Iuris canonici theoria et praxis, ad forum tam sacramentale quam contentiosum, tum ecclesiasticum, tum seculare. Opus exactum, non solum ad normam juris communis & Romani, sed etiam juris Francici. Authore Joanne Cabassutio ..

발행: 1709년

분량: 699페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

421쪽

392 Canonici Theoria,

caiisa , tu i cri: tra scii approbatio , qtiae peten da est vel a summo Pontifice, vela Me it po Latio , vul hoc absente , ab ainti q More Si fila ganeo : debct lite esse iii sci ii iis, & non aliter , ut praecipit Conciliama d. cap. i. Ubi etiam justas catusas exponii , qtaa: lc. ni CLr stiana cliaritas , urgens mcul Irtas , dcbila obedientia, evia dens Eceseliae vel Rcipi blicae utilitas. Non l. ineri tequiritur Sit pcrior 3 licentia

quando abicesI irus est Episcopus ad ab quod publicum ossicium Episcopatui suo adnexum , ut quando dcbct Comitiis Ordinum inter elle , aut ad Concilium gelierale , vel nationale se transferre.

III. O,ando ultra tres menses, sive Episcopus, sive Parochus sine Superioris approbatione abfuerit, nullatenus facit seu stas tuos , sed tenetur pro rata absentiae temporis illos sive fabricae aut cultui Ecclesiae , sive pauperibus erogare. Prohibetque dicta Tridei itina Coiasti totio tales fiuctus , cum sint indcbiti de male Percepti condonari , vel remitti , sive in toto, live in parte : atque ita revocat praeocedens eiusdem Tridentini Decretum sei L. 6. cap. I. de resorm. quo absentia sex. mensum sola quarta fructuum anni parte mulctabatur. I V. Parocliis , & quibulcumque aliis Beneficiariis curam habentibus animarum Concilium Tridentinum d. less. 2 . cap. i. non permittit longiorem quam

ρ bimestrem ablentiam , ultra quam si sine legitima causa per Episcopum approbaracis ab ili contingat, praeter mortale peccatum , cujus apud. Deum constituuntur rei, fructus quoque amittunt pro rata tem iis absentiae. Navaira Manualis cap.r 1 Iituta. i 2 i. existimat Parochum ad hi me sirc ira talatum absentiam non opuS h.ibete

aliqua Superioris approbationc , eique , susti e re conscientiam justae causae : tum. quia de Episcopis nillil aliud requitit ad trimestiem ab lentiam Concilium Tridentinum, quam justam elus causam , tum quia ante Tridei itinam Salictionem i.- -ο ς jusmodi licentiae puteindae non adstringebantur Parochi ad bimestrem in anno, abieni iam : ergo neque post provisioitem Concilii nihil tale ipsis prascribentem.

Si quis tamen Parochus line susta caula ctiam militi, d. iob.is mentibus absita , pec-- --Lcabit mortaliter , Diti sic parvi temporis ab lentia , qualis pollut elsu quindecim, aut ad si immum viginti dierum, sine ulla si ista alioqui, catisa , moda reliquerit ido-IIelim subliitiuum. Q iod velo de Parochis Conci luim d. cap. i. sancit: Disced Mimitem lisentiam in scriyti , gratisque concedend iis , uti a bimeste tempus , nisi ex, grati catio non ollineant i nihil aliud entiliciat, quam ne Parocho licentia abscedendi ultra duos inentes indiligeatur , nisi gravi urgente causa : Ied nullatenus enunciat liccntiam ello petendam pro minori quam duorum inentium ablentia, quamvis ista quoque sit illicita, nisi justa & urgente causa nitatur. Quod vero statutum est de vcsidentia Parochorum, id etiam locum habet in persei uis eorumo eo adiutoribus , iuxta Leuiu mi

V. Omnes in Ecclesiis Cathedralibus vel Collegiatis provisi de Dignitatibus, .

Cationi catibus , Praebendis ac Portionibus residentiam proptcr Chorum aliudvem publicum Ecclesiae ministerium requircntibas, non pi l sunt totis singulis annis diutius abcile quam tribus ad summum mentibus, sive continuis, live interruptis. Qiii iccus egerint, primo anno hujusmodi absentiae pii validi sunt dimidia fruc-s tuum talis Piaeberio ae parie : secundo anno , si iterum sic abs ut, olimib is si uetibus quos illo anno lucrari potui flent. Ita constituit Tii dentina L sita a . cap. i a.de rc iiD. Continet velo illa dilrositio poenam sercndae. , sed non latae seirientiae.

circa fri .ctus, ut docet Navarra cap. 23. nun . I 2I.

