Rhetores graeci, ex codicibus florentinis, mediolanensibus, monacensibus, neapolitanis, parisiensibus, romanis, venetis, taurinensibus et vindobonensibus

721쪽

γώ.λει. κατα δἐ τίμησιν και ἀνθυποτίμησι, ' μετα Πάρον ὰλόντι Μιλτιάδη Σάνθιππος τιμῆται πιντῆκοντα ταλάντων, ὁ δἐ ἀνθυποτιμῆται θανάτου ' κατ- δἐ συμ υλην περὶ μελλόντων ' Oιον Ἀλκιβιάδης μετὰ 5 λυρικον λ συμβουλεύει πλεῖν ἐπὶ Σικελίαν κατὰ δέ γε ἀξiωσιν, Ἀλκιβιάδης επανελθῶν ἀπο τῆς φυγῆς καιστρατηγειν αναγκαζόμενος ἀξιοῖ περι των επενεχθέντων ἐγκληι άτων αυτω πρότερον ἀπολογεῖσθαι ' διαφέρει δε ἡ κατὰ ἀξιώσιν πραγματικὴ τῆς κατὰ συμβουλὴν, οτι 1ο εν μἐν ταῖς συμβουλαῖς υπῖρ τοὐ κοινῆ συμgiροντος προηγουιιένως ποιεῖται τους λόγους ὁ συμβουλεύων ' ἐν δἐ ταῖς κατὰ ἀξίωσιν υπἐρ εαυτοὐ ποιεῖται την πρόοδον λέγων' παράδειγμα τῆς κατὰ συμβουλὴν ' Ἀλκιβιάδζς υετὰ τὰ κατὰ Κύζικον συμβουλεύει πλεῖν επι Σικε- λὶν ' τοὐτο γὰρ συμνέρει τῆ πόλει. τυ δἐ κατὰ ἀρει- σιν. Ἀλκιβιάδης ἐπανελθών ἀπο τῆς gπῆς και στρατηγεῖν αναγκαζόμενος ἀξιοι πρότερον περι των ἐπενεχθέντων αυrω ἐγκλημάτων ἀπολογεῖσθαι ' ίνr θα ι ἐν

οἶν δι εαυτὸν τῆ πόλει προσάγει ἀξiωσιν, ἐκεῖ δἐ τὴν ,ο συμβουλὴν διὰ τό τῆς πόλεως συμφέρον ποιεῖται ' ἡ δἐ

κατὰ surὸν καὶ διάνοιαν προγματικὰ διατέρει τοὐ ρη- τοὐ και διανοιας τῆς νομικῆς στάσεως, οτι εκεῖ μεν ὁ κρινόμενος εκων παραβαίνει και ώς ῆδη παραβεβηκως τόν νόμον κρινε rαι' και ἀρθένroc τοὐ νόμου τὸ ,, λοιπὸν ονδεμίαν εγκλήματος 'λ επιδέχεται χώραν. ενταὐ-

722쪽

Dερον των νόμων, ἐνταυθα δἐ βουλην προκεῖσθαι, πότερον αυτὁν παραβατέον, ώς ἐπὶ τοὐ κεραυνωθέντος -- ράννου ἐν η ετυράννει πόλει. ἐπει- δἐ δωρεας αἴτησις , καὶ εν στοχασμβ εμπίπτει, ώς ἐπὶ του υποσχομενου μάγου εἴσω niντε ημερῶν ἀποκτενεῖν' τον τύραννον, Sκαὶ ἐν Ορω εν πραγματικy, ἰστέον, Ora ταύτη διαφέρουσιν ἀλλήλων, Orι lν εκείνοις μἐν OV ἄρισται, ποίαναιτεῖ ὁ λαβεῖν ἀξιων, εν ταὐτy M δἐ ώρισμένην αιτεῖ. okν η πατέρα σώζεσθαι η ἐχθρου φόνον η γυναῖκα προς γάμον. καὶ ε τι ἐν μἐν τῶ ορν οὐν ολως τον 10 αιτουντα φαμῖν ἄνν εἶναι δωρεὰς, ου γὰρ τὸ παρὰ του νόμου διηγορευμένον ἐπὶ τη δωρεῶ πεπραχέναι' ἐν

