장음표시 사용
501쪽
rum de hoe admoniti Aerunt , suspenduntur ab ossicio praeόieandi, donee eis dem poenitentibus conscientiam de hoc secerint eum primum commode potuerint. Qiiod si hi Consessarii eo pacto suspensi conetonari audeant, ligantur excommunieatione. Haec decernit Clementina Clinientes, de poenis. XLIII. Abbates, aliique quicumque , licet exempti, incurrunt suspensionem ab Ossicio & Beneficio per annum , si Literas Dimitarias aliis quam sitis labditis Regularibus eoncedant. Concilium Trident. sess. 13. cap. io. al
N L IV. Monaehus niger sancti Benedicti non utens habitu & vestitu ad formam praescriptam , si sit Abbas , alit Prior Abbatem non liabens , suspenditur a collatione Beneficiorum & Ordinum per annum : si inferior habens aliquam administrationem is eadem privatur per annum : si nullam habeat, inhabilis estic istur ad administiationem , vel ad Beneficium intra an inam pircipiendum. Ea dimsiti pensio , sed dupli eato tempore , extenditur ad eosdem Monachos qui venatic-Li , vel aucupationi clamorosae , aut aliis cum canibus & avibus ex propolito ii tei fuerunt. Clement. r. de statu monaes .X L V. Religios in matrimonium conjungentes , aut benedicenites sponsos alienae Patoeelae absque facultate proprii Parochi vel Ordinarii, suspensi lunt al, ossieto donee ab Ordinario Parochi obtineant absolutio item , ex Concilio 4 ridentino sess. 1 . cap. i. de resorinat. Utrum vero praeter hanc si asprii si otieni iii currant excommuiricationem latam in Clement. I. de privileg. amici at Navarvus to m. i. consit. I. de poenis, lib. 1. Plures ramen negant , Hemique E , Sayrus ,
Bonacilia , Fili luctus , Rebellus : tum quia non praesumitur volutile Concilium duplicem mila contra dictum Proplaetae consurgere tribulationem , & bis punire in id ipsem : & videt ut id Iure reprobati , cap. Pe caiω , 6. Atas , de ossi c. jud. dele g. sed potius veterem poenam eamque fortasse dudum exoletam , in hanc novam commutare . idque ita declaratum scribunt a Sacra Cardinalium Congrcgatione. . X L V I. Advertendum tamen , non omnes qui praefata sub suspensione prohibita faciunt, hane incurrere poenam. In hoc enim omnes Canon istae conveniunt , ad incurrendam aliquam censi iram , sive exeommunicationis , sive se speninsonis , sive interdicti, duo necessarid requiri; peccatum mortale , praeterquam in minori excommunicatione , & praeterea contumaciam contra prohibitionem Eccli sae: quo fit ut si ignorantia, vel in deliberatio excii set mortali , eadem quoque excuset ab incurrenda censura. Et insuper si quis' iens divinam prohibitionesin earn vsolando peccet mortaliter , nullatenus tamen incurret censuram ullam , si eam prorsus ignoraverit. Etenim contumacia contra Deum susscit quidem ad mortale peccatum , se I non sussicit ad cenisuram Jncurrendam , nis in te veniat simuleonti unacia in Ecclesiam, quae nullia effinistiusmodi ignorante. Haee tamen ignorantia cum sit Iutis, non praesumitur in externo de contentioso soro , quamvis excuset omnino in conscientiae foro. Hine fit ut multi qui in casu censurarum inciderunt, nulla opus habeant dispensatione aut reliabilitatione ad Omeia& Beneficia apud Deum ι qui tamen iisdem opus habent ad sui tutelam & exceptionem in externo foro , si quis eos in externo soro divexare aggrederetur titulo iii capacitatis aut devoluti. X L V II. Hoe insuper memorIae commendandum , posse Episeopum absolveo re ab omni suspensione , etiam ea quae Papae reservata alioquin esset, si sit oc-Ο o o x culta,
502쪽
culta necdum ad sorum contentiosum dedi icta: quod etiam obtinet jus In ali Is eensuris , atque etiam in irregularitatibus ex delicto natis excepro voluntatio homici. dio, ex Tridentini Concilii concessione sess. 14. cap.6.
