장음표시 사용
461쪽
ltabitur declinariones:habet ac Monem hoc enim non conuenit uerbis: cinnam prece
Phulicum. De praes cxleul negotium est negotium de motu opo est physicum inquit quia
ment dam tmr uult habere minorem uidelicet q. degraulo leui negotiuest demotat menta motu m .grauitas quidem mctiis deorsum:leuitas sursum imi com
es ione Id simul cum conclusione addit desectum m mi*m.
oo utuntur quidem ipsorum potentiistri per omnes intelligit physicos antiquos quali Lat
erunt nisi pauci sic antiqui re dixerunt quo di Gnde in m Ma
lcant quouem illas potentias non desintcrunt mon recte lociati sunt. Addit Arre omnes
Ide esitis ibus istorum aliqua tentasse:sed Aristotcles uult paucos remossit
nivonibus de illis dixissie quia persecta definitio est quae est apta remouere ini neminiacimo nem accidentem in rerutquario physicorum meminit Aueroes comento rigesimo primocipit deaurina mento undecimo visu
Videstites istar ptimo quae ab aliis dicta sunt:dubitantes ethain qu anc distribuere ad hanc considera id dicamis: quod nobis
de ipsis uidetur. Conclusit de grauiduamicisse nego luminysicum<a ad ipsum spectare quilem phylolophiam At nunc quem ordinem uult tenere ponit: ovat se uellen ra eoue ab aliis dlena sunt: et dicere dubitationes huic proposito necessallas et demum polita ait se uelIedicere opinionem:que sibi uidetur de his inquit uidentes igitur primo: qu ballis dissum:dubitantes etiam quaecunq; diltribuere ad hanc considerationcm est nec tiarium: sic tandem di id dieamus' quod nobis de ipsis uidetur hic est ordo in dicendis Addit Aucrocith Aristoteles dicendo esus opinionem:dabit tales desinitiones istorum: ut omnes ques res
Graue item dcle aliud quidem simpliciter,aliud autem ad alterum dicitur so eorum enim quae grauitatem habent:aliud quidem leuius:aliud aurem grauius dicimus sicari ligno es
Posita intentione saluto ordine nunc exmultur cv primo oroponit distinc lanein pandam de raulet leui cisuit duplex esse grauae ex leue:quoniam aliud est tale simpli ita: alid tale ad alterum quod dicitur tale in respectu graue simpliciter est terra : quod omnibus subest Leue uero simpliciter est ignis quod omnibus eminet naula ex leuia in respecti sunt aqvacvaa:quae ad igne sint grauia ad terram autem leuia inquit graue traca leue aliud qui aDmpilalter allud autes in res crastilem harae distincti eri Aristoteles quass ab exemplo quo utebantur antiqui .c inquit eoru enim quae grauitatem balientaliud quidem leuiustaliud autem grauius imus esse:ut ligno aes vicimus est graviusci Ilenumine leuius:hax est distinctio Aueroes autem illa uult graue in re era si illud: In quo non est pura multas neca pura leuitas 2sed unum*:quia des est alio grauiusnatet alio leuius.Sed dubitarescotra'MNuoniam magis c minus non disterunt specie ergo muc a reiectu non disteri specie graui simpliciter pro hac parte faciunt uerba Aureolis inscrtus mento sexto tibi uult simplklter grauesc graue in re ectu non dit terre nisi si magis' inna:&ira non disserunt specte potest diis et leue 1 Ioue in respectu pollunt intelligi aut a
462쪽
mixto aut in simplici celemento Si intestigunturin mixto:sile non dii Teriint specte: sed solum secundum gis minus:uelut lignum euuulusere:quia utrum esticite leuitate eiusdem species sin autem intestigatur insun pliciae lementci: Iacclit 3 cmntlpecie, Nam imitas aque .clareuitas aeris disserunt specie di grauitas ictroce grauitas aque etiam specie clueterunt.
De his quidem igiciar quae simplici dicuntur:m Ulla prioribus dic tum est sed de his quae ad aliud no nim dixerunt quid est graue: quid est leue sed quid grauius: 'quid leuius sit in his qua grauitatem habent
Obiter addit antiquorum insurgi lentiammam antiqui non de duplici graui sermone secerant
sed de graui culcul in respectii: Nubium in mixtis corporibus:quae habent grauitatem ch lcul/tatem monaurem desinapisciter graui culmi inquit de hi, quidem igitur grauibus 'ev leuib' quae dicuntur simpliciterinil ill a prioribus dictum eli Sed dixerunt de his graum c leuibus quae dicuntur ad aliud:quae sunt talia in respectu:huius reddit causam: c inquitmon enlmindest grauecu quid est leue simplicita dixerunt sed quid grauius ex quid citiust quae sint allain respectu:& non supple in omnibus:sed in his qua grauitatem nabent .ut sunt mixta ipsincla sic duplex fult antiquorum insutricientia: primo quia non de omnibus grauibus ola leuibus dixerunt:quia solum de his inr pectu .Secundo quia de his dicentes: non in omnibus dixe/runt sed limixtis cla non in simplicibus:&ata non dixerunt de graui ex leui in respectu ael tuentis:sed in corporibus minus.
