장음표시 사용
91쪽
N quibusdam Editionibus hic legitur, in D I
Lectio ubique bona est, nec sine exemplo bonorum auctorum lcnsus idem invocatis autem nomina atim Apolline , Esculapio Hyge iam Panaceia , in s Deabusque praesidibus Medicinae, pro seculi more per Deos
Deasque omnes caeteros una nunc opera discipulos Hippocrates adjurat, omnesque invocat testes conscios. Atque id, tum ne praeterire aliquem,aut cuipiam Deorum quid derogare videatur, homo devotus tum ut jusjurandum tanto augustius religiosius habeatur, majoremque juranti terrorem incutiat. Qui enim Deorum quenquam propitium se habiturum speret, aut in vindicando perjurio residem, si sciens volensque omnes fefellerit, fidemque jurisiurandi per universos datam violarit Et fiebat id usitato solennique apud ueteres ritu. Juraturi nempe, nunc rum et , atque uno complexu, nemine nominatim compellato, Deos easque jurando invocabant. Demosthenes otiat advers Conon Oμycta re abcem Saac, α-xta resim: Longus sophista lib. v. de amor Daphnin Chloes .c', άβων μνυε Θεῶν. Plautu Cassina, act. III sc v. Ter omns Deos inventa deierati t. Terentius Andria, act. Iv. sic. s. Per omnes illi adiuro Deos. Apuleius Metam. lib. IX. I venierans tiamcensrmat per omnia ivina numina Vugilius lib. vi n. Per sidera uro,
Persperes si quasi es telluresub ima. Alias vero, post insignium aliquot Deorum nomina contestata per omnes universim jurabant, ut docet Servius ad lib. L. Georg Virg. D ecialem invocationem, inquit, transiit oeta ad
generalitatem, ne quod numen praetereat. Asore fontFcum per quoso teri ritu in omnibmsacrupsspeciale Deci, quo ad sumsacrum, a quo
92쪽
quo fiebat necesse erat cloacati generalite omη a numina intrio in hau tur. Exemplum est in hoc Hippocratis jures urando luculentius aliud in fragmento foederis in Creta reperto, quod est apud Gruterum in inscriptaon pag D V. O si et, Avs Atarre HOS Aartari s en iv, Aceas ire, tu, Dictaeum , O Iunonem , remineri am Olmriam, O inertiam Polia a , Mineret amque Salmoniam sterlin unus hium , O Latonam aer Dianam, O Ma'tem es Venerem, O Cureta, ct Imphau, O Cerabantas, O D eos Dei que omnes. Item aliud in Smyrnaeorum WMagnetum foedere , apud Ioarti et denum , in armor Arondet. μνύω
flaos Deasque omnes Et in formula juris jurandi, quo foedus sanciverunt Hannibal Xenophanes , Philippi Macedonum Regis Legatus, quae est in Eclogis ex Polybis lil, ista. Et si
hoc ictum coram Iuncne atque pol irae coram ea Caiahaginensium Marcu se ob oculem coram Marte , Tritone, Aepstine coram Dra ex petition comitihm dole etiam, Luna Oret ure: coram diu, datu O a uis coram omnjbus D Is qui Carthaolnera imperio tenent coram in cum desis qui Macedoniam lia quam terram Graeciam imperio suo obtinent coram D s omnibus rasi illo rei letice, qui hic: Dacten o faederi praesenses inter em t. Virgilim lsi. xi l.
imo e Deum oram, es diri sacrari a Loo, Iuvenalis Sat uota
93쪽
Ter Solis radios Tarpeiaque fulmina urat, Et Martis frampani, O Cirrhaei sicuta vatis, Ter calamos Venatricti pharetramque ueste, Perque tuum, Pater Eetici Aeeptune, ridentem et Addito Hercutio arcire, a iamque Minervaeuitit aui has, telorum a mamentaria cura. Euripides Medea: mi r mδον ηc metie ι ἀλιον - σIurasolum terrae, dolem patrem palmMei, Dearumque insimul totum eam.
