장음표시 사용
21쪽
. de conHE. inde uamobrem sicuti nemo negabit, leges in scholis cultores reddi, & melius a tyronibus intelligi, sit genuina earum ratio possitasteriit ita nemo prudens dixerit, leges eas in soro non debere observari, qua rum ratio non posti dari. Dura enim multa, & contra rationem videntur, Iuae tamen a iure cauta, oc observanda sunt, L. prospexit. ita a quibus L.F. a. sibid. Gotbof deperis. rei empl. Gail. 2. ob I . n. XVide Coralium c. ao. in Cent r. Sc. curiae Tholmanae, ubi multa exempla legum durissimarum asserti Ic postquam nihilominus omnium rationes reddidit et, in fine sub jungit: Leges itaque, quamlibet durae, & acerbae, prima fronte videantur,ex custae tamen diligenter, & examinatae rationem habent, quam interim assequi non cujusvis hominis est, L. non omnium re de Lia sed tamen eas solerter per scrutari, Ze inquirere, Juris studiosii debent, ac pro locorum, vel temporum Varietate, justas vel injustas arbitrari. c. non debet, exi. de consang. 2'a n. Quod de antiquis Iurisconsultis dictum est, eos subinde rationes non ' penetralle, id propterea accidit, quia & ipsi homines fuerunt, simili nobiscum intellectu id est, non angelico, sed humano praediti, ut proinde aliquando coecutive int; quamvis plerique illorum non dubitarim sua saltem responsa rationibus vel probare, vel illustrare, ut videre est in .. t. I quasilum, A quod legat. L. t. dedo m.al. ta mei. excepti L. I. . de minor. L. 7.1. I de accusat. L. I. S. I. A. ad S. C. V 2ban. L. I. g. causa edicti. I. f. i aedit.
pumpi.fun. ob eam rationem , quod actiones pecuniariae juxta communem regulam haered bus&inhaeredes darentur, actionem senerariam isti rationi& regu e eonformari ,eamq; perpetuam csse,& haeredi caeterisq; successbribus inq; luccessores lari una cum Ulp. in L. II in f feoae voluit. Reliqui etiam qui se tal: jure uti professi fuerunt, rationes tamen non despexerunt, uti videre licet
in responso Pauli in L. qui plures, III. de vult D p. si quia ta pupta res
rabula. ipsi Impp in omnibus fere constitutionibus suis rationem non unam. sed plures s pilis afferunt, vide Nove . ra. e si vero etiam, IO L. I. in s. C. deliber. praeterit. sex red. . se hoc, Inst. de saturi tui. c. assiduis, C. qui poti res inpen. Nov. . c I. &in specie Iustinianus in S. novisse . Inst. de usicis expreste indicat, quare res furtivae,& vi possesta, non possint usucapi: quia hoc, ut res aliqua usu capi pollit ibonae fidei emptore, vel qui ex alia justa causa possidet, necesse est, rem talem es , ut in se non habeat vitium : atqui res furtivae dc vi possessae , eodem Imperatore Iustiniano teste, habent in se vitium. I aliquando. Inst. eod. Ergo illo ipso auctore non possunt ob hanc rationem praestribi, quia vitio reali sunt assectae, quod ad quemvis possessio-
22쪽
re In transit. alia Imperatoris assertio , quod i cilicet in fraudeme creditorum manumittens nihil agat, quia lex IJ lia Sentia impedit libertatem,&c. magi Lotioni innititur, quam auctoritati. Nam licet alienatiorerum aliarum, a debitore obaerato in fraudem creditorum facta, non sit ipso re nulla, sed in tantum valeat, ut actione lyauliana debeat retractari: tamenii manumittitur servus, nihil agitur,ta manumissio est iplo jure nulla. Ra-oionem diversitatis assignatim p. in V. Inst. quib. ex ea man. non sic. quia lex Alia bentia impedit libertatem; quasi diceret: Manu illo in fraudem creditorum lege probibetur , quod autem contra legem fit, est iplo jure nullum, L. non dubium, C. de M. Alienatio autem retum aliarum non est disse te lege prohibita, ideo ipso jure valet,& revocatione indiget, meseiab. add rinc. Ex quibus apparet, etiam tunc, cum minime putatur , leges ratione
