L. Annaei Senecae philosophi Opera omnia quae supersunt recognovit et illustravit Fridericus Ernestus Ruhkopf director gymnasii bielefeldensis. Volumen primum quintum

발행: 1808년

분량: 453페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

211쪽

patetit maria. Hoc loco inte reant, an vir bonusitaturus sit beneficium ingrato, iciens ingratum esset Pormitto mihi aliquid interloqui, ne interrogatione insidiosa capiamur. Duos ex Constitutione Stolia occipQ ingratos: alter ingratus, quia stultus est. Stultus etiam malus Osi: qui malus Elt, nullo vitio earet: ergo ut ingratus est. . Sic omnes malos dicimus, in.: temperantes, avar , linuriosos, malignos: non

quia ista omnia Iingulis magna et nota vitia sint, sed quia esse possint: et sunt, etiamsi latent. Alter est ingratus, quia vulgo dicitur, in hoc vitium natura Pronus ot propensus. Illi ingrato, qui sic hac culpa non Caret, quomodo nulla caret, dabit benesciuae vir bonus; nulli enim dare poterit , si tales homines 3 submoverit. Huic ingrato, qui beneficiorum fraudator Osi, et in hanc partem procubuit animo, n0a magis dabit beneficium, quam .dcco tori pecuniam cresdet, aut depositum Committet ei, qui iam pluribus abnogavit. Timidus dicitur aliquis, quia liultraeli: et hoc quidem malos sequitur, quos indiscret

κ . et 1. interrogasione i. con- saniunt. Sanitatem enim Clusione , ψωρ αατι. cf. animorum positam in trast Homstertius. ad Lucian. II. p. quillitate quadam constan-4O: hip. Nutius. Opponitur tiaque censebant: his rebus

a Stoicis sapiens: omnem mentem vaeuam appetist malum et omne. Vulgus lic t runt insaniam etc. cf. Stob

appellat Stoa, quae . ut im- II P. I 86 sq. Heeren. ed peritum scientiaque caren- I, ipsit Manud. ad stoic. philitem sic vocat. Cic. Tusc. III, Io. Hi, 4r omnes perturbationes animi, ait, morbos phi- x. ntilia - δεμονσὰ

Iosophi appellant; negant- Nam sapientes, qui omninquo stultum quemquam hia hus istis vitiis carent, nuM

morbis darere. Qui autem quam furit, etsi, ut fiamu , is morbo sunt, sani non omnibus viribus contendes senti et omnium insipien- dum est: nec οἰ προκοπω tium animi in morbo sunt: sivo proficientes oinnus in lipientes igitur in- mendi sunt.

212쪽

DE BENEFICIIS LIB. IV. 26. 27. 277

et universa vitia circumstant. dicitur timidus proprie, natura Etiam ad inanes sonos Pavidus. Stultus omnia vitia habet, Ied non in omnia natura Pronus Eae alius in avaritiam, alius in luxuriam, alius in petulantiam

inclinatur. 7 .

XXVII. Itaque oreant illi, qui interrogant Stoia

eos: Quid ergo p Achilles timidus est Z Quid orgopAristides, cui iustitia nomen dedit, iniustus est ρ Quid

ergo p et Fabius, qui cunctando restituit rem , em rarius est 3 Quid ergo Z Decius mortem timet p Mucius proditor est Θ Camillus desertor 8 Non hoc dicimus,lic omnia vitia ens in omnibus, quomodo in quibusdam singula eminenti sed malum ae stultum nullo vitio vacar . nec audacem quidem timoris absolvi, mus: n prodigum quidem avaritia liberamus. Quo- amodo homo omnes sensus habet, nec ideo tamen omnes homines aciem habent Lynceo similem: fie

legit quoque vincent. bellov. Spec. hist. VI, 23.

