장음표시 사용
481쪽
volita, aut ex gravi negligetitia ortum ducens. Ignorantia poenae , hoc est , quo diale factum talis centa a comitetur , excusat a centi ira. Unde qui scit tale faciam prohiberi quidem , sed ignorat in culpabiliter prohiberi iub censitra , quamvis lethali culpa peccet rem faciendo non tamen censui, ligatur , quam planc ignorarat Cenimae Damque clim lint medicinales , non decernuntur nisi in contumaces , quales non sunt respecibi censurae illi qui eius notitiam nullam habent. Ita docent
Sylvester ver b. Excommmi cario 2. nor. 3. Navarra Mani al. cap. 27. Iulmero I 6. Saarc E de centur. dii put. 4. iiiiiv.8. Sancheae lib. 9. de matrim. disput. 3 2. num. I s. Bonacina de censu r. in communi, disput. i. quaeli. 2. puncto t. num. I .' Sylvius.co mcnt, in I. I. Tli Oi irae. inaest. 6. arti c. i. Quod etiam evidenter docet cap. Sigei., it a. de lunt. cxcii.ii. his vcibis : Si vero aliquo in Cisrhum nutrientem co ramis num in inii tetit vi Iciuas, propter bae non debet Apostolico paseentii co Pectui, Lec etiam excommuincatione notini, dammodo inum esse Aericum ignoraeterit. Cui conlati iasur caput AposιIka, de cler. excom. miniit r. sic dicens : bHerbis quia tem
pινe fustensionis i r iari celebrastis Disina, vos reddit inroramia probabili ι Lxcusat s. Ibique Giolla in vel bo 'obabilis , hoe ait : Non est hἰc aliqua dispensario necessari quia nesciebant se suspensi , unde non peccaverant. Adde , nec poenam irregula i Lazis contraxerunt, quit scilicet poetia praesupponit peccatum. Alioqui vino re ς ita est Canonici Iuris , eum qui censuram aliquam Ecclesiasticam pςt exercitium
iacit ordinis violat i irregularitate innotari, toto tit. de cicr. excom. miniistr. JAliique communiter contra Covarruviam in cap. Alma mater, 2. pari. 3. IO. n. v l. Ignorantiam in culpabilem , seu invinc. bilem, tam laris scutialis , quam facti, eximere ab omia bus censuris, convincitur ex d. capayt aetim Iim, de constit,in 6. Ut ammarum periculis oboletur , sententiis per satura quOrtimcumque ordina-Iriorum prolatis lieari nolumus ignorantes , dum tamen eorum ignorantia crassa non fue
rit Ur supina. De ignorantia quoque facti , seu personae . etiam in iis rebus qua sommittens certus est elli Iure ipso Divino & naturali prohibitas, textus est lis culci tus in cap. .Si ver., it i. de sent. exeom. ubi Ponti sex declarat non elle excommunicatum illum qui homiliem ex deliberata malitia occidit . quem ignorabat esse Cliaicum, propter capillitium & seculare in quem gerebat lia tum. Quae excom- . multicatio ex Clerici occisione cum sit rae ruata Papae, ins iter sequitur idemella juris in ignoratis Papae reservatis excommunicationibus, quod in aliis per ordinarios irrogatis. Idqtie docent Sylvester, Navarra, Suarea locis citatis paulo ante : cisa, iit utraque ignorantia juris aut facti me ic humani, nec aliud opponatur discrimen quam quia ignorantia legum Parae minus facile praesumitur aut pro- o batur in contentioso foro , quam statutorum , vel sententiarum ordinariorum. VII. Quod dixi de ignotantia ceo surarum juris, eam eximere contravenientes ab ignoratis inculpabilitet illis p ni s,id pariter extendunt Sanchea& Bonaei naad irregularitates ex delicti:, promMaalmes. Sed ab his existimo distentiendum esse. Omnis enim irreguliaritas insucit canonicam incapacitateio , quae sive ex delicto, sive exdefectu oriatur , non mimis sLibsistit ignorata quam cognita. In quo disserta censuris , quia hae non solum praerequirunt delictum , led praeterea contumaciam ad verbus Ecclesiasticas jussiones, ideoque Jus esilagitat ut norificem ut tribus distinctis admonitionibus circa praesentem ac praetcritam culpam ἱ quod nunquam Icquiritur circa sin .iales irregularitates. Istud quoque sequeretur inconveniens, - universos proedones & alsa is nos , qui dum iii his sceleribus vitam degunt, has omnes ex delictis irregularitates prorsus ignorant, de quibus nihil unquam audieruntν
482쪽
