장음표시 사용
481쪽
terum quidem in sanitatemniterum autem in augmentum accedit in ternis
tibus:ubi nullo beneficio me ad I ea ouaue δmentatio uidetur a principio intrinseco tu in Iibro de gemeratione habi ine Aua couciliti erraque ition contradicta:prima quia grauia ut dicitur octauo physicorum: mouen ssu.rura emerate de potentia et sentiali: a remouente prohibens de potentia accidentali hie auten dicit illa moueri ab ipsis area a pricipio intrinuecoro ita uidetur contradinio Secuda quenso est:uula idemns in plutibus egritudinibus infirma corpora lanail a principio intrinsecolui cum nantur per crisim riatur alcimovit no uidetur alictallo senapaea principio extrinsecti 1ertia questio est quia dicitur in libro degeneratione principiu motus auomenti esse incipio augmentabili ergo augmentario habet principium nainlacum. Hae sunt tres questiones optes quas Aueroes m 'Soluit autem Aristoteles breuibus dicens dAd haec interdum αlalpsiis mutantur Et paruo facto in exirenis.hoc est in iis quae sunt extrinseca motu: alterum quidem in lanitatem:alterum autem in augmeritum accedit Ecce quomodo Aristotcles utilitia moueri interdum a seipsis sed non nisi iacto motu in externis licci paruo:o quasi insenis bili Mouentur ergo Mirabile ovaugmentabile a seipsis non simplicita excluse omni mo/tu externo:is facto motu in externis paruo vinsensibili uident mouet a seipsis.at raula obleula cum sunt perina ovsiaenarum Aueroes Solutces mer. autem ti per ordinem solvit questiones c primo ad primam dicit' cus intendit dicere disterentiam inter principium motionis in stis non dicendum est ad disti neuendui inter ea, quia hoc est ellentiale. Cum hoc semper inuenitur in eis. ω uult diccre ut misi uidet tiro oraula ela
r laco motore mouentur Silerumca , motore mirinseco:o, sic potest saluati disternita.Sed
ad uerbita taui physicorum non repondet hic Ised alibi dixit enim in libro de lubstanil σι
his:Aristotelem uoluisse in octauo libro physicorum grauiaci leuia non moueri per se: laeta inues a motore intrinseco pra se quidem notu animalia mouentur:quae nullo to motu extra mouentur grauia aut leuia bc rem aura sorinis eoru:sed non prest:quia tocurrit alliquo modo motor Atrinsecus ialtem in initio motus Adsecundat respondei Aueroes insanatioti critica inotorem esse omnino trinstruma mobili: quoniam icorpus evrotum constat partibus dissimilaribus:quarum una principalis est conrum igitur fit ianitas cor ipsum sanum mediante calore naturali cixtera membra languida alterat ad sanitatem:&se sit sanitas a mo/tore extrinseco quia a calore naturali dissulba corde ea ratione qua ianu est. Ad tritam respG de meroes in augmentatione motorem propinquum ut cibum uenire extra. Remotu uero esse in psio augmentabilitqualis est calor naturalis:qui est in membro auumentabili haec Auer uerum ci ntrahax sum in motu locali :l.
detur limiliter a rin peripatheticos principium motus localis in alati est eor: fm Calenti est Dubitenonea
cerebrum&sic inter motorc&rem violaviusdetur distinctio impanes. Preterea non uidetur contra α.
rario malo cur aliquid possit se localstremoueres m leo quodlibet sui: non alterare nee augπel ne aliquo alio motu movere Nam de potest ecte in actu Δ inpotentia: vita nomι motu hoc latiuicit Solci argili de aqua calefacta quae reducit se abso motore extrinseco. ιDuam etiam contra olutionem secundaminam cibus non uidctur motor:tes res quae moues ac Valore naturali Onquoqulmr,l imaaiadi naturalis talor uidentur agetia Proxima in umone di non emota ut iri libro degeneratione dicitur.pro Definis Auctociant di riciles siquis tamen asticeret doctrina Au ls:t russet dicere ad primam bene
in motuqoca' uidetur distinctio inter moucco motu ira partes quado mobile est dii similare:ub inmobile est simplex ou similarcilotu potisse moves o molliat alterablIeisi nisi dim 'IT: se vimiΠQ;lui rati partiuest distitinio intre motore:&remmota.Adsecudam
intim diximus taundo physicorum ideo nilui posse se alinaremel aupoetaer se: laurensic genreare:quoniam alteratio:&aumolunt genoatio localis nec principalitermee dispositive est gnatio de aqua uso caletacta re eius reductione plura dirimus inistro de gnarione ovin libro physicoru:&quindecimo ad rationes secla dubitations dictau ad prima Auci appellatsecibu motorem in aualancipis quanto alterat stomachum cum in ipsem Pie ut patetici stomaclus laguidla.
482쪽
uel locutus est sm opinion cVulgi qui cibu uolunt esse diqd nos auget. Ad secunda dicoda
animam ct calorem elle agentia remota:quatenus non augenti nisi aliquo addito:ega enim illo ad hoc ut augeant. Tamen sim ueritate calore anima sunt proxima agentia in auctionee sed ducuntur remotatqui egent aliquo ad hoc:ut agant.
