Dru-men Pte. - C. Bomanum i exolorem. Sic omnes Ieraeodd. et edd.

4. Et hane historiam pler taedium vitae, post- narrat Macrobius I. l. qui quam biberat, omni ope ut

. GLium Vettium appellat Ρ viveret annixus est U- Iignuin Italicensem , et im- trumque tamen bene eo

peratorem Pompeium, quem iungi potest. Plutarch. Caes. Romanis praesuisse scimus p. 7 a. cccs. consentit cumox Appiano aliisque hello Seneca. Medicos servos soriali italico Lmarsico. Fa- Romae et libertinos, seroctum est a. ii. 665. autem demum liberos inge- I. Iulius Cugiar. cf. Su nueque natos homines fulta ton. lui. 34. Ner. u. At Plin. se constat V. c. e Cyrt. Spren-VII H. N. 53 aliter remnadi geL Histor. Medic. medicaxat: L. Domitius clarissinae mantum innoxium. Plutarch. gentis apud Massiliam victus, i. i. appellat υπνωτικον οὐ Corfinii captus ab eodem Θανασιαον. asseri ari custo-

152쪽

DE BENEFICIIS LIB. III. M. M. 26. II9

suo, ut sibi venenum daret. Quum i rgiversant mvideret: Quid cunctaris, inquit, tanquam tua in P testate totum ilitud sit Z mortem rogo armatus. Tum ille promisiit, et medicamentum innoxium bibondum illi dedit: quo quum sopitus esset, accessit ad filium eius: Iube me, inquit, asservari, dum ex eventu intelligas, an venenum patri tuo dederim. Vixit Domitius, et servatus a Caelaro est: prior tamen illum

servus servaverat.

XXV. Bello civili, proscriptum dominum servus abscondit: et quum annulos eius sibi aptasset, ac vestem induisset, speculatoribus occurrit: nihil se d precari , quo minuat imperata peragerent, dixit: et deinde cervicem porrexit. Quanti viri est, pro domino eo tempore mori Velle, quo erat rara fides, dominum mori, nolle Z in publica erudelitate mitem

inveniri, in publica perfidia fidelem p quum praemia

proditionis ingentia ' ostendantur, praemium fidei,

mortem concupiscere PXXVI. Nostri seculi exempla non praeteribo. Sub Tiberio Caesare fuit accusandi frequens et Paenct Pu-

a. ostendantur. Huet. eoni. in notis mss. r ostiendebantur, propter superius : quo erat.

missus ost, sed statim ad bantur ad dominos proden- PompEium transiit ingratus dos vel occidendos: et qui Domitius reserente Plut. I. I. fecisset ac caput retulisset, XXV. Annulos. In Appian. praemium capiebat et libem IV Civit. , in Valer. Nax. talem et dena millia drach-Vl, init., in Macrobio. Α, marum itemque civitatem. nulos autem vestemque su- Appianus. mit, tamquam ingonuus et XXVI. I. Sub Tiberio- να- senator, ut sic pro hero se bies: quae roducta maiestatia probaret. L. Bellum hoc Iego initium cepit. TaeiL Lngestum est inter Marium et . nai. I, 7 a sqq. quae - confecit. Sullam. Rara. Quidni x Hinc Tacitus pacem ait quora 2 nam praemiis induc vis bello hano saeviorem fuisse.

153쪽

,ao DE BENEFICIIS LIB. III. a6. v.

blica rabies, quae omni civili bello gravius togatam civitatem confecit. Excipiebatur ebriorum sermo simplicitas iocantium . nihil erat tutum: omnis sa viendi placebat occasio. Nec iam reorum Θxsp ctabatur eventus, quum esset unus. Coenabat Paullus praptorius in convivio quodam, imaginem Tiberii CaeIaris habens, ectypam, et eminente gΘmma. a Rem ineptissiniam secero, si nunc verba quaesiero, quemadmodum dicam. illum malesllam sumsisse. Quod laetum sntui et Maro ex notis illius temporia

vestigatoribus notavit. At servus eius cui nΘctebam tur insidiae, si ebrio annulum extraxit. Et quum Maro convivas testaretur, admotam ess s imaginom obscoenis, Et iam subscriptionem componeret: Ostem dit in manu sua servus annulum. Si quis hunc se vum vocat, et illum convivam vocabit.

