L. Annaei Senecae philosophi Opera omnia quae supersunt recognovit et illustravit Fridericus Ernestus Ruhkopf director gymnasii bielefeldensis. Volumen primum quintum

발행: 1808년

분량: 453페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

191쪽

is3 DE BENEFICIIS LIB. IV 13. 4

a benefaciendi perdat. Vobis voluptas est, iuertia otii sacere comusculum , ot securi latetit sopitis sinu limam appetere .et sub densa umbra latitare, teneris rimisque cogitationibus, . quas tranquillitatem vocatis, animi marcentis oblectarct torporem, et cibis Potionibusque intra hortorum latebram Corpora agi avia pallentia saginare: nobis voluptas esti dare bonoiicia vel laboriosa, dum aliorum labores levent; S vel periculosa. dum alios a periculis extrahant: vel rationes nostras aggravatura , dum aliorum neeesta ales et avgultias laxent. Quid mea intereit, an reincipiam beneficia Z etiam quum non recepero, danda sunt. Beneficium eius commodum spectat, Cui pra ' statur, non nostrum: alioquin nobis illud damus. Itaque multa, quae summam utilitatem abis asserutili Pretio gratiam Perdunt. Mercator urbibus prodest, medicus aegris, mango vaenalibus: sed omnes isti,

quia

a. Vobis Noruptaε Ut . ineri r otia faeero domvsuum: Sio Malmus, cod. dista. aliiquE apua Grut.; at ' ine. . quem Murerila soquutua est, secit: Inerti otio assumacere Cor. Dufeia iam: marginalis lectio est, Iarefra eorn. Isurniatin. ad Phaedri fab. III. 7, 5 emendat: Inorti otio Deere eo'. Sed vulgata bene habet. δε oria in a Rud. Agricol ab coniectura. et Μureti insitione. Sed foρttis bonum est. - b. Miam quum non raceρero. Negatio ridicossaria est, ideoque vel eodd. Et edd. silentibus textui immisi.

a. Vobis, Epicureis. Mem

inerti otio indulgentes Co Pus saginare et uni voluptati vivere. sopitis. sopiri dicuntur , Gronovio explicante in ObT. IV p. 6o5 ed. Iips, qui aut icti aut

aliunde mente consternati doliquium animi patiuntur et pro mortuis concidunt. Describit Seneca vitam h minia inertia, quam Horat.

Carin. V i, is depinxit:

Est, qui nec veteris poCesa Massici, Nec partem solido demero de die Spernit, nunc viridi membra sub arbuto

Stratus, nunc ad aquae lene caput sacrae. 5. mango Maenatibus, quos comit, . ruat, sormat servos novitios, ut Vendat, Pu rarum allor et negotiatori

192쪽

DE BENEFICIIS LIB. IV. II. I 4. ID

quia ad alienum commodum Pro suo veniunt, non obligant eos quibus Prosunt. XIV. Non esi beneficium quod in quaestum mi titur. Hoe dabo, hoc recipiam: auctio est. Non dicam pudicam, quae amatorem ut incenderet repulit; quae aut legem, aut vimm timuit, ut ait ovi

Quae, quia non licuit, non dedit, illa dedit. Non immorito in numerum peccantium resertur, quae pudicitiam timori praestitit, uon sibi. Eodem modo qui beneficium ut reciperet dedit, non dedit. Ergo et nos beneficium damus animalibus, quae aut ausui, aut alimento sutura nutrimus p beneficium damus arbustis quae colimus, ne siccitate, aut immoti et neglecti soli duritia laborent Θ Nemo ad agrum colendum ex aequo et bono venit, ne .ad ullam rem, cuius extra iplam fructus est. Ad beneficium dandum Inon adducit cogitatio avara, nec sordida, sed huma, na , liberalis, cupiens dare etiam quum dederit, et