Et cum idem si sanabile:&aegritudinis susceptiuum zsi quo quidem sanabile est:
mouetur:in sanitatem pergit Sin autem quo aegrotabile est in aegritudinem
Duo dixerati quoni unu est nihi a motore intrinseco possie alterari uel augeri alia d a mouet
in loco:no nisi a motore in trileco moueri. ideo prio ais gnat 23 ire nihil pol alterari, motore intrinsecta uel a se:& uidetur facere hanc rationem:quia idem est susceptiuit utrius' cotrarii ut idHanabile est suscepti tu sanitatis ela fgritudinis.Ergo tu ex parte subiecti ad alteret illinu moueri nHpossit restit agens extrinsecutquod ita ad alterii quod non ad alterum moueat.Vnde ratio Aristotelis firmatur in tribus primid est adem sit biectum in alteratione est susceptiuuli trius contrarii ut lanitatis Negritudinis:&augmenticu decrementi. Secundum es motus diuersos quorum subiectum est unum proficisci a diuersis motoribula parci duodecimo meta physice ovoctauo eiusdem Tertium motores diuersi non pos Iuni esse intrinseci et quacar Orix:mammesi tuerit eiusdem generes ad contraria eiusdem generis mouentcs non enim moruens ad aegritudinem c mouens ad sanitatem possunt esse in eodem sanabili simul ut omnib' constat ex his patet ratio si enim idem alterabile est utriusq; contrarii susceptiuum ut ex priι ma sappositione patet:& non possunt motus dluetsi eiusdem generis este a motoribus intrin/isis uno uel pluribtis per alias suppositiones:ergo oportet est a mororibus trinsecis:quo munus mouet ad lanitatem:alter ad aegritudinem: inquit cucum idcm sit sanabile ev aegritudiι Dis susceptiuum si mouetur quidem ea ratione qua sanabile est linsanitatem pergit. Si autem moueruriquo aegrotabile est:ln aegritudinem uenit. et stippic tu rationi:ergo oportet este duos minores: alterum equo mouetur ea ratione:qua sanabile. Alterum ea ratione qua egrotabulestu cum sint duo diuersi: runt extrinsectivnonanirmseci:&sic suppleta est ratio
Magis autem graue leueq; horum in cimis principium habere uidentur propte, reas, horum materia propinquissima substantie est.
Nunc secuncto assignat causam cur grauecvleue suoriim motiatim principium habent intrinis eum:& ait hoc esse quia horum motuum materia est substanti:x liue forma a lementorum propinquillima Unde inquit magis autem graue leuecphorum scilicet motuum seorum in scipi sis principium habere uidentia tapropterea q, horum motuum materia propinquis lima substatile est. Et per materiam intelligit instrumentariam qualitatem:qualis graui est grauitas ct in cul leuitas. Per substantiam autem intelligit sermam substantialem grauis culcitis. iasi di catldeo grauia in seipsis habent stiorum motuum principium: quia qualitas instrum tarta motus eorum elisormae eorum proxima illam sequens immediatcic, ita grauecvdeue ad mlum sunt summe inclinata:& per consequens non egent motore extrinseco inclinante ipsa ita ad unum motum:quod non ad allum Graula ergo sunt unius motus c, illius qualitas instru mentaliter motitia: Nub a Culus illa est instrumentum sunt reliqua mouentur intrin. sic t ergo haae ad hoc ut moueantur nullo egent motore extrinseco iacus autem in caeteris motibus uidetur in illis enim qualitas instiumentaliter motiva non est proxima Que Auer.eo sormae: nec intrinseca ut superius deduximus. Unde Aueroes altri, quia qualitas moti ιmento rauu ua est prorima substantiae graulum cu levium: de cum acquiritur aliqua pars orae aegrauis aut leuis statim cum illa parte acquiritur motus ad suum locum rubi nisi aliquid impediat mox existit ideo nullo alio egent motore extrinseco In civieris autem qua litatibus requiritur quia non oportet id quod est suscepi suum sanitans mox cum sit: sana ιrl:cv id quod est sulceptiuum albedinis: mox cum sit:fieri album. Non enim qualitas sanatiua est proxima substantia sanabilis torporis Nec qualitas albedicis induc tua corpori proxima est quod est albedinis susceptiuum:& sic patet diffserentia.
483쪽
Signum autem est:quia latito absolutorum cst: dc motuum generatione uitlina. Quare utim dc hic motus ecundum substantiam primus crest,
Elus quod nunc proxime dixerat:affert signumdixerat enim localem motum esse proximum substantie eius quod mouetur: quatenus qualitas instrumentaliter motitia est proxima sub/stantie: reddit nunc signum i motus localis sit proximus dbstantie rei:quae mouetur ex hoc quia latio est denumero ab lutorumquatenus nullo addito nec sublato rct com tere poteli vae mouetur:loralis enim motus nec abicit nec addit substantie rei:quae mouetur Est praeteirea ultimus enerati e morum motuum:&per consequaens sin substantiam e persectio/nem primus:& ita substantie rei:que mouetur proximus.Inquit signu autem est sciliccta, motus localis sit proximus substantie res:quae mouetur quia latio ipsa absolutorum est iapple copetens psi mobili nihil abiciendomitillet substantie addendo Et motuum cateroru3 generatione est ultima Animal enim ultimo post exteros motus ambulat ut dicit octauo physicorumare cv hic motus utica l)m si ibstantias primus erillac pli mobili proximus:& se nullo alio extrinseco eget ad hoc ut sit ex hisce patet primosmnium mobilium couenlcntia:sec opspi
cua est eoru di'crenuarc terito constat ex utram parte causa di coae. Aueroes autem in cal Gς comenti collixit disterentia inter motu aialium ev motu alementorum quoniam in xlcme ς0to' mu'tis mouens: c id quod mouetur sunt idem subiectivcv dii Tetiit ratisietat in animalilius distcrctre curatione Ex hoc duo excerpsimust primum est a lementa aliquado actu moveri:quar pri' rempore non fuerunt in potentia ad motum uitium generans simul dat semam ct motum cosequentem sermam sublato impedimento Hoc enim in casu potentia tempore non priaecedit m nascundum artementa a minieri aliquando:quar prius tempore tuerunt in potentia ad motum quod dupliciter patet:primo ratione habita ad potentiam sientialcm quae cst in materia sul contrarii Secundo ratione habita ad ipsum mobile persectum ex completum du detinetur ab aliquo haec qua re o 'tauo physicorum omento quarto
