Petri Tatareti ... In Aristotelis philosophiam, naturalem, diuinam, & moralem, exactissima commentaria quibus passim inseruntur quaestiones quamplurimae, ... Additae sunt in calce duae quaestiones R.P.M. Iacobini Bargij, Scotistae clarissimi. Omnia n

발행: 1581년

분량: 854페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

361쪽

t ST E est secundus liber de Celo, S Mundo, in

quo Philosophus de-

μ ξ Iiori parte totius uni uali , scilicet Antiquo corpore cilest i & Pprietatibus eius. tum opi. Et diuiditur in quatuor tractatus. nione de In primo,determinat de sempiterni motu coe diuiditur in quatuor cat ' pitula In primo, determinat de

duratione rili intedes tale coclusione: qu est unum & sempiternu, incipium,&consumationem non habens, & probat sex rationibus. Prima, tempus est sempiternum, ergo di coelum. Patet consequen- tia: quia tempus non eit sine motu, & motus non est sine coelo: ergo si tempus est aeternum, coelum B est aeternum. Secunda ratio: ad opinionem dicentium coelum esse formatum, S aliquando corrumpi, sequuntur multa in couenietia: led quod sit sempiternum, nullum sequitur inconuenies: igitur. Artia. ratio: omnes antiqui dixerunt celuimmutabile,& diurnum: ergo hoc est credendum. tenet consequentia quia oportet unura quemq; se exhibere persuasionibus antiquorum: &maxime credere sermones ipsorum esse veros: igitur. Quarta ratio: omnes antiqui attribuerunt e lum

Diis pro loco: sed Di s sunt perpetui: ergo S c um . Quinta ratio, coelum mouetur siae fatigatione,eo quod in motu cMi nulla est violentia, neque est ibi aliquod prohibenti quin calum possit moueri: igitur. Sexta ratio, oportet illos sermones dicere, qui concordant rationi, it dictis antiquorum, Csed dicenies cstum esse sempi ternum, concordant rationi, & dicti antiquorum igitur.WConsequenter tangit tres Opin:ones ant:qu rum de motu coeli. Prima est antiquorum dicentium coelum ferri sursum, S sustineri a quodam gigantes, qui vocatur Athlas cuius caput est in uno polo, & pcdes in alio, manus dextra in orienteis, sini lira in occidente . Hanc opinionem non reprobat Philosophus, sed reputat eam sabulosam, & fictam a poetis. Secunda est Platonicorum, qui dixerunt coequm continue moueri a quadam anima,& ab eadem retineri sursum. Hoc repro

bat, quia non est possibile quod

illa anima tanto tempore moueret Decelum sne fatigatione, & tristitia, i&se illa anima est et in selicior, lanima existens in corpore anima- llis. 'Tertia opinio est Empedoclis dicentis c um detineri sursum

ropter velocem motym eius, sedoc non est verum, quia non est possibile eoelum tanto tempore detineri sui sum propter eius velocem circulationem: quoniam tan dem caderet.

VNTO NI LAM aut equi. .''dam sunt,qui dictu esse aliquid

dextrum, sinistru caeli, quem admodum Pythagor. M.

362쪽

E opinionem Pythagoricorum dicentium in cito cile tantum duas disserentias positionis, scilicet dextrum, S sinistrum. Et ponit Philosophus talem conclusionem . Si in cflo lintdextrum, & sinistrum tunc ibi est

sursum,&deorsum, ante,& retro:

'iiod probat quinque rationibus. I Prima, animal habet omnes disserentias positionum, ut dicitur in libro de motu animalium: ergo,&codum cum sit corpus persectissimum. 'Secunda ratio, ubicunque reperitur posterius, ibi repetatur prius, sed dextrum, de sinistrum reperiuntur in coelo, quae sunt posteriora aliis disserentus politionum, quia sursum, & deorsum sunt principia longitudinis, dex trum, S s-nistrum principia latitudinis, sed lor gum praecedit latum: ergo sursuin,