M v πραγματικη της μἐν αἰτουμένης κωλυομεν τον αι- τοὐντα τυχεῖν, ετέραν ει λαμβάνειν συγχωρουμεν ' δια-7ψει δἐ η κατὰ ἄμφισβήτησιν πραγματικη του κατὰ is ἀμφισβήτησιν ορου, οτι ἐν μῖν τω Ορω εκ λελοντος καὶ πεπραγμένου συνέστηκεν η ἀμφισβήτησις, καὶ εαυτὸν μῖν ἄξιον εἶναι λέγει τοὐ αιτουμένου, τὸν δῖ ἀντιλέγοντα ουδαμῶς. ἐνταυθα δἐ ε τὸν μῖν μῶλλον ἄξιον ειναί φησιν, ηττον ει τὸν ἐναντιούιlενον ' διόπερ ro ἐν ταῖς πραγματικαῖς, ηνίκα ποιουμεθα τὰς συγκρίσεις,

Ου χρη τὸν ἀμφισβητουντα φέγειν, αλλὰ κἀκεῖνον μῖν ἐπαινεῖν, εαυτόν M μῶλλον προκρίνειν, ώς ἐπὶ Κεφάλου και Ἱριστοφῶντος, or περὶ του γέρως ἄμνισβVrοῖσιν δύο M rhe ρητορικυς ειδῶν, ώς πολλάκις εφαμεν, ἐν Mταῖς στάσεσι θεωρουμένων, δικανικοῖ τε και συμβουλευ-

723쪽

τικου, το μῖν δικανικον ἐν ταῖς δελαις ἐμπίπτει στάσεσι, το ει συμβουλευτικον υπὸ μόνην σχεδόν ανάγεται την πραγματικην, συνεπιπλεκομένων αυτν καὶ τῶν αλ-

ριστευς πειρ εσri καὶ βουλεύονται τούτου. 3 τολεο το γὰρ οὐκ εστι κατα ρητὸν και διάνοιαν, εἰ καὶ Μινουκιανός φησιν, ἀλλ' ' Oρος ' ζ τοὐμεν γαρ, τις εστιν η πεηστος ἡλικία ' καὶ εἰ πρηστός εστιν ὁ τρισα- ριστεύς' πλην ουν Oλίγων συμβαίνει πειαν συμβουληνυnὁ την ἄγραφον ἀνάγεσθαι πραγματικήν. οὐ μόνονεβ-τὁ συμβουλευτικόν, ἄλλ' ηδη καὶ τό δικανικὸν εἶδος επιδέχεται η πραγματική. πῶσαι γὰρ αἱ των πGρανόμων γραφαὶ πραγματι κης στάσεως εἰσι. πῶσα M συμ- βουλη, ῶς φρογιν Ἀριστοτέλης, περὶ τούτων γίνεται 'γενιαλ, περὶ πολέμου καὶ ειρήνης, περὶ πόρου χρημά- 20 των, περὶ r εισαγωγῆς καὶ ἐξαγωγῆς χρημάτων, πεPὶοικισμοὐ πόλεως ἡ κατασκαφῆς, περὶ νόμων, πε ὶ

τιμῆς. ἐπειδὴ δἐ καὶ ἐν ἔρω περὶ τιμῆς εσθ' γέ- νεται η ζήτησις, ἔτ' ἄν τις ἄξιοι τιμῶσθαι τύραννον

724쪽

διωξας η προςκτησάμενός ' τινα πόλιν, ἰστέον, ori ἐνορω μἐν η ζητησις περὶ το πραγμα γίνεται, ' λ ει το διῶξαι μόνον τον τύραννόν ἐστι τυραννοκτονία, η το πεῖσαι

Oiλιππον ἀποδοῖναι Ἀμνίπολιν προῆγτήσασθαι πόλιν' 'is' εἰ τουτο γενοιτο φανερὸν, της προσηκούσης ὁ εαιτων τυχη β' τιμης' ἐν δἐ τῆ πραγματικῆ φανερουτου πράγματος οντος, ἡ σκίφις γίνεται μ' περὶ τοὐ302ποίαν τινὰ λαβεῖν χρὴ τον αι υντα δωρεάν. Eισὶ Mκαὶ περι τιμωρίας ἐν πραγματικῆ αμφισβVτήσεις, ώς ἐπ'