Cum igitur aer quidcm ex aqua sit:& ex graui leue: In superiorem locum uenit si In siptore loeamul autem est leue de non ulterius sit:sed illi,cst, perspicuum igitur est quonia insulsum id quod potentia est adactum proficiscens:illucvcnite castantum ad tale ubi actus est dc ipsius quanti 5 ipsus qualis do sitis ubi Eadem autem est causa etiam ut id quod terra st: ex id quod est ignis moueantur in ipsorum loca nullo impediente Etenim alimentum cum prohibens:& sanabile cum dctines non fuerit:confestim fertur . ex mouet tias id quod a principio secit:&id quod subtraxit:aut id unde resiliuit ut dictum est in primis sermonibus In quibus determinavimus nihil horum seipsum mouere dictum si igitur quam ob caudam Enim sertur unumquodq; eorum:que feruntur:& quid est suum in locum serri. Autem Que Auer co/
Aueroes hunc linim pulchre introducit:altst Aristoteles nunc perficiat sermonem demonstra mento xx. . tionis quo ipsa cclementa mouentur ostcndens qua ratione mouentur cv q. non mouent ex se inresueritate: sed amotore extrini co inquit cum igitur aer quid ex aqua sit: cu uniuei sali
ter ex graui leue in superiorem locum uenit eo ipse quod fit, Cuius rationem addite inquit si mul enim est leue:&non ulterius fit:ac nec ulterius proficiscituri sed illic est:ubi suus est natu/rallis locus, quare sicut ex graul incipit fieri leue ita illud leue se stirsum incipit facere:& sicut si time in parte: sic subtollitur sursiim in parte cultatim sicut completur: ita cito sublatus est fur. sum. Ex hisce insere id quod est potentia mobilcicum procedit ad actum motionis ad id deue ιnlre:qdestius persectio:ut si ad motum auctiois proliciscitur: ad quantu uenit: ci si procesit ad alterationem: ad qualedeuenit:&si procedit ad morum localem:deuenit adibi: ita ut quo admodum incipit uenire in actum motu, esic se facere incipit in terminum motus. Et ut gene/rationem motus compleuit: sic persecte erit intermino ad quem ipsius motus inquit perspicuit igitur est:quoniam liquod potentia est ad actum proficiscens illuc uenit id est uenit in actu3 qui est cius quod mouetur peclectio. deuenit die cv ad tantum Si proficiscitur ad actum auctionis. Deuenit cv ad tale si proficiscitur ad actum alterationis ubi hoc est in quo
tanto cla tali est cla actus ipsius quantici 2 actus ipsius qualis: Ulpsius ubi . Quo
484쪽
Dubitationes.sesurio prima Alle solutonis declarato ostedit idem esse in m locallevinquit eadem aute est causa etiam ut id qd terra est exad quod misistis cantur in ipserum loca nullo impedicntc:c o sit eadis ratio ostedit dicensi enim alimentum cum prohibens:& sanabile cum detinens non tumiae filam sertur supple insuli terminum c mouit etiam re id quod a principis secti supple ipsum grate ut generans supplecosestim remoto impedimento,c mouet etia cx til quod subtracili impedi, mentu supple confestim aut id unde resiliuit ipsum graue etiam mouet confestim supple. otii uiolento. uidlatum est in libris physicorum ubi determinavimus nihil horum scipium nouere. Quare ut in caeteris motibus nillil scipsim mouet: sic limotu grauium nihil l ipsus mouet:& ut in caeteris motibus sublato impedimento mouens mouer ipsum, bile conlallim nrcrminum motus: sic in motu grauium culcitium deducto impedimento mouens de intrentuestentiali ut gemmans mouet mobilesii sum uel deorsum:& remouens prohibens in et depotentia accidentali etia confestim deducto impedimento:& uiolentans similiter deducto in sedimento conscium mouet suum mobile.Sed dices in uerbis Aristoteli, uidetur corura dictio nam superius uoluit graulic leuia scipsa moueret quatenus mobile non est in mimila ad contraria: hic aurem ait dictum esse in sermonibus uniuersalibus nihil polle seipsum mouere, a potest hic esse dictum grauiae leuia mouere sede potentia accidental liquae non praecedit tremotum ipsum .at in sermonibus uniuersalibus dixit illa scipsa no mouere det micetia centuli: nec de potentia accidentali:qua: pra cedit actum ut diximus:& dicemus. Dcindeipylopaici inquit dictum est igitur quam ob causam fertur unumquod 'orum quae seruntur: quid stsuum in locum strii. Quo uero ad uerba a iunci uerba illa A VI ID UNDE RE siti Vl Γ:quidam intellexerunt de motu uiolento qui sit perri flexionem: quomodo prclatis uet pilam per reflexione: dvadeo dicit:&ad unde resiliuit id est id underctflexa sunt ipsa prolociae Aueroc autem dicit Aristotelem uoluisse ostendere in toro hoc textu di fercntlas interiblum motum in locockalios motus locales:qui sunt animallum: quia animal est animaliti linon moueturrista autem no sunt grauia neet leuia donec sint in loris: ha Auero . Sed cottalia dubitatur:na graue postu recepit sermam substantiale ζsemper est graue: similiter a leue, Quare tam in locis: s extra loca semper sunt talia: solitus sum dicere per graue cx lcue Aut/mem re Aristotelem intellexisse graue cv leue cum omnib' uis prosci uoibus:que sibi cosmiat naturaliter:quarum una est locus cum igitii grauia siunt extra loca:cis uidetur deesse caperieci naturalis:que est locus igitur non eli graue perscctelm Omnes pei sectiones tam natura
