장음표시 사용
371쪽
Iees iteratur sub titulo, Cod.de pactis, non est recepta qua parte admittit istam
Ecelesiastici seri renunciationem. Forum autem sortiri aliquis potest diversis r r. ratione originis : 1. domicilii: delicti: 4 contractus: s.rei litigiosae immobilis: s. Beneficii Ecclesiastici, cap. fin. de sero comper. Quin etiam ubi causae illae non suppeterent, potest quilibet Clericus iure communi sed non iure Gallicano;ob Concordatum speciale Bononiense, in Romana Curia conveniri. I I.Domicilium non intelligitur , nisi quatenus ita fixum est , ut animus sit ibi manendi, aut semper, aut majore anni parte. Itaque scholares etiam ubra decenis nium alicubi commorati studiorum causa , famuli quoque & milites praesidiarii, nunquam in locis in quibus sie versamur, domicilium contrahunt ad fundandam e iurisdictionem contentiosam , sed solam ad percipienda ibi Sacramenta Baptistiti Poenitentiae, Eucharistiae, B: Extremae - Unctionis. Neque sufficit ad domicilium voluntas habitandi sine actuali habitatione. Animus verb manensi rard praesumitur, nisi perspicue ex actibus appareat, qualis est emptio domus cum translatione mobilium , aut habitatio continuata decennio , neque causae transitoriae allietata, quales sunt scholara famulorum , praesidiariorum militum , argumento legis. 2.C.de Incolis T io. sufficere potest ad argumentum fixi domicilii publica habitatoris declaratio,quod intendae ibidem fixum habere domicilium. Hoc enim Ipsbstatim jus domicilii sine aliquo temporis praecedentis lapsu contrahit, ut docent Baldus lib. .consiliorum,cap. 313. Rota decis. Iso. δc 188. Barbosa de ossic.& potest.Episc p. 2 alleg. .num. 24. II l. Habitatio etiam annorum quadraginta cum animo recedendi tribuere lus domicilii non potest,iuxta Menochium de arbitr. easu 86.num. a arbosam d. alle
I V. Qui duos sortitus, pluresve Episcopos, ut originis , domicilii, Benescii,
Tonsuram vel ordinem ab uno horum accepit, non potest ad horum alterum sineis dimissoriis pro reliquis ordinibus recurrere, utpote priori iam astrictus,ut docent Archidiaconus in cap. rate captanta, de concess. Praeb. Molfesus in Q m. Theol.
rpisc.p. 1.alleg. .rium. t. aliique. Idemque statuendum de Episcopo , quem quis 1brtitus est titulo familiae per triennium continitatae , & sequuta ordinatione per eundem,benefici iove collatione ad ordinationis titulum , juxta Concit. Trident. sessi. 23. cap. s. ast hoc enim debet dimissorias pro reliquis Ordinibus accuere , etiam ad Episcopos originis & domicilii. De familia Episcopi hoc quoque tenendum , familiares quoscumque Episcopi gaudere privilegio sori competenti ipsi Episcopo , cap. fin.de officio Archid .his verbis Specialibus V s chisessivi Ohominum familia sua causs dumtaxa exceptir. Et ibi Panormitanus & aba cominu . niter Doctores : & l. r.& 1.C.de Epist.& Cler.& ibi Albericus & Baldus. Item R e-bussus in praxi, tit Forma dimissis iit.num. o. de Zerola 2.p. praxis Episc. tit. Epscopi, 6.1 .6e tit. Familiares 9. in fine : qui etiam addunt familiam generalirer gaudere privilegio domini. V. Cum sortiatur quoque aliquis sorum ratione delicti, si Clericus habens M. neficium in alta dioecesi iudicetur ab Episeopo loci in quo deliquit, di Beneficii privatione condemnetur , illa depositio exequenda erit ab eo solo Episcopo iii cujus dioeeesi stum est Beneficium .cap .P lassi, de foro compet. Alia requi-'rtae de soro Ecclesiastico secundum Galliae usum superias lib. i. cap. t 8. arr. 16.as. & I6.
