장음표시 사용
31쪽
cdνnscinam esse . Inde ostentare tergum foedum νecentibus insigiis verberum . Adhaee visa auditaque clamor ingens ortis tur: non iam foro se tumultus continet, sed passim to am urbem pervadit. Nexumin ii , soluitque se undique iis pubi cum pror*iunt, impioνant Quiritium Inuem : nullo loco deest voluntarius fediatronis eomes . Et idcirco idem Livius seνυilium edixisse refert, ne quis civem Romanum vindium , aut clausum teno et , quominus ei nominis edendi apud
consules potessas fieret, ne quia militis, donec in eastris esset , bona possideret ,
liberos nepoteoe ejus mora νetur. Unde
satis apparet , ante duodecim tabulas hanc lagem Decemviralem in usu Romae non fuisse. Tunc enim nexu vimi, verberibus caedi, perpetuisque vinculis indui, & in privatum carcerem, elut carnificinam conjici tamdiu acreditoribus solebant , donec illi vel creditorum. miseratione, vei boni vindicis indulgentia , & liberalitate nexu Diverentur. Decemviri vero hanc ni miam crudelitatem alio verum nescio an mitiore addictos territandi, excruciandique medio . pensarunt . Quum enim illi antea in nervo . ac vinculis sic detinebantur, ut nisi iis liberarentur, totam in vinculis aetatem consumerent, satius esse existimaverunt D cemviri , certo tempore eos vinciri . deinde peregre venum mitti . Conlautius Diuidem esse judicarunt , eos sexaginta dumtaxat dies in vinculis esse, dei de venum peregre mitti , quam domi perpetuis v Inculis contineri , ac seditiosis hominibus perpetua crudelitate. immanique creditorum saevitia , populi illacrymatione , odio patrum . plebisque inconstantia bellis intestinis, ac seditionibus senestram aperire. Fuit
autem haec Deeemviralis lex non deis suetudine, sed expressa Conlulari lege abrogata anno ab urbe condita L. Papirio Mugellano, qui etiam Cur edici tur, C. Poetelio v. COSS. & tunc quidem sectionem . poenamque capitis in bonorum proscriptionem conversam suisse , recte ex Tertulliano Coatius observavito Sane si bona judicato non sufficerent, adiuue vincula, & addimo in usu fuisse videntur, auctore Gellio:
sed ita , ut nec venum amplius pere gre debitores mitterentur . nec sectio.
ni capitisve poenae subjecti forent, sed
ad hoe tantum in vinculis essent . ut operas in servitute pro judicato prae starent creditoribus , donee illis latis abunde iactum esset. Idque confirmat illud Senecae lib. . eap. I in de beneficio miserum, inquit Seneca, si quem dein lectas sui patrimons libeν magnus , &
nam copiam iurassent, fuerint, dissoluti, auctore Vaννοne lib. 6. de ling. Lat. idcirco tamen post Syllae tempora adduci , nectique debitores non deserunt . Concessisse quidem illud Syllam C. P pilio roganti Varro scribit, sorte nociut eo jure cives Romani perpetuo ute rentur. Dico Varr. sic intelligi posse, siquidem in re tam perplexa definire nihil certi aulus sum.
CArret E cens dicebantur, quia nulisio, aut perquam parvo aere cenis labantur e proletarii a munere, offici
que prolis edendae appellati sunt, quod cum re familiari parva minus possent
32쪽
Rem p. iuvare, sobolis tamen gignendae copia civitatem frequentarent: asiduus autem,& pro locuplete ponitur,& pro facile munus faciente : dictus ab Hly bus, id est, aere dando, quum id tem. pora Reipub. postularent : aut a muneris pro familiari copia faciendi assi duitate, auctore Gellio nocto Atti c. lib.