XXVII. Sub divo Augusto nondum hominibus verba sua periculosa erant, iam moleIia. Rufus, vir o dinis

. .et iam. Ita bene e vet. libr. Muretua. nam et codd. pal. coniantiunt. Vulgati ante Mureium. e. e. Erasmus. retinentea eu*tam eminente g.

suille, ac pam expressam latoribus istius aetatis. Te- et eiugialam, iκτυπον : pu- statur rem Suet. Tib. 58, ubito autem fuisso in gemma et noster iocus ab interpre- imaginem ita insculptam, ut libus admotus eae Subfer reliqua gemmae pars emine- plumem i. e. libellum aec Tet, bas-relier: etli probe sationis, cui ceteri tamquum sciam fui lis gemmas intem testes subscripsere et socii dum opposita ratione imagi- nomina sua. GuDiDam Manibus prominentibus orna- ronein caedes et accusatio-tas , hau reli es. nes ibi machinantem atque v. Derba quae ro. Ne ideo hoc nomino convivae sordidis sellicet illis et com- indignum. munibus utar, maria- ά- t. Ex hoc exemplo ab μ ίδα sumera. Maro num- uno Seneca narrato apparet, quam ab alio quoquam prae- Tacitum Annal. I, 72 nec ter nostrum vocatur in do- hane dicendi 1icentiam eseclusisse,

154쪽

DE BENEFICIIS LIB. III. 27. Tar

dinis senatorii, inter coμnam optaverat, ne Caesar salvus r diret ex ea peregrinatione quam parabat et et adiecerat, Idem omnes et tauros et VItulos optara.

Fuerunt qui illa diligonter audirent. Ut primum dia Iuxit, servus qui coenanti ad pedes steterat, narrat

qua ct inter eo nam obrius dixisset. hortatur, ut Ca is larem occupet, atque i ple s. deserat. Us us consilio, adescendenti Caesari occurrit. Et quum malam men

tem habuisse so pridie iurasset, id ut in se et filios tuos

Teci ret, optarit, Et Caesarem, ut ignosceret sibi, Tediretquo in gratiam secum, rogavit. Quum dixitant se Caesar D qers: Nemo, inquit, credet te mmetim in gratiam reditis, nisi aliquid mihi donavoris et petitque non fastidiendam a propitio summam, et impetravit. Caesar ait: Mea causa dabo operam, ne Si . II 5 unquam

elusillo, quum diceret, Au- republica honestiores, lanip- gustum cognitionem de sa- pe in montibus plerumque molis libellis specio legis habitantest quum iu sorum, maiestatis primum tractavin Curiam, Campum, item insor ' Sueton. Tib. 58 idem universum, quum in publi- sevo tradit. Idem omnes- cum prodeunt. CL Benti . optare. Similem io m as- ad Horat. EPP. I, uo, 5. Ei fert Lipsius ex Ammiano nesti Clav. Cic. h. v. magam Marcellin. XXV, 4 p. 46. mentem se insaniust misi et To. II. hi p. de Iuliano et opp. bona mens. Confert Mareo Caesare : Albi boves Lipsius Tibullum II, 5, 1o4. Mareo Caesari, fi tu Vic id ut in s - recideret, exris, dixere) nos Periimus. formula nota, quae occu Ierous qui coenanti ad Pe- Tit quoque rep.l Tibull. I, 2, Hes s ad diversa ministe- Ia: infra IV, 31, 3 ubi ost, Tia QT quenda, V. c. ad lych- quidquid mali dixi, mihi et nuchum tenendum, ad ci- capiti meo. cs. Heinsium ad hos seindendos et . cs. S Ovid. EP. uo, Iu7. saec. Epist. 47, 4 et Pigno- 3. Mea causa. Equidem rius de servis passim. sane inihi temperabo, n liti. descendenti a palatio hi irascar: nam simulatquis in publicum. ' Descendere in gratiam lecum rediero,atilom dicuntur iam libera tibi donanda quaedam erunt,

155쪽

DE BENEFICIIS LIB. m. 27. 28.

unquam tibi irascar. Honeste Caesar, quod ignovit, quod liberalitatem clementiae adiecit. Quicunque hoc audiverit exemplum, neeeste est Capsarem Ia det, sed quum servum ante laudaverit. Num ex metas, ut tibi narrem manumissum, qui hoc fecerat pnec tamen gratis. Pocuniam pro libεrtate eius Caesar

numera Uerat.