subnixas esse. Quamvis praetcrea id, quod Principi placet, legis habeat viagorem: id tamen non aliter procedit, nisi quando juste& rationabiliter placet, sicuti enim ratio consuetudinem, ita legem commendat, c. consuetudo. s.& quod ratione caret, extirpari debet, c. chorepiscopi, S. Hst. G. Multa
contra communes quidem regulas, S contra communem disputandi rati
nem, ut iurisconsultus loquitur, recepta sunt, sed si propter utilitatem publicam, uzique propter rationem. Quemadmodum plures ejusmodi causas,& rationes, ob quas antiqui legumlatores, &Iurisconsulti,a regulis juris communis recesserunt, de moderni adhue in statuendo, judicando, & considendo recedere pollunt, enumeravi in tractatu meo, inscripto SPECiALiA IN Iusta COMMuNI. Quod de testamentis Dd. tradunt apud Manticam de conject. nis. et ol. l. 6. tu. I . n. I. is a. non esse scrutandas testatoris rationes & causas, id codun taxat sensu verum est, quod propter rationes a verbis non sit recedendum, sive quod, rationibus non expressis, voluntas testatoris per omnia nihilomi. nus servanda sit: hoc autem nihil prohibet, quo minus pro vero intellectu testamenti rationes afferri possint. Nam circa interpretationem voluntatis sequi debemus naturalem rationem,ex qua,quid testator senterit, percipi potest, Manti c. n. f. per vivam enim rationem interpretamur scripturas. Bald. c. I. n. IX. t. de consit. dc inter caeteras haec est praecipua interpretatio voluntatis, quae colligitur ex ratione, per quam extenditur, & restringitur totum te stamentum, Decim. cons. I. n. r. l. I. Quae cum ita se habeant, stat fixa tafirma animo meo sententia, & conclu so: rationes legum non quidem scrupulose de anxie, sed sedulo investigandas, & juris alumnis aperiendas, atque inculcandas: leges autem ipsas, quarum rationes inveniri non possunt, noti propterea contemnendas, sed religiose nihilominus observandas esse. Vides lura apud Hunnium ad Treuiterum, . r. d P. t. de s Iabes a. qu. Vige inum inpraefat. adpri pari. method sol. t. .
23쪽
Ropheta non pum, Amice Lector, sita neque Poeta nihilomusius vaticinari zoto, ta' praedicere , quam varia sint futura super his mi institutionibus Criticorum judicia. Aliqui dum et iderint, me ausium fui se tra Zare rem a multis tam diligenter ac sitae tractatam; vis m,m ient, elopes relam retexere 2 Post tantos aucta es aut eadem dicas, ne seem aut deteriora ; quorum alterum supervacaneum est alterum euam pernitissum. Luantus institutionum cumulus semper prodis p Earum conscribendarum nec suis, nec modus; cur tempus nou in umpsisti, ta
eruditionem non sevisti, in alto scribent uere, odia Pur . Nue Ie Im
tamis P Ego vero, quanquam musta taleo, quae respondore 'osum; nimia hum mihi non minus licere, quam aliis Doc olus licuit, cinium debitor , Maci opusicuti eluet utravi, ruti e re se Ipraesit scire vulgus alius ante me tenta vis. I sis tamen es similibus omisi , , id uolum dico, quod a mus in praefat. de conscrib. epist. insimili nilis re
Pondit: nutus, qui de hac re aliquid scripserit, me vestigiis inhaesur hed nova plane, longe sacci ima methodo , urum esse, id quod benetolus
Letitor manis. Me deprehendet, si mea cum aliorum scriptis conseret. , Abi opponent. Me totum istum commentarium ex vulgaribus tan tum interpretibusan singuus foliis alligans, excer isse,acproinde nihil de dignum prae tisse, cum cuis prouum s liberum fuerit, ad eosdem
aut res, quos quotidie mullus torimus, recurrere,o rationes ab A is p uere. Hic ego b re fateor, me in compone o isto commentario usi m qui dem fur se opera eorum, qui m omnium fere mani us versantur , Mi
24쪽
imo es, quos id liter siemper allegavi, s si eos mo e quorundam, qui alis na proseis et Misant, non rilegia sim, totum quod scripsi, zum s meum