Epost TIO & degradatio commune quidem hoc habent cuml censuris , ut sint poenae spirithiales, per quas homo baptizatus pri-l vatur usu aliquorum spititualium : sed tamen hoc intercedit dis, crimen , quia censurae ex sui institutione pol sunt auferri posita rere emens tione delinquent, ἔ depositio vel O , dc degradatio carent spe remissionis. 4 I. depositio vocatur degradatio verbalis ; eaque est sententia Ecclesiastica . qua persona Ecclesiastica privatur omni Ossicio & Beneficio in perpetuum , nonae amisso tamen clericali privilegio. Hic sermo est de totali depositione; nihil enim repugnat dccerni partialem depositionem , quae privet os scio , sed non Beneficio ;aut quae Beneficio privet, sed non Ossicio ; aut quae altero horum privet in parte , non in toto. Dcgradatio velo actualis, seu realis est poena Ecclesiastica , qua persona Ecelesiastica privatur omni non tantum Beneficio & Oilicio , sed etiam cle-ericali privilegio , sine ulla spe dispensationis aut reliabilitationis, & cum externa solemnitate canonica , qualis disci ibitur in Pontificali , & in cap- Degradatis , de poenis in s. & in cap. Novimus , de vel bor. signific. Ante ipsum quoque Tridentinum Concilium unus sufficiebat Episcopus ad degradationem haeretici, modo assisterent Abbates& graves atque literati iri Ecclesiastici. Itaque hoc amplius habet degradatio supra toralem depositionem , quod privat ipso quoque gradu &ptivi legio clericali, & addit externa quaedam solennia. IIae veto solennitates requirunt praesentiam ejus qui degradatur; cum tamen depositio fieri possit ab semis rei contumacis , cap. Veritatis, de dolo S contum. III. Concilium Tridentinum sess. I 3. cap. 4. abrogat Ius antiquum , quod praeter proprium Episcopum sex alios requirebat Episcopos ad condemnationem
Sacerdotis,& tres ad condemnationem Diaconi. eat . Felix, can. Si autem
quaest. . Concilium autem Tridentinum statuit fieri potie degradationem a proprio Episeopo, vel ejus Vicario Generali, assiile intibus ad Presbyteri de radationem sex
Abbatibus usum Mittae & Baculi ex privilegio Apostolico habentibus, s reperiti commodὸ interesse possint ; alioqui horum de stetit aliis personis in dignitate
Eeelesiastica constitutis : ad Diaconi autem , vel Subli acolii degradationem tribus assissentibus qualificatis ut supra.. I U. In eo etiam differunt actualis degradatio verbalis do positio , quia is 'iii per sentem iam Episcopi sciit actu digradatus , non potiti per Episci ptam restitui , modδ justii & valida suetit degradatica , de petarur restitutio de gratia , non de jure ; quia excidit omnii: d a Clericali privilegio de Canonis & sori EO losa. stici , quisquis valide fuit. degradatus , & trai status est in sorum laicum , neque privilegio Canonis gavdct: adeo ut qxii cum Perc. sterit, non alias incurrat poe
503쪽
nas quam s laicum peteussisset. Cumque Canones statuant hane abdieationem exacludere omnem spem restitutionis , sequitur ut restitui non possit nisi per Supremae , hoe est Apostolicae potestatis dispensationem. Sed ubi convinceretur suis se immerito degradatum , potest ab ipso Episcopo in pristinum statu in re si itui, ut colligitur ex cap. Episcopus Presbyter , II. quaest. 3. Simpliciter autem , simulque juste & valide depositum , sed emendatum & poenitentem potist ordinatius Episcopus restituere . cap. Si Clerici, de iudiciis , im d & Capitulit in Sede vacante , eum sit ista dispestiatio non ordinis , sed tantum jurisdictionis actus. Hae a vero restitutio intelligenda est sine ullo eorum praejudicio , qui pristinis illius qui juste depositus fuerat , Beneia iis provisi sunt , si ea justo titulo possideant. Praeclare enim dicit caput Quamvis, de rescriptis in s. restitutionem intelligendam fieri sine cjuris alieni praejudicio.
De irregularitat Aus in genere , es' de illis in specie qμα exurgunt
. I A M ad ordines & Beneficia praecludunt irregularitates. Est veth irregulatitas canonicum impedimentum ordines suscipiendi, aut seia exereendi. Eaque duplex est , vel enim ex defectu procedit, vel ex delicho. I I. In universum irregularitas non moed Tonsurae & Ordinum susceptionem impedit, sed etiam usum horum ante susceptorum , can. Curiindum , de ea n . Si cujus uxorem , dist. 34. & cap. fi n. de temp. ordin. Quinetiam obstat suseipiendis Beneficiis , patitque incapacitatem ad ipsa , sicut de censeris superius admonui, cap.