Vat. Quod autem ad quotidianas Lllii butiones attinet, non est dubium eas

422쪽

o' Praxis. Lib. V.

ipso jure per absentiam, cuti non nisi solis debeantur qui personaliter divitiis Osti

ciis interlitiat, ut statuit cap. I. de Cier. non relid. iii 6. quo pariter repta hantur& damnantur qiiaecumque statuta & consuetudines in oppositi in e S declaratur eos qui cum ablentes suilliant, receperint distributiones, nullate tuis earinia dominium acquirere , nec facete illas luas . sed ad earum omnium restitutioncm teneri , exceptis solis quas infirmitas, aut justa & rationabilis necessinas corporis aut evidens Ecclusae utilita, excusat ei. Concilium Tridenti mina scit. 24. cap. i a. de reform. illam Bani facit Constitiuionem instaura . Si quis tamen abrile ci)gatur ad curanda Ecclisiae cujus est praebendatus negotia cx Capitali commissione , aut oinnitid in voluntarie absit, non sollim ex morbo , sed etiam captivitate , excom-mnnicatione iii iusta, vel injusto exilio, aliave quam culpa non praeccili rit necessi tate , non est distributione privandus. Denique eadem jura in desianctorum anni- σversariis servati debent quae in distributionibus quotidianis, ut statuitur d. cap. I. in fine, de Cier. non relid. in 6.

V III. Sunt aliquae legitimae causae residentia dis cantes , quas colligit

aliique communiter approbant. Prima est studium Theologiae ad quin, luennium ad c d ut asserat Navarra licentiam Episcopi ad laoe non requiri , cd.ra indulgea- tur ab ip:b Iure , cap. sin. de Magistris, de Concilio Trident. scit s. cap. i. Secunda est studium Juris Potitificii , iuxta Abbatem in d. cap. lin. & Arctat diaconiim in cap. r. de pii vile g. in 6. Et sane hoc caput 1. delum p; iam ex generali Concilio Lugdi inensi sub Innocentio IV. sancit eos qui in scholis Jurit prudentiae iiii deiit, debcre , quamvis ablint , fructus integros percipe ic : tanti aesti intit EccLlia in suis Clericis eruditionem. Ad alias autem scientias , ut illis studens . possit abicias fructus Beneficii residentiam deposcentis percipere , uec citaria esti' laetati licemia. Caetetum Sanctissimus conuitius . Sacra Congregatione Con- cilii , ut resert Fagnantis in cap. Super speci. La, de Magistr. num. II. respondit , ordinavitque non polle dispentari cum Parochis, ut studiorum causa ab ite pota ιint. Tertia, si duo Can M. i sitit in obsequio Episcopi ad Eccles: ae utilitatem cap. Ad . ualentiam , de Cier. non resid. Qiod Navarra lib. I. consit. I i. de prae-b2ndis , extendit ad ob equium Cardinalis non Episcopi, ut possit secum hab re

in minillerium aut consilium pro rebus Ecclesiae ui iuni saltem tituli sui Canonicum. iaria obsequium Papae ad Ecclesiae pariter utilitatem , cap. Cum dilectus, de Cier. non resid. Quinta , legitima licentia ex alia quavis juila causa , juxta

Gloll. in cap. Iuter piatuor , codum titulo. Sexta praetenditur caula ho iusta coli luetudo . Talis autem non est celiscnda , quantumvis multorum annorum declaria hin valacrit , per quam sine justa causa dispensatur cum Clericis per aliquod icmpus ab Oisicio rclidentiae , ut admonet Navarra ; non enim ex levi caula fraudate licet Eccletiam debito obsequio : non enim datur Beneficium nisi piopter ossi tum M

lacrino iMini iterium adnexum.

' V II l. De priuata Missae celebratione temporibus ossiciorum Chori Panormi anus in cap. cum olim, de sent. S re jud. num. 6. Azortu S pari. 2. lib. . cap. I. quaest. is Augustinus Barbosa ad Concilium Tridentinum scit. 24. cap. I r. iunM. 17. Bona c. irach. de his quae ad Divin. Ossic. recit. perti n. disp. 2. quaest. 1. g. q. in . . Riccius in praxi distributionum , decis. 491. num. a. ubi allegal dcc icti ina tactae

Congregationis Cardinalium , aliique Canonum peritissimi alteront , Canon coincelebrando Missam etiam intra propriam Ecclesiam , non polle recipe te dat buti D d d a. 1ὲes

423쪽

nes elus vel earum Horarum, quarum tempore celebravit, nisi id fiat ex rationab lὲ causa , approbante Praelato, puta ob supervenientem advenarum Proccissione na, aut si blimis dignitatis personam. Foret enim perniciosi exempli, si pecuniam laborantibus in Choro deliinatam, piae textu Mittit quae in aliam remitti noram pollit, liceret alid transferre pro solatio privatae perionae, quae mallet suis commodis consulere cum diminutione publici cantus, propter quem instinitae sunt distributiones.J

CAPUT II.

m delim miolentae manuum injectionis in Clericum ,

o se itii V M Lateranense sub Innocentio I L sie edicit can. s. qui. 1 resertur can. Si quis 'aderae, Ir quaest. . Si quis suadente diabolo huis

sacrilegii te altim incurrit , quod in Clericum vel Monacham violentas, manus infecerit, anath matis vinculo subia eat. Et nullus. Ehisicopus illum nasu mao absisere . nisi morais urge/ue yeri ulo , do iec Apostolico constetim praesentetur , Oejus se piat mamiati m. Canon iste cum suo anathemate locum habet si Cleticus , etiam sine sui corporis laetiove dctineatur inclutus per vim aut iniuriam, cap. N p ν , de sent. x commari. Gl Oila quoque in d. cap. Si quis , extendit has scera as in illum qui insor. of c conlpi. it in Cicri cimi, aut qui aqua per contumeliam perfudit, . aut qui Cletici viali in dilacerat, i a ille est indutus. Sylvester in verb. Εα6. municasio, hujus Canonis puci .im iiii accola imodat qui violentiam exercet in qua iacvnique res perso irae Clcri ci vel Monachi in limentes , ut si quis equum quo ille vehitor violenter sistat , at ove deducat per injuriosam malitiam. II. Cieri cum hic intellige illum etiam qui sola Tvinsuta fuit initiatus , dum