XXVII. Quum stultus,

stoico serisii, quisque malus sit, ideoque et ingratus illi, ad hoc vitium inprimis Proponso, nullum beneficium esse dandum. a. AbomNibus philosophorum s elis hoc Stoae dogma impugnatum esse constat. Videmus hic, quibus argumentis usi sint ad Stoicos refellendos , omnibus ex usu et experientia desum lis. Quatenus non sapientes. isti viri notissimi erant, essedobobant stulti: quae qriidem allertio pro paradox valere debuit, ideoque im-HOL IV. pugnanda. Nec negari poNoli, dissici Ie fuisso Stoicia, nisi demendo et retrahendo, 'laqueis hisce, in quos se

ipsi induerant, evadere. a. Lynceo. Vnus ex Argonautis, Apharei filius,

Idae fratris, acutissima oculorum acie praeditus Λυγκευς δε ομερια διένεγκεν,

ως καὶ τα υπo γῆν θεωρεῖν. Apollodor. 3, IO, 3. cs. Bu manni Catalogus Argonaut.

oditioni Valerii Flacci p. I 8 ed. Hart. pvaemissus):

unde alii quoque acie OCu-Iorum valentes Lyncei V cati sunt, e. c. . ille Strabo,

213쪽

i 18 DE BENEFICIIS LIB. IV. a . 28.

qui stultus est, non tam acria et coneltata habet omnia, quam quidam quaedam. Omnia in omnibus vitia sunt: sed non omnia in singulis exstant. Hune natura ad avaritiam impellit: hie libidini, hic vino deditus est: aut si nondum deditus, ita formatus, ut 3 in hoc illum mores sui serant. Itaque ut ad propo tum re ertar, nemo non ingratus est, qui malus est, habet enim omnia nequitiae semina: tamen proprie ingratus appellatur, qui ad hoc vitium vergit, hute ergo beneficium non dabo. Quomodo male filiae consulit, qui illam contumelioso vit saepe repudiato 4 collocavit: quomodo malus paterfamilias habebitur, qui negotiorum gestoram damuato, patrimonii sui Curam mandaverit: qim modo demontissime tollabu tur, qui tutorem filio reliquerit, pupillorum spoli, i . torem: sic Pessime beneficia dare dicetur, quicunque ingratos eligit, in quos Peritura conserat.

XXVIII. Dii quoque, inquit, multa ingratis tri-

. buunt. Sed illa bonis paraverant: contingunt autem etiam malis, quia separari non possunt. Satius est autem . prodesse etiam malis propior bonos, quam bonis deesse propter malos. Ita, quae refers, diem, solem, hiemis aesitatisque cursus, et inedia veris a tumniquis temperamenta, imbres, et fontium ha

quem Plin. II. N. VII, 2 , tionem negotia pertinera icerone tesse, Narrat per- docuit Ernesti Clav. Cie. . vidisse centum triginta mil- h. v. chargo dyassaires etc. Iiuis palmum ete. XXVI H. Nec ideo dii, ho 3. Conuumelion , convi- minosque aliquid boni pu

ctorum amata illimo, mala- blice dividentes, eulpandique Proinde tractatione sunt. utenti, cui saepe uxor To- I. tempe mensa, milior pudium militi reegotiorum, quam aeitatis tempora et ges. qui res litesque alienas lenior aura. Furtis It με administrant: layrriuis an- etc. Favonius ineunte ve tem ad pecuniariam tracta- Te, etesiae aestate ei . Os

plina

214쪽

. DE BENEFICIIS LIB. IV. 28.

179,ssus, ventorum statos flatus pro universis invenerunt: Θxcerpere singulos non potuerunt. Rox honores dignis dat, congiarium et indignis' Frumentum publicum tam fur quam periurus et Adulter accipiunt, et, sine delectu morum quisquis incisus est. quidquid aliud eli, quod tanquam civi, non tanquam

bono datur, ex aequo boni ac mali ferunt. Deus a quoque quaedam munera in universum humano g neri dodit, a quibus excluditur nemo. nec enim Poterat fiori, ut ventus bonis viris I Cundus Get, contrarius malis e commune autem bonum erat, patere commercium maris, et regnum humani pueris r

Iaxari. Nec poterat lex caluris imbribus dici, ns in Μ a malo-

a. quisquis Inessus M. Sic omnes Pinc. et Grui. eodd. mss. Beete. Unus Lipsius in suis libris mss. . quorum fides tamen dubia est . quisquis clxis est. invenerat, cuius quidem Ioetionis salutas vel inde constat, quod adeo Iudaeos ad frumentarias donationes ab Augusto admissos Philo tradit in Iegatione ad Caium. Facile itaque en ad intelligendum, hane lectionem eodd. I.ipiti nihil nisi glossema parum eruditum esto. quod genuinae lectionis locum immerito occupavorit.