Postulastis, de cler. excom. ministr. At vero subsequens irrecularitas, sicut de cen- siris quoque dictum est , non inducit Beneficii antea adepti vacationem , ex deis cisione Rotae 19s. & communi Doctorum setasu , Gomeet irae . de Expectativis ,
num. 6o. Covarruviae in cap. Alma mater, I. pari. f. 7. num . . not. I. Bonacti
de excom. disp. h. quaest. i. punc . . num.'. & trach. de irregi larit. disp.7. quaest. r. . panch . num. 8. Coninch. disp. i8. dub. I. num. F. Et probatur per cap. Ex parte ,,
de excessib. Praelar. ubi irregularis ex delicto homicidii quae certὲ irregularitas gravissima & sinam eodiosa est ) non iudicatur ipso facto depositus, suo Bene fieto, sed per Iudicis sententiam deponendus. Multd minus igitur privatur Beneficio is
qui citra culpam , sed eo Elo de Rehit . qualis est eorporis aegritudo, contraxerit irregularitatem : sed hoc sollim ne a stlicho superaddatur amictio , eurandum est Superiori, si sit curatum Beneficium , ut ei de Vicario provideatur eum assignati ne partis si iactuum Beneficii , cap. Ex parte , dc cap. finia de cler. aegrot. nisi vel id ple Beneficiarius resignare , hoc enim ei liberum est. III. Cum irregulari ex dest ciu non potest Episcopus ὸispensare , nisi uno, aut altero ea . Potest enim circa gloni se morum natalia dispensare ad solos minores Ordines, atque ad simplex , Dori vcrd ad curatum Beneficium , cap. i. de filiis presbrtia Atque ex conluetudinis vi a pluribus Doctoribus assertae potest cum Ob O O bigaialo
504쪽
tum. Consuetudine tamen passim recepta non solent computari a J Irreo ularitatem epileptici affectus qui acciderunt ante completum decimum quartum aetatis annum, neque eorum haberi solet ratio qui annis infantiae contigerunt : alioqtii magna Clericorum & Sacerdotum pars esset irregularis ; in teneris enim annis hos ais Auspermultis contingere , qui deinde provectiores ad sacros Ora ines indiscrimitiatim accedunt , docet experientia. Aitque Hippocrates aptaor.7. scch. s. Dilus. ι ante ρηbertatem a mollinem recipit, post vigesimum vero quintam annum fere comitatur ad se sirtem usque. Idemque aptior. 18. icch. s. Plurimi inquit) pueriles morbi alii intra dies 'Maaraginta, nonnum sntν insolem menses quIdam intra annos septem , alii 'sis etiam ad pubertatem accedentibus. Qui vero permanserint, neque pueris circa Rubertatem , nequeseminis cum mensi ua erumpunt ,solatifuerint, inveterascere consueve-Zachias qui Medicinam Romae cum magna doctrinae fama profitebatur , liae de re eonsultus se respondet consill .39. Eum qui gravi, non autem levIepi lepsia pluries etiam post puberes annos correptus est, non tamen esse irregularem , de posse sine dispensatione ordinari , si aliquot annorum spatio symptoma non re currerit. Ibidemque suadere conatur , Canones qui contrarium decernere videntur , Intelligendos esse de foeda & gravi epilepsia quae post pubertatem est iste insanabilis. Sed Zachiae refragamur ,& tutius esse ducimus, & Canonum praescriptis
esse consormius, omnex vere epilepticas affectiones quae post pubertatis annos contingunt , irregularitati adscribere : exiguam tamen, aut nullam habendam est e ra- otionem earum quae impuberibus contigerunt.
I X. Si vetd legitime sacris initiato aegritudo epileptica sit pervenerit, hic poterii susceptos ordines exercere , dummodo istae praecautiones adhibeantur. Primum NMem ut integro anno epilepticum lima plomation recurrerit; idemque ferendum jue tim de amentia de infestatione daemoniaca, can. Commuit cr , dist. 33. Prym Communiter 3. videtur adversari ean. Nuper, 7. qt'aest. a. ubi Papa H Unit solum triginta dies ad explorandum epilepticum morbum. Sed Glossa recte ambos Canones conciliat, ut requiratur annus ubi constat de pia terito epi-leptico casu: sed si non eonstet, sed solum dubitetur, susticli exploratio die tum tri. ginta ; e enim canon Nuper, diserte exprimit rem esse in dubio , & asseveranternuari ab eo eirea quem lis ventilabatur. Nec desunt qui reqniri utrumque tempus adierant, ut scilicet non ante deeurrere incipiat annus, nisi post decursum triginista dierum: sed lassicit annus ab ultimo accessu computatus , ubi de aegritudine eon.
stat ; & suffieiunt triginta dies ad experiendum , ubi de re non constat, juxta Glossam utriusque Canonis. X. Sane si quis nondum est ab epileptica aegritudine prorsias liberatus , sed rarius ei corripi solet, ut semel in mense eadendo in terram, si id fiat sine ullo cla- more , spumarum emissione , & eorporis horrenda agitatione , hie potetit sactum celebrare , adjuncto sibi altero Sacerdote jejuno qui Sacrum perficiat , si forte celebrans post inchoatum Canonem corriperetur , d. can. Nuper.
