Iuris canonici theoria et praxis, ad forum tam sacramentale quam contentiosum, tum ecclesiasticum, tum seculare. Opus exactum, non solum ad normam juris communis & Romani, sed etiam juris Francici. Authore Joanne Cabassutio ..

발행: 1709년

분량: 699페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

401쪽

silbrogand. colliti g. gloss. 3. Qiii idem tit. de subrogationi b. num. I 3. docet eo siletudine receptum ei th, ut laaee regula ita differenter prosit tam actori quam defensori ; et si cap. r. ut lite pendent. in 6. neget quemquam subrogandum in jus p titoris , sed solius de se ii ris. III. In Gallia ad subrogationis effectum non solum inapetrandae sunt literae subitigatoriae ab Apotholica Canc: llaria , sed al iae praeterea liteiae a Cancellaria Regia a l obtinendam pollessionem , ad quam jus obtentum fuit pei Apostolicas literas : sed jus in re plenius acquiri necelle est per Literas Regias; quoniam in Gallia causae poli essionum circa res Ecclitiasticas ventilantur in foro ieculari Rescriptum Papae obtineri dcbet inrra inen siem : Literae veto Regiae ad possessionem si ibrogati Beneficii dcbent nec ellario intra annum impetrari , quia ii Gallia cognitio S judicium de poli isorio spectat, ut dictum cst , ad Regiam jurisdictionem a& inscii et interdicta polle Iloria anni spatio perimuntur , l. i. in princ.D. uti possindet, & l. In bonorariis, L . de obligat. de action. Haec docet Rcbutas in praxi, tit.

de lubiogat. inura. 23. & Papo lib. S. Placitorum, tit. 7. f. s. q. s. ubi multis probat Sinatu seonsultis, nullum dari locum restit titioni adversus temporis lapsum , si quis intra annum Literas Regias non impetraverit. Et Bengeus ti t. qui b. mOd.

consor v. bene f. q. r. num. IO. II. I L.

IV. Per obtentam a collitigante subrogationem provisio Tertii irrita tedditur ipso lure , sive piovilus fuerit pcr ccisum aut d ccssum alterius litigantis, sive fit Iit a Patrono piae .cntatus , adco ut nec pc isit coiivalescere adveni cnie subrogati Oile , vel depositione , ut docet Gomelius ad hanc regul .de si .brogand .colliti g. qiiaest. io. N i 3. Hactenus supradicta cra ne servata sunt in Gallia. Caeteium nova Constitntio Ludovici X IV. anni i667. tit. I art. 6. & Ir. aburgavit in ejusmodi subrogation: bas ultim stibrogatoriatum literarum , edixitque ut collitigans subrogetur ad suani simplicem petitionem, cum sola exhibitione attestationis de obitu colligantis cx libio Eccleti allicorum actuum transcriptae. V. Sane ii luter duos pluresve collitigantes novus exurgat adversarius , hic poterit a liti stib clausula ista , Si nent i , si 'tilli ius At q sit tim ; adco ut his .caura callentabus, te iti is iste subrogetar. Sed ii quid liis illi liab iit, tertius iste submov. bitt.r : non enim seis retari piis Summus Ponti x intendit qua lito ait

rius juri piaej dicate , cap si iam vis , de rei criptis in C. VI. Is qui in B lic ficulna ilicianali pac fico succedit, ad nihil amplius ten tur quam ad probandam illam praeccitoris tui triennem pollissionem. Abbas

in cap. Crum meum bliis , de exceptionib. ni m. 1μ. nec circa qualitates, condi. tioncs aut incapacita: es piae ccssoris compellitur dii ceptare , cum Deci te ab illo jussiuim liab re ccialendus sit, neque ejus hac in re ccnseri possit lautes. Bengeus is loco cit. num. d.

v ll. In civilibas quidem rebus ad usucapiendum continuantur simul tempora posscssionis interemptorem Venditorem , inter defunctuin quoque & haeredem. I iistitur. de iis cap. g. i 1. & seq. Secus tamen accidit in pacifica Benclicii polles si ne ; non enim computatiar nisi intra solum illius tern pus qui in praesenti possidet. at omnis evitetur haereditariae in bis rebus successionis suspicio , aut alienatiosis per mutuum contractum. Glossa Pragmat. Sanict. tit. de paci f. polleti . in verb. Posis .iis, Probus addit. q. ibid. Bengeus tit . qui b. mod. conseIV. bene s.f. 4.num .i-I . Solent a plerisque in Gallia levari literae Regiae, quibus mandatur ut ubi constit

ait de pacilica possessioine Judiccs possidetirem tueantur: eoque solo jure perspecto,

