장음표시 사용
461쪽
non potest quod Beneficium recipiat in eonfidelitiam , supponendo ejus mentem
ab ea si tetulone elle alienissimam , licet alter ei det in confidentiam. Nec malitiam coiis se iii ix' cx parte sua habet qui sic recipit, citria nec verbo , Nec intentione , ncc ipso LAO annuat voluntati dimittentis ; sed possit insit per apud Dcon promereri ex pio assctu impediendi eiLchiim eonfidentiae, quam Ostcrens cum alio tibi consentiente completurus erat ; modo, ut dixi , neque allensui ', Neq' eo externam talis asse iasius fgnificationem iste ieeipiens praebeat. Si verb piaebuerir, quamvis sic incipiens non intendat opere id exequi quod pollicitus suit , hoc ipsis
peccavit mortaliter , suoque expresso actu se complicem effecit nefariae coii dentiae. Atque in hoe solo Bonacti ae assentior docenti sic recipientem incidere in omnes hujus Constitutionis poenas , tum in tractatu de simonia, disput. I.quaest.7. . num. 4. tum intractatu de censuris in particulari, disput. 2. quaest. . punc
X V. Si objiciat quis, Ecclesiam de internis non judicare, & eonsensum intri
sece malum non iubiacere poenis canonis , argumento cap. Sicut Amoma , de . mon. Respondendum cum SuareΣ & aliis, non puniri praecise actiun internum, sed effcctum exteririim 1 pravitate actus interni procedentem. Qiuamvis autem dimittens confidentialiter Bem. ficium non miniis peccet quam recipiens , non ramen pares cum recipiente poenas sustinet, quia tota geminae hujus Constitutionis sevcritas solos quos exprimit , recipientes perstringit , hac forsan ratione , quia hinmines procliviores sunt ad recipiendum quam ad dandum.. X V i. Eisdem pariter subiicit tir roenis huiusc. gc minae Constitutionis confidem iam a pensicinis Ecclesiallicae receptio , quibus & Beneficii , ut patet ex Bullae
Pii IV. vcibis : Omnes cir eriti Brescia , vel penso res hoc intercedente visio receperunt , vel quidquia tale a iserim in s..tiirum. XVll. Dunique hic obierva tres limoniacae privi latis casus inducentes priva- i nem omniumqx ae quis possidet Beneficiorum , te inhabilitatem ad futura recipienda. Primus occuriit in hae materia confidentiali.Secundus in simoniaca Summi Pontificis electione , ut statuit Concilium Lateranense sub Iulio II. scit. s. Tertius in siricania, per quam Examinatores futurorum Parochorum ab quid accipiunt. sv c alii ea , iive post examen , ut sanxit Concilium Ti idei uinum scit. 14.cap. iis .dere rin. Docciat vero Navarra coniit .s i. de limonia, Lellais lib. 2. cap., s. dub. 26-ni m. I 48. Laiman Lb. . trach. io. cap. 8.num. 3 & . in his omnibus non videri usit rccertum , ut non icneatur quis sua Ben cficia dimittere ante Iudicis sentcn- Iiam. De allic Reirificiis antea canonice acqiii litis , aut de iis quae postquam abis lutus aliquis a censura fuerit, sitie simoniaca , vel confidentiali culpa acquireremtii crit , alii viderint. At vero de simoniace acquisitis , vel confidentiali culpa adeptis et it crinque de illis quae proveniunt quomodocumque , nondum ablato per ablolutionem censurae impedimento , niti latenus admittenda est tanta laxitas, quam qui intro iiix rit , non videt, qua ratione , gravi & toti Ecclesiae perii tota culpa excusari ',ibi. Ti na quia Canones innumeti ab exordiis Ecclesiae ad haec nostra empora coi ilamissime ita lanxerunt. Tum quia casuum atrocit is ,& hominum
propcli hisma cupid. ras, quae innumcra in Salactuarium Dei scandala invehit, his se itis di quasi te paguli, ite cesse est tit coerceatur. Tum quia non adeo collapia est Ecclcsiastica dilciplina , quin videamus ubicule sere ista S piis de perais animarum directoribus ex crui O , & ut ad aeternam salutem Decellarius celat tentibus praetcribb, οῦ ipsosque punita lues, quos vetus & sincetus timor Dei urget, his bona fide
462쪽
prae criptis remediis eanonicis obtemperare. Itaque praetexi non potest uisiversalis ita oppoliti m consuetudo : re ubi toni cx Dialiter o m Ecclei a Christi tira ellit, ut talis exilieret, & praevaleret coiisuetudo . onini ope colla rati duili in b s foret. iii l alicti illinis, & in rc bus Diui ino, nil absoluiὸ necessariis Ecclusae ic gulis, quaru ia defectu Eceselia Clitii ii in secluticam latroiiuin evadem , prii lilia ivlii tutae-
De faetenda restitutione rei simoniace acceptae.
spiritualem non tradidit. tenetur vel pauperibus , id eliini nulloi quo accepit. Hic enim habet jus si nisi sub conditi 1ile noli adina pleta, di ob causam minime sequviam , neque pretio exeqxiendam. C liet anus in Sum.
