Iuris canonici theoria et praxis, ad forum tam sacramentale quam contentiosum, tum ecclesiasticum, tum seculare. Opus exactum, non solum ad normam juris communis & Romani, sed etiam juris Francici. Authore Joanne Cabassutio ..

발행: 1709년

분량: 699페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

591쪽

364 Canonici Theoria,

P exccsserint piet Iulia curationis & o rarum. Eademque lege sunt decidenda iura omnia , qtiae bot fidei possessorem , restitutione fructuum eximunt, ut sunt lex Ceratim , C. de rei vindic. lex Isaiaside , C.de condie .ex lege : lex Qui sit, D.delisia r. lex Bon.r fides , D. reg. jur. Item M.Sι-α non domino, Instit .de rerum divi de Lis hareditas, Inst r. de ossic. judic. Qito loco paritdr statilicii ritu alae fide I pocscisorem rost Πicre teneri non sollini fructiis perceptos, sed eos etiam quos fiam gligentia , ves culpa non Iperceperit. Summa vcic, lioriam rario rcscrtur in l. i. re nati irae , D. de rog. jur. Jure iraturae aequum cst noli sitiem cum alterius de- σti mento& injuria heri locii pletiorem. Atque ita cum res domino seudificcnt, botu fidi Pipolirisoris noli exiles psum a fluctuum rcstitutione , dummodo in eius emolumcntum versi fuerint. Sed malae fidei pol Llsor tenetur icilitarere fructus qdoque non perceptos, quos dominas rei percepissici, cap. G1nsetis, de re- si tui. spoliat. ' ci e ' : re: 41 et

CAPUT XIX.

gerrime per

V et u a sunt obligattanes inter populos Se Principes. Cum enim Principes constituti fuerint propter populos, non vel b populi propter Principes,tenentur Principes providere quam exactissin .c p pulorum sibi commisserum fellaitati & saluti, justitiam quam inteis, sitosque Praesectos & Magistratiis administrinre, dclicta compesc te, hostes arcere, Religionem tueri, ac promover . Ut vero ista commode a Principibus praestari possint, tenentur populi Principibus suis honorem de obedientiam impertiri, tributa & vectigalia solvere, legibus obtemperare. Prolii iri tur libro εὐRcgam, cap. io. quod samus Prophera post constitutuiti in populo Israel Regem Saul: Loqimtus est ad popati m legem Uui,st scri sit in libro, repos. it coram Domino. Hoc est,ut exponimi Interpretes, in Sanctuario. Optime conuit tum rcbus h

manis suisset si liber ille ad nos usque pervenisset; sed verisimile est filisse vel ,

Salomone, vel , Roboamo abolitum, quo temporc sacra omnia pessundahant, Mi pulos tributis immanibus opprimebant , ne sua perversitas hujus libri censura damnaretur. Certe lex illa Regni mores illos tyrannorum reprobabat , quos commemoraverat Idem Samues aiu populum idcirco , ut horum odio & metu populum

qui Regcm sibi praefici pollulabat deterreret. Sic enim ius Regis exponunt esse abusus quos contra Dei legem pro sua libidine invehere solent Reges ac Principe pervers. Sic Divus Gregorius Papa in expositione libri primi Regum : Cum ergo

592쪽

faxis. Lib. V I.

Haec s.GregotIus.1llua idem jus regium snailiter interpretin7r. .iliom. . . q. Ios. arr. r. ad s. sde:u ei indein in locum scribens dicit Abulensis, caeterique Interpretis. Idque eo magis adstruitur quia Deuter. II. ita deeernit Deus de futuris populi sui Regibus , vers. i . Non hιbebit uxσres plurimas que allici ut auimum eiur, neque argenti ct auri immensa pondera. Deinde vers. xo. Alac elevetur cor ejus super fratres suos,neque declinet in partem dextram vel sinistram,ut longo tempore regnet,

ct filii eius super Urael.

I l. Ut sint iusta vectigalia secun Alim Cajetanum quinque requirui mar conditiones. Prima est legitima potestas quae debet esse supiema in statu politi eo , hoc est in principibus & Rebuspublicis superiorem non agnoscentibus. Ratio est, qtria illi qui superiorem non habent, suam immediate potestuem , populo oblima erunt ; unde ii csse est ut a populo accipiant quae necessar Ia sunt tum ad sustentationem status de dignitatis suae . tum ad rectam populi ad ininistrationem : ut scilicet OAciat bus stipendia solvant, fines ditionis tueantur , hostes arceant. injurias vindicent. Qui vero in sua administratione , summo Pontifice dependent, ut i r reges , Giabernatores , Optimates . Domini Dudales constituti a Principe super divortis partibus ditionis . non habent ius impouenti vectigalia , de in illos illa in)ponentes decernitur excomitiunicatio Bullae in C a Domini. Et statuitur In l. Non siem , Cod. vech galia nova instit. non post'. non polle Institui vectigalia inconsulto Principe r & l . Vectigalia . eod. tir. ne quidem decreto Civita-