16. cap. G. Eoque sensu proletarium, &eapite censum aecepisse visus est etiam Arnobiux, adversus gentes lin. 2. De Rioquit, hominem , ρνole aνitu cum sit , ciagibus , Cr capite censeatur adisseribere ordinibus primis: cum sit inops, pauper lare , oe tugurii Dauperis , nec
cupaνt . Sed quorsum haee Nimirum ut intelligamus , quid illud sit quod duodecim tabulis idem Gellius ita stri.
ptun fuisse ait : Assi Duo VINDEX
Diximus superiore capite vindicem auctore Festo , veteres eum appetias qui vindieasat , quominus is qui presus υνι, ab alipis teneretuν hoc est ,
qui prensum , nexum sive addi Elam liberabat. Ea forma, di ratione, qua vindicem aeris alieni, libertatisque sepro redemptore in epistolis ad Atticum , . aliisque in locis accepisse videtur Cicero, Eoque sensu accepisse etiam visus est, vindicem libertatis, Livius lib. 6..d vero, inquit , iis a taendit animos εnt per omne fas ae nefas secuturi vindidιcem libertatis viderentών. Sic Brutum
idem Livius vindicem appellat libe
tatis . lib. 2. Bratus , inquit, miseconcedente collega fasces habuit quod non Meνὰν vindex tiberιatis fuera . quam deinde cussos fuis. Imo pro assertore
antiques vindicem interdum posuisse, in libro de testimonio animae liquido demonstrat Tertullianus: Cur , inquitaiibi fervis , alibi vindicem con-nis P inde errare mihi. Duiuum, VLT A B. C A P. IX. Trdentur, tam hi qui per vindicem in hac lege procuratorem, quam illi qui fidejus brem intelligunt . Alio enim
respexisse videntur Decemviri. Eo nimirum, ut noluerint a proletariis civibus, cives assiduos ereditoribus addictos vindicari . Certe ne proletarii cum sint tenuvioris fortunae, quam ut asses possint dare , quibus assiduos evinculis eximerent ipsi pro assiduis,&se, tuotque liberos , similiamque t tam in discrimen adducant: neve cci
pus liberum immuneque, assidui hominis liberandi gratia, servituti capitiique poenae, aut sectioni subjiceretur quod quam iniquum sit , nemo est qui non intelligat. Et it, quidem ita effectu aliud nihiI visi sunt voluisse
Decemvir, , quam assiduos non servitiis cujusquam, aut deditionibus, sed assibus vindicandos . Nam eum assiduo lex ossiduum esse vindicem jubet, locu pletem -bes locupleti,. inquit Cicero in Topicis. Locuples enim usduus , ut ait aelius , appellatus es ab aera dando. Esse quiaem perquam in Mum ,
AEIι erum pro altero pignorari , et a
Theodoricus Italiae G cithorumque Rex, apud Cassiodorum libro quarto variar. intellexit : tam inquam , Rom/ni sequam Decemviri Ideo autem proleis tario quemvis vindicem esse permis runt Decemviri , quia . eorum debita nota solent esse grandiora, quam quae aere exiguo lui potuerint o Et ita mihi videtur
CAPUT X. . De Test bus. NON Blum in testamentis, quae
per aes, 3c libram fiebant, seletiam in aliis omnibus mancipationibus, is vi testis libripensve fuerat ,
33쪽
s fidem perhibiti testimonii non a
probaret, improbus erat, di intestabilis, idque expressa quadam lege Decemvirali esse definitum , Gellius auctor est, lib. I s. c. I g. quam hune in modum puto restituendam esse r
antiquissimis exemplaribus impressis,&manuscriptis, non in res,imon;um feri ευν . sed iis resimonium fariatuν , exopresse legitur. Unde statim conjectu.ram duxi, ita legendum esse, ni t Rimonium faνiatur: di verbum sariari priscum esse , eoque pro fari veteres esse, usos. Hujul modi s quidem antiis quis suisse morem testatur Diomedes, tit in dictionibus auibusdam sermonem ex abundanti adderent, nihilque adjecta syllaba dictionibus conserret. Quomodo aggrediri, pro aggredi: item moriri, pro mori, veteres dixisse saepius animadverti. Plautus in Trucul.
Idem in Rudent. -Certum es morisi, quam buae
ita sariari etiam antiquos dixisse. pro fari, non dubito. Igitur, cui s. seleris resar er , hoe est : qui se vocari in testem passus est , libri pensve
fuit: ni testimonium fariatur, hoc est, s de perhibito testimonio rogatus ,
illud lari , ejusque approbare fidem non voluerit, improbus intestabitisque
esto . Si e nimirum ut non taMum, sicut Theophilus videtur interpretari, ex alieno testamento quicquam capere, aut jure testamenta condere, aut in testamento testis esse prohiberetur: verum etiam ut ab omnibus nexus, Semancipationum solemnibus sic arcere.
tur, ut nunquam vel eius reeipI, vel ei testimonium dici posset cap. 26. detestament. Eoque sensu intestabilem Plaut. etiam videtur accepisse in Mi. lite glorioso Quid si id non faxis 3 P. ut v am sempeν intestabilis . Nunc de illo vi. dendum, qui salsum perhibuit testim nium . Et sane hunc e Tarpeja rupe praecipitare Decemviri voluerunt, idisque aperte testatus est Sextus Cecilius apud Gellium lib. 2 o. cap. I. Qua de re ab aliis accurate satis plurime sunt iahane legem adnotata.
