Acta eruditorum. lat. Lipsiae, Christ. Günther 16821779

발행: 1714년

분량: 648페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

391쪽

insutotius rimsi Autore Iomine Daniele is, o In molliseu in Armamentati arurae omen in se ii de instrumenta exhibet Clariss Auton quibus Nysicam sora Cap. I. iamWofitentes in Collegiissili xperimentalibus uti se lauta inditur antein deseriptione anilis pneumaticae, cuius quinque e set,et mas, nempe duas ab inventore primo merieti excogitatis,Bortianam eum cyliindeo verticalio dum inflenbrachianar, Uteram eum cylindro horietontali, alteram cum cylindro ad horizontem inegnato a Leupoldi de anilia neumatica Tractati actis A. I 8 p. 3M recensito docet, quomodo examinari debeat aniliae perfecti in tandem usum nobilissimi hujus instrumenia II apparatumque ad eum necessarium describit Secundum laeuar in hoc armamentario occupat sciopetumineumaticum vi aeris

compressi globum plumbeum propellens cui aliud inversi generis jungitur, quod a patria inventoris Ottonis de Gueri riclope-

notum, tum Gumlam rami,ctu Anemoscopii nomen imposuit

v. rerum, quam Horentini in hygroscopias notiometra ex aera, ctatu potissimum Galliinde eammetris, therinoi tris&hym- VI metris in Actis A. 363 p. 374 commendato descripta . eampana

L urinatori, cum machina B sit is, cujus in Actis'. 168 facta

es mentio valvula j Hiana, cui similem jam ante dederat I Dycalius, ex ejus paradoxis hydrostaticis desumta aeolipilae, anti-ΠX. quis jam notae, teste nitruvio lib. c. 8, quarum usum singularema Guerichio excogitatum in excitando no harmonico per fimilas IT. diversae amplitudinis aere vi caloris expulso inter alia indicat navis Uraςr- rς 3 clisque senda, tinc vanitana dubia a Clerico Diuitiae by orale

392쪽

- quodam rasilieri inventam i raro mi tria oti tim a Francise Tertio se nimicogitatam. βω risi inCollegio

Dietabus tropritat Hydrostatices principiis hilitis adversam demonstimul. Minus, tori ptionem spe. 7 casum caustis vir praesenim Seps G. --, Milutanorum quibus lentes causticas Vbi lusianas accenset, is estis A. 31. 3 cmiuiis uri Manis, clam speculi eiusdenica sirisin Actis A.16B.4i m p senisti Nostro confusis, quis ui spς- cauritiei nomis amponit lentibus glacialibiis per refra Moem radi colligentibus .melioriantem jure hue refert specula caussicas ignea Andreae Ganneri artificis insignis inridensis ejusdem evin Vehirnbustantsessicaciae. Ex Hydrostaticis sistuntur sipho λι-nes eum diabetein libella communi hydrostatica, ad exploran-

ivitatem specificam fluidorum ex hydraulicis veto lan ' hie salientes nonnulli passim obvii Digestor novus Papini ad emollienda ossa, in Actis A. aevi Ios, N. A. 687s D indi

catur tantum&compendiosior ejus constructio ex Sturmii Physi- ea eclectica repetitur. Eundem jam Γογlιο non ignotum silo

te Papinum, eredit Noster Tubae itores bim junguntur braeusti ei & conchae acusticae recenti Jayenm Ex Dioptri exhibentur laterna magica, camera obscura, cujus quaedam specie ceuIus artificialis inescopia: microscopia, quorum miniani structura exponitur,quam, uindicatur. Comparent porro la μchrymae vitreaecum in istonat si iis . piae igni imposita ab aer inclusodisjiciundisi&ntilia Elasticia, de quibus in Miscellaneis Naturae ova o*m Decur ira in Lentili epistola extat; XIIX. virga in in tori de insomniendatur Traelatus Gallicus aB--απι iis Parallelognumnum delineatorium Scheineri, de quo iri.

teger eruat ipsius Tractatus naei lii excussis asinorum&se XX. iamMusica Nircheri, quam ex ejus usurgiae libra pari. e. raemiis Schuius in Magia universali Naturae: arti machina tri- tiaratoria, cinus in Act A.IIlI p. 9 meminimus, cum decipula pullum gratissimo sieminis instrumento.Constat ex cylindrulo ar- teo eoo& undiquati foraminulis pertuso, intra cujus cavita.

