장음표시 사용
581쪽
,, mi in sublimioribus intestinorum partibus euenlimi, misi uiter vomitionibus cruciantes, adeo ut nonulli sub fine ste .cus quoque euomere conspiciantur,1 quo malo vix unquam aliquis potuit sanus euadere: hoc Graeci vocant.Quare vero stercus vomant, Galenus in Commentariis suis exposuit. Clarius vero libro tertio de naturai. cultat. vb i interis caetera in eum scribit modum de ileo: Ipsum quod phle :is emone laborat intestinum . nec pondus, nec acrimoniam ,, tolerat excrementorum, e ue excernere expellereque ea. quam longissime a se nititur: prohibitum vero deorsum d persequi quum scilicet hoc loco grauissima pars phlegm i, rnes fuerit,in proxima suprapositorum intestinorum extru-. dit. Itaque iam excretricis facultatis momento per coni δε nuum intestinum sursum 'verso, excrementa usque ad osis ascendunt. Haec . ille. Eandem rationem affert libro tertio Magullus, de symptom.causis,cap. s. Alterum signum letale est unguitus qui tum maxime fit, ubi stercus ad ventriculum usque conscenderit, quemadmodum in Comment. Galeni Si Philatheus etiam ita scribens testatur, o M VI. γω ρ ἡ α προ ,- ουσα, λύγγα ποιμ , Si igitur ventra cuIi essentiam stercus ipsum attingat morsum excitans. singul- v tum parit. Tertium signum est delirium, quod accidituro-PHixivm direre sensum cerebri cum ventriculo , quemadmodum
ς-- βψ -m eonvulsio, quartum letalis ilei signum .
A pleuritide pulmonis infamatio,malum trase Irri.
R A Alum esse si pleu itidi succedat pulmonis inflamma-I I tio. Hippocr. hoc in aphorismo docet, quod scilicet sal;s periculi sit a sola pleuritide, etiamsi non succedit peri-
asi cedente Innam,rum humorum a parte ignobiliore, corio MLA A -
.gis principem partem pulmonem scilicet,transferatur.
a pulmonis infamatione phrenitis,malu portessit.
582쪽
ApHORIs M. XIII. x IIII. ablatienitim a pulmonis inflammatione fieri,malum esse,
λ Hippocrates monstrat: quod scilicet altero manente. nouus succedat morbus, vaporibus a pulmone ad cerebrum elatis,ut in Comment.etiam suis docet Galenus.
QVum vox . hoc est aestus variὰ, ut in Commen- Γαυ-M tariis testatur Galenus, exponi possit, factum est ut alii aliter etiam hunc aphorismum enarrauerint. Quidam enim de febribus vehementibus loqui Hippocratem dixerunt. Alij de ambientis feruore, nonnulli de cauteri iseu ignitis candentibusve serris. Et ii sane omnes rect8 de hac lententia statuerunt. Ad quodcunque enim praedicto rum sequitur conuulsio, vel distentio, malo est: quandoquiadem neruorum siccitatem prae se serat. Melius tamen vide febribus intelligamus,& ita quidem interpretatus est Psi t tiotheus, qui Eth -- exponit, Mi Lωσώ- πνiura, hoc est ab ardente febre. Celsus etiam libro 2. cap.6. sic sententiam hanc intellexisse videtur, quod illam ita conuerterit: r. Per magnos feruores eorporis, rigor aut distentio, , -- relum. Et hue sane quadrat quod supra dixit: Febrem con 1 apiuic uulsioni succedere melius est, quIm febri conuulsionem. .. sunt qui legunt pro Lώμxui, τι si xvi, id est vulneribus. Quae duidem lectio nihil habet absurditatis. Nam&ipse s. apha. sipr1 dix it: Conuulsio ex vulnere letalis est.Ne tamen ean dem rem bis dixiste videatur Hippocrates,consultius esti
in capitis ictu stupori aut delirium malum.
Vid sit stupor, qui Hippocrati ἔκα se. & item quid sie our sta delirium,Galenus in Commentariis suis exposuit. Si-
583쪽
De autem stupor siue dilirium fiat vulnerato α icto east malum certe est signum, quippe nus ad cerebrum ne
nil stuto, puris stutum, malum.