Da eius es; test moniam defuis
decim, pro domo positum, omnes
alio loco vagulationem m hae Decem. virali lege. quaestionem interpretatur eum eonvitio. Et ob praepostione, antiquos usos esse pro ad testis est Ennius, cum ait lib. quartodecimo. omnes occis, obeensique in nocte se.
Id est , aeeensi . Hoe cum ita snt ἰ ne quid sibi Decemviri voluerint videamus. Cui testimonium deest, hoe est, qui suam intentionem nullo p test testimonio confirmare, is die te tio ad aedes adversarii obvagulatum ibat hoe est, adversario justum testi. bus adhibitis convitium faciebat. V luti si quid esse in tuis aedibus conis tenderem , quod quum vere ad me pertineret, tamen apud te esse nullo testimonio poteram demonstrare, illud. que mihi restituere uno,& altero die
34쪽
rogatus omnino recusares, mihi peris misisse videntur Decemviri , quand quidem deficiente testimonio inutiliter jure, aut lege ageretur, tertio die ad aedes venire, tuque ante tuas aedes
rem meam repetere cum convitio sive,
ut utar Plauti veι bis, is pipuis anιeades tuas differre. Et hanc quidem interpretationem nostram, ita aperte visus est Plautus eonfirmare, ut verisimiliorem non posse, attentius paululum Ioco Plautino quem subiiciam perpenso, legis hujus declarationem
excogitari, nemo non continuo satea. tur . Plautus in Aulularia cujusdam grionis meminit, qui eum a M
adoro ad nuptialem cinnam coque
am s erat enim eoquus j conductus esset, & idcirco vasa in aedes Eucli nis intulisset, aedibus vi ejectus vasa sibi ab Euclione petiit restitui: . Cumisque ea reddere Euclio negaret, quis Congrioni desuit testimonium , qdo docere posset, sua vasa esse in Euclionis aedibus, certe repetere ea judicio ne
quivit . Quid igitur fecit λ. id ὶ
Pipulo ante aedes Euclionem, m)U sa redderet. dicterre voluit, hoc est, ut Decemviri loquuntur , portum Euclionis ob gulatum ire. Plauti ver. ba sunt hare: Ita me bene quisι Loerna, tu iam
uise reddi Mibi visa iubes, pipias bis disse
P αἰ- idem esse quod convitium Varro scribit lib. 6. de lituua Latiana . In Aulularia. inquit, pipula te differam ante aedes, id est, convitio, declinatum a pipatu pullorum. Quia gitur ob gularia etiam nihil est aliud quam convitium, quis dubitabit, quia eadem plane sint. ob portum obvis. gulare, & pipulo aliquem ante aedes differre igitur Euclionem ante
id omni legis hujus Decemviralis au ctoritate facere voluisse visus est. Cae4terum effectus obvagulationis is olim fuisse videtur, ut tertio die, justo praesentibus superstitibus convitio selem. niter ob portum facto. licuerit conviotiatori ejus qui convitium passus erat aedes eum iisdem testibus ingredi: &liberam res suas quaerendi in suis aedibus potestatem sacere is cui conviistium factum erat suo convitiatori coogebatur. Indeque Festum obvag ιιari nem definivisse, quaestionem, hoc est. inquisitionem cum convitio est verusimile. Ea nimirum, ratione, qua su torum quaestiones cum lance, & licta illae surtorum inquisitiones veteribus dicuntur, quae cum lance,& licio limri solebant.
tamenta tutor. Legisque haec fuisse
verba: PATERFAMILrAS UTI LEGAS. SIT SUPER PECUNIA TUTELA FESUAE REI, ITA IUS EsTO. In se.
