장음표시 사용
241쪽
IN TRIBUS HISCE CONIECΤΑNEORUM
De vestimentoνum in funus aerogatio. ne. XIV.
Dnopsis, Consectis, Index. IV. De bomisidii paenis. XVI. De eolumna lactaνia. XVII. De θνiptis. dicti Me famina. XVIII. De iis qui fugianr aeensationis metu. XIX. De veste lugubri, XX.
De Iege Fum Caninia. CAP. I. De tempere messum, O arearum. II. De balneis synhularia quadam. III. De Dιiονum disti . IV. De vulgo quaesitis. V. De eo qui an inυidiam alteνἰur ἰmagia Mem porro Impeνatoris. VI. De morae, capisis diminutione rivia
De veteri nuptiarum iure. XV. De vi pellionibus μνυis. XVI. De exanguroione. xVII. De ornatricibus puell*que eomatis. III. De Praeeeptortatis puellarum. XIX. De . classieis, er allegatis tessibus. xx. I. I B III. De ἰnfantis neeandἰ p aculo. TAP. I. De antiqtiis Iussiniani fabulis. II. De militiis quae vendi selent. III. De die natali Calamdi uem itis. IV. Per feneseram Monserare quid sι. V. De annonis, ' contributionibus praedio-Tum 4 VI. De patνkἰis. ' VII. De sub toribus vestium militaνium.V III. De moνibus. IX. De pedaneis Iudieἰbus. X. De munere nuptiali. XLm usitato aeriseiorum visitudἰnis m do. XII. Religionis eausa eοἰνε quia fit. XIII. De speculatoribus eoνumque iure. XIV.
De Flaυii, Caesaνis appellatione .XVII. De μν rosis, mente eaptis. XVIII. De libris Insit. iuris eiυιlis : Et daciis. XIX. Da optima lege. XX.
242쪽
ne Maserdas L O mi raria a Magi'atu sia AGISTRAT us populi Romani, aut Majores
Maiores,. Consules , Praetores, & Cens
reliquiia Dicebantumque Μaiores , quod maximis auspiciis crearentur . Ac de auspiciis quidem illud constat, patriciorum auspicia iis duas potestates olim suisse divisa, maxima enim Coninsulum, Praetorum , & Censorum erant, minorae vero Magistratuum reliquorum auctore Gellio noct. Atti c. lib. I T. cap. 24. injora . & minora auspicia a Majore . 3c minore templo nomen habent.. Templum autem lutis , ut ait Varro , dieismur i. teννis auguris , ut spiei. eausa quibusdam eonee tis vervbis finitus . Scribit idem Varro de Ling. Lat. libro, 6 templum olim fecisse augures eo eisne, qua oculorum conspectum finiebant . & conspiretoni addidisse eos eoνιωnaronens quae dicebaωtur a cordis viis , ad haec loca quamdam agrestia quae augurio, ut ait Festus, defignantur,& aficujus Dei sunt. Tesea vocari templumque verbis ad hunc modum conceptis in arce effari consuevisse e T c AQUA . METAE
mihi Varronis. locus videtur restituendus , & arcem . auguraculum intelligi. N m ira locum appellari; ex quo majora fiebant auspicia, facile ex Festo quivis potest animadvertere. Auis hoe est etiam libro I. Livius augurem in arcem deductum in lapide ad meridiem versus. eonsedisse baculum. v sine nodo aduncum tenuisse quem lituum appetraverunt, inde prospectum in urbem agrumque capto regiones ab oriente ad occasum determinasse , ad meridiem tartes dextras, laevasque oo septentrionem pronuntiasse, & signum contra quod longissime conspectum oculi serebant solo animo linivisse . Et idcirco mihi, satis persuadeo haec selemnia verba: TESCA UC. ΜΕΤ K.
