장음표시 사용
731쪽
καὶ ἔπερ ὁ χρόνος ἐκράτυ- ' κατασκευάζεται ει το εθος η ἐκ προγόνων η ἐξ ημων αυτά, ' εἰ δἐ οἰκειων
ἀποροius εν παραδειγμάτων, χρησόμεθα τοῖς ξενικοῖς ' Oιον ἴτι και Αακεδαιμόνιοι καὶ ἄλλοι τινἐς τοὐτον πολι-ε τεύονται τον τρόπον ' ημῶν δῖ αυτῶν, υτι καὶ ημεῖς τοιoὐτον ἐπράξαμέν ποτε , και συνηθες τη πόλει τό πρῶ-γμα, τοιαύτας διδόναι δωρεάς' πλα νεται δἐ και αυτbokπερ καὶ τὐ νόμιμον, προσώπω, πράγματι, καιρ0 προσώπω μἐν, οιον οτι Περικλῆς τοὐτο επραξεν ὁ εο συνέσει απάντων m. νων διαφiρων ' πραγματι δἐ , Oμον, ἔτι μέγα τοὐτο της πόλεως κατόρθωαα' καιρο δέ, οιον ἔτι και ειρηνη και πολέμφ τόδε λυσιτελεῖ' ταυται ἐν Ουν κατασκευάζοντες ' δὴ ἀπιτρέποντες δ/ τοῖς ἐναντίοις χρησόμεθα, ώς δεμοσθένης εν τῶ προς Ἀεπria 5 νην ' Τ 1κείνου γὰρ λέγοντος, ὁτι Οι πρόγονοι Ουειν ἐδίδοσαν, αυrός φησιν , δrι οὐκ ἀκολουθητέον τοῖς προγόνοις ' η γὰρ τῶν πραγμάτων διαφο'ὰ και τὰς δωρεας διαφόρους ποιεῖ ' και πάλιν ἀνδρῶν ενδόξων παρατιθέμενοι κατορθώματα λεξομεν, ἔτι θεμιστοκλης καὶ Μιλ-
20 τιάδης τὰ τοιαὐτα κατορθώσαντες Ουκ ντησαν τοιαυτ
δωρεά ίς ἀμελει καὶ Aισχίνης ποιεῖ φησι γὰρ,
ἔτι καὶ σrρατηγῶν καὶ ρητόρων ενδόξων γενομένων, ους
η πόλις μεγίστης ηξiωσε τιμης' τὰ di ξενικὰ παραδείγματα η Ἐλληνικῆς εστι πολιτείας η βαρβάρου. ἐξ Kλ- 25 ληνικης μεν, ώς ὁ εκ Λακώνων η Βοιωτῶν ' ἐκ βαρβα- ρου di, ώς εκ Περσῶν καὶ Σκυροῶν ' Ris τὰ ι ἐν 'M-M5λ0νικὰ ἀνατρέποντες μετρίου ἀξιώσομεν διασυρμοῖ, τοῖς di βαρβάροις τελεiα χρησόμεθα καταgoρῶ ' τεr ρηκε δῖ
732쪽
τους ἐν δε λυμαίνεσθαι, περὶ 'Eλληνων ἐνταυθα λμγω ν' περὶ M βαρβαρικῶν υπόδειγμα ὁ ωριστεuhς εις Περικλέα, εν οἷς φησι ,,μη μίνης, ω παῖ Σανθία- που, μη τοὐς Tiγαντας μιμώμεθα, οῖιυγονται τοξεύειν εἰς τον φυρανόν, μη τον των Περσων βασιλέα καὶ Sτους συν εκείνωμ, ωσαύτως καὶ κατασκευάζοντες τοὐς μἐν Ἐλληιαοὐς επαινεσόμεθα ἐθισμούς καὶ τα πρόσωπα τάλαν' ων τα παραδείγματα, τους δἐ βαρβαρικους εκ τουεναντίου ' Oιον ἔτι ταυrα παρα Πἐρσαις η Σκυθαις,
