Federici Cardinalis Borromaei Archiepisc. Mediolani De vera, et occulta sanctitate libri tres

31쪽

solitarii filen.

Fluta amnia re ruuntur, quibusive adempta est nia 'Ne cura coercenda. perturbariodi suanimi, quas arsitrio sere suo Lmat s . habent. . Iris sane appellare flares, atque ter beatas licet, debeturque honos aliis. flexi tamen poterit etiam, ut eorum Effur non ter

tiae sine accepti Deo, quam al, quidam . quι ιν ter perna inmicatione obstinisse versantur, trimoque -- spectu nunus farres e persem ex inmantur . . ias ego supratoribus annis setitarium aliquem , ,qur is finem

usque vitae tracul egerat ab omni hominum comme Gai, silentiumque herpetuum in illasea solitudine cuia fialuerar. Huius aego silentium cum forte exorassem, Linuissemque A eo , ut mecum .conlisiare sermonem Milo. tat se in ea solitudine inclusum a Deo tene mi , quomoda manethia campedibus, aut fera reclusae fris tenentur , ne aufugiant, aut noceanti. Id Aialo bomina vere fuisse ductum existinauit, erat enim. prerimi moris iems, ac fortaes ita assectus, ut ne- -,ise dimius adlo/, nee alν risum tolerare potui 'r o Ime. ingenia se sese ad Ter cultum contuleia κν, inagni facienda sunt, sicut etiam mirifica quin δε- pectantum , vir ia Drtium , CP Scientiam ράia se se, em coni me; temperamentumlaenim

32쪽

LIBER p RIM Us. ρν se imi peccare coegerunt, num unquam aduer-juslcarnem Fusiceita pugna , nullaue nece sitate pugnoH ; cumresuinpienda lugna erat ', ad certomen Mniendum , ce labant arma que victos ultro dobant .. Iriorum salus in ancipitι vesatur , quia non Vnescunt fericulum , alteri que vitae rebus anιmum minime aduertunt , seneque secum actum tutant , si hones Esis habeatur, atque in hominum luce eum dignitate vivant, proculque absint a magnis 'leribus.

Caput VIII. R I AE naturales animi propensiones,

variaque item caelestia dona hoc attia re , ut Interdum, non tam explorate

perfectis , pummaque aliquorum virtus cognsi ab omnibus posset. Nam fere aliorum famam obseurauere a* ; communi ue opinio in dubium adducta est, oe impedimenta etiam obiecta sunt magnis operibus , praeclaris , o laudabilibus . Neque tamen alterutri magnopere accusandi esse videntur, quippecum etiam Angelici spiritus , quibus firmatum , ae flatile est gratiae munus , inter sese dimicauerer; hominesque ipsi citra graue crimen cum Ese interdum Numine contenderunt; Sis Moses logationem recusare , varia excusando non dubitauit;

33쪽

DE VERA, ET OCCULTA SANCT.

Lib. 23. Ilist.

Ionasique illi diuinae misericordia magis , quam iustitiae metu , Dei faciem vitare es conatus; π inter alios homines fama inclutos , magnae saepe dissensiones extiterunt, ut inter c egorium Nar an num , Basilium , quamuis amica ilia contentiones essent. cerabius aliquanto cum Diuo Augustino Diuus Hieronymus contendit, cum Epiphanio cor se mus ; vae controuersiae saepe calumnia locum aperuere insinctos viros , it aut non dubitauerit Palladius inuidum appellare Bieronymum, elusique culpa factum esse , ne Nauti Romana summam perfectiovem assequeretur ;eam ab illo Doctore priuatae utilitatis causa fuisse aerem suscepta rita abductam . Vsum vero Chryse Το-mum ait Nicephorus ob magnae consantiae inuidiam ab aduersaris appellatum esse contumacem , praeserictum, atque impium. Neque dubitauit idem me phorus amicus alioqui, deditusque C Usomo , dictare, Vsium fulsi natura propensium Malios coarguendos ; refertque , accusatum illum fuisse H i us ira . odio , os furibundι nomine appellatum . Referritem Socrates, communem de eo fuisse famam , tam quam δε iracundo homine , m immodicae in loquendo libertatis , ut paulo insolentior haberetur apud eas , quibus ignotus esset. Idem porro Nicephorus in se mone de concionatoribus eximi , quo am eorum inter se fulse non amicissimos ait. Iam igitur fas diffensiones, animi motus in probis hominius *ndenam fuisse ortos dicemus ' oriebantur Nisue omnes ab honestis causis , sed inter se diuersis, ac saepe contrartyr, quod i um sacrarum litterarum authoritate compro