I.I I. SecunAa conditio est . ut vectigal, seu tributum si ob iustant caiisam, cui aliter provideri commode non possit. Cum enim pote states legitimae inductae sitit ad populorum tutelam de quietem,de nullatenus ad corum oppressione n ac deprie dationein ; nec habeant Principes.ullaira potestatena legitimam in subditoriim pcris sonas & facultates , nisi in ordine ad orum tuitionem & justum regimen ; idcircoesi quid per iniquam cupiditatem & fiis refluum luxum a populo , vel a privatis a Cipiant , vel exigant, abutuntur potestate ad optimum tantummodo & commune bonum accepta. Unde dicit S. Augustinus lib. 4.-Civit. Dei,cap. 4. Remora justi-ρ ria quia sunt Regna,nisi magna latrocinia3Et Erech. 12. Principes ejur in medio ejustqκasi lupi rapientes praedam. Et recte dicit S. Thomas 2.2.quaesit. 66. arr. 8.ad 3.ra ex Reges est Principes ad restitutisnem tenentu sicut S latrones ; O tan ogravius Lec cant quam latrones,quant. periculosius ct communius contra publicam jμpitiam agant,

cujus eui dei sunt positi. I V. Tertia conditio, ut vectigal necessitatem non excedat ; qua enim parte e cedet ; trans illet fines iustae institutionis, & injustum erit.

V. Qiuarta , ne insumatur in alienos usus , ut in prodigas largitiones , voluptua Hos Principis sumptus qui modum excedant , aliasve inutiles expensas. Ad haec enim populi contribuere non tenentur, quia non modδ sunt extra finem , sed i iis

super contra finem publieae salutis , quae sola vectIgalium impositionem & exactionem iustificat. V I. ininta demdim conditio . ne diuti.s continia etur vectigal quam postulet causa ob quam indictum fuerit,nisi fortε nova causa supervenerit propter quam de novo imponi licuisset. Sunt enim tributorum causae aliae transitoriae , ut justum bellum hostilis incursus,quibus desinentibus cessare quoque debent tributorum ad hunc finem indictorum exactiones: aliae vero sunt permanentes & quasi perpetuae.

593쪽

ue sue seris Canonici TMoria,

ut impetita Regiae Do:rius necessariae,ΟTirialium stipendia, millies praesidiarii, an

malae naves ad fugandos aut deterrendos piratas.

V l l. Qii aeritur quid sit agendum si Rex sua culpa, ut Iudis, conviviis , spectaeuistis,prosus s largitionibus aerarium hauserit , aut etiam bellis inconsulte sit sceptis

gestis,utrum urgente necessitate liceat ei nova mponere vectigalia 3 Respondciata firmative Medina , Lessius,aliique, si non possit alia ratione nublicis necessitatibus occurri: sed isto casu teneri Principem alios sinapitis qui lupeissili sui it reprimere,& praeterea clim primum res in statum meliorem verterint,illud extraordinaritim vectigal non solii in sepprimere sed etiam damnori culpa sua populo illatum, iit mclius lacri poterit, reparare obligatione pistitiae. VII l. De illis qui evidenter injusta victigalia fraudant , nulla quaesto est. clim teneantur Reges lege justitiae eadem postquam exacta si ierint restituere. Tota. ergo ventilatur quaestio de illis qui iusta fiati dant vectigalia , utrum peccent Mobnoxii sint restitutioni 3 Qtiotundam opinio est vectigalium legem cile omnino F naizin , neque proinde obligare ante iudicis sententiam. Ita Angclus verbo P

6. NAVarra Manualis cap. 17. nam. I.& nocinulli alii. Tenenda tametvκ opposita & communior sententia Soli libro .de justit.quaest 6.ut . Sylvestri ve

bo Gabella,Covarruviae in cap. Peccatum,parte χ.6.1. leti libro 1 .cap. 7.. Him. 3. Lessii libro a cap. 33Iub.8. Molinae tonao a.disputa 7 . num. 3. Bonacinae de resti in xur, disput. 2.quaest. q. puncto I .num. I. Layman libro 3- sect. s. cap. 3. Fili lucii tract. 28.num. I i . VasqueZ in opusc. cap. 6. g. 3.& aliorum. Probatur ex Scriptu ris Matth. 11.ubi Christus de censu Caesarii luendo Interrogatus ait v Re ite qua