Magis aut perspicuum est ut a me, dio semper apta sunt serri Quedam autem semper ad medium Horum autem
id quidem quod a medio sertur: sursum dico ferti, id uero quod ad mestum
deorsum. Posuit distinctionem de graui ex leui cu probauit illa aliquo modo ex his quae ab antiquis dicebantur: nune autem illam probat ratione elucati e ueritati cons a Dicitum est enim gravem leue esse duplex simplicitericvln respecturbatqm alla mouetur simplra medio alla simplr ad medium Que simpliciter a medio serii/tur: liaee sunt simplicita Icilla. eu ad medium simpliciter mouenturillaec sunt limplici/ter grauia inquit magis autem perspicuum erit id quod dicimus hoc pacto hoc est supradicta dissinctio quod est letie simpliciter:&graue simpliciter mapis patebinc exponit quomodo magi patebit: cuinquit namqueciam a medio sempo apta sunt erit: quaedam autem semper ad medium horum autem id quidem:quod a medio istur sursum dico ferri ex est leuedd uero quod ad medium retur: ld dic eorsum moueri:&esIegraue:& sic patet distinctio Aueroes Que Aueri eo autem componit syllogismum in otia figurali pacto hoc corpus molietur fissium Hoc cor mento. liv. pus mentetur ad elimam renuam cocti ergo circiimserentia craeli est serium. Et intelligit per a corpus:Ieue ipsum Nuod scitur sursum. Addit Meroes hunc stilogismum esse ex duabus arrirmauulsin tanta figura:uerum hoc non mxet: lula in secunda si ellet fila syllogismus bene nocσα intertia enim fiat ex duatriis assumatiuis syllogismus constat In secunda uero ex
duabus afurmativis nullus constat syllogismus Ulterius Auer sali ut probatur circumtamnam cocili esse sursum in hoc potest probari per contiessione sermola ad locu deorsut sic syllogizado interita figura 'raue undia mouet deo sum Graue undiet sere ad mediutotius. Ergo mediuItotius est deo sumi curae patetnec simpli iter leucinec simpliciter graue esse scam oparatione tatu, sed dubitares uerus raula seratur ad messu mudi ex pte nostri hemispheril ubi nos sum' cui ex pte hemisphil:iquos ut antipodensit simpli grauda rndet Aiaci. sic imaginado oporteret Gere cocinio ut tectu
463쪽
quod nostrate: capita tantum i non es undiq sphericum ex parte nostra re ex parte antipodum:ut uulgus opinatur .l opterea ast Aucroesq. I lic dicatur grauia qua mouerentiar ex parte Oltra ad audium: cla leuia quae inierentura mediomo essent simpliciter talia: quoniam non undiq ex parte utriuscat Demit peril ad medium hac mouerentur.& illa e medii ipse Quare apud Meroem sequitur coelum est ut tectiam solum uidelica spli ricum ex par te notira:ergo nihil est graue simpliciteti& nihil leue simpl icite cosequentia paret quia hono ex omni parte essent alla.
Absurdum est enirn in coelo non extimare aliquid esse sursum aliquid esse deorsum quemadmodum quida oensent non enim esse aliud sursum:aliud deorsum dicuntis quidem omni ex parte simile est:& undiq; qui ' gradies ipse sibi anupes Himos a uicin ipsum uniuersi extremu lusum dicimus:quod est doscem postione sursum Mnatura primum
Sed circa dicta remouet dubium: nam antiqui in ipso mundo nillil sursim: nsIille Mortum l. xerunt esse duabus rationibus moti prima quia tum ipsenla quo uniuersum tegitur est omtri ex parte limite: secunda quia undi ' uls gradiens dicirca terram se movens. si et sibi ipsi antipes ut si ab ortu seratur ad occasum ipse in occasu erit antipes ubi dum erat in ortu,c econtra etiam omnibus ita esse patet.obicit autem huic positioni Aristotelcs:quia in ip mundo id duimus elle sursum: quod est Npt litione sursum .culpso in univcrso primum:quale ili coli lunae concauum ergo messum erit impliciter deorsum, inquit absurdum est enim in coelo hoc est in ip raudoisi extimare aliquid esse sursum :& aliquid esse deorsum quemadmodsi quidam centent. Des inde huius positionis tangit breuiter duas rationes:c inquit non enim eukallud furtum: aliud deorsum dicunt in ipso mundo:siqii idem Divini ex partecoetu ipsum simile est Nini sorae et lia est prima ratio Et undica quisset gradiens ipse sibiant potetit Nam cum quis ab austro in septennuonem graditur:hic ut in septentrione est sibi antipos ut erat in austro obicit autem huic: cuinquit nos autem ipsum uniuers extremum dicsmus etiam serilum quod est disdispositionem sursum:& natura primum:quale tu lune concauum . Quare deorsum erit climcdlummam hoc erit positione cunariara postremum in onero ad uerba attinet:debes scire in uniuersepolsealsignari lursum cui corium simpliciter duobus modiutino modo respectu coeli curius ca telli Smotus Allo modo respiciti mortis alementorum ut diximus secundo huius Si considerentur iitrium di deorsum respectu motus coeli sic sur ι sum di deorsum sunt scdm uirtutes ale ccclla quae uim habet ipsius partis superioris in au ιstrali cu ipsius partis limelioris in parte septentrionali dextri uero in orientali in illi in occidentali anterioris in culmime coeli escuposterioris in imoicctis, at si respectu troatus a lementorum ham considerentur: sic sudum est inlune concavo tibi leuia locantur. deo sum autem caeli medium sub nostris pedidus claratenim haec sed uirtutes sunt. Nam concauum lima est uis terminas motum Ieulum, Medium uero totius est uicto cans mula. Verum concauum est primum positione: quatenus ad nostra capita primuinati sed naturam: quatenus ab illo ad nos deducitur omnis uis locativa mixtorum ci celementorum medium uero est ultimum positione quia quo ad nos infra nos. Et
natura quia: psum nihil ad nos scitur cv sic patet Glutio questionis antiquorum.