est crediisses. Si in his rationem iuveni, eam vel verborenus ex cri si, vel aliis oe clarioribus eterbis reddidi, vel al quo juris axiomate illa gravi. Cur enim in remotis.q sivissem , quod m propinquo habere poteram Z Nemo prudens ad Indos aut Garamantes pro oscitur, pro iis mercibin comparandis, ad minori labore S pretio in utricia si a ac Hri ι re potest. Si nihil omnino,vel quod adpropositum meum faceret, tu ur,ad alios, rimarum Giphanium, Hotomannum, mesium, Cujacium, Me nochium, Vol marum,J . Si tardum, Mara. Schic a mn, Dua e num, Matthiam Stephani, π pro varietate ex gentia materiarum ad plurimos alios excurra, s qui se, quod quaesivi, non deprehendi, de meo tantum adid Imrrato novum dici post, quod composim. Imo licet trahil,
nisi solam operam staborem contulissem, tamen apud eos, Pt authores a me asiegatos, vel propter sumptus sibi comparare non possunt, aut propter
multitudinem eorum singulos evolvere nequeunt, gratiam non exiguam reportare, ου totum istum commentarium mihi jure vindicare posm, Architectus eae quatuor tantum vulgaritus materiis, calce, arena,
lapidibus, aqua, munum compositis bilissimum aedificium exstrui stamen non ob ante,quoddesiuo nihil nisi operam conferat, magnam sit pelaudem meretur. Pharmacopola s chirurgi, saepe ex herbis paucis svulgaribur, qua quotidie Pedibus calcamur, optimum colyrium phase cum praeparant, valetud i aegroti plus profuturum, quam si alia ex I Laurque asse remur. Itaque res non es sita in multitudine, ου varitim te, si in re M applicatione. Quod bene agnovis prudenti mus vir illi Justus L sius in not. ad lib. i. polit. c. i. ubi ait: Dp des 'ligna ab A is accipio aedificii tamen exstructio sforma tota mea est. Architectus ego sum, sid materiam varie undique conduxi. Nec aranea m savitemus ideo melior, quia exsisti Ignum: nec noster vilior, quia ex alie nis libamus, ut apes. ira uora. ment, me nihil nota attuli se, sed eandem eum ceteris, scrutam quidem cantilenam cecinisse. His ego repono, aurum quod snovum, non magis esse nobile, vel pretiosium, quam sit antiquum, oe vinum
25쪽
.tus plerumque magis maeso rodes quam recens. uisu tilitatino tali dent, acumen ingenii sui se unt, s vanam plerumque gloriam aucupamur qui vcritati claritari s facilitati, prosectu ureum auditorum quarum, oe in niunt. Lini Animus mihi non fuit novis ubtile metentias defenderesed am tiquas, scommmulare receptas, magis declarare es facilitare. Sed prae terquam quod multas novas interpretanones adduxerim, illad utique novum est, omnium omnino assertionum ratione; rediis, quasi ipse nono sim , sed ab aliis jam ante reditae, hoc crete nota est, quod apudasio hinc inde di persae, in hoc meo commentario reperiaretur in Pecta. Saepe ex meo cere ro rationes deprompsi, quas novas quidem puta- νυ se cum alios evolverem easdem apud illas quoque reperi, mi etiam Grameta. V XAOl. tom. I. c. α n. s. & n. 1 . f. vel aliter,sbi contigise rea L
N E enim dici potes, quod n sit dictam prias. Nihilominus mihi tu
hoc complacui, quod ingemum meum ab aborum ingeniis G judiciis nou, di dere anima ener m. Ab iacent, nec illud adeo ingeniosum, vel di sicile esse, ex aliorum Γ- Iris rationes colligere, novum inde commentatrium exstruere. Sed si difici te noti, cur nemo hacte stentavit Z Auritu aliquid, Lector, sin, hoc ipso genere tuum ingenium ostende. Sume aurem in manus non n-dem mecum materiam , nam in lac nou majus artificium ostenderes, quam Bost Cola boum ovum cacumine erectum mense imponeres si novam apprehende, unum vg. librumexDigestis, vel Codis sin hoc D. am operam nobis exhile. Ego certe, qui tu explicanda Caroli poenaeli, iis eo ribendo tractatu de Hulsoribus, tu intcrpretando Ebro a L. 2 ax Digestorinus tum a sertio m rationes reddidi, in omni aemeis lectionibus multis anuis reddere consevi, non exiguam sic O-tem deprehendi. Euamvis enim laboriosium magis, quam ingeniosem
sit, aborum commentariis nationes col igere: Iamen i ud artis est, in
ventas recte applicare, squas non invenisti sicutis pisime deficiunt datis si eraddere N pupplere.