verb. Simonia , Navarra in Malitiai. cap. 23. mam. O . Bonacitia citans pro hoc Doctorum eatervam , Ir.ach. de si mollia, dii put. a. quaest.7. Pu .eh. . diis i. n. I.& L. π II. Pretium simul & limoi iace coiitra virtutem religionis, & iiij ciste contra vise '
tutem , istitiae acceptum , restitue iiduin est illi qui inculpabiliret, neque L ie deis dit, et latuit res spiritualis fucrit uid ni collata , quandoquidem res illa spiritualis eidem ex justitia gratis dιbcbatur. Huiusmodi est pretium datum ad redimendam vexati cutem iiij ustam in causa spirituali, quale e st Beneficium. Item datum Parocho ad Sacramentum administrandum. Haec aliaque similia sublunt obligationi Iuris Divini naturalis , ut fiat restitutio Parti quae pretium contribuit. III. I ire autem Ecclesiallico nulla uxtat lex obligans ad restituendum pretium
simoii iace acceptum, nisi per modum poeiaae , non verb in vim luris naturalis , ut docciat S. i./E, Lessius, Bonacina. Et illiusmodi poenali rcstitutioni censetit Eccle. sim a istringere tribus casibus eos qui pretium lia oniacum acceperuiit. Pilinus est i b. preiicim acceptum nil pro collatione Bencsicii, alioue actu ad hilne finem Oidm.uo , ut suiu electio , praetenratio, confirmatio, dec. Idque statuitur per cap.
De hoc, de limo n. Atque iste casus obligationem inducit in iure rcstituendi totum timoniacum pretium ipsimet Ecclesiae , cui haec injuria facta fuit , etiam ante omiassii eiti Iudicis sententiam, quatenus haec ibidem ratio redditur : Quia Moeptum illud fie gravi Dr/uis sua perutila retinere non rigunt. Cum tamen contici id quod non est rcstit aclidum ante Iudicis sententiam , posse interea sine ullo salutis periculo retii eri. Porio illud caput versatur circa pietium simoniacum ab eo pei solutum quia buldam Hectoribus & seculi Plinei pibus , qui hoc modo emerat sui ipsius ad altiqnem Episcopatum cicctionem , & qui hoc modo non tantum elcctionem sui obtia Duerat, velum etiam confirmata elcctione fuerat dc mum ordinatus Episcopus , ut
inde patet, quia ibi Papa illum non aliter quam nomine Episcopi designat. Unde
generaliter concludunt Doctores, acceptum pretium ab illo lituom acu contributum, qui dum im Laus voti maligni compos rem spiritualea . quam captabat, imp
tiavit, non esse ei restituendum, sed ieii Ecclesiae, cui facti fuit tam insignis injuria.
I ii 1 Nisi Di siligod by Gorale
463쪽
Nili fortὶ obtrieatur compositio a sacra Poeni temtaria dum crimen est occultum aut ab Apostolica Dataria , si se publicum di aut nisi consuetudine alicubi receptum
sit ut restituatur pauperibus.
I V. Secundus calus habetur in eap. Veniens, de sim . circa pretium simoniacSacceptum in Religionis ingressit. Ibi enim statuitur compellendum esse Monasterium quod in Religionem interveniente pecunia admiserat, ut eandem pecuniam
restituat illi qui admisi is est qui utique bona fide exactam a se jure consuetudiis nis , quam nesciebat esse illicitam, largitus sueratὶ ipsique Religioso iniungatur, ut aliud Monasterium in quo Deo deserviat ingrediatur. Ista CGnstitutione longe posterior Extravagans i. de simon. his aliqua ex parte derogat. Concedit enim uvper na in Monasterium pretio ingrella ibidem permaneat , & id quod ab eadem
erat exactum dc receptum , retineatur in Monasterio , dummodo impendatur ad communem Moiiasterii usum , non verd in particularem Abbatis, vel Abbat ita. Et Lessius d. cap. I. dub. ; o. num. 69. de Bonacina d. disput. I. quaest. I. punct. . difficult. I. num. ao. trach. de smon. ex vel bis d. cap. Veniens, ibi '. Abbaarem ct Monachos ad restituendam pecunia compell- , Abbatem ab ossicis exeqsrauisses 'endau , pracipias dicto Hatri ut in alio Atinasteris in habitu monastico Domino sudeat desertare ; concludunt non aliter decerni hanc restitutionem quam ex Iudicis
V. Tertius easus communiter allegari solit in pretio simoniace accepto pro collatione Ordinum , vel aliorum Sacramentorum , aut sacramentalium , si res data notabiliter excedat id quod pro congrua sustentatione poterat deberi. Plerique Canon istae docent , id quod excedit esse restituendum di sed plerique alii neganta Potest elle sortassis obligatio restituendi ex jure naturali divino , non tam ratione fimoniae qua iis injuria Deo , quam ratione adjunctae adversus hominem injustitiae , qua compellitur pecuniam pro re contribuere , quae gratis illi conserenda erat. Quae restituendi obligatio est de genere obligationum de quibus egi hoc ipsis,