X I. Itregularis est qui se castrari permisit ob eantum ; quod etiam illicitum est. Sed si permisit ex justa ac licita causa , ut si ob eurationem ingruentis morbi, non iacensebitur irregularis , can. Si quis absciderit, de Gn. Si quis se, dist. 31. de cap. Siagni asti , de cor p. Vitiar. X II. Ad animi defectum pertinent illiterati, eap. Eliseri tos, dist . 26. dc ne Disphyti id est qui ab idololatria , vel Mahumeti simo , aut Iudailino recens convers, adultaque aetate baptizati sunt, ean. Quoniam, dist. 48. XLII. De
505쪽
XIII. Desectus ille corporis causat irregularitatem , qui vel Impedit usum ora
dinis, qualis est caecitas ; vel notabilem gignit desormitatem , ut est carentia vis iuin oculo si iii stro , qui vocati solet oculus Canonis, si ex eo desectu necesse sit ad legendum Canonem contorquere indecore vultum ad sinistram partem. At ubi quis cita piae valeret oculo dextro , ut sine ulla indecentia possit Canonem de Altari lege-Wre , non est censendus irregularis, ut docet Navarra cap. 17. num. I99. Iudicium autem infirmitatis aut deformitatis quoad irregularitatem inducendam , vel non ad Episcopiana pertinet, cap. 2. de corpore vitiatis. Innocentius in cap. I.eodem ti
XIV. Is qui sua culpa gravi, quamvis invitus, aliquo membro mutilatus suit ἰetiamsi ea membri privatio alioqui non causasset irregularitatem , quia vel occulta est , vel deformitatem gravem non causat , n machum ordinis impedit , est nihilominus irregularis , can. sin. dist. 1 s.cujuimodi ille censendus est cui in adulterio de- et relictata virilia in poenam , vel ultionem excisa sue lint. Ugolinus , Navairus , Avita de alii communiter. XV. flabens corporis desectum Impedientem susceptionem ordinis Sacerdotalis , eensendus est irregularis ad reliquos ordines inferiores de sacros , ex communiori sententia Anguli, Ugolini, Navariae , Avit .ae, Bona cinae et quamvis Palu d. virus , Sayrus & alii pauci di ilentiant. Sed is qui post sulceptum Sacerdotium evasit irregularis quoad Misi e celebrationem , ut ii amisit pollicem , aut in Ecem, aut Oculos, poterit adhuc reliqua munia celebrcite, ad quae luperest ei habilitas , ut est
XVI. Irregularitatem ex desectu lenitatis patit homicidium voluntarium , aut in embli mutilatio, si sine facientis eulpa sit , qualem facit Iudex , app-ritor, car-γni sex , dum stio juste funguntur ostieio ; Z acci, satores, & testes in caulacriminis, si mors aut mutilatio sequatur ; & milites in bello iusto vulnerantes & occidentes , can. Si quis vidz.rm , dist. so. dc cap. In se chiepiscopatu , de raptorii, & cap. fin. de cler. vel monach. in Clemenr. unica de homicid. Et olim Idacius S Illi acius Episcopi Dei e condemnati in Ecclesia ex hoc uno , quos Priseillia irrum impuri illinum haeresarcham accula isent an ud Maximum Imperatorem , qui Piiiii ia-
Dum capitali supplicio a 4 dixit, ut seribit Severus Salpicius. Et Sanctus Ata ust:
iit sepist. 14. Maccdonio primariae dignitati; veto rationes reddit cur ipse illius elementiam interpellaverit, ne viri quida in nefarii ultimo , quod commerebamur , supplicio assicerentur , sed mitius in illos animadvertere r. XVII. Caetetum licitum est & irregularitatis expers , si Sacerdos intendens flagitia reprimi, suadeat Principi ut legem ferat , qua certorum criminum rei moria
te digni plectantur capite ; non enim per generalem illam provisione iri potist dici causa mortis , nisi remota , ut patet ex can. Delatori, 3. quaeli. 6. Ita dOcent Ugolinus, Avita , Henrique E , Suareet , Filineius , Bonacina. Potest quoque citra irregularitatem Consessarius recusare absolutionem Magistratui nolenti punire ex officio & secundum leges flagitiosum , quem lex jubet capitis damnati , modo generatim loquatur, ut puniat secundum legem , neque directe intimet mortis poenam. Eadem ratione potest Consessarius reum urgere juridici: interrogatum , ut strum capitale crimen confiteatur Iudici ; sungitur enim hac in parteci scio suo.
