장음표시 사용
281쪽
268 Syntagm. imom uri ac Patri Lib.Ltur, qui staciarius tutor appellatur . Quo sane loco iacile redargueris interpretes tene omnes, qui fiduciariam tutelam appellatam scribunt, quam in
emancipatos impuberes parentes haberent. Proprie enim tutela fiduciaria dicebatur , quam manumissor extraneus in emancipatum nanciscebatur, quemadmodum eumdem tutorem fiduciarium ainpellatum scribit ibi Ulpianus. Ceterum lubens Concesserim , vocabulorum quidem inopia fiduci,
riam quoque tutelam appellatam esse , quam Parentes exercerent ex contractu fiduciae. Vide Cu-jacium in paruiti. Od.de legit. tui. Verum imhaec hodie frustra quaerutitur. Siquidem fiduciae in emancipatione pactum semper interpositum fingi jussit Iustinianus Luit. C. de emancip. liber. Proinde apud nos pater in tutela , & hereditate γmancipati filii ceteris omnibus praeseretur sine discrimine , licet novercam superduxerit L Is. C. de fecund. nupt. V. Ab agnatorum quoque tutela legitima a gumento desumptis , legitimorum tutorum vicem obtinere placuit emancipantis filios in fratres emancipatos, eorumque liberos, communi parente mortuo. Ejusmodi tutelam fiduciariam vocat Imperator in *. un. ins. de fiduci tun licet eo vocabulo ad emptoris extranei , aut ipsius emanc, pantis tutelam indigitandam veteres. uterentur, ut supra praecepimus. Modestinus quidem in I. q. f., de tegit. tun fiduciarios etiam tutores fratres appellat ; verum ego subvereor , ne singularis ille Iurisconsulti locus manum Triboniani senserit. Utcumque id erit, ob vocabuli novitatem scribi dicam Imperatori nolim. Ut enim Minciarium munus haud absurde dicitur , quod ger,
282쪽
tur alieno nomine in I. s. C. de tuae ita recte fiduciaria dici tutela potest , quam fratres aetate majores parentis vice, ac veluti in subsidium, gerunt , emancipante mortuo. Sed ab ipso quoque pacto fiduciae a parente in emancipatione interpositio & vocabuli, & fiduciariae fratrum tutelae rationem facile reddes. Nimirum pater emancipans ob interpositam in emancipatione fiduciam jus veluti patronatus, ideoque & tutelam in emancipatum nanciscebatur : fratres igitur in potest, te retenti erant veluti patronii liberi Proinde recta juris interpretatio videbatur exposcere, ut , communi parente mortuo , tutela fratris emancipati fratribus natu majoribus , tamquam patroni liberis, deserretur : eam fiduciariam, appellarunt, quia fiducia tandem inter sita, ad parenteS , ac fratres redibat. Sed in his diutius immorari inm. lim, quae pridem ante Iustinianum vix usui Imrisconsulto erant. Siquidem fratres fiduciarii imiores desierunt esse, ex quo Anastasius legitimam 1ratrum tutelam fratribus emancipatis deserti jub
De Atiliano tutore , oe eo', qui ex Iege Iulia , O' Titia dabatur A .
Π Nucleavimus hactenus , quomodo testamentariam , vel legitimam tutelam .deserri placumrit l, porro de dativa videndum , quae ex supra propositis tertia tutelarum est speci es , & a Magistratibus constituitur , si tutore ex testamento,
vel lege, pupillus destituatur. Clim enim ad curam
283쪽
2 o omam. Rom. ris, ac Pa MLib I. t. . ram Publicam tutela pertineat , quoties nec t. stamento , nec lege pupillorum consultum desem
soni fuerit , Magistratus inter lari oportet in Civitate, qui ec,cum incolumitati prospiciant, ne tutelae ginio , quod Natura juberet , occupanti
cedat. Illud autem in antecessum adverti velim, dativae tutelae patere loeum non soluieti, ubi nubtus omnino tutor adest ex testamento , vel lege, sed & ubi tutor ex testamento speratur; Gen. ratim enim admitti placuit . ut quamdiu sperare tur ex testamento tutor , interea adiretur Magi, stratus, nec ad legitimos tutela ressiret LII. λαε de resumtur. Id vero receptum existimari ab hereditatibus argumento , desumpto. Quem adna Hum enim ista spes heredis ex testamentolRitimis heredibus successionem deferri non patitur ; ita sola spes tutoris ex testamento arcet a tutela legitimos, ac tutoris constituendi arbitrium transfert ad MMimulus. Id ipsum autem testatoris voluntat vi atur exposcere: is enim , vocatis ad tutelam extraneis, parum in et gnatis fiduciae posuisse videri poterat, eorumque de fide, aut sabiem industria subvereri. Placuit igitur ad tui, Iam deveniri dativam non solum usque ad temporta, vel conditionis adventum, quoties sub comestione, vel ex die datus diceretur testamento tu. tor d. I. Iti de res. tui. sed & quoties quis pinre tutor institutus esset. Cum enim, nondum hereditate adita, nil eorum valeat, quae testamento sunt scripta ι. q. 1 de. res . itur. donec hereditas