372쪽
V I. Quod attinet ad litis contestationem , haec non fit per simplicem postulationem . aut actionem int entatam , sed per propolitam coram judice petitionem, o& sequutam defensionem,seu quamcumque responsionem eius qui citatus est reuso vel ejus procuratoris constituti, l. i. C. de litis contestat. & cap. i. eodem. Effectus contestationis litis hic est , ut per ipsam , quamvis non prosequutam . interrumpantur praescriptiones , l. Mo a litis, C. de rei vindicat. Ex edicto tamen Ludoviei XI V. anni 166 . litis contestatio perficitur etiam ablente altera Par e. Vide huius libri caput ultimum, artie. 6. V i I. Regula simul de titulus Decretallum est, Ut lite non contestata ad auditionem testium non procedatur,neque ad sententiam definitivam. Hinc tamen e cipitur casus in quo mors testium apparenter timetur, aut eo cum d ut urna absentia,ne probationis copia per fortuitos casus subtrahatur ; ideoque ad actoris petition senes, valetudinarii, in remota loca pro f. cturi, aut ubi simile periculum
Drmidatur , et i m lite non contestata examinandi sunt, sive etiam quum reus est absens , aut contumax . ut conveniri non possit. Hanc praecautionem Gallicant Pragmatici vocant Examen a futur.Sed si actor non convenerit reum intra annum,
ex quo cita fi & conveniri potuit, aut saltem horum admissionem tcstium non ei significaverit ae denunciaverit, illa testimonia erunt invalida,ne veniant in fraudem, & processu temporis exceptiones legitimae ad repellendos aut convincendos testes opponi non possint , cap. Quoniam frequenter, ut lite non contest. Quinetiam testes ad suturam rei memoriam non examinantur in causis beneficialious, neque In criminalibus pariter. imo verb mre novissimo in Gallia ex edicto Ludo vici XlV. tit. 3. prorsus reiiciuntur ejusmodi probationes. VIII. Denique conventio . seu citatio cst principium ordinis iudiciarii ; non onim legitime proceditur inaudita , vel non citata Parte , cap. Into quatuor , de majorit. & obed. &-Quoniam contra falsam , de probation. Citationem sequuntur dilationes & demtim peremptorium edictiim , tot. tit. de citationibus;
Actor sequi debet forum Rei, cap. Sῖ Clericus, & cap. Cum Iit,de soro comper. αι. Juras ordinem, C. de jurisii, omn. jud. Citato exhibendus est libellus , ut sciat qua de causa citetur , dc paratus compareat, cap fi n. de libelli oblat. Citatio fie- ρri non debet diebus feriatis, tot. tit. de seriis. Sed id non servatur in Gallia.Jure metiam communi actor Zc reus jurare compelluntur de vitanda calumnia , cap. Cum causam , cap. Calterum , Cap. Cian in e sa, de juram. calum. Sed neque hoc serva-ς ut in Gallia. Sententia lata non citata Parte , nulla prorsus dc inanis est, cap. E clas Sancta Maria de constitur. imb nec valet sententia,si praecedens edictit m peremptorium, Gallice forclusion,non venerit ad absentis notitiam aut saltem ad ejus
domicilium, l. i. g. Item eum ex d licto, D. quae sent. sine appellat. Si post ingeminara novae citationis edicta,quae vocant defaux ct reaDurnement , de tandem insequutum edictum ac termixtum peremptorium actor stiam probet intentionem,reus contumax condemnatur : sed si actor necdum sufficientcr probaverit, datur ei
terminus ad probandum : quod si non praestet, causa cadit, vulgo ii s debout bdosa demande. Si verbipse actor die condicta non sistat in iudicio ad prosiquei
dam , se intentatam litem,reus ab instantia retaxatiar, Gallice ii obtient conoe. Ad huc tamen liberum est actori causam instaurare novo supplici oblato lib. Ilo,rcuminque secunddin jus vocare, solutis ante omnia prioris instantiae omnibus experim sis,l. Et post edictum s.f. r. D.de Iudiciis. Similiter reus qui absens & contumax da-mitatus fuit, duplici remedio juvari potest, vel appcllationis ad superiorem ju- .X x dicem.
373쪽
dicem,vel recursus ad ipsum judicem qui sentemiam tulit adversus eum eondem nationis , atque refusiis contumaciae suae expensis potest suas proponere excepi Iones quibus sententiam retractari velit.
t X. Ante omnia restituendus est in pristinam possessionem qui se spoliatum queritur & probat a causa enim posscssionis prius tractanda est , & restitutio facienda, quam tractetur de jure proprietatis, adeo ut praedo spoliatus sit in primis restituendus ibi unde vi, vel clam,vel precario deiectus est, cap. In literis, de ae- istit. spoliat. eerdiri de interdictis & catilis possetariis require quae plenius libro i. itractavi circa possessiorium & petitorium litigiosorum Beneficiorum. X. Actor Gaio debet probare intentionem, alioqui ab actione repellitur, cap. lut circa , de elect. in s. Nullumque reo incumbit probandi onus , cap. Quoniam, de probation. & l. Res alἰenas, C. de rei v ndicat, nisi quum ipse actorem recon-Ven t,aut aci γris probatam intentionem sua exceptione necesse habet elidere , c. de exception. in 6. Alioqui enim actore non probante reus absolvitur , cap. A e dentibus , de privileg. Imo Glossa in Clement. M.de verb.lign. g. vlt.in verb. ar. fatuum esse quod reus probet defensones suas, nisi prius intentio acto-e xi lit fundata Et sit aequalis probatio ex parte actoris & rei,& par testium non sun pectorum numerus,absolvendus est reus & posseGr,cap Ex literis, de probation. autem, de jurepatron de cap. Si a Sede. de praebend.in 6.Et cum stante P/xtium jura obscura , reo potius favendum est quam actori,cap. Cum sint,de re-Sul juo in o.& favorabiliores Mi potius quis Actores habentur , l. Favorabilio- ω , D de regul. jur.