mentis testatus est Ulpian. tit. II. bc auctor ad Here tum lib. I. Quam Iegem deinde interpretans Pomponius,
his verbis: in. lagalgis supeν pecu Wio tutelain sua rei , isa -s esto. sic enim restiruendus est hia Pomponii Iocus,' qui in Pandectis etiam Florem tinis mutilus hune in modum legiturpini legassis suae rei, latissimam putat potestatem tributam videri. &haeredis instituendi, & Iegata,& liberis res dandi, tutelas quo- constitue
35쪽
di: sed 1d interpretatione coangusta. tum esse , vel legum , vel auctoritate, ra constituentium . e. I 1Ο. de verb. si g. Caeterum quibus testamento quistor datus non erat , his agnatilagitimi tutores fuerunt . Legitime telae, inquit Ulpianus , lege I 2.
tabusarum agnatis delatae sunt, eoninsanguineis. cap. I.de legit. tui. Decem viis ri consanguineorum nomen non agnoscunt :Jiberos enim appellant suos hae. redes, consanguineos vero omnesque qui ex latere familiam attingunt per sexum virilem , communi nomine agnatos vocant, ut alio loco demonis stravimus . Legit mi tutores sunt, inquit Ulpianus, qui ex lege aliqua deis
scendian re per eminentiam autem, qui ex lege I 2. tabularum introducuntur .
Introducuntur quidem , vel propalam, hoc est, specialiter, sive nominatim, quales sunt agnati, vel per consequentiam, quales sunt patroni. Non enim expressa lege aliqua Decemvirali impuberis liberti patrono desertur tutela, sed quia patronis haereditates liberi rum lege duodecim tabularum ab inis restato conceduntur, & quia natura aequum est, ad ei in onus tutelae perti. nere , ad quem commodum spectat successionis, ideo per consequentiam manumissor impuberis manumissi tutorem citur: non tam verbis quam legis sententia, ideoque etiam legitimus ainpellatur. capit. 2. de legit. tutor. Non enim id tantum quod nominatim lege cautum erat legitimum dicebatur, verumetiam quod perinde accipiebatur per interpretationem , atque si legis verbis expresse introductum fuisset :Ea fortassis ratione, qua multorum ma trimon;orum experientiam legitimae euius.
dam ἱntemperantiae segnum appellat Valerius lib. 2. c. I. Non enim verbis
expressis alicujus legis hujusmodi ma-- tronis imperata suit intemperantia ,
sed legis illius quae eontra eoelibantum
aliquando lata fuit vera sententia, inis temperantiam hujusmodi suadere omniano videbatur, eaque etiam ideirco legitiis ma videtur.a Valerio appellata fuisse. Et haec hactenus de tutelis, quibus illud etiam addendum vitetur: nimirum suis specti tutoris crimen, ex lege I 2. tabuislarum descendere, tutoremque propter admissam administrationem, in duplum eadem lege teneri. cap. r. de suspect. tutor. cap. s s. de administrat . &perie. tui. quod qua ratione accipiendum sit, alii docuerunt.
vel prodigi. UOLuzRUNT Decemviri, furiosos
in tutela agnatorum esse. genti. Iiumque. Cicero legem his fuisse conisceptam verbis testatur, lib. 2. de in
ventione: SI FURIOsUS ESSE INCI FIT , AC NATORUΜ GENTIQUΜQUE IN EO , PECUNIA UE EIUS , Po-TEsTAS ESTO . Paulus admonuit, haec verba agnatorum gentisiumque ,
pro separatis accipienda esse, cap. s R. de verb. sign.' Quod quidem verissiamum est: Decemvirorum enim hujusmodi videtur esse sententia, ut v luerint agnatis deficientibus ς ad eos gentiles qui agnati non sunt onus hujusmodi tutelae devolvi. Gentitis , inquit Festus, dicitur, ex eodem genere ortus , er is qui semiti nomina
appellature ut ait Cincius, gentiles mihi sunt, qui meo nomine apstellantur. Ergo gentiles, non eoS tantum vete
res appellasse videntur, qui ex eodem genere essent orti: sed illos etiam, qui licet non generis ejusdem, ejusdem lamen nominis erant: eoque . sen.