ἐκεινου ' εξῆν ἐν πολέμω μισθωσάμενον εrερον εκπεμπειν 10 ἀνθ' εαυτοὐ ' πολέμου καταλαβόντος ἐξέπεμφέ τις ἄλλον ανθ' εαυτοῖ μισθωσάμενος' ἀριστευσας εκεινος κατὰ τον νόμον ελαβε την δωρεάν' ετέρου πολέμου κατα- λα ντος ε πεμφεν αὐτον μισθωσάμενος' ελιπε την τάξιν καὶ νόμου κε λευοντος κολάζεσθαι τον λιπόντα τὴν is

τάξιν ἀντιπροβάλλονrαι ἀλλήλους, o τ' ἐκπέμφας καὶ ὁ πειιφθείς 'si' τοὐτο ει το ζήτημα τινές φασι γνώμης στοχασμὸν, τω πλείστους ἐν αὐτω λογισμοὐς εμφαίνεσθαι στοχαστικούς' μ' εστι δἐ πραγματικῆς ἀγραφου κατὰ στοχασμὸν αιτουσης την cirησιν' καθόλου M ao χρὴ γινώσκειν, οτι πολλὰ προβλήματα ἐστιν, ὼς ἀνω- . τέρω εἴρηται, ἄπερ υπὸ μίαν ἄντικρυς ἀνάγειν στάσιν ora οἷόν τε, ῶσπερ καὶ τόδε, νόμος τὀν στρατηγὸν τους καταστείχοντος φυγάδας ἀναιρεῖν ' διδίμων ἀδελτῶν τὸν εrερον φυγόντα εἶργεν ὁ νόμος κατιέναι, τὸν ἔτερον 25

725쪽

συναποδημη -α μόνον, ειτα ἐπανάγντα ἀπέκτεινεν ως φυγαδα ὁ στρατηγός' και κρίνεται φόνου, τουτο γὰρ καὶ γνώμης αν τις εἴποι στοχασμιν καὶ συγγνώμης. Σωπάτρου. T. η αγρροφος και εγγραφος εδι

τησιν εχουσα, δεῖ δἐ προσθεῖναι καὶ περι ρητίν' αἱ ναρ των νόμων εἰσφοραὶ ε ετίζονται, πότερον καria ναμον και καra δίκαιον η ου' και πότερον συμgίρον καιενδοξον η TOυναντιον ' ιστέον μέντοι, ῶς ἐν τῆ ἀγρώτω10 ἐμπίπτει ἔσθ' o τε evτιν, ὼς ἐπὶ της ἀποκτεινάσης γυναικὐς τύραννον τον ἄνδρα και αιτουσης εις την δωρεὰν την σωτηρίαν των τέκνων, νόμου ἔντος τω τυρῶ νφ συναποθνησκειν τὰ τέκνα ' ἐνταὐθα γὰρ κεῖται

πφ ἀπάσας εἰληφέναι τὰς βουλάς ὁμολογουμένως γὰρ ἐνταυθα ἐπὶ τὁ ἔθος ἀντὶ νόμου κατigvγεν.

Συριανού. Iri νόμιμον πλατύνεται τῆ τε γνώμη τοὐ νομοθέτου καὶ τοῖς περιστατικοῖς μορίοις και

726쪽

ει τὁ νδμιμον ἐξ ἀπης' οὐ γὰρ ώς ἔτεροί φασιν ἐν

μέσφ του λόγου ' ἀφ' ου γὰρ' την πολιτείαν την εαυτου καὶ την περι φ τον δημον ευνοιαν ἐξετάζει, onMν ἄλλο εποιεῖ, η τὸ νόμιμον κατασκευάζει ' του γὰρ Λισχίνουτο Κτησιφωντος φήφισμα παρὰ τρεις γεγρά*θαι λε- γοντος νόμους ' πρωτον μῖν οτι τευδη γέγραφε περὶ Aημοσθένους γράμματα γράφας υτι εννους ' νόμος δεεστιν ὁ κωλυων φευδῆ ειστἐρειν γράμματα ' δεύτερον M 10μη ἐξεῖναι ἐν θεάτρω ' στεφανωσθαι, ἀλλ' ἐν πνυκέ τρirον , τον υπευθυνον μὴ στεφανουσθαι, πρῶτον ε - τάζει δημοσθένης τον Τ περὶ του μὴ ψευδῆ γράφειν ν μον καὶ δείκνυσι διὰ τῆς αυτου πολιτεiας τήν τε ευ- νοιαν ώς ου φευδῆ γέγραga Κτησιφῶν, ἀλλ' οτι μά- is λιστα ἀλοθῆ' ἀφ' - γ' o, ' τῆς εαυτου πολιτείας