rio sine mandato , nisi sit conjuncta per na , t. Sed ha persona, in princ. D. defrocur.& crap. Non sii. in fin. de resaeipi. Potest verδ aliquis agere 'o consortius litis sine mandato, ut ait Goss. in eap. C- M. Ferrariensis, de constitution. N plerique Doctores, quos allegat de sequitur Fagnanus in d .cap.C.m M.Ferrariensis, num. 6. asserens hane esse communem doctrinam. Consers tamen caucrede t de rati habitione, ex d. l. Sed ba persena ,&d. cap. Nonnulli ,& l. r. Cod. de conserr. ejus -lit. quae hoc etiam requirit, ut lis cum omnibus fuerit prius con-
ςiὶδ .. Jura porrδ loquentia de conjuncta persona , intelligenda sunt de consortibus eiusdem litis, de sanguine conpinctis, non de amicis ι quia distat vi amicitia Potest , sed non jura smiguinis , l. yus agnationis, D. de pactis.Praerere, cum hae l.
ne mandato procurationes a regula communi exorbitent, non Et trahendae a amicos , quos jura pratili non exprimunt. Ita Fagnanus loco cit. cum plerisque quos proreti Doctoribus
dinariis a talet dum visitant, & 1 Delegatis quoque , si in mandatis habent ut de plano& sine strepitu judicii procedant, tunc non est opus libellum ab actore proferri , neque litem contestari. Idemque servatur quoties actio contra certam per insonam non intentatur. Et tales processus fieri potant extra Auditorium , & feriarum tempore, verbi gr. autumnalium I non comprehensis tamen Dominicis aut
se festis diebus. Clem. Suo contineis, de verbor. signis. X I l I. In foro Ecclesiae si Praelatus sit suspictus , ejus quoque Vicarius ae fila talis abstinere debet. Panormitanus in cap. Ex insinuatione . de ossic. jud. de leg. Partesque debet compellere ut inter se conveniant de arbitris causas sucpicionis inquirant de examinent ; & si albitri convenire non possint, tertium letig nt.
374쪽
eligant. si causa suspicionis legitima non probetur,iudex recusatus sua potest uti jurisdictioile , cap. Secund. requiris , 6. Terti. postulas,de appellation. dc c. Suspiacioris eaAsia de ome.& potest jud. doleDSi vero causa suspicionis probata si, idem judex de Partium consensu , si sit ordinarios, personam idoneam delegare debet
ad hoe iudicium,cap.SI quis contra Clericum,de foro compet. aut causam ad Superiorem dirigere,cap. clan Ibeciali, de appellat. At verb iudex delegatus non potest alii causam committere , ted si tu spectus judicatur, debet ad Superiorem aut dele. gantem transmittere causae iudicium. Glossi in d. cap. Cum Jeciali, verb. De recusa. O, D. Caeterlim si recusatio l roponatur in visitatione , poterit nihilominus Praelatus procedere ulterius, recusatione aut appellatione non obstante ; salvo tamen iure recusantis aut appellantis, ne res Ecclesiae pereant, aut divinus cultus retaris detur. Concit. Trid. si TI . cap. I.& sessi. 24.cap. Io. XIV. In causa suspicionis Iudicis ordinarii, ae In aliis omnibus eausis ubi necet se sit declinare ordinariam jurisdictionem potest ad Papam recurri, ut alium se Judicem suo rescripto committat. Ne vero Partes expensis aliisve incommodis ob- dii tantiam fatigentur,olim quidem vetabant Iura ne causae ullius judicium pet Apostolicum rescriptum committeretur ultra duas dietas a finibus dioecesis commensurandas, ex decreto innocent.ll l .in Concilio Gunerati,c Nonmuli,de rescrip . postea Bonifaci . VIII constituit ne ultra unam dietam 1 finibus dioecesis causae cognitio per rescriptum committatur,cap.Statutwn , 6. Cum veri δέ 6. Cum autem eod. tit. in 6.
In causa criminis suemadmodum procedatur.