augero novis ac recentibus vetera, unum habens

temporibus mancipiorum mercatus fuitque proindo hoc e Praecipuis quaestus opip-i generibus, venatitios advehere Romam et Vendere, quod mangonum

fuit. Cf. Reitemeyeri lib. de

hac re docti Isinauni et He nil opuse. acad. Vol. IV. P. auo sqq, ι. Legem tuliam, ab Augusto contra adulteriam I tam. Stiet. Aug. 5 . . Versus Ovidii est Anior. III, 6, 4 qui inito in edd. sic legitur: Quae quia non liceat,no dacit, illa facit. Exquisitior videtur esse Senecae lectio. non sibi i. e. nouconinentiae s. virtuti suae.

pter honestum. extra ψflam,

quae l

193쪽

ira DE BENEFICIIS LIB. IV 13.

a benefaciendi psrdat. Vobis voluptas est, . inertia otii sacere corpusculum , ot securi lateis sopitis sinu limam appetere . et sub densa umbra latitare, tener rimisque cogitationibus, . quas tranquillitatem vocatis. animi marcentis Oblemare torporem, et cibi potionibusquo intra hortorum latebram corpora ignavia pallentia saginare: nobis voluptas est, darebon licia vel laboriosa, dum aliorum labores levent; 3 ves periculosa, dum alios a Periculis extrahant: vel arationes nostras .aggravatura, dum aliorum necessu tates et augustias laxent. Quid mea interesst, an re cipiam beneficiat ' etiam quum non recepero, danda sunt. Beneficiu in eius cammodum spectat, Cui Pra ' statur, non noltrum: alioquin nobis illud damus. Itaque multa. quae summam utilitatem abis asserunt, pretio gratiam Perdunt. Mercator urbibus prodest, medicus aegris, mango vaenalibus: sed omnes isti,

quia

a. Vobis voluptar es. inertis otta fatere eo musculum'. SIeriasmus, cod. Naa. aliiquE apuit Grut. ι at 'inc. . quem Μuretus sequutua est. secit: Gerti otio assia Lacere com Ucti iam: marginalis lectio est, iure1ro corn. mi ann. ad Phaedri Iab. III, 7, 5 emendati dierιι otio facere eom. Sed vulgata bono habet. δε oris est a Rud. Agricolab coniectura, et Μureti insitione. Sed δερitis bonum est. - b. stliam quum non racvero. Negatio ridicossaria est, ideoque vel eodd. et edd. silentibus textui immisi.

I. Vobia, Epicureis. inem

inorii otio indulgentes compus saginare et uni voluptati vivere. DFuis. sopiri dicuntur , Gronovio Explicante in ObT. Iv p. 6o5 ed. Iips , qui aut icti aut

aliunde mente consternati deliquium animi patiuntur et pro mortuis concidunt. Deseribit Seneca vitam h , minia inextis, quam ii Orat.

Carm. I, I, is depinxit: Est, qui nec veteris pocula Massci, Nec partem solido demero de die Spernit, nunc viridi membra sub arbuto

Stratus, nunc ad aquae lene caput sacrae. b. mango Maenalibus, quos COInit, .Ornat, format servoano vitios, ut vendat, Puerorum altor et negotiator.

Auctis enim per Iuxum servorum familiis Moruit his

194쪽

DE BENEFICIIS LIB. IV. II. 14. ID

quia ad alienum commodum pro suo veniunt, non obligant eos quibus Prosunt. XIV. Non est beneficium quod in quaestum mi titur. Hoe dabo, hoc recipiam: auctio est. Non dicam pudicam, quae amatorem ut incenderet rΘpulit; quae aut legem, aut virum timuit, ut EI Ovia