36쪽
sensu gentiles etiam servi appellabantur, ut Marcipor id est, Marci puer,
auctore Plinio : sic etiam ab aliis adnot tum est, Ciceronem Regem Tullium gentilem suum appellasse, cum interim ab eo genus Cicero nequaquam
traheret. Sed de ictis gentilibus De. eemviri hic non loquuntur . Illi liquidem de hujus nodi gentilibus sentiunt, quales definivit, Scevolam secutus, in Topicis Cicero hunc in modum : Gentiles sunt qui inter se ejusdem neminis sunt , qui ab ingenuis
iundi sunt , quorum majortim nemo
serυitutem servivit, qui capite non suntdim nuti . Elegans definitio: in qua majores appellari patrem. & avum,docuit tectissime Connanus. Idem Connanus gentem, familiarum multitudinem denotare , acute ut est lepidus , & totus acutus ) adnotatum reliquit. Gentilis igitur appellari non potest is, cujus
majores, hoc est, avus & pater. semvitutem serviverunt . Certe quia infervis gentilitia natura non suberat in
UM in noseris nominibus , qui sumus Laiis , liberi , neeessario , inquit Varro , libro octavo de lingua Latina. Quia igitur qui ex servis majoribus est ortus, nullum ex aliqua sa- milia genus trahit, idcirco fieri non potuit, ut is aut esse , aut appellari gentilis aliqua ratione posset. Verum ejus nepotes, abnepotes , tri nepotes , dc ita deinceps, eorumque filii: rursus patruus , ejusque filii, nepotes , eorumque filii, & nepotes, usque in infinitum, recte gentiles inter se. &erant, & appellabantur. quamvis ille, a quo hi omnis genus primo duxeis nant , servitutem aliquando . servivis. setia Desinuntque gentiles appellari , si sapite fuerint diminuti . Ut . enim agnationis, ita gentilitatis iura capitis diminutione extinguuntur. Et hanc .esse puto sentenIiam verissimam , illius
AB. C A P. XIII. 1s gentilium definitionis , quam ex
Cicerone hic adnotavimus . Nunc illud addendum est, agnatos a gentilibus in hoc differre, ut agnati omnes gentiles sint, sed non contra omnes 'gentiles agnati. Gentem enim quamlibet habuisse olini stirpes varias, hoc est, domos , sive familias. Variorum . lib. s. a nobis est adnotatum. Quod igitur gentis unius erant. familiae . totidem diversae ejusdem gentis fuisse
videntur agnationes. Agnates enim
Jureconsulti appellant auctore Ulpia.
no , cognatos virilis sexusta ab eodem ortosis capit. 2. de suis, & legit. Ueluti patruus ejusque filii & nepotes , mihi sunt agnati quia ab eodem orti
sunt, a quo meus pater. Verum pari
truus magnus , eiusque liberi, mihi, non agnati, sed gentiles duntaxat sunt. Quae cum ita snt, jam facile intelligimus, in hac lege Decemviros aliud nihil voluisse, quam ad agnatos tute Iam furiosorum omnino pertinere, &s nulltis exstaret agnatus, ad gentilem post agnatos proximum. Nec quidem 'furiosus duntaxat, verumetiam prodigus ad agnatos , gentilesque deduci
solet. Lege enim I 2. tabularum pro
digo interdictam bonorum suorum administrationem fuisse, antiqua juris cujusdam moribus introducti praerogativa , testatus est Ulpianus capit. I. de curat. surios. Quo jure Caium quendam Licinium cognomine Hoplomachum a Praetore postulasse refert libro octavo , Valerius , ut patri suo b nis , tanquam ea dissipanti interdiceretur . Solent. enim inquit Ulpianus, P aetores si talem hominem in Uenerint , qui neque tempus, neque finem exste
sarum habet, sed bona sua d Ppanis
ei dare exemplo furios d. capit. I.
37쪽
ACrus, ut Varro, & Festus seriis
bunt, in iatitudinem pedes babeis bas quatuor, sertassis quod ea quadru
ctum, id est . ubi flexum erat, cap. 8. de servit. praed. rustic. Idque sic. etiam Varro tradidit de lingua Latina lib. 6. . fractum, inquit est, ab origine sexum duplie; dictam ab ambitu, edi frangendor ab eo ι es tuis ens υiam in directo pedum octo , esse, in anfracto sexdeeἰm , hoe est, in B xu. Iter autem duorum habebat, vel trium pedum latitudinem . Et proinde qui ἐιεν habet, actum non babet :sad contra , qui actum habet , is ἐιer habet. cap. I. de servit. praed. rustic. Caeterum υἰa, actum , ite , , se eon Inet:
hoc est , qui viam habet jus habet iri.
neris, quod videlicet ex duorum, aut tritim pectum latitudine constat: ius rubet etram actus, hoe est, non trium istum, sed etiam jus quatuor pedum: qui simul septem pedes conficiunt: Iam si addideris octavum pedem, non iter, non actum duntaxat, sed etiam se via eontinebit, hoc est , ius octo pedum . Errant prosecto qui se putant Vlpianum scripsisse: Nam σ iter,
O actism in Ie via continet. d. cap. l.