R i M E M In iudicio tribus modis Intentatur,denunciando, accusa do,& excipiendo.Denunciatis non tenetur se inscribere etiam iure communi pro iuramento calumniae, ejusque stibeunda poma & r iandendis expensis,nis denuneiet per modum accusationis ad extagendam de reo poenam judicialem: non vero si hoc fine denunciet solummod ne promoveatur ad ordines, vel ad Beneficium, aut aliud hujusmodi. Porro inia crib e est obligare se ad talionem ac eandem poenam, si non probaverit,quam reus convictus incurreret, cap. VGITun , dc cap. Qui crimen , L. quaest. 8. Excipiendo quoque potest reus aeculatorem suum criminis paris aut gravioris accusatione summovere . quia criminosiis criminosum accusare non permittitur, cap. I. & cap. Nulli, de accusat. & cap. Si quἰs,εe cap. Mendum , x. quaest. T. Et qui trabe in habet prae oculis, et lucam ex oculo fratris sui eruere non permittitur. Luc. 6. IRquoque reus qui accusando excipit contra sui accusatorem vel testem, non tenetur inscribere, si nihil aliud quim justam sui desensionem atque intentatae comtra se accusationis repulsam intendat, de non poenam aliquam. At vero directas criminis accusator jure communi non admittitur vel auditur, nisi postquam instrupserit,eap.Super his, de accusation. II. In criminalibus causis actor& reus non admittuntur ad agendum vel res
375쪽
curator autem officialitatis vel per se solum,uel accusatori se adiungens ut eom
rvunis morum censor,& crimituim vindex litem intentaram urget ac prosequitur-Ideoque totus ei processus communicatur,ut perspectis probationibus suas adjungat requisitiones,quas vocant Conclusiones.
III. Pro levibus tamen delictis ae injuriis non Alet agi criminaliter per inqui, sitiones & testium deposition eb: sed edito Geplici libello Judex decernit cit
rionim , ad quam reo comparente , si culpam ratetur, Judex honorariam aliquam verborum reputationem,& assertionem de probitate & honestate conquerentis .& veniat de offenia postulationem decernit,sicque reparata offensione reus din ittitur, aut leviter pecunia ex Judicis sententia multatur, & prohibetur deinceps a similibus OF nus.Sed si reus factum inficietur , tunc civilis causa ob inficiationem vertitur in criminosam. Iudex ergo decernit Inquiri de contentis in libello querimoniali, testes advocari; aut nolentes per apparitorem adduci e tum proce ait ad inqui titionem criminalem,quam vocant Informationem; singulos testes iuramem
prilis adactos separatim audit. Testis namque injuratus nullam facit fidem , sive in civilibus , live in criminum causis, cap. Nuper . de testib. actis sive in totum , sue pro pariet quum scilicet de fuga rei timetur probationibus,auditisque
requisitionibus Procuratoris officialitatis, Iudex pro causae gravitate decernit aut incarcerationem , aut citationem in diem praestitutum accusati per seipsum , non vero per procuratorem responsuri.Constitutione Ludovici XIV. anni 167o. tit. 6.arti . .testes antequam deponant, producere jubentur significatam sibi ad testi. monium dicendum citationem, cuius etiam facienda mentio in sngulorum testium
depositionibus. Eiusdem Constitutionis tit. s. artic. i 6. & seqq prohibetur legi eoram reo criminis ullum testimoni iura , nisi postquam responderit interrogatus, num habeat adversus testem causas suspicionis r sed sollim audietur ad probationes falsi & impugnationis , si quas habeat alversus testimonium. I V Si reus citatus non comparet, ac vadimonium deserit, jubetur apprehendi & incarcerari. Si apprehendi nequit, agitur in contumacem , & post ilia , Vel, quatuor edicta in valvis fori affixa , sententia profertur qua contumax a perre declaratur. suisque exceptionibus declinatoriis,dilatoriis de peremptoriis submovetur simulque decernitur te situm repetitio: Recollenient des t Emolns. Haec sententia Gallice dicitur,.Sentence par defaut. in soro autem seculari tres fieri solent in triviis urbis proclamationes per praeconem, siagulae trium dierum , hoc est de triduo in triduum , Vulgo Giees ou Ajournemem a troia brios fours. Caeterum novissima lex Ludovici XIV. anni i6 o. triduanas illas absentis Rei per praeconem citation sabrogavit Itaque non paucR immutavit , quae hujusce libri capite ultimo se legi, quo recurrito.Quibus exactis proceditur contra contumacem absentem usiqne ad
iudicium definitivum. Testes ergo Iudex Ecclesiasticus denuo vocatos repetit , reis lectis eorum depositionibus seorsim,iplis praesentibus& interrogatis, num ad singula persistant, num aliquid addere aut retractare vel inr. Demum proceditur ad definitivam sententiam condemnationis in contumaceni. Hic tamen si post sente tiae promulgationem compareat, suamque velit purgare innocentiam, auditur ii tra quinquennium a die promulgatae sententiae, postquam resuderit omnes contumaciae expensas, iuxta edictum Molinense Caroli lxartic a 8. st quinquennium verb non aliter auditur . nisi prius deposuerit apud Actuarium mulctas integras pecuniarias suae condemnationis.