Quae, quia non licuis, non dedit, itia dedit. Non immerito in numerum peccantium refertur, quae pudicitiam timori praestitit, non sibi. Eodem modo qui beneficium ut reciperet dedit, non dedit. Ergo et nos beneficium damus animalibus, quae aut ausui, aut alimento futura nutrimus p beneficium damus arbustis quae colimus , ne sic a te, aut immoti et neglecti soli duritia laborentp Nemo ad agrum co-IEndum ex aequo et bono yenit, nec ad ullam rem, cuius Extra ipsam tructus est. Ad beneficium dandum Inon adducit cogitatio avara, nec sordida, sed huma, na , liboralis, cupiens dare etiam quum dederit, et

augere novis ac recentibus vetera, unum habens

Pro a. unum hasen.e pro ostium. quanto et, cui ρ. Eruit hanc Ie-r ionem Grat. sitis codd. mss. Nam quum vulgatae habeant edd. pristinae r et non habens P. q. M qui, eius codd. Omi tunt et, leguntquct non qui . sed cuιe sed non molistum Prat: at cod. Naκ. praessabat niam, unde Grut. tiniam solici- ter divinabat. Coclex autem Col. . et ipse alioqui bonae fidei a temporibus mancipiorum mereatus fuitque Proindo hoc e Praecipuis quaestus opipari generibus, venalitios advehere Romam et Vendere, quod mangonum

fuit. Cf. Rei temeyeri lib. de hac re doctissimum et Ile'nil opusc. acad. I. IV. P. 12o sqq. r. Legem tuliam, ab Augusto contra adulteriam Iatam. Sriet. Aug. 34. Versus

Ovidii est Amor. III, 4, 4

qui ranno in edd. sic legiatur: Quae quia non liceat, non facit, illa facit. Exquisitior videtur esse Senecae Iectio. non Mi i. e. nori conscientiae s. virtuti suae. a. ex aequo et bono i. Pro pter honestum. extra Q m. quae

195쪽

,so DE BENEFICIIS LIB. iv. is 35.

Propositum, quanto ei, cui praestit, bono sutura sit: alioquin humile est, sine laude, sine gloria, procuέ esse, quia expedit. Quid magnifici est A amaro, sibi

parcer . sibi acquirere Z ab omnibus istis v ra ben fieti dandi cupido avocate ad detrimentum, iniecta manu, trahit, et utilitates relinquit, ipso benefaciendi opere laetissima. XU. Numquid dubium est, quin contraria sit b n0ficio iniuria p Quomodo iniuriam facere, per se vitanda ac fugienda res est: sic heneficium dare, per se expetenda. Illic turpitudo conita omnia praemia in se ius hortantia valet: ad hoc invitat honesti porale essicax species. Non mentiar, si dixero, nemianem non amarct beneficia sua, nemin8m non ita Cominpositum animo, ut libentius eum videat, in quem multa congossit: cui non ''usa sit iterum dandi henm ficii , semel dedisse. quod non accideret, nisi nos i la

dei, dabat: non h. P. Nis q. etc., qua tamen lectio emendationi quam genuinae scripturae similior est.

quae nempe fructum ali- egregio, ut solet, egit lib. quem propter se habet ac IX Lillic. ad Niconi. c. 7 t donati Nullam rem colo, to, et in cautas inquirit. nisi quod utilitatem inde Benelicos, ait A., magis eos traban . quos beneficiis affecerunt, 4. iniecta manu. Ritu iu- auiare videri propterea quod vis veteris, in vindicando illis debetur, deinde quod, vel asserendo, manus in io- vel nulla spe fore ut illi utinetio erati Hino de omni vi tes fiant, illos pro opere

admota. suo habent, aeque ac a I. tumitudo Malae. In- tisices Poetaeque opera nata quasi malignitas supe- sua, perinde ac filios, ama Tat adeo omnia praemia, in- tes , tandem quod vi et eitainenta ad malum Perpe- actione, illo sensa viventrandum. di ae agendi acerrimo gau. a. Amara benescia sua. demias etc. Hinc et Epicu-

Apposite laudat LipIius Ari- rei beneficio amicere quam stotelem, qui de hoc affecta allici suavius putabant. Plui. in