capite, num. 2. Et nullatenus spcchat ad eas quae Jure Ecclesiastico astringunt, clim nulla Ecclesiastica Constituito, vel Canon quidquam providerit dercstitutione acceptorum pro Ordinum collatione. Neque assentior Bonacinae dicenti tract . de sin On. d. disput. i. quaest. 7. punct. s. diis. i. num. χχ. non esse in hoc tertio casin acceptum illud pretium obnoxium restitutioni ante Iudicis sententiam quia scilicet existimat non elle obligat otiam istam restit citionem ex divino jure quod comscientiam statim adstringit , nee hominis jussionem exspectat. Itaque exinde sequeretur , Sacerdotem qui in remoto aliquo deserto , aut in partibus Infidelium noluiliat aliculos ibidem Fidelis. consessionem audire, vel ei sacram ministrare Eucharistiani niti pretio trium millium aureorum , posse tuta conscientia illud sibi pretium retinere : quamvis enim supponas Sacerdotem noli suisse Parochum , ne- qtie obligarum ad ista exhibenda Sacramenta alio quam christianae charitatis vinculo ; huic tamcn obligationi comitem adiunxit gravem injustitiam dum pretium iudebitum exegit : quemadmodum homo qui non tenetur alteri pecuniam mutuare nisi dctato charitatis, teneretur nihilominus obligatione restituendi ex imaulii ita , qua noluit ei mutuari nisi cum usuris. V I. Cum itaque satis ostenderim , praefatum , qui solet allegari, tertium ea sum nullatenus ad hanc materiam Ecclesiasticae obligationis, sed potius ad Ius Divinum pertinere , alius convenientior tertius casus huic est subrogandus, desum ex cap. Audinimi, de sim . ubi aetate .continetur obligatio Ecclasiastica pro
464쪽
rium simoniace acceptum restituendi. Etenim Episcopi quidam qni compulerant Ecclesias sibi subditas ad pecillitari atra coli tributionem , ad hoc tu in ipsis Rectores instituerent : de praeterea Monasteria qilaedam quae pro admissione ad Religio nem , aut pro de lictoriam se p. illi ira similiter pecuniam exegerant , simul & iii- differenter damnantur pecunias sic exactas in duplum restituere. Carit istud duo complcctitur diversa iura. Qitaienus enim sancit ut pretium his casibus re rituatur , hoc pertinet ad Jus naturale & Divinum , quatenus peccatum injustitiae conjungitur simul eum peccato simoniae , quae religioni opponitur ; se in hoc minime expectanda est humani Iudi eis seiuentia. Illa vero in duplum condemnatio spectat ad Ius Ecclesiasticum , non enim Jus Divinum obligat ulterilis qu m ad aequivalens. In eo velli quos superat, nou abnuo poste exspectati humani Iudicis
jussionem. VII. Diseussis ei rea pretii simoniaci restitutionem ambiguitatibus, restat ut de rei spiritualis simoniace obtentae restitutione quid sentienum sit exploremus. Dicendum spiritualem rem simoniace acceptam, non elle restituendi obligationi obnoxiam sure Divino naturali. Haee est communis Doctorum allertio , Legii lib. t. cap. 3 s. dub. 19. Suare et de simon. cap. 19. num. 13. & seqq. Bonacinae de simonia dii put . . quaest. . planch. 3. dissic. r. num. i. a quibas multi alii allegantur Aut bores. Probatur de Beneficio in quo piaesertim versatur dissicultas, quia illa naturaliter collatio tenet, in qua concurrulit ex parte conscreatis potestas simul de Voluntas ; ex parte vero subhcti recipiendi capacitas : haec enim sufficiunt in quavis re ad transferendum dominium. Nec obliti it si quod in his inici veniat peccatum , iit patet in Sm ramentis cum peccato de illicite collatis , quae tamen valid Econferuntur. Et constat simoniace professiim vere esse Religiosiim. Et qui sibi peccati mortalis conscius suscepit Sacerdotalem ordinem, cit contra dei voluntatem; sed post criam peccatum poenitentia deleverit , nihil agit contra Dei voluntatem duim Sacerdotio illicite sulcepto fungitur. Qiuod autein dicit S. Gregorius Magnus can. Iis. Si quis, I. quaesi. i. eum qui simonia ce Sacerdotium vel Dignitatem Ecclesiasticam acceperit , nili sponte reliquerit , in aeternum periturum ; nihil aliud probat quam Ecclesiastici Iuris, quod tunc vigebat, antiquitatem ; non verbaffirmat id esse Divino de naturali Iure constitutum. VIII. Q i in ei iam solis exceptis Beneficiis jus Ee elefiasti eum neminem obli- σgat ad restitutionem rei spiritualis per simoniam adeptae r & de solis Beneficiis renunciandis , praecepit d. can. Si quis, I. quaest. I. & Extra v. Cum ritesta dile, desmon. Et conflat res alias spirituales valide eonferri , Sacramenta , o dines sa-ctos , Religiosam Prosissionem , Consecrationes Altarium, Ecclesiarum, Viris
I X. Qiuemadmodum ex Canonum praescripto qui Beneficium simoniacὸ a quisivit, debet ei quam primu n renunciare , idem jus valet in fluctibus ex Beneficio per fimoniam adepto perceptis I tenetur namque universos restituere ante omnem Iadicis sententiam. Cum enim nihil juris habeat in beneficio, nullum pariter ius in fluctibus habet. Ita edicit dicta Extravagans Cum detestatae, bais verbis r Nee indefaciat aliqhis stomi sim, sed ad illorum omniam qua pereipit, restituti nem sub anima sua pericula sit adstrictus. Restitutio ista fructuum fieri potest vel Camerae Apostolicae , ubi spoliorum jus viget, quod non est receptum in Gallia ; aut