Te ct alimo, Ilai ue Nerei, Fluctus sacroque, O omne piscium gentra. Sed pergit Hippocrates, addit, indic mu te imuieta , socrati in Evagora, Malibi est, rυ - enim , μάemra explicant Scheta Nobilissimi dos Scali veri, e MSS. Regiis excerptie, quas Heurnius ab ipso habuit in ad hunc locum exhibuit ,Hesychius in Lexico Σ tu cere e eoox dixit Philodemus Anthol. lib. vita Vird Hesychio, ut tutae , siem . Pro mi. My libri ali habent Qbys quanquam ii id ut Ionicum, magis probem. Sola lennet
94쪽
lenne autem .hoc iuraturis erat, ut usitata formula Deo si di . . ,ἀeragore, te mi de camios urisiurandi invocarent. Ita Atheniensium Ephebi,ut est apud Stobaeum in Sermon juramentum . quo se legibus corruenientem vitam acturos ura. bant verbi solennibus finiebantu ICTO PEC EOI TOT TD N . Et sacramentum militare Epheborum Atheniensium apud Pollucem, b. ix cap. ix hac formula claudebatur.33:r . Testes Ditiunto, grauti, Expalis uat , Iupiter, Nutritia Ter I Homerus ilia d. . invocatis DL pluribuq addit: V Ac velo ci Iliad. E. N - ἀπννε; et erυ ο ατ πί-rgo Maai Numina sub terrus crastes Calenus lib. I in de Cris 'ap. X. Iotis Otti, e καλάθω- μάβυρε , Norunt hoc Di vocatique sint testes Euripides Hippolyto Spulis cmantem tessor Artemin sera . Item Mapplicibus: Hoc Iupiter sit testis, mi cautes. Homerus ilia d. o. Odyssi hin hymno Apollinisti sichim ex eispois hev vcvm L, A terit hoc te iis, quo que es supra omnia , caeluari , , Et Stig rasernalis, ui. Virgili En lib. IX. Caelum lac, ct conscia si era testor.&lib. XI, Vos sterni Uncs, ct non violatile estum
Item lib. XI I. Pso nunc Sol tecti se haec mihi terra precasti ah Pater o ipotens, ct tu Saturnia uno.
Paullo alia est formula illa apud Plinium Secundiana, Paneeyr. Traiani:
95쪽
Traiani: Iurat in legem attendentihm D IS .apud Senecam Rhetorem Controvers lib., M. in praefat. I immoata es rerum uilices asse Plato lib. D. dei L. Merodotus lib. I iri dlxerunt Arva Ates, , καλῶ qua formulauius est roetiam D. Paullus Epist. . ad Corinth cap. o. vers. X lv. ii C s S lacte piam, ac AneaA et g - α ψυχα : Ego Deum testem indoco, in animam meam. Sed pergamus.
hesicin istis gravi id. Lutare caussa dictarum fure, κB. et A si veteribus dicebantu Murandum perfectam, quod omnibus observatis cerimonijs prae
y ligi e praestare seu perfecto. Ita capio Homerum Illiad. E. Hymno Apoll.
Hoc sensu virgilius scri perfectam vocat, quod te per actisque omnibus cerimoni: exsolvitur, quando in lib. ii l. dea ne astu quod fuerit , Fctatim laxor si
96쪽
nempe sacris io quod honor est Deorum, ut explicat ibi Ser- vius. At Lia Aia misi se iis, ut modo loquitur HippocrateS, non indolenniter praestare murandum, sed sincte servare. Itaque Closse Scaligeri, jam ante nobis laudator, Ai explicant es M, esi dorum, hoc est, Uerum fallax imurandum, . Eandemque ob caussam Nonnus Dionys lib. tvsa juramentum amantium fallax, si Alco vocat, similique ratione apud Herodotu in lib. i. Eloe ni Alim , non est, votum dare, sed exsollere. Id Hippocratem velle, innuit vox adjecta b γυ pia, sive Fon on exscripto, quam jurantes se s Jελ hoc est Feret pollicentur Ideinque adhuc manifestius liquet ex ijs quae sub finem, ex adduntur, ubi, qui jurejurando se obstringit, optima sibi quaeque vi cem A. -οS, hoc est, sancte jusjurandum sertianii, vicissi m. υγχίοilae et, si odi, sive oen tam ct transere tenti, contraria omnia ab DdMim. precatur. Est autem o γεμ pi, sive, ut comir uniter dicunt, o b esto nil ob Peάφta', quod inter alias notione rapio curare , sive sandere significat: φυγγυφὴ Jonsio ex scripto, sive
per scriptum facta cautio, aut pactum . Demosthenes aliubi r auita rudi e regie et vi=eάψω et si Z κθυ. ex quos potition nautica exscripto ca erint vide Cuti as udaeum in Comm. Lin-
guae Graecae . In Glossis caligeri ob Peae; exponitur .