Μox commune auism bonum erat bona est Ieetio quum tamen 6onom scriptum iis rict esset, hinc Bono seripserunt nonnulli. ut superiu1 c. X III. b. erat obnoxiom pro obno-aelo , observari E Gronovi. Contra Gruterum, qui communa causerendi eata) iatilem hono errat Praeserro maluerat: at Seneca communi bono scripturus suiuet.

Plin. H. N. II, 47sq. Nostris quisquis incisus es, in ta-

navigatoribus hi satus Itali hulis nomina eorum incide- appellantur alii the mon- bantur, inseulpebantur, qui mons, Ies venis d'allias: deinde telleras acciperent, alii the tradewinds. CL quibus monstratis oleum Iam a Bruce'a Voyage to aut quidquid distribueretur Abyssinia lI. e. 4. p. 43I ed. nacti sunt. CL Lipsius ΕIe

angi. honores munera P - Ctor. I, 8, qui totam hano blica, e. C. consulatus. - Tem eleganter Pertractavit.

riarium, donativum, con- Attigit quove erudite remnabat oleo, vino et pecunia, Salinas. ad Scripti. H. a.

quae populo inprimis sub To. a. p. 776.e esaribus dividi solebant.

215쪽

iso DE BENEFICIIS LIB. IV. G.

S malorum improborumque rura defluerent. Quasdam in medio ponuntur. Tam bonis quam malis condum tur urbes: monumenta ingeniorum et ad indignos perventura publicavit editior h medicina etiam se i ratis opem monitrat. Compositiones remediorum salutarium nemo suppressit, ne sanarentur indigni. In his exige centuram, et personarum aestimationem, quae separatim tanquam digno dantur: non in his,4 quae promiscue turbam admittunt. Multum enim refert, utrum aliquem non excludas, an eligas. Ius et furi dicitur: pace etiam homicida fruuntur: sua repetunt, etiam qui aliena rapuerunt. Percussores et domi ferrum exercentes murus ab hoste defendit:

legum

b. medietna etiam Detiralis 'em monstat. Omnes eodd. se habent. quod cum Gronovio reeopi, proptolea quoque, quoniam et apud alios et allud nostium uius verbi do mea cina et remediis sol lorinis eli. e. c. VI. I 6. S. Ep. XXII. r. XXVII, 8. L, 6. LXXVIII. A, etc. Vulgata erat: ministra: led de medicina. medico aut remediis hoc verbum . quam tum equidem memini, non tu usu suit: etsi probo letam. de servis usurpatum esse. Μox vulgata fuit ante Lipsium et Gruterum: Da forι omnibus dieitur. Codd.. omnsa IM et fori. omissa voce omnibus: unde Ius et furi dieIeiar egregio Eruit Claud. Puteanus . cuius nolis, quos auetoribus a seleetis adscribero solitus est. edidit autem ipso nullas, i es Iocheri Gelebri lexicon h. v.) interdum usus eue videtur

Lipsius. 3. Quaedam in medio etc. Ferrum exercobant vasto Otiaodum sunt communis Cyclopea in antro e nam ibi usus. ut urbes, libri recen- eli, ferro cudendo occupatites, qui apud Sosios Doros- erant. Sed uti poetis exe τε librarios proliarent cui- cere idem est quod IaceIsere,que. Non ut civi, sed ut satigare, i. e. crebro move Itomini haec parantur. re , frequenter risu are, 4. Percussorea el domi multum es Io in aliqua rei ferrum exercentes. Facile ita h..I. varior vis obtinet, in oculos incurrit, loquen- frequenter uti ferro, gladio di formam , ferrum exerce- ad occidendos homines. AN re, non eodem soli su hic us tigit hunc verbi usum