λά σομεν οἶν τον Λημοσθένην πλατυνονrες τὸ νόμιμον, καθάπερ εκεῖνος εν τω περὶ στεφάνου καὶ εν τω κατὰ Uριστοκράτους καὶ πρὸς Λεπrishν' πλατυνοῖιιεν 303 δἐ τό νόμιμον καὶ cino των προσάπων καὶ των πραγμάτων ἀπὸ προσώπων μῖν, τίς, εστιν ὁ γράνων πο- is λεμεῖν ῆ βοηθεῖν' καὶ πότε δε καὶ τίσι καὶ πῶς' ἀπό

πραγμάτων. διὰ τί χρὴ πολεμεῖν ἡ βοηθεῖν. ἐν μῖν οἶν

727쪽

i ἐγγράφω πραγματικὴ το νόμιμον ἐμπίπτει, ἔπεται δἐ αὐτω καὶ το εθος ' ἐν δἐ τῆ ἀγράφω το μῖν νόμι- μιμον Ουκ ἐμπiπτει, το δἐ εθος ἀντ αυτου παραληφό

Is Σωπάτρου. Περὶ της ἐγγράνου επαγγέλλεται διὰ

των νομικων la μῆν την δυναμιν γνωρίσαι ' αδύνατον γὰρ μη πρότερον μαθουσι τας νομικὰς στάσεις, ακριβές τι περὶ αυτῆς ερεῖν ' πλὴν ἴνα μὴ πάντη ἀνήκοοι ταυτος κατὰ καιρόν ωμεν, ἐρουμεν ημεῖς εφ' OGOν ἐνδέχεται. 10 ἐξετάζοντες τοίνυν τους νοαους εν τῆ ἀγράφφ εκ τεσσάρων αυτους κατασκευάσομεν τρόπων, εκ τῆς πολιτείας, ειτα Oτι ἀνάκειται τοις των Ἐλλήνων σοφωτάτοις, ἀπό παραδείγματος, απὸ καιροῖ' απὸ πολιτεiας μῖν, okν υτι εν δημοκρατία ετέ'η, ῆτις ἀρίστη των πολι-s 5 τειων πασῶν ' ἀ- των προσώπων, οἷον οτι Ουχ οἱ τυχόντες εθεντο τουτον, ἀλλ' οἱ μέγιστοι των ανθρώπων και σοφώτατοι ' ἄπο του πραγματος, οἷον οτι περι των μεγίστων προστάττει ' δ' ἀπὁ του καιρου, οτι νυν μάλιστα χρηστέον τψ νόμν εν ειρη τυχόν ῆ πολεμω' 320 πλατυνεται δῖ τό κε λάλαιον εκ τε τῆς του ταυτα νομοθετήσαντος δόξης ' oioν οτι Σόλων, ἡ Λράκων κΚλεισθένης ' καὶ εκ του πολλὰ τὸν νόμον λυσιτελῆσαι τῆ πόλει' και ετι κατασκευάζεται τι νόμιμον εκ τε ρη- του και διαιροίας και ρητῶν ετέρων παραθέσει' ἐκ 'δια- 25 νοἰας μἐν, ὼς Αισχίνης πολλ' οὐ εποίησεν ' ἄμα γὰρ τψρuτῶ καὶ την διάνοιαν τιθεὶς κατασκευάζει τὸ νόμιμον εκ παραθέσεως M ρητῶν, δεικνυντες σύμφωνα τοῖς κειμένοις τὰ εισαγόμενα, ῶς Tιμοκράτης κατηγορούμενος onis διοδώρου ἡ δημοσθένους, ῶς παράνομα γεγρα- 30 φώς' σὐμφωνα γάρ φησι γεγραφέναι ἐκείνω τῶ νόμωτ0 λέγοντι ' ,,ουδε δήσω δ' Ἀδηναίων Ουδένα, ος αν ἐγ-