οἷς πλούτου και τρυνης η του νομαδικῶς ζην μῶλλον η so ἐμέλησεν, η σώφρονος καὶ ημέρου πολιτεiας' εἰ μ/w ουναμφοτέρων εὐπορο εν των ὐποδει μώrων, χρησόμεθα τοῖς ἐπιχωρίοις προ των ξενικῶν, εἰ di μη τοῖς ἐμπίπτουσιν
να καθῆκον αυτοὶ ' μάλιστα θεωρουντες, πλατίνουσιν αὐτό καθάπερ ἐν ταῖς' δικαιολογι2αῖς ' εν γὰρ πάσαις ταύταις πολυτρόπως τὸ δίκαιον ἐξετάζεται ' O τε κρινόμενος τους ἀκολούθους απὸ ' των εας κενα- rs
733쪽
λαίων ἐπαγει λογισμους. o μἐν φευγων δῶκαιον εἶναι τὼ γεγονος ἀποφαινόμενος, ο δἐ δυώκων αδικον αυτο δῶτων ἐναντίων λογισμῶν ἀποδεικνιων. ἐν μῖν γαρ ἀντι- ληφει, λέγοντος του φεύγοντος, 7 μ τυχοι, ῶς κατὰ φυ- β σιν γελάσας Ουκ ὀφεiλω κρῶνεσθαι, ἐξετάζομεν, πότερον ανεῖναι τον ' τοώνδε δίκαιον η μη ' ἐν ει ἀντιστάσει os Oiως ὁ φευγων ἐρει, ου δίκαιοψ ειναί με κρέσιν υπέχεινωπέρ σου πεποιηκότα ' ἐν di μεταστάσει αλλov αἰτιου-rος, εν δἐ ἀντεγκλήματι του πεπονθότος υπόρχοντος ἀξioυ παθεῖν α πέπονθεν, ἐν δἐ συπνάμ' ' της ἀγνοί- ας η ἀνάγκης η τινος αλλου βιασαμένου κρεῶττο-
734쪽
ἄμα καὶ το ἐκ του δικαίου ἀντιπίπτον' ἀπηντα γὰρ Gυτοῖς οτι Ουδεπώποτε γενόμενοι φίλοι ουδὸ σωμαχοι,
ἀξιουτε βοηθείας τυχεῖν ' ὁ δ/, εἰ και μη viλοι, gησιν, καθεστήκαμεν, ἀλλ' ομως ουδἐ ἐχθροῖς πώποθ' ημῖν
γενομένοις συναγωνιεῖσθε ', 7 και εστι το ρητὀν Ουτως ' 5,,εἶτα εν ἀδικήματι θήσων-αι πεισθέντων τμων α δεόμεθα, πολυ di δ' is πλεiονι αἰriv ημεῖς μ' πείσαντες εξομεν ' ἡμώς μἐν γὰρ κινδυνευοντας και Ουκ εχθρους οντας ἀπώσεσθε . τωνδε M OV οπως κωλυταὶ ἐχθρῶν οντων και ἐπιόντων γενήσεσθε, ἀλλα και απο τῆς υμε- loτέρας αρχῆς δυναμιν προσλαμῖν περιόφεσθε, ἡν ου δίκαιον ' λαι ἐὰν λ μὴ uti μεν giλους δεικνυναι οἷς συμβουλευομεν βοηθεῖν, ἐπι τὴν ἐκ τῆς αντιφάσεως μicto- δον τρεφόμεθα ' εἰ γαρ μὴ ἡπαρχοι λέγειν, υτι giλοις 3M ἡ συμμάχοις βοηθήσομεν, εκεῖνο κατασκευάζειν πειρασό- 15μεθα ' τῆ δἐ κατὰ πράγματα - φ σχέσει, vrαν τὴν των. πραγμάτων φύσιν ἐξετάζωμεν ' οἷον εἰ Mχαιον καὶ τοῖς μῆ συμμαχήσασι βοηθεῖν ἡ τοῖς ἀδικουμένοις ἐπικουρεῖν , ἡ πονς ευεργετήσαντας λυπεῖν, ἡ τὰ ἐναντία, ὼς εθυυκυMδης ἐν τῆ Κορινθίων δημηγορita' ,, καί τοι M-ro καιοί γ ἐστἐ μαλιστα μῖν ἐκποδὼν στῆναι ἀμφοrέροις, ει δἐ μη , τουναν riον ἐπι τούτους μεθ' ημῶν ἰέναι. Κορινθiοις μέν γε ενσπονδοί ἐστε, Κερκυραίοις MoυM δι' ανακωχῆς πώποτε εγένεσθε εἰ δέ γε λυποίη