393쪽

38 ACTA ERUDITORUM

Iocii tenes imago hominis a nati, itate minibus pedibus iis

minerati, quem Lim Gessenses alio tempore aliorum Ioeoti Minois rati sint chartulus in miscentem, tesseras proii b. tem, imagines delineante instomimitamiscapere utientem, R ieraspen a Diptoria ex oliuem, emiam ad scribensim aptantem, bium persoramen actu traiicientem, barbam tondentem α. is similia peragentem. Appendices pluiquam dimidiam partem operis absolvunt is his continentur,tractatus de magnete in nyapita divistis; eatalogi

instrumentorum, quae Lugduni Batavorum a Johanne de mF. fhenbrae in apud nos Lipsiae a Christiano Schobero&Jacob Lea lota parantur, atque Ha&montii Tractatus de viis divinatoria in Germanicamlinguam translatus.

RELATIO DE NOVO BARO METRORUM

thermometrorum concordantiu enere. SIbarometra' thermometra haberemus, quae in eodem loco reposita easdem prorsus mutationes paterentur, fluido nempe in singulis ad eundem gradum una ascendente ae descendente se. cile apparet,observationes barometricaso thermometricas diverissa in locis diversoque tempore diversis instrumentis eodem in I eo institutas interie comparari posse, ita ut e gr. indicari possit vinostrarum observationum dies, quo calor aeris ejusque gravitas eadem prorsus fuit, quae alio tempore datoririsiis vel aliola locα Enimvero observatum estin Academiali sesentiarum Parisina, quemadmodum annotinum hiActis A. vo i gor, bar metra similia eodem Mercurio repleta de in eodem loco posta nunquam exacte conspirare, dein vulgus notumest. nitato mi μrem esse thermometrorum concordiam. Qui adeollactenus d stirata nerunt, barometra Minermometra concordantia exiris. sitaindustria construit Daniel ab DIEM Mit, Dantistam se ab aliquo tempore apud nos commoratur de in confisendis inermometris atque barometris tam simplicibus quam eo oseis

excellit. rtificium, quo horiam instrumentoriam eoncordiam constanter ex voto obtinet, ob rationes domesticas adhue retice tr

394쪽

rometra sibi eompararunt obtulit haud ita pridem duo therm metra Cl. Wolfio, Mathem Professori Halensi, ut ea sub ramen revocaret. In iis globulorum loco conspiciuntur cylindri spiritu vini colore eo leo tincto replati Altitudinem unius deprehendit digiti unius eum J pedis regii Parisini supponitur autem pes in adigitos divisus, alterius vero digiti unius cum ζου dia. nistramitaureperitu, alterius vero Non tamen eadem

indiameter periorum si m&utei in sphaeroides quoditam notuberati Longitudo rubi prioris est

insitoriin cumo posterioris veto 6 II. Mala usucam eius mi appliciu longit linis odigitorummim, tore viriditur inas partes aequales, quarum unaqua libet in quatuor si iriditur.

Patri secundae a lindro muneratae adscribitur frigus veheme tissimviri,deabeoinque ad extremitatem laeascendendo num sat gradus ac quorum quan frigus ingens, octavus aerem frigidum, duodecimus te mirum, decimus sextus calidum, vigessemus calorem ingentem, 24 denique aestium intolerabilem indicati Contendit autemFibrent imus i constare methodum, qua F, vis alius ubivis terrarum thermometra construere possit, suis etsi

non visis similia ita ut sim iisdem in eodem loco reposita ad eosdem scalarum similium gradus liquorem evectum, vel depressum exhibeant. Tol ius non solum per plurimos dies observavit in utrinque thermometro liquorem constanter ad eundem gradum vel gradus ejusdem scapulum idem verum etiam in locis ealidiotiabus mox liquorela in utroque aequaliter prorsus aiaendentem noviavit. Cum utrumque eidem aquae frigidae una immergeret, aequa liter prorsus liquorem utrobique descendere animadvertit. Cum aliquando pollicem manus unius cylindro unius. pollicem manus alterius ylindro alterius applicaret inaequalitatem quandam, quamvis fere contemnendam, notavit sed permutatis cylindris,

ascensu tardior iactus est celerior&celerior eontra tardior di- disitque adeo, calorem non prorsu eundem utrique pollici ines se Asiam quoque disserentiolam quandam sibi obsemite visus est, sed adeo exiguam, ut in prauenti negotio jure pro nulla listhri possit aestimatenim am Iae unius gradus seu Istorius scalis,