Quoniam autem est aliquid coeli extremitae medium periphuli est xci, fessio
sum&deorsum. Quasi epylogando concludit et an unlite Maursum c decisum, quia in unium sunt
extremum uniuersi uidelicet une conuolaum c medium totius scilicet centrum mundi. Et inquit quoniam autem est aliquid coel extremum ut Iune concauum clam
dium Lilicet centrum mundi peripicuum est y erat latium ci deo sum in ipse mundo:
464쪽
Quemadmodum domuiti dicunt: non tamen sufficiente di huius autem causa est quoniam non omni ex parte coelum esse simile censent:sed unu tantum esse he II μ' est spheriti: qc est supra nos i quonia si extimaue ut de circulo tale:& mediu Ekis antea ad uniuersum similiter se habere . illud quidem sursum: medium autem deor Prosypola nsum esse dicent tes Continuetur sic textus quoniam autem est aliquid caeli extremum c& medium servimum est
cherit lursum cladeorsum: quemadmodum cumulti dicunt: qui supple nobiscum conueniunt inquantum uoluerunt in uniuersetile haec duo Addit tamen eorum errorem nam dixerunt calumnon elia omnlex parte sphaericum sedes le mi sphaericum:quia silum ea ex patierque supra nos est ad antipodas autes nihil ciVli et Iedicentes tamen uolunt id sursus esse quod iupra nos est id deorsum quod ad pedes nostros collocaturdnquitnd tamen susticliser cuius opinionem narrans' allignat eorum causam: cv inquit huius autem causa esst:quoniam non omni ex parte coelum elle simile censent: sed unum tantum esse hemisperium quod est supra nos diste putant coetu esse tectum semilpheticu dcinde allignat caulam quaremon sufficienter di/xerum xluonta si extimauerunt cv ccxlusupple circulo esletale rotundit omni ex pancic medium ad uniuersum simillier se habere:quia undi* centrum totius .illud quidem unum uide, licet quod est supra nos:medium autem deo sumesse dicent uerbum si exstimauerunt grameest prosypolauontes:hoc est putantes:uerum legi debet hypothetice:quia ipsi absoluteuc non dixerunt: propterea ait si ext imauerunt:quia si putauerunt coelum esse simile ubi*:cu mediii Ele centrum tinius:dubio procul coeuntur dicere sursum esse id quini est supra nos deorsum uero esse medium totius, nec curauit noc probare simpliciter' quia in secundo libro satis abun/de dixit debes lcire ut ex comero colit et uulgares rectiuSsulite locuto Dei ueteres: tum quia concesserunt furtum limpiroeulum:Et etiam deorsum simpliciter uidelicet terram ipsam quae antiminime uoluerunt. Tum etiam quia sequunmr eorum sundamenta . nam nihil uidites ab terra dixerunt ea ex parte esse nil Iil nisi ablisum: alta caretum esse tectum asIerunt .caula aut est:qulano perceperunt celum esse cotinens omnia: antlluero dixerunt coelum esse uniuersum contineris: cktamen soluesse hemispericum arbItratur:&nihil es se subterra:evata errant quoniam si coelum est omnium c&Inens:erit ex parie nostra: v ex parte alla sphaeri aqua ratione ut ex parte nostranssuisti m est quod supra nos est: cv id deorsum quod centius est terra: zita ex parte antipodum id erit sustum:quod est ad eorum capita collocatum M autem deorsum quod:est ad eorum pedes,
Igitur leves iidem simpliciter Etamus t quod sursum sertur:&ad extremum. graue uero:quod simpliciter deorsum N ad medium Ad aliud autem leue ae
lculus: quoel duobus grauitatem 5 magnitudinem aeriualetu habentibus deor Α, Psum sertur alterum natura uelotius.