Vris s putum a sanguinis sputo factum malum Esse Hipν pocrates hoc locodocet: quippe pulmonis exulcerati ne significat.Quibus vero de causis sanguis primum expua
istinctur, moriηm r . . T I Aec sententia causam exponit, ur mylum sit, puris
es sputum sequi sanguinis spuitionem Q in post Pu
ris sputum , quandoquidem pulmonis exulcerationem praese sere, tabes sequitur, cui deinde stuor succedit. Perstu rem autem lices it vel capillorum defluxum, velat fluo rem intelligere. Vtrunque enim tabem sequxtur, que ni modum metipsie Hippocrates testatur iis verbis: Si tabidis billi λ capite defluunt, let te est. Et iterum: Quibus t be correptis capilli ὶ capite defluunt, ii sui profluuio su redente moriuntur In quorum aphorismorum explicati ne multa diximus huc spectantia. Caeterui ubi in tabidis illis sputum detinetur quod accidit tum quado facultas ex-vultrix tam imbecilla est. repulmonem a pure expurgare haud possit moriuntur,quod nimirum statim apum copi in pulmone coacervata resipirationis itinere obstructostr -
584쪽
r Ingultus a iecoris inflammatione ortus malum signifi-O care supra quoque monuit Hippo.In cuius quidem loci explanatione multa diximus,quae huc reserri possunt.Quare non est cur hic sermonem protrahamus, pranertim quum Galenus etiam hunc Aphorismum abunde suis illustrauerit Commentariis.Satis itaque sit,dixisse singultum in iecoris inflammatione esse malum, quod inflammationis magnitudinem significet,propter quam ventriculus in consensium rapitur.
Eetri αγρυπνιμ ραρασμὸς , Η παραPIρσιωη, Ma ymgilia conuulsio ut de loram, natum. OVum presens sententia ut etia praecedentes,facilis ad- A .istata modum intellectu st,non est cur in ea enarranda lon- conuulsio. giores simus. Nemo enim est qui nesciat immoderatam vigiliam corpus maxime exiccare & vacuare. Quare si hanc comitatur conuulsio,a siccitate fiet,adeoque letalis erit. Ita delirium quoque immodicae siccitatis ratione accidit, ut abunde est a Galeno in Commentariis suis expositum.
Ab ossis denudatione, erysipelas,malum. 'δ AAlum esse si osse denudato circunstans caro erysipsa in late deprehendatur Hipp. hoc in loco docet. Significat enim consuere sanguine calidiorem.& flauam bilem, quae adiacentes carnes sua acrimonia exedit & absumit. Erysipelas enim nonascitur nisi ex sanguine ruenti& tenui, aut ex sanguine& faua bile calidioribus quam oportet, ut lib.s.de Sanandis corp.malis cap.3.demonstrauimus. Erysipela
erysipelati comitetur putredo aut suppuratio, certum E spelao est erysipelas esse malignum,quod no tantum in super- ligna. .ficie existentes partes corporis exulcerat,sed & profundi res depascitur, adeoque, ut Philotheus quoque testatur ulcus
585쪽
s 3 o di xputridum efficit , do serpit,
quod undiquaque ad sanas partes pascen
tem in ulceribus pulsum copiosa sanguinis sequaturis ve- eruptio. Pulsus vero vehemens est in iis ulceribus, quibuxhemes t phlegmone accedit.Causam copiose in Commentariis suisbus vlcςri exposuit Galenus,quare non est cur repetam.Quod si itaque bu ςLi' biosa sanguinis eruptio praedictum pulsum sequatur, ma-ψ' ' Iuni certe erit. idque duabus de causis. Primo, quia ulceri esse coniunctam maximam inflammationem ostendit.Dein quod haec sanguinis eruptio non fiat nisi aperto arteriae ore. Quam vero aissicile sit sanguine ex arteria promanantemr, ri,iue compescere,Gal.lib. .The.meth.abunde commonstrat.Peria Ineptaquo peram igitur hanc Hippocaententiam interpretantur, qui praedictam sanguinis eruptionem bonum portendere tra xyre Mio dunt. Horum enim sententiam satis,praeterea quς diximus, . explodit quod constat Hippocratem in hac sectione,quem admodum Galenus supra Commentario undecimo huius
sectionis diserte est testatus, de iis loqui quae aliis morbis succedunt,quae sane bona esse haud possint,sed potius mala, quandoquidem,ut eodem in loco inquit Galenus, iis statim hoc insit quod mala sint,vtpote priorem morbum augentia, peioremque facientia.
A ventris diuturno dolore , suppuratio sit.