395쪽

CVin nuperio dum liber iste prodi ritConstantinopos 's

cerpta nobiscum communicata, quam is ipsis inuram nondum Vidimus ioca olasi ere par existimavim . Ex ouo si aluus haudpaucis Constantinopoli Mnors sissest, canos, Georgianos, Armenios, nitatosque alios Asiui avariolas per insitionem excitare, Graeci tandem, inue irimum

eas rasim inserere coeperunt, eoque cum successu, ut sectate ultimos hosce Damios in nussenis su et tis experientia insitioisis utilitas&securitas extra omnem nunc dubitationis aleam posita fierit. Unde Autor clarissimus permotus in quamplurimis ex cognatis de assinibus suis in utriusquesexus & cujuscunque aetatis

a temperamenti individuis, concurrente etiam quacutique vel pessima aeris constitutione, operationem a ne instituit, nee ullum unquam ex variolis insititiis mortuum nec luctuosi quicquam pansum fuisse, sancte testatur, quanquam variolis populariter gras santibus dimidia decumbentium pars fiterit necta. Insititias autem istas variolas pauca dc levia ut plurimum comitantur sympto mata aliquando&nulla, nec cicatricibus unquam aut foveis inde .ideturpatur facies. Operationis enchiresis haec est Eligendus initio hyemis&appetente vere puer est sani temperamenti, nullavelue inquinatus, variolis distinctis non confluentibus correptus, , cui die duodecimo aut decimo tertio a morbi principio ae tuberincula quaedamintilius&poplitibus praecipue pertunduntur, ut pus inde essiae sitne valculavitreo exesitatur, regena laesinus endum est, cum quo moxoperator ad eum properet, Ues variolaesunt exestandae, eumve in cubicillo temperato uno sesducarus vel paulo μή sin locis in partibvs carnosis, ut brachiis dilacertis, acutairurgio seu trieus tali ves phlebotomo transeversim vulnere divitulae sanguinis ei sus eminumquepus,

riolosum Glutari stilo es misi, in infindat, de erumpenti unguini

396쪽

suus degenerantes decidunt, partim per insensibilem resoluti nem evanesculu. Materia esiluens tenuior quaedam est sanies. nullas foveas pone se relinquens, si excipias loca insitionis, quae ci- trices relinquuntnullo tempore delebiles, quorumque materies adpuris naturam accedit. Si cui aliquod apostem erumpat,quoa Mantibus potissimum accidit, haud timescendum est, tutissime enim per suppurationem sanatur. Non tameta usitatum est, ab institiis Ariolis pus pro nova insitione mutuari. Nec qui variolanini tributum natura jamdxin solvit, silas ionemratiatur, ullam

Ratione hujus priuionieni traditurus CL ApD aia Armen--huim res istum capit, quaequeinadmodum in panificio artu re itaria ex admisto sermento, ita dein co3porehumano mini un particularum principia abiis in mirum intestinum redisse Sic Utem Amriolis 'mminibus ver musina maligniun Graiam vel visulanta contagii corpuscula, indolis idem salin reae sed orificam fracedinem nacia, statim ac per respirationem haurimum spiritus ipsos labe quadam teterrima inficien- ω,su Hi emerauimn massim sanguineam de lympham vitiando, 'lida que ac nobiliores partes spasmodice movendo, dira Iothalia inducunt symptomata uerita in variolis insititiis tale quid haud metuendum venit Non enim spiritus animales, nes massa famgvinea aut lympha, multo minus partes solidae adeo male plei tuntur,iane symptomata omnia leviora subsequuntur.Contagionis sis' se librim semini spirituosum, non aereum, non

acutum

397쪽

ACTA ERUDITORUM

acutum est, sed hum de inmae pigrum venena autem M. Rbtiliora, eo pejora. Maasi vi existente proportione, nulla Hii , in in ipsis stantiam sanguinis ii stillat insistin statim in largum veluti magus is exinteram dati tura vivinitur, abstinetur, nditur; unde milesti acinina. . tiorem iuviem eiciuatur. Contasioseinui ave particulae si guinem ingresse statim sibi eouenera variolosi seminis nila seta sanguimanativitate inditainveniunt, usque conserinentescit in