ordinationi resistis Qui autem resisturit Usi bi d. im ι. trionem acquirant. Idei necis it te subditi estote. onsium propare is sed e iam p. opter confitentia M. Reddite er seni tributum tribatuminui vectἰ at velistae. Probatur etiam ratione , quia omnis peccat quῖcumque sciens & volens justam legem transgreditur , 5 quidquid juste exigitur , non potest citra Injustitiam defraudari. Justitia porro victigalium est commutasiva quia viget utrimque obligatio Principi enim salus S securitas popi li ex ejus ossicio incumbit: populo autem praestario tributorum & obedientiae. A que is qui justititam commutativam violat in re gravi , peccat co ipso mortaliter cum restituendῖ obligationeia Sane multi ex allegatis Authoribus, Caictantis , N Varra, Molina, nacina, Lessus,Fil sucius excusant a mortali peccato & ab oblia gatione restituendi fraudantes vectigalia pro quotidianis victualibus imposita: tumi, quia usu dc consuetudine videtur ita receptum tu crinia videntur subditi in his uti dc bitum gravari. Caietanus in Summula,verbo GDstadia 1. sentit ista esse indebiata & injusta:tenendum verδ est cum Molina haec posse esse justa,dum moderata sint,& major ve stigalium pars imponatur circa merces , minima autem circa necessis vias fruges & communia victit alia Alioqui namque magis gravantur pauperes qui vel nulla ,vel modicas possident facultates,nec possulit negotiari:quo enim aliquis pauperior eit, & plurimas liberis oneratus, eo magis ad sustentandam utcumque familiam necessitate aiigitur de rebus suis ad pecuniam faciendam vendere, & de rebus alienis emere. Itaque circa victu alia violari videtur justae tributorum Arma, quae postulat ne magis onerentur pauperos quam divites , sed ut quisque contribuat ad proportionem facultatum & lucrorum suorum. iasii per lex xnises, C. de

3 cctigalib. prohibet etiam sub poena capitis, ne ex rebus quae ad proprium usimuinvehuntur,

594쪽

maia. Lib. VI. Isr

Avestatur, vectistalla sumantiir. De hujus speciei vemgalibus ita dee It ea puequanquam,de cenii b. in ι 'edagriorum exactiones 'tam Νre Caniniso quam civiure lariserct merito damnatafiant. Ac proinde cum Driedone Lessi ita monet, non esse ingerendum scrupulum hujusmodi vectigalia fraudantibus, praesertim paupe- ribus, quia non tenentur ad ontra Reipublicae aequaliter cum diVitibus se reniada , sed secundi, ni facultatum suarum proportionem : quae inani L stius violatur proportio In rributis per singula capita indictis , ideoque capitatIones Istae aequanter divites cum pauperibus comprehendentes iniquae sunt, neque pauperes oDlia

. I x. SI sit dubium atra aliquod tributum sit justitiae eonforme, an non, judicandum potius est in favorem Principis aut Reipublicae quae illud imposuit , quia possessio ita omni superiori te stat pro jure si periorum , quibus jubentibus tenentur insertores obtemperaredi si de legis aut jussionis injustitia sit evidentia, aut celintam graVis praesuinprio it pro certitudine haberi quear,ut quum sapientes viti qui norunt Reipublicae statum,iud Icant vectigal esse iniquum,ut inquit LessiusEo verbeasu nihil obstaret quod vectigalis exactor qui bona fide exigitiua jura hac in parte amitteret:tum quia in eonductione publiearum exactionum, di earum pictii assignatione ratio habetur eorum qui vectIgal Fraulauri sunt: tum etiam quia id compensatur mulctis de poenis quibus fraudantes depinensi assiciuntur tum praecia pue quia secundum re m de iustitiae εc choliat Is ordinem nemo tenetur cumsectura proprii juris alterius rebus eonfialereo Certe ipsas et Iam gabellas quae sepex victualidus,& ad usius familiae necessariis imponuntur,posse justificari, de ad earum liuionem pauperes quoque teneri non est dubium Pa ando gravis Reipublicae noeessitas ad hoc remedium adigisieni alia remedia sussicienter mederi non possunt, quia scilicet membra Reipublicae tenentur pro communi. nO,s necesse Hr,omnes opes sua ipsamque adeo vitam exponere, Ira docent illi Ipsi Authores qui hoc genus tributi maximξ reprobant.Ita S. Antonius a. parre,tit. r.eap. I .g. s. Navarra in Manuali, cap.I7. num. χω2. Lessius lib. 2Gap. 3 .dub. 7-

CAPUT XX-

De quilusiam hareditariis obligationibus.

terna , sive ab inte stato, sue ex ic stamento,cap. Referente, qui filix sint legitimi,& l. Licer,Cod.deraturat. liber. quae lex sela permi

. tacta se iit sputiis relinqui a patre alimenta , eosque excludit ab omni paterno beneficio,solis exceptis necessariis alimentis,sive ex contractu inter vivos,su ve ex testamento , sive ab intestato. Huc pertinet novella 7 . cap. 6. Eadem adstruunt Covarruvias de matrimonio parte χ.cap. s.f.num. 1. Iulius Clarus de tostam.quaest. 3 a. aliique communiter. Hoc dicti unt spurii , naturalibus, quia sputii sunt quotquot nati sunt ex parentibus habentibus impedimentum dirimens matriamonium tempore conceptionis & irativitatis,cujusmodi sunt nati ex conjugato de

595쪽

soluta,vel nati ex Monacho,vs ex Clerico in sacris de soluta. At vero nati extra mattimo latum ex personis carentibus omni dirimente impedimento, dicuntur filii naturales. Ubi vero ex ignorantia existentis alicujus impedimenti dirimentis fuisset bona fide contractu in in facie Ecclesiae matrimonium , proles inde nata censendas esset legitima . cap. Pervenit, δc cap. Ex tenore , qui fit. sint legit. Coxarruvias &

nactria.