34쪽

comprotari potest. Immu i legis pugnabant in Machabao1 , eorumque aliqui , ne sabbais diei religionem xistarent , sese massanaos praebuere . Quod secum reputans Mathathias, collegit superstites , atque ita locutus es ; atrum nostrose astam Φmitamur, i terficIemur omnes . expeditque mutari consilium , mimminente necessirine. sabbatis quoque diebus fugnare . In Euangetio autem , in noua lege narratur apud Ioannem, Martem audiisse quemadmodum

Christus γemsset, eι flatim obuiam tradit e um Maria non idem fecerit, sed manserit domi sedens, m expe

ctans, donec re caretur. Etiam Petruspost resurrecta nem Saluatoras cum audiuiset ex ore Ioannis , quλἰ

ille, qui loquebatur ..c stabat in littore , Chri sesest, abrepta tu naca ire mare se se deiecit, id quod ali, non fecerunt , sed accesseret ad 'sum naui fortantes

retia, G fisces, quos captos habebane. Igationes auiatem horum tam Hvariorum spirituum diuersissimae sunt, Pt . iximus ; quae tamen omnes ad unam deducuntur , ut nimirum aeterni Numinis voluntas fiat . t tunc diuerse sunt ad eum finem viae, tum ob n turas varias, tum ob occassiones, instinctus necessitates Vses. Imo videor animaduertere, nonposse

id aliter feri, eum manifestum sit, velle Deum ex gere ab hominibus varia, ct diuerse , quae fieri non possint , nisi vari s humanis instrumentis, neque pol runt instrumenta esse diuerse , nisi plerasique diuerstates inter se haluerint. In quam sententiam aietat grauisimus olim contionater , opus esse Christo in

vineae suae, id es Ecclesiae cultura non seiam palis, sed A C silicibus,

35쪽

DE VERA, ET OCCULTA SANCT.

. 'Mitas, irgultis etiam , non tam ad sustine,ni quam ad coniungenda, atque nectenda ea , quae robustiora sunt'. Sed illud etiam addamus , nasici flores, O reti qua omnia , quae tellus gignit ,τno calore, γniusque radi omnia produci, ali. Idem porro in nobis e cis Vratia ; um colorem, alterum alteri, facisque diuersas impertitur. Cur igitur velimus nos unum esse colorem omnium , unamque formam ' Id consid pent illi praesertim, qui moderantur, ac regunt alios, nutue virtutes sibi ad imitandum alienas troposuerunt. Itaque voluntatum concordium similitudo propria ca B est, non autem terrae huius aflictae semper, σ pMeillantis . Et quoniam de Chr Uomo, 'Fasilio, γ' metuant,no loquutisumus, narrabo id, quod in aecorum monumentis scriptum reperitur . Fostquam

Fontifices illi periere , exorta est quaedam dissensio ,

m pugna inter Orientales homines , qui nam maior fuisset, Ch fostomus ne , an Pasibus , an vero cyregorius ; atque interdum magna inb

micitia , turbaeque ab eam rem in disputationibus oriebantur. Quamobremplacuit Deo patefacere Ioanni Patriam ra '. I. cia, non placere sisi contentιones . . f eas , oe sanctos, de quibus d - - contenderent, in earlo pares, γ*nos I

36쪽

& occasionibus .