quod menti Sancti Thomae accommodatur , vel Ecclesiae quae laesa fuit, vel egeno- ρllum necessiIMibus, 2. 2. quaest. I o. art. 6. ad 4. quo loco S. Thomas non requiri
465쪽
S upetis authoritatem ut laeta Ecclesiae restituator , sed eam requirit ut pauper busrcstitutio , vel alicri Ecclesiae quae per simoniam illam ossinia non fuerit. Mediatorcs quoque simoniae ieitentur ad eandem set ei inini testitutionem in desectum Beneficiarii simoniaci non restituentis, cum ipsi causam damni sua culi a d
derint. Navarra cap. 23. Dum Io 6. Eademque ex ommunicatiotic Papae reservata
ipso facto ligantur , Extravaganti tam detestatae, de limo n.
De censi is Ecdesiasticis generatim.
I. RDO nunc posti lat, tui scenas delictorum Ecclesiasticas disciui 1 t εἰ m is , clit ismodi sunt centiliae in t rcs species distinctae , Excommunicationem , Suspensionem , I merdich ito. Sunt aliae insi per iccitae quas ii fligit Eecksia , ut solit Ita egularitas illa quae ex dei .cto ex ritur : item Depositio a Belle ficto , vel . sticio ; N Degradatio. II. Excommunicatio cit cinisura seu i cc. a E cicii .illica , per quam Cluistianus ρ bonis Ecclitiae comi in ii b. is pii vatur. Haec bona iii ut iiii Itala : Sacram inorum ullis. Suffragia de Orationcs Ecclesiae , exterior Fidelium convellat: O. III. Duplex secensetur excommunicatio , scilicet maior & minor. Minor privat sola Sacramentorum receptione palsi, a, sua nGn eorumdem collatione. bo fit ut qui hane i iuuirit, si conserat Sacramentum , etiam cura ncce istatis causam, is non peccet saltem mortaliter. Si enim peccaret mortaliter , salsa esset lutis stippositio, quod scilicet non privet cxcommunicatio minor communicatione activa Sacramentorum. Sed tamen juxta Sotum, Avitam, Sayiuin, Regina idcim, Contracti, Alterium, peccat venialiter ubi non est necessi as, cum cxpresse dicat caput Si ce- ιιbrat , de Clcrico excommuni c. minist. Peccat autem conjoendo Ecit siastica SHνa
menta. At velo secundum Navarram cap. 27. niam. 14. L Ova: Iuviam in cap. Alma mater, I. parte, S. Silax eZ lom. s. disput. 24. icch. 2. num. I a. Boi acinam de cen
suris in geliere , dii put. a. quaesi. 3. mun. q. nullaiciaris , nec quidcm venialiter peccat. Istique expoliunt dicti ina caput A cHobrat, quoa pcccet quidem, atque ad ιδ mortaliter, si celebi et ad communicandum alios, Don quidem quatenus aliis conis fert, sed quate inis ipse suscipit Eucliaristiae Sacrati entum. Ea tamen expositio violenta est , cum dicat textus signanter , Piccat consciendo. Privat piae erea minor e communicatio eleictione , non actita quidem , ted pallava ad Bunc ficta , ut possit quis eligere , sed non eligi , d. cap. Si cel inat. Quod i sem c. aput statuit praei et ea nota privati qtiemquam i et minOrcm cxcommunicationcm Ecclesiastica sui is di tione. Est ve id unicus in Jure receptus casus, quo illa minor excommunicatio incurritur, scilicet communicando crina excommunicato vitanso, cap.Nuper,de sciat. excinnm. & cap. Ckm excommunicatio, i l. 'Daei . . Dico cum vitando, quia per Extravagantem M.utini V.quae incipit. Ad evitanda scandala, nemo ten tur alios e communicatos evitare , nisi solos illos qui nominatim te publhch denunci ruti sunt, de notorios Clericorum perculioles. Haec de minori excommunicatione. Major auis
Levi & activa dc passiva Sacramentorum communicatione , ec stacagiis pariter Ecclesiae,
466쪽
clesiae , extemia Fideli iam conversitione privat, nee nisi per mortale pec
IV. Praeterea excori munication in aliae sunt comminatoriae , seu serentiae sententiae ; & istae noti ligant iplo solo contra ventionis facto , nili accedat posterior Iudicis I cclesiastici lententia. Aliae veto dicuntur latae lententiae , seu iplo facto, qUae stati in sola contraventione incurruntur. Hirum specierunt ducrimina ex ipsius Canonis vetb s dignosci pollunt. Si enim Canon dicat tris verbis aut particulis , ipso facto, vel iis fine, vol lata sententia; aut his alvei biis , statim, confestim,
minii. , ex tunc , si hilo , tu comis mi , moi laus ; aut his verbis utatur prae leniis, aut praeteriti temporis , qui hoc feceris excommunicatur , Isenditur I aut , sit e communicatus , sit suspensus , sit amathema ; aut , noverit se excommunicarum , vel fussensum; aut, noverit se excommunicaret , fustendi ; aut, excommunica nisi , fu νω- dimM . iudicamira , declaramus, decem mus eis excommimicatam , suffensum , aut,