196쪽

DE BENEFICIIS LIB. IV. 15. 16. I 6 I

sa delociarent besneficia. Quam saepe dic ntem a Idias: Non sustineri illum deserere, cui dedi vitam, quem e periculo eripuit Rogat mct. ut causam suam Contra homines gratiosos agam. Nolo : sed quid sataeiam p iam illi semel, iterumque assui. Non vides inesso isti rei propriam 4 uandam Vim, quae nos beneficia dare cogit P primum quia oportet, deinde quia dedimus. Cui initio ratio nou suisset praestandi, ali-4 quid ei praestamus ob hoc, quia praestitimus. Adeoquε nos ad beneficia non impellit utilitas, ut et inutilia tuori ac fovere perseveronius, sola beneficii caritater cui etiam infeliciter dato, indulger , tam naturale est, quam liberis pravis. XVI. Iidem isti gratiam referre ipsos fatentur, non quia honestum ost, sed quia utile: quod non Esse ita. minore opera probandum est. Quia quibus argumen- iis collogimus beneficium dare , Per se rem expetendam esse, iisdem etiam hoc Colla gemus. Fixum est illud, a quo in cetera probationes nostrae exeunt, honestum ob nullam aliam causam, quam quia honestum sit, coli. Quis ergo controversiam facere aude- abit, an gratum esse, honestum sit Θ Quis non ingra

tum detestetur hominem , sibi ipsi inutilem p Quid

autem p

n. lam naturale est . quam Rheris ρravis. Illud est o eodit: Pine. st Grui. adin illi, sed parNis, quod etiana asserunt. ra. pudio cum Grutero.

in libro: non posse suaviter vivi secundum Epicureos, opp. Vol. XIV. P. IOI. c.

b. ed. Hulten.

12 Iidem issi se. Epicurei.

honesum es, a Virtute P stulatur. Collegit, beneficium elle per se expetendam Tem, quia virius est, ea

dandi, Atqui quod do una Mol. V.

virtute valet, etiam de realiquis valere, stoico sensu, manifestum est. Ergo et gratum e II e poscit honestum per se cxpetendum. u. Fbi vis invii m. Iu- gratus quum a quolibet contemnatur, nullam utilitatem sed damnum libi inde eone iliat, sibi ipsi noxius est. L Docent

197쪽

, ω DE BENEFICIIS LIB. IV. IG. x .

autem p quum tibi narratur de eo, qui adversus lumisma beneficia amici sui ingratus est, quomodo id fers putrum tanquam rem turpem fecerit, an tanquam utia

I lem rem sibi et profuturam omiserit Z Puto, nequam hominem existimas; cui poena, non cui curatoro opus sit: quod non accideret, nisi gratum esse per se expetendum, honestumquct esset. Alia sottas te minus dignitatem suam praeferunt, et an sint honesta, interprete egent: hoc expositum est, pulchriusque, quam ut splendor eius dubie ac parum luceat. Quid tam laudabile, quid tam aequaliter in omnium animos reCeptum, quam referre bene meritis gratiam

XVII. Ad hoe, dic mihi: quae causa nos perdueit Z Luctum p quod qui non contemnit, ingratus est. Ambitio p et quae iactatio est solvisse, quod debebast

Metus p nullus ingrato: huic enim uni rei non posuiamus legem, tanquam fatis natura cavillet. Quom do nulla lox amarct parentes, indulgere liberis iubet: supervacuum est enim, in quod imus, impelli. a Quemadmodum nemo in amorem sui cohortandus est,

quem

Docent hoc loquentia. Quid ap. Buhnheu. ad Tim. p.