216쪽

DE BENEFICIIS LIB. IV. M. 29. I 8 Ilegum praesidio, qui plurimum in illas peccaverunt,

proteguntur. Quaedam non poterant Ceteris contingere, nisi universis darentur. Non est itaques quod do istis disputes, ad quas publice invitati sumus: illud quod iudicio meo ad aliquem pervenire debet, ei quem ingratum thiam , non dabo. XXIX. Ergo, inquit, nec consilium deliboranti

dabis ingrato, nec aquam haurirct permitim, ne viam arranti monstrabis p an, haec quidem facies, sod nihil donabis p Dillinguam istud: certe tentabo distinguer . Beneficium est opera 'utilis: sed non omnis opera utilis beneficium est. Quasdam onimiam exigua sunt, ut beneficii nomen non occupent. Duae res coire debent, quae beneficium emciant. Primum , rei magnitudo: quaedam enim sunt infra huius nominis mensuram. Quis beneficium dixit, a quadram panis, aut stipem aeris abiecti, aut ignis accendendi factam potestatem p et interdum ista plus Prosunt, quam maxiina: sed tamen vilitas sua illis, etiam ubi tempore facta sunt necessaria, detrahit pretium. Deinde quod potissimum est, oportet a cedat, ut eius causa faciam, ' ad quem volam perve nire beneficium: dignumque eum iudicem, et libens

a. ad qxem volam μ. Sie eod. Naa. Cateri et edd. ωolabam, quod tamen o Nolam postea sacrum esse videtur. mori loci immemor. PEN

cussores, qui ab aliis conducti, gli handiti, in viis etc. hominibus vim inse

runt.

XXIX. Nec omnia, quae ingratis dantur, sunt bene

ficia vocanda. I. Benescium - utilis.

Haec sunt pure stoica , indefinitione boni obvia. Bonum autem est, quod prodest, ot quod omnia ratione praedita appetunt. Stobae. ΙΙ, 7 P. 78. 94 R., το σῖονωφελεῖν. Opera utilis it que est genus, cuius species eth beneficium. rei magnia ludo Ipectat ad momentum, dignitatem rei , quae inprimis alicuius saluti consulit.

217쪽

,ga DE BENEFICIIS LIB. IV. ag. So.

id tribuam , porcipiensque ex munere meo gaudium. Quorum nihil est in istis. ds quibus loquebamur. Non enim tanquam dignis illa tribuimus, sed neglugenter tanquam Parvar et non homini damus, sedc humanitati.

XXX. Aliquando daturum mo stiam indignis quaedam non negaverim, in honorem aliorum: sicut in petendis honoribus quosdam turpissimos nobilitas indultriis, sed novis, praetulit. Non sine ratione

I. sed humani ali. Ex Aristotelis dicto ap. Stob. Floril. 35 de homi ate p. uua M. Gesnex. I guri 15 3 ex Trincaveil. expressae) haustulia, qui culpatus, quod improbb a Iiquid dedissol, οὐ τω ανθρωπιγ, ἔφη, αλλα, τῶ οι θρωπίrs. ipsa haec verba Senoca reddidit: at Herodes Atticus apud Aulum Gellium IX, 2 pulchre immutavit in re parit Demus, tuquit, huic aliquid

aeris, cuicuimodi est, tanquam homines, non tunquam homini. L. XXX. Indignis tamen quaedam esse danda in ho

rtorem aliorum.

1. 2 Dis homi ub , qui primi e familia Uua ad ho

nores Pervenerunt, E. C.

, Cato censorius, Cicero, Marius. non stae ratione cadat. Hac sententia motus ignovit Iulius Caeseae

Atliotilentibus, qui Caleno tradere se noluerant ante proelium Phariaticum, post illud domum se trHentibus :, sacra multum , inquit, deliquillis,

et nonnisi mo, tuis vitam salutemqua debetis. Dio Cals. 43, 14. Ciceronem inlium - paser 3 Factus est Cicero hic iunior a. u. consul suffectus propter no men Patris, quem Augustua

magni secit. Dio Cait' bi, I9. Middiston in the Ille os Cicero sin. defendit cum ab iniuriis, quibus multi eum

affecerint et veterum et re centiorum s Version. germa

Meierotto de rebus ad a Ctorem quosdam ciasticos per

tinentibus dubia , Bemlini 78b, in quo egregio libro inde a p. III quaellio haec: cur M. Tullius M. F. Cicero

bene natus a tanto patre minus bene institutus, era dite tractatur. Cinnam et

ipseim Cn. Pompeii ex stia nepotem. Vid. do Clementia, 9. Fuit vero .iste Cn.