402쪽

o Praxis. Lib. IV. 373

neque disclassis aliunde titulis, hoc solo temporis beneficio litem ditimant. Semper tamen excipiunt simoniae aut intrusionis vitium,contra quod triclinis posscssio non piaescribit. V Ill. Exacte observandae sunt rerum beneficialium in sinitationes, quas praescribit Henrici II. E li istum anno i s 1 3. Fontis bellaquei c t tmii , ut omne ScUt lationes , piaeluntationes , de aliae quaecuinque proviliones Bencliciorum , Olliciorum de Dignitatum Eec si altiearum prosectae sive ab Apiuioli ea Sede , sive ab illius Legatis, sive ab Ordinariis, sive a P.uronis , reserantur in acta publica S t. bularia Episcopatuum , in quibus dioecesibus sita sunt illa collata Rentificia, ar . . Similiter ut inliticientur omnes sumptiones , seu aditiones poli cili omnia , ata. 4. Item omnes creationes ta exstinctiones Ecclesiasticarum super Bunchciis pensionum, art. . Plae erea omnia concordata , & eorum liomologati OiM, alque au. hinrisationes, necnon eorumdem revocationes & renunciationes , air. 6. Iniri puromnes Vicari arus , & omnes in aequentes revocationes, arr. S. Praetcrca omnes

litera: Tonsurae atque Oidinationum , art. s. Ad liaee omnes literae pro scilioliis

ritigiosae , sive ad diligentiam Superioris Regularis, live ipsuis Religioli pro tu ili,

arti c. 9. Item universa Mandata eu Literae Apollolicae , tempotum itidit certificationes. dc nominationcs ad Bcneficia, arti c. io. Atque in causis d. ii talearid. si olleslbrii Beneficiorum , aliorumque quorum i pectat cognitio ad Regius Oilicia- s. prohibet Edictuin ullam habeti praefatorum rationem, si non iacrint dob. tu

I X. Eodem Elicto tempora praefiguntur intra qticae fieri debeant in simiationes, Litetae S gnaturarum ad Beneficia, pentiones quae in Romana Curia expediuntur , concorda a quibas pcntio extinguitiir , & Mandata quae fili iri ad religilanduin dc consentienti lira ac providendum, debent intra semel ite insinuati cum iplo mandato procuratorio , quod iis ad insinuandum , ex codum Edicto art. i. 7. S. N 9. Liteiae Legati J: Ordin trii intra duos mentes ab ipsaruiti data : de ii Actuarius sit mcoiittitutus in eodem loco in quo Literae concellie sunt , inta a dies octo , arti c. q. Acta veid ira: ssionis in possessionem intramen seni a die inisso: us et .apsu in inlitrii anda sunt, art. 6. Literae Tonii irae ac ordinum ante Beneficii acceptationem aut immissionem in sintellionem , art. i i. Literae Vicariatus ad piaesentandum aut conferendum, antequam Vicarius te muneri iugerat, art. io. Alioqui des cla insinuationis acha suprad. cha nullam in i ad: cio fidem . facient , ex eadem Coi illi tutione, arr. i . non tamen irrita fiuiri. Si veto lustum intervenerit impedimentum, quale hac in re facile praenim untur , nisi si sui picio fraudis de collusionis, datur in inis Iegrum restitutio , de p. ct praefixum tempus , virtute literarunt restiti itionis licebit insinuare, ex ea lem Conii illi: ione , arti c. 3. Notat The vcnens ad Ordinationes Regias , tit. 1 S. de l'Etat Ecclesiastique , arti c. I. Edictum insinuationis julle despcctat habeti apud probos ludices, nisi Piaelimiptio fraudis, vel falsi aliunde

urgeret contra non in iiiii antem. Si enim nacre quaestriolum , de pecuniae corrogandae cauSa calcitim : Idcoque laepe poli praestituta in eo tempora permittitutadhuc insinuatio. X. QSi id destum in amb guis judicandum vel decernendum sit, addiscimiis eae Sancto Gregorio Papa diccnte , in dubiis de ambiguis rc bus ablolutum debere abelle iudicium, lib. 2. epist. .de habetur in cap. Habuisse, dist. 3 3. coo loco Glolla praeclare di ilingi iit tres ambiguitatum species , vcl luris, vel facti, vel personae

403쪽

3 4 Fum canonici Neona,

positionibus iuris ad similia r eamqtie limilitudiite iri in eo spectandam esse , ut si par , vel allinis utrobique ratio. In dubio autem facti nunquam ferendam ei te sentcntiam in cuius' iam praejudicii mi ; idque confimat d. cap. Habuisse, diit. 33. Sccap. Grate, I I. quaeli. 3. Si veto in nullius Prael idicium lententia redundet, quin potius in alicujus boluim , tunc bene in dubio f.icti certa serenda est lenientia. v. g. iii talis homo baptizetur , de coiis Baptisino dubitatur, si aliunde veritas competiri non poetcsl : ut talis Ecclcri .i conlecretur ; ut talis de novo ordinetur, lade coasecratione piaecedenti vel ordinatione dubium lit. lieni in dubio iuris aut si hi judicandum est pro pi sit lente, a. quaest. s. f. i. de 6. quaeli. s . .ip. i. & Lia lin. C. de rei vendicat. δἰ l. Jusa D. uti pollid. Denique ubi dubium cli do periona, de certitudo de facto , tunc certa poteli ferri sententia in eum , quicumque reus sic, sine dc signatione rei tonae in lingulari, cap. maligni, S. quoi ι.

CAPUT XII.

De Appellation bui.