modo habitum geliet clericalem, cap. Cum contingat , dextat. & quai. 5c ordina . Quin etiam Glolsa in cap. vere. 16. quaest. i. in verbo Veso, hie Eremitas com-lnehcndit, aitque eos frui privilegio clcri cali. Sed id restringendum est cum Sy vestro in verb. Eremita, ad solos Eremitas, qui quamvis Clerici non sint, subjiciun- Iiir tamcn alicui probatae Regulae & superiori. Sub isto quoque Canonis privilegio comprehenduntur Milites & H spitalarii S. Ioannis , quippe qui solemnia vota iemittunt , & legitimo Superiori , Regulaeque D. Augustini subjiciuntur.

III. Hoc eodem CanODe comprehenduntur mandam es istam manuum injectionem , css.ctu sequuto, cap. Is xl tres, de sent. excommvn. Item qui suo nomine factam illam ratam habcrix, etsi non mandaverint, cap. Cum quis,eod. tit .in 6. Item , qui eidem consensu uiri, aut quomodolibet faverunt , aut qui cum commode potas ent , non impedivς unx, cap. Q ama, de sint. excommula. I v. Multis c., si s remanente ista excommunicatione, clus tamen tollitur Papa

li, reservatio. Nλm si aliculus Potestatis ostiarius sub ostiati sui praetextu maligriata, Clericum laeserix , ab Epii copo suo absolvi potest, nisi sorte eundum Clericum graviter Vulnerave Gy. Ossicialis alitem pro manuum in Clericum injectione non potest sine mandato R., mani Pontificis ablolvi,quia nulli laico super Clericum tania datur a Iboritas i id coque apthoritas indebita de temere attentata hujus sacxi-

lagii

424쪽

S' Praxis. Lib. V. 39

legii citiden astiget: Dis sorae titi bani arcendo , ivin ex animi deliberatione , sed fortuito occursit Clericu in laetetit. Sed si Clelicum aliqliis vim sibi innientem vire pellat aut laedat, non 3cbet propterea as Selem Ap. istolicam amandari, cum vim vi repellere omnes leges Ginniaque jura permittant , l. U. vim, D. de justit.&jure. Haec statuit imi r in cap. Si ιενο s. de sent. cxcommvn. Sed duobus istis casib is , Ossicialis turbam arcentis Clericumque fortui. , ac in deliberate laedentis,

ejusque qui vim a Clerico tibi illatam in continetiti te defendendo repellit, nulla

litauri itiir excommunicatio.

V. Ilia quae sit bjicitur excommunicationi manuum adversus Clelicum injectio dili ingui iur tripliciter, in gravem seu atrocem,mediocrem,& levem, non ea quidem levita: e quae culpam mortalem excludat, ibi enim nulla incurreretur excommunicatio ἱ sed ea levitate quae spectatur per comparationem cum gravi, aut medioc iviolentia contra Clericum. Gravis ac enormis describitur in cap. Cum illorum,g. Q fi ι lavsbales, de sent. excommuni c. illa qua vel mutilatur aliquod membrum , in vel copiolus sangitis effanditur aliunde quam ex naribus; vel qua infertur Episcopo Vci Abbati quQuis violenta manus. Mutilationis verbo hic comprehendit Sylvesur Sy quidam alii vulnus quo dei neeps membrum inhabilitatur, etsi non abici datur: se a proprio vox istaeon notat , reliquo corpore separati Ollem. V I. vis perculsio declaratur per Extra vagantem quam Ostiensis , Navarra & alii citant, ea nimirum, quae ficta manu, pede, digito,vel lapide,nullam relinquit plagam, vel sis illationem eam is,ileedentes effringit aut evellit, nec multos evellit capillos, nec tanguinis copiam elicit : licti illa extra vagans quae incipit Potecti , Cuius aut bor Papae nescitur , declaret non sequi, ut quoties copia sanguinis effari

ditur , judicanda eo solo sit gravis pereusso pugno, vel ungue inflicta ,sed alias insuper exigi circumstantias, sive ex parte modi, sive ex parte plagae iiifi ctae. His ad dit , in istis discernendis spectandum eme Cleliei gradum & circumitantiam loci . in quo facta fuit injulia. Nam pereusso quae ex parte substantiae ac rei levis foret, fit plerumque gravi aut mediocris ex parte circumstantiae , ut si percutiatur Cle-xicus stans ad lacrum Altaris ministerium , aut dum vacat sacris de publicis ossiciis , sive in choro, sive in actu processionis ac supplicationis publicae. Gravior quoque irrogatur injuria Clerico intra Ecclesiam,quam in profano loco. Item si sine plaga,

vel lugillatione inseratur personae Cleri ei vis aut injuria atrociter contumeli Oia , ut si denudetur, si atramento vel stercore vultus ejus spedetur.