V.Si autem reus citationibus obtemperans se judicio sistat,illum Iudex interr
376쪽
stae de nomine sognomine & vite professione ; tum articulatim de omnibus in ii. bello continiis , atque in informationibus de circumstantiis temporum , locoru ri& telum. Ejus responsiones in scripta rediguntur. Post unum alterumve diem Iu diei denub repraesentatur, eiusque responta audienti releguntur , fitque ei liberum addere vel retractare qua ei videbuntur.Si de crimine atroci agitur & metuit ut su-ga . mittitur in custodiam ; si leve sit delictum, aut si probatio non suppetat, relaxatur aut simplici repromissione, aut si de iussore dato de sistendo in jalicio ad pu- blicationem sententiae deque judicato solvendo. Fide jussor porro liberatursi se
mel eum postea repraesentaverit.
v I. Sed si reus inli latur . Iudex intei loquendo lubri testes iterum advocari& repraesentari Galli vocant Accarration or confrontation des temotas,ou proce: extraordinilae. Idque fit diligentia& exp nlis accusatoris , aut si non sit accusitor urgens , Procuratoris ossicialitati . Testes itaque singuli seorsim audiuntur, lei h que depositione interrogantur an persistant, an addi vel detrahi quid velint : mox accusatus intra idem Auditorium ducita; interrogatur an testem praesentem n verit , an eius depositioni stare vel ir. inpare nolit, necesse est causas expliniae recusationis aut suspicionis suae. Si neget nosse testem , inquiritur summatim &de plano super qualitate testis , istaque mox inquisitio coram reo legitur.Si reus obiiciae contra testeni quod vocant dire fes objens S contredis is, id omne in scrip.
ta redigitur, & summati in de objectorum veritate inquii itur. VII. His omnibus peractis ad judicium proceditur, ad quod convocantur aliqui Canonum vel Theologiae Doctores: sit inter eos totius te stura processus, examinantur accusationum capita, ei accusati defensiones,lculum depositiones,aliaeque probationes, quae sigillatim recensentur, scii ptisque in tres distribuuntur cla1 ses, scilicet que sine bonae , quae nullae , quae in religione, hoc est dubiae & in
certae , quae cum aliis collatae possint fundare aliquam praesumptionem . sed non certam fidem. Si constet de delicto , reus condemnatur,sa minas absolvitur de re laxatur, aut decernitur amplior inquisitio ; quo casu reus relaxatur data eam
tione, aut certe simplici pollicitatione de sistendo in judicio quum ivisus sue iit. Si denique nihil amplius co npertum fiat de delicto post elapsa tempora dilationum
acculatori piaesinitarum ad novos producendum testes , dc finitive de iii diu relaxatur de dimittitur reus , finisque controversae imponitur, nisi nova formetur Rei adversiis acusatorem instantia pro laesi honoris reparotione. Reo absoluto declaratur nomen instigatoris qui reum detulit apud Procurato lem , sive Rcgium , si jeJorisdictionalem, sive Officialitatis, quique se testes &scripturas ad probationem criminis suppeditaturum spoponderat, ab hoc enim reus dimit sus habet jus repetendi expensas , & id quod interest. Papo lib. I , Placitorum,tit. I. V I II. poenas infligit Ecclesia tum spiti tuales , ut sunt excommunicario, cpensio , interdictum , depositio ac privatio praebendarum,depraedatior tum etiam corporales , ut carcer , sive perpetuus , sive rem soraneus , cap. Quamvis de ree.
his in 6. etiam in vinculis ferreis. Clemene I. 3. Propter quid , de haeret. Iejunia quoque in pane& aqua , cap. Norimus. in fin de verb. signis olim frequentio eeta poena stagellationis intra custodiam , non alia tameu manu quam Cletici vel Monach. , cap. Unive μή tis, de sen r.excommun Cum tamen Ecclefiastico judi et o laicus possit adhibeti ad capiendum & carcerandum Clericum , cap. 'ut foma eodem titu Moderatum debere Episcopum esse in hoc genere poenae ; admonet cap. Cum BeMMI, diu. I. circa Abbates, Sacerdotes & Diaconos, ob dignit.item
377쪽
Oidii iis , n si desii e I atrocitas aliud suadeat. Is est canon 6. Concilii Bracarensis ieitii Canon quoque 48. Concilii Agathensis clericos & mona hos contumaces vel betilbus subji it. Eiusdemque Concilii canon Ai. qui est in Decreto cap. sin. dist 3 s. hane poenam statuit in Clericum ebi letatis convictum Quod idem rancitui Concilii Venetici can. 13. Cujus etiam poenae meminere canon 6. Concilii Leinptinensis , his verbis. CIerici 2 monachi ct moniales frnicantes arcere, jejκniis in pane ct aqua , ct flagellati onibus pleriantur. Et Cassianus lib. . de instit coenobior. cap. I 6. recensitis gravibus aliquot monachorum delictis , addit : Hae vel plagis emendantur,vel expulsione purgantur.Meminit etiam B. Cyprianus in vita Caelatii ArelatensisIX. Quia verb Ecclesia sanguinem, hoc est hominis occisionem & mutilatio. nem abhorret,ideo non ei licet hanc ulli poenam inferre, sed morem servat in cauia is capitalibus accersito seculati Iudice , reum postquam piocessu Iudiciatio convictus suetit, solenni ritu digradandi . & elus potestati ac iurisdictioni tradendi, si niuique rotum judiciarium processum ad instiuendum secularem Iudicem,re una.