728쪽

γυητας παράπη το αὐτο τέλος τελούνως ἐὰν μέντοι ἀνασκευάσωμεν, τοῖς τε ἐναπτίοις των προειρημενων χρVσόμεθα κατασκευῶν' καὶ αλλοις ὁποσοις ὁ ἀνασκε ασrικος χορηγει τόπος ' καὶ ετι αν ὁ ἀντiδικος τα ρη-

γὰρ Νεοκυραίων εἰπόντων, ,,ώς λύσετε τας προς -- κε ιuoνίους σπονδὰς δεξάμενοι ημῶς' ειρηται γὰρ εναυταῖς των 'Ελληνίδων πόλεων τὰς προμαχίδας ερεῖναι παρ' οποτέρους βουλοιντο ιίναι' καὶ τψ ρητω Ἀ τουτο loισχυρισαμένων, ὁ Κορίνθιος τη διανοία λύει λεγων' ου τοῖς επὶ βλάβη ιουσιν η ξυνθωκη ἐστiν' Ουδ' οστις τοῖς δεξαμένοις, εἰ σωφρονοῖεν, πόλεμον ἀντὶ ειρήνης ποιήσει. καὶ ρητὰ ει ρητοῖς παραθῶμεν εναντία σφεισαγομένγ δεικνύντες ' ώς Λημοσθένης ἐν τω κατὰ T 1sμοκράτους, ἄλλων τε νόμορος παραθεὶς, οἶς εναντία νενομοθέτηκε, καὶ αυτος Tιμοκράτους πρότερον εἰρομένον

ἐναντkν του νυν παρ' -του εἰσαγομένου. 'ει δἐ τ' ἀγρύφου το ἔθος Aς νόμιμον ἐξεταστέον ' Οιoν οτι καινὰαξιοῖς καὶ ola καὶ ὁσα οἴδεις πω πρότερον ' ταυrα δἐ πάλιν ἔ- roorύσει καὶ δνrιπαραστάσει μεθοδευσομὲν ' ἀντιπαραστάσει μἐν, οιον κλίων ἀξιῶ μετὰ τὰ ἐν Πέλω Πυθιος καχεισθαι' καινὰ υξιοις. καινὰ ἶξιοῦν' καινὰ γὰρ καὶ τὰ πεπραγμένα. ἐνστάσει δέ ' εἶτα μέντοι οἶδε καινά ' και γάρ και Περικλῆς 'Oλύμπιος ἐκλήθη ' ποτέρφdi πρόrερον χρηστέον, τῆ δεπιτάσει η τηὶ αντιπαρασrάσει, οι καιροὶ IS διδάσκουσιν, ὼς και ἐν στοχασμῶν διωρισάμεθα '

729쪽

διαφέρει δἐ νόμος εθυυς τω το μὶν αγραφον ειναι,, τον η δἐ εγγραφον ' και το Τ Mν καθυλου, το M o. μέρους εἶναι' και το ι ἐν φύσει, το ' δἐ θέσει' F ζητεῖ-ται δἐ και ἐπι τούτου, τίνες τε τοὐτο εθεσαν καὶ παρὰ 304 τίνων ' πλατυνεται δἐ τόποις εξ ' διά τε της πατρίου - πολιτείας, ἴπερ ἐστὶ τα παρ' ημῖν εθη ' και διὰ παραδειγμάτων, τουτἐστιν εἴ τινες ἄνδρες ' παρ' ημῖν τετυχηκασιν ἄριστοι δωρεῶς' και απὐ των ε Os ovμενων πόλεων καὶ των παρ' αυταῖς ἀρίστων, και ἀπο των id περὶ 7 τους ηρωας τιμων' ετι δἐ ἀπο των παρὰ βαρβάροις τιμηθέντων, και ἀπό των παρ' αυτοῖς ἐπαρίτων τοὐτο δἐ ἱκανως 'Αριστεiδης εν τω Περικλεῖ ' επλά - ' ν ν' ον ἀνοῖ τις ἀποστῆναι της προσηγορiας τοὐ 'ολυμ- πων, κατέχοντος του λοιμοῖ, κατάλογόν τε δ' των προ- ' is γόνων ποιούμενος, καὶ τὰς πράξεις αυτων διεξιὼν, καιτην παλαιὰν πολιτεων ἀνυμνῶν καὶ δεικνυς, ως Ουδεὶς πώποτε ἀνθρώπων Oνοιι α θεων ελαβεν' καὶ τον μἐνωριστεlδου Περ κλέα παράδειγμα σαν ἐς εξομεν περι