seu invicem combinataeae complexae haud amplius sui juri, sunt. ut ulteriores exestenti luo, regiam vitae petant, spirituum in autos diripiant; nam mutuis compedibus constrictae fioiuiu, praecipitantur, crassioresque Schebetiores fiunt, quam antis R. rint Statim igitur volubilioribus aqueariam particulatum potu

nibus, tanquam aptis vehiculis superincumbentes singuinis monia centro ad peripheriam tendente ad ambitum corporis protraduntur de eliminantur. Inde est, quod pus in insititiis variolis gesneretur saniosum, dilutius, laque magis materia. Inde discimus,acida-salinas fermenti contagios particulas haud oleos. D sim sanguinis globulos in cadaverosam putredinem convertere ita blandioribus potius levioribusque aqueis particulis easdem diis Iutas de saturatas, foras eliminari. Ex absentia etiam fovearum docemur, acres, aculeatas pungentes docorrosivas salini fermenti partieulas a balsamicis statim sanguinis globulis propelli integram interim servari massae sanguineae texturam, inviolatamque mixturam, nullam contingere fusonem,nullam congrumescenimam, nullum corruptorium aut destriictivum morbum. Ex insitio. beenim sanguintilatantumsolummodo sementescit, Mantum impuro a puri consertio separando ac per despumationem ex-dendo sitis est. In hoc sementationiis motu solum per undes

sonem quandam leviter aliquandoassiantur spiritu, implui de solidae partes,& si φα adista contagii particulae perveniunt, certo quod insitionis adumbra metaphora non nisi struestri acrimonia privatae ac veluti dulcificatali cine n possunt.

398쪽

' inAcademia Salina antehaessiversis temporibus propesv staeae publice ventilatae fumuit dissutationes theologicae, eae nivis urent in lucem prodeunt, tanto ming a merito Aima dae, quo partim sesectioris sua argumenti, partim emendatiores comparui inium enim animadvertisset Sumne Reverendus Autor, unam rid alteram illarum dissertationum aliquoties ipse

inscio de invito recusam, mirumque in modum erroribus typographicis eommaculatam esse, novam editionem parare, eandemque unice progenuina agnoscere necesse duxit. Sex igitur sistie praesens collectio, quarum prima evincere conatur, Clementem Romanum atque Irenaeum non favere missae Pontificiae Adornais verat nempe CL Vir, Jo. Ernestus Grabius, novam Irenaei editionem, eaque occasione missatieum sacrificium palam disertis verbis defenderat, optaveratque, ut postquam multi ex Protestantium numero, hunc Lutherio Calvini errorem ac naevum, apo in

stolicie ecclesiae doctrinam agnovissent, hujus quoque sanctissimas sermulas liturgicas, quibus dictum sacriscium Deo ovitur, abiblis malae suis coetibus prostri as,inusvinrevocarent, c--mhunc honorem divise Majestati debite redderent. Quum vero sistificium macharistiae interea, qui secclesialumana a pu otio levangelio neoetudissentit dogmata ivlud ultimum locu teneret , praeterea Iesiitae commentariorum Trevestiensiuni Autores , dum Irenaeum recensent, ea de re maximopere triumphare paulo uberius illam materiam expendere Ven Buddeo vis svnsuit Eum in finem ex milii Tridentini decretis vulgarem Romamnsium sententiam petuliaremque Iacobi Benigni Bossu ii opinionem de saetificio milia proponit, ae nostrae ecclesiae nis timo sina Consessione ejusque Apologia explicat. De .ceps natalium inveteris Ecclesiae testimonio praesidium inveniret Grabias, in originem&sata erroris de isto sacrificio inquirit, ae

et quod is ore risu&Apostolorum nihil prorsus de eo

399쪽

m e TA ERUDITORUM

sciverint, nee ipsi vox milia eo tafueriti Apud Iusti vim Ma

tyrem, seculi secundi Scriptorem, qui cun tam aecurate scripsi di id minutias usque periecutus est, nullum sacrificii, nedum propitiatorii, vestigium comparere, nec oblationes, Marum mentionem facit, huc quicquam conferre, ut denique ex ejus dialogo eum Tryphone Judaeo argumentum peti possu ostendit. Id masese tit de seculo tertio, quamvis oblatio pro mortuis praecipuum