NUNCUPAv ERO . Ad conspicionem,& cortumionem reserenda esse, & se
243쪽
intelligenda quasi augur ea tacite in corde suo pronuntiet, hoc sensu , Agre. Ilia illa loca quae oculis, & corde vi. deo , volo esse hujus templi metas ,
easdemque metas in hoc templo faciendo tamdiu nuncupavero, donec eas finito augurio relinquam. Et sic quidem haec verba solennia visus est interpretari ipse Varro, cum ait: In hoc remis pIo faetendo arboνυ constitui fines apparet intra eas regiones, qua oeuli eo pia chιnt, id ess, qua ruimur, a quo templum dictum contemplare. Haec etiam
accipienda sunt, ut iis ab augure dextrae , & sinistrae regiones determinenis
tur, hoc sensu; Quicquid intra illam
arborem est quod me sentio cortu mi are , & conspicione templum tectum.
que dixisse, hoc arbor illa serat in sinistrum, id est, arbor illa, & quicquid intra eam arborem est, sinistran ,& rursus altera illa arbor dextram aleterminet regionem . Denique his
verbis: INTEREA . CONCRETIONE,&c. significari etiam videtur augurem ea omnia quae concretione, conlpicione , & cortumione sensita utique rectissime sensisse, hoc est, corde, &visu probe omnia determinasse. Atque
ita quidem concretione, conspicione, corrumioneque effari majora templa, R iis Majores creari Magistratus videntur apud Romanos consuevisse. Caeterum templa minora ad hunc modum definivit FcIlus: Minονa templa sunt ab auguνibus, cum loea aliqua stabulis, aut linteis sepiuntur, ne uno amplios ostio pateant eertis verbis Esnita. Ex
tuo loco etiam perspicuum est, quoenia minores Magistratus aus piciis minoribus creari soleant,& quid item a Majoribus templis, auspicitique templa, & auspicia minora disserant. Cur autem Contulum, Censorum , Praetorumque majora, & aliorum Magistro
tuum auspicia dicantur minora, haee ab Aulo Gellio prodita est ratio .- quod eorum auspicia magis essent rata quam illorum. Et hoc inde ni salior, quod quo majore templo . & solemnitate fiant auspicia , eo magis esse rata, &firma censeantur. Illud etiam obse vari solet, ut iisdem Μajoribus auspiaciis Consules. & Cenlbres non crearen
tur. Censores enim eollegae Confutum , aut Praetorum non sunt , sed Praetores Consulum sunι, ET Consules Praetorum. Ideoque meque consules, aut Praetores Censoribus , neque Censores Consutibus , aut Praetoribus tuνbant , υeI retineuxauspicia r at Censoνes inter se, νον - νωιε- res, o Ceresules inter se vieiant, obtinent,
inquit idem Geli. Quod sic esse intelliis
gendum puto . ut una conspicione una cortum ione de Praetoribuς, & Consulibus haberi auspicia majora potuerint, non utique de Censoribus,& Consuli. bus simul , non de Praetoribus , de Censoribus simul. Retinere autem suthoe etiam obiter admoneam sive obtinere dicuntur auspicia quibus au spicato Magistratus addicuntur turbare, quorum causa repetenda auspicia sunt,& viciare quibus abdicunt aves Mais gistratus. Iisdem igitur Majoribus auspiciis cum Consulibus. aut Praetoribus rogari Cenibres nequeunt, sed diversa opus habent conspicione, o diversa cortum ione. Idque mihi illud esse omnino videtur quod se C. Tuditanum scripsisse Gellius ait e Censoνes aequa
non eodem rogantur auoicio, atque Coninsules e Praetores. Et hanc quidem Magistratuum antiquam disserentiam
una cum jure publico lege Regia lubinlatam esse ex eo intelligi sacile potest, quod eadem lege, & inauspicato, &sine Comitis solius Principis authoritarite crearentur Magistratus , cap. unico de leg. Iul. amb. Eaque res est it , ut imperio duntaxat , dc potesate pere e
