Federici Cardinalis Borromaei Archiepisc. Mediolani De vera, et occulta sanctitate libri tres

41쪽

DE VERA, ET OCCULTA SANCT. εο bam, atque luxurioseam frincipis illius aetatem adulam tum more , sed hoc stsum tantummodo ostendere, ορ-

randum esse ipsi , vi annuente Neo , peruenire posset ad eos annos i in quibus paenitentia, oe dolore superioris vitae peccata delere posset, re expiare. Ratione vitiae esseniorum gratiae animaduersum et , sicut oemagnus etiam alius usiritualis vitae magister olim dicebat mihι, adulta aetate , solere quasdam eiusmodi mutationes fieri , quas i e vocationes secundas disianas appetiare solitus est; quarum vocationum impulsu, ct instinctu , maiora quaedam a Dei seruis facta fuisse memorabat, quam quanta primus etiam ille feruor aetatis tu er . Atque id,praeter diuinaegrariae γλ , fit ea insuper causa , quod perturbationes animi minus iam aduersantur, minusique tumultuam ur ; iamque notitia , oe rudentia rerum in homine magis perfecta es, m absoluta.

DE CAsU INOPINATO CIRCA EA,

quae paulo ante narrauimuS.

IC II hctu S igitur , in hominum vita versini duras aliquanda easu plenosique

calamitatum , σ aerumnarum .

narraso ego quid haud ita pridem acri. . derit, quod fuit huiusmias .es ccessis ad domicilium forte mulieris , quae honesta credeb

42쪽

LIBER PRIMVS. quod, in quo adiuuari a foemina illa Iolebat. Farmina postquampsulata fecit, ut erant in remota aedium parte, carpit de re minus honesta compellare eum, eam que rem exequi tentauri. Uerum ille ,ssecuti δxi, iis mens Deum , reserat a mulieris amplexu , t amyi reiecit; cumque grauiter increpabsit, impatsens morae, protinus inae Ascessit. Fost aliquot itaque Hes , --te , sicuti credere oportet, Daemontim tentatus miserilis , cum antea constans , m fortis se sit , carpit ad eam Usem rem , de qua V Eatus erat, ad cere aviamum ; ultroque ad feminam eodem accessit, quam cum in eodem lico represset . inhonesteque eompei fiset , sic illa responilit 3 cum nuper ego te Vpellassem , mouebar fragiluate mea , quin me ex improut o te rarat , nunc tu nan fragilitate , sed malitia, consili que δAberato accedis; idque tentas exequi perverse, ω obstinate, quod ipsa misere concupiveram .' Proi

de facesse hinc turpis homo, m in Minate. Caseus hic monet. duas. res nobis esse considerandas, alteram se se diem . re tempus ipsum ad salutem nostram , vel etiam ad damnum rere multa, ediumque, Giram, er malas libidines spacio interiino minui , vel augeri. Nam dies ipsa minuit impetam , m violentiam ipsarum perturbationum, contSitque interea abquid, quod impedimento est ad res prauas exequendas ; in quo comprobatur id, quod apud Metaphrastem in viata Martiniani Eremitae scripsum extat, quem Maditinianum cum praua quaedam femina ad inhonestu

tem inuitasset , j seque assensus fuisset , tantum luminis habuit e caelo , ut diceret , velle se prspicere, an aliquis

Martinianus Eremita.

43쪽

11 DE VERA, ET OCCvLTA SANCTan aliquis in via esset, a quo ipse quaereretur. Aseque ita in rupem ibi vicinam processit , quo in loco cum 'offectaret viatores , incessit animum hominis diuino beneficio subita paenitentia, flatuitque non care . Laterum , sfacio etiam interiecto exulceratur plaga, crescitque malum, idque fit hominum i orum vitio , 'ira rem semper eandem mente peruoluunt, ne que confugiunt ad ea pia, ac salutaria subsidia, quiabus id auerti , atque declinari malum potuisset . In γniuersum tamen dici potest, tutius fore , si quis ομcasiones omnes euitares atque fugere instituerit . Est praeterea confiderandum ex eo , quia duo siti prius memorati, diuersis temporibus egere consensu suo, non esse iudicandum de maiore i orum irtute , oe comstantia ; nam magni quoque peccatores ope diuinagrauissimis resistere: tentationibus possunt, ρο quoniam animus humanus instar est impenetrabilis cauernaei, non possumus pe dignoscere , piae nam varq motus eius oriantur; atque ideo fortasse farmina illa non assensit . intrepidamque se praebuit humana aliqua ruistione iacircausa ; vici simqueoalter ille discessit A ea fide, ραam Lea praegare inuiolutam desuerat ob ν hementem animi perturbationem , quae facilis-rem , ut antea iacimus, omnis culpae. v