les: iraccidentales. Quare nisi grauc fuerit in loco:nunderit graue is omnem persectioncm Aliter etiam diximus aliquando'aelementum extra locum nuncirile purum lita semper habebere rationem mixtile ita nisi sit in loco: ntinua lementum purum cile potest.aelementa cis dum est in aliorum regione:lemper habet non nihil coplexionis extrance bene ergo ait Ataro xlementum extra ic in non esse tale nisi accidentaliter: hoc est per quedam accidoetu similia ei:& non simpliciter c pute animal uero omni in loco est rei aiat ex perfectit in suis Psectioibus naturalib'.Secudo Auer tacit inlcrone in talib'corps in corpus ac iri aliqui
pane serme statim ac trit aliqua paric ipsius ubista ut cusorma copi bitur: im ubi coplcbit: ergo potaia adforma: c potina ad ubi est eade subiectos corpe a quo est fallo. I, cratio cέ P exemptu explanaimas aqua fuit in potata leuis:o in potentia ad locu superih icuit igni
simul est igniscvsertum ecce quomodo pol ita ad letni ci ad locu superta simul fuit in aqua: no in igne:jsiarsum sertur:cium generatur hax Meroes:sed contra dubitaturiquoniam de crur ignis in sphaera terrae ex oleo tunc patet non ita cito Iesu sum:sicut gnat:qula natio usubito:& motus sursum fit in tempore praeterea non est manifestus quid intelliga sit ratum datur de serma: rtantum datur de caeldentibus conli quentibus sormam, Recenticio dicunt intelligendum esse de igne: qui sit in loco generationi tua conuenienti Est enitalo cus conueniens generation ignis convexum acris:&locus conueniens generaticni aeris cor
fit ex alterC:l deci oportet ignem fieri ex suo aelemento uicino. Quare propositio illaco T. nis intelligenda est a lementis ipsis gentus in locis suis generationibus conuenientibus: LV exponi ut dicemus id illenti Aueroes inflat propterea aliquando diximus Aristotelem palocum sursum intelligere totum ipsum spatium: quod est inter concauum lunanti Maiiam: ex qua sit:uerbi causa: la ignis generetur in centro terrae lacus serium erit totum llum uersus concauum quod est inter centrum: ciccncauum: ex hoc pacto esus prcpes
485쪽
victur uera .cismus eumpcisursum esse intelligendam regionem ignis tantum: cla dicti ham aelementum nullum purum esse extra proprium locum: nisi cu tuerit in loco ei naturali extra enim locum uidetur impurum ac in lementatu aliter etiam dici potest propositionem illam ueram esse nisi aliquid prohibeat.modo cum apud nos ignis sit: non subito sursum est: quoniam aliquid prohibet scilicet medium resistens ablato autem medio resistente confestim
ita cito licui generatur:ltacito erit sursum:quoniam tunc motus erit subitarius sicut generatio
ipsius Ad se dam dicendum communem illatae propositionem tile intelligendam inicio mentis quantum id est quot gradus agens dat de serma: tot dat de consequentibus: limtatis autem intelligit quantum dest quot gradus dat deforma uel dispositionibus formae: tot dat de consequentibus uel de di positionibus facientibus ad illa. Vlterius Aueroes uult in simpli, Ilud Auer. cibus idem esse sublecrum motus ex subiectum sormae,c:differre tamen ratioci seu preparariCe notatum. in animalibus uero subiectum serme aliud est a subiecto motus. Sed dubitati quia subieci ums,mae est materia: subiectum motus est aut forma aut compolitum ex materia cx forma ergo Dubltatio non sunt id Fraxerea de animalibus uidetur falsiimtquoniam in illis idem uidetur subicctii forme ch subicctu motus Vorpus enim subiectum est tormae animalis:& sublectu motus elus/dem potest defendi nam persublei tum motus intelligit illud:inquo est potentia elleluialis Desensio ad pluin motum, cu tunc est uerum quod dixit. Nam subiectum motus hoc pacto est materiarct haec est subiectum serma dister autes praeparatisie id est ordine:quia talis materia pri tuo est subiectum formae: ct secundo est sub lectum motus mediante forma nisi sitim diens ad secundam dici potest subiectum motus in animalibus esse cor si non absolute:sed ut affectum pro illo motu uidelicet ut membra sunt exiccata re dura Iubiectu uero formae est materiarquae est subiecitu generationi R di sic patet ditierentia. Vlterius Ati eroes ponit disterentia alio mo Aliud Auero. do inter motum grauiu cu leuiu .ck caeteros motus:qula in caeteris motibus impediens nonia notatum bellocum quod enim mouetur ad nutrimentum uel sanitarciimpossibile est impediri per aliι quod.at graue cum mouetur deorsum: testim pediri Vltcilus Aueroes ait Aristotcle inter Aliud Auero, monibus uniuersalibus duobus locis declarasse nihil moueri a se:quia in septimo cuin et auo notatum. Iibro physicorum:aliter tamen re aliternam firmita, in octa an septimo enim arguit suppo. nerulum primum motum quasi per se manifestum Incet auo aut pbauli ad primi motui se deueniedaequare certius uoctauo demo stratio illa laabet Vldo Auer. Q si tota Aristote. ItimGAuer. ratione epylogando reducit ea adsermasicometransmutabile tral mutatur ad simile:aelemen notatum.
ta sunt transmutabilla ergo a lementa transmutant in simile Vlterius argutturalemcta tras mutantur ad simile .aelementa transmutantur ad loca propria:ergo loca ppria sunt similia celementis: cv ita patet aelementa non moueri ad eorum loca: nisi quatenus sunt simillacu aelemetorum perfectuva:ha Aueroes.
Dit Teretias aut Meaq circa ipsa accidui nuc dicamus, prio Igie dcterna inatu sit ut oibus uidet :graue de limpit id esse qd cibus substat leue aut id qd oibus supeminet Simplr aut dico dc in ip genus respiciens cin ea bus ambo non in sunt ut ignis quis magnitudo nisi serte aliqd aliud phibeat ferri sursum uidet
terrea autem dcorsum eodem autem modo de celerius quod maius est.