RU R E communi , tam Cae areo quam Canonico , conceduntur de- cori dies ad appellandum, qui liint computandi a die notiti calae sen- tcntiae, ex Juliiniani 1 ι. Novella citata a. q aeth. 6.can. Amoiorum; Dcinde intra dies triginta tenetur appellaris pctere a judice a quo appcllat lit c .is dimitiori .is,quae vocantur aes Ostoli can. Post appellationem, 2.Cp. ins .64Α l pro se iciendam appellationem indulget Ilithonianus annum : aut Lbi justa causa

intercellerit, biennium, Autlaem. Et qui, C de icius'.& te par .appellat.& citatur 2 quaest.6. can. Eιὰ Potest ramen Iudex a qtic, hianc termi iuuia cx l .ista causa moderat i, cap. Per nas, de appellat. Sc cap. Cism speciali, g. Extustis, eodem et quibus etiam ibi iii itur , co elapio termino, Iudicem a quo deis re luam praecedentem lententiam exequi. Ab actibus quoque extra ludicialibus , ut sunt cicctio , praeleniatio , collatio Beli ficii , S similcs, appcllandum pariter cist intra decem dies a die notitiae computandos , extra quos non datur recurtus ad appellandum ; iud tamen superstitit alia j iris te media. Excmpli gratia , is qui praetendit alteti collatum Be-ncii ciuiti sibi deberi, potest expcriri per interdicta recuperatidae ai. t retinendae possessionis , aut per devolutionem ad stiperius Tribunal , si provisus sit ita capax, cap. Concretallani, de appellat. in 6. II. In Francico Regno aliter proceditur. Primum enim abrogantur apostoli praelicti per Edictum Francisci I. anni is 39. artic. ii . Ille vcro qui se gravacum praetendit, appellare debet intra dies quadraginta computandos a p. . b. icatione sententiae. Qiubas elapiis Iudex ad alterius Partis pollii lationem subet appellantem literas appellator, as exhibere , si quas habet, simulque apparitoris icta ionein, dictiam Expleti, qua coiistet de citatione ad superius sudicium : ad quem ed cudam praefigitur a Iudice triduum , aut longior pro locorum distantia terminus i quo de-m im exacto , si appellator non pareat, tum declaratur irrita appellatio, quod vocant Pragmatici Anel peri 2 ssistit, ou desertim d appel ι di locus datur exeqa

tibi ii scirien '.

404쪽

ω Praxis. Lib. IV. 37

III. Potest tamen adhuc appellare etiam scst juti dicet m execlinationem in integrum per literas Principis rcstitui, ut appellare possit. Et hactenus quidems dummodd sententiae acquievi illa illum non liquet et in poterat restitui usque ad annos triginta. Sed hoc effugium praeclusit Ludovicus XIV.Coi stitutione anni 1667. tit. 17. arti c. I p. statuens ut poli decennium a significatioiae sententiae , aut vicerim uiri , quod solu: n indulgetur Ecclesiis , piisque locis & Collegiis, tam inter a sciates , quam prA: cntes iacmini liceat ut Iam sententiam infiri ore. ibidem arr. 1.jus attribsit ci cui lententia favet , ut pcst triennium ab ejus significatione possit adversari uiri inlcrpellare ad acquiei cendium sententiae, vel ab ea al)pellandum : quaint crytillatione facta , ii intra sex insequentes nu usus non appellet, nullatenus posthac liccbit ei illud judicium declinare aut infirmare. Ecclisiis tamen & Col-giis, Xenodochiis, Notoc iis, allitque piis locis pro triennio praedifici induuget sexennium. Denique cotidemnati ad dimittendam possἰssione in , si pust dies quindecim lignificalae , live in persona , sive in domicilio sententiae non obedi- vetitu , incurrunt mulctam da centarum librarum nullatenus moderab lem , partim ei gi Fiscum , dc par imςrga Partem : quin etiam svit erunt coi poris detenti ne compelli ad Obtem rurandum, & lolvendas Pallis impensas & damna. Ibidem

I V. Provide sanxit Conc. liuin Trident. sisti . cap. 1 o. causas omnes Ecclesiasti ei foti intra biennium a die motae litis terminari, alioquin liberum esse Parti-b is , aut earum alteri post id i paticini Judices superiores adire, qui causam in illo in quo fuerit statu assuman I, dc quam primum terminari curent. Ibidem statuitur, ut expentis appellantis acta λppvllatoria transserantur ad appellationis ludicem ratioqui post edicta dilatoria lententia Iudici exequutioni mandabitur. In causa

tamen criminis non est cogendus reus arma contra te parare , l. accusere, Cide

edendo. Itaque expensis actoris id fieri convenit, salvo jare repetendi. Sed in Galli, per Edictum Ludovici X I V. anni 166 . tit. I i. arti c. I . &ls. post appellationem utraque Pars tenetur producere ad proseqtiendam appellationis inliai tiam ; de Pars quae fuerit diligetitior jus habet compellendi adversariam Partem ut suas iustificationes aut gravamina coram superiore Ii; banali edat . ad quod devolvitur appellatio , dc contra morolam Partem current dilationes. V. Judcx appellationis , ii temere appellatum sit, noli potest sibi causam retinere ac lententiam prioris iudicis tua aut horitate exequi: sed Partes remittat oportet ad prioris in statu; ae ludiccm , qui tuam lanientiam curabit exequi, cap.C.m in dc cap. Ut de biius, de appellat. V I. Si ex pluribus in eadem calda succi imbentibus unus eorum appellaverit Je vicerit , hujus victolia reliquzs ut iam piosutura est , cap. Una sententia ,

cod. tit.