dierunt, s sceleratae vitae poenitentii ad clericalem statum aspirent, nequaquam indigere ab his poenalibus irregulari: alib.is ulla dispensatione, hac rati ne, quia eas inculpabiliter ipnorabant quo tempore homicidiis S: latrociniis grassabantiir: & si sacros Ordines susceperint, risse in conscientia filios absque dii pensatiore de re habilitatione exercere , solumque egere dispensatione exterioris sori adpellendos impugnatores suos in ex orno foro. VIII. Ignorantia concomitans est immunis , eensuris , imb elsam ab irregularitatibus ex delicto nascentibus. Itaque is qui hominem occidit existimans invi cibiliter est e seram , ita tamen assicius animo ut perinde occisurus esset inimicum suum, non est reus homicidii perpetrati, si hunc in ius , Gedens esse bram, interimat ; sed solius mali affectus ad liomicidium. Casu namquγ ac pcr accidens. . evenit ut ibi latitaverit inniti ins iis Mellor certo ere&bat adclsu feram. Neque occisio censenda est voluntarium esse homicidium: voluntatium quippe, appri bu te Sancto Thoma, sic ab Aristotele definitur l. b. 3. Ethie. ad Nicomach. cap. I. Istud simu procedit a mincipio cognosceme set, a is qhibui est actio. Velum amensi . occisor iste dubitasses , seia te ellet, an homo, tum demu n reus ellet criminis homicidii, stimulqtie poemirum civilium, & canoni eis irregularitatibus innodaret ut ex homicidio surg iuibus I noli autem excommunicatione, nisi sorte aliqua lata λellas contra homicidas generaliter , aut nisi cogitationem habuit set Clerici ibi latentis , & vere Cleticum , de quo suspicabatur , oceidi illi aut vulnerasset , iuxta principia pauid ante st .iba ita , artic. 6. N 7. Tunc enim contingeret ignorantia crassa & facile vincibilis. In dubio namque tenebatur omni Dd de littere a teli jachir, vel ante teli iactuin rem dubiam explorate, nec se periculo homicidii, vel clericiis odii temerario ausit exponere.
IX. ae hactelius de isnorantia dicta sunt, similiter decenda sunt de inaduerintentia, oblivione , in contuleratione plane naturali , ae de subreptione , quum quis non ignorat praeceptum , vel prohibitionem, sed hic & nunc non recordatur , aut mens esus abliracta nori advertit: neque enim homo semper de omni in mento liberam h bet, aut sub potestate sua animi praesentiam , aut. perfectam rerum occurrentium advertentiam. Oblivio naturalis, aut in advertentia quam n gligentia culpabilis non praecessit, reddit actionem involiuitariam: volunt.is quippe nihil potest actii velle visi quod intellectus actu cogitat. Inconsideratio amem totulit actualem obiecti cogitationem, atque ita tollit volantarium.Si vero praecesserit negligentia quaedam venialis , haec non potest per se causare immediate peccatum mortale , atque tu, immunem tacit a poenis quae non nisi peccatis mortalibus decernuntur , quales sunt majores excommunicationes & irregularitates ex delicto. Ita Suare e de censuris, dii piit. q. sect. 8. num. II. Grassius lib. 4. decisionum , cap. s. num. 2'. Et sapienter docet S.Thomas i. a. quaest. 53. arr.6. incorp. & 11. q. 36. art. 3. in corp. δέ ex eo Ioan. Malor in 3. distin h. 37. quaest. t 4. &Navam in Manuali, praelud.y. num. I I .ec cap. 13 aium. I 16. lubreptionem in omni malevia
483쪽
B i distinxi sit perius iliter censuras ab homine . & censi iras , jure e latas, exposui polle latas ab homine absolvi ab eo solo qui eas deci evit, aut ab ejus succellare , aut etiam ab ebus Suririore, aut ab horum dc legatis cum hac speciali facultate.' II. Is qui facultatem Obtinuit circa relervatos Papae casus, potest , censuris Pa-' pae te servatis absolvere. Nullus enim te servatur Palae casus , nisi ratione censu-Ν I Q ii potcstitem obtinuit circa reservatos Episcopo casus, non potesti optereali servatis Episcopo censuris absolvere. Cum enim soleant Episcopi aliquos sibi casus roservare nulli censurae annexos , inde fit, ut duae res distinctaeniat casus bd censulae Episcopales , nec unum altero includatur , ut docent Na-varra, suarc Z , BOnatina, Toletus & alii. Insuper quando Episcopus alterum de- ligat circa censuras sibi reservatas, non comprehenduntur celisurae ab homine, scd solae quae , iure decernuntur. . . Potestate Pollent Episcopi circa omnes casus ac censuras Pasae reservatas,
publice iii cursas ab illis qui legitime impediuntur adiic Patiam , a inli mi, senes , decrepiti. inopes , de fixminae : sed in locis in quibus viget
te incidenthe, illi qui adire impcdiuntur , tunc buntur mox ut celsaverit impedime, iam prolicisci, aut iniit re ad Papam, vel Legatum stib poenarcincidentiae inua Acin a qivbus absoluti suciant centuras. Quae tamen cessat obligatio in ablollitis per Con Lilarios, quibus ipse Papa, vel Legatus centurarum Papae reservatarum