et bγγ ap est et*άrire, curitas, cautio Graeci alio nomine pον αβ cxvotam quod propria manu in fidem rei scribi soli tu idque Attici olim sua)pliciter a vocabant ut ex Hyperide notat Pollux, lib. . cap. v. uidas Quanquam Ausonius Popma de dis r. verbor lib. i. inter regi ea gai &o nuptu distinguat xxv γe- dicat esse priratumscripturam manu cujsque si .ri iam συγ euota vero, quam simul
i jure si si sitit, tricli sine quae exuto que stipulator censensu factam, si et uim uesubscripta si opsignata, ut vult ut Scaliget
97쪽
Comm. in lib. II. Theophr de caussi plant. cap. v. Sed vide etiam Gallicae nobilitatis apicem Salmasium , lib. de modo usurar. cap. x usu autem vocabulum o v ea*ia Latinuin factum est, u iurapha mgraphio dicerei etur; utraque ter et minatio non uno in loco apud Scriptores occurrit Cicero de Arub respons Alterum habeo Regemus habueris unde tibissiat, quode persurapham credi si Plautus Asinaria act. v. c. i.
Age, sium ostende, quem censcripsissi Graphum:
Inter me se amicam , ct tenaxm .
Alio nomine Romanis, dicebatur sipulatio, de cujus vocis originatione prolixem curiose agentem videas Coeddaeum trali de stipulat cap. I. conclusi x interest tamen inter stipii stationem sisyngraphum, quod stipulatio sit solis etiam verbis data promissio syngraphus vero sponsio, vel stipulatio exscripto facta Non contentus itaque Hippocrates futurum IoMedicum adjurate, simul , ut syngrapha sponderet, quod jurasset, ipsum adigit, ut eo fortius ad promissa servanda constringat aeque enim ut ex praestito juramento; ita ex stipulatione conceptis verbis facta syngrapha data, obligatio
nascitur, vitroque modo etiam apud Romanos exigi solebat. Testis Suetonius in ullo, cap. xxiv. Cm pacti non dubitavita quibus am suburandum, atque etiam sngrapham exigere. Et in Caligula cap. XLI. veque ea re si jurejurando re chirographoeatiit. Et jam ante in Augusto cap. xlii x jusque jurandum cautionem exegit asingulis. Sed pergit Hippocrates, maddit, rixa δυναμιν, κυσipvita quantum bibis Iudicio valuero.
theniensium cum Argivis apud Thucydidem lib. v. idem ex- a primi.
98쪽
COMMENTARIUS.ptimitur per verba uata et Aradi , Graecis aliter etiam dici.tur H δυναμιν, ά δυνατον; quantum fuerit possibileti hoc est, quantum vires animi corporis, judiciumque humanum injurisjurandi observatione praestare poterunt. Solenni enim formula jurantes omnia, in quae jurando adiguntur, servaturos se pollicentur, sed quantum viribus suis, judicioque valuerint,as siveprona Spam, aut juxta inte Uentiam , ut alias vel ba in juramentis concipi solent. Ita juramentum fidelitatis, quod Domino flaudi praestat vasallus, lib. I i. Feu tit in I. in haec
concipitur verba disci vero vel audiero ea quo, qui velit ali quii contra te facere, PAEO PO S SE MAE O, ut Don fiat, impe dimentum preflabo tem et Contra eum, provi POTERO, auxilium presibo Itena Meum tibi, SICUT TOT ERO, auxilium praestabo. Ita Carolus M. in juramento quod Leoniti a Pontifici anno II ccci prastitit, omnia ad quae se obstrinxerat, servate velle promittit, quatenm divina suum faerii ad uto prout scierit, potuerit ue Formulae similes aliae videri possunt in Constiti de pace Confluentina in Clementina, de jurejur.&cap. Tibi Domino. Divina Lxia r. Pipinus, Galliae Rex, in Decretis cap. xvi ut habentur in Constit. Imper Tomor i ii judicibus praecipit, ut urent, quod se. dum inlisi genitim velint judicare. Aurelius Cassiodorus lib. II. Divinar Lect. Is cap xxxi Medicos hortatur, ut languentibus utero sudio serviant quod Ferdinandus. I. Imp. de iisdem agens in Re format Politiae, anno cla D. LII. publicatae, vernacula
a litigna exprimit ei ut bellcniuius. In fragmen to foederis antiqui apud I, Gruterum in Inscript pag. Io v.
