장음표시 사용
171쪽
du erae . quam illi ivnde lega tur . Sensit huius te nationis vim, & imperi-Caroli Sabaudius b Nam acum in allobroges legatus Cessaris nomine Mondratus Senator venisset, a consilio, quod prius Sabaudius
susceperat de Nicaea Regi Gallice tradenda hae breui oratione, CAVE NE C AES AREM OFFEN DAS . Eius vires nosti, R EB VS Τ UIS NUNC PACCATIS CONSULE, deterruit. Gratus
Caesari Imperatori inuictissimo', cuius res gestas in omnibus orbis partibus nulla unquam obliuio obliterabit. Gratus & Paulo III. Summo Pontifici, qui eo sermonis lepore, & verboru pondere, quo apud Omnes tantus Pontifex valebat, atq; auctoritate qua plurima lapud Caesarem poterat, ab eius optimis Reipublicae ladministrandae muneribus , ad altiores dignitate . illo q: iam sene digniores auocauit. Caesare Pontificis precibus non repugnante. Nefas enim putaba bene de imperio suo meritum, non illis honoribus adaugeri, quibus aetas illa omnibus virtutibus illustrata, de munita diana erat .' Mortua itaq; Anna Vicecomite, huius Ieistissima, castissimaque usorh , ex familia cum antiquissima, tum nobilissima, ex qua praeter filias religiosissimas iampridem sacris initiatas duobus honestissimis liberis auctus fuit, mortua inquam charissima coniuge & insignitus honoribus, quos pauci apud Carserem virtute adiuuante assequii fuerant, ad tranquilliorem vitam vocatus a Farnelio prudentiis. Pontifice. prioribus eκ ordine Pontificatus decoratus honoribus
ih familiavi Pontificum minorum, quos Cardinales
172쪽
nominant, cooptatur, sed in senensium ciuitatem prius ascriptus erat. Ciuitatem enim depositis clandestinis odiis, quibus diu, multumq; exarserat ,& communi periculo Miquando dimicauerat,in pristinam gratiam, beneuolentiam,& dignitatem reuocauit. Cuius consilio , & auctoritate Respub. illa amplissima stabilita,& confirmata veterum discordiarum, veluti antiqua lege Atheniensiuimmemor facta, hunc Patrem Patriae appellauit b Quod in tabulis, monumentisq; reru se rum amplissimi ordinis patres inciderunt, & notarunt, qui maximus honos nulli Senensiu habitus fuit , quod in eorum annalibus obseruatum sit. Decoratus itaq: his honoribus per quos aditus fit ad maiores, talem devitae suae integritate opinionem, honorisq; amplissimi
apud Onanes expectationem concitauit,ut a morte Famnesij pontificis, sufragio ferd totius sanctissimi collegii eum in demortui locum subsortio fieret, suffectus in Pauli locum sit. Sola sola inquam fortuna, quar c pii Sc ut inquit ille ingentibus obstat , Cremonensibus tantam si licitatem inuidit, ne haec ciuitas quae ingenii
in omnibus doctrinis ubertate inter alias quodamodo triumphat, dignitate etiam, honore, Ponti sicia Male state,nimis tolli videretur. Hoc enim ex naturae prae scripto, legeq; in vivis comorante, quae diu florentissimis Cremonensist ingenijs, illis fortuna inuidente adfiammos religionis Magistratus clausa fuerunt, hoc uno iam ingrcsIo in penetralia dignitatis, abditaque comitia Cremonensibus aperiebantur. Cuius enim , virtuti, honori, dignitati, sanctimoniae, integritate ola patebant, is additu ciuibus suis ad dignitates assequendas patefecisset. Quamobre nemini virtute praedito temperatis, moderatisq; moribus ornato desperanda amplius
173쪽
amplius erat, quin virtuti locus esset. Illud sibi etiari inopinanti speraret oblatum iri, quod illius virtute dignum , Patria dignissimum , suis omnibVs pergratum
foret. Erat i; futurum, ut nullo aruo, sinitis seculis decurrentibus ciuitas nostra hisce dignitatibus collustrata per ocium, aut secordiam, quae honoris cupidis sima est, amitteret, quod per Ssondratum sibi comparasset, vel potius haereditarium accepisset,& ad aeternulaudis Cremonensis decus peperisset. Ex iugo enim, nec definito dignitatum ordine, alius alii successisset.& vicissim defuncti hoc laudis certamine,quasi ardςn tem tedam posteris tradidissent, quae fortunae, dignitatis accesso, ita industrios,& honoris cupidos accendisset, ut laudem hanc intermori nunquam passi fuissent. Nanq; si alibi gentium virtutis pr mio flagrant,