Diu ruaerent declaraulticu qua ob causam se si serti in sulipsius locu at nuc pponit desintre prauock leue primo.kdo ex derintlloib' datis reddere cau/-him eoru qallis accidui. lnut disterit lasaut supple by definitio es graulse, leuis costat ni edicam'. laclo loco curamue dicam'q circa ipsa accidui. na de natura bonais desinitionaestae Uubitario p ipsas soluant oes'ones:d rei desiniis accidui:& reddat ahium accideret tu, I polita inicit c ordine ex turdado deunitionestali tamen tales uelle daretquae omnibus antiqs uidenture inquit primo igitur determinatum sit supple de graui cu leui definitive ut omnibus phylolo. phi antiquis uidetur dcsinit igitur grauediccst dei Iesimpliciter graue zqd omnibus substat: hoc estute Onit Aueroes quod sub omnibus quiescit.leue autem stipple etiam simpliciter scini Auer coquod olbus sutaminet hoc est ut Aueroes inquit:quod si per omnia quiescit.Sed occurres nam nux XXVi' questionem quid res ipsa est precedit quaestio an res ipsa est si igitur definit graue simpliciterrcvlcue simpliciter pilus an hae sint debuit declararer cul Auerces rei pondet aliqua corpora esse radia sudatus declaratus est: ubi demonstrauit terram quiescere sub Omnibus corporibus. quin
486쪽
imamrcit omnibus mindi partibus ad medium msicli similiter declaratum est esse aisquod talem us:quod omnibus supereminet corporibus quae recte mouctur:qualiscit ignis:&ue non fuit nectitarium idem nunc repacteaeu sit suppositum lam Animaduertendu i m Metist supinus in primo di tertio libro Aristoteles graue ex leue aliter destiis ut dixit eri graue elaillud quod mouetur ad medium leue aurem quod mouetur a medio ccce quomodo desini nones eiusmodidit Serunt nam praesentes dantur perquietes: praecedent per motum siccida animaduertit Aueroes differentias inici ha dcfinitiones uult enim definitiones prasentes clpa quiciem lsignanturetes Ie uolores di magis naturas grauisti leuis demonstrantema sint ille quae pri motum daritur caulam autem asteril quia motus a lementis non competcre uiditur nisi aliqua ratione uiolenterriqules uero eis est omni ex parte naturalis no enim motus alcanetis inesset nisi medium relii eret quod ab paliqua uiolentia fieri non potest pnxtora motus inest dum a lementia non est purum cu persiectu a quies inest: sis selementia o . ni ex preest complatim allignari potest alia causatquare praesentes definitiones:qua per quietem dantur:lini uertores c potiores quia datur per causam finalem motus:quies enim est finis mollis: modo sinis est pollisma causarum tertio animaduertit Auctore has definitiones no csse iscntialest nec allignatas per proprias dit Terentias:quia distoentie latent: proptara loco minaccipiuntur actiones prosi siccntes ab lpus. Animauerterdum graue simplicita ella sic definiendum quod est illa quod omnibus simplicites substat. cv leue simpliciter; domnibus .mpliciter supereminet uerbum enimum liciter dinci poni ita indefinitione ut ponitur ex parte desiniti ideo Aristoteles exponit quid ipse uelit per simplicitct quod indesinitione est subaudiendurcum enim dicitur graue simplicitcresse quoes omnibus simplietici lubstat cla leue simpliciter:quod omnibus simplicita supereminet:queritur quid intelligit per omnibus simpliι cito superem inreci& romnibus simpliciter substare: Aristoteles igitur stipsum explanans inquit simpliciter autem dico suppleuel omnibus substare: uel omnibus supereminere o in ipsum genus respiciciens:quasi dicat simplicita dico lecundum genus non enim leue simplis citct est quod omnibus corporibus ta sui generis salici ius generis supereminet:quia La septemineat artementis quae sunt sul generis: non supereminet corporibus celestibus:qua sunt aliterius generis similiteriora licet subitet omnibus elementis:quaedunt sui genoismon substare dicitur corporibus celestibus: quae sint alterius genciis. nec relam illis dicitur superci: quare simpliciter eminere uel implicitre substare quod ponit ex parte definitionis dicitur adponus rei lclcnssippi e suorum corporum ci expcinens simplicit re, ex parte res quae denti ut
hoc est quid per graue simpli:&ridi leue simpl intelligat zaddit c in ea supple respiciens quibus ambo scilicre grauitas ct letilias simul non insunt:ut sunt aer Δ aqua:quibus gr: ultas ciue
ultra insunt.ues facilius omni potest ut Aristoteles exponat quid r simpl:citct intelli eat:
qel intelligit a parte desiniti hoc estriditelligit per simpliciter graue&quidi simplicit cricveci uult simplicit graue elle intelligendum:quod in genere grauium obtineis immum prata cucul nihil admixtum est deleui simplicite leue uero esse intelligendum quod in genacita Dium tenet gradum summum di nihil grauis admixtum habσ:cvnocali simpliciter aut e uel grauciuePleue dico evan ipsum genus respiciens hoc est quod in genere grauium uel leuis; obtinet summum:&quibus ambo grauecvleue supplenon insunt:sed graue est ita grai quod nihil leuis habre: cvleuella leue ut nihil prauis. Meroes autem per penus intclligit locum: qui est genus omnium locorum:qui sunt ursum di deorsum.&sie per simplicitet graue est in telligendum illud quod ingenae locorum grauium obtinet insimum, leue simpliciter quod in genere loco ii leuiu obtinet summu Sed circa haec dubitatur ait enim simplicita praue esse uel impliciter leue: lno instantam ergo graue in respectu culeue in respectu eriit quibus ambo inertit:<a aq grauitas culeultas inerit simili ex aeri . hoc aut nococederet Aristote qaqdlibet artemau est simplex c purii in sua spi undet Aus.c ut mihi uidet inult tal distinctionc copositio est duplex altera: l est diuersem unio in quota tertio alicta est da copa allo ciusde ad diuersa: l m qua plurib' denotalloib' appellat . utili git Auer. media celemc a dici coposita coparatioe ac denotatiOe: no alit uni :& sic coposita dici piat simplicia: traxi exepta expost d, ut lenis ipsi quis magnitudo siue portio dicit leuis simplhq a nisi feste ait ad alia Plii beat: sen i sursu uidet: vi locu ucire emincet illimu terre aut stippi equis portio dicit grauis
simpli qa nisi sorte aliqd alid phibeat ferri deorsus uidelic in locu infimus uentre.addit eodeaut mo suppla 2 celen id seri uel sursu uel deorsus qd mal est in grauitate: uti leuitate Auc
487쪽
roes aute sipre Iis,uerbis inquit obsigni, pq, gnis est leuis sine aliqua grauitate est quia quan/to ignis maior erit:tanso uisum ueloilus serium Addites ignis sici compositus ex graui ιtate cla leuitate non contingeret hoc scilicet ipsum uelocius seni sursum: quo maior estes: quia proportio graui cu leuis ad cuiusn utroq; corpore scilicci magno cu paruo stet adcm:ac cum in eo sola sit leuitas:ideo quanto ignis malo est tanto iactotius sursus icti ecce quomodo Aueroes uult Aristotelis nerbii habere locu supposita simplicitate ignis: quia ubi ignis in simpleX
ualet Q quanto maior sectat: tanto uelotius ferturriubi uero elici quoddam miritu non ualctri, quanto et se malor:tanto celerius sertur lignum erat miratus est plumbo ct non deorsum tant tundem celerius sertur. let instar scontra hoc quia avnim uelotius .lcscendit ipsa terra: ta/men est mixtum. tu uero consideramam instantia non eli ad rem.