incurrat , vel incidat in excommunicationem , vel, habeatvr 'o ex ommunicato, fuse penso, intraecto : haee omnia con notant censuram latae sentetitiae. V. At vetd comminator .am, seii ferendae sententiae censuram cori notant verborum exprelsiones , Peccipimur sub poena ex ommunicationis , vel f pensionis, vel Ginterdicti, vel ob interministione anathematis I vel, incurrar censuram comminatoriam, vel, deceνnimus ex ommunicandcim. Haec S: similia satis instituant noli incurri censuram solo ipso facto. V I. Si vel O Canon sic dicat , Excommunketiam, suspendasur, vel subiaceat , aut subdatur excommunicarioni, sicae formulae ambiguae sunt, eo quod intelligi possine& de praesenti, quod ex se infert rccsam latae lententiae ; & de futuro, quia non nisi screndam a Iudice signis eat ; in his casibus exploranda erit ex aliis verbis in Canone contentis ipsa Legst toris mens. Sed si neque liae via explorari possit, o
tunc judicandum esse eoasent coaemuniter Doctores , censuram noli elle latae, sed ferendae sententiae: quia in poenis benignior est interpictatio facienda, cap. In ρα- πλι, de reg. jur. in c. Idcioque judicandum de hac formula , Excommunicationem odieru te incursurum , tanquam de comminatoria , juxta Felinum in cap. RodH-fum , de rescript. Bonacinam de centris in communi, dii Put. I. quaest. I. puncto L.
VII. Praeterea censurae aliae sunt a Jure, quae scilicet Canone, vel statuto dein cernuntur : aliae ab homine , quae per Judicis sente tu iam infliguntur. Ambae ii ter se differunt. Prinid , quia quae a jure est , semper generalis c ii ; quae autem ab homine , potcst esse indiscrinii natim aut generalis , aut particularis contra deter minatas aliquas personas. Secundo quia prior perdurat de viget etiam post Legislatoris mortem , aut amotionem ab Osticio : secunda desinit per mortem, aut ab ostiiscio amotionem Iudicis. Tertio , quia prior si non sit specialiter per Canonem reis servata , potest absolvi per quendi bet Consellarium approbatum: s ecundam autem, id est ab homine , solus tollere potest Iudex, sive Praelatus qui eam decrevit, aut ejus succellor , aut ejusdem Superior , aut is etiam cui Judex ipse hanc delegavexit potestatem. Neque ullatenus potestas ista absolvendi censuras quae sunt ab homine , comprehenditur sub generali potestate abiblvendi a censuris etiam reserva tis , sed est specialiter exprimenda. Centurae enim telervatae non aliae intelligi soleiat quain quae a lure sun
V III. Ut vero aliquis potestate polleat serendi censuras , necesse est esse Cl xicum , atque in externo foro Iudicem, cuiusnodi sunt Prauati, sive Seculares ,siva
467쪽
sive Regulares, sive ordinarii , sive delegati, cap. , &cap. SAgret nes , de elech.6c cap. cum ab Ecclesiarum, de ossi c. Ordinat. I X. Episeopus porrδ in aliena Dioecesi existens ne suos quidem subditos potest aliqua censiira assiccre , quia nullam ibi habet contentiolam iurisdictionem: potest tamen extra suam droecesim uti gratiosa iurisdi stione , situmque subditum
in aliena dioecesi non modb in Sacramento Poenitentiae absolvere a peccatis & censuris, quin etiam extra Sacramentum potest a censuris eundem ablolvere , itemque dispensare , delegare , literas dimit sorias aut testimoniales expedire. Sed si Episcopus indebile fuerit , propria dioeceli expulsus, potest in vicinia commorari , petitaque a loci Episcopo venia, iurisdictionem ibi contentiosam cxercere ii tet proprios subditos , & ubi opus fuerit , excommunicare. Clement. unica de sero comper. His adjunge, polle in sua dioecesi censuras decernere in alienum sit bditum ratione vel delicti in sua dioecesi seu territorio admissi, vel contractus ibi facti, vel rei aut praelii ibidem illi, cap. final. de soro compet. cap. t. de privileg. in s. X. Inter iniustas quoque censuras aliae validae sunt & subditos ligant, at ae invalidae ac nullae lunt. Validae porid , simulque injustae sunt illae quae offendunt in reo causam matcrialem, scilicet mortalem culpam ; sed habent in Iudice causam injustam , scilicet olium aut vindictam , non ve id laudab lena disciplinae etellam. Item illae in quibus Iadex ordinem Iuris non servat, qualis est trina praeia, nitio
aut censura in scripturam cum expressione causae rudiata, cap. I. & cap.Statuimus, de sent. excommuni c. in 6. ordinem , inquam , Iuris accidcntarium, servato tamen
necellario-elsentiali Julis ordine , qui consiliit in una saltem piaemonitione. Αtque de hujusmodi censuris , non autem de prorius invalidis Doctores communiter exponunt effatum illud S. Gregorii Papae homil. 6. in Evangel. Sententia Pastoris,
sise iusta , sive iniusta sit , timenda est.