VII. Seu tentia excommunicationis, suspeiasiol. s , aut interdicti lata sub suis tura conditione contumacix , si iit appellatum ante conditionis eventam omni n. suspenditur, cap. Haterea AO. de appellat. Sed si talis sententia sit absoluta , non sulpenditur per appellationem,sed ramum devolvitur eius cognitio ad Judicem superiorem,c.DMn-bar,ecd.llaque poli ipsam appellationem potest Judex inferi ipsum denunciate exconam unicatum , douec aliter Judicatum fuerit, eumqtae proventibus Ecclesiae vel Beneficii privare , c. Pastoralis, s s. S. Heium, eod. EO tamen casu potest Appellans peyere a Iudice appellationis ablolutionem censurae ad caut

lam, donec allicr ab Codcm fuerit judicatum.c. Ad praesentiam i s .eod. At si ludex L

405쪽

ci io sente:ri iam serat censurae post appellationem , ea censii ra nullatenus ligat, cap. 2 lectus, eod. VIII. Gradati in , nec ullatenus praetermisso Iudice medio appellandiuticit, nisi quis undecumque extra Galliam appellet ad Papam , c. Dilecti 66. cod. Appellationum ordo legitimus est ab Archidiacono ad Episcopum , cap. Romana Eici sis , de appellat. in 6. & ab Episcopo ad Metropolitanum , hinc ad Patriarcham aut Primatem , inde ad Papam. Caeterum in Gallia ex jure Concordati Bononiensis non valet appellatio, omitto medio Tribunali. Id etiam vetat Ius Caesareum, l. Praecipinuis , Cod. de appellat. & in Authent. de appellat. intra quod

tem sus, g. vi I. collat. 4. Item quando ex partibus , ne cogantur Franci extra

citηr d Papam , committit Papa Iudices in ipsis partibus Gallicanis appellatio Megnum causas suas proic qui, ut statuitur Concordato Leon s X. & Francisci I. tit. de Causis. . I X. Qitando Iud cx , quo non tenetur deserre appellationi, potcst ea non obstante ultet ius pioccdcre , dc sutura exequi judicium. Ioed aeqtialiter puniendus erit , sive iniuste non deserat, sive frivole deferat appellationi. Si tamen Judice inseriore appellationi non deserente , appellans perlilia z, non remorabitur appcI- latio ; de Judex ad quem cognoscet , bene an male sit appellatum. Zcrota pari. 2-

X. Sententia evidenter injusta v cIerronea, nulla ist ipso jure, etiam citra appellationem , cap. I. de tetit. Sc re judic. de cap. Inter caseras, cod. dc Gratianus inadd t. ad can. lin. 2. quaest. 6.X I. Si sententia cx qua primum appellatum fuit , duabus aliis sententiis, si .epcr dc legatos a Papa Iudices, sive per ordinarios suetit coii firmata, non liccbit

ulterius aprcllare , cap. SIM nιbis, de api ellat. de tit. Cod. ne liceat in una eademiaque causa icri .d provocare. Expedit enim causarum iudiciis modum praefigi, ne li- Ics diui us protelentur. Concordatum v cio Bononi crise, tit.de frivolis appellar .ia onpei mittit appellari post duas conformes sciat entias interloquutorias in causis Gal-Ij canis , ut neque post tres delinitivas conforme . Papa quoque quum Judices delcgat, clausulam quandoque apponit istam , Remota appellatione , bc tunc non licc ulterius provocarc , toto pauim iit. de appellat.

XII. Ab Octicialis aut Vicarii Generalis sementia non provocatur ad Episcopum. Eli enim horum atque Episcopi unum dc idem tribunal sed ad Metropoli tantina , c. Romana Ecclesia , de apsellat. in 6. Ita ut ipse Vicarius Generalis, aut iii dialis Archiepiscopi cognoscat de appellationibus quae a sententiis su straganeorum Episcoporum inter iciuntur. Et si lis agitetur inter i .ffraganeo, Ep. scopos, Judex eortim compercns est Archiepiscopus,argumen O cap. Sane, de foro compet. de Gloil. in c. Pastisalιs,vcrb. DG am,d.Oilic Ordinar.COxa r GV. prach.qq c. y. n. 2. item

si lis emergat intcr Episcopuin de subdi Os ejus actoles, sitque Epii copus te as , Iudex pioprius eorum erit Metropolitanus, can. Si Clericus , i i. quaest. i. Si vel OEpilcopus sit actor, S: subditiis eius reus, eligendi sunt arbitri ; potestque Epric pus ad hos eligendos labditum suum cogere , cap. Suspisionis causa , de Ostic. lud. dele g. cap. Si qhis, de soro cona per. dc c. Secuna, reqtiiris, Tertio positius,de cap. Cum speciali, de appellat. Eoque catu ad Metropolitanum non apscliatur a judicio

albitrorum, sed ad Papam. Zerola i. p. praxis, vo b. Appellatio, f. I 6. allegans ad hoe faciae Cardinalium Congregationis decisioiaem. Sed iure Gallicano non modo

ubi Episcopus paries res sustinacri judicium dc bcrct elle , ut vidimus, penes Archiepiscopum,