I l. Qi aeritur iurum cola aeredes eius usurarii qui opes reliquit partim iuste , pa tim injuste acquisitas . teneantur singuli in solidum rciti tuere , an vero ex parte pro rata uniuscujusque obventione 3 Respondeo in primis , ubicumque tota haer clitas constat ex male acquisitis, singillos haeredes teneri, non utique in solidum, sed tamen in illud totum quod si ligulis obvenit de haereditare qui nimb iplos etiam legatarios ue non enim cis licet cum injusto alterius damno locupletari r neque testator potula plus iuris in illos transferre quam Ipse habebat. Sed ubi alia quoque supersunt bona juste acquisira , censendum est obligationem restituendi debere inter haeredes dividi pro rata partium liis obvenientium ; neque hanc oblia gationem restituendi ullo modo extendi ad legatarios . dummodo bona haeredibus obvenientia ad integre restituenἡum sussi iant. Hoc tamen limita , si tes ipsa alteridebita fuerit legata secundiim propriam substatutam ac i propria specie, ut lo quuntur Jurisperiti ; seu ut cum Philosophis loquM , in individuo, ut praedium, aut mobile alienum. Generaliter porro tenetur haeres ad omnia onera defuncti, .Sanctis r. C. de jure deliber. Plures autem haeredes non teneri 1-. llatim restitu re insolidiim . ratio suadet, quia eatenus onerantur restit acta quatenus comm dio percipiunt. At verδ commodulia non nisi in partem accipiunt. I itur in par tem quoque rostituere singuli astringuntur. Ita docent Covarruviax lib.,var. re sol. cap. . Soto lib.6.de justitia, quaest, D rr. 4. Medina quaest. . de usuris, & pl lique alii quos citat dc sequitur Bonaeina de contractib.disput. 3.quaest. 3.punct. 1 num. I . Nullatenus autem tenentur legatarii ubi haereditatis bona sufficiunt, nisi cum res alterius in specie pi opria legata suerit. Sed si non suscit haereditas, plere debent legatarii ad integram restiluxionem. III. Haeres & defunctus censentur in Iure una eademque persona , l. Hares,ride usucapion.Et sicut haeres succedit in jura, ita dc in onera realia desuncti. l. -- res in omne 37. DAe acquir. haered. eaque ratione persolvere tenetur defuncti realia debita quantum serre possunt vires haereditatis , facto per ejus diligentiam inventario facultatum omnium haereditatis : quod si omiserit , edicit lex ult. Cod. de jure deliber. compellendum esse ad . integram restitutionem etiam ultra haereis

ditatis vires. I v. Haeres tenetur in conscientia obtemperare voluntati quam defunctus

stamento suo ex prosiit, ut liciar quod sibi dictum suerit 1 Consessario i & debet

fidem Consessario adhibere qu*ntum verisimile est testatorem Consessario mam disse. et ubi nihil tale fuisset intestamento mandatum, si tamenConfessarius proserat schedulam privatam defuncti propria ejus manu signatam, qua mandet heri aliquid vel dari ad piam causam, vel ad satissectioneni conscientiae desuncti,dummodo constet hane fuisse deliberatam destincti voluntatem, tenetur haeres hanc t satoris voluntatem adimplere. Menochius, Covarruvias & alii quos citat & sequu

V. Et si seri. consιltionis, C. de testament. in testamento septem testes ro- se

596쪽

, Praxis. Lib. V I. 36

s pati, libet, , piuberes, & virilis sextis requirantur ; In favorem amen militum statuiti ir , l. Milites , C. de milἱr. testam.& l. Divus, D.eod.tit. in militari testamc to duos polle testes sessicere. Clim verbia on minori favore prosequenda sit dispositio ad pias caulas, statutiim est ea p. Reiatum. II. de testam . ultimas voluntates va-o kre ad pias causas, etiamsi non plures quam duo, vel tres restes intervenerint. Quod autem praecedit cap. mn esses Io. desiderare via etur ut fiat pia dispositio coram Parocho. Sed dictum cap. Relatin, nihil de Parocho dici r. Et si vero Glossa d. cap. Cum esses, dicat habere locum in tertis Ecclesiae , attamen Guido Papae DochctGallicanus clu aest 1 3. dicit habere quoque locum in aliis ditionibuε S torris ν ita tamen ut v clit non aliter valere cum duobus, tribusve testibus, ni fi in infirmitate se gravi, de s praetentia Cerati concurrat: non alio nixus fundamento, nili verbis docap. Cum est es,Plae tam ra necessitatem non probant extremi moi bi, aut pi H nt ae Curati: quae duae condit Ioncs non apponuntur in cap. Rilitum. Scd non ad υ itit