XI. Caeterum censura quae non fundatur in culpa mortali per nae contra quam fertur , etiamsi falsa , quae mortalis soret , causa fuerit si mei emer in judicii, pr bata , nulla penitus & invalida est apud Deum , neque conscientiam Rei ligat, omnes unanimiter docent. Ratio est, quia cum sentcntici sit actus justitiae , cujus est suum cuique trib.rere ad .aequalitatem , eatenus solum obligat& valet, quatenus vetitati de justitiae conserinatur. Sullivagamur in his San et i PMres,ex quibus S. Hieronymus in Levit. 3. scribit : Si quunm recto iudicis eorum qui praesunt Ecclesia δε- pestatur soras mutatur, si 'se non ante exiit,boc est non ira egit ut mereretur exire, nihil lassitων in eo quod non recto iussicis ab hominibm videtur expii iti. Et isa sit in inisterdum ille quἰ se M inseritiir intus sit ; lἰe foris, qui intus retineri videtur.Citatur iii cap. Si quis in recto, quaest. 3. Sanctus pariter Ai guilinus hoc idem sesius docet lib. de vera Rcligione , cap. 6. dicens: Sue etiam sit vivit a providentia, per non ialas nimiis imbi lentas carnaliam hominum fiditisnes expelli de conlegatione Chris. na etiam bonos visos. Quam contumelZim, vel iniuriam suam clim patiemis e p=o Ecclesia pace tulerint, neque us .is ηονἰtater, vel si hismatis,uel haresis mollit sue ine, docebunt homines quais velo asem , s quanta sinceritate charitatis D o se viendum sit.Glium virorum propositi m est aut sedatis remea re ti binibus , aut si id non sinatur, ιρι eamdem rem stare perseverante, vel ne suo reditu talis, AEMt savior oriatur, tenent voluntarem consilendi etiam eu ipsis quorum motibmperturbationibusque cesserunt, sine tilla cometentiis torum sepe atione H ue M mortem defendenter , ct testimonio fumantes eandem Fidem quam in Ecclesia Catholica pradicati sciunt. μι coronat in occulto Pater in oeculio videns
468쪽
ddens. Rarum hoe Diaetur genus , sed tamen exensia non desunt , imo plura fune cyqam credi potest. Ita omnibtis teneribus hominum G exemplorum ad ianimarum cura. tiovem institutionem Jiritualis ρvuli utitur Divina Proetidentia. Haec S. Aiis rustilius ad eoium solaritum qui per aemias & insensas factioiles calumniis de inlcciationibus qi , vi , qu, dolo impet. limar. 3XII. Communis est Doctorum assertio contra Navatrum, posse innocentem, centra quum censura materialiter injusta lata fuit , privatim , secluso lite scandalo Mittam cc librare, atque adhibita eadem praecautione Sacramentum Poenitcntiae adis ministrare. Tametsi enim in externo foro habeatur pro excommunicato, apud Deum nihil hominus, & in conscientiae soro perinde eli ac si talis censulae judicio non fuisset ab hominibus sive per malitiam, sive per errorem notatus.Qiiod idcm sinitiendum de omni censuia intolerabilem errorem continente, idque mulid fortius qi amde errore qui nascitur ex fallibilibus probationibus, & incompella s..cri vci itate.
Navaria quidem cap. 17. num. 3. & COvarruvias in cap. Alma mater, p. I. f. . a. 7.