244쪽
eandem legem Regiam a Majoribus minores Magistratus postea dignosceremtur, qui antea nullo potestatis . nullo Imperii respectu solis auspi iis disceris nebantur. Et hinc deinde videtur acetis esse, ut nonnulli Magistratus, qui
olim inter minores numerabantur, in Iegem Regiam inter Majores referre etitur. Erat enim I ribunus plebis minor, erat etiam major Magistratus. Marco
Nessalae, & C. Tud tano, si Gellio
credimus, minor Magistratus tribunus est . Hi enim auspiciis ibiis minores Magistratus discernunt a Majoribus, &Contules, Praetores , Censoresque solos auspiciis mgari Majoribus auctores sunt. 'Iurisconsulti vero non interminores, sed inter majores Magistrat Tribunos plebis expresse collocant. Nam solo imperio, & potestate nulla prorosus auspiciorum habita ratione sic a Majoribus minores Magistratus disce nendos putant..ut omnes Magistratus, quos sine fraude in jus vocare non
licet, Naiores, & reliquos appestari
minores voluerint cap. 32. de injur. cap. 8. de accus. Eorumque numero,
qui sine fraude in jus non evocantur, Tribunos etiam plebis contineri Ulpi
nus evidenter. demonstrat, cum eos
contendit in ius vocari non posse, qui imperium habent, qui coercere aliquem possint, & jubere in carcerem duci , cap. a. de in jus voc. Prehensionem aurem Tribunos plebis habuisse Gellius auctor est, Iib. I 3. cap. Ιχ. Igitur si habuerint prehensiopem, recte etiam videtur consequi eos in jus vocari non potuisse e& per consequens inter majores Magistratus Tribunos plebis a Iurisconsultis relatos suisse .
DIVORTiu Μ . aut bona gratia fit,
aut cum ira animi, & offensa, cap. 32. 8. de donat. inter vir. ,&uxor. Ad Iram, & animi indignationem reserri indicium de moribus potest cap. 37. d. tit. cap. 39. solui. mair. Bona gratia ditatui matrimonium illud dicitur, quod propter Sacerdotium , sterilit tem, valetudinem, senectutem, miliatiam , retineri commode non potest , cap. 5O. cum seq. de donat. inter vir. &uxor. Eaque bona gratia prorsiis essicit,
ut quisque suum jus habeat imminuis tum , cap. 6. de divort. Illud certe non facile dixeris, de quo Sacerdotio senserit hic Iurisconsultus. Ex Tertulistiano videor id mihi primus animadvertisse . Sic enim libro de Monose
scribit : Cereνis Saeeνdates viventibuε etiam viris , consentienιibus amica ι ii separatione viduantuν. Et in Exho latione ad Cassitatem: Noveram, inquit, continen res P dem Taαν. illius pili antistites , Deminas vero Cereris bricanae , cui etiam sponte abdicat
maινιmonio adsenucunt exinde, adempto conrasu . masculorum usque. ad oscula
filiorum. Quibus etiam addi potest , quod se ad Uxorem idem Tertullia.
nus lib. I. scribit : Caeterum viduas .apbrieame Cereri ad sere scimus δενιfsma quidem obliti one matrimonii adis. I.ιs. Nam manensibus in aeternum viaris non modo ιboro decedunt, sed σalias eis urique ridenribus loco suo in ntiant adempto omni contactia 'Msque ad
oscula stiorum. Atque ita quidem diavortium illud, quod propter Sacerdotium fieri dicitur, satis ex Tertullia. no intelligimus ad Aphricanae Cereris
245쪽
.Sacerdotium reserendum esse, & quod Iurisconsulti bonam gratiam dicunt , id amicabilem, ab e em Tertulliano separationem appellari, Ambrosius de Abraham lib. 2. cap. 6. bonam veniam dixit. Ait enim: Recte
ebrabam eum bona inma wIuis neporem dimistere.