niam facit , inperitque quodammodo

44쪽

DE COMMUNI UITA .

Caput XI.

ICTU TI euentus noui , Ο inusitati solent ostendere nobis ipsis, ali que , quaenam fit conditio nostri spiritus, ita

etiam usitata laudabilium morum conis suetudo , continuusis, tenor eorum abfue*lla significatione vanitatis, oe arrogantiae poterit alia quadam ratione nonnullam Christianae perfectionis imaginem traferre, atque osendere , quam imaginem. appellari ignotam licebit; nam alioqm ea fere est humanae mentis consuetudo ,' ut amet noua quaedam , o inusitata , cluae quoties in abys acciderunt coniun

Bam cum delectatione admirationem habent', fer me ιomines ea vulgari quadam laude prosequuntur. Ea vero , qua sunt assidue posita ante oculos, non ' 'mouent magnopere sensus animi, neque resficiuntur,

secuti neque aelum, oe purissima illius sidera ma

gnopere miramur. Fulchritudo enim illa ita inueterauit apud oculos nostros , animumque nostrum ,' ut minime considexetur . Nolim tamen quemquam ita interpretari meam hane orationem, laudabilia pia xum instituta, vota, egregi que virtutis actiones re prehendi a nobis , contemni putet . Omittuntur

enim in hae nostra disputatione , quia sunt propria

quorundam', neque in niuersum omnes attingunt. d. i Uitae ratio, de qua hoc loco agimus , quaeue commm

ini Upellari potest , duplex;erit. ltera pars eius I non

45쪽

Melasviti Lib. 23. III.

Gen. I 8. n. ε

3 DE VERA, ET OCCULTA SANCT. non halebis adiuncta dona alta gratiae coelestis, alia vero habebit. In hoc fecundo genere, in quo caelestium

donorum miracula non ostentantur, omnιaque disia

mulantur arte mira, id sene ipsum Hideri miraculum potest ι tantique fecere genus hoc sancti homines, ut

Deum orarent, ne fatefacere vellet ea dona, quae 'sis impertiuisset . tabi vero non apparent talia dona, rara , ω noua, magna tamen, summopere laudanda xirtus est, si quis interea procul absit a super-ιia , vanitati ue occasionibus , oe appetitu curaso, tum in cultu corporis , tum in victu, vel incessu, vel gestu. . tque sectatores huiusce mediocritatis animo esse quieto oportet, quia multi sancti somines , oe in-eotin famae, hanc ipsam calcauere viam, si cuti de

Sancto Curiano Pontius Diaconus refert, quem ait, medio quodam itinere processisse circa corporis curam, e γ' rerum humanarum necessitates . Ac de Diuo ChrIs Omo Nicephorus ait , fuisse moderatum eum, ct m H, miram quandam mediocritatem retinu4se. gelicus porro Doctor, sicuta caetera vita, ita etiam hoc instituto magnos illos est imitatus. Antiquos quoque Patriarchas nescio ego, an dicere possim valde ad hosice merer accessisse, quamuis caelestibus donis abundauerint. Simplicissimos utique mores, m amabilem erga omnes charitatem, mansuetudinemque in illis animavi ne to incredibilem, verbis etiam illis explicatum; quisus rasami cura narratur , tune cum hospitis Angelos accepit; Ipse vero ad armentum cucumrit, & tulit vitulum tenerrimum, & optimum ,