. XVIII. Differunt autem laici; aut etiam Cicii ci neque sacri,neque Eeclesiasticis Paebendis
506쪽
praebendis addicti, , Clerieo sacro, vel beneficiario in causa mortis aut mutilationis ex jure licitae : quia primi non peecant, licet incurrant cxinde irregularitatem; isti
vero praeter irregularitatern mortali etiam peccato se implicant,quia contra Canonum vetita faciunt in re gravi, cap. Sementiam familiara, ne clerici, vel monachi. X I X. Ut autem accusator in materia criminis capitalis sit ab hac irregularitate immunis , duae conditiones exiguntur. Prima est , ut accuset de Inj ri a sibi rebus illata, non vero alicri. Secunda , ut expresse proicitetur se nullamo intendere capitis , aut mutilationis poenam , cap. ma Vis , de homicid. In 6. Illa
vero protestatio si fiat ii teste , nihil illi prodest , clim te se interveniat in aliena λ: sed prodest Clerico istium accusanti qiii sua in violavit Ecclesia tu ,quia propriae Ecclcitae causa ad eum pertinet , nec esst centcnda ipsi aliena. Bonacina & alii Communiter. I idemque docent non esse irregularem illum qui cum dicta protest tione relevat patriae progi: tipnem, quia omnes ad hoc iciaciatur jure naturae Sc quia ad singulos pertinet talus patriae communis,cum singulorum personas, & fortunas
X X. Clerico testis eari non licet In causa sanguinis , can. His a qitissius , 1 I. quaest. s. neque ad id ullo jure1 ompelli potest Sane potest testificari ad innocen-centis opprelli liberationem , petita sui Superiori S licentia. Qi iam vis exinde praetcripsius testis intentionem sequatur ut calumniator illi imo puniatur supplicio ;id enim contingit per accidens. Testis enim qui abditam veritatem mani testavit, solam intendit innocentis rei liberationem , non vero, ut supponimus, accusatorist anam. Hoc sapienter docent Ugolinus, Avila, Sayrus, Suarea, Filii ucius, & qulios allegat & sequitur Bonacina de irrcgularitatibus,dii put. 7.quaest. Α .punct. .n. 4. Atque ita nulla inde nascitur irregularita*. XXI. Laicus Chirurgiam aut Medicinam cxercens juxta sua: artis regulas . non incurrit irregularitatem , etsi membrum resecet aut rciccari mandet ; non
enitro sectus lenitatis si pars adimatur ad totius conservatio noni. Sed si pergravem culpam Chirurgi, vel Medici homo deformetur, vel intercat, incurritur irreis guIaritas ex delicto.
XXII. Qiti sunt sacris Ordinibus initiati prohibentur mederi per abscissionem , aut adiistionem membri alicuius , cap. Sententiatu se reuinis, ne cier. vel monach. & cap. Tu.r no , de homicid. Sed neque peccant iidem , neque irregularitatem contrahunt, si absque abscillione , vel ultione Medicinam cxcrceant secunia talum artis regulas, & sine avaritiae labe , aut alio abusa , periculo , vel prava suspicione , ex communi scirientia. Potest etiam Sacerdos consulere secundum regulas Medicinae , vel exhortari ut iracmbrum amputetur sphacclismo assectum, duin Caucat ne abscissionem per te exe quatur ; id enim, ut dixi, Canones ei prohibent. Neque peccato,aut irrcgularitati lubiliciar Sacerdos qui juxta Medicinae pr.escripta jusserit, vel consuluerit membri amputationem, aut veniae sectionem, tametsi fortui id & ex accidenti mors inde sequuta fuerit. Bonacina citans ad hoc Molinam,Rod rigue a & alios. XXII I. Multd minus ergo peccant,vel irregularitatem incurrere qici possunt,
sive Sacerdotes, si ve laici, qui bona intentione ,neque credentes aegrum ex hoc citius moriturum ,ei. iusculum Proenant unde fiat ut aeger inopinaid citius moriatur suis: cetur,aut cx motione tui corporis exspiret, ut contra Toletum asserunt Sua-G rea, Ugolinus, Bonacina de irregul. disput. 7. quaest. . punct. 7. num. I 2. Coninclito m. a.disput. I 8.dub. 9.rium. 7.& seqq.etiamsi aliqua venialis culpa intervcnerit,
507쪽
utipsi docent. Hujusmodi enim ossicia per se & direste non rendunt ad mortem, neque ad ejus accelerationem. Itaque ni sit commune habent cur irregularitate quam incurrunt illi qui efficaciter influunt ad hoc, ut citius perveniatur ad locum supplicii: illa namque itineris acceleratio directe & per se operatur accelerati nem supplicii , de qua dubitare non potest ille ipse qui accelerat prosectionem ad
patibulum. Ille itaque infirmo administrans non speri obnoxius est impedimento , quam quae mere orantur in cap. 13. I . Iy. I 6. de homicid. volunt. ut si dum pulsatur campana , ipsa cadens , aut tignum campanilis hominem perem erit: vel Clerico equitante , si equus ferociens ruptis habenis , cum retineri a sessore nostposter, Infantem obvium occideri qui est casus capitis Uilectu iliti , eod. iii. Huc pertinet cap. Ex lite I, it i. & cap. titeri , ii 2 eod.tit. Ubi autem mortalis culpa intervenisset , ut si quis periculum praevidisset, neque tamen ullam dignatus fuisset adhibcre praecautionem, tunc locus esset irregularitati, non quidem ex desectu , ted ex delii lo : quia culpa mortalis casu in prae ccssit. X X I U. Qtii somno ,vel furore correptus alterum occidit,aut etiam qui mentis compos , ii lentum aggressorem interemit cum moderamine inculpatae tutelae, non valens per fugam evadere . hic neque lethali culpa , neque irregularitate ob- stringitur. Clement. unica de homicid. Disputatur de eo qui alterum occidit inu sorem alienae vitae, ut p*is, filii, fratris, uxoris, non valens aliter succurrere pe-οriclitantibus. Fieri hunca egularem assirmat GlosCin d.Clement. unica de homicid.