Ndeoisum praecedit in dextrum, &sinistrum. I Tertia ratio, inconue- mens eli dicere in coe ci ci e duserentias politionum minus principales, & non pi incipales, quae sunt sursum, deorsum, ante,& retro. I Quarta ratio, sursum, S deorsum sunt in plantis, di non dextrum, &sinistrum, ergo inconueni .ix, est ponere dextrum,& lini Grum &noponere sursum,& deotium. s QE ntaraim, sursum elipi ius dextro, cum

sit principium longitudinis: ergo si

in coelo est dextrum,etiam erit tur- sum,&deorsum. In lax unda parte de terminat de disse eos, positionis in coelo secundu opinionem Phi. losophi. Et in tedittie, coclusones. Prima, In coelo sunt lex differentiae politionis ex natura rei. Pmbat, Vin omni animam habenti intra seo G principi u sui motus sunt tales disserentiae, sed cflum est animatum habens intra se principiti sui motus: ergo in coelo sunt illet differentiae positionu. s Circa hanc conclusi ne mouetur aliqua dubia. s Primis, quo in calo possunt reperiri ills sex

differentiae politionum distinctae ex '. natura rei,cu coelum sit sph lcgfisu δε omnino simile in omnibus tu is partibus. Respondet, o, in aliquibus corporibus illae disterentiae positionu repetiuntur dii tinctae nosolum virtute, sed etiam figuris, ut . patet in animalibus persectis, in aliquibus vem solum reperiuntur distinctae virtute,& non figuris. s S eundum dubium, quo in coelo potest re periri dextrum, quod sit prin .cipium motus localis, cum motus Hctali non habuerit principium. Rc- spondct,l ideo dicitur, quia si coelum incepillet moueri, incepisset ab

illo quod dicitur tale dextru . ' Secunda conclutio. Longitudo coeli,

id est sursum, & deorsum debent suini secudii dii tantiam pol ors, quod

pirabat duabus rationibus. Prima,uapropter immobilitatem poloiu ap- paret dili inctio hemisphaerioiu , cueaedem patres coeli semper appareat in polis. Secunda ratio, oriens, & occidens sunt latera mundi, igitur poli sunt longitudo coeli. Iertia coni lusio, Polus qui apparet superius,cpolus arcticus est deorsum, S ille, qeil nobis immani sellus, scilicet polus antarcticus tu sursum. l Procuius probatione supponi quod de trum est ories, lini suunt vero Dccidensa

363쪽

De calo Cr Mundo.

in dens, ante est meridies, S angulus noctis est retro.Quod patet, quia cl

lum debet moueri a dextro in sinisi ii per an te, modo citum m Oucturab Oriente in occidens per meridie.

ITunc sic arruit, si polus arcticus

esset sursum, sequeretur, i, coetu moueretur asinistro ad dextrum, co

sequens est in conueniens: igitur. s Ex hoc infert, τ polus nobis immani suius eli sursum, S habitantes in eo sunt sursum, & nos sumus in haemisphaerio deorsum. IF in aliter ostendit qualiter disterentiae post ionii sunt in coelo scam motu planetaria in obliquo circulo, dices, mopposito modo sumendae sunt disse retiae positionii in coelo, eo P motus eoru fit cotrario modo ad motu diurB num puta ab occidente in oriens.

cum ei, quι circunque considerandum, oc. I s T v v est tertiu capitulu huiustio pluia o actatus, in quo Philosophus detercorpora minat de diuersitate partium circu- uel eltia lariter motarum,dicens, cp dissicilei nςnda eli determinare numini corporucqlest tu propter nimia distant lari rone cuius accidentia ipsoru non bene cadunt sub sensu nostro. Et intedit taleiaclusione: Necesibrio sunt pone-dae plures circulationes propter generationes,& corruptiones,& P co- seques necese est eae plura corpota Gelestia. hac coclusione Dbat sex cosequentiis. Prima si coetu est aliud

diuinu,& sempiterniis Gesse est motum eius esse sempiternu, & citc

larem. Patet,quia unu quodq; cuius Cest aliquod opus propriit, est gratia illiu, operis, sed ipsius celi est aliud Dpii, piopriis, & nihil destruitur a