I Ven. τό M. 3 Ven. τον μὲν καθολου, τὴν M ἐπὶ μέρους. omisso εἶναι. 4 Ven. τον δέ. 5 Md. θέτει. 6 Ven. ἄνδρες ἄριστοι Tre ηκασι παρ' ἡμῖν. 7 Ald. παρά. 8 Ald. παρε Πωro . Von. et Par. ἐπαράτων. 9 Non potest intelligi oratio Pro quatuorviris, quorum Primus Pericles est: nam quao illio p. 150. Jobh. de Olympii cognomine dicuntur, ea ad Periclem contra Platonis accusationem defendendum spectant, atque ab iis, quae hoe loco afferuntur, prorsus dis- erepant. Ita Igitur statuendum videtur, Aristidem more suo orationi Periclem defendenti alteram accusatoriam opposuisse, Bd quam etiam fragmentum, mox secuturum, P. 731. I. S. reis rendum. 10 Ven. τό. 11 Ven. ανθρωπος ων. ra σωνἐς VPn. om. 13 Ald. to π. A. Λημοσθένης. eorrexi e Ven. Di iligo: by Corale

730쪽

σωνους. λυεται δἐ το εθος τοι δε, ἄσπερ ἐπὶ κλέωνορτου ἀξιουντος καλεισθαι Πυθων μετὰ τὰ ἐν Πυλω ' προς γὰρ την ὁντiθεσιν, την ora καινὰ αἰτεῖς, απαντήσει ὁ

Κλέων λέγων' ἀλλ' oυδἐ προς τον μον ἄπαντα ἀρχης παρηλθεν, ουδὸ τέλεια ἐξ αρχης ἀνεφάνη, αλλὰ μὴ πρότερον αντα κατὰ μέρος ἡρξατο γίνεσθαι, δ= ουτωκαὶ τέναι ἡνξήθησαν, καὶ τὰ πράγματα εἴληφε τὰς ἐπιδόσεις' δ' καὶ παραδείγματα ἐπάξει νόμων, τεχνῶν, ἰατρικῆς, κυβερνητικης, φιλοσοφίας, καὶ των τοιουτων 'εκαστα ει τούτων κατὰ ενστασιν καὶ ἀυτιπάράστασιν εισάξομεν ' η' ἐνστάσεως M χιον το ἐξ ἐναντίας ἴστασθαι προς τὰ λεγόμενα καὶ φευδη δεικνύναι, ἀντιπαραστάσεως ει τό συντρέχειν μῖν τοῖς υπό του ἀντιδίκου λεγομένοις, ἐκ δἐ του ἀκολοίθου περιτρέπειν εις τὁ ἐναν--των. i 14 Σωπάτρου. Καίτοι καὶ ἐν ταυτη ἐστὶ φητὸν ἐνίοτε ὐπίπτον, ως ἡδη- εἴρηται, ἀλλ' οὐ περὶ refros ἡ ζήτησις' εἰς γὰρ κατασκευὴν λαμβάνεται ' πολλάκις ει καὶ ἀμφοτερα ἐν τῆ ἀγράφω ευρίσκεται, ἔθος φημὶ καὶ νόμος, ῶς καὶ ὁ Φήτωρ ἐν το περὶ του στεφανου πεπομ 20ηκεν ' μετὰ γὰρ τι ἔητὸν ἐλτασε τι εθος λέγων, ώς Ουμόνον τοῖς νύμοις αλλὰ καὶ τοῖς ἔθεσιν λισται ' πρῶ- '. τον μ/ν γὰρ Ναυσικλῆς στρατηγῶν ἐφ' οἷς ἐπέδωκε τετίμηται ' εἶθ' ore τὰς ασπίδας Λιότιμος ἔδωκε ' καὶ πί- λιν Λαρίδημος ἐσrεφανουτο. συνάγων ἐκ τούτων Orι 2s

κἀμὸ δεῖ τὰ Ομοια τούτων παθεῖν' υπέταξε γὰρ τὸ ἔθος τψ νομωω' εθος γάρ ἐστι τό ἐν συνηθεω κρατῆσαν,