num. 237. Negant verb recentiores ,Covarruvias, Pctrus Navarra, Lessius, Suare Σ , Bonacina , Filii ucius, Coninch de Sacram .rom. a. disput. I 8.dub 9. num. 77.δc seqq. hac ratione , quia nullo jure generatim statuitur , illum esse irregularem qui quacumque act me hominem occidit; sed eum qui hoc facit aut cum peccato mortali ,aut sine peccato quidem mortali, sed tamen plane voluntariε, ut sunt Iudices, milites, qui omnes publica freti sunt authoritate. Privata vord, atque involuntaria homicidia non siibduntur irregularitati, nisi casum lethalis culpa praece taserit,d. cap. Ex t teris , it i. de homicid.
De irregularitatibus ex delicto.
D incurrendam Irregularitatem ex delicto requiritur juxta aequi
tetit & communiorem Doctorum sententiam mortalepeccari m Na-varra cap. 27. num. 232 & 213. SuareZ, Avita, Solus& alii Ratio
poena debet habere cum delicto proportionem , cap. iacis, de poenis in 6. Cum ergo irregularitas ex delicto nascens sit gravissima poena, non deDet incurri nisi per grave delictum , & non per veniale. Si ergo contingat aliquem in delicto cui Jus poenam imposuit irregularitaris,non plus peccasse qu m venialiter , sve ex subreptione , sive ex imprudentia , aut ignorantia tantum v Z niali , aut ex oblivione, ita ut non adhibita fuerit sussiciens deliberatio, ille quam vis in externo foro haberi possit pro irregulari,non tamen in soro conscientiae, poteritque
508쪽
tetitque sua Beneficia retinere, fructusque percipere , & ad alios ordines aspiraex, sine dispensatione , modo nihil inde oriatur scandali.
II. Requiritur secundo actus externus contarimatus. Canon quippe ipsum sa-chum requirit ,. non solam voluntatem , can. ult. I 3.quaest. I.
III. Infatuam collocari mos est inter delictorum irregularitates , quamvis aliquando contingat eam contrahi sine delicto vero , sed solum putativo & praesumpto : & innocens qui per sal sas probationes aut praesumptiones condemnatus in judicio suit, tenetur sepiugare , alioqui judicatur incapax Ordinis , Beneficiorum jurisdictionis , a. quaest. s. per totam , & toto tit. de purgat. callon. Est porro duplex infamia : una juris, alia facti; & utramque irrcgularitas comitatur,can. In mei , 6. quaest. r. Infamia juris inducitur quidem ab ipso jure , sed dependenter , sententia declaratoria criminis , ut praeclarὸ disputat & docet Vac.
queZ 2.2. quaest. IT . cap. I. adversus opinantes non requiri sentc.itiam Iudicis in delictis quibus lex infamiae poenam imponit, modo lint notoria. Infamiam facti eam dicimus quam gravia delicta proprio authori inurunt, ex quo satis notoria evalerim t. Infamia facti tollitur per morum notoriam emendationem ; sed inon infamia juris . iii si accedat vel Apostolica dispensatio . vel canonica pur- ηgatio. I U. Ex delicto irregularitas multimode incurritur. Primδ per haeresim, vel apostasiam a Fide , in is qu3 can. Qibis de consecr. dist. .adeo ut filii quoque haereticorum nisi constet parentes ante mortem conversos sint
irregulares, cap. Statutum , de haeret . ubi haec verba sunt : tales esse. vel decessisse probantur. Unde colligitur oppositum , si tales non decesserint. 2. Ex illicita mutilatione , vel homicidio. 3. Ex indebita ordinis sacri susceptione, vel exercitio , in illis nimirum qui censura aliqua astricti sacrus Ordines susceperunt, vel
exercuriunt, cap. Ckm illorum de se t. excomm . & toto tit. de cler. excom. dep qvesInterd. miniae dccan. Siqins Episcopur, 6. de 7. causae II. quaest. 3. Praeterea qui Ordinem quo caret, solenniter celebrat, deponitur , & est irregularis , cap. I.& 1. de cler. non ordin. minist. Laicus verδ cantans in Missa Epistolam et Iam eum dat matica , sed sine nipulo , non contrahit irregularitatem. Covarra vias in diem ent. I homicid. pari. i. S. I. in initio: Suare Z disput. o. sech. 2. Num. II. Coninch.disput. I 8.dub. 6.num. 4 , .Praeterea qui Baptismum iterat fit irregularis.