Recte enim pro ἐπ se , . legimus o se, in Pandect. Floren . Nec quidem dubium est , quin ad vulgarem actus di itineris , legitimamque viae latitudinem eo in loco respexerit Ulpianus . Ad quam semper esse respiciendum docet Jabolenus, cum alia, aut latior, aut angustior octo pedibus , non est
inter contrahentes viae servitus expressa. cap. I 3. f. a. d. titui. Voluerunt
itaque Decemviri , legitimam viae latitudinem octo pedum spatio comprehendi. Iidem si via esset immunita , eui viae servitus debebatur , ei qua vellet agere jumentum permiserunt rquemadmodum pro Cecinna M. Cicero testatus est. Adderem nonnulla de parietum ambitu, quem esse sestertium pedem Decemviri voluerunt, nisi ea de re Brissonius in suis elegantissimis antiquitatum Commentariis luculenter scripsisset. Sane Varro scribit de ling.
Lat. lib. 4. Modeo. tabularum inter pretes ambitum parietis eircumitum tuis
erretatos esse. ' , 'CAPUT XU.
C Icvsto libro a. de legibus resere, in duodecim tabulis seriptum
ejusque caussam fuisse ignis periculum et vel ut Paulus lib. I. Sent. scribit, no
eemvirali isto iure Romani usi non
sunt perpetuo. Ipse enim Cicero auis Sor est, nonnullos in hoc solutos te. gibus consecutos esse, ut in urbe &.uri & sepeliri possent. Idem Cicem libro I . ad Atti eum scribit; Caium
Caesarem in foro combustum laudatumque miserabiliter fuisse . Μem sine, inquit , te eiamare causam periisse , βῆ funere elatus esseι At illa etiam in foro eam bnstus, laudatresque m Uerabilia re, servique, edi egen1es in tecta ninraetim fae bus immissi. Nee quidem moris tuum hominem in urbe duntaxat s
38쪽
peliri, aut uri prohibuerunt Decemviri, verum etiam nec ascia fieri nee poliri rogum permiserunt. Scribit enim in eodem libro 1. de Legibus Cicero, minutos suilla sumptus lamentationes. que lanebres Solonis. & duodecim tabularum legibus : .& hoc plus lese Decemvirali contineri, ne rogus ascia fieret, neve poliretur. Sic enim apud Ciceronem legitur: Jam caetera in dum decim tabulis r Misendi sunt sumptu/
lonis sere legibus. boc plus, inquit ,
Na facito rogum ascia, ne potito. Haec Cicero. Sensus est, quae de minuendis sumptibus lamentationibusque funerum Decemviri scripserunt, ea fere omnia de Solonis legibus translata sunt: sed hoc plus lex Ia. tabul. inquit: hoe est, lex Ιχ. tab. illud plus continet legibus a Solone latis: Ne facito ν gum ascia, na potiso Sunt enim haec. verba, hoc plura, non Decemvirorum, sed Ciceronis quibus lex illa Decem. iralis denotatur, quae a Solone repotita non est. Quod qui non animata verterunt suisse hane legem his verbis
.conceptam existimarunt. Hoc plus ne facito, rogum ascia na polito. Sic igitur legendum est: NE FACITO ROGUM ASClA, NE POLITO, ut ita, asiabre construi rogum, aut dolatis aliis quibus lignis expoliri , videantur Umeemviri prohibuisse: sed potius ex ineompositis impolitisque lignis, sine arte simul congestis, pyram fieri u luisse. Abia enim instrumenti genus erat non solum poliendis lignis , sed etiam construendis, conninendisque
aptum e quo in calcis maceratione. vete
res eιiam usos esse , testatur Vitruvius de Architin. libro I cap. 2. Igi. tur Decemviri ascia sne, arte aliqua labrica, fieri vel expoliri rogum n luerunt. Caeterum sumptu tribus ri
tibicinibus extenuato, sustulerunt etiam lamentationem Decemviri, ut eodem loco scribit Cicero. Rieinitim ess , refert
Festus, omne vesimenium qu δνatum eosque qui duodecim tabulas inteῬν
tati μαε. νic nium appellasse virilem
legam, qua mulieres Mιebantur, praetex. tam clavo purpureo. Qina igitur unum.