sua propria operatione, & talis operatio eli motus:ergo si coetu sit sempiternu , nccelle est motum eius esse sempiternu, N per conseques circulare, cum solus motus circularis sit sempiternus. ISecunda consequentia,li motus coeli sit sempiternus, &circularis, necesse est terra quiescere in medio naudi: ad probat,qa motus circularis est circa mediu quiesces, & illud no pol esse aliqua pars coeli, quia vel quiesceret ibi secudunaturam, &sic naturaliter moueretur ad media, vel praeter natura, &se ibi semper non quiesceret. Relinquit ergo, i, illu l est de terra. 'Ter otia cose luctia, si terra est, necesse est igne esse,quia ignis, & terra cotrariantur modo si unu contrarioru sit in natura, neceste est reliquum esse, quia contrarioru ea de ea materia. si Quarta consenuentia, si terra, di igni, sunt, necc se est media elemeta esse . probat: quia unumquodque elementotum habet cotrarietatem

ad unumquodque: igitur si virum est, debet reliquum est . I Quinta consequentia, si elementa sunt,necesse est generationes, & corruptiones esse. quod probat dupliciter. Primo, quia elem nta sunt ad inuicem contraria: ergo aqui,& patiuntur ad inuicem. i. Otraria enim sunt ad inuicem corruptiua. Secundo, non est rationabile aliquod mobile esse sempitern si,cuius secudum natura m tus no est Sepiternus, sed motus ele

364쪽

Liger I I.

E mentorum non est sempiternus, er- aut plures illius cῖli, quod probat, Ggo nec elementa, & per conseques qui i secundum primum motum ii penerantur. sSexta conte trientia, militer se habent elementa ad inuis genera tiones,& corruptiones sui, cena,ergo oportet esse alium motu, necesse est praeter principium in si elementa debeant generari, di cortum circularem esse alium motu se, rumpi adinvicem.

T. e 11.& FIGUR aut sphainde. ricam necesse est habere coelum, hac enim propri ima, o sub-

Liantia, o c. edita I T V D est q uartum capitulum phae fiet in quo Philosophus ostendit coe fituta. lii elle sphaericae laurae, intendens primo talem conclusione. Inter figuras planas figura cireularis est prior. probat duabus rationibus. Prima, unu est prius inultis,& sinapi ex coposito, sed figura circularis sic habet, ut unum & simplex, eo Pipsa continetur una linea, figura vero recta pluribus continetur, lxitur. IS

365쪽

A Secunda ratio,persectum est prius imperfecto, sed figura circularis est persecta, cum sibi nulla possit fieri additio per quam fiat persectior sed

figura recta est imperfecta, cum pol si recipere additionem , ergo figura' circulaais est prior. η Secunda conclutio. Inter figuras solidas, figura spberica est prior, probat cosimili ratione, quae probauit conclusionem l raecedentem .s Tertia coclusio.Cε-um est sphericae spurae, quod pbat quatuor rationibus. s Prima. prima figura debet ellie primi corporis, sed figura sphaerica est figura prima, &coelum est primum corpus, igitur. Et hoc etiam nosset concludi de seprem sphqris planetarum .' Secunda

ratio, c tum non est rectς figuri, nec otialis, nec lenticulariς,nec collina- v ris, nec alterius figitne a figula sphaerica ,ergo est sphaericae figurae. Antecedens patet,quia si esset alterius figurae, tunc aliquae eius paates magis distarent a centro,quim aliae, & cuillud corpus, semper moueatur sequeretur,l illae partes aliquando essent sine loco,& locus sine corpore, quia D stq uam pars magis distans a medio eius moueretur, tuc ali partes aliquando essent sine loco, quia post quam magis distans a medio, mouetur, tunc ubi prius erat postea nihil est, & ubi iam est, prius ni hil erat. s rtia ratio, motus coeli est omnium aliorum motuum minimus, cum sit velocissimus,& se- eundum lineam minimam in minimo tempore, quia inter figuras, in

idem puncta redeuntes,figura sphaerica eli minima ergo celum est sphetricae figurae. Quarta ratio,aqua est C sphaericae figurae, ergo aer est sphqricet figurae,cum aer contineat aquam&si aer est sphsric figurae ignis est

sphericς figurae, S sic necesse est coelum esse sphaerice figurae cum contineat ignem. Et quod sit sphericq fi-

gurae secundum superficiem conne Xam,probatur, quia aqua semper natae' fluere super terram ad locum decliuiorem, & non cessabit donec omnes partes aequaliter distent a cetro, sed cuius partes squaliter distata centro, est sphaericae figurae .uuoniam autem ea duplicia & indΔter in circulo moueri puta ab a,