conclus. 4. volunt tamen censuram ellia veram censuram , si saltem justa sit quoad forum exterius , hoc est riridi. ἡ prolata ex informationibus quamvis fallis, tamen sussicientibus ad juridicam ferendam censuram in externo foro ; de reum, quamvis apud De im innocentem. s transgi ediatur, tum demum sublici secuydum conscientiam & in occulto omnibus vi ila ae centurae poenis , atque adeo ut dicit Covarruin . vias, verae apud Deum ipsum irregularitati, ii violet per actum ordinis etiam ocis
culte exercitum. Docent vero contrarium omnii id Caietanus in tractatu Io. quaest. 1. de est .ctu ex comm . Suare et de censuris disput. . num. I & ΙΑ. aliique sere Omnes communiter , nullum aliud nocumentum in serre talem censu iam , quium novam
γ obligationem vitandi scandali & contemptus Ecclesiae, unde tamen nulla exurgat irregularitas, at sve coram Deo poena canonica , licet apud homines veritatis innios de in soto contentioso judicetur illas incurrilse , & vere ac iuste puniti possit etiam apud Deum propter peccatum scandali palam cxhibiti. Sed tamen ubi non timetur id scandalum , polle ab eo quem talis censura perculit Missam in occulto
celebrari, ab liiiioneni& caetera Sacramenta in occulto ministrari, aut etiam in publico , li accedat in eum locum ad quem fama hujus censurae nulla pervenerit. Itaque tota ex occasi ine talis censurae exurgens obligatio coiiscientiae vertator per accidens in fuga scandali & contemptus Eccuilae, puni bilis a Deo S hominibus ;unde tamen non cxurgunt per se canonicae poenae , quia de ei secundum rei veritatem canonicum fundamentum, nimirum juila censurae causa. Vide si lubet pro haesententia Suyrum lib. i. de censuris , cap. 17. Bonacinam de censit ris in communi . dii p. i. qilaeti. I . puncto Io. Vasque Z trach. de excommunicatione, dub. I. num. 1 i.
XIII. S. dispentio eth censura privans usu Eccusiastici lossicii officium autem σin ordine & juril dictione consistit in aut ulu Beneficii. Axisse vero oinnitio ipsum Oifieitim aut Beneficium , spectat ad poetam depositio mut quae gravior eil degradationis. ΑXIV. InterdDum est Ecclesiae censura privans perceptione quorumdam Sacramentorum Iae divinis quoque ossiciis , &-Ecclesiastica sepultura. Et dividi. tur in personale , quo una, vel plures pcrsonae , locale , quo certus aliquis locus; de mistum, quo tam locus ipse quim loci incolae afficiuntur. XV. Tempore interdicii generalis conceditur moribundis sacrum Viaticum, non tamen Extrema Unctio. Clerici tamen defuncti qui servaverunt interd ehum, sepeliti in coemeterio Ecclesiae possunt sine campanarum pulsatione aliave solen
469쪽
nitate, & eum silentio. In conventualibus Ecclesiis bini Ze bini, aut tres si inui legere possunt sine iillo cantu , pc januis clalisis Canonicas Hiaras , demissa voce ..ine exici ius audiri queant, exciti sis praescrtim pcrsonis interdictis aut excommunicatis. Cruces gnatis & peregrinis i caenitentia concedi potest durante interdicto. Haec omnia statuuntur in cap. Q-ὸ in te , de poenit. 8e remissi. Ibique Glossa verb. Pren tentia , rccte infe it . ex speciali privilegio Crucesignatorum & peregrinorum caetero non osse ad roenitentiam admittendos , & absolvendos . nisi instante mortis petiei lo. Privi lcgium quoque Clericorum qui servaverunt interdictum , ut
possint in coemeterio Ecclesiae tumulari , insinuat quosvis alios ab Ecclesiastica sepultura excludi tempore generalis interdicti. Certe reliqui in Ecclesiae communione desu iacti , qui tempore interdicti publici fuerint in profano loco sepulti , transferendi erunt in Ecclisiasticam sepulturam postquam desierit inter-d chum. X V I. Post Innocentii III. Constitutionem d. cap. in te, successit Boni- acii VIII. Salictio in eap. Alma mater , fi n. de sent. excomm. in 6. per quλmmiti satur prioris illius severitas. Concedit enim ut tempore generalis interdicti ,s, a s ire , sive ab homine decreti, quilibet Fideles etiam corpore sani possint ad
Pol itent ae Sacramentum admitti, modo non sint excommunicati, quo cassi recon-
ciliandi non sitiit sub intellicto nisi in mortis articulo, quemadmodum & illi quorum culpa causam interdicto dedit , de illi etiam qui consilium, opem aut favorem culpae isti dederunt, nisi pilus satisfecerint; aut si in praesenti non possint, sufficientem dederint cautionem; aut si neque hoc possint. saltem se quum primum valcbant , satis L .cturos juravelint. Sed in istis non idcircb relaxatur interdictum , quamvis indulgeat ut iplis Bene fietum sacramentalis absolutionis. Addit prae erea , posse durante interd cto generali in Ecclesiis & Monasteriis specialiter non interdictis , quaeve causam interdicto nullam dederint , sed tamen in loco interdicto si s haec nim circumstantiae lupplendae sunt ex Glolla in d. cap.Alma m ter, vel b. Ecclesiis, celibrari Malas aliaque divina Oilicia sicut prius, submissas tamen voce , lanuis clausis, excommunicatis de intcrdictis hominibus exclusis, nec pulsatis campanis : acquiri quoque , vel amitti ex Clericorum piae et nil a , vel a sentia dis tr. butiones quotidianas, sicut ante interdictum. In selli vitatibus autem
Natalis Don ini, Pasci ae, Pentecostes , & Ast impiiODis gloriolae Viiginis pulsa-- b.lutur campatiae , de lan as parent b.is alta voce divina Om ia solemniter celebrabulatur, ex coni municatis prorsus exclusis, sed interdictis nihilominus admissis, dummodo illi qui sua eulpa causam interdicto dederunt , Altari nullatenus appro- sp nqvient.