Locu Μ, ad quem custodienda deis
serebantur tellamentorum, Contra ctuum, aliarumque conventionum in. strumenta, archium sive grammat
a lacium appellat Ulpianus cap. I. de poenis. Eumque locum fuisse atrium libertatis auctor est Livius, lib. 43. ait enim: Censoνes ex templo iis atνium libertatis adseudem n/Jbi signaris tabellis publieis clausoque taωλιιario, er dimissa semis publisis ne. garunt se prius quidquam publici negotii gessuνω quam indisium populi de
se factum esser. Haec Livius , haud dubie quod ab Ulpiano archium diei.
tur , hoc Tabularium cum Cicerone appellans. Nam pro Archia poeta scripsit ad hune mcdum Cicero: Hie να tabulas desideνas Ηeνae Musum publieas quas Italico bella ineenso tabulario ἐαν esse scimus omnes. Hunc autem Ciceronis loeum de atrio libertatis accipiendum esse satis indicat Festus in verbo Probium his verbis: Leκ fixa
in arνia liberratis eiam multis aliis I gi s incendio consumpta ess, ων aiν M. Cato in ea oratione quae de anguis
νibus inseν bisur. Nec alio spectat quod in Augusto Suetonius ait, ab Asinio Pollione atrium libertatis extructum fuisse, deque hujusmodi Tabulario Paulum etiam sensisse satis constat sent.
lib. 4. tit. s. cum ita de testam. seriaberet: Ac deinde Ilano 'blico obsigna.
m i pser. Atque ita quidem in atrio libertatis archium sive tabularium p puli Romani fuisse videtur, dc Ulpi nus de pragmaticis quibus interdici istet, ne hujusmodi loco sedeant , disserens, de iis tabellionibus, scribis, servisque publicis sensisse, qui tran scribendis in atrio libertatis publicis
privatisque tabulis operam dabant . Quod autem archium est Ulpiano, id idem archium etiam, ut credam a pellari faciunt Tertullianus. Augusta nus, Ambrosius aliique auctores similes ἀ
Da σωλνibus Carcerum , NEGARi non potest, quin vis pucbliea fit carceris effractura cap. I& II. ad leg. Iul. de vi pub. Quis enim credat fores parietesve carceris sine telo effringi posseὶ Qui fores aperit, lares non effringit . nam quae effringuntur sores, opus habent restituti ne, ait enim in Adelph. Terentius: Fores effregis rvi tuentu ν' d scidia Vesam 8 νύ νcietur . Igitur ubi nulla opus est restitutione , ibi quoque nulla esse intelligitur effractura . Quid mirum publici carceris effractores capite puniri, cum eadem poena hominum privatorum securitati provisum sit λ eap. r. de effract. d. cap. II. Aliud igitur est elabi apemtis , aliud item de earcere effractis soribus erumpere. Effractores enim capite placti debent, caeteri levius puniuntur d. cap. I. Inter effractores hi quoque numerantur, qui quadam cum
246쪽
taeteris, qui in eadem custodia sunt,
tonspiratione conantur evadere cap. I.
de effract. carceri militem quoque qui ex carcere dato gladio erumpit, capite puniendum Paulus auctor rit, cap. 38. II. de poen. Idque de eo miliis accipiendum videtur, qui vim intulit custiat suo. Moris enim erat, ut mi. Ies in carcerem coniectus, custode haberet, qui custos eadem, qua miles,
catena copulabatur. Eumque morem
expressit Epist. lib. I. Seneca, his verbis e suemadmodam eadem eatena , meussedem, militem copulat , sic via quae tam dissi,nilia sunt , parirer inest. dunt . Et Augustinus in Psal. I 28. Ligantuν duo, inquit , mittuntur ad iudicem ιarro , colligartis, illo setiratus, site innotens tiua eatena I gantur, m longe sunt a se. Quo sensu custodiam catenati ordinis videtur etiam Hilarius aecepisse , se ad Conis stantium Augustum scribens.' Plebs in Uodiam ea renati ordinis eo Misa dia Imnituν . Eoque pertinet. quod in hane sententiam apud D. Lucam Act Apostol. es I 2. de D. Petro scriptum
eatena copulatus dato, hoc est elam subministrato gladio vim intulerit custodi, & de carcere sic eruperit, inter
effractores earteris eorum poena coe cendus recte numerabitur, quod uti
que non fieret si absque gladio fine ulla vi custodis sui negligentia fugisset
d. cap. I. aemilius Probus in Dione: No quidem brae anus ρον fenesνas gladium dediν' quo Dion interfectus es.