II. Post tot exempla num est dubium, qui

beneficium aliquando a servo dominus accipiat 3 Qua re potius Persona rem minuat, quam personam Pes ipsa col onestet ' Eadem omnibus principia, eadem que Origo: nemo altero nobilior, nisi cui rectius ingenium, et artibus bonis aptius. Qui imagines in atrio exponunt, et nomina familia suas longo ordiane, ac multis sismmatum illigata flexuris, in parto Prima aedium collocant: noti magis, quam nobiles

sunt.

ideoque irae meae poenam solitae, atque in pompis su- solvain. Commodum itaque nebribus funera in curribus meum milii suadebit, ut comitatae, quas servi tunc sim tibi propitius. portarunt iis induti, ut ma-1. Apud Senecam persona toros illos imitarentur. Loinde quocunque homino dici- ci classici sunt Polyh. Vt, 55tur: sic erat supra IlI, 17, aiot. Schwgh. To. VI p. 394. 4. Aliter apud Ciceronem coli. Sueton. Vespas. c. 19. D surpatur. CL Ε melli Clav. Diodor. Sic. TO. II p. 518. Cic. h. v. et Sanelii Minem flammatum etc. Plin. II. N. va a, Ia, 4 ibiq. Porigon. XXXV, 1 ait: stemmata v mi imagines - nobilee ro lineis discurrebant adhue. CL ad Epist. XLIV, 4. imagines pictas. Erant, ad- Emidito Schweighauseri ibi dit Lipsius, minores et Tormemoratam et probatam tundae imagines s s. potius sententiam uberius tractavit orbes nominibus signati Lichstadius V. II1. dissertati. quae ad Iatera adsilae genus II de imaginibus ronianis ed. maternum aut et propin-II. Petropoli 18o6. 4. Fuere quos notabanti Noster nem- autern , ut breviter repetam, matum signandorum mos in- imagines, essigies cereae de derivatus est. Funieuli maiorum in atriis custodiri norum sextis ornati sindo

156쪽

, DE BENEFICIIS LIB. III. 28. IaI

lunt. Unus omnium parens mundus est: sive pera

splendido, . Iive per sordidos gradus, ad hunc prima Cuiusque origo perducitur. Non est, quod te isti

decipiant, qui quum maiores tuos recensent, ubiaeutiquμ illustre nomon desecit, illo deum insulciunt. Neminona delpexeris, etiamsi circa illum obsoleta sunt nomina, et Parum indulgente adiuta fortunarsius libertini anis vos habentur, sive servi, sive ext rarum gentium homines. Erigite audacter animos. Set quidquid in medio sordidi iacet, transiliter exlp etat vos in summo magna nobilitas. Quid superbia

in tantam vanitatem attollimur. ut beneficia a servis inuignsmur accipere, et sortem eorum IpθCtemus, obliti meritorum P Servum tu quemquam vocas, libiadinis et gulae servus, et adulterae, immo adulter Tum commune mancipium 8 Servum Vocas quemquam

tu P Quo tandem ab istis gerulis raperis, cubile istud 4

tuum a. ubicunque ιUufra nomen d fecit, ino deum in Ietant. Naa. Illo deum fulgiiant. Ex quo verillima exstitit Salmasii

divinatio i ilio deum infulciunt. Vani aliorum conatus. Saepius hoc verbum ap. t Oiirum oecurrit. Gronovius. C

terum in olim eusis se haee eoncipiebantur: ubicunque in cit nomen iliti ire, tuo dominι fugitine. Sed Eratinua inveniebat in aliis codd. ilis E iam in itine, in alii a dominum sngunt. 1 uetus in noti. mss. voluit: illico deum infulcium, laudato Salmasi .

τεμματα in coniunxere imagi

nes cognatorum. I. mundua l. m. Coelum.

nam, stoica sententia, ex illo animae et o sideribus. Senec. Epist. XLIV, It Omnes si ad primam Originem Te ocentur, a diis sunt: ubi CL not. Non es - infuiaciunt. Docent hoc multae familiae et Graecorum et Romanorum, e. c. gens Iulia

ad Venerem originem suam reserens, Vid. Liv. I, 4 etc. Neminem despexeris etc. Similia habes apud nolisum Ep. 44, 3. ubi docui hano sententiam cepisse nostrum a Platon. Theaetet. VoI. II. P. II 8 sq. ed. bip. 4. gerulia l. lacticariis. euhiti t. leeticam, in qua iacebant et cubabanti Semri autem robustissimi fuere isti penulati. paenulas, deseRPOlso caPutroch, expli- Cat

157쪽

,M DE BENEFICIIS LIB. III. 23. 29.