406쪽

Praxo. Lib. VI. 377

chiepiscopi im, hoc argumetuo , quia actor sequi dcbet sorum rei ; sed etiam ubi

Episcopas ellet actor , quia iura Concordati vetant provocationem ad Papam, non interpellato Metropolitano , nisi in provocatione a sententia Dclegati a Papa. XIII. Α collatione , electione , sententia, vel de l. beratione Capituli,cui Epitaeopus ipse interfuit non tanquam Praelatus, sed ut Canoilicus, potest ad ipsum mei Epit copum appellari. At si ibidem intersuit tanquam Epit copiis non potest ad Epii copum , sed ad hujus superiorem provocari , cap. Post lolis, de conccss. praebend. &cap. A collatione , de appellation. in 6. Quo loco dicit Glossa , si iit i peciale Statutum , ut Episcopus Capitulo intersit tanquam unus Canonicorum, standum elle huic Statuto, nec Statuto derogari , etiali si Episcopus inter Canonicos sedeat primo loco ; id enim attribuitur venerationi & Oblei vanitae quam sponte Canonici deserunt , modo elus suilia rium reliquis non praeponderet. Sed si nihil hac de re statutum exprimat, hoc ipso quod supra Decanum aut Archidiacoruina, aliamve primam Capitalli dignitatem sedet aut stibi ignat, dicendus est intercite ut Plaetatus, sive ut Episcopus. XIV. Regulariter appcllatio duplicem vim habet : primo devoliativam causae ad judicium Superioris : leeundo tu spensivam lententiae alat crioris Iudicis , l. unica, D. nihil novari appellat. interpos. & cap. is ac , dc cap. Proposuit, de appellat. Verumtamen in reliquis causis non eximitur appellans ab ejusdem Iudicis jurisdictione , nec potest ejus forum in aliis decimare, i. una, D.apud eum a quo suit appella: um aliam causam agere compellendum. X v. In quibusdam tamen casibus appellatio se litem iam non suspendit, ad ebul possit iudex appellatione nihil obstante suam exequi seiuentiam. Id contingit primo , si a sententia correctionis modum Canone vel Statuto praescriptum non excedentis appellatum sit , correctio non est d sterenda , ne detur occaso licentius delinquendi, cap. Ad mseam , de appellat. Idemque decernit Gallicanis Elictis Caroli IX. anni Is I. art. 1. & Bletensium sub Henrico III. Comitiorum art. 19. Idque jus valet tam in appellationibus ab abasu , quam in appellationibus simplicibus. Atque ita , ut paulo ante admonui, sententia excommunicationis, sus. pensionis , vel interdicti ligat pendente appellatione. De absolutione tamen cenis luiae quae appellanti solet itidulgeri ad cautelam , agere iustitutam lib. s. tit. de absolutione a censetis : quem si opus est, require. XVI. Secundd non luspenditur per appellationem decretum Episcopi ad comis ponendas in Processis ilibus, aut in Ecclcitasticis Comitiis controversias de praecedentia , tam secularis quim regularis Cleri ; maius alitur enim exequutioni praeis senti , non obstante appellatione. Concit. Trid. scit. 24. de Regii larib. cap.r 3. XVII. Tettio neque suspenditur Episcopi aut ejus Vicarii sententia, maxime vetd in visitationibus circa reparationes Ecclesiae, & provisiones de divinis ossietis& sacris ministeriis, & morum in Clero disciplinam. Ita providit Concilium Trident. sest. 24. cap. Io. dercs arm. Nec in his ubi de τἰssatione aut morum coirect ene

agitur , exemptio , ars ulla inbibitio , appellatio seu querela , etiam ad Sedem Apsο-licam interpossa exequutis nem eorum cytic ab his Episcopis in mandata , decreta aut iudicata fuerint, quoquo modo impediat, aut sit pendat. Edictum quoque Melodunense arti c. i. Henrici III. anni 1379. & Bles ense quoque attic. 6 L. declarant appellationes tanquana ab abusu in materia Ecclesiasticae dilciplinae, Si correctionis, fi nullum habere sulpensivum effectum , sed solum devolutivulu. Hoc idem sanxerati Franciscus I. anno Is 39. artis. I. & seq.