in lutionem indulserat. Sed illa obligatio multis in locis , suprema sede remotis cellaviti ut in Gallia. I V. Q iamvis per caput as, lieres , dc cap. Ea nosium , & cap. Quamvis , de sciat. excom. mulieres di 4 ensentur ob fragilitatem sexus ab obligatione piaesentam di se Apostolico conspectui, siquando inciderint in calum Sedi Apostolicae reserva-uam quamvis item decerna: ut per cap. De Monialibus , eod. tit. Moniales quae inciderint in excommunicationem Papae r servatam ob violentam manuum sive in Moniales alias, sive in Clericos, sive in Monachos inlcctionem, poste per Episcopum absolvi; alit et tamen constitutum fuit de Monialibus aliisve a quibus clausura violata socii x ne scilicet ab Episcopo aut alio quocumque ablolvi possint , vili a Summo Pontifice , cui haec poenalis cacommunicatio ob ejusmodi clausurae infractionem reservatiit per B llas Pii V. & Glegorii XIII. Pontificum Indocorum esse perspiciebant sociami Pontifices , si clauiuiae violatae praetextu cogerentur Moniales de suis exire clausalis ad conveniendam pei sonaliter Apostolicam Sς-dem : sed hoc unum decerivant, ut sese melilis intra septa es austri continentes mittant ad Summum Pontificem pro impetranda absolutione. Eaque excommunicatio reservata non solas adstringit Moniales , Abbatissias, Oitiarias ; sed etiam qitasvis alias foeminas quae sive Virorum , sive Monialium Monasteria ausu temerario ingrellae fuerint ; necnon Monachos qui illas admiserint, & quoslibet etiam
viros qui rari temeritate clausuram Montalium transgressi fuerint. Videri potest B
484쪽
naeina trach. de clausuris , quaest. A. punct.6. propos. 2.5 qi aest. s. punct. 3. 4. Quin etiam author libri Directoris Pacificii, Capiacinorum ordinis , qui Gallico
instructione . artie. i. ex hoc eas absolute a stimat incurrere excommunicationem,
si contingat per ipsarunt delictum elati sciram violari, quam si lus Papa possit absolvere. Hoc tamen verim est , p aeva litisse diuturnam in Regno Galliae consuetudinem , ut per Episcopos absolvantur Moniales hac censura ligat e, non modo in Monasteriis Oidinario subditis , scd et t.im in exemptis ; quamvis violatio ista publica & notoria foret. Quod ideo dico, quia ubi occulta aut paucis nota foret lausurae violatio , salva maneret Episcoporum potestis , quam ipsis Concilium Tridentinum concessit absolvendi a 'litibuscunque eelisutis in omnibus calibus oe- cultis, nec in scarum contentiosum deductis, quos alioqui Suprema Sedes sitae absolutioni reservas Iet, sessi. 1 . cap. 6. de resorna. Quin etiam cap. Periculos , in fili. de statu Regniar. in s. deinde Concilium Trident. seis.1 s cap. s. de Regu . S Bulla Gregorii X V. ineipiens Inscrutabili, conserunt Episcopis plenam circa clausuras Monallerioriam etiam exemptorum jurisdictionem.
V. Absolvere quoque Episcopi possunt ab omnibus censuris irregularitatibiis ex delicto provenientibus, si delicta sint occulta, id est ut communiter D actor's explicent in non saniosa , aut publicc nota, quamvis per plures testes probari possent. Ab bi. concilium solummodo excipit homicidii eritnen , & quodcumque dedi ictum delictum ad eontentiosum sorum. Sed si in foro ipso eoiuentio te ipse delicti se filii; etiam asseverationibus aiat probationibus susscienter purgaverit,p terit etiam per Episco tuam aut ejus delegatum absolvi , ut est communis Doctoiarum consensio. Et declaravit Sacra Congregatio Cardinalium , attestantibus Sayro & Bonacina , posse istam absolvendi potestatem alteri per Episcopum delegari. U I. R iisquis eonfitetur Sacerdoti facultatem habenti ei rea censuras reser vatas, remanet absolutus ab iis quoque reservatis censuris quas incurrit ob peccata quae non est consessus ex oblivione , dummodo absolutio censurarum facta suerit in terminis genetalibus , qualis est ista unlgaris: Absolvo te ab omni iam culo excommunisationis. Quod notandum praesertim temporibus Iubilaeorum, quibus omnes Sacerdotes ad consessiones approbat iam plissimam habent circa censuras
de peeeata iurisdictionem , adeo ut si quis post transactum Iubilaei tempus re eo detur peetati reservati eum censura , cujus fuerat oblitus in sua Iubilaei tempore si facta consessione , possit deinde , quovis approbato Sacerdote absolutionem si ita
cipere,quia per priorem generalem censurarum absolutionem omnis reset vatio suit ablata. Eadem resolutio extenditur ad alia omnia peccata reservata , quibus no est annexa censura, qualia plerumque sunt quae sibi reservant Episcopi , adeo ut is qui fuerat oblitus alieujus eorum in consessione facta coram Sacerdote potestate praedito super illis reservatis , possit eam postea ejus ree datus suerit, absolvi ab eo quoque peccato per quemlibet Confessarium approbatiam, eo quδd omnis reservatio per anteriorem consessionem ablata fuerit , collata absolutione ab eo qui
potestatem habebat circa omnes poenitentis reservatos calus. Ita sui vester v rb.