T quoniam propensio naturalis non Aium vim suam habetω vera , vel recta , vel fraua ,sed et mi ad extr e

ca , quae continentur occasionidus , teri forumqueλmomentis , Meo maximι fieri Moet exsucti ma, cur temporis .conditrones, σμυ , m quo Pyrrique vivat, aiaesantur P , pranta,rributa saeus es montibus illis' 'qui veloxam eo. rιus,, quam mortalium Insur , in regia Babylonica Iumres, damnatos cibos repudia re, ne contamina rentum.'Etiam inter Iola mirificae multa, valde illud

admirandum est, quod in terra Hus tanta saeuctran viae νιr extiterit , sicuti a Diuo si redirio animadue sum est ., Etiam illud admirabile videri debet, quόά m. t. Moravia bes in Pharaonis Lmo nutritus, minime assueue- - a. n. s. xit adolorum cultui; mirum quoque est si eandem cau- Eusebai 1 deIam, quod Magnus Constantinus m Urannorum conuicia, tam esse , atque tam generose sapere potuerit. Atque in hoc magna certe occasio timoris est Sacem

Hirtas', m illis omnitas , quicumque religiosam siῖi vitam instituerunt . Praecisa enim sunt illis inuit menta peccandi; quotidianaeque disciplinae legibus, i a domicil , vestitus, o fi r voce non solum invia AE tur , sed etiam quasi per vim compelluntur ad recte agendum ; .Atque hae omnia si mul obsistunt in

' i si prauis

37쪽

DE. A, EL OCCvUIA SANCThrauid i strum conatibus ne illi amantur. Eoam Iuttian Itate tem cras krclan metalla , si diu ignibus resi Zant . Quamobrem dicere possemus , ne illud quidem τerum esse , quod Iulgo fertur, nempe magistratum , t o etiam nolente, o stendere quonam meta ti genere humana pectora constent potius autem irid rerum esse experimur , diuturnum magistratum es eoum ,Qqui fercutit humana tectora , quo ictu senum deinde edunt eum, quem fortasse siti nolunt alios exaudire . Ac frater ea , quae quotiάω 'cuiusquefatus eccastiones afferant, sicutι diximus , accIdit etiam, *r interdum animi collus qui filiam circumuentantur improuissis , atque importunis , quos vincere summ3 Emmi est, summaque illius prudentia , quae circa. raterrenas adhiberi possit. LAiebat prurintissimus iar, sicidere quaedam eiusmodi sempera , is per ala fucr menses , ω heldemadas nihil agi possis eortim , qua aestareantur. Sessiast aliquot inde dies, pomare ir eram forma, nec semer aduersi fiant,*enti'; a' ςissimum documento erit , oportere in lati trocelloso tempere uti diligentia quadam exquisita, σ in ια

quam minime negotiys implicarι , σ quieti m is fiaere, quam motus. Ideo maduersis eiuscemodica Illius nauigantium more omnIno agendum est, furtur. baro pelaga gemunt armamenta nor', cariumsue Ira

mentes, commodiora signa expectant. Quod si dicerer aliqui , te se omnia superari animi nostri trudentia, dummovi velit aliquis agere prudenter , ictu quidemia,fῖ triste facile erit, sed in agenda inexpectatae diffficaltates orientur ι 'Narrauit m hi vir militaris otim,

38쪽

qui aeratem bellanao consiumserat, neminem, quamuis longa Uu , pose peritum esse rerum omnium, Militiae usus. casuum 3 quos bessi varietates asserunt ; adeo inorinari '

solent est, multiplic ue ,. mirepentini illi bellici e

susti Xes exemplo commonstrabitur. Quis unquam Q Curt. lib. 4.mais dux lexa bos e m tamen .narrant cum Nais

mo dimicaturum , Pine suspense fuisse anima , totum

que auerjum in auspicia , oe sortes , *t quem ρπνα euentum arbitrarentur, praenunciarent. Caesar item L 'ue l. ih ' nesciens explicare causam , cur aliquando, M u rit, ait, mIlitares animos ratione fuadam etiam 'si ignota, oe incomperta perturbatas , obstupefactos fuisse. Ac νidr ego , non quidem inter arma ,siain caseu quodam in irato , quendam eximia sanctitatis