407쪽

3 8 canonici Theoria,

XVIII. Quarto in caiisa criminali , si a decreto vel processii appellctiir , non debet per hoc retardari aut suspendi processus, ne inter moras probatio dispereat,& delictam impunitum maneat, I. Eos, f. super, C. de appellat. XIX. Qitimo non admittitur appellatio ab Ecclesiastica sententia interio iuu- roria praetextu gravaminis, si istud tale sit , ut possit vel ante dc finitivam sententiarn, vel per dc finitivam ipsam reparari. Sed poterit Judex Ecclesiasticus, sive sit ordinarius , sive delegatus , etiam post appellationem reparare sitae interloquutoriae gravamen, arqie ita essectam appellationis impedire, di sie in causae principalis cognitionem us pie ad judicium aefinitivum procedere , re adhuc integra, necdum ad sciperiorem Judicem devoluta , ne procellus causae principalis frivolis occasi nibus incidentibus retardetur , cap. C.m cessante, 6 o. de appellat. Potest vero Iu-d x suae interloquatoriae gravamen reparare etiam post decem dies , re tamen in-t gra. Glossa ibid. Prudenter etiam Concilium Tridentinum sest. I 3.de reserm. c. . iir providet : D eausis visitationis cst comectionis, sive babilitatis, di intabilitatis,necnon criminalibur, ab Discopo seu illius in spiritualibus mcinisgenerali, ante definitivam sintentiam,ab intertiqui toria, vel alis quocunque gratamine non appetitur; nec Disi σμα seu Visaraus a yellaturi huiusmod3, tanquam filiola , deserre teneator , sed ea; M qttacumque inhibitione ab appellationis Τudice emanata , necnon omni Hlo est con- etudine etiam Immemorabili contraria non obstante , ad ulteriora valeat procedere, n si

gravamen huiusmodi perdιsuit am sententiam reparari, vel ab ima desinuisa appe Iari no et pes t. X X. Jam hic quaeritur, quodnam dicatur gravamen irreparabile Respondeo

cum Zeroia r. p. vel b. Abstulis, g. Ad sextum , talem et se omnem actum irre tractibilem ae serentem secum actualem & praesentaneam exequutionem. Huiusmodi censeri debit actualis & praesens excommunicatio, incarceratio, tortura. E extim sequens definitiva potest quidem l berare ab excommunicatione de carcere ,s id non potest enicere quominus homo ista mala actu sustinuerit.Ubi tamen causae meritum & pondus ist.i requirerent decreta fieri, non esset admittenda ab istis appellatio, nisi conjuni tam haberent secum nimiam Iudicis inhumanitatem, qualis convinceretur si loci ipsius tanta elset incommoditas , ut detentum in vitae discrimen est et adductura ; aut si studiose litem quae brevi dirimi possit , Judex prolongaret, ut miserum longa detentione vexaret. Iure civili carcer deputatur ad reorum cullodiam, & non in poenam, l. r. & ult. C. de custod .reor. & l. Aut damnum, i Solent. D. de poenis : Jure autem Canonico etiam aliquando in scenam, cap. mi is , de l cxliis in 6. XXI. Alii duo casus supersunt in quibus appellationi non est deserendum , qui postulat in judiciis seeulatibus non infreque iuer aecidere, sed ratius in udiciis Praelatorum Ecclcsae , saltem in Galliae Regno. Sunt v rb isti. XXII. S xt O non retardatur per appellationem exequutio sententiae vel decreti de inventario conficiendo , aut de bonis sequc strandis,aut de administrai totiebonorum prodigo i ii terdicta , aut de curatore dato, vel de famulorum aut mercenari triam salaris triennium non excedentibus aut de alimentis, data cautione. HaeceEiflit Ludovici XII. Constitutio anni I 499. art. 8.X X III. Septim δ sententia recrede taliae in causa ben cficiali exequiatoria est. noli obstante appellatione , niodo satisdetur sum cienter ad suturam de petitorio causam. Ejusdem Constitutionis anni i499. arti c. 83. hosce duos articulos S.& 83. innoVavii Ludovici XIV. Constitutio anni I 667. tit. 17. mic. .& 3.& I4.

408쪽

in Praxis. Lib. IV. 379

CAPUT XIII.

De Appellationibus tanquam ab abus.

I. Oc appol lat tonum genus proprium est Regni Gallicani, soletque imterii ci , sententiis Iudicum Ecclesiasticorum ad Curias Regias , quando appellans praetexit Praelati sui seiuentiam esse latam contra Regia o Edicta , contra sacrorum Canonum praescripta , contra jura & libeτ- rates Ecclesiae Gallicanae , aut excessisse limites propriae jurisdictionis per usurpationem Regiae jurisdictionis. His enim quatuor causis nituntur istae appellationes, quarum desectu illeotica Iurisprudentia Curiarum Regiarum profitetur tales appellationes fore illicitas & injutiosas: sed huic theoriae quia praxis ipsa plerumque non conformabatur ob f quelarea Clericorum viti litigatorum ,& adversus justas. Praelatorum sententias nulla suspicione horum quatuor defectuum laborantes insolescentium importuni & frequentiores querelas, id co frequentibus Edictis Reges Christianissimi effullorem istam sine justa causa appellandi licentiam conati sunt

coercere ac moderari.