Confessione i. quaest. . Adrianus quaest. . de consessione , g. Sἰ petas cisca dicta r
abriel in 4. 3 istinct. i . q. i. art. 3. dub. 2. sub finem. Navarra cap 26. n. t 3. Angelus verb. Confessior. num. . Bonacina de poenit. disp. s. quaest.7. punct. I. g I.
485쪽
VII. Absens loe aliter , eensuris valide absolvitur. Itaque Confessarius qui poenitentem absolvit a peecatis quibus est conjuncta censura , a qua absolvere non poterat, deinceps poterit obtenta de novo facultate eundem etiam absentem ab illa excommunicatione relaxare. Navarra, SuareΣ , Bonacina. Secus vero dieendum dea sacramentali peccatorum absolutione , quae absentibus & per scripturam consessis conscrri nequit , ex Clementis VIII. Decreto. V I l I. Valet Sacramentalis absolutio Sacerdotis excommunicati tolerati, seu non evitandi , quamvis illicita sit ex parte talis Sacerdotis. At vero excommunicatio vitandi nulla S: irrita est. Haee plenius tractat Bonacina de censuris disp. a. quaesi. a. punct. a. 6 Qui etiam excusat , peccato eum qui scienter petit absolditionem,
aut aliud Sacramentum ab excommunicato tolerato , una cum Soto in . dist. 22. quaest. I .art. . 3c Sanchez de matrim. lib.7. disput 9.num. 8 .contra Navatrum cap.9. num. ιν.& io. & alios i qui tamen omnes in hoc consentiunt , valere Sacramentum a Sacerdote excommunicato administratum , modb sitit oleratus, praesertim vcid si sit Curatus.
I X. Archiepiscopus non potest absolvere subditos suorum Suffraganeorum a cem suris latis ab Episcopis QEt ganeis, nisi in ea si bus duobus , in quibus Ius attribuit Metropolitanis juris lictionem in subditos Suffraganeorum , se ilicet in casu appellastionis, cap. mineratai bus, g. i. de sent. exeomm.In 6.le in casu visitationJs provinciae. Tettium casum adiungit Bona cina disput. i.decenser q aett. 3. pulich. 2. n. 7.quando Suffraganeus malitiosό, aut negligenter negat, vel disteri absolutionem scenitenti parato ad satisficiendum ; tune enim iustus est ad Archiepiscopum recursus. Cui ma iifeste suffragatur cap. Per tuas literas, de sent. excommunicat. X. in absolutione maioris excommunieationis , ubi non iliterventi damnum
Tertii, sulfieii promissi O , aut juratoria cautio poenitentis. Ubi veris alterius laesio intervenit, non est impendensa absolutio antequam parti laesae si fieti hoc potest satisfactum stetit , aut si fieri in praesenti non potest , ea utio saltem sussiciens ex- . hibita sit. Ipseque C ,nsellistius secus faciens peecat mortaliter . de iniitriam l. ae sic Parti infert, nisi pars ipsa condonet, cap. Cum tu, de usur. cap. Foria dc cap.Paro
X l. Ex mandato Clenientis VIII. Sacra Congregatio Cardinalium Decretum edidit deestrans in quibuscumque saeuitatibus ab Apostolica Sede eone essis aut concedendis, tam generalibus in favorem Congregationum & Ordinum Secularrium& l .egillarium , ei iam Societatis I E s u . quam specialibus in gratiam particularium , quantumvis habeantur in eis clausulae generales aut derogatoriae , nullate aius includi casus contentos , Dς biE , si re manifesti in Bulla Cinnae, neque vio- stationeth immunitatis Ecelesiasticae in terminis Constitutionis fregotii XIVieque violatinem clausurae Monialium obansum finem . neque provocationem aut pugnam in duello , neque mansim violentam in Clescum aut Monachum,neque simonia a realem scienter eontractam,neque confidelitiam beneficialem : & revocat quoad haec Omnes Concessiones anteactas , de elarans posthae nullas & sacrilegas
talium delictorum absolutiones , nisi ad haee specialis & nominatim expressa facultas obreny sit, Refertur in Bullatio Qua tantae, sub tit. Casus reservati, de passim eitari sole . Ist yd tamen Dee fetum sibi limites praefigere videtur his verbis, Per um- σω sa DAE Cujus esse ratio potuit, quia extra Italiam difficilior est oblongiU- rem distat Iiλm ad Sedem Supremam ree uisus. Quae tamen cessat ratio indeclis δ' tione ibidςm p-riter expressa: Nemiuem sive secularem, sive Regularem PQ illa b solvere