Sursum His declaratis concludit quid sit graue leueca simprilter:& quid grauedoetet in respectu evan, qui igitur leue quidem impli iter d&lmus Quod sursum ferturici ad extremit.quod est caulconcauu.Addit autem ET AM EXTREM Mraddit 'erentiam leuti in respoctu: quod mouetur quidem mcliammon autem aderaremtim Deinde quid sit graue simplklι ter addidicvlmula graue uero supple simpliciter:quod simpIlaiter deorsum sertur: ad mediuaddit EI AD MFDIVM propter graue fimpliciteri quod deol summouetur: cvad medium simpliciteri graue uero in respectu movetur deo sum non autem ad medium sim ιpliciter. Me quid me quidue graue in reipctu sinexponit cuinquit:ad aliud auin leue ae leuius supple est quod duobus grauitatem c magnitudinem aequalem habentibus deor, sum fertur alterum natura, locius . Dixit primo duobus grauitatem habentibus i quia comparatio fieri debet inter similla nisi enim embo grauitatem habeant non potest alte rum altero leuius uel grauius dici . Dixit secundo aequalem magnitudinem habentihus: Quia ubi non sunt paria in magnitudine non dicetur alterum altero Irulus uel
465쪽
grauius nisi per accidensi non autem p se . uerbum uero D EG Ra V M ut mihi in detur corruptum est 5 grame legi debet A N O hoe est sui sum ocu tune sensus cst id leuius eis alterum altero quod cum aquale sit illi In magnitudine di utrum qi lcue uelo/clus sursum sertur, grauius autem quod qualis quantitatis cum altrio graui plus trabes me Auer co grauitatur cviclocius deorsum sertur . Auctora uero comento sexto dicit duo primum mento vi chiraulici leuia definiuntur permotus qui sunt furtum cla deorsum . Quia operationes propriae in his rebus accipiuntur loco suarum disterentiarum: cv ideo sunt descriptionesci non definitiones secundum Q Aristotelcs describit leuia re grauia in respectu non insmplicibus corporibus sed in mixtis: nam graue simplicita est illust quod habet grauitatem sine leuitate cla leue limpi Liter est illud quod habet icuitatem sine grauitate. At leue in respectu id est quod leuitatem habet sus grauitati ad laetam . Graue uero in respecti quod habet grauitatem sinae leuitati admixtam qua parent in mixtis e de his enim grauibus di leuibus mixtis uult Aristoteles ut Auero ait'. si sint iisdem specletu magnitudine aequalia alterum altero grauius erit quod deo sum ueloclus vertur illudiculus quod sursum uelocius mouetur de leuibus uero di grauibus in respectu in a Ic mentis: cuiusmodi sunt aer c aquar postersus Aristoteles dicit, Hae colliguntur ab Auere Mihi autem uidetur'. Aristoteles loquatur de grauibus di leuibus in resi ectu in ipsis inplici Exponsa bucinam de graui cti lcul simpliciter loquitur etiam in in plicibus . v tunc lege uer
ha eius sic rad aliud autem leue ac leuius supple dico: quod alterum duorum qi a Trauν uitatem habent: cva qualem magnitudinem drsum celerius m riure ut aac Ulia: utri penim graue est cui eruersi areleuior est aqua:quia sursum uel lus mouetur aqua er locaere: quia deorsum celerius sertur: di sic uerba pessunt Iegliam de mixtisu de simplicibus
Eorum igitur qui prius ad cam uenerunt considerationem quae est de his: plurimi poene de grauibus hoc pacto leuibusqi selis dixere: quorum alterum Diritq; grauitatem habentibus leuius est sic autem pertranscuntcs: de sim, plicite leui d graui determinatum esse putant Sermo tamen ipsis non a
Ex dictis recolligit desectum platonis qui in tracmando de praulus ex linibus solam de
grauibus di leuibus in re pectu glici putans sermonem qui est de graui cu leui in respes spectu sconuenire grauibus di leuibus simplicuci cum certe illis non accommoditur. Inquit eorum igitur qui prius ad eam uenerunt considerationem quae est de his grauibus 5 leuibus plurimi poena ut platonici de grauibus hoc pacto in respectu leuibusca Llis di Noe quorum alterum utriloe prauitatem habentibus leuius est: hoe estini te dicuntur
graula cla leuia in resipecti qualia sunt mixta coprora quorum alterum altero leuius udgraulus est: sic autem pertranseuntes de grauibus c, Ieuibus in respectu Dela de simplici, t leui cu graul determinatum esse putant quia samonem de grauibus cxliuibus in respectu purant accommodari mise ipsis grauibus di leuibus simpliciter, Addit Aristotelesororem eorum breuiter cv inquit sermo tamen supple qui accommodatur grauibus ci lauibus in respectu ipsis grauibus cx leuibus simpliciter non accommodatur:& sic tractare de grauibus u leuibus in respectu non sufficit ad tractandum de omnibus simpluitagrauibus leuibus
Stulterius progrediemur procedentibus
Hoc autem pe spicuum magis erit si ulte Ius progrediemur . Dicunt emis grauius de leuius aliqui quidem ut in Thimeo est scriptum grauius quisdem quod ex pluribus eisdem constat deurus autem quod ex paucioribus quemadmodum plumbo plumbum: 5 - aere maius grauius est smiliter
autem 5 caeterorum similarium unum quod ci . In excessu enim aequalium
partium unum quod graui in Eodem autem modo et ligno plumbum dicunt, ex iisdem enim omnia corpora ec una materia esse: ita non uideri
466쪽
Vesens declarare sermonem de grauibus cla leuibus in respectu grauibus di leuibus simpli
citer non conuenire aggreditur de nouo narrare opiniones anti lucrum: nam ex his pa/tebit multifartus error: re hoc proponit hoc autem inquit perspicuum magis erit Si ulterius progrediemur scilicet narrando opiniones aliornm. Nam patebit sermonem de leui cu graui in respectu non conuenire grauibus ci leuibias simpliciter re patebunt opinio/nes aliorum re patebit ueritas omnino ad uerbus IVLTERIUS PROGREDIEMUR mere est PROELI HVS I id est procedentibus ulterius uerum
elatius ut esset resbluimus ad uerbum, Deinde incipit narrare positiones virimo eam quae in himeo scribitur. dicitur enim illic graui cu leuia omnia ex superficiebus a tri/angulis constare propterea id grauius elle: quod ex pluribus superficiebus pluribust tri/angulis constat . ut si unum phimbum quod sit at ex x constet trianguli, alteria utroqunt Et ex quincti A grauius est a siti cu ita comparando unumquod corpus ad al/terum eiulciem speciei aeuius uero posuit esse quod in paucioribus elis idem naturae Κιmrficiebus aut triangulis qnitat ut ita Ignis ex duodecim constet et, ignis ex octo superficiebus, vis est leuior igne a inquit dicunt enim grauius cxlvius aliqui quidem ut in Thimeo est scriptum grauius quidem quod ex pluribus eisdem scilicet superficiebus retriangulis constat aeuius autem quod ex paucioribit eisdem superficiebus cu triangulis: cuius exempla affert ex inquit quemadmodum plumbo plumbum: cv aes aere maius grauius est: similiter autem o taeterorum similarium unumquodq;:cvasteri rationem platonis dicens in excessu enim aequalium partium unumquodca grauius est haec de his quae
sint eiuriem species: deinde quid grauius quidue euius sit in his,que differunt specie ap/ponites' inquit eodem autem modo ex liqno plumbum dicunt esse praulus ct uniuersa, liter in caeteris quae di serunt specie cv affert causam ct inquit ex eisdem enim supersi, ciebus c triangulis una materia quae dicitur omnicapax omnia corpora esse dicunt tsed non uideri es te. c sie corpora similia in species corpora disti milia omnia constant ex eissem superficiebus ex triangulis eu eadem materia sed haec est differentiar quia corpo/ra similaria constant cla ut lentur ex eisdem constare Dissimilaria uero constant: lcd non uidentur constare Iim ex Thineo colliguntur.