46쪽

L I B Ε R P.R I xl V S. 3P: Tonderara quoque possunt ea Isaaci , quae haec sunt; Sume arma tua, pharetram, & arcum. & egredere soras: cumque venatu aliquid apprehenderis, fac mihi inde pulmentum , sicut velle

me nosti, S affer ut comedam. Num ideo mo destra. , ω' a mentiam, caeter que latium virorum virtutes in Abitim vocaremus ' Nihil profecto minus. Magnum certe , summum virtutII eorum argu

mum , lenes, inae mansuetι huexentis. Cisaea quoque laude commenάatum seusse olim Petrum ilium , in τ' ne Atticum memini, eum in cruali consuetudine, o γιta ita se gereret , Pt eommunis in cs, par Riniscistibus νιderetur. Da in Dei struis moderatro alia vita

Fummam magnitudinem hasuae , sed rra temperatam, Pt magna ex Parte occulta elsit.' Ac fortasse F iam reum illud reffluitlant ; Modus in omni re opti

mus. Modum aurem eum ut recte renere fossimus,

muάentia alia imitanaa est , quam Marcus Tullius Zomae fuisse necessariam ait ; nam tbi cum variae Te elum frauaes , insiliaeque, ct diuersi mares essent,mgni consilii opus fulse aes mauis, ita uti varieta. te illa, ut neque luditrio cuiquam esset, varissa reum moreι, ac stivdia ι voluntatesque sequeret r. Neque ideo eredere oportet, minorem fore famam ex eo, qυia vita communis minus admirationis haberi ι

nam etiam altis a quaeree flumina nullo edito 'e- ficu, M sono labuntur. D E

ti Corn. Nepo in eius vita Pythagor. in Carma De petitiona Consa

47쪽

DE VERA, ET OCCULTA SANCT.

DE MODESTIA,

siue discretione . Caput XII. AE c autem vita communis si rem cen- sideretur, posita est in media quodam veluti puncto, is aut nussuam is extrema declinet . Itaque dicere fossumui, nihil aliud essi communem in tuere viamn , eum de pjs hominibus sermo est , quam Ie1Hmediocritatem , siue disirationem , quam si Milem definire, diceremus nihil aliud esse eam , quam Ir rutis medium , ad quam F itinere hoc pergere volumus , regula tenenda es ita , quam veterum sapien-Nunera quo- res de muneratus accipiendis tradidere . iaiebane

enιm, non elle promi ue arefrenda omnis, neque ab omnibus, nesve per omne tempus. Id Vsum tenendum es hominibus hisce , quos discretos Vpellamus, quotiesunque paenitentiae , 'e virtutis opera aggrediuntur, ετ mereri aliquid volunt. Tenendum an- quam est hoc , ut rationem habeant temporis,'s' o casionum , propriae suae naturae, siue conditionis , ad eamque dimensionem, oe regulam accommodent

quia id agunt. Oportetque considerare iliud ma i isanasi' monitum, quod in Libra de Umomtate extat. Sic enim Ege habet; Cura ne des hominubus occasionem dicendi , id malum tibi ob exercitia deuotionis accidisse. Ubi dinem ab Lo

r gula , siue dimensione discessum fuerit, interdum

48쪽

A tent exempla, quae prodesse degebant . Constar ensem, magnanima quaedam opera dfinata fuisse rems per

sonis cum certa Tonditrone , γ' forma , qua cum EL Uno consilio a in rata, atque dissensita sint , non possumus nos is ea cognoscenda humanae mentis acie peruenire . Cum autem ea sunt; fallimur existimo.

tes id Esum esse indiscrete, turlulenteque susiceptum, quod ipsum i amet prudentia , siue dis reid erit .

t ex contrario cum Amina soluntlas ad xλdines n/pras minime congruit , auxitiumque cael 3 procul abest; tunc etiam ieiunia remisa, oesci pGr qua

rationem habere posunt , quasi immodest e, fraueque suscepta. Efl is super alia consideratio simgularis , qua

monemur , quostam magnoac celsus in omni genere,irtutis, m quadam extrema, qua nimietates arae 6νι p sint , a serre plus. admiratronas , Renerati nem quandam concibare Ventr, ac maxime a amulis

gum, re apud eos , qui mediocriter s.fliunt in Te in genere , ac de Rosita an ultimo gradu, virtute i F ius