V. Denique praecipuam ex delicto irregularitatem producit homicidii crimen .
6 tam ex parte mandantis & consulentis, quam ex parte exequentis , si factum sequatur. Hoc tamen discrimen inter mandantem & consulentem assignant Do sto res , ut is qui mandavit , revocato ante fictum suo mandato non amplius sit irregularitati obnoxius , tametsi mandatarius post mandati revocationem exeqiIatur
demandatum homicidium; consulens vetb non sit immunis ab ista & aliis canoniis cis poenis , etiamsi consilium revocaverit & Prq viribus dissuaserit, si is qui consilium accepiti fuerit delictum exequutus postquam ei fuit intimata revocatio coia silii. Ita communiter Doctores,hujus diversi fatis hanc rat Ionem adducentes ,quia mandatum fit in ipsi iis mandantis commodum de gratiam ; consilium vero dirIgitur in gratiam & commodum ejus cui datur : ideoque is qui dat consilium non censetur suasionis suae influxum revocare,nisi is cui, & cujus commodo consilium
datum est destiterit velle consilium sibI datum exequi. Dispositio enim ejus quod nostra interest , nostro subest, de non alieno arbitrio. Qua eadem ratione suffiicit P p p i. Mandanti
509쪽
mandanti sinim revocasse mandatum, quod in ejus commodum refertur: ideoque si post revocationem mandatarius velit illud ex c liti, non id tribuetur influxui prae- . cedentis mandati , sed propii .e ejus qui exc liiit vir malitiae. Id coque mandans post
revocationem opportunam non tenebitur canonicis poenis , neque obligatione gamna qu. ae mandatarius intulcrit resarciendi.
V I. Qiii ab M am procurat pol quam fretus animatus est , homicida extitit, timui & irrcstillatis : sccus autem si fiat abortus ante animationem. Licet aut minc γm pomis sit dies quo sci tus animari incipit , tamen existimatur communiter stantia a m ma culino se riti infundi Quadragesimo die, foeminino autem post dies octogi Ma , juxta Levit. I 2. iit annotat Glolla recepta Summae , verb. Utiadrii v-ra, distinet. 3. Id coque abortus crimen non habetur ero homicidio ante diem qtia-draetcsimum. V Ι I. Sri jam graveς occurrentes circa abortum dissicultates compellunt ut pleniorcim de ilico notitiam tradamus. Hii aestio ventilatur , utrum ad servandam pr.eg tantis matris vitam liceat ei pharmacum praebere , ex quo foetus quem utero gerit , naetus iit ne moriatur Admittitur passim distinctio S. Antonini pari. .i t.7. cap. L. g. 2. cujuS authorem refert Joannem Neapolitanum : Si id fiat ad praegnantem morte liberandalia d .m periclitatur in puerperio, tunc secundum Joannem qhiodlibeto Io. dis inguendum csse. Si enim est foetus animatus , tunc
Medieiis directe se homicidii reum constituit coram Deci. Refert vero S. Cyriia elus Alexandrinus ex capientiam , ut ait . judicio istum humanum masculinum vix anima informari die a conceptu quadragesimo ; si autom foemina futura sit,inon nisi octogesimo post conceptionem die. Ita Cyrillus lib. I s. de adorat. inspir. dc verῖt. Idque collig: solet ex diebiri purificationis computatis Levit. 2. Sed ea conjectura non est p ine certa. Hippocrates quidem lib. de natura fixtus,
Nun . IC. ex motus Expcrientia , quem praegnantes in utero sentiunt, si foetus
sit masculinus , refert ut tardi sti me conformari die trigesimo ; si autem tamininus , ut tardissimc die a conceptu quadragesimo secundo. Id pariter probat extemporibus quibus menstrua in mulieribus foetis redeunt post partum. Sed cum in eortum sit de foetus informatione , seu animatione clonge enim diversae res sunt
consorinatio S informatio foetus P incemimque pariter maneat, utrum intcrcedant dies aliquot a persecta formatione ,donec partus fortasse vita vivens vcgetati; a magis confirmetur, & ut embryon ad animam rationalem picnius disponatur; certe res in incerto admodum nutat. Stat autem veritas iliconculta , prohibitum omnino ellia homicidium innocentis , praecipue verδ si periclitatur foetus de vita aeterna , si ante Baptismum extinguatur. Porro unusquisque tenetur aete
nae saluti partus magis quiuii praegnantis incolumitati , aut etiam propriae vitae