Alio uero irrodo graue xlcuc sunt:quibus utra i insunt quibusdam enim& super
eminent:&substant: ut aer x aqua.Nam simpliciter quidcm neutrum horum leue est uel graue terraqnidem enim ambo sunt leuior, que uis enim ipsorum
pars supereminc ipsi. igne autem graui ora subsidet nim ipsorum pars quar tacunq; sit, Ad se ipsa ucro sinapi iter aliud quidem est graue: aliud aurem cue. Nam aer quidem quinulus sit aqua ipsi supereminet aqua ulcmitiam quantula tueritne i subsidet:
Transit nunc ad definiendum grauecvleue in respectuic desinit sicut insimul non scorsum sin pulum ut secti de graui ex leui simpliciter:quoniam ex quo sitiat media: subeunt sine unius deficibilis in it alio uero mo suppla a graui cu leui simpliciter graue ex leue undisib utraquae insunt rix est utraque qualitas letilias uidel3c grauitas, hac cst definitio crgo mulac 'leula inrclpectu sunt:quibus tam grauitas ulcuitas inest. Et reddit causam quare utraque qualitas culcriorii inest: Eo quia aliubias sutamines, aliabus substat ut aere aqua: incet n. terrae: lubitant igni, inquit quibus si n. c sutamina ut terreis: ox substat:ut igneis cupio exempludicens ut aere aqua dixerat ho dici aliter grauia ex icula: ideo allignat causam quare Laec dicuntur aliter graulae leuia: ex eo quia simpliciter neutrum horum leue est:uel graue quia ambo sun leuiora ipsa terra: v igne grauiora inquit dico supple hac aliter grauia cwlcum ab hisque sunt simpliciter talia: nam simpliciter quidem neutrum rorum leue est uel grave. nam terra quidem ambo sunt leuiora quaevis enim pars p tu ipsi crre surreminci. igne aut sunt praἈulora lii blidet eth psoru pars qua tacti sit ipsi igni ergo sint graulici lcula ad aliud atq alid ela sic culca eoru utracpqualitas inest non quide compesitione ut diximus: sed denotatioeo respectia..Sed occurres sinit acr&a a dictitur grauia dileuia resipecti extremorutandicii minigrauia ch leuia comparatine ad se ipsa simpliciter custorium I ndo mistote. ad se iosa uero implicitet id est seorsum sumit. n simplicitcr P Ioac scortum sumpto aliud quid est graue alia autem eum nam aer quidem quaru lustiis sit omni aqua: ipsi sui minet:crgo dicitur leuior a ia uero quatulauis suerit onii aeri subsida ergo in grauis ad aere quare luxc dictitur graulacla leuia in respectu tam simul sumpta ex ad extrema comata: a seorsum simplicito acceptat ad se relata. Aueroes autem assignat signum quo aerem me aqua cuiorem minoscitur: quia cori a Que Aura co
quibus aer predominatur aquis supernatat ergo aerest ictator aqua: cvaqua grauroraere Sic a mento. XX dl,
tra lixe dubitabis sertalle primo quia uel leuitas aciis est intensa ut octodia a re ipse uel remissarii est intensa:ergo aer erit Icuillimus simpliciter:& ita omnibus supereminet. Sin antem te missa:ctu ergo sibi grauitatis cqua admixtu cui oppositu Auer saltauit proximo comi tos undo. Si grauiscv leuis dicitur aer comparatione: grauitas culeuitas in eo crunt relationes: quare non erunt principia motuum ut quinto physicorum colligit potest dici qualitate; quaare dicitur gnavis cladiis:dit terre specie a leuitate ignea:c grauitate terrea, haec n.ama qualitas siue sit dicenda leuitas siue grauitas est intensa ut octo in tali natura obitato sequitur aeres per hanc omnibus supereminere quia est intensa ut octo ut aerea est: non autem simpliciter. Ad secundam dicendum aliquid dici comparatione polle dupliciter intelligi aut intrinsece ratione sundamenti:uelut simile ratione fundamenti est albus ratione albedinis: aut extrinseceratione relatiols ut simile extrinsece ratione relationis est simile propici similitudines. tue dico aerem cx aquam dici comparative grauia v leuia intrinsece propter qualitates quae Lint tundementa Mectuum Et non e citiustae propter relationes i
488쪽
Q noniam autem dc caeterorum alia quidem grauitatem:alia uero icultate habccipat et cam quidem dii Terentiam:quae in sinplicibus cstiliorum omnii causam esse ex eo namq quia aliud plus aliud minus illorum sunt assccuta alia corporu
gravia:alia leuia erunt. Aueroes sic introducit obrecteaeum dedit definitione grauiscv Icul tam simpli saerin in re
cra:transit ad allignata caulam accidentium:quae insunt mixtis propter limpii radio enim erat tertium propositum pricordinat tamen eurinam hoc modo,quoniam mixta si ni gra Dia uel leuia propter simplicia quae in illis, edominaturildeo dicendu est de accidentibWilmi liciuste enim erit dictum de in identibus mixto si primo ergo intait mixta esse talia. 'pter unpliciaest ex hoc quid agendi sit de simplicibus:colligit linquit quonias autem c calciorum s mixtorum alia quidem grauitate: alia aute leuitare lubent:pater ea quidem dinerentia quae in simplicibus est horii om ritu corporum mixtorum causam elle, cur alia graula:alia te uia sint A quod mixta sint grauiacvleuia propter simplicia declarat diuens eo nam Musa aliud pluraliud minus illorum implicium ipsa mixta sunt alsecuta:alia corporu mixtorum a praedom lmo enit grauia:alla I ia .patet igitur uerum te mixta esse grauisiel leuia propter simplicia lignus enim leuius est plumbo:quia deleuibus a lemculis plus est in ignos in plu aurum uero ut Aueroes inquit grauius aderrargento:quia in eo est plus de terra oliu auteleuius vino:qa in eo plus est aeris. Quo uero ad uerba attinet uerbu illa IN SIMPLICIBVs antiquae transsationes habit NCOMPO si Tl siquod unde factum sit ignoro taxo est hasynthetist hoc est silinplicibus:ideo iunioribus tuit errandi cauta.