Entris diuturnum dolorem sequitur suppuratio quod scilicet fieri nequeat,ut is dolor fiat vel a frigore, vel dolorem inaequali intemperie, vel flatibus multis, vel mordacibus stquens. humoribus: si enim omnia quae aegro conueniunt adhibita
586쪽
sierint, dolor sane a praedictis causis excitatus , in longum templi extrahi non potest reliquu igitur est, si diutius tum
durauerit, ut propter inflammationem sit ortus.Haec autem
temporis progreisu suppurabit. Quare recte Hippo.dixit,adiuturno ventris dolore fieri suppurationem. Este autem hanc suppurationem malam,ex iis quae iam saepe dicta sunt, abunde constat. Per ea que σε rὶ ἡ . - Hipp. intelligit lutax.
totum ventrem inferiorem,omniaque quae in eo continen riir non tantum Ventriculum. Quod i 'hiloth .etiam iis te natur verbis, ετσ ὀ ἡ μωρ si omodo , Ioι uasto μοῖ , ἀλλα Uta diis παντis su hy,de hic sermo non solum
competit ventriculo, qui est cibi receptaculum, sed & toti parti hoe est omnibus quae in inferiore ventre continentur. Sic enim haec verba Philothei, Δὰ παντιρ μ Iae, vetiiunt intelligenda. Quod subiicere placuit propter Musam, qui haec in verba sic interpretatur, ut Philotheum de omnibus partibus ' corporis loqui putet, ideoque Aphorismum hunc ad omnes baiul. corporis nostri partes esse ampliandum ait. Quum tamen nihil tale Philotheus dixerit, sed hoc tantum monuerit, quod per tui πιαν hoc loco Hippocrates non unam tantum
ventris partem,nenape cibi receptaculum seu ventriculum, sed omnes partes in ea cauitate contentas, seu uniuersum ventrem intellexerit.
syncera de udtione di ultas intestinorum Φ
quitGr. ceras deiectiones esse,quando sola bilis vel flava vel synceraeo atra aquosae humidi tali non permixta per inferna excernitur, Galenus tu Continent. huius Aphorismi,& supra Commentario sexto diserte monstrat. Et de biliosis tantum intelligi deiectioisibus , satis testantur quaedam Hippocratis exemplaria . quae legunt 'diis LM.At πιαπουσι , a biliosa deiectione. Et hanc lectionem securus est antiquus interpres. Quare quum uterque humor suo transitu morsus deerosiones, adeoque exulcerationes in intestinis essiciat, minime mirum est eorum e retionem sequi dysenteriam.
587쪽
In opis capitis pracigione o vacuum excipsa δε-
ossis capitis praecisionem, quae usque ad interiorem s perficiem,quam vacuus locus qui cerebrum excipit, ut verbis Gal.in Comment. utar pertingit delirium sequi hoci Aphorismo Hippocrates monstrat. De ossibus autem chpitis tantum hic loqui Hippocratem,ex Galeni Comment. palam .fit. Et ex Philotheo. Qui ita scribit, οτανδα σιαοῦ τι ρ ιιερrexit e - ἐ-πLhic ait,quod si utique capitis os praecisum fuerit. Loqui autem de capitis tantum ossibus Hippocratem, saxis apparet ex decim uario huius secti nis Aphorismo ubi eadem sententia iisdem fere verbis r petitur.Inquit enim,In capitis ictu stupor, aut deliriu, malum. Sunt autem quaedam exemplaria, in quibus praesens Aphorismus ita scribitur, μεου ἀπιωπὴ ἔπιτ sς κάνεω λιτ κ: in ossis capitis praecisione si vacuum apprehendit,delirium & stupor fit. Quare utrobique idem docetur, ut non sit opus uberiore explicatione.
e, purgantis medicamenti potione conuulsio, letalis est. HAee sententia Hippocratis bis supra est repetita, pri
mum iis verbis:Conuulsio ex veratro,letalis est. Dein hoe modo: Ex immodica purgatione conuulsio, letalis est. Significat enim siccitatem insanabilem.
588쪽
ALgoris extremarum partiti causam hoc in Aphorismo Algor e particularem nempe vehemetem dolorem affert Hippocrates. Quinim autem dolor vehemens non fiat, nisi pro- ypter inflammationem insignem, ouae instar cucurbitae ad se sanguinem trahit, necesse est ut illum frigiditas extremarum partium sequatur, adeoQue malum non leue porten- dat. Nam & in primo huius lectionis Aphorismo genera- tim dixit: In acutis morbis frigus extremarum partium 'esse malum.