Corneli iis Clima magnus odidit artias consul a. u. 7. 3

218쪽

DE BENEFICIIS LIB. IV. M.

sacra psi magnarum virtutum memoria, et esse PIuras bonos iuvat, si gratia bonorum non eum ipsis cadat. Ciceronem tilium quae res conlutem iacit, nisi pater Z Cinnam nuper quae res ad consulatum recepit ex hiatium, castris p . quae Sextum Pompeium, aliosque Pompeios, nili unius viri magnitudo p tanta quondam, ut latis alte omnes suos etiam ruina eius attolleret. Quid nuper Fabium Persicum, c aius osculum Etiam impediret viri vota boni, face dotem nou in uno collegio fecit, nisi Verrucosi, et Allobrogita, et illi trecenti, qui hostium incutIioni Pro republica unam domum obieceranti Hoc debemus virtutibus, ut non praesentes Iolum illas, sed

a. euIus Ucutum etiam impodir e viri vota Boni. Haee es vulgata usque ad Muretum . qui Pineiani coniecturam. editu. cutam retiam imραri νDabant, i in textum recepit. Codd.

ram ollam inpodiri ae Dea boris i alii inrodIMI diri. Scripti quidam inentiuntur vulgaino. quam tueor. 'it si sensus: impuritas hominis tanta est . ut adeo osculum ei ' votis vim demat preeamii virorum bonorum. Non soluari profanis βεβήλοιι praesentibus vim procum suarum minui putabant . quare ilIud notum e Udi profanum vulgus Pt arco Horat. III Carm. 1. x ; led adeo hoc Oseulo. Aelior itaque est vulgata quam illa aliora : nam haec vulgata etiam Uspieit

ad sacerdotium, qua bie Fabius persicus iungebatur.

eum - artoueret. Sextum nota sunt. Non debemus

Pompeium Sexti suum, qui colamus. Paullo aliter u Monsul fuit a. u. 718, quo rat. III Carm. 24, 31 sq. Momine et alius item consul Virtutem incolumem octi- cum Sext. Appulrio an uo mus, Sublatam ex oculis quo Augustiis obiit 767. quaerimus invidi, et. Vel ej. Plures ex duabus aut tribus Pal. II, 92 Praetentin inyi- Pompeiorum familiis consu- dia, praeterita venerationωIes suffecti su exo, quorum a persequimur: his nos obrui, Suetonio, Tacito, Dione Cas- illis inlliui credimus. Co i

lio etc. mentici fit. rem orationis ex Horatio:

a. Quid nuper Tahium duxisse noster videtur, iu-Perscum obiecerant. CL dico etiam Mit scherlichio, ad 1 I, 2I, 4. Iuvenal. Vill, qtii inulla limi Ita attulit 15. De sente fabia omniae larga, ut solet, manu.

219쪽

,M DE BENEFICIIS LIB. IV. So. St.

5 etiam ablatas e conspectu colamus. Quomodo illi id egerunt, ut non in unam aetatem prodessent, sed beneficia sua Eliain post ipsos relinquerent: ita et nos non una aetat grati simus. Hic magnos viros genuit, dignus est tisneficiis, qualiscunque Estr dignos dedit. Hie egregiis maioribus ortua est: qualis mque est, sub umbra suorum lateat. Ut loca sordida repercusu solis illustrantur, ita inertes maiorum laq-rum luce resplendeant. XXXI. Exeusare hoc loco, mi Liberalis, deos vois Io. Interdum snim solemus dicere: Quid sibi voluit Proridentia , quae Aridaeum regno imposuit y Illi putas hoc datum p patri eius datum est, et fratri. Quare C. Caesarem orbi terrarum praefecit, homunem humani sanguinis avidissimum , quem non aliterfluere in conspectu suo iubebat, quam si ore exc a plurus esset p Quid Z 'ergo tu illi hoe datum existimas patri eius Germanico datum, datum RVO, Proavoque, et ante hos aliis non minus claris viris, etiam si pria vati paresque aliis vitam exegerunt. Quid Z Tu,