Quare de illis dicendum est aeaetcra enim illaptima sequuntur: quod quidem re
cos oportere lacere diximus qui ob plenum graue medic ut Sob uacuu leue
Declarauit mixta esse grauia Δkleuia propter differentiam simplicium:quoties in illis pnaesunt. ex hoc concludit quod facturus est:allerens solum de simplicibus se uelle ageretquonia cis mixta sint talia ob simplicium pra domin sum satis de disterctiis ac accidentib' mixtorti dicetur. si de accidentibus implicium erit dierum .inquit quare de illis simplici dicendu est:cur' cauiam assignat dueras cameramimmixta illa prima Isimplicia sequunt:sunt enim ut elatu est mixta plagraulic, leuia ob simplicia addit hunc ordincm debuille seruare democritos: qui graula ob plenum:&deusa ob uacusi MIe dixeriit debent enim illum de accidentibus pli ni clauacus Gerciquoniam si de accidentibus mixtorum satis erit die rei m. Aristoteles ergo ut Aueroes inqiiit prae termisit tractare accidentia mixtoru:& tantu Instinplicibus inuti accidentiucaulas. haec de intentioneideca ordine.
Accidit itaq; eadem non ubiq; grauia leuiaq; obdit Terentiam primorum uide ri Dico autem ut in aere quidcm grauius erit lignum talenticon plumbo innat
aeo in aqua autem leuius. Quod di uise Aristotelesipotest esse dubitat lolecontra di potest esse lema: cum P
si ii loqui de accidentibus mixtorum propter disterentiam simpliciuinunc hcc facit proponit enim accidens PRIMO:secundo illius causam reddit erit ergo problema quam ob cau/sam lignum centulibrarum est in aere grauius plumbo unius libriae in aqua uero econtra plubum unius librae est grauius ligno centum lsbrarii.Inquit accidit itaq eadem non ubi ira Dindrusam ob differitia primos uideri.&rpter haet uerba uidet haec dubitat lo cotra dicta dirim' e inmixta re talla o ter simplicia:athuc ita es io uid me, hoc expoli die dico aut ut in aere quide grauius e fit lignum talenti l plubo mnario Pa a aut e tra lignis talent .ruleutus est plumbo mnalao. Dches sciren alenum talentiae si semper est plumbo Gnatam grauius dicitur autem in aere grauius:quia in illo uelocius sertur u plumbum In aqua uero levi' quia in illa uel non sertum uel tardius mouetur. hinc Auer sali Arirtotes Ila per grauitate intellexis Ie tardita cin leuitate uero uelocitat. Quo uero ad uerba attinet talentia iam: talu
to deducitur.es autem talentu nouna ratione acceptu ut plintus inquit: tamen hici pondere centum librariam assiumpsimuS:quia quouis modo exponat tir: non, ert. nata iam uero de
ducitur m n hoc est mina libra una Gl xx. hic uero pro libras accepimus:quia quouum do exponatur:dit scientiam non facit in re.
489쪽
Causa autem estKnoniam grauitatem habent omnia praeter ignem in leuItatem praeter terram terra igitur re qua te a plurimum haiant: ubii grauitatem habere necesse est aquam autem ubit praetcrum terram dc aere&praeterlinaqua&terra. soluit Arestoteles pblema cu suppoliola a lemcta habere prauitatcstarte ignem: na aer aqua cuterea grauitatem habent secundo iapponit omnia habere leuitatem praeter terram: nam ignis aer c aqua leuitatem habent Ex his concludit terram ou quae plurimu terrae habent ubi grauitatem habere:quoniam in igne aereo aqua grauitatemhab. t. secundo cocludit aqua tibi. grauitatem habere pratos in terra:ubi leuitatem habet tertio concludit aere ubiq; gratillatein habere pratostin aqua culina:ubi leuitatem habet inquit causa aute est quoniam grauitatem habent omnia praeter ignem nam aer aquari terra grauitatem habent hames prima suppositio ponit sexundam dicens culeuitatem praeter terram leuitat enim ignis aer c a qterra autem bla rultat: haec est l. da, Ex his excerpit prio terra ct terrea ubiq; grauitarcio inquit terram igitur cv quae terrae plurimum habent ubiui grauitatem habere necesse est ubi quia in igne cretaquae teri a si aetem tu in sua sphaera grauiter ut dicetur. deinde ponit secudum excerptum dicens aqua 3 autem ubiq; praetern in terra: ubi leultat:grauitat enim aqua in regione ignis:&in regione aeris cuini ira regione ut dicemus, solum autem in terraiciti
tat. ponti teriliam dicens curacicin praeters in aqua cuterra:ubi leuitat .grauitat enim in re/gione ignis: Iesin propria regione ut dicem Pigni f. ut . aer. ut si aqua ut ii terra. Di. X. Aiadstuertendum', Aueroes dicit omnia aelementa praeter ignc suis in locis aliquam trabere grauitatem praeter ignem:aliquam ut dicit ex non iampliciter:qualem habent ea eorum loca: sed
aliquam quasi diminutam. hine Themissil.q. tollitiir:arguit enlmThcni istius si a lem talarherent grauitate suis in locis: in illis starentu lolcternielut cum stant extra ea qd soluit Aue/roes per hoc a lementa suis in locis no habent grauitatem: simpli. 1lcris id aliqua3 qua est facilitas quaedam:qua mota in illis deorsus facilius seruntii usursum . quare per grauitatem aliquam Aristotel intelligit ae litate 3:qua mobilia facilius deorsum silursum seruntur,c hoc Aueroes declarauit ex proiecissesed de his postea
Sua enim in regione omnia grauitarem habent praeter ignem:ctiam acr.Signum autem si quoniam plus trahit insatus uter uacuo.
Duas suppositicus esciquarii prima erat omnia a lemcia suis in locis grauitate habere praeter ignem secunda uero erat cuncta leuitalchabere praeter terra Secunda quide relinquit uel aut notam: uel quia patere declaratione prima luel'i: ia illa nobis non deleruit: prima probat argumento lumpto ab utre infato:quia propria in aeris regione d num trahit proponit ergo
primo suppositionem re inquit sua enim in regione omnia grauitalcm habit prero gno se ult prima suppoitio addit etiam aer supple propria in regione grauitatem habet: le quo quis pollet ambigere:& hac ratione speciatim exemplum at signum posuit de aere dicens signus autem est quoniam plus trahit inflatus uter in propria regione ipso uacuo: c hoc ut addit simplicius modo uter sit pelle tenuissima confectus:ut mcbrana illa nullatenus promoueat, hine patet prima suppositio.