hunc quidam ab b,θα

Isrx est secundus tractatus in quo Philosophus determinat demo parte tu coeli,& continet duo capitula. In termina primo ostendit quare cetium magis ta ad demouetur ad unam nartem quam ad

aliam inquirens talem qu stionem. D I Vtrum c lum debeat moueri ab

una parte determinata ad unam partem determinatam puta ab oriente

ad occidens. I Quaerit etiam quare

celum semper mouetur ad una partem,non enim potest dici uod hoest a casu, quia clium & motus csti, sunt sempiterna, in sempiternis autem nihil contingit a casu. Respondet quod sorte velle se inquirere da omnibus,& assignare causam, & nihil praetermittere ur magis esse signum magnae stultitiae aut magnae

praesumptionis, quam sapientis Dicit tamen, quod hoc potest fieri dupliciter. I Aliqui enim hoc saciunt propter vanam gloriam, & tales: ut

366쪽

Liber II.

E increpa di. I Al ii faciunt propter ve-IItatem,N tales sunt laudandi.'Fi- . ualiter Ioluit praedictam qonem, dicens, p natura facit de possibilibus, quod melius eis, sed melius eli cstu. sic moueri quam Golvorio igitur sicut en in in motibus elemetorum honorabilius est, ct me ius mouerii iurnina, litam deorsutia: nam locus sursuria eit dignior loco deorsum, ita melius eli ci elum moueti ab una. parte determinata, puta ab oriente, in occidens, igitur.

T.e5.is mei π autem ipses quia ir; ride. rcgularas est, is non irregularis deinceps utique, o c.

li est te. Ι , T v D eit secundum capitu-gulatis . tu in quo Philosoplrus determinat de motu civili, de elu, regulatita-ι F te intendens talem c nestasionem. Motos csti eii requiat ,, probat quattuor ratiCnibus. I Prima, si motus, cstieet irre utari, in eoellet intcnsio& remistio velocitars sed hoc est falsum, quia hoc esset in principio, medio, vel fine 'liod eis selsum, qamotu, clii caret princi io medio,&fine cum sit perpetuus. Seo daro, si motus csti eis et irregularis, irregularitas proueniret ex parte mouentis,aut ex parte mobilis aut amborum . Non primum, quia primum mouens semper mouet eadem virtu. te. Nec secundum quia prium mobile non alteratur, nec ex consequen ti prouenit ex parte amborum , igi-riit. I Tertia ratio, si ha otii coeli esse set irregularis,vel illa irregularitas fiet in partibus coeli, vel in toto. No. Primum, quia iam fuisset facta distantia infinita astrorum ad inuice, Gper tempus infinitum, quod eli falsum, cum illud nullo modo percipiamus,nec in toto csto,quia remissio est praeter impotentiam,&impotentia praeter naturam , sed in coelo non eis aliquid praeter naturam, cusit corpus simplex igitur. I Quarta ratio,si motus coeli cliet irregularis, vel intenderet in infinito tempore, di postea remitteret in tempore infimio, aut econtrario aut semper intenderetur aut remitteretur, vel vi ossim inici deretur,& remitterer,

sed quodlibet iii impossibile. IQa

patet primo quo ad priorum diliu-ctum, quia nihil exiliens praeter natura in ur exi stere in tempore infinito. i Quoad secundum disiunctu, patet, qa tuc motus coeli esset infinitus,& indeterminatus, ' est falsum H quia omnis motus ex determinato, in determinatum terminum. I Quoad tertium disiunctum patet, quia hoc eis penitus irrationabile, quia tanta diuersitas no posset latere sensum noltum immo hoc percipervinus eo quod opposita iuxta se opposita sunt sensibiliora. An in to in reperia itur sex differet

Qv Ap R i T v R utrum incitonio o sne fatipatione reperiant sexdriae positionum ex natura rei distinctae ita, et sursu sit in polo antarctico, deorsum m polo arctico, ante in meridie, retro in parte opposita, qtis dicitur angulus noctis, dextruin orient liniitrum in occidente .