que convincendum Sed tenetur Praelatus simul intercedere pro reo , ut mitias lecitra sanguinis poenam plectatur , cap. Novimus , de vel b.signifie. Meminere pariter cap. cierisur. 3 quaest. 8c cap. bi quisfacerdotum, ι ι. .m falsariorum , de crim. falsi .dc cap. ia abolendam , de haerer.&Concilium Tti. dentinum seis. i . cap. tam degradationis . quam t. aditionis seculati Iudici-X. Quia etiam per Regiae Iurisdictionis Tribunalia non permittitur Ecclusiae
Gallicanae ullum habere territolium idcirco non permittitur Oidinariis condemnatio in exilium , neque relegatio aderiremes. Ita Cho pinus de sacra Polita tir. 3.num. i 1. Alibi ve id valet Ecclesiastica ad trit emes damnatio,icste Zeroia a. narre, verbo vir es , & aliis ibi citatis. Idemque verbo Ea con munisatro, 6. I9.ait dam- natos ad triremes Clericos moderate posse a trierarcha verberari, etsi non fuerint degradati; sed si verberentur ad excellum, incurri excommunicationem si fuerine tantam depositi r at si fuerint solenni ritu degradati .ei im amiserint omne pri xile. Mium clericale non incurri quidem censuram, sed graviter peccare immoderatum notabiliter percussis rem eorum. XI. Ultra poenas iam memoratas Ecclesia pariter decernit mulctas pecunialias
sive Parti laesae sue piis locis applicandas;non tamen Fisco Ecclesiastico nec pia, solii nee ossicialibus. Si secus fiat, admittunt appellatio tanquam ab abusu ad Curias Regias in Gilliae Regno. Hic sanὶ abusus damnatur per cap. Licet , de
poenis, & cap. Irrefragabili,s.fin.de ossie. Ordin Attamen ubi Praelatis competie jurisdictio temporalis ratione nudi, pcillant seculares ab ipsis constituti Iudices applicare Praelatis quemadmodum& aliis temporalibus Dominis solet fieri)i oe
XII. Quaeritne an possit Judex Ecclesiasticus reum crimen inficiantem tortui ae addicet e quemadmodum potest Iudex Laicus in criminibus eno imibus semiple.
ne probatis; semiplena porro probatio illa communiter censetur, qrae fit per uni- 'cum testem omni exceptione majorem , assirmantem rem sibi visu proprio compertam. videtur hoc improbari per cap.Si quaaiasque, II. quaest y S:d ibi sistino est de confessione quam metus iniustus extorsit, qualis non est consessio criminis semiplene probati juri dic E extorta. Hanc enim approbant Canones, cap. Bliquaest. i. Glossa in d.ca palliqui, ver b. Ut dum : Chopinus lib. r. de sacra Politia cap. 3. num. Io. Pastor de jurisdictione Ecclesiastico,tir. .nun . . Riccius in praxi a
378쪽
xi, lael 1 8s. Bengelis tract. de Bene fle. Eccl. de alii. Qi aeritur ulterius , an P Iatus uti posse niami laici ad torquendum clericum. Videtii robstare cap. Univeris jitatis .de sent. excolnm . quo astruitur excommunicatum esse Episcopum , vel Abbatem,qui eausa disciplinae fecerit sibi subditum clericii in aut monachum manu alicujus seelitaris verserari. Sea diversium est quod fit interiori correctione ab eo quod fit publico iudiciori nam caput. Ut eod. tit. permittit Judici Ecclesiastico ut faciat Clericum is laico apprehendi, de si sit opus , violenter detrudi in carcerem. His aJde rationem decentiae clericalis ; ossicium enim lictoris tortorisClericum dedecet, cum tamen non dedeceat achiva secundi, ira ordinem di lciplin ecastigatio, jubente Praelato. Igiciar Praelatum uti posse manu laici ad Clerici judi. cialem torturam , asserit Navarra in cap. Nullum, i8. quaest. 1.& consi. s.de foro compret. & consit. 19. de scia r. excomm . de addit hoc passim fieri in Gallia , S in ipsa Urbe Itomana. item Zerola in praxi, pari. 3.Verb. Ttatura,' I. asserit seipse in
in suo Episcopatu hoc juridice decrevisse in sii Iros sibi Cleri eos. X l l l . Ampliatur Ecclesiastica Jurisdictio circa delicta Regularium alioqui
exemptorum,si lis in figura iudic t teraninanda sit, ut in crimine Haeresis, in catins sed lichionis mulierum p r Consessionem, in causis publici scandali, aut si Regularis extra Regulam Jc septa Monasterii enormitev deliquerit , aut scandalose. . Hisce casibus Ordῖnarius notionem suam interponere debet, cap. De personae, I liqiiaest. i. Idque post tempora privilegiorum Regularibus indultorin confirmat A b. b1s in cap. Cum contἰπσat . num. 1 t. de inro competenti, dc Authores Gallicani quaest. os . Cappellae Tolosanae . Ch pinus lib. I. de sacra Polit. tit. 6. num. 28. Papo lib. i. Placitorum,tit de iurisdict.Ecclesiarti c. a . S tit. de jurii dict. tempor. artic. 36.Calacius in cap. '. de vita de holi est. Clerie. Bengeus de divis. benefic. ς. s. nu 13. I I .ipsumque Aurelianense Edictum Caroli IX. artic. it. His adde quae dixi
supr1,lib. r.de potestate Ordinariorum erga Regulares exemptos'. .