V II. Denique illa eadem Constitutio Ponti fiet a remittit istiusmodi discrimina

prudentiorum arbitrio, & admonet in re ambigua judicandam po ius esse gravem aut mediocrem , quam levem percussionem ac injuriam. Denique mediocri, per cussio quae censenda sit, cum certa regula tradi non possit, relinquitur prudentis Episcopi,vel Consessarii arbitrio : talisque ut plurimuin judicanda est ubi dens eruta

Iur, capillorum copia evellitur, aut carnium contusio & sugillatio relinquitur citra graviorem laesionem, injuriam , aut moibum. Ipleque Navarra cap. 27. num. 92.

allegat de approbat qui scripserunt, fuit se levem percussionem a qua possit proinde Epit copus ablolvere , alapam quam impegit Saeellanus quidam Aretinae Ecclesuae cuidam in eadem Ecclesia Canonico sine sanguine , & similiter rixam duorum Clericorum qui pugnis & calcibus sese in itinere impetiverunt. VII. A gravi & mediocri percussione Clerici soliis Papa regulariter absolvere test , juxta d. cap. Si quis suadente , & cap. Pervenit. de sent. excomm. In quihusdam tamen cas bus potestatem habet Episcopus etiam ab ea quae mediocris sit,

425쪽

si canonici Theoria ἰ

ν & interdum etiam a gravi absolvere. Si enim inter Clericos collegi aliter viventes alter alterum mediocriter laeterit, poterit perculsor ptr Episcopum , aut eum cui Erii copias deligavelit , ablolvi, cap. Quoniam , de vita de honest . cler. De omni autem levi percussione polle Episcopuin absolutionis ben cficium impellire, certum

est cx cap. Per nit. de sent. LXcom.

I X. Quando inter Regulares in claustro conviventes exorto jurgio alter alterum sive leviter , sive mediocriter percussit, potest per proprium Superiorem Regula. rem absolvi. Sed si percussio interve ne iit inter diversorum claustrorum Regulares , is qui pei cussit necesse habet ab utriuique claustri Superioribus abiolvi, cap. Cum illorum, de sent. excomm. Quo eodem etiam capite statuitur , Regularem a

quo secularis Clericus perculius eli, a solo Papa absolvi polIe. Hoc intellige de gravi aut mediocri perculsione ; nam de levi poterit Episcopiis percus brcm absolvere , sed non ejus Regularis Piaelatus , si perculliis sit Clcricus secularis , cap. Religioso, de sent. excomm . in 6. X. Potc st quilibet impubes qui Clericum vel monachum quoculaque modo p.r-γcullerit, etiam ab enormi perci Cione per Episcopum ab lolvi, licet quo tempore 'absolvi desiderat jam maior aetate factus sit , cap. l. & fi n. de sent. ex comm. X I. Mulieres item a idiacunque Clirici, vel Monachi, Molii aliive pero Isionee etiam atroci soliunt per Episcopum ablo ivi, cap. IIulieres, eod. iit. Qiod idem statuitur de Monialibus sti ae vel Clericum , vel Monachum, aut aliquam de sui piis Montal civi percullerunt enoi mucr , cap. de Asni dibus, eod. Idem codcm iure potiun ur pauperes, cap. Q Od de bis, cod. δέ pariter icnes , ut possint per Episcopos a gravi pei cussione Clelici. vel Monachi abi Olvi , cap. Zamois, eod. III. 8 X II. Ex causa correctionis nulla incurritur ex comitionicatio ex percussione

Clerici vel Monachi , aut Monias s , si fiat a superiore per Iona ius habente cor- rcctionis : id enim non fit stiadente diabolo , ica luadente i istitia vel charitate vel

zelo Dei ac disciplinae, cap. s. cap. Ex tenore, cap. Utila exseratis, .Cum voluntas, j. fi n. de sent. exconamian. A vie in ca re conveniunt linanimes Doctores , caedi a

patre vel praeceptore polle Clcri cum lilium, ac dii capulum sine perci libris culpa,

dum non cxcedatur e noritatier modus. Idcm cenicia sum de Piae latis Regularium, aut magistris seu praesectis novitiorum : qui VII t ulus intcr coenobitas, dum non fiat ex odio , sed ad bonum hi cm , aut etiam ammo piomovendi ad altiorem perscctioncm. Ut enim ait Abb .s JO.aninus apud CalaIalium collat. 19. cap. S. Finis coenolita est omnes D.rs γnori s .ae G critio gere ut Iunt .ites. Idemque CasIIanus lib. . de inliit ita is remincianti uni , cap. i 6. ari Lxtiaordinariam Sc furtivam cibi resectionem , & his similia plagis coiripi. Regula etiam S. Pachoianii, quam in Latinum S. Hi et oi yrinis traiastulit , de comt , ii Liuibusdam culpis Monachoriam poenam vel burum. Lcguut in actis cano Zattiani, S. M. Iiae de P.iZZis , quae nihil tis annis curam gessit no Uitiatiim in ivia M. Maii Ilia , cic Izicrtur iii cjus conscripta vita ab