Arguitur '

367쪽

A.s Arguitur primo contra suppositu, una sit nobilior altera, igitur. Item C .

quia coelum mouetur cum resisten in esto eadem pars successiva est dextia, alias non moueretur successive, tra.&sinittra, sicut eadem pars suo cum omnis successo in motu natu- cessive est in oriente, & in occidentali proueniat ex aliqua resistentia, te. II te secundum oriZotem unius ut ut habere Philos. in Physi. sed regionis attenditur unum oriens, dc omnis resistentia nata est causare se secundum ori ontem alterius attetigationem, igitur. Secunda sic. In ditur aliud, ergo in pdictis partibus

eodem coelo sunt reperibiles duo coeli non sunt disseretiae positionumotus quorum unus rapiat spheras ex natura rei. In oppositum est Phi-iseriores,& sphaera lunae rapiat iphe losophus in textu. In qOne erui tres rara ignis, qui ignis hei naturalem articuli.Quantuin ad primum. inclinationem ad quiescedu in suo PRIMO scieridum , 'prode- Art. I. loco naturali ergo resistit cuilibet, claratione primae partis qoms . sup mouenti ipsu similiter orbes plane- ponitur primo, q, fatigatio est dimitarum hent inclinatione ad inolitu, nucio potetiae activae propter diutur es h4..' in zodiaco, qui est ab occidente in nam eius actionem restaurabilis per Oriens,ergo resistunt primo mobili quietem .s Ex suo sequitur primo, v mouet eos ab oriente in occidens v nulla potentia pure passiua est sa- de per consequens erit ibi isti patio'. ligabilis, ideo materia non satigat, DB s Tertio sic probando, i in coelo no in recipiendo serinam .qSecundo sint disterentiae positionum, nisi in sequitur, u, virtus indivis bilis est, ordine ad nos. I l' imo, quia coetu satigabilis, & etiam virtus infinita, est inanimatum. modo in rebus so- qa nulla talis est diminuibilis.s Tertum animatis reperiuntur differen- tiosequitur, i nulla virtus pure natiar positionia. Item clium est ho- turalis est fatigabilis, unde ignis inmogeneum, aut saltem eiusdem fi- comburendo non fatigatur. ISequigurae aut aequalis distantiae secundu tur quarto , r homo proprie non is Des partes a centro mundi, ergo in tigatur,si sit factus impotens ex sene ipso non sunt deorsum,nec sursu ex elutrivel aegritudine, vel ex desectu natura rei distincta. Quarto sie. In alicuius membri, quia fatigatio fitctio non est motus augmentationis yp diuturnam actionem. Supponit nec sensationis, nec principium mo secundo, )satigatio. sic catur : nam tus localis, cili motus localis coeli sit natura emattit ad sintula membra sempiternus,ergo in cito non lunt, laborantia quosdam spirirus,&huditae ponum ex natura rei.Tenet co mores disponentes membra ad ope sequentia,quia sursum,& deorsum rationem, qui , piri tus, & humores sunt Vrincipia motus augmen ratio- propter longam actione corrumpunis. IQunto sic. Duo poli non sunt tur,& tunc corpus dicitur satigatu, in c*lo extrema longitudinis, nee nec eritisne satigatione, donec per habent diuersas virtutes, quarum quietem, vel requie luerint recuperati μ

368쪽

E rati tales humores,& spiri tus. Equo sequitur in fatigatio non sit sine

actione dispol mua ad corruptione, quia siti patio fit cum tales spiritus, vel humores corrumpuntur.Ex quo videtur sequi, lii Od causa principali, seligationis dicitur cise contrarietas. IEt si quis dicat, sensus seligatur , ct tamen non agit cum aliqua conti arietate, igitur. Respondetur, quod in sensu concurrunt plures actiones.Vna eii actio obiecitiua,qua scilicet obiectum partialiter cum Sesu causat cognitionem, & secunduistam sensus non corrumpitur, inanio magis perscitur. Alis sunt ibi Dctiones alterativae dispolitae ad comruptionem Organi,&per con seques

ad corruptionem potentis. l Sequitur etiam ex praedictis,quoci intelle F ctus per se non fatigatur, licet bene per accidens pro quanto non potest intelligere line inmistratione ibi sacta a sensu, qui sensus potest fatigari. Ex illis dicitur primo, quod cllum non est satigabile, quia non habet tales spirittis,& humores, ration/ quorum virtus elu, satietaretur ;