nus, utraque actione tenebitur, nam
μνώ eo νupti agi pererit,er furit, c. a. de privat. delict. Aliud est an. cillam appellare, aliud item flagitare Appellat enim qui blanda oratione ancillae pudititiam attentat, eoque no4mine non servi corrupti , non furti . sed injuriarum dumtaxat tenetur, cap. s. q. I s. di I 7. de injur. Idque inde videtur originem habere, quod se libro f. Livius scribit: Et quemadmodum μνυis suis vetant domini quisquam νει eum alienis homInibus esse, parite Nque in iis beneficio, ae maleficio obsina νἐ aequum eensenι , se vos interdie iis Pa. νibus eemmereio plabis .ini autem flagitat ancillam . ipsa flagitatione eam corrumpit . Si quidem ex Festo constat fagisare idem omnino esse quod suprare , non autem ad stuprum , ut Budaeo, & aliis videtur , sollicitare . Sic enim libro p. scribit Festus: λιὸν
qui Ruprum pus aliquanis essεnt. Au ctor est etiam Nonius Marcellus, flagitium veterex vitium quod virgini infertur dici voluisse. Eoque sensu videri potest apud Gellium libro 7. c. II. sagitium aceepisse P. Asi anus his
Ne parernae Wrdidisti, atqus absompsisti in sagitiis. Isidorus Elymolog. libro s. siti-m a s ἰνando πιναριela Iibiui. nis. Et hanc quidem interpretationem prorsus postulant haee Ulpiani verba r m o Iovi eo νupti agi poterit. His enim verbis ipseni stuprum videturnmnino inteli exisse Ulpianus, quemad-
247쪽
modum, & furti verbo subreptionem. Tertullianus enim libro 4. adversus Narcionem sic. ait : Nemo sua furatur aut suffudit , sed ille potius qui in aliena descendiι , m homἰuem. dam nouus alienat. Terentius in Eunucho:
aud α' iti, Me furti se aaligat. Male Donatus in hoc haco orti vocabulum ad maleficium traxit . quemadmodum ex Tertulliano evidenter patet. Et haec quidem cum non animadvertisset Accursius , flagellaverit , pro
sistit eνiν, visus est in hoc Vlpianiret ponis reposuisse.
SOLENT desii, nati Magistratus Iudos
exhibere populo Romano. Tertulistianus libro de Spectae. Ut talia 'ectes , us ratibus exultes, quis tibi Pra νον, - , cinisi ,σut si inor, aut Sacerdos de sua tiberalitaιe praestabiιὶ Iu venalis Sat. 8.- suanti sua funera vendant Quid refeνι Τ Uendunt nullo cogen.
Nee dubitana edis Pratoνis vendeon Iudis . Est etiam IuI. Capitolinus auctor. Quaestores candidatos ex sua pecunia munera populo dare ab Alexandro
jutas suisse, ut post quaesturam pra
turas acciperent. Per munera venati
nes intelligit Capitolinus . Sic enim lib. o. cap. Q. scripsit Lactantius e
Atque hujus quidem antiqui moris etiam in nostro jure quaedam reliquiae
extant: Inter υἰ iam , σ uxorem, ait Cajus, ex indulgent Ia principis ιissorum eausa donationem receptam fuisse, cap. 41.