Guido Pap ae dictum e C. n esses , loqui de quociamque icutamento eriam si causis profanis, ut valeat cum duobus testibus,modo Curatus quoque intei fiterit. At vero cap. Relatiim , itota loquitur ni fi de dispositionibus ultimarum voluntatum ad pias causas , ideoque non requirit aliud in his nis duorum testium praetentiam It mcap. Cum non videmus recipi ne nunc quid om in terris Ecclosiae Caput autem

Relatum, scrvatur 3c in terris Ecclesiae, Zc alibi pariter , atque adeo in Gallia, ut testatur Tiraqucllus in tractatu de privilegiis cauta piae , dc alii Gallicani Docto. res. Itaque legata pia valent ,&ab haerede solvenda sutat, etiamsi relicta fiterint 1n testanaento alias nullo & invalido , in quo non alii quam duo testes intervenerint. 4 iraqucllus dicto tractatu , privileg. 8 o. raum. I. Covarruvias in d. cap. Rela.

Quae lex statuit favorabilia , & pia legata ac fideicommissa servanda e sse et Iam ex testantento illegitimo, & inossicioso, & quoad haeredis institutionem irrito. Sciei, dum insuper legata de fideicomna ilia ad pias causas inanivinia esse a detractione Fal. cidiae de Trebelliani eae . Autliciar. Similiter, C. deleg. Falcid. Et licet Romanorum

jure legata minime debeantur ex non adita haereditate,l. Quamquam.C. de sideico m. debentur tamen pia legata et Iam non adita liaereditate , ut cst communis Julisconsultorum doctri ira , Barioli In l. I. C.de sacrosaiict. Eccles. Speculatoris in tit. de In.

strum. edit. g. A e aliqua, Baldi in l. Qui filio , D. de haeredib. instit. de Guido nis Papae decis. 6o . & ejussiem Scholiastis Ferrerit ibidem, etiamsi clausula e

dicillaris non fuerit testamento apposita , Si non valeι ut testamentum, valeat νt coisdici ius. V I. Filis non possunt propriam successionis partem accipere , nisi conferanthona de patre vivente , se accepta , ut donationes, dotem, aut si quid furto patri clam abletulerint , quod pater non remiserit.lscas collationes Galli vocant Ranore, de Rapporter. De dote filiarum id statuitur in l. Si maritus,de l. Filiam, C de collationib Olim quidem non erat collationi locus , nisi quum liberi emancipati sue. cedebant patri simul cum liberis sub potestate constitutis. l. .in priirc.D. decollati. bonor. Sed hodie locum habed in quibuscumque sine discritia ine liberis. Cujacliis. libro 3. Observat. cap. 3O. Charondas lib. 3. Pandectaruna, cap. I9. Idem ius obtunet in materna successione. Guido Papa quaest. 16. num. 1. Neque solini locus cst

597쪽

Iuris Canonici mutoria,

dii iit in stirpes. Ia ea ira satres simul succedunt; at ver b nepotes ex avo,n mrpe si succedat it & haereditatem dividant cum patritis.Nam patrui, ut pote filii ejus cinius di iditur haereditas , succeduiri singuli in capita , de alter eorum de lictus frater successui et cum eis pariter pro suo capite : sed ejus filii qui eum repraesentanti succedunt in stirpes : quantumvis enim plures numero sint , non alia debetur cis

successionis pars quam quae ipsorum patri obvenisset, si superstes e Isset, eaque sola inter ejus liberos dividitur. Et s patri horum quidquam donati im ab istorum avosuerat, aut si avus in nepotes contulerat, id omne conferri debet in portionem siccessionis eorum cum eorumdem patruis , l. Illam, C. de collationi b. 8e Bariolus ibid. nuidi . . Corrasius tu centura ap.ult.Paro.lib. λς. Placitorum , tit. I. ait. 22. dc

V l I. Clim olim Iure Codicis Fc Digestorimi collatici inter haeredes testamen istarios non admitteretur;nisi hoc testator expressilet, alioqui enim censebatur remittere,ac velle ut quod in aliquem ex liberis contulerat, ille filius id priscipuuiu haberet, quod Gallice dicimus e tira enpreciput, . Pomponius 3 s. D. finii l. ercisc. l. t. de l. Filia dotem , & l. Filiam,C. de collat, nunc temporis jure Novellarum coibut io indifferenter facienda est inter haeredes. sive testamentaxios, sive ab intestato suecedentes , nisi testator oppositum exproiserit. Novella I 8. c p. Ilιιd quoqAe G.& Authent. Ex de collat. Qitoniam incertum est ne forsin testator oblitus datorum,aut mortis perturbatione angustiatus hujus rei non sit tecordatu, dicto cap. Illud 6.Nec solis in res data conserenda est, sed etiam fructus inde percepti,i. Filius, g. Filia D.de collλt. bonor. Lucius lib. S. Placitorum,tie. I.Artic. 7. Papo lib. x r. Placitorum. it, ar . δε A. Cliprondas lib. . Pandectarum,cap. I9.