Dicitur secundo, quod intelligentiae mouenti citurn nihil resistit, et inc lo non est contrarium aut aliqua dispositio habitix contrarium. Dicitur tertio,' in motu citi successio non prouenit ex resilietia, sed ex determinatione liuelligentiae, qeillic determinata ad inia vcn umori in tanta,vel tanta vclocitate. I Quarto dicitur, , licet unus O bis moueatur velocius, ct alius tarditus hoc non eis, quia virtus motiuai t aliquando seligata, Ied quia

non moueretur ab eadem virtute, sed a diuersis, quarum una est maior alia. Dicitur quinto quod licet

unus,& idem planeta in uno tempore citius pertranseat unum signum, quam in alio hoc tamen non est propter velocitatem, vel tarditate unius ac eiusdem motus,sed pmpter plura

litatem talium motuum. Aninee-

S E C v N i, o sciendum , quod lo Nan circa textum incidunt aliquae diis , ψ - . ς cultates. Prima. I Utrum in celo ex natura rei sint ponendae sex differen diaetentiae positionum,puta sursum, deor- tia SP

strum. Pro cuius lolutione suppo . nitur primo, quod illae duae disseretiae, scilicet sursum, & deorium non dicuntur proprie attribui alicui ex natura rei,nili secundum diuersias, palles habentes diuersas potentias, S uti tutes, sicut i nobis sursum est, x principium augmentationis,& nutrit:oms,& sic caput dicitur sursum& radices in arbore dicuntur sinu,

in natura rei, ta inen in respectu ad loca elementorum dicuntur deorsum aliis aut corporibus inanimatis attribuuntur ills duae disserentiae solum respectivae ad lota elementorum unde in lapide illa pars dicitur sursum,quae si versus locum leuiuesciram torum, & alia deoisum, quae est versus locum grauium. Sed dubiAm est uti ii in celo ex natura rei, inueniantur illae duae di scientie sic, auod polus antarcticus dicatur sv um M polus arcticus deorsum .Respondetur per aliquas propolMO-nes. l Prima propositio, non apparet ex parte motus cili, quare unus

369쪽

A polorum magἰs debet dici sursum,

ct alter deorsum, quia non apparet qualiter illi poli dii serenter iaci annvel deserviant ad motum cisti. ' Secunda propositio , propter motum sensus, vel nutritionis non debet dici unus polus magis i ursum, quana

alter,erim, I, tales motus non inue

niuntur in cYlo. Tertia propositio, uin celo inueniat sursum , ta deorsithoe debet esse Da nobilitatem partiti, sic tr nobilior pars vocet silmuminus nobilis deorsum, unde dicut astroloei,ci circa polum an tarct lculant nobiliores stellae, sinani circa, polum arcticum, ideo vocant illam partem sursum .s Supponitur secu-do .l dextrum,& sinistrum inueniutur etiam in aliquibus dupliciter, csimpliciter & respective,un illa pars B dicit dextra ex natura rei, a qua incipit motus ,& pars sibi opposita d i , citur sinistra in aliis autem inanimatis solum reperiuntur respecti ue& quo ad nos. Vnde dicit Sco.lib.1. diit et . q. s. 3s primu cclum ponatur mobile,& non quiet cens nullus puctus est in lo magis oriens qua alius, sed quilibet punctus est ories successive 3, nullus etiam punctus est magis capax motus quam aliuS, ideo ictio ex natura rei nocst dextrum,& sinistrum, sicut in animaliubi pars, quae est magis capax virtutis animae dicitur extra, & alia opposita sinistra.VSupponitur tertio,isis duae different iae ante, & retro in aliquibus corporibus reperiutursimpliciter,& m aliquibus respecti-ue, unde in animati illa . pars dr an- se, in qua magis vigent umines, sic n.

sitiue, & pars fbi opposta di retro, C sed in rixtis illae diis lolii reperiunt

respeditue, S cum iste virtutes non teperiantur proprie in cflo,ideo pro

prie non est ante, ncque retro.

TER Tio sciendum , si inci- An eoel stdit alia dissicultas. Utrum mes Philolbi hi suerit ponere cstum esse ser solmali.