486쪽
solvere a casibus per locorum ordinarios reservatis in virti re generalis fac uua: iscobteiitae ab Apostolica sede absolvendi a quibuscumque casibus reservatis. In hoe ergo articulo nulla fit Italiae mentio. Quin etiam ut omnis ambiguitatis occaso reis moveatur , hic postremus articulus absolute renovatur per posteriores Conllitutiones Gregorii X U. Urbani VIII. Innocentii X. & Alexandri v I I. de quibus egimus superius in discussione jurisdictionis Ordinariorum supra exemptos
X II. Duae sunt species absolutionis ab excommunicatione. Prima simplex estic bioluta , quae vinculum omnino solvit: seeunda vero secundum quid, & restricta. Haec dividitur in absolutionem ad effectum qualis est quam solet impertirISummus Pontifex in suis litetis ad illam Jumtaxat finem , ut impetrans fiat capax fruendi Apostolica eoncessione,remanente adhuc quoad reliqua omnia excommunicationis vinculo ιὶ & in absolutionem V eantelam , qualem Praelatus ad quem Π Vocatur ab illata per inseriorem Praelatum excommunicatione, solet indulgere appellanti in hune finem, ut possit iudicio contendere , suamqiae prosequi appel
lationem. Etenim ut ait cap. Per tuas literas, se sent. excom. excommunicatus vo
cem non habet appellandi, utpote ab Ecclesia separatus. Et Innocentius Papa III. lib. t. epist. 9 . Persemim iit ia judicio standi non habent iἰ qm excommunicat onis vinculo sunt albim Fit mentio istius ad cautelam absolutionis in d. cap. Per tuas liarem ,δc cap. Cum desideres,=.Secunda, se cap.Venerabili, te sent.excomm & eap. Ad Umtiam, de appellat. & cap. mem is, e testib. Istud porrδ cap Veniens,aliam addit causam absolvendi id cautelam testes excommunicatos , ut scilicet in judicio Possint eorum audiit testimonia r quamvis indubitatum sit horum testium, quem- dmodum de supradictorum appellantium , excommunicationes in caeteris e Tetibus perdurare. Sed nulla opus est absolutione si constet fuisse quemquam ex com- municatum post legitimam appellationem , aut ipsam excommunicationem continere intolerabilem errorem, d. eap. Ad prasentiam, de appellar. de d. eap. P tuas si ς ή, s. Nos igitur,de sent. exeom. Quo eodem cap. docemur,excommunicationem a Iudice latam ausetti non posse nisi ab eodem ipso , vel ejus superiore Praelato. Stylus aliquando suit in Senatibus Gallicanis , ut excommunicati litigantes 3bsolverentur ad eautelam per aliquem Clericum ab ipso Senatu delegatum ei adeo ut Franciscus I. in Edicto anni is 39. art.6.hane picaxim approber. Charondas in Codicem Henriceum lib. t.tit. 1 f.notat in eundem art .s. ejusmodi praxim in hoc uno Versari, ut praeveniatur exceptio excommunicationis,qui litigans a prosequutione causae submoveretur. Neque enim Iudices laici, neque ab his delegari Cl xici potestatem habent relaxandi vincula quibus animae spiritualiter alligantur.Neque opus est deineeps externa ista caeremonia: consuetudo enim hoc in Regno proscripsi, ut nulli exeommunieati exeludantur alitibus fori secularis, sive actoria sive reorum partes sustineant. Theveneus Patisiensis Cullae Advoeatus in sitis ad Regias Constitutiones observationibus , tit. de iurisdict. Eccles. art. s. Pardinem
inquit in non possunt absolvere, aut facere absolvi ad cautelam g quia hac potestas non competit nisi illi quipotest pliciter absus ere,eap.Solat,de sent .excommunicat. in s .Et Curia Micorum nec absolvere potest,nee ad absolvendum delegares idque ei prohibetin per Edim Melo nense. Hactenus Theueneul.
487쪽
4 1 8 nris canonici Theoria, CAPUT XV.
De casibus rester vatis, tum Tapa, tum ordinariis.