Abi has ipsia rationes a me alligatas tanquam infirmas reprehem dent, s impugnabunt, atque alias meliores asserre laborabunt. quid mirum P Subtili us Papinianus tu ratione, quam dedit, ab UL
26쪽
piano re Hensius fuit, L. Papinianus,eto. is de minor. IUROnia nus Imperator nonsi mas siemper, s ut nil ophi loquuntur, adaequalis
rationes attulit, ac Voinde ab aliis re siensius uit. Velati a Lauovis in notis ad Vesenb. num. s. Ead L Aquil. ubi ait: Orionem j. 9. Inst. d. sicut multas alias,non ese adaequataN. Luemadmodum videre licet mL. ult. 6. & si praefatam,v. ne dum, C.de jur. delib. ubi Gothostedus dice re non zeritus fuit, ultam essePytiniani rationem, aut certe frigidia . Similitor Mesreb. in fine Tit. Init. de fiduc. Tut. rationem amsima no traditam fas msubtiliore quam veriorem dixit. Si hoc Imperatori contigis, quid mihi non continget Z Iuomodo Asinius Asininus non meas riasiones actat At Z Plurimi certe in hoc uno sis a me, sialios a me alligatos Doctores elevabunt , oesima Phngessi sapere emistimabunis quam rationem carpere, vel infirmitatem ejus ostendere ρο-
terunt et Sed illos remitto ad D renum, qui ad titi qui testament. Lac.
T. rub. de testam. sol. inscript. f. . in f censit, necessarias rationes a riuonsultis exigendas non es. Vide Eund. ibid. de testibus in te ilamento idoneis, tibi ait: non exiguntur rationes a Dris Aterpretibus. qualis a Mathematicis. Civiles π probabiles rationes Uc exiguntur, mn necessamae. Certe si rationes cujuscunque dispositionis, πJuris, ad si ulcis casus examinare vellemusinon in ullo Pris articulo ratio Cath Ecadam, ta a signari posset, cum non sit Canon, nec regula juris tam absoluta,nec d positio , aut ratio tam Pu alis, aqua iam casius e ita i , N.exorbitantes alligari possint , Emmerus cap. I. de collat.
iii a;1. Promitto itaque non demon attones Mathematicas , ara
rationes fallibiles, sita tauium probabiles. Ob id ipsum plures spe
legavi, e quibus aliqua mibi ipsi non placebam; ut cauras juncta tum to meliῖs tibi placerent, s contraria juxta se posita eo magis elucesic rirent. Alluando eas enarra e magis , quam amotare, aut impro
Iare volui, ut aequo Lectori judicium suum relinquerem. Et quoniam ita sium comparata mortalium ingenia, ut uispiat, quia ab astidium ideo plures e rationes, etiamsi inde non ita mas, in eum fuem cu-mulat 'exillarum numero quisque sibi eligerensiit, qua isus palata magis ueterit.' si ergo superbire, mi risi si vel in 'mitarem unius ulteris erationis ostendere, aut meliorem sarte asserre potuerii ; facili
27쪽
enim est Imventu addere, si ge facilius aliorum siripta trullaame,
prehendere, quam meliora paugere. Nonnemo opponet, inanem esse laborem in rationes inquirere,ad stantum comparatum, ut libri in immensium crescant. Fasseris, bone vir, nam ad hoc quoque comparatus est, ut tus me eas perpendens , judicia crassar, π obtusum tuum capur, ratione alias de tutum, his autem ratio nibus imbutum, a crasitie nonuihil purgetur.