Cremonae praecipue, quae tantu bonaru artium 1tudio semper accensa fuit , ut non multos pares, habueriti superiores nullos. Sed cum ad tenapus vitae ratio varia, commutabilisq; sit, & fatis rebus humanis, hominum qi opinione firmioribus nemo resistat, in illor potius decreto quilibet prudentissimus acquiescat, nobis in hoc mitiora fuisse existimandum est. Idque diuinitus accidi ne nemini dubium videri debet, iIlius ossa, extremosq; cineres in patria condi, a ciuibusq; suis sentibus funeris pompa, sepulchro ; omni aeuo renniori, quod paucis contingit, qui ad diuinos
uiuscemodi honores tolluntur, decorari. Cuius & si virtus omni laude, praedicatione, literaru monumentis, ita decorata est, ut Ssondratus Cardinalis apud omne*victurus sit, nihil tamen hac re optatius illi cumire pontuisse facile crediderim, quam ciuium suorum erga se beneuolentiam,& amorem experiri. Antequam enim
174쪽
m hae vita,communiq; iure ad superos migraret, vidit anto plausu ab uniuersis ciuibus suis acceptus sit cui usq; generis hominu promiscue innumeram ingenti, laetitia exultantem, & gaudio elatam multitudinem, i inPressurus moenia, cum longo etiam spatio ab illis l. distaret obuiam habuit. Iustitio indicto omnes sibi' occurrentes ipse intuebatur, illum & omnes admira- . hantur. Cuncta a Dijs immortalibus illi secunda ex-: optabant. Omnes viae ita plenae erant, noua hominu, confluente undiq; multitudine, ut in terram aspectus non daretur Alter alteri cursum praeuertebat, per UM xios cursitando angiportus ad viam praeripiendam.
Tantum erat huius viri desiderium videndi. Quid st-1nestrarὸ Quid podia ρ Quid denique tecta ipsa Θ ita
- mehercle multitudine hominu depressa erant ut parum abfuerit, quin corruerent. Miros omnibus iniecerat, ardores amoris sui SQndratus. Externorum ingens concursiishmus aduentu intellecto, ex finitimis, lon. ginquis, villis, castellis, prar&cturis, municipijs, urbi- hus, flagrans tantum virum desiderio videndi, huc dei currit. Hic sero' ciam in medio nostrae spei cursu diem
obtulet, cuius grauissimo aspectu diu nobis frui non
licuit 9 sensimus quidem nos de fortuna multui speratai decidisse, id tamen aequo animo tulimus, quando illius manibus hicquiescentibus , ciues sui parentarunt, il-,liusq; imaginem omnis posteritas ct exceptura. Nam praeter funebrem pompam; quam illi publica impenda , omni diligentia celebrarunt , tum ex hominis existimatione, tum ex Cremonensium munificentia, si non dignam tanto viro, quia maiora illi referenda
erant, tamen illi gratam, si in Coelo de patria optime meriti haec dispiciunt, nec Cremonensibus obijcien
175쪽
dam. Pyramidem illam erexerunt omnibus contem.
plandam seculis. Vespasiani ingens amphi;heatrus , miram omnibus illud videntibus admiratione inijci
bat. Hqc cuctos atrahit ad se intuenda, cu ob eius o mi am, excellentemq; pulchritudinem , tum ob tanti viri memoriam in perpetuum aeuum derivandam, ad omnemq; posteritatem propagandam. AEgyptiae Pyramides omnium sela altitudine mentes tenebant , haec artificioso , omnibus opere probato, & industria admiranda erecta, omnes mire intuentes,&suspicientes tenet. Sed multo magis Smndrati Cardinalis memoria in dignitas ad se ciues, exterosq; allicit. cuius praeclaro nomine ad virtutis praemia, omnes laudis cupidi, honoris qppetentes, patriae amantes, excitatii impelluntur . Huius enim viri vestigia sequentesn
z quaquam desperant, se ad quaelibet dignitatis fastigia
peruenturos, quando socordiae, quam ciuitas nostra , ut clandestinu lenociniu, hostemqἰ intemecinus per auersiata est, locus no sit.: In huius paretalibus Io. Musonius funebrem laudationem habuit. Hic praeteri memoriam virtutu antiquae Smndratae domus auitam,& paternam haereditatem c huius enim pater Ioannes. Baptista, huius ciuitatis insigne ornamentu, fuit, nam& ipsium,in ordinem Patrum conscriptorum Mediolani receptu scimus P praeter inquam perennem memoriam& suae,& Patris virtutis duos filios reliquit siui non dis- sina iles. Quod pietate, Deoruq; clementi a, & pia indulgentia in patriam nostram factum fuisse haud negarim , ne penitus hanc urbem aspernari viderentur. Horum maior haereditatem patriam gradu honorum, iam nobis repraesentat, ut aequiori animo patris desiderio careamus. Hunc ciuitatis nostrae decus ali , ad explen-
176쪽
essendam Mondratae virtutis expectationem , quo
cives omnes miro desiderio tenentur, Dijs acceptum referunt. Huic domui omnes boni fetlicem, faustam, diuturnam vitam exoptant, ut per hanc Cremonensibus liceat aliquando Dijs annuentibus, gaudio triumphare, quod assequentur duobus luminibus huic Reip.