quodque ricinium clavum habebat puris pureum , utique obscurum non est. quid hic per tria purpurae vincula inistellexerit M. Cicero. Ait enim sun4ptum senebrem tribus ricinii , & vi culis purpurae extenuatum fuisset haud dubiae, per tria ricinia& vincula purpurae, tres viriles togas , tribus clavis purpureis praetextas intelligens , sic ni fallor. ut in funere tres duntaxat laininas tribus riciniis indutas esse Decemviri voluerint, non autem ut una tamina tria ricinia indueret. Et cum naeniasal tibiis canere in laneribus more
quodam inveterato etiam receptum esset eum morem non sustulerunt:
sed quia infinito quodam tibicinum
numero funera gravabantur , Decemviri plures in sinere tibicines esse quam decem prohibuerunt. Qui quidem tiabieines ideirea adhibebantur, ut in f utares eονum tibias quas flamini auis dire nefas erat λ naenia bominis laudandi caussa eanerentuν, auctore F sto. Fuisse etiam praefidas idcirco olim
conductas, ut ante domum mortui lauis des ejus canerent , Varro resectus est
ei tam illud Naevii. me quidem hercle
opinον praema est, nam mortuos conia
bat. Eoque spectat Plauti illud ia
habeam pro praefica . suae alios conlaudare absenter, sese
Cicero scribit, legem quoque Decemoviralem his verbis lamentationem suo stulisse: MULIERES GENAS NE R - D a Du No
39쪽
DUNT , NEVE LEsu Μ FUNERIs ge sibi voluerint Decemviri, CIcero
ERGO HABENT o. Plinius libro I r. non expolirit. Et certe, ut quid mi- cap. 3 7. Insa oculos, inquit , malae hi videatur paucis exponam . multum homini εantum , quos ρ Ici genas voca- interesse puto, inter ossa legere homibane, duodecim tabulariam interdicto ν - ni mortuo, & inter hominis mortui, di a fem uis eas vetante. Pudoris haec ossa legere : nam ossa hominis quae sedes, ibi maxime ostenditur rubor. Ra- dispersa sunt, & non cohaerent, cum, dere veteribus idem erat quod unguibus simul colliguntur, tune hominis ossa. cruentare, digitisve conterere: ind qtie legi dicuntur. Seneca libro secundo , sd cieην, a raden s sive conterendisfidia de Ira e Dignus fuit eum permirterest sex veteres avellasse rasores, testaνων FG a eοηυivio ad ossa filii legenda discosus.Voluerunt igitur in effectu Decem. ιυνe. Apuleius libro tertio Florid. Η viri , laclymis caedere permittendum. cta de auditor a ad exequias eundum , non imperandum autem ρeν lessum ιegenda ejus esse ossa, mox carmina . Decemυιν. intellexeνιnt , veteres nieνρνe. Caeterum homini mortuo leguntur os- es Sextus AElius , Lueius, aesius non sa , cum ejus cadaveri aliqua ossa adi.
sat a se intelligeνe diaeνωαι, inquit Ci. muntur. Eoque sensu viυis ossa legeroeero, sed suspicari vos me iri aliquod dixit idem Seneca rn libro de Conis genus funebria esse. Laelius t spum in. solat. .A6 ee, inquit, incendia, νuina
terpre σιυν, quas lugubrem eiulationem, na retia, lacerationes Medicorum ossa
ut vox ipsa significat . Illudque eo viυis legentium . er totas in viscera A magis verum Ciceroni videtur, quod manus dimittentiis σ. Legere siquidem Iex Solonis id ipsum vetet, eoque senis pro adimere, & auferre veteres dixi Lila Plautus letam videtur aceepisse, te, non esse obscurum, si considere. eum se in Trucul. scriberet. mus eum dicendum esse sacrilegum p--- nuitus es, qui adimit, qui aufert res Deo rite Qui facta infecta fiseere verbis pinu. consecratas. Horatius Serm. libro pri-Ies' Thetis quoque etiam mO, satyr. 3. Lamentando lusum feeit fiss. Nune v neet ratis, hoe tantundem .3Quasi dicat Plautus, Iamentis gem tuis peccet idemqueque, semineo ululatu, ut niar Poe- Ωιιi teneros eautes alieni fregeris barri.