735쪽
ημας το κατὰ πρόσωπον δίκαιον, ἐπὶ τα κατα πράγματα μόνον φευξουμεθα , Τ'ώς καὶ Ῥριστώδης ἐν καλλιξένν πεποiηκεν ' λυπουντος γαρ αυrὸν του καrὰ πρόσωπα διχαiου, οὐ γὰρ ηδύνατο λέγειν δίκαιον ειναιε θάπτειν τους μη ἀνελομένους τα ναυάγια προς τα*ηντων εν Moγιννουσαις πεπτωκότων, επὶ τὸ κατὰ πράγμα- τα δίκαιον ἐχώρησε καθόλου τυν λόγον εἰσάγων και νη- σίν. ,,ἄνδρες Ἀθηναῖοι βουλευεσθε ει χρῆ τινα θάφαι των τετελευτηκότων ' ' του δἐ κατὰ τὰς εκβάσεις τόπου εναφό- 10 μεθα μόνον ἐν τω δικαiω' ἐν di τω συμνέροντι τυν πλατύτητα αυτοὐ τηρήσομεν. η δἐ του δικαiου λυσις, ώς καὶ ανωτέρω ειρηται, κατὰ μῶαν των δικαιολογικῶν γίνεται στάσεων, οιον ἐπ' εκεiνου του ζητήματος ' 7υγάδες πόλιν εκτισαν' καὶ γράφει τις στρατευειν επ' -rούς 15 λεγόντων γὰρ ημῶν μὴ Mκαιον ειναι περιορῶν κατοικιζομένους τους φυγάδας και τρόπον ἔτερον κατάγοντας ἐαυτους, ἀντιτέθεικεν Τ) ἡμῖν ἀντιληπτιαὸν τόδε ' ἀλω ou-δεὶς κεκώλυκε νόμος κτi ιν οπου βούλοιντο τους φυ
ad Σωπατρου καὶ Μαρκ ελλέν ov. Πρηται καιπράην περι τῆς τάξεως τοὐ δικαίου , οἰ χειρον M ἴσως και νυν εἰπεῖν, Orι δεύτερόν ἐστι κεφάλαιον τὸ δίκαιον ' μετὰ γὰρ τὰ ρητὰ καὶ τὰ εθη, τα συγχωρουντα τόδε τι ποιειν ἡ τουναντίον λίοντα, επὶ τὰς των λογισμῶν κατα- 25 σκευάς ερχόμεθα, εν οις τὸ Mκαιον την ἀξιαν κόστου
736쪽
παρίστησιν ' υπ--τει δἐ υια των ἀντιθετικων ἔτοι δικαιολογικων αι εισιν, ἀντΩηφις, ἀντίστασις, ἀντέγκλημα, μετάστασις, συγγνώμη ' ἄσπερ γὰρ εἴπομεν εν τω νομί-μφ ώς ἀπο των νομικῶν σrάσεων Τρ εμπίπτει ἡ ἀντiθεσις, τον αυτον τρόπον καὶ τω δικαίω κεφαλα- ἀπδ των sδικαιολογικῶν ἐμπλτουσιν ἀντιθέσεις, καθ' ας τοῖς κε- ναλαίοις τῆς ιπιπτούσης στάσεως επιχειρουμεν προς την