Sie autem desinitis non dustum cst de simpliciter cui ac graui Nunc enim hic qui clam ignis semper leuis est sursumi fertur illa uero terra tarracea'; cuncta dcorsum atq; ad medium ipsum Quare non ob ttiangulorum pauca laternu ex quibus unumquodq; constare dicunt: ignis aptus est sursum ser/ri, Maior enim tunc utiqr minus moueretur: grauior esset cum plura Ergobus ex triangulis esset . Nunc autem contrarium uidetur quo enim uti maior est eo leuior est:& sursum uelocius sertur De superiori etiam deorsum paruus ignis uel uis sertur magnus autem tardius
C bicit autem Aristoteles huic Platonice opinioni ex eo est tunc in rerum natura nee te. De simpliciter nec graue simpliciter daretur sed omne graue esset in rcipe tui cu omne leue similiter:consequentia patet: qui si graue esset multitudine triangulorum cx leue paucitate: tunc leue ess graue: quia e triangulis constaret licet minus graue eo: quod ex
pluribus triangulis constaretrix graue rite leue quia comparatione alterius quod ex pluribus HSet triangulis evile nihil graue nihil leue simpliciter cisa in rerum natura: sedisium comparatione. At hoc est fallum quia videmus ignem leue esse semperi ex simpliciter: quia respectu culus* leuis . Et terram etiam grauem semper:quia ad omnia graiultat. lna
qui se autem definitis ut Plato inquit non dictum est et de simpliciter levi ci graui re ita in rerum natura nihil esset simpliciter garuera nihileti simpliciter leves sed comis paratione dumtinat. Ira autem cilcim llibile ostiali d nuc niuic quid ignis denumero
467쪽
UI M. III. Hix. ea quae sunt aequegrauia constare essent enim qualia mole.
Aggreditur nunc posivionem democriti Aloicippi:et primo sumit positionem horum esse rationi minus dii nam:nam Ilae aetate priore caesuetustiores sint: tamen cotius disseruerunt. Quia apud hos nono ricidicae coposita exaectualibus numeroc mola esse tequegrauia sicut oportet apud platon qui uultaequegrauia essc ex aequalibus numero e mole grauiora Dero ex pluribus equalibus minus grauia ex paucioribus aequalibus supficiebus uel triangu/lis non enim ualet haec consequentia hax corpora sunt equalia mole:ergo sunt equegrauia. quia stat plumbum esse equale ligno re tamen grauius esse inquit Quibusdam autem ut democrito e leucippo non iussiciens uisum est hoc pacto diuidere ae dare disterentiam inter graula ex leuia. sed quamuis sint uetustiores ea areate quae est nunc in qua uigentilatonici: tamen de his:quae nunc sunt dicta in materia de graui cx leui modo magis nouo intellexeurunt: cv ita certius:quia ut primo caeli ex secundo metaphysice habetur iuniores perspicatiores tunt: accatius de rebus dicunt: a dixerint inuentores ex ita democritus di leucippus modo magis nouoequia cerclusade his diisseruerunt Assignat aurem causam cur cereius disteruerunt Et inquit non nulla enim corpora mole quidem minora uidenti .sed grauiora esse ut paruum plumbum magno ligno ex hoc inferiplatonis insinicientiam cumqui patet igitur non esse latis diccre ex aequalibus ipsis primis uidelicet triangulis uel supersi iebus ea quae sunt seque o,. p. grauia constare nam omnia a uegrauia ellcnta qualia mole: modo oppositum videmus de plumbo ex ligno quare non est benedictum ae vegrauia esse ex aequalibus:grauiora ex pluribus: minus grauia ex paucioribus culta certius democriticiat 'eucippici dixerunt: quia hi se Auer. ea
non coquntur sic dicere ut infra uidebitur Animaduertendum ut Auer linquit maius cor mento.M. pus polle apud antiquo esse lauius propter uacuum imbibitum:quod concedunt. Minus autem et Iepotest grauius quia minus in se habet vacui:uerum hax positio est reprobata quarto physicorum
Prima autem&Indi uissibilia qui dem superficies dicentibus: ex quibus constantra corporum:qua grauitatem habent:absurdum est dicere his autem qui soli. da: magis contingit dicere grauius este maius ipsorum:
Corpora duplicta sunt prima cusimplicia: uae celementa mixtorum lunt:& secunda ac comporsita siue mixta:quae exprimis constant Aristotcles ergo ostendit democriti os melius uel minus dissone dixit se:quoad prima corpora:hils:qui dixerunt triangulac superficies Sc do ostendit etiam minus male dixisse quo ad mixta corpora, Quo quidcm ad simplicia ac prima minus maledixerit Platonicis Ina democritiei posterunt soli da:qua grauia esse possunt o leusa: lta alterum altero leulus grauius isse potest. Platonidi cluerunt superficies Δ trian ρgularquae nec grauia necleulatae possunt:cum non sint corpora quare possunt dicere interumpilata esse alteria altero:gravi' ut mai' grauius esse minore Platostlaute minime hoc saccire possunt inquit prima autem cu indivisibilia quidem superficies dicentibus ut sunt platonici qui uolunt prima re simplicia esse superficies ex quibus constant ea corpora:qua grauitatem I abent. s mixta:absurdum est dicere maius esse graulus minorcic, licitatonici non possunt dicere inter simplicia alterum altero esse grauius aut leuius quoniam illa non ponunt corpora. His auterqui solida dicunt supple prima cu simpli ia magis contingit dicere malus ipsbrum esse grauius minore: ita inter ipsa trussunt dicere alterum altero grauius parci igitur minus disso edixisse democriticos: cia ipsi possint di ere inter prima alterum altero esse grauius rPlatonla uero non possunt: in uelint prima esse incorporea:quae grauitate participare non
Compositorum uero quoniam unumquodque non hoc modo se te habe Nusdam re uidetur sed multa grauiora mole minora esse videmus quemadmo Aliquidum ars lana aliam causam quidam putant de aiunt. uacuum enim com pNhς semprehensum euitare corpora dicunt e dc interdum facere est maiora te Iuuiora cum plus habeant vacui. Propter hoc enim id mole esse maiora
468쪽
Auo sinquit uacuuipsim leuitans moveri ad motu corporis Ioelim non enim mouere pes me Auer coιkimili in moeimdo ueretur quia ut dicitur viii.&.vii. physicoy corpus quod mouet aliud cruorili. corpus localitermon mouetilli moueatur.VIterius debes laire ut Auero notate ecomi toq, causa quare unum corpus sit alteroIculus no est quia habeat plures partes pleni:sed quia habet plus de uacuoeovita apud antiquos leuius o minus leue aucti paene plus uel minus uacu coprehensi sociis apud platonlapropterea hi pol sunt redderecausa quare altem altero est
leuius inmixtis illi uero non haec Aυσε
Necesse est aut his o hoc pacto definiunt si sit leuius:addereno solum vacui plus sed solidi minus habere Si enim tali ratione excedat:lcuius non erit ob id ii, cxignem leuissimum esse asseruntquia vacui plurimum habet accidet igitur magnu auria plus haberis cuimodico igne:lcuius esse:nisi solidum plum habuerit multiplex quare hoc est dicendum.
Repnehendit nune Aristoteles opinionem democritiret primo ostendit causam quam assi. auit leuitatis cumuit sesse diminutam leuius: esse quia plus vacui ha :&quare ali est grauius:esse qa plus habet pleni uel solidi obicit autem Mitoteles:quia hac causa aflignata:tuc aurum magnu esset leuius igne paruo:quos niam aurum magum ut millecuplumis ius modico igne ut pcdali quia eiusmodi auru ha/bet plus uacui igne motaruo Preterea etia sequetur ignem magnum ut millecuplum esse grauiorem paruo auro ita lare pedali:quia talis ignis habet plus pleni illo auro ergo si ratio deibet esse sufficiens oportet addere leuius ine quod habet plus vacui minus plint: praulus autem plus pleni claminus vacui Modo magnu aurum licet habeat plus uacili modico tener non habet minus pleni di magnus ignis liuet habeat plus pleni modico auromo tamen sal, plus pleni patet igitur nim causam non Ele conpletam Inquit nec Me qui hoe pacto desiniunt ac causam assignanti si sit aliquod leuius altero:uel supple grauius addere non lum vacui plus sed ovalidi minus rabere si enim tali ratione excedat id corpus leuius non ei quia stat ipsum habere plus acui cu non Me Ieus misi habeat minus pleni ob id enim claunem leuissimu esse asserunt:quia vacui plurimum ha ad pleni ratione propterea dat Aristotelesquasi absurdum re inquit accidet igitur magnum auru uidelicet mil/lecuplus plus habens cui aliquo modicoigne uidelicet pedali leuius esse illo paruo igne addi propter hoc dicoructionem:d-nlu&dum atq addendum eorum cauta Aueroes autem ait apud antiquos trifariam intellisti ali id in Auer cocorpus esse altero leuius mes uacuum cupienum Aut quia ab lute plus habet vacui nulla mento Xuis. ratione habita ad partes plenixi ut quia plus hab, cui ou pleni in aut asportio vacui ad plenum est maior Esiit in psegraui ut si proportio in Adeuiuacul ad plenum Ict quadrupla ad eam:que est in .corpore graui uacui ad plenum ut si ellet dupla obita scdminueroem Aristoteles ostendit antiquos alsignat se primum mcxlii mi qliaem inlunicientem esse probati per exemplum de magno auro ad paruum ignem ut in textu Olfidimus Ultimo Aueroes notate trafa positionem ii paenes plus vacui attenderetur leuius tunc aliquod esset leuius ese grauius quia ratione habita ad maius se grauerquia minus vacui habereti ratione habita ad minus esset leue:quia plus uacul habereticu ita idem esset graue evicum
H igitur qui quidem non dicunt uacuum esse. nihil de cui grauit determinant
ut anaxagoras &empedocles Qui uero dcterminarunt quidem:non autem ua P tereacuum esse dixeruntmon disseruerunt cur alia corporum leuia:alia grauia sint I hβ, utare alia quide sursum:lia autem deorsum scin serantur praeterea no recordati Verba addissisunt dicere quaedam quae sunt mole maiora:esse leuiora corporibus minoribus 'ne patet ex his quae dicta sunt quo nam pacto fiet:ut ipsi consentanea dicantiis:quae apparent Nunc quasi epylogando opiniones ueterum breuibus resumite liquit hi quid igitur qui n6 dicunt uacuum esse .supple bipartiti sunt quia alli nihil de graulex leui detoeminat ut anaxagoras ovem docles Ahiucio determinarui Ra determinaria ude:no aute uacuta esse dixe
469쪽
Incidere es chesthaeratnen Multitudo Magnitudo runt:non dilseruerunt cur alta corporii leuia alia grauia sint:c cur alia quilae sursu uetalla aut eccorsiam semper seratur pretera no recordati sunt dicere quaedari sunt mole malora esse Iculo/ra corporibus minoribus, precterea ellaiceti patet ex hisq dicta iunciquo nam pacto fiet ut picosentanea dicat his:quae appa tot Elt m in alno physica simplis quae apparet Gihmis ut Aristoteles 5 Alter e Scaetcriq; peripat illelmipli: t. Quare eoru dini inutiora ex his patit Auer.
aute opiniora dissecuit in tres:quia alii no dicebat vacuit essed etia nihil dicebat de causa prauis culmis. Alli nodicebatitiam acuti esse:& locuti tuerut de causa graulacvleuisauem no assignarii causam cur hoc leue sit simpl&illud asit grave. uida aut dixerui uacus tali ci etiam assignabant caulam grauis ex leuis no quide simpliciter sed in respectu corra primas duas opuniones ut Auer salu Aristoteles obicit'. ille no possunt reddere causiam eoru gappon ut ap/ponunt aute alia semp sursum talia semiadeo sum ferantur di ellast quaeda malora sunt minoιribus corporib' leuiora, At tertia positio bene potest horacausas reddere: tame causam grauis c leuis si inpliciter assignare non potest.
Necesse est autem etiam eos:qui plus uacis habere De Ignis leuitate caulam assi
gnantaneasdem quasi dilfficultates incidere. Minus quidem enim cateris corγ
poribus lidi:& vacui plus habebit:&tame erit ignis aliqua multitudo in qua solidumvi plenum:ea lolida quae contincntur in aliqua parua multitudine cr I
re exu rabunt Obicit igitur nunc democrito ex leucippotqui, ius data positione aliquod corpus graues abobit plus vacui di minus pleni aliquo allo corpore leuticvita sequitur graue esse leue deduciturnam sit A magna glcbba ignis ut millepidunt. Δ B sit parua portioremuiturius pedis quo in casu sequitur ignem elle grauiorem terraeideducitur quia a habet plus vacuit minus plent plus quidem cul:quia est corpus malus:minus pleni non dico misi:st ratione habita ad uacuum inquest necelle est autem etiam eos qui plus uacusassipnat pro causa leuitati s ignis in casde3 quali duricultates incidere: in quas compulsi sunt platonici inducit cuinquit minus quidem enim caeteris corporibus solidi ex uacui plus habebit aliqua multitudo ignis in qua tasolidum spicnum ea solida quae in parua tera sunt: exuperabit. Et ita solidum ignis agruerit malus solido parua terrae. c, eadem ratione uacuum ignis magni erit plus uacuo parue terrae:&ita sequitur ignem magnum esse grauiorem parua terra quia plus selidi habet: mesquod attendit grauitas sequitur etiam leuiorem elle:quia plus vacui halici:<a idem ignis erit leuior c, grauior respectu eiusdem.