tuum circumserentibus p quo te penulati isti in milia. tum et quidem non vulgarem cultum subornatip quo, inquam, tε isti e runt Z ad ostium alicuius ostiarii, ad hortos alicuius ne ordinarium quidem habentis onficium. Et deindε negas tibi beneficium a servo tuo posse dari, cui osculum alieni servi beneficium est. 5 Quao ost tanta animi discordia p eodem tempore seris vos despicis, et colis. Imperiosus intra Iimen atque impotens, humilis foris: et tam contemtus, quam contemnens. Neque enim ulli magis abiiciunt ani- mos, quam qui improbo tollunt: nullique ad calcanis dos alios paratiores, quam qui contumelias facere, accipiendo didicerunt. XXlia Dicenda haec fuerunt, ad contundendam insolentiam hominum ex fortuna Pendentium , Vindicandumque ius beneficii dandi a servis, ut a filiis quoque vindicaretur. Quaeritur enim, an aliquando liberi maiora beneficia daro parentibus suis possicit, quam acceperint y Illud conceditur, multos filios maiores potentioresque exstitisse, quam Parentes a subse a que Et illud, meliores suis . Quod si con- . stat, potest fieri, ut meliora tribuerint, quum et fomtuna

eat Bottiger in Sabina P.

448, qui canusinatos i. e. rubris vestibus eiusmodi o

natos e Martiat. IX, 23. XIII, 1a9 intelligit, laudatis Ll-plio Elector. I, u5 et Pisti xio de servis p. a 36. Egit quoque de paenulis milita-Tibus, quas super tunicam indulas et ipso putat et rufo colore, Salmas ad Scripti. H. Aug. I. P. 774. 925 sq. ad ostium - ictum l. ad domini potentis aut Placentis domum hortosque, ubi vili servo, ostiario. aut vi cario servi alterius adularia

ad mollem accipiendum a itum. Ordinarius servus erat, qui certum aliquod ministerium in familia exinercebat: hi interdum vicarios servos habebant. cf. . I IO, L. I. hominum ex fortuna pendentium, divitiis inuentium, et iis solummodo se suaque metientium. ut a M

is , quippe qui sub patria

potestate erant, ideoque se vis similes. Disiti reo by Cooste

158쪽

DE BENEFICIIS LIB. III. as.

tuna illis maior esset, et melior voluntas. Quidquid, inquit, est, quod dat patri filius , utique minus est, quia hanc ipsam dandi facultatem patri debet. Ita

nunquam beneficio eius vincitur, cuius beneficium est ipsum, quod vincitur. Primum, quaedam initium ab aliis trahunt, et tamen initiis suis maiora sunt. Usc ideo aliquid non est maius eo quo coepit, quia non potuisset in tantum procedere, nisi coepisset. Nulla non res principia sua magno gradu transit. S Smina omnium rerum causa sunt: et tam8n minima

Partes sunt eorum quae gignunt. Adspice Rhenum, adspice Euphratem, omnes denique inclytos amnes equid sunt, si illos illic unde essivunt, aestimes p Quidis quid est quo timentur, quo nominantur, in processu paraverunt. Tolle radicem, nemora non surgent; nec tanti montes vestientur. Adspice trabes, sive proceritatem aestimes, altissimas; sivs crassitudinem spatiumque ramorum, latissime fusast quantulum est his comparatum illud, quod radix tenui fibra compI ctitur Θ Innituntur fundamentis suis templa, et illa urbis moeniar tamen quae in firmamentum totius operia

u. cuiua benescium. Vim tunc temporis imperii rom. et beneficio a patre mana-- termini nant. vit, quia ipse qui vincit, id 4. Trabea i. magnas a est filius, a patre originem hores: qua significationae habet. Vincitur se. pater. praesertim poetis haec vox S. Quidquid es -ρ-- in usu fuit: quamobrem No- Merum , materiam timorem Nius Marcell. c. I, 84Sincutiendi, et famam sibi am fragmentum Varronis ait quirendi nondum habuero 1it. Ustalior vox fuit de Euphrates in montibus Ase lignis compactis, de colu meniae, Rhenusque in mon- Innis etc. linissime fusas. Cic.

ibus Helvetiae: nominasse de Orat. I, 7 exprimit, Pt videtur hos illuvios, quia tonem X p. a86 his. imi-

159쪽

,sis DE BENEFICIIS LIB. III. 29. 3o.