της πόλεως, ει χρη κατ αυrῶν ἐπιστρατεύειν ' εστι γὰρ η προβολη, ὁτι πολλῶν κακῶν α ιοι γεγόνασιν' και μετὰ τοὐro το μόριον τῶ δικαίου, ἔτι οὐδεὶς νόμος κωλύει πόλιν κτίζειν TOhς φ εχποντας ' εἶτα ορος, εἶτα πηλικότης, ἔτι δεινόν τι συμβήσεται ἐκ τοὐ παροικεῖν τοῖς Τη φυγά- is δας ημῖν' ειτα ro πρός τι, ἔτι τοὐτο δεινότερον ros κατὰ την πόλιν μένειν ' καὶ ἴνα Mη μηκίνωμεν τον λόγον, προς την εμπίπτουσαν υλην τῶν πραγμάζων και ro δίκαιον ἐξετασθήσεται ' διττον di το Mκαιον ' αἱ γὰρ εἴλογοι αιτίαιεις δύο ταὐτα τέμνονται, τῆ τε κατὰ πρόσωπον σχέσει χοκαὶ τ' κατὰ πρῆγμα' υπὸ μἐν ουν τη κατὰ πρόσωπον σχέσει εμπiπτει πῶσα Τ ' οικειότης, εχθρῶν, φiλων, συγγενῶν, ενσπὀνδων, ασπόνδων, οἰον ἔτι δεῖ τοὐς μἐν οικεέους ευ πλεῖν, τους δ' ἀλλο Ῥίους κακοποιεῖν ' την δἐ κατὰ πρῆγμα γνωριοῖμεν ἄπο τοὐ πεπραγμένου, ώς επι τοὐ- rs του ' στρατηγὸς τοῖς δούλοις συμπαρατάξας τοὐς ελευθί- ρους ἐνiκησεν, και τοὐς ἀποθανόντας τῶν μύλων ἐπὶ τοὐ πολέμου τις αυτῆς τοῖς ελευθέροις ὁσίας '' ἡ ωσε, καὶ κρίνεται' ἐρεῖ γὰρ, υτι ἄτοπον τοὐς τοῖς ἐλευθ ἐροις συγκινδυνεύσανrας μη τῆς αυτῆς αὐτοῖς τῶν νοιιιζομένων 30
τιμῆς τυχεῖν. 'Iστέον μέντοι, ώς χρὴ τὰς τοὐ δικαίου m7
737쪽
ἐργασίας ποιεῖσθαι τον τρόπω τουτον, μάλισταὶ μῖν εἰ
ἔχοιμεν ἀφ' ἐκατέρων των τε προσώπων και των προ-
γμάτων ' ει δἐ μη, χρη ὁρῶν ὁπῶτερον φαίνεται, ευπρόσωπον, κἀκείνN εναγωνιζεσθαι, το δοκουν μη δικαιονε εἶναι συσκιάζοντας ' ως Ἀριστεiδης εν τω Καλλιγνιυπεποιηκεν ' ἐπειδη γὰρ αυτὸν τὸ κατὰ πρόσωπον ελυπει, Ουδἐ γαρ δἰκαιον ην εἰπεῖν θάπτειν τους μη ἀνελομένους τα ναvάγια, αλλὰ των αὐτῶν ἐαείνοις ηξιῶσθαι ' ἐκώλυσαν γὰρ τανῆ παραδοθῆναι τω πελάγει, εναφέντες τῶν 10 τετελευτηκόrων ἐν τῆ ναυμαχη τὰ σώματα, ορα πῶς ἐπιστηυόνως αυτὸν μεταχειρiζεται -ὁ τῶν πραγμμων εἰοάγων τὰ δίκαιον ' Ου γὰρ, ειπεν, δίκαιον Ῥῆς θάπτειν
τούτους, αλ λὰ βουλεύεσθε, φησὶν, ἄνδρες Ἀθηναῖοι, ει
χρὴ θάεραι τινὰς τῶν τετελευτηκότων, καθόλου εισἄγων απὸ ros πράγματος ου τῶν προσώπων το δίκαιον τουτο γὰρ δίκαιον παρὰ πάσιν ἀν ρωποις νενομοθετη- , ται, τι 'λ τους τελευτήσαντας γῆ κρύπτειν' ἀφ ου τολοιπὸν συνελογίσατο ' εἰ γὰρ' δίκαιον και εθυς παρὰ πα- σιν ἀνθρώποις ώμολόγηται, επεται εξ ανάγκης τὸ και ' τοὐς στρατηγoὐς τετελευτηκότας δεῖν θάπτειν' και αἴτηι ἐν κατὰ πρόσωπα και πράγματα τοὐ δικαiου ἐξέτα- σις' λαμβάνεται δἐ και ἀπὸ του ἐκβησομένου και μόνων τῶν εὐλόγων αιτιῶν ' ειδέναι δἐ χρη, ως και το ἐκβησo- μενον πλατύνεται μῖν. δη εν τοῖς ἐπιλόγοις, εν ει το δι- καίν, εἰ τάττοιτο, συντόμως διατιθέσθω, ως O Θουκυδίδης ἐν τῆ Κορινθiων δημηγορία '', φάσκων, ἐὰν Κερκυ- ραiους δέξησθε, ἡμῖν γενησεσθε ἀντὶ ἐνσπονδων πολέμιοι ' ἀπό δἐ τῶν εὐλόγων αἰτιῶν, ώς δημοσθένης περετοῖ λύκωνος λέγων ούτως ' εχων γὰρ ἐκεῖνος ἐαυτω30 και τοῖς παισὶ την ἀτέλειαν δέδωκεν ημῖν απασιν ' ἐκ
738쪽
γάρ ευλόγου αἰτίας κατεσκευασεν, οτι δεινον 'si εἰ αυτῶ ν δωρεὰν την περὶ της ἀτελείας ην νόμος εθηκε --πτίνης ἀφεiλετο ' ἰστέον δἐ και τοὐτλ ώς οπου αόριστός εστι ποιότης, ουχ ευρίσκεται το δίκαιον, ὼς φη εν ἐκείνωτω προβλήματι ' μετὰ τὰ ἐν Νυ κφ γράφει τις ἐν Σπάρ- sτη μηκότι δέχεσθαι συrομόλους ' το γὰρ δίκαιον εν Toύ
μολήσει '' πρὸς Λακεδαιμονίους' ἐὰν di ἄρισμένον ν το
πρόσωπον, Οἴον τους& μἐν κολάσαι, το δε δἐ ἀμειφα- σθαι δωρεαῖς, ευρἐσκομεν το δiκαιον, ώς επὶ τούτου ' νό- 1ομος τοῖς ἀριστευοντή περὶ του γέρως μονομαχεῖν ' δίοαδελφοι ἀριστεύσαντες μονομαχεῖν μη βουλόμενοι ἀπλδρασαν, πολεμiων επιόντων ἐπρεσβεύσαντο προς αυτουροι πολῖται, υπέσχοντο βοηθεῖν, εἰ λυσωσι τον νόμον, καιμυλείονται ' την γὰρ ποιότητα του νόαου τις εξετάζων 13 ερεῖ, οτι δίκαιον ἀμείφασθαι τοῖς ἀριστευκότας ἀφελομένους ' την ευλάβειαν, δι' ην ἀπέδρασαν. Υὶς ἀν ε; χωρῆ τοῖς κεφαλαίοις ' τουτο Οὐ πάνυ ακριβῶς Ου-δέποτε γὰρ εις ετἐρΠς στάσεως εμπεσουσα κεφάλαιον σrάσις τὰ εαυrης ετι φωλάττει κεφάλαια, ἀU.ὰ τον σκοπὸν ro μόνον καὶ τὰ ἐνθυμήματα ' κεφαλαίω γὰρ ου χρησεται Ουδἐ ἐν στοχασμω u εν ορω, οτ' ἄν λέγη ἀντιληπει ημια των ἀντιθετικῶν' ου γὰρ τὰ κεφάλαια τίθησιν, ἀλ-λα τον σκοπὁν μόνον της στάσεως, οι- οτι εξεστί μοι - οτι ἄξιος παθεῖν, η τι των τοιούτων ' Ovκ ἀκριβῶς ουν dis
739쪽
Συριανου. Λιαιρεῖται si μεν εις το χρήσιμον, O κω εκ περιουσίας ουτω 7 καMυσι, καὶ εις το ἀναγκαῖον, καὶ τρίτον τω ἐκβησόμενον ' θεωρεῖται di ἐν κτήσει ἀγαθῶν,
εν αποβολῆ κακῶν, εν φυλακῆ τοὐ μὴ προσείγεῖν τὰ κα