sacrificii militati ei praehidium extiterit, rituumque, eeremoniarum, symboloruna nimia veneratio ab apostolica simplicitate &pitritate abludens accesserit, nullum tamen ex prioribus seculis ad septimi initi timisque produci testimonium posse ait, quo probetur, veteres Chri litanos saerificiunt propitiatorium in eueharistia sacra ignovisse Successu temporis theatralem rituum sacrorum pompam incrementa magna sumsisse, & vestium, altarium simili. umque rerum in e haristia celebratione apparatum mirifice auinctum, niissas etiam solitarias, quas vocant, institutas, doctrinamq; de translubstantiatione ortam esse confirmat, donae tandem ex tot, quae superstitio texuit, staminibus corpus ipsum pleno habitu conspiciendum se praebuerit, missaeque adeo acrificium in Concilio Tridentino firmatum de anathemate roboratum fuerit,

etiamsi nonnulli in ipsis concilio contra hanc sententiam, quae in isto tempore ad nostram aetatem vi inter Pontis ios recepta est, a terdisputaverint. Quibus ieinis copioseae erudite expositi, ades,jectiones doctissimi ibit pedem promovet celeberii-oanus Autor, dc loca Clementia, quae prosicrificio propitiatoris ursevntur,vindicat, nec vocabulo προσφομ ejusmodi sensum tribbui posse cum Io Fello arbitratur, unde mirari subit, velle adhuc

doctos Viros ad Clementis autoritatem provocare. Irmiae loca dum affert, Malachiae vatis oraculum cap. I, o si, cui totasalus erificii missaries innititur, illustrat, ac deinde expositionem oraculi, quam Irenariis dedit, defendit, eique tantuni de sacrificii spiritualibus sermonem esse adversus Foredentium, qui ipsi sus gatur, Grabium probat. Progredimur vero ad secundam disse rationem, quae de praerogativis fidelium Novi Testamenti ne ει delibus veteris Testamenti agiti Ubi ab initio statim Ven Autor

si dera Dei cum hominibus inita considerat,ac quemadmodum deductus

400쪽

Mobio, altero legali, stero gratiae, nobis constat , ita foederiri tria potissimiliti intervalla assigin quorum primum illud tempus complectitur, quod Patriarchas tulit, alteritin populo Israel tico proprium est, tertiuin Christiadventu per varia sit Qq ad finem'iundi decurriti Nequaquam vero cumIo socerio, tu testamentum ad statum possilistae litici tantum restringit, umdede praerogativis disserens, cumprimis idem de veteri test mento tam sic dicto se loqvi monet, ita tamen ut status Patriadi

charam non plane excludare r. Praerogativas tum falsas domantum erasae genuinas distinctis assertionibus in medium proferti, prioribusque annumerat, quod Patres veteris Testamenti non limouerint promissiones spirituales, nec remissiqnem peccatoriim a Deo impetraverint, nec fuerint sub reatu poenae doculpae nee sub maledictione, nec habuerint tranquillitatem consilentiae libertatemque: fiduciam accedendi ad Deum. Ie porro. Postcriores autem in praestantia mediatoris, in reali peccatorum expiatio ne, in abrogatione legum ceremonialium, in mirabili donorum spiritualium copia dc ubertate fideliumque multitudine, in conjunctione gentilium cludaeorum in unam vili bilem ecclesiam, denique in promissionum praestantia ponit, multisque Scripturae locis lucem hac occasione affundit. Tertia Dissertatio in origis nem&potestatem Distoporum inquirit, ac singularem sententiam Clarissimi Viri, Henrici Dod.elli,expendit, ex edita eam in rem Paraenesi ad exteros,Resormatos pariteratque Pontificios d promtam,qua jura Episcopommvetera, eorundemquea magistra tu secutiri independentia, omnibus asserenda commendatur. --zmi pro primatu ecclesiarum tum Hieroselymitanae tum heae pugnat D mentis, sedassetium illudomi mdamento destitui confirmat Veii. Autor originemque Episcopatui deducit partim exambitione illorum, qui imperamini gaudebant, partim expresbyterorum unius ejusdemque collegii isnatibus, coiistentionibus, quibus non abier o iam iri poterat, quam potestat.

Fatim ἀναγκο- ου primis inordine concessis. Reliquas Dod- gelii sententias quae sub examen vocantur in Q. ni MDCCV p. in sqq. pluribusexposuimis, utproinde opus non sit, denuom illi uenarrare. Peccata irpica doctissimus Aut in quartλce ea diano

SEARCH

MENU NAVIGATION