Sin autem&uacuum dixerint:quonam modo desinim simpliciter graue, Aut enim eo quod solidi plus habeat Aut eo quod minus vacui,
Apud iuniores haec est secunda ratio contra democritum:sed apud me haec non differt a prima racione: nisi quia uigorosius componitur:proponit ergo primo diuisione cvlege sic aurata
ue dicitur quia plus ibi di habet: aut desinitur graue:quia minus uacul habeat:hanc diuisi ne proponit unquIt sin autem Aiacitum dixerint A concesserint esse corporibus ore praehensus ut reuera democritus leucippus tenent:quaerit quonam modo definient simpliciter graue aut enim eo quin Elidi plus nabeat:aut quod habeat minus uacus: concedentes igitur uascuum imbibitum corporibus dupliciteric illunt definire graue simpliciteri aut dicendo graue essetquod plus habet solidi:aut dicendo graue simpliciter esse:quod minus vacui hab3 hanc ergo diuisionem proponit,
Si quidem igitur hoc dicent:erit aliqua terrae multitudo Ita parua:ut in ea sit sol II diminus emagna in multitudine ignis Similiter aute si uacuo definierint: erit aliquod quod fertur semper deorsu in: leuius eo quod est simpliciter leve de clsemper sursum sertur. Hoc autem est impossibile id enim quod est simpliciter ictae semper est leuius his:quae grauitatem habent:& quae deorsum seruntur id uero quod leuius est non semper leve est propterea lic in his:qua grauitatem habent:aliud alio leuius dicitur esse:ut aqua terra,
470쪽
Ex data diuisione nunc syllogizat sic: nam si graue desinierint ex eo: q, plus habet solidi: tune
magnus ignis erit grauior parua terra habet enim plus solidi Sin autem definierint ex eo ,haba minus uacui: tunc parua terra erit culor .magno igne habet enim minus vacui. cluae omnia sunt absurda ut inquit. Dicit si quidem gitur hoc dicent id est si graue est quod habet plus solidi: erit aliquatcrre multitudo talarua ut in ea sit minus litis:ssit in magna ali/qua ignis multitudine: 5 ita sequetur magnum ignem esse leuiorem terra aliqua. dcinde doitiniit secundum membrum, inquit similiter autem si uacuo definierint dicentes graue elleq. minus vacui habet:idem ut prius eueniet: ideo ait erit aliquod quod fertur semper deorsum eleuius eo quod est umplicitericiae:&quod semper sursum sertur: qa sequetur parua erra esse leuiorem magno igne cum minus vacui habeat:qua parua est simpliciter grauis semper deorsum m ,bilis:ostendit hoc ellia in trussibile cuinquilli autem est impollibile id enim quod est simplicite leue:semper est leuius his:quae grauitatem habendi culis quae deorsum seruntur semper id uero quod levius est scilicet in rei cluriam semper leve est ad omnia propterea se in his:quae grauitatem habent ut mixta:uel simplicia quae sunt grauia in respectiti aliud alio leuius dicitur esse ut aqua leuior est a sit tara patet gitur quodlibet membrum dictiae diuisiornis esse impossibile .ck ita graue nec paucitate uaculanec multitudine solidi deliniri poteli
At uero nec mi uacuum rationem habre ad plenum sufficiens est soluere dubiitationema quae nunc dicta est . Accidit enim hunc modum dicentibus similiter idem impossibiles In maiore enim igne ait minore candem soli
dum ad uacuum rationcm habebit. At maior ignis sursum caelerius sertur minore dc rursus maius aurum plumbumcn similiter deorsum . similiter autem dc caeterorum unumquodi qua grauitatem habent Athoe accidae noVt Aueroes dixerat trifariam intelligi potest desinitio leuis data ab antiquis uno modo ut Ieι
uesilia quo plus uacul est Alia in quo plus vacui cu minus plent. Tertia in quo maior est proportio uacul ad plenum Ut ignis eit leuior tarra:quia uacua ad plenum in igne est proportio centupla In toera uero est proportio dupla Declarauit hactenus leue non esse liquo plus uacul est: ex declarauit leue non esse in quo plus vacui cu minus pleni at nunc declara leue notae in quo maior est proportio uacul ad plenum quoniam in magno igne cv paruo uacul ad plenum eadem est proportio quia utrobiq; ccntupla: sunt enim paruus o magnus ignis eiusdem species:&ita proportio a qualiscv eiusdea species: Quo dato: tunc aequeuelociter paruus e magnus sursim mouerentur quod est contra sensum Videmus enim ignem magnum caelerius sursum serti Inquit At uero nec eost uacuum rationem habet ad plenum talem re malore sufficiens est soluere dubitationem:qu:x nunc dicta est. Et ostendit causam dices accidit enim hunc modum dicentibus similiter idem impossibile ou exponit illud dicens. In malore enim igne at* minore eandem Blidum ad uacuum rationem habebit sunt enim ambo eiusdem spectes. Destruit hoe dicens at malo ignis sursum calerius minore sertur:& rursum maius aurum plumbumcisimiliter deorsum caelerius seruntur minoribus similiter autem cuca terorum unuquod*:quae grauitatem habent semper enim maius caelerius fertur minore Alinquit hoc absurdum uidelicet ca, luem entur mus igniis clamagnus sursum accidere non oportebat tu hoc pacto recte desinitum est graue euecp.nam bona di finitio luit absurdum:& non illud inducit quare non recte definitum est leue:quod sit illud in quo maior est proportio vacui ad plenum trahit enim haec definitio absurdum. Aucroes autem abreuia rationem sic dicentes me uacuum esse causam leustaus coguntiar dicere paucum de pleno nient Q Avi' graue in illud inqtu est multum de pleno. Aut illud leue in quo est multum de uacuoc graue in quo paucum de uacuo aut liue est in quo vacui ad plenum est malor pro moec graue in quo plent ad uacuum est malor proportio Si dicunt leue esse in quo est paucum de pleno.
tunc terra parua esset leuior magno igne:nam in ea est paucum de pleno:quod est absurduin.