quum

XXXI. At Dii, qui indi- Tiberii frater, quem Taci-gnis beneficia dant, excusari tus breves et infaustos P debent. Et si pleraque Iau- puli Romani amores appul-dabiIia, ait Lipsius Tecte, Iat. proa-qus ad maiores et notanda in nostro, hiu Claudiae gentis spectat: tamen locus una eum seq. -- nam Tib. Claudius, Liviae pite, inter eximios et sapien- maritus prior, recte Lipsio. tiae altae est. Observante, neque fama, I. Aridaeu , notus M neque fatis nimis illustris Nandri M. frater, matre im- fuit.

pari Philinna, saltatrice la- a. Quid p Tu, quum Tissaea. CL Ptolemaeum faceret, R. providentia. Athenaei XIII. p. 578. a. Tune ignorabas illum fuisse Curtius X, et sq. Fuit homo hominem probrosissimum Τimbecillus et hibax. Caium fortuna tamen in illo Scau-Caescirem Caligulam. Eius rum illum senatus princi- - D malas Germanicus, pem, euiua Cicero tantst laude Di iij so by Gorale

220쪽

. DE BENEFICIIS LIB. IV. St. 3a. x8S

quum Μamercum Scaurum Cos. faceret, ignorabas ancillarum Itiarum menstruum ore illum hiante m. ceptare P Numquid enim ipse dissimulabat P numquid purus videri volebat Referam dictum tibi eius in se, Squod circumferri memini, et ipso praesent laudari. Pollioni Asinio taeenti, obscoeno verbo usus, dix rat se facturum id quod pati malebat. et quum Ρoiationis attractiorem vidisset frontem: Guidquid, inquit, mali dixi, mihi, et capiti meo. . Hoc dictum suum ipse narrabat. Hominem tam palam obscoenum, ad fasces, et ad tribunal admisisti Z nompe clum veterem illum Scaurum, senatum principem cogitas, indigno fers sobolem Gius lacer . XXXII. Deos verisimile est, ut alios ind8Igenistius tractent, Propter Parentes avosque, alios pro

R. faceret. Sic emendaveram. quum et Lipsium in hane paris. vulam mutationem rod fae ros in faeerea incidisse vidorem. Illud enim nullum sensunt fundit idoneum et quid antem duis rius, quam haec omnia εd fortunam 3 Praestat tamen eo' ιM retiner E: h. e. Liberalia. . tu ipluin consulem iactum vidobas. a. Dooa ωersianile est etc. Umnium coad. et edd. leetio 'ante Μuretum . qui emendavit textum, aut potius Senecam, . . ipsum Deoa τι ore, ειο - nulla mutationis ratione reddita.

Iaude saepe meminit, T de quo es. Manutius ad Cic. spexisse videtur. Da hoc Epist. ad famil. X, 3I: qui Mamerco Mauro Iaudat Li- hic memoratur, occurrit psius Taciti Annal. VI, 29: interdum apud Tacitum. Mamercus Scauros, insignis Pati πάσχα ιν est obscoenum nobilitato et orandia caussis, Verbum nequitiae, cniua vita probrosus: III, 66 om exemplum habes ap. Sue-Probrium maiorum Vocatur. ton. Tib. 45. Quidquies impuriIsimus ille homo Tub meo. cf. ad III, 27, u. Tiberio periit, et Lamilia I. Deos Derismus es , vi Scaurorum in eo ost olli - tractent. Est enaIla-Cta narrante Seneca Sua- ge, qua Latini Atti eorum

sor. .. more noto accusativis uti

3. Foltioni Assinio filio interdum amant, fer elli- oratoris et historici clari, Psin, quod ad exponendis

SEARCH

MENU NAVIGATION