VIII, Imperiales leges,nec non Regum Galliae Edicta sedulo providerunt , ne per secundas nuptias liberi ex antextore matrimonio suscepti bonis sibi competentibus frustrarentur, sive iisseruixos,sive causa mortis, aut per ultimas voluntates

visponentibus aliter ipsorum parentibus, sive viris , sive scemiliis ad secunda vota transeuntibus ; ut scilicet teneantur reservare siliis ex anteriore conjugio natis, auto uni eorum lucra omnia ex priore matrimonio quaesta , l. Famina , Cod. de secundis nupt. Verdira Authent. Lucra Cod.eod. adimit libertatem eligendi inter filios

prioris mattimoni in sancit lucrum ex primis nuptiis aequaliter ei se inter liberos prioris conjugIi distribueudum. Leo quoque & Anthemius per legem me edictali

Cod. eod.coiistituunt,sive virum, sive foeminam transeuntem ad secunda vota, non

posse transferte ad secundum conjugem de propriis bonis, m orem portionem,quim ei cui minimum unquerit est plioribus filiis sitis, ne horum aliquis miniis habeat quam vitricus aut voverca , Hve donationis, sive ultimae voluntatis titulo, Ejusdem legis M. illis , decernitur matrem secivido nubentem rerum mobLEum sibi de prioribus nuptiis ob veniatum habore commodum & usumselictum , nee posse quidquam ex eis alienare. Similiter & de immobilibus , quorum habet usumselictuin , manente penes liberas ex priore matrimouio editos proprietate: quae tamen redibit ad matrem,si fillios omnes mori contingat. Haec e aem in Gablia saueivit Franciscus II. Edicto anni assio. quod vocant Edici des vetives , quod perae qtie disponit deseciuidis matrimoniis, tam quoad maritos quam quoad ux res di & legi Imperatoriae hoc addit, ne liceat uxori relinquere secundo marito, aut ne possit maritus conferre secundae uxori plusquam contulerit de propriis , nec e priore ma trino tuo quaesitis biniis alicui naturum ex priore conjugio liberorum

598쪽

Praxis. Lib. VI. I

aeton tant in savorem secutidi coniugis, sed neque in favorem liberόmin ex secundo matrImonio susceptorum , aut etiam propriorum cognatorum.Lege quoque Mosaica caut una erat,ne iure primogenitorum arbitrio patris frustrari pollent priores nati liberi, si pater affectu nimio in alteram uxorem propensior esset erga sus-ρ ceptos ex hac natos. Deuter. 2I. Verc 1 I X. Successit deinde Caroli I X. Edictum , quod vocant E det meres , annis I 67. toto regno vigens . quo matres ad filiorum successionem non admittuntur. Haec regia Constitutio providens ne opes alalienam familiam traducantur, hoc unum matribus permittit, ut succedant in bona mobilia , & In alliunde quam ex paternis facultatibus quaesitarum rerum proprietatem,& praeterea in usum fructu nadimidiae partis immobilium bovorum,quae ad liberos defunctos pertinuerant. In ter mobilia porrδ recensentur numeratae pecuniae, nullatenus vccd capitalia cela suum , live pensionum. De caetero illas excludit a successione , de dominio earum facultatum, quas defuncti liberi nacti fuerunt ex opibus paternis , sive In ibi earccta patrum Sc avorum , sive in collaterali patruorum aut consobrinorum: ad quas tamen vocantur matres jure scripto RonMinorum. X. Imperatores Gratianus & Valentinianus l. r. CGL de secundis impl.mulieres intra annum luctus iterato nubentes spoliant bonis omnibus quae prior maritus. sve haereditate, sive fideicommisso, sive legato , sive donaticine mortis causa illis contulerat. Neque eis permittant posteriori marito, sive dolis, si ve testamenti nomine ultra tertiam bonorum suorum partem relinquere. easque lex eadem perpetua notat infamia,quam tamen Canones abstes erunt. cap. Penuit.& cap. 6 n. de secundis nupt. Viris tamen secundas nuptias ineuntibus nullum tempus ad luctum. nullaque poena Indicitur. In Gallia verδ mulier intra aunum luctus nubens nulla