fere inopia summoru virorum enecta, liberis a patre, tanquam storum magistatruum obsibus relictis, fato non aduersante. Quod ne accidat nostrum erit Cremonenses ornatissimi, Deos ad meliora precibus pro hac patria reuocare. Nam cum Deum credamus patri iam gratiam retulisse, filios fere in medio expectationis nostrae cursu deserere, illorumq; praeclaros iam in-c pios conatus ad metam patris properantes, supplicationibus non adiuuare parum grati ciuis, Crem nensiso; minime humanitatis esset. Nobis optime speranuum est praestantissimi ciues. Hi nanq; paterna vestigia iam insistunt, ex patrisq; regula moru viuunt. Horum unus religioni se astrinxit,quem nunc hic se mum Antistem veneramur , cuius aspectu fruimur, cuius sanctissimo sermone alimur, cuius nutu regimur. Alter natu minor priuatam, sed ita honestam ut omnes ut familiarissime cu illo vivunt, mihi referuntavitam egit, ut a Fratris vivendi rectione, & religiose vita nihil differat, praeterquamquod sacris non innitiatus est.' Ille ad relietionis tutelam , eiusq; terminos propagandos , quod vi a Deo optimo, Maximo impetremus libentissime illi supplicamus. Hic ad familiam
tutandam, sobolemq; dilatandam, ut Seminariu tantae virtutis in Repub. semper vigeat,& floreat, relictus.
Nicolaum Dioecesis Cremonensis Episcopum, idest populi fui fidelissimum custodem habet, larium vero
177쪽
' antiquorum, & illust Ium curam Paulus naturalis, quem virtutis causa, & patris, totiusq; domus Sson-dratae merito cognomento Heroen vocant, siustinet.
Sed iam petactis patri parentalibus, iactis nostrae spei
fundamentis, in virtute,honesta vita filiorum, quando, iam uterq; religione omni u ossiciorum ita se obstri' Xit, ut a paterno splendore, a grauitate nominis sui,
institutis, stylodi maiorum, ne transuersum quidem digitum discedant.reliquum est ut ad aliud huius ciuitatis lumen orationis nostfoetam incitatum, cursum dirigamus. Qua in rere vos attentos maxime velim. Nam ut superiores silenti rpraetereundi non erant,tam& si in omnium Dre versantur, ita de quo dicturus sum, quamuis praeconio nostroru verborum non egeat, sin virtute, dignitateq; contentus, hodierno tamen die hunc praetermittere nefas duxerim. Hunc nouistis, huius affabiles sermones audistis, familiariter cit hoc vestri Parentes, & collocuti sunt, & vixerunt. ab eius ore ob sermonis grauitatem dependerunt,cuius quatito receritior est memoria δἰ tanto maiorem animis v stris dolorem inurit. Agite ergo ad Ioannem Baptistam Schicium huiuς antiquissimae urbis aeternum gloriae monumentum, vivamilcitidi s gloriam . nostra adducatur oratio. Cuius tantum fuit ingenij acumen, tam praeclare animi literis custoditae, Dotes Ot,tau-.que varia latentiarum genera, ut unde exordiar no facile sciam, idque magis me ab incaepto deterilis quam incitare videtur, ne si aliqua huius laudis egregior usi;
factorum, quando virum optime nouistis in partein omiserim, nomen apud vos, vestrosque Patres utra mos rerum iudices,' temeritatis notam subeam, quod
ignarus rerum onus subierim, cui ob sylvam rerum di-
178쪽
7oeendarum,&a Schicio nobis relictarum, defessus .suc'. cunbam ... sed nollem acutissimi Cremonenses id vobis persuaderi, me, aut quemlibet altu ipgenio prOITI- .ptum, vel maximo usu exercita tum, perangusto temporis spatio, vel potius puncto, eorum virorum laudes lygentes nos tenui oratione coplecti, & colligere pos se ,:quorum singulorum in ciues. suos, i0.ereturnosque. per honorifica merita non solum me in varijs occupationibus, hisque assiduo illaqueatum, & irretitum, sed etiam quemlibet, vel Raxime Ociosum , illumque in omnibus doctrinis longe exercitatum, cuius no di-fipita regio nulli exercitationis terminis septa continetur, defatigarent. Sciant, sciant inquam in quoruanimos haec forsan opinio ceciderat, me non horti singula dicta, aut facta narrare, c quod haud fieri posset tepore nobis, non rei argumento geficiente, sed Carp-tjm tanquam per transqnnam percurrere, Ut potius delibem, qu*m exarem . Hannes igitur Baptista Schicius nominis , famaeque Cremonensis magnum incrementum, ita in his studijs, quae facilem alijs dignioribus aditu patefaciunt, viguit, quod ego ab eius aequa-- ilibus, liberaliumq; artium doctoribus, eius magistris, Optimorumque morum praecςptoribus accaepi, ut in genium huius PMuae,quod semper acutu, fertile fuit, luperare videretur, iliaque institutione Patria, & do-imestica informatus erat, accedente fatur &ingenij bqpitate, ut qui eiusdem aetatis erant, tibi Schucium imitandum, tanquam optimorum studiorum, &mprum exemptui proponerent. Eius vero institui