ipsi is Dilectore Vi:acentio Puc vivo, uap. i I I. illam soli iam futile d: sciplinis petiscutere sibi lub, istas Monia: QS C a Zvio de se velitate , ut illas ad laclymas de eiulatus ictus it: ultiplicati do coit pclleret. Diccbal aliquando ictus de B igclla multiplicando: Nune videte volo qui inam tortior sit ad victoriam , D uuic culus L go vices gero, an fatanas qui hujus placitae muliti iiiii clat : nec desinam verberare donec advertam diabolum ab ea d. iccsii: te. N. c tamen in illo Moi sterio , quod ei at lanctarum

animarum reccptaculum, ullae nisi leves culpae commiis balatur, Unitie ciue ad lumis illain perscctionem enitcbantur. In summa neque illa , neque alia unquam ex com- Inuulcatio

426쪽

ίη Praxis. Lib. V. 397

mimica io q aem qiram attingit, nisi peccatum mortale praecesserit. Vide Bonacinam de excola nihil icat dii put. 1. qtiaest. . puncto 4. J XIII. Illi iiii latione inhvditiae tui adeundi Simam ima Pontificem , vel Legatum abloluti tueriint ab Epii copo , vcl Sacerdote , ut fieri solet in articulo moriis, ubi pol modum cellavetit impedinaen tuni conveniendi Iupremam Sedem & conve ni re negli xeiiiit , re incidi ut in pristinam aqua ab lati fuerant excommunicati nona , C. Qiam diis, cod. tit. de cap. Eor qui , eod. iii 6. Unde communiter monent Summistae , S ic rdotem qui ratione periculi , vel impotentiae absolvit a reservatis, teneri praearonere poenitentem illius re incidentiae , quin etiam exigere ab illo j o ramcntum recurrendi , chim prin una commode potetit, ad Papam aut alium qui polleat hac abiolvendi potestate. Scribant tamen Gallicani qu.dam , eam re inci dentissim nullatenus elle in hoc Regno usu receptam. Ita Petrus Mili ardus de Sacramento Poenitentiae c. 97. num .s. & Biunius in Summa , c. 3 2. Circa iiD.

. XIV. B ad saltem in consello est apud omnes, si Clerici perci,ssio sit occulta,q tantumcunque gravis, neque in forum deducta colitentiosum , nrillini terrarume pus elle ut conveniatur prima Sedes, ex quo providit Conci luim Tridentinum, rosic ab Ordinariis locorum omnem absolvi ccnsuram supremae Sedi rei crvatam , niodo catus quo illa incurritur sit occultus, solo excepto voluntario homicidio aut delicto quod ad forum contentiosum fuerit deducturn.Si ergo Clericus ex percussione non interierit , de aut hor percussionis sit occultus & ignotus , porcii ab Episcopo in foro conscientiae ablolvi, nec tenetur ullo tempore Papam aut Legatum Convenire. Haec enim potestas competit Episcopis iure ordinario ex Tridentina seli 24. cap.6. Potestque Epycopus illam alteri delegare potustatem , ut cum pleri iaque Doctoribas quos citat , alserit Bonacina tr. ach. de censuris particularibus , dis-

CAPUT

De Simonia.

cetur,ut simonia : ideoque necesse est hanc tractationem esse pau-- id prolixiorem. Sic tamen illam pro virili agitabo, ut neque proli-- o . xitas fistidium , nec brevitas obscuritat cm pariat , aut quidquam 'illorum supprimat quae ad accuratam & perfectam huiusce mate- riae cognitionem exigi possint. Simonia est emptio vel venditio rei spirit italis aut spirituali annexae.Nomine emptionis venditionis comprehenduntur in hac materia - - . - . Omnes contractus non gratuiti, ut sunt permuIatio, locatio, do ut des , do ut sa-cias, lacio ut des, facio ut facias. Spiritualibus annexa illa dicuntur , quae cum per se spiritualia non sint, dependent tamen a spiritualibus, aut ad haec ordinantur, cu-jusinodi sunt Sepultiirae, Praebendae ac Beneficia, vel sacra, juspatronatus. II. Praeclare S. Thomas 1. 2. quaest. Io o. art. q. bifariam dii lingitit spiritualibus

annexa , scilicet annexa antecedenter , & annexa consequenter. Annexa an eccindenter ea sunt quae cum ex natura sua materialia sint , praecedunt rem sacram ad

quam referuntur, cujusmodi sum Calices & Altaria de sacra Vestimenta, quae

427쪽

398 Bias canonici Theoria ,

cum primat id ex se materialia lint, induunt spiritu altari formam ex eonsierati ite illis accedente. Atque ii a prctio distrahi non prohibentur, dummodo aestimetur in eis sola materia cum forma artificiali, nulla habita ratione benedictionis aut consecrationis. His accedit ιι spatronatus , quia antecedit nominationem seu praetentationem ad B inficia. Hoc ius per se vendi non potest, sed tamen transfertur in alium per venditionem bonorum temporalium , quibus juspatronatus an-nc xum est , cap. Cum fecntum , Scap. De iure, subiit. de iurepatron .Conseqtie