II. Gallicana Iuri rudentia duplicem distinguit a Praelatorum Ecclesiae ludi e Iis appellandi speciem : unam quidem simplicem , quae omnibus seculis post Ecclesiae

exordia invaluit, quaeque in universis Christianis gentibus viget, qua nimirum ab inserioris Plaetati judicio ad superiorem Praelatum Ecclesiasticum provocatur: alteram vord tanquam ab abuta , qua provocatur , qudicio Ecclesiae ad Tribunal χ seculare hoc solo nomine, de non aliter, quia abusua est Praelati sententia uno aliquo ex praefatis abusibus quatuor. III. Qi laetitur quonam tempore usus istarum ab abusu appellationum receptus in Regno illo fuerit 3 Respondeo hunc usum inchoalse sub finem regni Ludovici, X I. aut ineuiue regno staroli VIII. succelibris ejus. Id aperte conliat , quia Maia suetius qui regnante Ludovico X l. suam Curiarum Gallicanorum piaxim edidit, non modd nullatenus hujusmodi appellationum meminit, sed etiam absoluic his verbis assirmat tit. de appellationibus, j. 2 h. A Jti e Ecclesiastis non es appeti. dum auJudicem scularem , nec econtra. Antiquus etiam stylus Par lamenti Pariensis, in quo multa de appellationibus congeruntur, nihil commemorat de his appetilationibus ab Ecclesiasticis j iciis ad Judices seculares. Joannes quoque Galli Regius olim in eodem Senatu Parisiensi Advocatus , qui ex.ictu collegit suprema illius circa multiplices appellationes iudicia , ad annum usque mille limum quadringentesimum decimumquartum nullam liabet de istis inentionem. Primus qui hulus ineminerit appellationis Scriptor est Austerius Senatus Tolosani digni Dnmus Praeses , qui floruit & scripsit sub Ludovici X I. regno. Hic igitur in repetitione Clementinae I. de ossi c. Ordinari regni. a. nam . , c. lic attestatur : Numquam audivi , nee vidi nisis mel, quod super meritis huiuμοδ causo um Eces sit - lacrum a pellationum ferit pronuuciatum ; sed dumtaxat vel appellat Iones anni illari, aut quod appellantes non erant ut apyellanter recipiendi : quia a June spirititali Mn 63 ad Judicem secularem appellandum.Haec ille. Principes quidem Christiani, eortimqtio

Ossiciales ossicium quidem protectionis,simulque religiosum obsequiuna sanctae Dci

409쪽

38o Furis canonici Theoria ,

o Ecclesiae praestare tenemur ; non tamen imperium & authoritatem sibi licet supra eam allia mere. Sapienterque admonet Franciscus Salgado tract. de regia protecti ne , in epilogo prooemiali, dc in I. pari. cap. I. num. χos. & seq. eum cui commendata est alicujus proicctio, non propterea nancisci jurisdictionem aut dominatum , sed solum defensionis contra opprimentes ossicium. I V. Qiod expostulat S. Bernardus apud Es genium Summum Pontificem, eri si ad cumulum insolentiae pervicaces contra pioprios Praesules Clericos , de laxari Detvum Ecclesiasticae disciplinae , neque deinceps pios & sanctos Episcopos audere suis Ecclesiis per sententias canonicas providere , aut subditorum sibi Clericorum' scandala reprimere , eo qi da temerariae ii lorum appcllationes indiscriminatim admitterentur de foverentur in Romana , ad quam provocabant, Curia ; adco ut

inde victores, atque ideo arrogantioles & scet crationes regrederentur. P orumpune

inquit Beria ardus lib. 3. de consideratione ad Eugcnium Papam in ad appellandum

mn tam gravari quam gra Dare volentes. Huc. inquam , utinam solicite considerent

secularis fori Magistratus, nec appellationis ictis Ab abusu , deferant, nisi ma- Discili comperiantur abuthis , quibus si lis ut occurratur adinventum est in Regno genus istud appellationum. Atque ut Christianos decet, meminerint se Regi Regum Jesu Cliristo , per quem ut sacra loquuntur oracula, Reges rcgnant, & legum Conditores justa decernunt, reddituros rationem exactissimam omnium judiciorum , per quae , seu ex alimia facilitate,seu alia ex causa contingit, ut injuriam Sponsae Christi & Fidelium omnium Matri sacrosanctae Ecclesiae irrogaverint; quibus disciplina sacra , qua necelse est Fidelium, maxime ver δ Clericorum inordin re viventium mores contincri , dissolvatur. Poterunt ex iisu Rgni aliquae ab Ecclesiasticis sementiis provocationes admitti, sed non aliter , nisi manifestam contineant injustitiam, oppressionem, vel abutionem, ut Regum Edicta praescribunt.