tae verbis, filium deflevit Thetis, & Et qui nocturnus Diυum sacra tegerit. tamen suis illa lacrymis quod factum Membrum abhindi marrus dicebatur , erat infectum reddere non potuit. Et inquit Festus, quum digitur eius decusc quidem hunc Plauti locum aecipien. deboιαν, servatum lina feνeην
dum esse, evidenter in libro de Aniis reliquo eo ore combusto . Et idcirco D ma, docet Tertullianus: Plane, inquit, cemviros eum vetant homini mortuo 'gias paludes Poeta 1νadidis mortem ossa legi , per ossa membrum aliquod diluentes . Sed θ Tbeiis filium planxit. ex ossibus duobus, aut tribus constans,
His addenda est alia quoque lex, quam ut est digitus, existimavi intellexisse rin eodem libro secundo de Legibus ex illudque homini mortuo adimi vetui si
duodecim tabulis Cicero his verbis se, ni is aus peregre, auι in bello momi refert ΗΟΜINI MORTUO NE Oss A tuus esser . Quum enim alicui digitus LEGITO, QUO POST FUNus FACtas, legitur, certe eidem adimuntur, sive& ait excipi bellicam peregrinamis leguntur ossa, quo post funus sat, hocque mortem, Quid autem in hac te. est, ut Festus interpretatur, membrum O
40쪽
adimitur ad quod servatum justa fiant Deeen Aros sussul se z Sumptuosam res
reIiquo corpore combusto. C r quia spersionem, muris latre pes mih FG molestum esset ad eum neu ra amicos stus apirenare ritus em': Amrrata , in exequiarum caussa evocare , ubi quis quis, sos aut ινιον laete o β , bello occubuisser, veI Mn cisis qisod etiam naclo AEdi r pest Iuni,ea manus inter peregrimos inoctem obj L tiones mis addunt ad putυina V a , Seset. Ideoque homini hujul modi quod duodecim tabulis cavetue , ne . tuo permiserunt Deceniviri offa legi , mortuo inlatur, ut ait Varro m Antiis pio post funus fiat, hoe est nwmbruna quitaturn libro primo . Scribit etiam aliquod adimi, ad quod servatum iu- Plinius libro decimoquaris dap. 12. Nu. sta Romae fierent reliquo corpore apud mam regem hujusmodi tuli met vitio peregrinos combusto. Haec praeterea sunt ROGUM NE REsprici To.' Sed quit I - - :-'a- .. - illvit Numa ire sanxisse propter rei inopiam non dubitavit Plinius, existi. an duodecim tabulis de unctura: sv Rura
QUE CiRCUMPOTATIO. Audio imgem hanc sic exponi , pNIinctores ne Iint Decemviri prohibuerim. Profecto hi non recte mihi intelle Ussse visimi, quales olim dicerentur haberemturque pol Iinctores. Polli actores dice . tantur , fion qui cadavera ungebant disin taxat , d etiam libitinarioriam ,
Tuibus cadavera ehienda, commandama exornandaque locabantur servi , cap. S.' r. de Inst. act. Eoque sensa potimo vino inam taxat rurrato rogum m. 'spergi vetuisse Decem vims .eosque hane Numae Iegem ire ham tabidas non re tulisse. Muνν arans Festus esse eontendit 'genus potionist, quod Graece nectae diiscitur: hanc mulieres vocabane mimi Iam, quidam in Taturn innum , qui- , .stim H diei palant ex uvae gener murrinx nomine . Plinius vero eodem γlibro cap. rg. non' inter vina modo, sed etiam inrer diaeta vinae, odore muli fores , mutus accepisse risus' est ita re , pretio' ne a maritas eondiis muris
rentantes , ' quam supra tum flum dap sue positissent, circum potare potuerin nulla lege mihi prohibitum fuisse vi. detur . res adde Iumpi uuam νes reso-