ter autem spiritualibus annexa sunt Beneficia , utpote quae sequuntur divina OlScia , pro quibus celebrandis instituta sunt Beneficia. Atque ista non pol sunt linesmonia vendi , cap. Si quis obIecerit, i. quaest. 3. III. Triplex quoque limonia distinguitur. Prima mentalis, quae non procedi ad externum opus , vel pro edit quidem , sed sine pacto exterius expci lib. Secunda conventionalis, in qua intervenit quidem pactum extet ius ex pretium , non tamen quidquam datum suit, nili forte ab una Partium, ut si emptor recepit qi idem Be nescium , sed pretium conventum non exsolvit; aut si viceversa pretium quid craexsolvit, sed Beneficium non recepit. Tertia realis, in qua haec tria coMurrunt acta , scilicet pactio simoniaca , solutio pretii, de receptio rei faciae. IV. Pretium quoque simoniacum triplex est, ut docet cap. Salvator, si usquis, i. quaest. s. scilicet munus a lipgua , nempe solicitationes , dc in alterius gratiam preces. Munus ab obsequio , ut si Beneficium hac lege tradam alicui, ut mihi mei iave Philosophiam piaelegat, aut mea negotia gerat. Denique munus , manu per pecuniae , aut rei pecunia aestimabilis largitionem, cap. Sunt nonnulli, T. q. r. V. Itaque simonia committitur etiam in ipso pacto reparandi Ecclesiatri , aut ρ No comium , vel Xenodochium , aut redimendi captivum , aut erogandi eleem synas, cap. Non est putisda, I. q. I.&cap. Ex multis, I.q. 3. Licet enim haec sine pietatis opera ,habent tamen materiam temporalem pretio aestimabilem ι & si fiatu ex pacto consequendi rem faciam , in simoniam degenerant. V I. Sane sola largitio , vel sola spes ipsius largitionis qoae non fuerit in pactum dediicta , nullam parere Videtur simoniam , licer ex motivo gratitudinis res sacra tradatur, aut ex gratitudine ob traditam rem sacram moveatur quis ad largitionem muneris a manu, dum nulla , sive tacita , live ex prosla convcntio intexue. nerit, c. Tua nor, de simon. & ibi Glolla in verb. Pure consentiant.

V IL Simoniam ille committit, qui pecunia teu pretio sibi devincit familiarem --Episcopi hac pactione , ut pro te , aut sibi coniuncto Benes tum ab Episcopo pelicet neque Episcopus qui consere, neque Clericus cui consertur Beneficium, hujus illieitae pactionis aut traditionis uiliam prorius notitiam habeant. Ille vero

qui quantumvis bona si e rς cepit, lyatim atque pactionis simoniacae pro se id Σ,, ignorante saetae notitiam habuerit , non potest dc inceps id Bencscium possidere , sed ipsum tamen dcbet resignare in manus Papae , vel Legati , vel Ordinarii r qui

tamen poterunt eidem de novo libet e conserre : purgata. enim per resignationem alieni simonia , novum ei liis acquiretur per novam ejusdem Beneficii collatio D cm. Sed si ordinarius eidcm de novo conserat, clim non habeat jus dispensandia it rebabilitandi, inale habet Summus Pontifex, nece ite erit tria haec similconcutiarere. Primo ut hic resignans dum providebatur de illo Deirificio,prorsus ignoraverit illam limoniae im conventionem. Secundb ut postquam illam reici verit, fine mora se quampi imum commode potuerit B neficium resignaverit; alioqui enim elset in

L eulpa , quae distensatiotic supremae Sed is indigeret, ad quam nihil posset indinarius

428쪽

U Praxis. Lib. v. 39'

eius. Tettib denique , ut illud sit simplex, di non curatum Beneficium , ad quod in solus Papa potest in isto casu dispentate. Haec decernuntur in cap. Qinci mque , dccap. PrasemIum, I. quaesi. s. & cap. De Regularibu , & cap. Ex insimatione, de cap. Sicut , de simon. Tres vcso illa: conditiones , in quarum concultu potest Episcopas resignanti de novo conferre , comprehensu nuir in cap. Si alicuius , petiuit. de clection. Si quaeras de selictibiis Beneficii quod Clericus ille possedit per aliorum, quam ignoravit, si inoniam ὶ Respondet S. Tliomas 2. 2. quaeli. io o. artic.6. ad 3. teneri solum restituete sic eius extantes , sed non consumptos , ob bonam fidem. It aque distinetio ultum ex consumptis suetit factus ditior aut non, minime lite

requiritur.