. in Aliqui et vom s superbia AE cribest, quod in plurali pie m g
liscutus fuerim, quasi ma arum LI MY modum mihi arrogaverim
tinue Agud Pium lud Audi occinente nos poma natamus. Verum prae
terquam quod hic modus 'ibendi omni τ fere sic tori ussit familiaris, mihi ea de causa fuit amplectendus, quia pleraque m calamum audiatoribus dictavi, quo si pro persionis repretare volui, utique in plurali loqui debui. Accedit, quod unam alteram artem ad distulandum prora' fuerim, proinde non tantum in mea ea esius etiam defendentis persim ioculus fuerim, ut ergo Vfirmitas esset, unam parum alteri aptare, tae dem per loquendi modum fer me debui. Sed hanc ipsem consermitatem in eo me neglexisse nonnulli a me rabunt, quodin principio obseetiones multar in formis Logistica avi et rim, sed in progressu earum loco rationes dubitandi attulerim. Verum in hoc quoque syrouum utilitati co ut i, qui dum a Philosephia isdD
prudentiam Padum faciunt, felicitii s facilius progrediuntur , si
modis argumentandi magis assueti ad penetralia juris introducant quam si in principio tim ad modum ratiocinandi Prisconsiliis metis proprium, ali gant'. Plura adhuc eventura pradicere possem, e quibus id tum adus, tot me censeres habetimum, quot lector . Sunt enim,cum t hac neficiant, alios indagare aegre erant int dicit Beseldus in discuti de Iurisae hi per. Romani,q. I. in. pr. Bom aeri boris laborem meum consilent; cisteririno maligna indole sua omnia carpem , es quandos etiam doctio
28쪽
Amiliare est modernis philosophis ut reb
ennali, vel biennali studio suo aliquas prolusiones prae , mittant, in iisque generalia quaedam , quorum ste ' quentior mentio postea recurrit, quorum ignorantia esia, atque in Philolbpho vix tolerabilis, aut excusatione dignavi detur, attingant: vidclicet, origincm , finem, & objectum scie se luae,ejusdem definitionei divisiones,& nonnulla alia, pro intellectu reliquorum necellaria.-Cum igitur & nos, qui justitiam colimus.
bonita aequi notitiam profitemur, aequum ab iniquo scalarantes, ii citum ab illicito discernentes, veram non simulatam philosophiam tradamus , ut loquitur Ulpiam in L I. g. I de Is I. 9 merito nos etiam in nostra legali Philosophia Philosiophiae naturali confor- mus , vastis limoque juris studio prole mena quaedam praemittimus , ta quidem non alia , quam quae ab Imperatore Iuttiniano in Praelatione Institutionum , dc duobus sequentibus titulis enarra tur. In illis enim praeter prima juris principia, definitionem scili cet& divisionem; objectum, causam finalem & efiicientem , inlinper origo legum , dc earum auctores, disticilis jurisacompositio, rasprudentiae nostrae partes , modus in illa studendi , dc princepta generalia, ex quibus tanquam fontibus omnia jura profluxerunt, breviter Sc compendiose traduntur. Sed quia, Horatio teste , brevitas obscuritatem parit, &plus in praefatis titulis comprehensum est , quam nonnulli existimant, eosque Obiter tantum pervolantes deprehendunt et ideo pro majori cialitate , dc faciliori totius juris intellectu . nos ea omnia e
29쪽
pios is declarabimus , δί quae in abdito latere postunt, cui ios ut investigabimus; ita quidem, ut quia plerique coriam, qui sacratis sinum hoc studium aggrediuntur , a Rhetorica vel Philosophia reiacenter veniunt, favore illorum historiam, & antiquitates plenius
attingamus: in gratiam autem horum ratiocinandi lc argumentandi modum firmius teneamus. Hac enim ratione fiet, ut consuetis su is alimentis enutriti citius roberentur, dc ad haurienda , atque ab
sumenda jura , nec non grandes illos multiplicium legum bolos con coquendos apti atque idonei reddantur. Quoniam vero mode politicis nihil sapit, quod non jure publico conditum sit , idcircone prole mena notha salivam ipsis moveant , aliquid saltem salis aspergemus, dc pro ipserum 'gustu , ex penuario politico nonnihil promentes, occasionaliter quandoque inseremus , ut livelint, etiam de nostro b dio juris sine iam 'nausea gustare possint. . Lia la