X V II. Plaesaiae mitigationes valent in loco generaliter interdicto , sed non valent in loco specialitcr uerdicio. Caeterum in ipsa EccLsia specialiter interdicta. Porcst Occulte ceu brari Milla , quantu i dumtaxat opus est ut renovetur sanctissicinum Sacramentum , quod ii, firmis pro Viatico reservari debet, & renovari po est etiam si figulis hibdomadis, cap. Permistimus, de sent. excomm . X VIII. Quod attinet ad formas in singulis censuris servandas , censurae quidem tam a jure quim ab homine dimanantes circa futurum aliquod delictum nullam exigunt Iuris Ermam praeter promulgationem , ad hoc ut sciri & observari possint. Ea velo sola censura quae ab laomine insertur circa delichiun praesens cum, contumacia coniunctum , ad hoc ut sottiatur effectum has requirit conditiones.
470쪽
can. De Prest terorum, quaest. 4. cap. contingis, it 1. & eap. Sacro , de sent. t x comm. & cap. Const tutionem , eod. in 6. liuer singulas admonitiones intervallum e lle debet duorum saltem dierum , cum dicat d. cap. Constitutionem , in plurali, OUrevem aliquot dierum competentia intervasta. Atqui pluralis loquutio duorum numero est contenta, cap. Pluralis, de reg. jur. in 6. Et clim dictum cap. Constitutionem , dicat unam monitionem pro omnibus polle sollicere, hinc Navarra Ma-ntrat. cap. 27. nam. II. eumque sequuti Suared , Bonacina , aliique communiter. docent, necellarium et L sex dierum inter unicam, quae sit peremptoria, monitio nem , & censurae sententiam : sed eo casu admonenda est Pars, quod haec sito mica & peremptoria monitio di, alioqui enim non constretur sufficienter contumax.
Ubi velo pcriculum esset in mora , pollat illud sex dierum tempus abbreviari, d. cap. Constitutionem , in fine. Declarat portli Concilium generale sib innocentio III. Praelatum qui excommunicationis sententiam promulgare piae sumpserit, non praemissa competenti admonitione , neque adhibitis per scitis praesentibus idoneis , per quas possit, ubi opus fuerit, praemonitio probari, etiamsi causa excom mmii candi iusta fuerit, interdici ipso facto ingrelsu Ecclesiae uno melise , dc aliis insuper subiici poenis , si videbit ut Superiori , cap. Sacro, de sent. excomm. Climve id Concilium generale testes requirat ad probandas praemonitiones, multd magis requiritur iuridica probatio delicti qi ae praecesserit praemonitiones & centuram, cui dei: istum illud eauiam dederit. Xl X. Sententia contra eum lata qui nullo modo citatus fuit, nulla est ipso
jure , cap. Inter quasnor , de majorit. & obed. Praesertim ve id citatio , seu praeniori itio necessaria est ad serendam excommunicationis sententiam , quae maxima poena est earunt quas infligere solet Ecclesia, ut asserit S. Augustinus lib. de correpta di grat. cap. s. dc citatur 24. quaest. 3. ean. Corνφiantur ι quia ut ibidem asseritur , hoc genus correptionis institutum est ad medicinam peccantium , dc animarum savi
X X. Bonam esse praxim aiunt Felinus in cap. Cum non ab homine , de judic. dc Armilla vel b. Citatis, lium. 6. ut Iudices habita prius bona informatione per testes, incipiant a citarione ; sic enim praeeaventur ejus fuga de subterfugia qui reus judicandus erit : videt Iudex si sit j ista citandi causa.
XXI. Qilaevis censura , praesertim excommunicatio , serri debet in scriptura eum expressione causae ε, deberque istius scripturae exemplum reo requirenti tradi
intra mdialem. Q. ii autem unum aliquod istoriim Iudex violaverit, suspensus ipso facto remanet ab ingrellii Ecclesiae divinisque Osticiis. Et Superior ejus non modo hane seia entiam relaxabit , sed etiam latorem sentent ae ad expensas reo sarciendas , de ad interella aliasque poenas condemnabit. Ipse vero Iudex qui praedictam suspensionem incurrerit, si eam violaverit, incidet in irregularitatem, , qua sbius eum Papa poterit dispensare , cap. Cum messicinalis, de sent. .ex comm . in s. Ibidem tamen G ossa in vetb. Judicum, bene monet Episcopos non incidere in has suspensionis poenas, quia hic non nominantur : de statuit cap. dia periculo- , fiam , hoc tit. in omnibus Constitutionibus quae poenam suspensionis , vel in testisti decernunt , nullatenus comprehendi Episcopos , nisi specialis de eis . mentio ibi fiat. Qua eadem ex causa suspensio quam Generale Concilium Lateistanense sub Innocentio III. incidit in eum qui sine competentibus praemonitionibus excommunicat, non habet Iocum in Episcopis, quia ibi speciatim non exprimuntur.