res admodum sibi applaudcbant, illum sibi erudiendue njsse, qui praeclara ingenii indolst , illis virtute sua. ip pqtarum perspicua, spe non desperata iam suscepta
179쪽
praeluceret. Qui cum vix decursa tenera aetate, e 1
dis humaniorum literarum discesisset, effecit,ut ex recordatione laboris , industriae suae, ingentem fructum animo iam conciperent, & curarum morsus, quos in alijs erudiendis, ob tarditatem ingenij, morumq; pe uersitatem. nec mirum in tanto numero, a Musis a rectaque institutione vacuos, & alienos aliquos esse Isufferrebant, huius sipe laudis futurae molirent, & sol rentur. Hunc ita qui Gramaticem omnium fontem .& originem scientiarum profitentur, quos inter Ma
eus Tartesius usu dicedi literarum doctrina. hic quoad vixit floruit, c huic enim di Puteali acutissimi viro ingenij, operam dedit dilexerunt, ut huius ciuitatis, quam hi duo de literis optime meriti viri, commodis suis semper praetulerunt, columen ne dum laboris sui selacium fore sperarint. Haec in pueritia, tenellaque aetate Ioannes Baptista Schicius de se apud maiores suos reliquit, verum cum ab Epheborum nobilissimis gregibus his ue artibus quibus artas illa puerilis informari Glet, excesisset, ad ius ciuile se contulit, in eo
tantos breui processus effecit,' ut non excurrere, sed olare videretur; Quo tantae hominibus cum nostr tibus, cum alienigenis admirationi, quantae vix vn
quam post homines natos, Annalium4ue memoriam ullus alius fuerit. Qui cum prog esses, antecessionesque studiorum suorum metiretur, maximae expetam ni suae conducere arbitratus est, una cum aetate studia,
ad quae incumbebat adaugeri, ne spem, quam puer de se domi concitauerat, foris debilitaret.'In Patriam igitur no iam legum auditor, sed interpres ciuibus suis expectatus, domesticis desideratus reuertit. Qui vix se a st ijs resecit, paucos dies cum suis commoratus ,
180쪽
quando hunc 2 Paulo II1. Famesio, Maximo Pontifice
supplementum, equitatumque Caesari daturo, in expeditionem Germaniae coacto exercitu firmissimo, Romam accersitum in fidem cosiliorum suorum Octauius Pontificis nepos, Caesaris scito, & Philippi eius filijs decreto accepit. In consilio Schicij omnes iuuenis
motu , omnes animi cogitationes, Omnes ex tempore t
mentis praeclari impetus acquiescebant, nihil deniqi ab Octauio Duce aequitum praestantissimo gerebatur, quod prius Schicij consulto, & auspicijs no probatum esset . Confecto illo Bello omnes victorias superat ro, omnem immortalitatem excessuro, victa, subactaque Germania ad sanitatem sine sanguine, sine AEdificiorum incendio, sine agrorum vastatione, sine militum caede, omnibus Denique conseruatis, Deorum beneficio immortalium, Caesaris ductu, & celeritate Nani venit, vidit, vicit 'Schicius in Patriam reuem titur, multis muneribus a Farnesio, tum Avo, tum Nepote donatus, actione gratiarum cumulatus, ad mai ra si fortuna obtulerit pollicitationibus, non confirmatus solum, verum etiam persuasus. Cum iam Cremonenses opinarentur aliquantisper se fruitoros suo Schi-cio , & usuram intermissi temporis sarturos, confiderent, Caesaris Diplomate Mediolanum literis publicis, Senatus, Populique Mediolanensis suffragio, in ordinem Senatorum vocatur, qui operae praecium ducens oleum, & Operam Caesari, totius Imperij Duci vigilantissimo consecrare, eius mandatis praesto assuit . Qui vix dignitatem ingressus tantam sui nominis
famam concitauit, ut omnes ad eum consultum confluerent, & qui alias causas, his vel diffisi, vel quibus alicuius potentioris auctoritas, suspecta esset implic