Philosophi ponere cclum sormaliter animatum, S hoc anima intellecti uacum non aliter poneret.Et hoc probatur, quia vel esset anima tantum, quod non est dicendum. quia tunc intellectus esset formali ter quatus, cum ipitari cstum sit formaliter quantum, vel propter animam,

quae est deessentia esli erit aliquid aliud per se persectibileia per animam, & ita erit ibi potentia passiua DS potentia contradictionis,& ita estum non esset perpetuum,& necessarium. Et siquis dicat, quid ergo

dicemus ad eum cum dicat in textu cflum esse animatum. Respondetur, in ubicula ue vocat animam cetii debet intelligi quo ad conditionem, quia anima est motrix no,qa est forma,& illa anima est it teli isetia propria motiva huius orbis coniuncta huic, ut instrix propria,& talis non est nisi unica unius Orbis. . Et siquis dicat, quid dicerent, theologi. Res detur per aliquas propositiones. I Prima est, mere eitcreditum cetium non esse animatum supple per insorinationem , non. n.

vr esse aliqua condicio in illo corpore, ita periecto manifelle apparens repugnare animatio gi curritis.

370쪽

E cunda propositio mere est creditum coelum este animatum per assistentiam, videntur in multi dicere quod fuerit mens Philosophi dice- ecglum else animatum per altillen Dubiu. tiam .s Alia disticultas qualiter elifaluabile consequintias quas iacit Pullosophus in tertio capitulo valere. I Proculus solutione supponit, . quod neces le potest dicere duplice nec elli tatem,sci licet consequentis, S conteuuentiae, & hoc dupliciter, vel simplici rer, vel secundum naturam ii secundum naturam , adhuc dupliciter absolute,& conditionalitcrtunc dico, ui illae consequentiae sunt bone si necesse dicat neces statem consequentiae secundum naturam,fe conditionem , & non aliter, v fir esse bonae. Unde quando dr ibi, quod si unum contrariorum sit in rerum natura, riaccesse est reliquum

esse, lebet intelligi si cotraria deant 'agere,& pati ad inuicem. Ideo siquis quaerat quomodo ista cons 'quentia est bona in istis inseriorib.

sunt generationes,& corruptiones, ergo Oportet,c tum moueri,cumlo qtuescente possint moueri ista in

seriora,S feri generationes &corruCHplum ptii,nes. Respondetur, celum a- in hae in in haec interiora triplici instru-feriora. mento, Clumine, motu, ct influentia,astra enim illuminant haec inseriora,& cstum secum moliet sphaeram lenis,etiam in visceribus terr generantur m ut ii essectus, v t auru, S argentum, ad quorum generatio

ne in Oportet corpora coeli ilia concurrerς,& non concurrunt mediante lumine,nec mediante motu ergo

mediante influentia,quae est quaeda Gqualitas spiritualis nobis ignota secundum tensum, mediante qua dirig.ntur action es quorundam inset torum, ideo dato, cclum non moueretur adhuc posset heri senerationes,& causam in fluctig ab ipso LY 0- λα ει v A R T o' sciendum, palia est e 1' Ia

disti cultas virum praeterritum stel- latum sit larum sit ponendum aliud est iam aliud inmobile. Re svondet Sco. per aliqua, V mopropones.' Prima nulla itella habet ii. E.

proprium motum localem, i. no ha d. I . q.3.bet alium motum a motu sui orbis

cuius est pars, & illud postea in textu probabitur. Ex quo sequitiir, i, illae stellae, quae non semper aequaliter diliant, non sunt in eodem cYlo, quia talis .illantia in diuersis temporibus non potest esse secundit motum proprium stellς, sed iiii per ino Hrum csti, in quo ipsa est,&sisie distet di sibi mites stella a stilla, sequitur, i celum illius di Ormiter mouetur a celo alterius.' Vnde septe stellae distormiter mouentur, sic t non

sp aeque di ilant a stellis illis fixis, qideo dicunt ut fixae,quia inter se sui

semper aeque distantes. s Et si quis Obiecto.

dicat nos nescimus , neque sumus,

certi de loco illarum stellarum fixarum,quia radius vi sualis propter diuersitatem mediorum refrangitur,

ergo de ipsis non possiimus bene iudicare. I Ria deo, sumus certi de loco visuali, & si secundum locum,

visitatem aequaliter distant, proportionaliter di stabunt secundum verum locum. Ex illis sequit, quod Coriola salieni pia ter septem coelos planeta rum ponendum est aliud coelum, cstel-

SEARCH

MENU NAVIGATION