de donat. inter vir. & uxor. De iis haud dubie ludis sentiens , quos Μ ritus, Praetor, Quaestor, aut Consul desiis gnatus exhibere debebat. De quibus etiam visus est sensisse Μareellus. Cum enim fidei haeredum commissum esse scriberet Marcellus, uti darent Q Sejoin honorem Consulatus quadringenta, haec verba subjecitd 'υo Μmis Seiux ημι designaxus est, munus edidit,
deinde ex ealendis Ianuaνiis Senatumstineressus est, cap. 26. de condit, M. demonstrat. Nee alio referri debet quod apud Ulpianum quaesitum legi
mus, an quod dignitatis nomine a patre datum . est . conserri debeat Respondens Ulpianus conserendum non esse haec verba subjecit: Hoc euιm pre
pter oueνa dignitatis praecipuum babersvo tere. p. I. 24. de collat. bonis
Per onera dignitatis, Iudos, & curuistes quadrigas aliosque id genus sumin ptiis intelligens . De quibus Sermone 8 i. seriplit etiam ad hunc modum. D. Ambrosius: Magiβνaιus ἰa tbeaινis mimis, CV αι bletis, oe gladitoνibus , ali με hujusmodi geneνibus hominuus
adquirat. Hujusmodi ludos non deci rati, & nuncupati. sed designati M gistratus ad acquirendum in nunc pando vulgi favorem edere solent, quemadmodum hoc in loco Ambmsi testatur. Et idcirco quod Cajus , &Justinianus de Praetore scribunt in theatrum ludorum causa prodeunte sapud quem in transitu manumitti potest, hoc ad eum Praetorein reserendum non est, qui ludos edit, sed ad eum potius, qui sp:ctaculo praesidet, cap. 7. de manumiss. vind. Servi vero . Institui. de liberti Praetor cum duobus
248쪽
modis In theatrum ludorum causa prodire solet, aut designatus , & necdum nuncupatus, tanquam candidatus' aut de signa iis , ER nuncupatus , tanquam Magistratus. Tanquam candidatus luis dos populo sumptibus suis exhibens , tanquam Magistratus editioni spectac Inrum praesidens. Livius lib. 2s. Iis udis faciendis praerir Praetor is , qui x popu/o plebique dabis fiammum . Auctor est enim Servius Maurus Prae, torem habita triumphaIi ludis Circe si bus praesedisse. quod sum libro de Spectaculis testatur quoque Tertulli nus. Ait etiam Festus ludos piscat rios quotannis ' mense Iunio trans Tyberim fieri solitos a Praetore urbano pro piscatoribus Tyberinis . Et sane editionibus spectaculorum Praet rem adeo verum est praesedisse, ut Feripserit expresse Suetonius virgimibus vestalibus loeum in theatro separatim,& contra Praetoris tribunal Augustum
dedisse. CAPUT VII. - fabistis Personatis. ER A N τ olim fabulae personain ,
erant non personatae. Persona personis: non personatae' sine personis exhibebantur o Persbnatarum primam originem docet Servius Virgilii inter. pres his verbis: Meesse erat pro ratione Derorum aliqua ludieνa , o' in iaferi quibus post populo νisus miseri,
proprie voeabantur personati. quia licet comoedi, & tragoedi personis ut rentur. solebant tamen illi & histrio. nes caeteri interdum , cogi. persenam A N. L I B. I. . χῖ deponere exceptis Astellanis: iis enim jus non erat cogi deponere personam.qsemadmodum docet eleganter Fultus, explicans quaenam personata diceret uosabula Naevii. Personarum hujusmodi veras effigies Goliati nostri exprimu otnumismata , eκ quibus animadverti personarn indumentum capitis suilla , vultus huniani prae se ferens speciem veram ore supra modum patulo , quo vox histrionis emittebatur. Idque mire convenit cum eo quod Bassus apud Gellium lib. s. e. 7. ait, Personam coperimentum suisse tectum undique
una tantum vocis emittendae via perovium. Nec alio videri potest Praetor respexisse in eo edicto, quod de iis proposuit, qui notantur infamia, sce nicos indieans famosos esse his verbis:
PRODIE Ri T. cap. L. de his qui notainiarn.. Hujusmodi enim pronuntiatio
vel fieri petibias solebat, vel sine pei,
Nos servi sesum, sed etiam inis