V. Non possunt transiliri fines quos Christianissimi Reges eirca hujusmodi appellationes sbi subditis Magistratibus praefixerunt, quin pariter violetur incommutabile , atque indispensabile Ius divinum. Non enim tam male consulit Ecclesiae suae Deus , ut potestatem quam ci contulit circa res sacras ac spirituales , t bi-σdini laicorum subiuiserit quoquo modo voluerint proterendam , vel dissipandam. Itaque Francisci I. Edictum anni I 1 19. art. I. 2. . jubet appellantem ab abusa male sandatum, in dispensabiliter condemnati ad multam ordinariam & extraordinariam. Constitvulo etiam Caroli I X. anni is i. art. 1. Ne sinquit) disciplina

Ecclesiastita per appellationes tan ruam ab abist impediatur aut remoretur , declaramus nolle nos istas appellationes admitti nisi in casibus contradientioni EHctorum e s statu mus eas in easibin cormectionis es Melesina non habere sistensivum, sed tantummodo δε- lusivum e fictum. Eadem statuuntii r ab Henrico III. Edicti Melodulens sanni is s. arti c. i.& Blesensis artic. 19. Idem sanxerint cap. Ad nostram, de eap. Reprehensibialis, de appellat. Iteitique Concilium Tridentinum sess. I 3. cap. I. N se T. 22. cap. r.& scis. 1 .cap. io . de resorna. Insuper Henrici IV. Constitutio anni i6os .art. 1. prohibet Supremis Curiis in causis a ellationum tanquam ab abusu uti formulis litem inter Partes dirimentibus,m mei e les Parties hora de cour Ur de nocea .Sed jubet semper pronunciati bene, an male appellatum fuerit, limulque irrogare mulis tam temerariae appellationis , quae nunquam minor taxetur centum viginti libris argenti. Ibidemqtie renovat ante saepe constituta de effectu devolutivo , nec tanaciastis pensivo appellationis factae , correctione decreta disciplinaque Eeelesiasti ea. VI. Edixit pari; er Ludovicus XIII.Constitutione anni I 6as .meiise Octobris, ne ausint

410쪽

Praxis. Lib. IV. 381

ausint Cutiae Supremae citare ae intimare Episcopos, ruinque Vicarios, ossiciales, alio De Ecclesiasticos iudices ad respondendum de suis judiciis in casibus appellationum tanquam ab abaia , eosque ab istiusmodi assignationibus ac rei ponsionibus

prorsus eximit.

VII. Praeterea Carolus I X. Edicto anni is i. artic. i I. & Henricus III. Edicto Biesens, arti c. 6 . prohibent districte quibuscunque Iudicibus & Cutiis supremis compellere Praelatos aut alios quoscunque collatores, ut Partibus sive appellantibus , sive conquerentibus Beneficia Ecclesiastica conserant ; sed Partes ipsas ad superiores Praelatos remittant , coram quibus liberum et it Partibus sibi, si eis videbitur, consulere per simplicem & canonicam appellationem ad superioremo Praelatum.

CAPUT XIV.

covcebsiones, mel acta morte Iuditis aut Praelati , ejusve abdicatione exspirent, vel non exspirent.

I. UOTIDI ANAE occurrunt caula, in quibus ista versatur disput

Π tio. In primis quaeritur de illo qui Judex delegatus suit , utrum p testas ejus expiret morte delegantis 3 Hae una distinctione quaenio ista dirimitur. Si delegatos in causa dc legata processit usque ad primam litis contestationem, & sob haec delegans Superior intereat vel deponatur , poterit delegatus inchoatum ossicium prosequi , cap. Relarum, de ossi c. lud.deleg. Sin minus, atque re adhuc integra intactaque, ejus omninb potestas definit, quemadmodum finitur mandatum morte mandantis, i. Icindathm, C. mandati. II. Innumerae sunt concessionum species quae nullatenus desinunt per obitum concedentis , aut ejus ab ossicio abdicationem, nisi ab ejus se eccilbre vel generas lim, vel in aliquo particulari revocentur. In his comprehenduntur litterae dimisso riae ad Tonsuram , vel ad ordines ; facultates audiendi Consessiones Sacramcn- ὰφ tales,aut etiam absolvendi a reservatis : idem dispensandi vel commutandi vota vel juramenta ; licentia non residendi studiorum causa , aut celebrandi Millas in domo privata, aut in loco non benedicto , aliaeque gratiosae concessiones. III. Secus ver d judicandum in poenalibus ac odiosis; odia quippe resti inpi, favores convenit ampliari, cap. Odia , de regul. jur. in 6. Hoc patet in centuris LPraelato impositis contra fututos delinquentes. Istae enim nequaquam eos ligantqni post mortem ai t abdicationem Plaetati decretum instingunt. Illi tamen qui vivente & adhuc proviso Superiore illas sua culpa inciirrerunt, non solvuntur per eius subsequentem obitum, sed adhuc ligati permanent. Id veto quod dixi miis, restringenduin est ad censuras promulgatas raelato tanquam ab homine , scii Iudice. Qiae enim, Praelato impostae sucrunt tanquam Legi issatore , seupcrmO-ς dum Statuit , hae in suo robore , illo etiam mortuo vel abdicato , perdurant , adeo ut Statuti post ejus obitum vel trai si ui ὀnem transgressor perinde censuris ligetur , ac si auilior Statuti Piae latus adhuc in eadem Praelatura viveret, nisi ante

uata ressionis actum successor aut Sue erior hoc idem Statutum revocasset, saltem quoaa

Diuitiaco by Corale

SEARCH

MENU NAVIGATION