I. EsERu AT ONEs & censuras Bullae Coenae Domini In diversis provinciis neque recipi, neque ligite diversi Aviliores approbati contestantur. In primis Bonae ina in Romana Curia approbatissimus, in qua multos annos adusque finem vitae munus gessit Reserendarito
Apostolici; & Filii ucius qui Romae quoque permultis annis publice Theologiam Aloralem professus est , suosque ibidem libros omnes in lucem edidit ;& cum his alii plerique scribunt de Rege Hispaniae , & de Republica Genuens , non teneri
excommunicatione huius Bullae , neque eorum Proreges, Gubernatores & Osficiales , qui nomine illius Regis insulas Siciliam & Sardiniam , aut nomine illius Reipublicae Corsi eam oecupant summo& independentia Papa Iure , quamvis in Bulla trium illatum insulatum occupatores & detentores anathemate feriat, arti inculo i. Ipseque Summus Pontifex , quo praesente quotannis Bulla illa publice legitur , nullam ejus excommunieationis rationem habere videtur, cum notorios illos detentores in ipsa alma Urbe admittat ad omnia Sacramenta,caet r ique Fidelium privileg a , nulla praemissa ejus rei poenitentia , vel restitutione,sed in ea reistinendi voluntate pertinaces. Item nullatenus hac Bulla adstringi Germanos, apud stlos nunquam admissa aut recepta fuit , testatur inter alios Becanus tradi. de lege hun)aira, quaest. . de Belgis quoque hoc idem testatur cum aliis Bassaeus. De Galliae o pariter Regno omnes sine Gallicani Iurisconsulti & Cataonistae. I I. Quamvis in corpore Iuris Canonici, de in Concilio Tridentino,& in plerisque Summorum Pontificum Constitiitionibus quam plurimae habeantur excommunicationes Summo Pontifici reservatae attamen pleraeqiae iliarum vel non fuere in Gallia receptae, vel abrogatae sunt contraria eonsuetudine . quam sacri Caianones vim legis la. bere decernitiar,cap. consuetudo, distri Ch. I. & cap. Cum oti m , ses consuetud Er Queira adi Nodum leges ivi ae natura constatar, ita leges humanae mori bi q. M .Omnes Ietes, iistin h. i. Ioia ite consuetuJo iurisdictionem coit se,can. concrisellus, , . qu it. 3 .ra cap. m contingat, de foro compet. Unde potest Ord narioluna j iiiisdictionem ampliare , re reservationes Superiorum restringere. vel usu non receptas , vel contraria de praescripta consuetudine abolitas insuper
III. Casus Papae reservatos, quorum maxime necessaria est in Galliae Regno coeriitio , cum caeteroriam reservatio vel non fuerit recepta inibi, vel saliciti quam rarissime ilia veniat , reducunt ad quaternarium numerum qui ad usum Galliae seripsere Gallicani Summistae Ioannes Odoin suo Confessariorum Dite chorio. Bertinus Bertaldus ,& ali I. I V. Primus est stravis , aut medioeris percussio Clerici , vel Monachi, ac vio- ,rla. si sit publi. δ notoria : alioquin enim ipso quoque jure communi Tridenti-iu Sunodi potest Episeopus in ipsa quoque Italia absolvere,ca .Si qui Dadente , t 7. quaest 4. V. Secundus
488쪽
V. seeundus est simonia realis, Ela confidentia smiliter non occulta, alioqui ab Episeopis juxta Tridentinum absolvenda. De praefatis duobus delictis suse lupei ius a nobis tractatum est, ubi adduximus duas Pii V. Constitutiones.
de nunciationem; nam ante denunciationem publicam est casus solis Episcopis ie- servatus , ean. Pe am, 23. d. 8.&cap. Tua nos , de sent. excom. VII. Quartus est rapina rerum Ecclesiae cum effractione, postquam sacrilegiis fuerit quoque de nunciatus, cap. Conquesti, de sent. excom. Ibi tamen solius Papa lis reservationis fit mentio , nullatenus autem reservationis Episcopadis ante deis nunciationem : adeo ut ista Episcopalis reservatio non sit attribuenda canoni, sed
soli consuetudini quae suffragantibus Doctoribus iuvaluit. VIII. Etiamsi vel δ quaedam reservationes Papales non sint reeeptae in Gallia
de alibi, remanet tamen adhuc ex communicatio non reservata, quam antiquiora
Iura sanxerant. Exempli gratia in Bulla Coenae deferentes arma ad Infideles da,
nantur excommunicatione reservatat Papae: sed ablata illa reservatione perdurat tamen vetus excommunicatio non reservata , statuta contra deferentes arma , aliave