Si grauida mulieri tenesmus acciderit, Hortum
excitat. Consensum uteri cum recto intestino Hippocrates hoc τεMisiis in Aphorismo monstrat, eumque tantum posse signifi , miscat, ut propter hunc grauidae abortiant.Nam quum in reli- causa. quis vehementioribus corporis motibus aut doloribus grauidae abortiant,minime mim si ob frequentes illas exurrectiones ad quas tenesmus grauidas impellit, scelu eiiciant, quemadmodum abunde in Comm.suis Gal.ostendit.
589쪽
excrementa unde generatur. spumosa exciementa quae.
Er albam pituitam Hippocratem intelligere eam au
inter cutem speciem, qua ummmma τια dicitur, ex Galeni Comment. patet.Quinetiam Philoth. ait, invio γματίας υAq3 --μ τὶν , γω LM τω ururora res, de aquae inter cutem specie,quae alba pituita dicitur, hunc sermonem Hippocrati elle. Hanc autem tollit vehemens seu diuturnum alui profluuiu, τιω Mγν, inquit Philotheus, vae binopso. τιωνι πιι. y ατιαν, eo quod causam cssiciente morbum vacuat. Idque si valida modo virtus excretrix fuerit verum erit.Nasi propter imbecillitatem virtutis retentricis accideret alui profluiuum, mortem potius inferret.
iu pituita a capite defluit. Itra distinctionem haec ab Hippocrate dicuntur. quum
C enim multe sint cause spumosorum excremetorum, hic unam tantum refert, nempe pituitae a capite deflexum Quum enim pituita sit humor fatuosus, mini me mirum uin eius a capite in ventriculum motu spumosa fiat. Simile enim accidere videmus in mari vehementioribus ventis agitato, quemadmodum copiosius in Commenta. .sectio. .Aphorii morum Galenus mostrat, ubi ex professo despumae oeneratione agit. Quare quum in alui profluuiis putrita illa in multas partes paruas atque ampullas fracta sit,necesse est ut excrementa subinde spumosa fiant.Neque enim spumosa excrementa alia sent, quH quae multas ampul-Ias habent.
sistiti' fla Est autem huius pituitae causa continens. Huius scilicet tuosus pi- flatuosae pituit spiritus flatuosus causa est continetis hoc est tui; n commiscetur pituitae,atque adeo illam continet.Atque.eum xu0- ς-μ etaborum verborum sensum, metipse Galenus clare mon- riuomodo strat edum seipsum iis Verbis interpretatur. dicens: Est v 1citur. , , ro continens huius pituitae causa spiritus flatuosus, qui in
590쪽
eiget, ut dum ipse frangitur, pituitam quoque in multas &exiguas partes frangat. Sic in Commenta.paulo ante citato statuosi spiritus & humoris mixtione fieri ait, ambobus in multa perfractis,& multis mutuo congressu coplexuue exiguis ampullis ab ipsis effectis. Vnde manifestissimu fit, quomodo spiritus flatuosus sit pituitae ia dictet causa continens.
Quare prorsus delirant, qui pro causae continentis in mombis assertione hunc locum proferunt, cum nihil prorsus προς Nulla cau ot, ut Graeci dicunt, faciat. Habere enim pituitam hane ς0nt causam continentem, & alia multa quae essentiam suam, in D ii fieri obtinent nihil reluctamur , minime tamen concedi ' h μmus in rebus permanentibus, qualis morbus est,hanc reperiri, ut alibi copiosius commonstrauimus.Sed neque omnino ex pulmone.J Graece est, αλλ' iar e x δα πψjor αἰλαπνασιν --. sed neque semper sanguinem sp mosum ex pulmone expuunt. Quippe ruptis interdum vasis pulmonis sanguis plurimus bene coloratus, & sine spuma expuitur, quemadmodum Commenta.I3.sectio.s.Gale.
suibus febricitantibus urinae sedimina crassioris farina speciem referunt, , diuturnumta stre morbum significant.
Uum uniuersa haec sectio septima ad eam artis partem
pertineat,quae futura praedicit, ad praesagiendum vero . non parum conducat urinae inspectio,ideo per aliquot nunc Aphorismos Hippocrates de urinis agit, quidque ex iis sit praedicendum medico, monstrat. Primu autem de urina quς crassioris sarine speciem refert, & Graecis μινώδης dicitur, Liuialis tractat , quodque morbi diuturnitatem significet monstrat, presertim ubi in febribus apparet. Quippe materiam significat crassam , quae exiguo tempore discliti non possit. Hinc est quod libro secundo Prognostico.28. scriptu reliquerit: Si in urina sedimenta spoclem sarinae erassioris reis ' '