VIII. Simonia nulla inest ubi fit cessio aut largitio alicujus rei ad injustam

redimendam vexationem , nimirum ex parie redimcntis , cap. Dilectus 18. de s mon. Obstare sortalIe vidcbitur cap. M itthaeus, eod. tit. ubi statuitur eum qui su

rit de voluntate majoris partis Capituli electus , si pecuniae largitione paucorum de Capitulo contradictio item redemerit, et se hoc iplo simoniacum & obligatione astrictum reauinciandi Beneficio cum tamen iniusta videatur illa paucorum contradictio , quandoquidem in omni capitulari deliberatione ex maioris partis cousensu jus ti ib iatur, cap. Ckm in cunctis , de his quae fiunt a majori pari e Capit. Respondet Glolla in d. cap. Ckm in ea u, verb. Paucii, supponendum hie elle quod illa paucorum oppositio haberet justam contradicendi causam, tib quam electio ipsa iure invalida foret. Aliter velo respondent Innocentius ibid. Navalia Manual. cap. 24. num. io a. Rebussus, Bonacina de alii communiter, non licere vexationem pretio redimere antequam ius acquisitum suerit per confirmationem electionis, quamvis ipsa vexatio illiusta esset sed licere redimere post coi Siniationem aut Beneficii collationem dummodo sit injusta vexatio. Ubi enim oppostio ii ista delegitima esse , non pollet etiam post collationem pr io redimi. Distinguendii miraque inter habentem sus ad rem , & habentem sus in re : huic enim , sed non illi permittitur redimere pecunia vexationem iniquam. Quam decisivam disti iacti nem juris ad rem , de juris in te circa licitam aut illicitam redemptionem vexati nis , dudum ante praecitatos Authores tradiderat insignis Doctor Sanctus Raimundus in summa , lib. I. tit. i. de limonia, g. 2 O. IX. Circa pretium simoniae constitutivum invexere hujus nostrae saeculorum feeis haud pauci Scriptores novam de aluiquis omnibus invisum opinionem : Licitum esse pactum confercndi rem spiritualem ac Ecclesiastica Beneficia pro pecunia,

ali ve quavis re pecunia aestimabili , dummodo pecunΙa illa non intendatur si bratione pretii , sed sub consideratione motivi quo quis excitetur ad Beneficium ut aliud quid spirituale alteii attribuendum vel P Q curandum. Ad ob ectionem verb sumptam ex absolui a Canonum contra huius in i prohibitione, respondete solent , illiam absolutam sub poena simonia prohibitionem non ei se Iuris Divini, sed tantum Ecelesiastici ; θει similiter simoniam illam non Iure Divino , sed ,

Canonibus in Actam , atque ita polle per contrariam consuetudinem facile a leti , solo excepto casu quo quis ex animi imperitia sibi propolavi rationem pre iii , quod est divina lege prohibitum , cum tamen pari facilitate propone te sibi possit rationem motivi, quae divino praecepto non advertatur , & possit hae artesne animi noxa nummorum copiam corrogare : praesertim si Beneficium praeuidear sibi iste deinceps inutile , eo quod nepotibus careat in quo illud tranLE e e mittere

429쪽

mictere ἀ possit, nimirum nullos habens nisi conjugatos, aut per aetatem aliave impedimenta inhabiles.. X. opinio ista consormis est admodum hule alteri, qnam ex eadem officina prosectam damnavit, & sub anathematis poena supremae Sedi praeterquam in articulo mortis reservati, tueri, ant in praxim reduci prohibuit Alexander Papa VII. in Bulla incipiente, S ctissimis Dominin nostr afvit is, anni r 661. Non est contra

fusistam Beneficia Ecclesiastica non conferre gratis , quia Cellator ista conferens pecunia interveniente, non exigit istam pro cellarione Beneficii,sed veluti pro emolumento temporali quod tibi conferre non tenebatur. Ipsa certe intentio quam aliquis ad excusando excusationes in peccatis sibi effingit, non immutat actionis naturam , quam ii bere & cum cognitione operatur. Sie ille qui scietis de prudens contractuin exercet usurarium , & tamen sibi in animo effingit intentionem nullatenus foeneran

di, sed tantummodo paciscendi aliquid lucri supra mutuatam sortem , non ut quid usurarium , sed tanquam motivum aut justum emolumentum gratificationi, quaἀ se illi astringit cui mutuum dare non tenebatur ; illa, inquam, fictilia intemtio destrueretur per intrinsecam ipsius , qucm operatur , actus malitiam. Et is qui praedium iub pacto & obligatione ducentorum aureorum in alium transferret, quamvis illam summam vellet computari non ut pretium , sed ut motivum sine quo procul dubio non intenderet se suo praedio abdicare , atque ideo asseveraret se praedium nullatenus vendere illa quidem fictilia intentio destrueretur per contrarium verae venditionis actum eum pretii conventione. Idem illis usu venit qui cum ad magos sponte recurrant, eorumque praestigiis & sortilegiis utantur , & his

actibus ad daemones recurrant , eosque invocent ; protestantur tamen se nullum cum daemonibus velle consortium , eisque verbo renunciant; cum tamerr rei placum illis commercium exerceant , & e: s famulentur.