genui manumitti solent, & tam ingenui, quam servi manum illi dice. bantur libertini. Peregrini manumissi ne consequebantur civitatem Romanam, servi libertatent. Auctor est enim lib. I. Livius, sociosae nominis Latini e rumque liseros primo quidem manumissione, deinde migratione & censia in civitatem Romanam transivisse, &libertinos appellatos fuisse. Ait enim: Liberos suos qui Auibus Romanis in
Quod ipsum paulo post multo apertius
249쪽
demonstravit Idem Livius, cum stri. L. Canuleum profiterentur, eorumquεberet ad legem quam de sociis, aeno. si quos manumisisset, eos Carteiam adminis Latini eorumque Majoribus C. Oceanum deduci placere : qui Cartein Claudius tulerat adiectum Sta fuisse, jensum domi manere vellet, potesta. ut Dictator, Consul, Interrex, Censor, tem fore uti numero colonorum essent Praetor qui esset apud forum cum ma- agro assignato: Latinam eam coloniam numitteretur, in libertatem vindicareis suisse . libertinorumque appellari . tur, jusjurandum daret, qui socium Et ita manumissione quidam liberti.
manumitteret civitalis eum mutandae ni erant, quidam . nativitate, man
causa non manumittere, qui id non missione socii, ae nominis Latini, sive juraret manumittendum non esse. Sunt peregrini, filii ex sis inter quos conis igitur libertini ex justa servitute ma. nubium non est, procreati, & servinum isti cap. 6. de stat. hom. erant , ex iusta servitute manumissi ; nativuetiam libertini homines ingenui qui tate , libertorum filii. Haec si vera manumissione solemni, & justa Roma. simi, nune videndum est, quo sensu nam civitatem consequebantur. Est & filium libertinum acceperit Iabolenus tertia libertinorum significatio, quae de eo disserens qui filium libertinum accommodari specialiter libertorum ει habebat minorem I annis eumque I iis solebat. Jure enim veteri licet reis haeredem instituerat, deinde ita scri-
vera ingenui essent ex libertinis pro- pserat: Sl. MIHI. FILIUS. NULLUS. creati, illi tamen nomen habere in- TRIT. Q.VI. IN. SUAM. TUTELA M. genuorum non poterant, sed libertini VENIAT. Tu M. DAMA. SERVUS. dicebantur, quemadmodum in Claudio Liaxa. ΕsT . Quaerebatur an Dama docet Suetonius. Ait enim temporibus liber esset , negabat Trebatius, quia
Appii Claudii Coeei, & deinceps alia filii appellatione libertinus quoque
quamdiu libertinos dictos , non ip. contineretur . Labeo contra quia eolos qui manumitterentur sed ingenuos loco verum filium accipi opporteret ex has procreatos. Et idcirco quod ait cap. ult. de jur. deliber. filius verus, Justinianus, εχ ι.ενimis duobus irio filio opponitur libertino, filius igiturn uos nasci non liberi nos I. Instit. libertinus filius verus non est. Verus de ingen. hoc eam habere sententiam autem filius est, quem nuptiae demon- potest ut libertoium filii, & sint, di strant exemplo patris veri, justi , Scappellentur nunc ingenui, qui licet in. legitimi, ea p. s. de in jus Voc. pinui essent, ingenui tamen olim non Ambrosus de Abraham c. 3. Patre dicebantur, sed libertini, ne videlicet eνas eum da aneula prolem haberet, sed filii melioris esse viderentur conditi, paιεν filii non erat, qu1a non erat Iemnis, quom parentes. Est di alia liberis pisimo suscepιωs eoniugis . Est igiturtinorum significatio, eaque referri ad stius verus legitimus non vulgo quaei filios solet ex nuptiis injustis procre sti, hoc est, illegitimi tantum, sedic s. Livius enim auctor est lib. 42. etiam adoptivi respectu. Idem enim ex militibus Romanis.& ex Hispanis Ambrosius lib. de Incarnat. Do. Sae. mulieribus, cum quibus connubium ita scribit: in υμ nosra est adopiivus non esset, natos se memorantes supra finis , oe vreus filius. Adoptivum fi- quatucir millia hominum orasse, ut sis lium non dicimus filium natura, sed hi ppidum in quo habitarent daretur; eum dicimus natura esse qui verus est Sc narum decrevisse uti nomina sua apud filius. Et quia vero filio opponitur liber.