.quidem infamiae labe notatur, sed tamen omnibus sibi relictis a maUto desuncto honis excissit atque adeo ab ejus propter nuptias donatione. X I. Ab intestato vocantur ad successionem legitimi haeredes , primum descendentes,liis deficientibus ascendentes , & horum desectu collaterales. In descendentium successione illi qui sunt simul in uno proximiore gradu succedunt in capita; sed horum filii jure paternae repraesentationis succeditnt in stirpes , si sint eorum patrui superstites. Exempli causa decessit aliquis filium relinquens supe stitem, &duos nepotes ex altero praemortuo filio : filius superstes haereditabit ex semisse, seu media parte a duo verb nepotes alteram medietatem , quae inteῖr ipsorum patri obvenisset nter se ex aequo divident . 1.Si duo nepotes . D, de collat. nota & Ιnstit. de haered. quae ab intest. deser. s. Cum filius . versica Et quia plocula, de Authenti Cessante, C. de legit haered. Porrd in collateralium legitima suciscessione jus seecessionis in stirpes habet locum adhuc in Fratre desuncti & nepotibus ex praemortuo fiatre altero simul concurrentibus,quo casu nepotes succedunt in stirpes,patrui autem horum in carita.Sed tu ulterioribus collateralium gradibus nulla deinceps adnuttitur successio in stirpes , sed aliis exclusis soli admittuntur.

In capita qui sunt in eodem proximiori grada. Authenti Post tres, C. de legit. haeredib. XIl. Certa est Itaque Iuris Romani , quam sequimur dispost , ut quando

aratraim praedefunctorum filii cum suis patruis, aut avunculis concumini, fratribus scilicet ejus desuncti intestati, de cujus agitur successione , ut patrui quidem Anguli in capita succedant , nepotes autem ex defuncti fratribus , quamvis unci Aradu posteriores quam ratrui, Ocentur quoque ad si iccessionern,non quidem cum

599쪽

Iuris Can nisi Theoria ,

patruis in singilla eapita , sed solum in stirpes, iure scilicet paternae repraesenta I

Dis illam , quae patri viventi accessisset, partem inter sese dividentes. Et hoc titillitatatum est. Caeterum non consentiunt inter se Juris Interpletes , quando nullo patruo , vcl avunculo concurrente, soli supersunt ex diversis fratribus ne Dies, anis, si singuli voeentur ad succedendum in capita , an vel o in stirpes, quando illorum parentes post se filios reliquerunt numero impares, Titius cxempli gratia duos tresve liberos superstites , at Sempronius ejus fiater unicum tibi superstite ni filium. Praecellentiora Juris lumina inter se dissident,qura Romanae quae sit pri sunt leges rcm pei spicue minime definiere. AEo docet omnes illos xx diversis fratribusnc potes in capita promi ue s.ccedere. Accursus ex opposito istos omnes vocat in stirpis. Accursio consentiunt Bartolus, Cilixis , Dinus , Angelus Perusinus, dc ex Gallicanis Doctoribus Ioannes Faber, olim meritissimus Regni Franciae Camcellarius , in Nos iacitem , Instit. de legir- agnat. cccss& Guido Papae qliaest 13 & Benedictus in eap. Ra tutius, verbo Et uxorem, num. 6 3 I. Sed Aetonis doctrina, quam tuentur Ostiensis, Baldus, Salicetus, Antonius Faber in Senatu Sabaudiae Praeses primarius, demum in Curiis Franciae omnino praevaluit. Et posteriores Gallicani Scriptores unanimes hane ipsim nepotum ex fratribus promiscuam succeu sone in adit ruunt in capita , & firmgni hac ratione , quia cum omnes gradu pares existant , pares etiam lic ereditatis partes inter se sortiri debentia Ita Ferrerius ad

Gui donena Papae, quaest. I 34. Cujacius in Novellam II 8. cap. 3. Rebusias, Ch pimis, I mbertus , pluresque alit, quos citat & sequitur Franciscus Barry lib. 18.de successionib. tit. 3. num .s Nihil verb obsistit Autlient. Cessante, C. de legit. haer dib. quia loquitur de concursu praecise diverserum agnationis graduum , scilicet seatris & ex aliis praedefunctis fratribus nepotum. At vero in causa ista personae

concurrentes omnes in eodem gradu senta Eidemque adstipulatur lex 2.3. 2. D. de suis& legit. haeredib. In madibus quoque paribus nullum ad miti Nir ius reprae sentationis, omnesque & soli si accedunt qui sunt in eodem agnationsi gradii aequaliter , bc in capita, nullo minum vel Reminarum discrimine i etiam in hac patria Provinciae, cujus Statutum municipale est, ut extantibus masculis foeminae non succedant, non obtinet nisi in linea directa , cessatque in gradibuς collateralium. Praedicta decernuntur In Authenta Post fratres, C.de legir. haeredib. Post fratres, at fratruurque filios vocantur quictimque grati sunt proximiores , ut pares in gradu p riser admittantu ublata differentin m ulorum 2 'mἰnarum : sola nam Me cogna