X V. Ex opposito limitatur in Gallia ordinarioriim jurisdich o in delictis Clelic Irum . quae dicuntur privilegiata , quorum cognitio reservatur Iudicibus Restiis ; ad differentiam communium delictorum, de quibus Clerici non alibi accusiri & judicari possitnr,nisi apud Ordinarios. Statuit Caroli IX. Edictum Molinens carr. ι'. ne per officiales Regios sit, pr textu privilegiati delicti cognoscatur si . naul de communi delicto Clerici , pro cuius cognitione iubet Clericum reum remitti ad Ecesesiae tribunal , postquam Judices Rcgii cognoverint de privilegiato e:usdem delicto. Deinde Hrtiricust Il. Melodunensis Constitutionis art. 1 a. sanxit ut instructio processus criminalis de privilegiato Clerici delictn fiat conjuii isti mper propri v.ri Juiicerm Ecclesiasticum de per Judices Regios, iuberque Conimi iri-riis per Curiam Regiam deputatis,ut ipsam iurisdictionis Ecclesiastica: Sedem a te an ,& Prael xtum conveniant pro communi procelsis de privilegiato crimine ii
tum communem Reipusticae violant, de quibus sigillatim tractat Beneflictas Ine. Ra utilius verb. Et uxorem , num 3 3.&-isita. Crimen laese Maj csta. tig in primo de secundo capite,hoc est, si Clericus attentaverit in personarii Regis aut Reginae , aut regiorum liberorum , aut in Rempublicam , aut in Logatos Regis.Infractio salvae gardiae a Rege concessae , qua etiam comprehenduntur OE-ciales Regii dum proprium exercent officium,eorumque exequutores & apparitores in sui muneris exercitio ; sub hac enita latione in tutelam Regis suscipiuntur. Item
379쪽
item vis publica , aut concitata seditio. His aliqui addunt assassinium , hoe est praemeditatum & per insidias patratum homicidium. Boerius quaest. isti. Faber in Iuo Cod. de lurisd. omn. Jud. defin 29. Item crimen salsae monetae Benedictus lo
X V I. Q iam vis inquisitio & interrogatio Rei conjunctim faciendae sint a Judice Eec viastico & Laico, si constet de privile aiato & de communi delicto,sint. que delicta illa separabilia uterque tamen lud ex judii at se aratim. Eccles .isticus de communi, Laicus de privilegialo,ut cum Pa pone lib. I Placitorum,tit. L. n. q. Be Chopino lib. a. de sacra Politia, cap . nurn 11. sci ibit Ρ.istor de Iurisd .Fccle tit. i .num I . Pitys tamen agitur de ὸ elicto privilegiatio apud Iudicem Laicum quam de communi apud Ecclesiasticum, ut insertur cx dicto arti c. 39. Molinensis Edicti. Atque Ecclesiasticus Iud x non porcst reum a carcere relaxare . nisi pilus poenam pecuniariam exsolverit constitutam a ludice Laico pro crimine pii vilegiato. Alioqui pro reo tenebitur Iudex Ecclesiasticus exsolvere mulctim . Si vel bcrimen privilegia tum non sit separabile , communi,ut homicidium factum in se ditione,orivilegium casus attrahit ad Judicem Laicum utrumque delictum. XVII. Casus autem . in quibus crimen privilegia tum separabile a communi
occurrunt valli , ut in Clelico calumniatore aut falsum deponente, aut salsum instrumentum scienter producente coram Iudice Laico. Injuria namque in judicio
Iudici Lateo facta potest ab hoc puniri a falsi velo climen judicari & puniit seorissim a Iudice Ecclesiastico. Similiter si Clelicus simul incendii & gest itionis ar-
motum lege Pi incipis prohibitorum accusetur, Iud cx Laicus cognoscet de gcstatione armo ium . qui iasus est privilegiatus: at Ecclesiasticus de incendio , qui c. r. sus est communis Bencdictus num .4, 8. Clericusetiam adulteratus cum uxo te i l.