VIII. Qii in etiam ubi exploratum esset, foetum non esse animatum , urgeret adhuc gravis dissicultas , num liceat embryonem nondum viventem disperdere Potest quidem & debet sapiens Medicus pharmacum praegnanti praebere , quod matris vitam, si fieri potest,conservet; sed quod embryonem non extinguat: neque
fas est abortum matris procurare ad hunc finem , ut ejus aut vita aut fama in tuto fiat, ne admittatur innocentis homicidium & aeterna gratiae privatio. Antonini quidem disti lictionem allegant & probant Sylvester verbo Medicu ,qVaest . . Fuismus seu Armilla verbo est ortus,inum. 2. SancheZ lib. 9.de matrim .disput. 2 .num. 6.& IC. Navarra cap. Io I. num. 62. melius judicantes extinguere M tum nondum animatum
510쪽
animatum quam matrem viventem. Sed obsi x stolus dicens non ess e facienda iι rata ad bomini tu .cii, : aliunde consciatiunt Calliolici Doctores , non posse iii- tendi aut prociliari pollitiionem etiam ad musci validam vitam , utendo pilai maco au t talibus cibis . ex quibuΝ sutura putetur. At ver5 abortus procuratus majorciri
habet mali sp. cicin quam pollutio, quae est desti uchio unius tant sim seminis; abo tus autem dcstruit duorum seminum coniunctionem, quae propterea propitiis Ordinatur ad iii iii in is prodiictionein 'laam simplex semcn. Igitur tolicitior dc bi t esse
catilio circa abortum cI iam circa pollutioncm. Confirmatur his T crini fiant verbis in Apologet. cap. 9. i obis homia odio traverint tretis tr e iam coclce vitim is stero
λus est : n ινυ froctus in sem ne est. Praeterea caput . ι qAιs, de homici d. ait eum qui cciii ut foen ilia non possit concipere , aut naici soboles , teneri pro homicida. Vid P praetci a legem Ii .-.ς Dιu , 8 s ni ab ora in D. de patiis. I li: addi icti rationibus Couarruvias in Cicinent. Sisu i m , pari. 2. i. s. num. I. PCtrus Navarra lib. 2. cap. 3. num. I o. Lciliri S lib 1. cap. 9. di b. I C. hanc directam itarention inde
abortu ilianimato unanimes damnant ut prohibitam divino & natural tuu rc : sed in f tu animato , qtiocumque praetextu intelidaim , detestantilis. Silus eium animae propriae vii. e corporeae indubie praeserenda est. J- I X. Circa irregularitatem ex mutilationis membri delicto nascentem communis doctrii a c st, nomine membri comprehendi parti m quae per se habet distinctum S complerum in corpore osticium , qualis manus , aut Ees ; non vero digitos, aures, nares. sta M. Navarra ,Covarrit vias, Susi ea, hic rariqiter, Avita, ac fere omnes adverssis Caietat uim & Sottim, qui membrum hoc loco intelligcndum v lunt omnem partem ad coiporis organici integritatem pertinent cm. Ad mutilationem de qua hic agitur , non sufficit aliquom ita caedere , aut torcllicrc ut alia quod membrum reddatur inutile, nisi abscindatur . aut ita tabescat, ut amputari iacccsse sit. Soto lib. 1.de justitia,quaest.2.art. I. Navarra cap. 27. trilin. 223. SuarcZ,
Avita , Coir incho X. diaeres, utrum casuale homicidium pariat Irregularitatem ' Est verδ castiale
illud quod ex aliquo facto nascitur praeter agentis intentionem. Rel Iad mlis, C siale Loinici diuiti. ubi lata culpa, hoc est cum mortali peccato corii u icta, piae ccc. iit c. x iiii . parere irregu Tritatein, si scilicet negligentia mortalis in co salu praeveniendo de impediendo intervenerit, ut liquet ex cap. hi . de homicid. iii 6.Lcm autem culpa, seu venialis negligentia non sufficit ; nain ut antea Ollccidi inus,irr gularitas ex delicto praesupponit mortale peccatum. Idque ulterius ex hoc probatur, quia decernitur in cap. , de poenit. parcntcs qui noctu inter dotaniendum . infanteiri oppres scrunt,non cise irregulares, quamvis id aliqua eorum incuria, quia i , bus poenitetitia i inponitur,acciderit , iis sinquit candii si entia fieri, liud ola. X Ι. Qitando vero ex opere mortaliter illicito sequitur casuale homicidium. versi inode sentiunt Doctores, S9 cretum Homisidiμ m. num. 2. Caicianus 2.2.quaest. 6 .art. 8.&alii nonnulli censent locum tunc esse irregularitati,iit si quis alium in ebrietate occide fit. Negant Vero Sotus lib. s. de justit. quae ih. I .art. 9. Co-
ad 3. speciem taliique. Qui Iamen concedunt ex hujusmodi actu illicito emergere