Seeuntas eieranter in hunc modum ait : Nam ve

quasdam Artes , Ita Eloquentiam nihil magis, quam ancipitia commendant. Quod cum scriberet tir ille , videtur eviis se suam hane de Elisquentia lenientiam, ut genus illud probaret, quod ad extrema a milit, quodque ' Eubitandi , Eris pirandi locum asserre videtur ,'quasi vitrum aliquod insere. rat , quasi reprehendi possiti. Sententiam hanc a tem suille illius declarant haec eiusdem verba de Or

49쪽

Muille, nisi quod nihil peccat; debet enim

orator erigi, attolli , interdum etiam esseruescere, & prope accedere ad anceps. Id autem fit, quia gloriosius. laudabilissique est , vicina Messe pericula , quam longinqua; magnaeque artis est, accessisse propius ad pericula ,σ ea tamen deuitasse funambulorum instar, qui eum in singula momenta ca-

aere videantur, excitant elamores .,Ideo eximiam

sane laudem Orator ille habebit, qui recte utetur sublimi dicendi genere, re in eo tumidum illud, quod in vicino stat, effugiet I miraque, sed non incredibi-

Aa miscebis; seque magnanimum ostendet, non *e o a darem . Id Vsum quoque in nonnullis aljs artiabus, ae Scient,r feri Plinius idem existim se videtur, quemadmodum Vsius iam allata verba common-frant. Atque ideo dicere possumus, excessus quos admoese re vera admirabiles , si ex sua Miserum notura, ac conditione considerentur , cumque tales fisint, posse tamen eo em nomine temeritatιs, reique nouae,

in inusitatae appellari , sicuti Herculis vera, si cum J' vi comparentur, quae passim prudentes viri gessere, temeritatem habere videbuntur. Id ita sapientissimus Iridippocrates iudicauit, cum Temocritum inuis rei, quem e potestate mentia exisse fama erat. Quae en miniuria stultitiae in quolibet alis hamine exi hmasset, in eo signa esse summae sapientiae duxit, crediditque

insanira multitudinem , quae Temocritum 1nsaniae κρndemnarat. V pocratis autem verba hac junt; Ηyppoc yς Ego vero neque morbum ipsum esse puto, sed Dionysium. Immodicam doctrinam, quae re vera non eu 2 immo-

50쪽

immodiea , sed ab idiotis putatus. Nam nuγquam noctua est virtus immodica. Excellanx vero morbi opinionem de se praebet , propter iudicantium imperitiam. Vousquisque eniol ex his, quae ipsetnon habet, iudicat id, quod is alio abundat, supernuum esse Mum Ogniensi refere Iacobus υιι iama Disivus . ' ζ' Cardinalis , paxe i - m eo se 'ερ,

duro , ut vix st et e voltum mandere potuissem seumque flanem imae cum νον- . creatu fam Α, stillasse sanguinis guttas . Eximium item tilud in Ioanms Climacia vita, quam mviri Monachus serioli, inuenio, Climae um nem' i um omni cibo, qui ODdinis sui infimiir non iam Mysi esset, vem solitum, sed parta si me fere ia miraculum. Da asequebatur, ut m δε σιμ cornua infringeret , σguia

-κ setem domaret. Simeonem 1εoque Stalisam recenset Theodoretus , nunsuam voluis maum admouereo 2is unimalibus , quae e sordida carne gen ta ea

nem 1 - Oidue rodebant. ς H. Teata veluae oliniensi extatires , quae memoratu i mouera sa--achum potest , nimirμm Wsim totis cruritus homianis leprosi , aquam 'ste bibisse, is ut crusta In. in faucibus haereret ; Murinde, ut praeclara sua acti/ms te ronium exraret. rnexplicasium suauitatem se se Ait Inusitata era-m fuerunt, oe 'ope,modum omnem egressa ea . quis sancta Raderanda fecit ,sicuuapia Fartunatum Episcopum ut imus ; ca si quidem inter cαtera, faciem istrosorum secuti tur ι atque ''vita eribus circulis ferreis adstrinxit Aa membra , cire

s vitalib. 8.an eius c. s. de