X I. Circa celebrem illam quaestionem , urium sit mentalis simonia ubi sine ullo pacto aliqua exhibentur tibGqilia Praelatis ab lusis Beneficiis eo fine ut quis

Beneficium hac via consequatur 3 Et an Praelatus Benc ficium Ecclesiasticum horum obsequiorum intuitu conferens simoniae culpam incurrat Item utrum Cainnonicus assistens officiis Chori proe distributionibus luctandis smonia delinquat

Non est lue respondendnm per distinctioilem pretii aut motivi , qua panderetur infamis via omni biis Beneficiorum aliarumque sacrarum rerum nundinationibus. Et praeterea secta illa & chimaerica intentio naturam actus contrarii non potest immutare, ut dictum est. Melius igitur tespondet Glossa in cap. uni c. de Cieri c. non resid. iii 6. Ostiensis, Joannes Andreas , Angelus , Ioannes Major, Navarra, Cinvarruvias , Suare E pex distinctionem primariae & secundariae intentionis. Eum scilicet qui primaria intentione Praelati amicitiam cupit demereri , secundaria verἄ

intentione, mediante illa amicitia proponit Benelicium adipisci ; Praelatum qu que qui talia obsequia per gratitudinem antidoralem remuneratur collatione Plae besita , non ut debito iustitiae , sed mora fratitudinis , nulla interveniente pactione ; hos, inquam,omnes esse immunes , limoniae la . Sed si versetur intentio immediate , primario & per se ad acquisitionem Beneficii, aut si Praelatus imtendat primario ista sibi obsequia deserri pro lucrando Beneficio , aut si studetix avari ae ad parcendum impensis, quibus ista sibi essent conducenda obsequia, lutastituit pro locationis pretio quasi ex debito lustitiae attributionem Praebendarum, tunc foedum limoniae crimen exerceri. Similitet si Canonicus dum Choro interest

430쪽

vel solummodb , vel saltem primat id lucrum intendat distributionum , reum fieti siluoniae : sed ii primatio Divinum ossicium aut Dei collum animo proponat , sectu dario autem distributioncs etiam tanquam ex obligatione justitiae sibi debitas , nullatenus simonia implicari. Minime porid necessie est si irem illum esse de se solo essicacem ; saepe mi mero enim fit , ut primarius finis alio fine se eundatio roboretur ad operationis essicaciam , ut in eo contingit qui in bellum proficiscitur primarid propter Principis sui aut Reipublicae ibidium ; qui tamen militiae nomen non dedit et , nisi accessiiset secundario intentio , & fres vel gloriae apud

homines, vel stipendii , vel honorariorrum munerum acquirendorum. Aut ut utar

similitudine desulueta ex Sancto Bonaventura , aliquis sibi sponsam assumit primarib non quia nati in habet, sed propter nisi si tem aut bonos ejus mores , aut etiam propter dotem ; quam tamen nullo mosi duceret si nasum non haberet. Iusinnim munus ab obsequio excitatum primario aliquo fine honesto , remotaque omni ea*one , nullam paria simoniam. XLI. Recepta communiter Glossa in cap. Ex parte t.de cssic. deleg. eademque iterat a Glossa in cap. Cum pridem, verbia Illicita pactionis Ueciem , de pact.duplicem simoniam distinguit, icilicet prohibitam id ed , quia talis est, istaque est Iure Divino vetita ; & simoniam ideo habitam, quia prohibita est, scilicet i Canone ratque ista simoniae species introducta est non , Deo immediate , sed ab Eeclesia. Papa verb potest ab hac Ecclesiastica simonia dispensare , sed non ab illa prima,

quae ad Ius divinum de naturale pertinet. X III. Prosper Fagnanias has quae sequuntur , tres simoniae species, nullatenus a Deo constitutas, sed talum ab Erelasiastico Canone, recenset in cap. m pridem, de pact. Prima habetur in cap. Salvator, i. quaest. 3. quo vendi prohibentur ossiciam oeconomi Ecclesiae , aut Sacrillae , aut Protectoris. Horum enim ossiciorum venditio non est contra Ius divinum , quia neque personae istae , neque res sunt per se sacrae, nec eas Ecclesia facit esse sacras, sicut laeta facit per consecra tionem Altaria, Calices , Templa , Sacerdotes. Secundum Exemplum est in ςominmutationibus Beneficiorum, in quibus res spititualis cum alia aequE spirituali compensatur. Hac etiam pertinet quod ante Fagnanum docuerat Navarra Manual. cap. 23. num. oo. non esse simoniam ex Divina, sed ex Ecclesiastica tantum prohibitione , cum quis suo Beneficio in alterius favorem renunciat hac lege ut ille , vel alius aliquis renunciet alteri suo Beneficio in favorem alici jus alterius et hoe enim pactum versatur circa res utrimque spirituales, neque intervenit pecunia, aliudve pecunia aestimabile. Tertium prosert Fagitanus exemplum, quod tamen minus est certum qitim praecedentia, in resignatione Praebendae cum pacto solvendi pensionem : cui tamen obstare videtur quod pensio illa conventa consistit in pee

ni is,aut saltem sit pecunia aestimabilis.Verum responderi potest, eam pensionem non habere rationem pretii, sed solum alimentorum atque stipendii Ecclesiastici pro Cletico qui se majoribus stipendiis abdicavit ejusdem Beneficii, quique per hane pensionem ex Constitutione Pii V. adstringitur hujus pensionis stirendio ad aliquod Ecclesiastichim Ossicium. Ratio qua Fagnanus suadet hoc genus pensionis non vetari Iure Divino, ista est , quia Papa in his dispensat, qui tamen non potest , Iure Divino dispensare. Porro jus 6c petitio alimentorum quae sacro ministerio conjunguntur, Divino Iuri convenire , neque simoniam redolere docet Apostolus, i. Cor. 9. Qin militat suis stipendiis unquam plantat rimam, est

SEARCH

MENU NAVIGATION