autem p Ic. dixeris. a , 5. 3. curruore. Homines I. Apud Romanos quidem nequam sua disperdunt, is nutia lex amare Parontes etc. eoque bonis interdicti cura- iusserat. Mosen tameta leto rem accipiunt. At hic de gem hac de re posuillo n alia nequitia serino est, et tum est, non ut hoc ossicium, quae poenam magis quam in quod natura imus, iniun-Curnin requirat. L. Atia gere debuisset, sed ut osticia, officia. exposlum es publi- sine quibus respublica qlia ce ad Oculos omnium: est libet constare Nequit, summa-υπ -γας άγεσθαι, tu ape . tim formula legia compI tam lucem proforrit etiam e teretuT. usitata loquutione do pur- u. Quem modum - e-- pura ad solem examinanda, hie. Stoicum hoc esse, Neo ut splendor patefiat, egre- tamen Aristoteli incognitram

198쪽

DE BENEFICIIS LIB. IV. i7. I65

quem adeo dum nascitur trahit: ita ras ad hoc quidem, ut honeita per se petat. Placet suapte natura: adeoque gratiosa virtus est, ut insitum sit etiam malis, probar meliora. Quis est, qui non beneficus videri velit Z qui noti inter scelera et iniurias opinionem bonitatis assectet y qui non ipsis quae impotentillime f cit, speciem aliquam induat rectip h velitque etiam iis videri bensficium dedisse, quos laesit 8 Gratias ita- Squo agi sibi ab his, quos amixere, patiuntur: bono ques sis ac liberales fingunt, quia praestare non ponfunt. Quod non facerent, nisi illos honesti si per se

expetendi amor cogeret, moribu& suis opinionem Contrariam quaerere, et nequitiam abdere, cuiua

fructus concupiscitur, ipsa vero odio pudorique est: nec quisquam tantum a naturali legE descivit, et hominem exuit, ut animi causa malus sit. Dic enim cuilibet ex istis, qui rapto vivunt, an ad illa quae Iatrociniis et furtis consequuntur , malint ratione bona pervenire p optabit ille, cui grassari et transeuntes percutere quaestus est, Potius illa invenire, quam eripere. Neminem reperies, qui non nequitiae praemiis sinε nequitia frui malit. Maximum hoc hab

mus naturae moritum, quod virtus in Omnium ania L a . mos

a. quem adeo dum nascitur trahit. Est Modit In orutori

Lampad. crit. Vol. U. p. aso emendatio, quum legeretur rquem quum nascurar Et codd. haberent, quemadmodum m. h. melitqua etiam. MSS. omnes Gruteri et I inc. eum Grono-vianis r quoque etiam iis vel his. Unde scribendum iudieat Gronov.: ωstitque etiam iis. Μox anImi ea a omatum 'li-hrorum seriptura est. Pineianus emend. ut mavi causa m. s. Sed non opus est: nam animi auIa eii: per iocum. Per voluptatera , animi recreandi caussa , Polybil ριαὐσων κάοι,. Deinde Dis enim a codd. Pinc, et Grui. quum vulg. Dic ergo haberem.

o. e Ciceronis de ossic. I, Io video moliora proboque,4 manifestum fiti probare Deteriora sequor. mauom. Quis noscit illa s. Gratias -- patiuntur.

Medeae Ovid. Metam. VII, Exemplum iu Tacita Agricolis

199쪽

i DE BENEFICIIS LIB. IV. t 7. 33.

mos lumen suum permittit: etiam qui non sequuntur

illam, vident. . .

XVIII. Ut scias, per se expetendam ess grati animi affectionem , per se fugienda res est ingratum eia set quoniam nihil aeque concordiam Iiumani gen risdissociat ac distrahit, quam hoc vitium. Nam quo alio tuti sumus , quam quod in uiuis iuvamur ossiciis hoc uno instructior vita, contraque incursiones subiatas munitior est, beneficiorum Commorcio. Fac nos singulos: quid sumus P praeda animalium et victimae,aη ac imbecillissimus et facillimus sanguis. Quoniam cetoris animalibus in tutelam sui satis virium ostr

quaecunque vaga nascuntur, et a luxa vitam legre gem,

a. ae Imbreuis simus. Erasmus ιHI4semus, alii di itisi His male imolleolis eodd. . qui per eompendium scripta dabant. hoeillissimus, heuicisD a. bera simias: unde saetio fuit.