κα, εν συγκρίσει' ἀγαθῶν, έν συγκρίσει ατοπων ' ληφό-ss μεθα δἐ ταυτα, ἐπὶ μῖν τῶν ' καθ' ενα, ἀπο φυχῆς ἀ- σώματος, ἀπο των εκτός' εστι δἐ κατὰ ' φυχὴν ι ἐν καλὰ, αἱ ἀρεται δ6λονότι, ανδρεία, φρόνησις, δικαι συνη, σωφροσύνη, καὶ ἴσα τοίτων εχεται' κακὰ di ἄγνοια, ἀκολασία, ἀνελευθερία, καὶ τὰ Ομοια ' κατὰ MI 0 σῶμα καλὰ μἐν ιοῖς, πiεια, κάλλος ' κακὰ δἐ ἀσθένεια. νόσος, αισχος, επι δἐ τῶν εκτὸς καλὰ μῖν φίλοι, χρήματα, περιφάνεια κακὰ di αδ ροι, ενδεια, καταφρόνύσις, ἀδοξiα' επι δἐ πόλεως ίντι μῖν τῶν ἀπό 3παραλχηρόμεθα νόμον, εθος πολιτεὶας ευταξίαν ' αντὶ 25 τῶν απὸ σώματος. τείχη, νεώρια, ιερῶν κατροσκευὴν, -- ζοῖς, ὁπλίτας, ἱππεας , ναυτικόν' ἀντι δἐ τῶν εκτὸς
13 AId. ἀπὸ παρὰ ψυχῆς, delevi παρὰ ortum ex sq. παρολη -
740쪽
συμμάχους, δόρω ' ἐξετάσομεν ει το συμφέρον διὰ τόπων ἐπτά' απὸ του τοῖς ἐχθροις κακοῖ, ἡμῖν Mωφελίμου ' απὸ του τοῖς εχθροῖς ηλος, ημῖν δῖ ασ-gο- ρουρ από του σφόδρα δεῖν ἐκείνων ἀντέχεσθαι, υπῖρ ων πόνους τε παμπόλλους ἐπονέσαμεν καὶ χρήματα ἀνηλω- 5σαμεν' από της πάντων ἀνθρωπων η των πλειόνων κρι- σεως' ἀφ' ων οι ἐχθροὶ θαυμάζουσιν ' από τοῖ υπὐ των ἐχθρῶν μη φέγεσθαι' ἀπὁ τῆς ' των ενδόξων κρίσεως διπλη δέ ἐστιν η τω συμφέροντος ἐξέτασις, η μἐν το ' χρησιμον κατασκευάζουσα I, η δἐ τι ἀναγκαῖον ' okν 10 χρήσιμ- μῖν Ἀθηναίοις Κερκυραιους ποιήσασθ αι συμμάχους διὰ την του ναυτικοὐ δυναμιν, ου μόντοι μφόδρα ἀναγκαῖον, Ῥλυνθίους ει ἀναγκαῖον, ζῖνα μὴ Oiλιππορσυν ἐκείνοις στρατευση κατὰ τῆς πόλιεως. Xρήσιμον Mή του ἀναγκαίου ἐξέτασις, καὶ μάλιστα χώραν εχει ἐν is ταῖς δυσκολίαις των πραγμάτων, ὁτ' αν ἐπὶ πόνους si δαπάνας ἡ ἄλλο τι των δυσχερῶν παρακαλῶμeν τους ἀκουοντας ' ἔνθα καὶ ἡ του ἐκβησομένου ἐξέτασις αναγκαία ' ως εἰ μὴ τάδε πράξομεν, τάδε ἡμας καὶ τάδε περιστήσεται τὰ δεινά. οπερ ὁ Ληιωσθενης ἐν πιλυνθια- et οχψ ' ποιεῖ, κατασκευάζων ota συμβήσεται τοῖς Ἀθηναίοις, ει μὴ 'φ βοηθήσειαν πιλυνθίοις' ,,και- γὰρ, μοι, τές -τιν κωλυσει δευρο βα&γ ντας Θηβαιοι; μὴ λίαν πικρόν ειπεῖν, καὶ συνεισβαλουσιν - 1τοψως. Maia Φωκεῖς; οἱ τὴν οἰκείαν ora οἷοί τε φυλάττειν, αν μὴ ets