Quare siquid plus aeris habet ci terrae&aquae:id in aqua quidem alio leuius m
aere uero grauius esse contingit nam non natat quidem super acrem natat autesuper aquam
Lipnum talentiaeum plumbum nataeum
ae xii aer aqua V aqua niterra tu terra in Ex his soluit problema ev reddit eausam accidentis quia a B uitalentiam mari aere habet uirtutem motuum deorsum ut XX quia in eo aer ut Mi cu aqua ut Flagici terra ut triacia deor
490쪽
psi illud esse exemt,lumrcv non signum veruin quia exempla ponimus ut sentiant qui locvt. secundo dicit Aristotele supposuide utres este tenuat lime mobrarae adeo ut non promoueat plus1aer. Themistius uero credit utrem esse ex cralla ad modus pellicula hac breuiter in co/mento colliguntur:sed an uera sint, Dubita est nJ paruum Auciora dubiu hoc dis Ibluit in pre Anelenita me senti mento:& insta comento xxxlx.unde hic ponit hanc coclusionest media a lemcia pro dia in propriis prils in locis grauitent cvleuitent comento uao XXXta ponti aliam uidelicet licet haec me sphaeris graui/dlatilementa graultent dk leuitent propriis in locis:tamen in illis magis grauitant: prima con tent. clusionem tribus rationibus poclissimu 3 confirmauit prima quia aer descendit a regione ignis: cvalcendit a regione terre cvaquae:ergo aer grauitat cvleuitat in loco eius medio. secunda flasagitta propudia mouetur sursum cladeorsum in aeris regione ergo aer trahit sursum di deorsus ita leuitii ex grauitat:tertia sit lignit culus aquae terra sint aequales aquae& erta et qui x sunt in plumbo: ct ignea quo pars sit equalis in utro Haerea uero sit caupla in ligno ad parte aeream plumbi casu isto muto: constat in regione aeris ignum eiusmodi citius dcicendere plumbo:& non ratione aquae e terrae:quae in utroq; limi equales:nec ratione partis ignee qasta non trahit deorsum:&in utro est equalis ergo ratione partis erre. quare si lignum in aeris regetone citius plum adestendinaer sua in regione grauitabit secundam conclusionem
probauit comento XXX ix. primo argumento sumpto ab utre inflaro secundo quia aeria.
turaliter descendst ablato subterposito prater naturaliter uero ascendit ablato sepopositio tuc arguo omne naturaliter descendes ablato supterposito: c, uiolenter a cndens ablato supcropolito naturaliter sua in sphaera magis graultat: a letallat Sed aercv aqua sunt eiusmodi. ergo suis in spructis naturaliter magis grauitantilleuitat tertio pars leuissima animalis grauitatui spiritus: non ratiOeterra :qula est omni ex parte acicus ergo ratione aeris.quarto in acrectaqua sunt causa grauitatis magis licuitatis ut comento illo probabitur ergo in suis spha ιris magis grauitabunt a cultabunt. Ultimo tunc ea quae in sublimi apponian id corsum non sacile mouerentur. Haec Aueroes in comeniis haec questio specialis uidetur ina lementis me/dlis non enim Aristoteles dubitat de igne cla terra aeum dicat ignes leuem esse tantum & nullo modo grauem: terram autem grauem ει nullo modo leuem recentiores tamen ampliant que,stionem ad omnia a lementa ut pater, Themistius autem tenet in sphari propriis nultu celo mentu grauitare uel leuita e extra in loca illa cocedit c grauitare obleuitare. ut ad loca eoru nueniant. Utitur ratione ut Aucroci retulit:quia si grauitarent:tunc in eorum locis uiolenter quiescerentinam si grauitarent naturaliter deorsum descenderent: ergo in eorum locis uio/lenter starent. huic fauet textus d cum igitur flat ex aqua aer:& omnino ex graui leui reo ipso sursum uenit: c non ulterius sit .sed illic est quare aer cum ponitur in regione aquae uel terraelmoxicultat:cum autem in proprio loco collocatur: mox stat:&nullo modo mouetur lyraeuterea idem confirmatur signo sumpto a natantibus cum quando sub aquis natant: Anultu 3 persentiunt pondus insuper nos qui incolimuS in aeris infima regoine grauitatem aeris nul/lo modo percipimus:quare ipse nullo modo grauitare uidet sed iter hos potest poni cocordia ideo debes scire grauitatem accipi pol se pro qualitate:qua aliquid dicitur formaliter graue clapotest sumi pro actu secundo quo grauedicitur actia moueri deorsum tertio sumi potest . dispositione qua dicitur actu resistere et quod ipsum sursum trahit:uelut uiuere potest sumi pro eecv pro operari dii ipse resistere corrumpenti Tunc dicerem saluo mellori iudiciol primost elementa media in suis pharis sunt grauia di leuia sermaliter grauitate sumpta pro ipse actu pri
mot& hoc tres rationes presentis comenti probant Secudo dicerem a lemcnta media .ppriss in spheris non sunt grauia nec leuia grauitatec leuitate sumptis pro actu secundo, Phocitat rationes Themistit. tertio diceremo artementa media in propriis spheris grauitat capiendo
frauliarem pro dispositione qua illa resistim potius illi quod ipsa sursum trahit deorsum clari probant rationes Auerois comenti.Xxxlx.ck signum de uire:& argumentsi eiusdem pethae e tollitur contradictio in dictis Aristotelis: nam Aristoteles hic cv. xxi .ptima particula: γρ
detur tenere illud idem:quod Ue aliarult.xxv. uero particula problemate xii tenet oppositum ait enim utrem tantum plenum quantum uacuus a quere librati tu uero per haecc:qua: dsximus:tolle contradictionem.Si quis tamen uellet substincte media ae lementa non granitare grauitate secundo modo dicta pro actu secundo: ut multi sentiunt facile pollet respondere
rationibus in contrarium factis ad illud enim de utre patet non usae quoniam fortasse UM