i res tam mi ix , omni ut O faculti te Iure autem formulta ejus 1 cemodi in juramentis adduntur tum enim tria requirantur
in agendo, ut de formula Hippocratica ait Theod Zuingerus, in Tabb ad Hipp. jusjur post, ire velete Poluntas reliquorum veluti pedissequi est. Dium nemo suae me'tu id velit, quod neque possit , neq:udiciatu musice contrapo tes sciant, quodlamen,pDnt.
99쪽
Ea ipsa igitur, quoi urat quispiam voluntatem Dam explicat, nen absolute tameυ, sed humanitatus memor,ac δυνὰμι eis scelere in arte messica se contaminant in*ait Heurnius Comm. ad hunc locum, qui, quum passint uvare nolunt O temeritato, quum volunt qua re a re nequeunm.
. Tarentes honorandi. s. possi illos maxime Praeceptores. o. ct merito. . Traceptarum honoratorum exempti. . Traeceptoribis post Deoi libandi mos. . Discipulorum in Praeceptores impietas. o. Parantes
Idimus primam hactenus urisjurandi Hippocratici
partem, quae Deorum contestationem continet, xjuramenti sancte servandi stipulationem Sequitur altera, qua conceptis verbis plenius proponuntur articuli, in quos servandos juratur adiguntur. Quaedam autem exemplaria, ut hoc primum moneamus, Leti Linmiem, habent in re ut sit futurum procioris , quemadmodum exemplaria eade in consequentibus pro natis me et, mi me , leguntumavnc , - sensu non parum liquidiori; prae . a sertina
100쪽
settim quum inpraecedentia subsequentia in fututo esserantur. In Basiliensi editione, quemadmodum In Excerptis Scaligeri, scriptum quoque invenimus H, irem copula interjecta quae tamen abundat, o ullo sensus detrimento abesse potest. Dicitur l. rvmν γ an ut apud Callima.ch una, hymno Dianaeiar cpaisom* ms, oculorum instar uigere, hapud Moschum Eidyli Megaera, misi coctison oculorum 3 iamrove tiare. Sunt vero vera hic ijdem, qui Sietos; genitores nempe, seu parentes Hesychius quidem in Lexico, non tantum fetu notat esse et O sed isti etiam interpretaturum E γi vcri quem is sequitur, cujus pauca Scholia in hunc locum sos Scaliger Heurnio communicavit,in Sirmat esse mae siue, sive e S,c, hoc est cognato, id
que exemplis insuper ex Philebi Colace, minthi lib.
Aetlix coore sum, docet ac propterea vocem Minim hoc loco interpretatur Areum ' ργγ έeti', ac si aeque cognati per
ipsos , ac parentes, intelligi queant. Et poterit sane vocis significatio se ambigua Si tamen penitius paullo contextum verborum inspiciamus, liquido patebit, Hippocratem per
Hinc hic non alios intelligere quam parentes. His etenim et A. δα - , seu praceptorem , tanquam a terum parentem exaequat: ethc u i Ec, sive Mbum vox irta , postercs nempe parentum mox sub αδ Aea cuppim x, silve fratribus mafiuis comprehenditatique his vicissim re AL usio , hoc est prae vibra post ras opponit, ac pari loco utrosque aestimat Primum vero hoc vult divinus Senex Praeceptores a discipulis non secus ac parentes coli debere. Sane, ut Plutarchus ait lib. de fraterno
amores hoc omve dicunt, naturam ct que nituram seret a legem,prrmum ac praecipuum scutatam Deo honorem parentis. Fixa ineque qui quam gratim si re hominet, quam si parentibus alumnisque su vetere Iippe novo semiruta grauab, benignes ala ti-
te persit ante neque contra a m et argumentum impietatis, quam praeis