I ius qui salvam gardiam Regis pro se suaque similia obtinuerat, judicabitur in Tribunali Laico de infractione salvae garὸiae: in Eceli scstico aut ι m de adulterio quod est delictum commune. apo liti . tir. 3. num. 4. XVIlI. Sunt & alia delicta mixti soli , in quibus csse soler praeventic ni locus inter Iudicem ecclesiasticum & Laicum c u ulmi di elle vc lunt usuram,adulterium con, ubi natum , sortilegium Iulius Clarus in praxi criminali, quaest 37.& Faber in Cod. de crimine sacrilegii. Veliam in Gallia nec Judex Ecc e fassicus di his
criminibus contra Laicos cognoscit , nec ludex Laicus contra Clelicosuet iron et Pastor loco cit. num. I9. X lx. Constitutiones Ecclesiae vetant exerceri judicia nocte , ac in tenebris,c. de ossi c. juL dcleg. Tametsi Athenis Am opagitat non intei diu, scd noctu iudicare consuevissent,roferente Luciano in S ctis,ne i ersonas litigantes,sed, ea sola quae d cebantur considerarent. Sanε transactio nocte facta tenet , l. norem. C. de transiet. Et testamen tum nocte f chum valet , t testiam , s Posse D. de testam .Consuetum est in Gallia criminales causas non nisi ante prandium j i- dieati, ne vapores inde exurgentes Iudicum mentes obnubilent. a vetui quidem
in eap. Honestum . 22. quaest 1 nequis in ludicio ad juramentum admittatur .nisi jejunus.Et in c. i. de ristib- & attestat. ne quis nisi ieiunus i. sti inonium dicat : se dolossae utrobique dicunt , hoc de honestate dici, non de necessitate.
380쪽
De iuridica Inquisitione , N Testibus , σ
. I e u et in criminalibus causis triplex est procedendi modiis: r. per inquisitionem: χ.per accusatione in.: per deluinciationem ; ita etiam triplex est inquirendi modus. Primo generati rix, qua ratione solent Inquirere Praelati de vitiis communibus subditi populi aut commu- initatis, ut eorum remediis prospiciant, Secundo speciatim , dum inquiritur in aliquam certam persona in , ut utriam Caius hominem occiderit. Tertio mixti m , ut si inquiritur in commune quisnam hominem certum occiderit,cujus renerium est
saucium cadaver ibi enim deliistum est particulare , sed inquisitio de aut hole delicti est generalis r & vlce versa si inquiratur in speciali de delinquente, & in genere de delictis,ut utrum Caius sit flagitiosus , an aliqua scelera commiserit , aut committere solitus strII. Non est licitum contra certam personam de crimine inquirere . sive spectatim,sive mixtim, nisi praecesserit infamia, vel gravia indicia vel semiplena prooatio,
cap.,& cap. Qualι ter 24. de probation. Quem ramen ordinem non
usquequaque sequi tenentur Regularium Praefecti, d. cap. Qualiter , in fine. Est verb infamia vox frequens probarum ae honestarum personarum. Legitimae famae judicium esse relinquendum prudentis de probi Praelati arbitrio, docent Meia nocti ius. Ugolinus, Molina, & alii. Quod enim scribit solus , requiri vocem decem honestorum hominum , id parum est la ampli sit ma civitate , & nimis multum in exiguo pago. Indicia urgentia sunt fuga suspectae personae statim post
perpetratum,vel detectum scelus t gravis praecedens inimicitia cum aliis coniecturis conjuncta,ut sunt minae , &c. inventici rei furtivae penes aliquem. Semiplena in probatio est unius iurati,nec ullatenus suspecti testis assseveratio quod ipse viderit, in aut ab ipso reo audiverit. Praedictorum ratio generalis est, quia alioqui temere diffamaretur homo, de in grave discrimen abique sussicienti causa conjiceretur. Istae vero non adeo exam requiruntur praecautiones ad eam mixtam inquisiti nem , in qua constat de particulari crimine ; sed in communi ejus author inquiritur,su: enim nemini fit injuria. Ostiensis verb tit. de inquisition. g. Quomodo no- cedatur, m. .dc Zemia p. 1.tii. Inquisitio caute procedendum admonent circa in. famiam quoaepe a malevolis & ealumniatoribus aut levibus oritur. III. Ad accusationem olim pertinebat inscriptio , quam docet Glossa in cap. Super his,de accusat. esse obligationem coram Iudice , qui se accusator subiicit ei isdem poenae. si non probet,quam subire cogeretur convictus reus , juxta cap. Quis qui ,εc cap. i crimen, a. quaest. 8.Nam ex Lamasi Papae decreto calumniator in accusatione deficiens poenae talionis reus fit,cap. tum sator. 2.quaest. 3 sciendum vero, sive accusatorem, sive testem qui calumnioὰ alium in grave discrimen vel
damnum adduxerit,teneri quoque in conscientia ad ipsam liberandum subire per