Ho in talibus.Fiet autem disso in capita , ct non in stirperia

O N O E diversa est ratio eius qui bona fide possidet hem allenam ἰab eo qui malande penes se haber. Qui enim bona fide accepit& de .

tinet, si sorte rem alienam sine sua culpa amittat, in nullo tenetur vestituere , nisi in eo tantum in quo ditior est factus. Itaque Is qui rem alienam

bona fide emerit, credens venditorem legitimina dominum , si rem adhue habeti

o tenetur

600쪽

ω Praxis. Lib. VI. 373

tenetur vero domino reddere simul ac resciverit ad eum pert nere , etiam non recipiendo solutum, se pretium , l. Sed etsi . i. dc l. Item te uiunt, g. f D. de petit. baeredita& l. Matre, & l. Si maηc'tam , C. de rei vendicat. Res enita ad quemcumque deveniat possessorem , cum Onere suo transit , cap. Ex lireris , de pignoribus , l. Si debitor, C. de distrach. pign. l.is enatio, D. de contrah.empl.Sed si idem bonae fidei pol sibi rem habere deserit, tenebitur ad id unum in quo iactus suerit locupletior,l. i.C.de petit. haered. verbi gratia ad pretium quod rei Veia ditione lucratus fuerit. At si in nullo ditior evaserit , ad nihil tenebitur ergλ rei dominum. Et vero cui ex eadem bona fide vendiderit,tenebitur acceptum pretium reddere , Nisi ipse rei dominus malit re apud emptorem relicta , pretium ab ist

bonae fidei venditore acceptum vendicare. Ex diverso malae fidet polsessores teneri- Lur rem ipsam . aut si res non extet, ejus pretium restituere; id si res erat suci. ra , praestarc insuper fructus omnes , non modb quos perceperunt, sed eos Ctiam

quos percipere debueranti d. l. Sed etsi . Sed Ssti illus. Cum tamen bonae fidei possciser ad solos quos perceperit Ductus iit obligatus , si ditior Inde factus sit.IM-

Pensas tamen ad fructus percipiendos necessarias etiam posset Ior malae fidei dedus ruere poῖ est. sane ubi res non est fructi sera , neque ex ea ullum emolumentum suerat dominus rei percepturus. ipsemet sui non tenetur lucra conferre quae sita singulari industria consequutas se erit . ut ii negotiando pectiniam surto ablatam duplicavit . aut si ex ea per lusum parem summam lucratus sitit, aut si subreptum aureum torquem locaveriti Navacra in Manuali, cap. i .num. 11. Sel si dominus cxerivatione rei sitae subreptae damnum quoque aliud sustinuit, ut si ea occasione fuerit adactus ad aliam emendam rem simili usii destinatam , aut si ex amissione instrumenti fabrilis pretio quod ex suo labore habuillet frustratus sit, aut si pecuniam furto ablatam negotiationi destinaverat. tenebitur procul dubio malae fidei possetar illud omne damnum resarcire , de dominum omnino indemnem Prie stare, live , lucro cessante sve a damno emergente, iudicio prudentis.Quod autem statuit ex Certum , C. de rei vendicat. bonae fid ei pluIellaretri teneri post litis contoinationem praestare non solum fructus extantes . sed etiam imi versos, id non obligat nisi post Iudicis sententiain , non vero ex naturali jure, si piae supponas dum viguithona fides , non fuisse factum ex praeteritis stuAibus locupletiorem. Si vero factus fuerit ex his r. pletior , tenetur iure naturae perceptos fructus rcstituere , etiamsi lis contestata non suisset. Nemini enim licet ex alterius damno locuplet iri.

II. Debitor qui per moram culpabilem non sol vla quo tempore debebat, tenetur.Iesarcire creditori lucrum cessans x damnum emergens ab illa sita mora cam alum. Ratio quippe exigit ut qui alteri r er suam culpam obest . cum praestet in omnem. Quia tamen solent mercatores dum optimatibus merces credite, vendunt, carum augste pretiam , eo quM sint in lvendo morosiores : ideol Molina tom. 3.

a. p. quaest. I 8. aria 4. aiunt non esse obligandos Nobiles eiusnodi al praest induiti mercatoribus lucrum cessans, nisi postquam diuturnior nimis fuerit in solvendo Nora , aut ubicerid constiterit eam moram causam dedisse lucri cessantis, esse t aneo accurate urgendos ad expeditam pretii solationem. I II. Gontiligit plerumque ut a rei debitae praesenti solutione debitor excuseissur ob iustas & rationabiles causas, possitque iii aliud tempus di flerre, ut quando

non aliter solvendo est nisi seipsum ad gemissimas angustias redigendo , aut sua. praedi Dissiliam by

SEARCH

MENU NAVIGATION