operis iacta sunt. Iat rit. Idom in epteris evonitro principia sua Dinper sequens maenitudo obruit. Non potuissem quidquam consequi . nili parentum hμn luctum antecessis Iet: sed non ideo quidquid consecutus' sum, minus est eo, sine quo conlecutus non Pssem. Nisi mo nutrix aluisset infantem . nihil eorum, qua consilio ac manu gero, is Core potuissem, noc in hane em Nere nominis claritatem, quam civili ac militari industria morui: numquid tamon id o maximisoporibus praeseres nutricis ossicium 8 At quid into est, quum aeque sine patris benosicio, h quam sine nutricis fomento, non potuerim ad ulteriora procedere P

XXX. Quod si initio meo , quidquid iam possum,

. deboo: cogita non ens initium mei patrem, ne avum - quidem. Semper enim erit ulterius aliquid, sx quo originis proximas origo descendat. Atqui nomo dicet me plus debere ignotis, et ultra memoriam posutis maioribus, quam Patri: plus autem debeo, si hoe ipsum quod genuit me pater meus, maioribus debet.

a Quidquid praestiti Patri, etiamsi magnum est, infra

b. quam Ine nutricis fomento. Ultima vox. quae in Era Imiea et antiq. edd. eoii paret, desideratur in Pin ' et Grui. codd. ideoquo a Pinc. et Grul. Diecta est. Sed nexus lententias eam poscit, et licet benincio ei iam huc trahas. tamen mam eum quid oratio sonat. non e mors Senecaer tamentum de . nutrimento apud nostrum fluoque oecurrit. Epist. Ioa. in ex matern rum vis frum calido mollique lamentor Nat. Qu. IV. i5 med. omnino do quacunque re dolores mitigante in usu erat, E. C. Horat. Epp. r, a. 6a ubi cave eum Buberio fomenta Rodagram mutes in tomenta, quamquam Wak fieldua tomera in textum recuper t.

tans, platanus - patulis est a. Quidquid praefisi ete.

dillusa ratnis. Sunt verba adversarii, quae 5. Icitim, i. ministerium. Seneca ita adhibet, quali ab CL iupra c. I 8, I : nam nu- eo accepta in suam Per trices, me neι, servilis sucro nani transferat. Signo in- Conditionis et apud Graecos terrogandi distinxi. At isto et aP. Rom. modo medicum Teinnuerari. satis Duilici orale

160쪽

DE BENEFICIIS LIR III. So. Ia7

aestimation- paterni muneris in, quia non essem, si non genuisset 8 Isto modo, etiam ii quis patrem meum aegrum ac moriturum sanaverit, nihil praest re ei potero, quod non benessicio eius minus sit. non enim genuisset me pater, ni sanatus esset. Sed vido, ne illud verius sit aestimari, an id quod potui, et id quod feci, meum sit, moarum virium, meae Voluntatis. Illud quod natus sum, per se intuere quale sit: Sanimadvertes exiguum et incertum , et boni in alique ccimmunem materiam, sine dubio primum ad omnia gradum: sed non ideo maiorem omnibus, quia prumum. Servavi patrem, et ad summam provexi di gnitatem, et principem urbis suae feci: nec tantum rebus a me gestis nobilitavi, sed ipsi quoque gerendarum ingentem ac facilem, nec tutam minus, quam

gloriosam dedi materiam. Honores, opes, quidquid 4 humanos ad se animos rapit, congesti, et quum supra omnes starem, infra illum steti. Dic nunc, Hoc ipsum , quod ista potuisti, patris munus est. Respondebo tibi, Est prorsus, si ad ista facienda nasci satis est. sed 1i ad bene vivendum minima portio est viv xe se et id tribuisti, quod cum feris mihi et animdlibus quibusdam minimis, quibusdam etiam foedi1simis commune est; noli tibi asserere, quod non ex tuis 5 beneficiis, etiamsi non sine tuis, oritur. Puta m vitam Pro vita reddidisse. Sic quoque munus tuum vici,

satis numquam potero. Sed, se. nasci, vivere. Me mori με ne, fortasse aequius possem. Aente extenuat herem aestimaveris etc. neficium paternum et suum 4. sed F ad bens GDen- auget. Sicut Ievius est ni ara nu=. Noster se. 77, 17: Ti, priusquam timeas mori, Quomodo fabula, sic vita: nempe in infantia aut pueri non quam diu, sed quam bo- tia, ne maius aetti uultun ne acta sit, refert. Io I, 5 Tetinere aliquem in vita, quam bene Vivas reserro, cuius sensum habet, quam non quam diu. et id erubuisi dare eam Mou sentienti. L.

SEARCH

MENU NAVIGATION