veram irrituram, imi cilli simus eruere, 'nam Gronovio. nili fallor . . debemus. Μon hominem imbocillitas. Sic Er simis. Qui in vero codd. mussi darent imhecuta. Grutero placuit imbellia. quam vocem nonnisi apud Gellium Maeto-hiumque ex antiquo historico obviam, restita hosti Insete tiam interpretatur, intextum inferre, sequacibus I .ipsio et Grouovici, stinc re archaismorum. quibus tamen Senecam parum delectatum esse eonstat, haud dubio per oris. Minmaior in antegrestis est ed. Gron. labalana LVPogr. , pro mu

nitior

62. est: quem quum Domi- cum inculcat. Sic ait L Τ, tianus proconsulatu privas- 5 de Ossic. Sed quoniam, ut set, agi sibi gratias passius Praeclare scriptum est a Pla-

est, nee erubuit beneficii in- tone, non nobis solum nati vidia. L animi causa per sumus, ortusque nostri par iocum, per voluptatum, ani- tem Patria vindicat: atque - recreandi causa. ut placet Storeis, hominea XVIII. Por so res fugienda hominum caussa esse gene est, ingratum esse, quoniam ratos, ut ipsi inter sis aliis omne societatis humanae vin. alii prodest e possint. - Slculum eo vitio disturbatur quia de miseria hominum . Nam - commercis. quaedam conferre velit, is Saepe hoc Cicero in libris adeat Lucret. V, uoi R. cle Ussi c. o. c. I, 4, 7 aetc. de Plin. .H. N.. VII, initi, et Fin. lu, 19 sq. tamquam stoi- Orosium citc..

200쪽

DE BENEFICIIS LIB. IV. I 8. as. 165

gem, armata sunt: hominem inibocillitas cingit: non unguium vis, non dentium, terribilom ceteris secit: nuduru et infirmum soci Etas munit. Duas res dedit, quae illum obnoxium, validissimum faceront, rationem et societatem. Itaqus qui par es Ie nulli posset, si seduceretur, rerum potitur. Societas illi dominium omnium animalium dedit: societas terris genitum, in alienae naturae transmisit imperium, et dominari etiam in mari iussir. Haec morborum imp 3tus arcuit, senectuti adminicula prospexit, solatia Contra dolores dedit: liaec sortes nos iacit, quod li-Cet contra fortunam advocare. Hanc toller et uniatatem generis humani, qua vita sustinetur, scindes. tolletur autem, si efficies, ut ingratus animus non

per se vitandus sit, sed quia aliud illi timendum est. Quam multi sunt enim, quibus ingratis esse tuto li-

- cetῖ Denique ingratum voco, quisquis metu gratus est. XIX. Deos nemo sanus timet. Furor est enim metuero salutaria: nec quisquam amat, quos timet.

Tu denique , Epicure, Deum inermem facis: omnia

L 3 illi

obuoxiom, unde postroma litora Oinissa librorum pluatum scriptura obnoxio. Minus eliat ambiguum, si verbum in modio positum esset. sed et sic distinetions inserta faeile intelligitur: exumpta quaedam addit Gronov. cuiquis facile obvia. H. e. quae illum, obnoxium alioqui suiurum, sacstentva id. 3. haec fortes - a Oc re λ. eam, tamqnam PRir num atque de rasorem. Conixa mala, quae fortuna hominibus inlligit, societatemhra mariam multa sapere ponse, quis negat Z Fingas calamitates a fortuna imuit Rsas: societas eas resarcit: auxilia itaque et sol alia infelicibus praestat.

XIX. ipsa Epicuri doctrina de Deo docet, liniac virtutem per se exPotondam Osso. . Letoure. Epicurum, Deum ruit udi auctorem

SEARCH

MENU NAVIGATION