Ῥarum , miraculis etiam ιnsignem ita perturbari in multorum conspectu, Pt neque humιtitatas , neque complantiae suae gradum obtinere posset ; videreturque a propriys animi perturbatronibus victus O confusius. Non tamen dicemus , eum , ei que dicta , oe facta minoris pretis fuisse; quκ sit trio contemneremus, cui pa esset utique nostrae leuitatis , nostrique malis asse cti animi, non illius sanctimoniae, qua tanta fuit , ut faciis potuerit magni incendi instar medicum istum Pelut aeruginem absumere . Est illud quoque conside- irandum, perturbari animi nostri partes ,respiritum, non solum rerum earum occursu, quae extrinsecus adis ueniunt , sed esse quaedam in i a natura noerae temperatione , cor flatu, apta' turbando animo, sque alias

quidem minus, alias vero vehementius . a otum hoc

mebus intelligetur apposita similitudine aegritudinum, quibus

39쪽

18 DE MERA , ET OC LTA SANCTquibus corpora visera textam sin, γ' em ae illius, qα medica homines aegritudinibus ei modi acti sere' ei,

ait. Jueuerunt. Est enim hoc medicorum artis , vrs ualatque aegrotum Inspexere, considerent', quanam via natura r a laborans enitatur, atque contendat adfam Iutem, ut morborum iniurias vitet'. Id naturae uer, c r conatum Gishilosophi homines cognouere , inlunties quoque νων eandem , fauene, si alunt, ea δε- untur, ut aegrotosuosalutem inuenrant. Stugent, iniquam, ea i a remedia parare morbis, qua natura

sibi quodammodo elegit, atque destinauit. Me tant, magis id faciendum es in medica illa arte, qui Vecalcantur illis ignota tramites, utque tam obscurι, ut solis lumina artu facem idoneam praeferre non possint. In spirituali vita, atque in hae curatione animi, quae .veluti altera est medicina, si tale quiddam fieret, qu te fit in euratione corporum , quam multa fraeclara ferent , non solum accepta Deo , sed etiam in admi in ratione Reipublicae utilia mortalium genera' Tuo fiunt igitur , quae requirat haec nostra spiritus disciplina, quaeue sfectare oporteat res , qui in ea Oeiplinaruersantur. Stectare primum oportet messicorum ritu Tempora certa , certarique vicisitudines , GP quasis modos, at e recursus; Deliae altiore quadam arte,

quam fit hominum medicina , spectandi sunt gratia lumae motus , assat que est testes , quorum est sua

quaedam, G propria vicissitudo, tism in aduenaeiao, Tum in recedendo. Demunt enim soc magis tempore, quam illo, reciaunt sule ita, ut nullam explicare rationem anrmur possit. tabi secundo venta', 'OH-roque

40쪽

L l B E R P R I M v. s. tareque cursu nostra diuinitus feretur nauis , tunc vela danda ventis erunt ζ expedituque velificatione proce- genrim . In constitutione corporum scimus certas esse periodos, atque commutationes , quibus aetates etiam hominum variantur. Id imum in hae altera spiritus vita manfesto contingit, atque deprehenditur ; nam interdum gratiae ope natura sui leuatur , er gratiam natura urcissim maiore olsequioprouehit, ac sequituso ' quidem consideratione animaduertere ιideor'; MORNRxδη aetatem senum aptiorem esse virtuti , quam ζαωmaraetates. Iam enim Vst hortum attigit; iam eo perue nit , ut fluctus minaces , sevi ne auicqua remant. in immo venerali enectutιs a flectu deterriti a

portuni illi perturbationum aestus absistunt procul , nec accedere proppus audenr- Senses quodammodo supplices huic aetati , fessi longo.certumine fisceres cem videntur, olsequiumque fidele profiteri. Sane extant exempla, quae fortasse alibi proferemus, adue se , εν contraria huic venerandae aetatis quieti ined ne ratim tamen, ita , ut dixi , sese res hset. Quamοίrem satis laudare non posse videmur viri unius sese monem, qui plenus annis , innocentissimi ue moria ibus , principem virum dissolute sane , atque incuriose*iuentem, tam leni, blandoque sermone est allocutus. Vellem ego Frinceps', precor a Deo optimo MMximo , ut concedat. tili perinde , atque mihi concessum est, canas praes re comas, innatique bacilli, qu

si me sustinentem huius afflictae vitae reliquias *ides. Optimus , grauissimusque senex cum haec diceret, non

ille quidem blando permulcere voluit sermone sue