250쪽
libertinus, eonsequens igitur est, aut adoptivum, aut certe illegitimum filium aliquo modo filium diei liberti. num. Sane per libertinum illegitimum filium verissimilius est apud Ia Ienum intelligi quam adoptivum. Erat enim certa quaedam ratio I gitimationis , eaque non quidem parentis , sed majoris alicujus Magistratus, manumissio dicebatur naturalium liberorum, quemadmodum ex Livii postremo loco probari potest evidentissime M Atque ita per libertinum naturalem filium legiistimatum videri potest Iabolenus interulexisse d. cap. ult. non filium ex cive Romano , & Latina procreatum , ut voluit Alciatus, non etiam , ut alii suspicantur , filium in servitute susceptum , & eum patre postea man missum .
. UM seriberet Livius libro gr.
mamentariam cum ingen i avaratu machiaearum tormentorumque, per arma
mentarium locum intellexit publicum, in quo fieri reponique solent instruis menta , & arma bellica , eui loco qui
praefectus erat, dicebatur armorum c stos, cap. I 4. in fine de re milit. Eoque sensu, eustodis armorum meis minit hare vetus inscriptio: vo F. C.
bat arma cuiquam domi habere , cap. I. ad leg-.Iul. de vi pub. Est etiam Marcianus auctor , si colonus , vel servi serrum illicite in odio fecerint, nulla poena dominum teneri, eap. uir. q. de publican. Omnino demonstrans
privatis hominibus nullam suisse arismorum in privato loco faciendorum auctoritatem, squidem ea non nisi in publicis armamentariis licite conficiebantur Livius lib. 29. Tormenta macbinasque,o' advexerat seeum, er ex Sicilia euos commatae missa erant, oe nova in a
tilibus da inductria inelusis, flebant. Per ferrum autem gladium apud Μa ei anum intelligi evidenter ex Quinti. liano constat lib. 2. cap. I7. Ait enim , non fabνiestur militi gladius , pores uri eodem ferro latro. Arnob. in Psalm. r3st. Nam ferro rolliιur vitant multum quἰnquaginta aureorum. Cc
rerum quod privatis hominibus armorum sic olim ademptus fuerit uius ,
id videri potest a temporibus Pompeii Μagni originem sortiri, si vera sunt quae Plinius de Pompejo scribit lib.
3 . cap. 14. Quibus ea esse consenta4nea videntur quae Isidorus Elymolog. lib. o. cap. 9. ita refert : Gradi, si ρνimum feris in μνis θν0feruην, pinea Romani iusserunt ne gνubium se reum quis baberet . Unde, & apud
scribas dicebatur: CERΑΜ. FERRO. NE. Cae Di To. Hine etiam est quod arma alienare erimen esse, h arm rum custodem arma militi committentem non suo tempore culpam luere
seripserit Iulius Paulus d. cap. I . iafin. Quo pertinet illud Taciti lib. II.
Aperire deinde armamentarium iusit, rapta statim arma sine more, ordia
ne militiae. Est etiam quaedam inscriptio vetus, quam nuper in Hollandia
repertam aecepimus armamentarii e dem prorsus sensus mentionem faciens his verbis: IMP. Cns AR. L. SEPTI