Iiujusmodi adminicula ad partes Infidelium , contenta in cap. Ita quorundam , de cap. disod olim,de cap. Ad liberandara, de Iudaeis&Sarracen. S. militei Bulla Coe-Mae excommunicatione Parae reservata falsarios literarum Apostolicarum punit: sed ubi reservatio illa non est admissa , remanet tamen adversus tales excommuni catio non reservata, quam decernit ipso facto incurri cap. Adfassariorum, de crim. falsi. Haetericos quoque , eorumque fautores & receptatores Ius antiquum excommunicat ipso licto sine reservatione ad Summum Pontificem , eap. Sicut ais, di cap. communἰcamus, de haeret. & cap. Noveris, de sent. excom. Hii ius excommunicationis absolutionem postmodum Bulla Coenae reservavit Papae. Concilium verbTridentinum sessi .cap. 6.de reser m. solis reservavit locorum Episcopis. o Tii dentino iure in Gallia utimur. I X. Hoc item observandum, in praefatis casibus percussionis Clericorum , simoniae , confidentiae , incendii , sacrilegae rapinae cum effractione delationis armorum ad Infideles, falsi criminis circa Apostolica rescripta , & haeresis, non tan. tum ipso facto incurri excommunicationem a perpetrantibus , sed etiam , consulentibus , auxiliantibus & receptatoribus, ut statuunt citati Canones & Bullae Apostolicae. Solummodo posset dubitati de violentis manibus in Clericum, eo quδd Q. Ius ille Canon incipiens: Si quis suadente diabolo , i .quaest. .nihil ex ore librit de
niandantibus,consulentibus,aut favnilibu . Vertim hanc esse mente iT E clesiae ut hi pariter compreheligantur,docet cum multis Navarra cap. χτ.rium. S. dum niOdos violentia illa e iliciatur. Hoc singulariter probatur per cap. Cum civis , de sent. x
comm . in 6. ubi declaratur excommunicatus etiam ille, qui licc nec manc .ivcri, nec constituerit violentiam in Cleticum factam , illam tamen suo nomine sxatificavit ; quia rati habitio retrotrahitur, & mandato aequipararui. Et inc Pii. 'sι-lieres, M. Illi vere, Od.tit decernitur, eos quorum auri oritate aut ni an dato Clericovi. , dii ita manus illata sit , ad Sedem Apostolicam esse milicia. os . Denique in can. 'ta, eod.tir. sancitur non soluira aut hores huius in Clericum violetati .e essi ex. communicatos, sed etiam consentientes, aut horibus, imo etiam ros qui cum n anis ste possent impedire non impediverunt. Quam rem tamen Glossa ibi limirat cirisca eos qui ex ossicio quod gerunt tenentur impedire, adeo ut caeteri nora impedienis Ies, quamvis peccent, non ligentur hac censura.
489쪽
X. Casus Episcopis partim , jure scripto, partim , jure consuetudinis reseria
vati in Regno Galliae sunt haeresis . duellum , incendium ex deliberata malitia , de rapina rerum Ecclesiae eum effractione , dummodo horum criminum rei non eis rint denunciati ; alio ui enim, ut pauid antE monui, reservatur Papae duorum istorum et iminum absolutio. Item levis percussio Clerici, vel Monachi. His adjunge violationem clausurae Monasteriorum. Et favet consuetudo, quia nusquam videmus in hoc Regno pro hujus violationis absolutione recurri ad Papam , sedas locorum Episcopos. De haeresi sigillatim pauid ante disputavi, sicut de de ineenis
diariis. Et Benedictiis Papa X I. extra v. Inter cunctas, de privileg. recenset incenis dii crimen inter casus quotum absolutio ad Epileopos remittenda sit: quod intellige ante publicationem per Ecclesiae sive sententiam, sive proclamationem , ut concordare possit eum cap. Tua nox , de sent. exeomm. Vidimus simit et paul,
antὸ quid sit sentiendum ex iure scripto de rapina cum effractione in Ecclesia , deinque Clellei aut Monachi levi percussione. Duello autem decertantes , quique his
consilitum , auxilium , aut favorem praestant, eorumque spectatores seriumue excommunieatione a Concilio Trident. sess. 24. cap. x s. ses sine ulla reservitione.
A At deinde summi Pontifices Gregorius XIII. Clemens VII l. Urbanus v I II. hane sibi absolutionem editis Constitutionibus reservaverunt Ecclesiae tamen Gaulicanae experimentis addiscentes per has Pontificias reservationes nullatenus emendati Gallorum duella , sed potius per desperationem 3c imp mittentiam magis a crescere . solis Episcopis reservarunt hoc delictum in publicis totius Geti Gallicani Comitiis, atque a Rege missis oratoribus impetrarime nova poenalia Edilata eum solemii promissione nullo ea se remittendi deinceps has poenas, easque praesertim quae infamiam de ignobilitatem nobilissimis personis de familiis inurerent : quibus praeeautionibus actum videmus ut nunc duella rariora situ qu,m fuerint antehae ab ipso Franei et Regni condita , quia Rex inexorabilem circa poenas infamis se spendii etiam optimatibus & spectabiliotibus Militiae Francicae Piae sectis
c Ducibus hujus eriminis reis , cum jactura omnium ne uitatum , se exhibuit. Ipsi vero Episeopi omnia ossicia praestiterunt ad hoc exstirpandum deinceps maistum . quae suetant a sacris Gallicani Cleri Comiti is praeserinta , quoties duellorum rei poenitentiam postularunt. Aliud quoque remedium emeaeissimum hulaeli in nandae pesti Rex adhibuir. Erexit namque Parisiis Tribunal Summorum Tribunorum Milit Iae Francicae , eum semma potestate ex omnibus Regni Provinciis citandi de compellendi ad honoratias reparationes quoscumque Nobiles aut Equestres viros , qui aliquam honorariam iniuriam aut contumeliam similis eOnditionis viris irrogassent. Atque Illustrissimi Optimates ae honorarii Iudices tam strenuε hoeometo Mnguntur , ut conquerentibus Nobilibus de irrogata sibi injuria , post eausae cognitionem cumulate satisfiat, & contumeliosi ad eas reparationes adigantur,
ut deinceps nihil perinde reformident ae illud subire judicium , quod illis gravem apud omnem Regni Nobilitatem, atque in ipsa Regis Curia stoliditatis &proterisv Iae ae temerariae improbitatis inurit infamiam. X l. Nonnulli verδ easus , jure communi Episcopis reservatos sex numero re censent, qui leguntur in extrav. Intereunctas,de privileg. Primum peccata illa quia bos, Iure publica imponitur poetiitentia. 1. Peccata quibus est annexa major ex eommunicatio. 3. Peccata quae irregularitatem ex delicio inducunt. . Incendium. s. Publiea blasphemia. 6. Homicidium voluntarium aut mutilatio. Sed haee majori
opus habent distussione , nam haec Extrav. diserte ait, quod rationabilis consuetudo
490쪽
ea reis a pia in aliquibus Episcopalibi hac Episcopis reservoli. Utide duo eonsectanea inferuntur : Casus istos aliquibus Episcopis reservasse non Ius scriptiim, sed consuetudinem : Deinde istam consuetudinem non esse universalem , sed aliis quorum particularium Episcopatuum. Et insuper consuetudines non semper eae. dem vigent, sed subinde eodem in loco tractatu temporis ex variis occasionibus immutantur. Itaque vetus illa opinio , quod sex illi casus sint a Iure Canonieci Episcopis reservati, non potest illo textu fundari, sed aliquibus tantii in sic sis quas retellete facile sit. Diserte etiam negant Suarez, Filii ucius, Fagunde E , Barbosa de potest. Episc.ps .alleg sI.num. 3.& alii , esse ullum casum qui in corpore Iutis leg tur Episcopis reservaturi X l L Atque ut singulos prae atos ea sus discutiamus : Constat in primis jam inde , multis seeulis desiisse publicas poenitentias. Constat insuper multis olim delictis publicis suisse poenitenti as ab antiquis Canonibus inji iactas , , quibus possit nune quilibet approbatus Consessarius absolvere , ut est fornicatio simia Plex , & privatum perjurium. Pontifex autem d. Extra v. intendit loqui de pubi cis poenitentiis quae ipsius tempore peragebantur. Iam enim cess/verat pristorum temporum illa severitas , neque indieebantur tempore illius Papae Baiae dict. XI. publicae poenitentiae , nisi propter arror issima erimina jussu ipsius Episcopi ; ideo.
que se loquitur: iminibui pro quibussolennis spa tentia indicen semieet at bitrio EpiscopLX III. Id verb quod addit ibi Papa de ea sibus majorem habentibus excomis
municationem , non est generaliter aeeipiendum , sed de selis excommunieae Ionibus ab homine . non autem , jure , nisi specialem contineant reservati μnem. Alioqui enim contra veniret iis quae statuit his verbis cap. Nuper. In
fecundo, de sent. excommuri. .issu conditor canonis absolutionem excommunisi
rionis sibi specialiter non retinuit , eo 'so concessisse videtur facultatem aliis rela-
XIV. Quod autem irregularitatem Clerici quae ex erimine consurgit , dicta Extravagans reservati dicit, ua ut neget posse a Regularibus absolvi, bene intelligi debet de ipsa irregularItue . non de omni delicto ex quo exurgit irregularitas: quaedam enim ex his delictis non si in t reservata,Ita ut possint , quolibet sacerdote approbato absolvi; Ipsa veto inde nata irregularitas haud dubiε reservatur , sive Papae , sive locorum Episcopis. X V. Incendii reservuioncm . enius meminit ista Extravagans, jam admisimus ut consueti id ine stἀbilitam , & Doctorum consensu potitus quim canone. XV I. Blasphemiae publicae reservationi non obs stlmus , tum ratione haeresisae infidelitatis quam blasphemia involvit ; tum ratione publici scandali, quod est judicio Episcopi resarciendum. X V l I. H ,mi. idium denique non aliter ἰbi Inter reservata connumeratur , nisi quatenus ibidem dicitur, consuevisse hoe delictum a non prii cis Episcopis reservari, ac et ana in usii positum esse multis locis, ut ejus delicti absolutio ad Superiorem remittatur. Vesum, at dixi, consuetudo ista i cc xiget ubique,neque ubi viguerit, per aurat in aeternum. Ad istam similiter consiletudii cm pertinent reliqui ea-tias eadem Extra vaganti expressi, scilicet criminis falsi, violationis immunitatis delibertatis Ecelesiasticae ,& post temd sortilegi LXVII I. His adjunge , hane Benedicti constitutionem fuisse posteriore Clementis V. Constitutione abrogatam abolitam in clementina Dudum , de seruit.