adeaturi ex testamento , cessitate tutela testamemtaria, tutor a Masistratu constituetur, ut, eo saltem auctore , pupillus hereditatem adeat. Ouinti ad testiuitentarium semel devotata tutela, si is
284쪽
De Antiam Tutor. m. a fiexcusetur , aut removeatur , tutor a Magistratu labitur; ad legitimum tandem devenieret, si institutus testamento tutor decessisse dicatur L LII. Feod. ΙΙ. Iam vero tutoris datio neque Imperii, neque . jurisdi'ionis est , eamque ei seli competere
Ulpianus ait in L. muro . . a. F. de tures. cui nominatim hoc dedis vel lex, sia Senatusconsu rum, vel Princeps. Scilicet non omnia Hre odidinario Magistratus expediunt: quaedam enim ad. ventitia veluti auctoritate pera i , si quid e tra ordin- eis demandetur a lege. Ita ab inbtio juri dicundo creatus in Urbe Praetor jus quinque gladii a lege speciatim accepit L a. ae devicio eius , cui manμ es turmae Lare quidem1umptum jurisdictionis vocabulum complectitur omnia, quae jure seu ordinario, seu delegato Magistratus expediunt, seu jurisdictionis sint, seu imperii etiam , quod merum appellant Noodi. dejiιrisdict. oe imper. I. I. verum ubi proprie Imrisconsulti loquuntur , eo vocabulo indigitare mant, quae Magistratibus jure. μ oprio competiva non quae singulari jussu i is , atque exim ordinem ad ipsos pertinere coeperunt. Pmines cum tutoris datio speciatim ab ipsa lege Magistratibus delegata esset , recte Ulpianus ait. sv d. t. muto. g. a. eam nec imperii, nec jurisdictionis esse ... . III. Rursus cum generatim jurisdimo delm gata alteri demandari nequeat r. β. de osci eius, cui mam t. est iuravid. jurisdicti me mandruta , tutoris datio in alim transire M potest eamqtae nec Praeses, nec Proconsul rite mandabit 8. F. de iuror. oe curator. Nec excipias, Magistratus Municipales, seu Qvitatum Duumvir
285쪽
272 S tagm. RonLIuris, ac Pur. Liba. t.6. jussu Praesidum , jurisdictione veluti demandata, tutores rite cinistituere ι. i. s. f. de magisserat. conυen. Id enim Duumviris singulari jure concessum , si pupilli magnae facultates haud essent . . s. . h. r. Fortasse enim oratione Dibri Marci Provinciarum Praesides ex pupilli facubratibus jussi sunt aestimare, num eos per se tutores dare oporteret , an Magistratibus Municipalibus rem demandare . Ita etiam ex eodem Senatu consulto linati Proconsulis , jurisdictione tandem a Proconsula demandata , tutores constituere sunt jussi ι. F. de disse. Procons. Datio tutorum igitur in Magistratus Municipales, legatosve Proeconsulis, non ex mandato manabat , sed ex Senatusconsulto potius , quo Senatui placuit , ut jussu Praesidis , aut mandato Proconsulis accedente , Duumviri, aut legati tutores rite constituerent. Ex quibus sat , puto , liquet , Duumviros , ac legatos in tutoribus cPstituendis non alienam , sed propriam & veluti a lege datam jurisdictionem exercuisse videri. Vid. Noodi. de jurisdict. oe imper. 2. 8. IV. Iam vero pro diversitate temporum cum Romae , tum in Provinciis diversis Magistratibus tutorum dationem a legibus delegatam accepimus. Et Romae quidem in eam rem antiquissima lex Atilia rogata videtur. De ejus latore, ac tempore vix certi quidquam definitum adhuc ; fplebiscitum tamen illam suisse concedunt omnes, nec recentius anno Urbis s67. Eo enim anno H, ispalam Fec iam a Praetore, & Tribunis petiisse 'tutorem secundum scita lesis Aquiliae , memoriae prodit Livius 3 ρ. y. Proinde haud absurde statuas, rogatum istud anno Urbis 4 3. Ca, Iunio
286쪽
Bubulco tertium, & Quinto Tmilio Barbula iterum Consulibus, quo ipso anno Lucium Atilium Tribunum Plebis Livius fuisse memorat 9. 3 Utcumque id erit, Atilia rogatione cautum , ut Pupillis, ac mulieribus tutore carentibus a Praetore , & majore parte Tribunorum Plebis daretur in Urbe tutor Ulpian. fragm. II. I 8. Quapropter licet alias vel unus Tribunus intercedendo aliorum placita infirmaret , pupillorum hic tamen favori datum, ut majoris partis suffragia de tutela transigerent , ne in frequentissimis Tribunorum intercessionibus diutule periclitarentur impuberes . Ceterum rogationis tempore accessione Provinciarum Romanae opes nondum inclaruerant . Proinde novis Imperio Provinciis in dies adjectis, dubitari posse videbatur , an scita legis Atiliae ad eas
extenderentur. Quapropter anno Urbis 722. Au- .gusto tertium , & Marco Titio Consule suffecto, Julia & Titia rogatione cautum, ut Praesides etiam in Provinciis tutores ex lege Atilia consti
U. Quae tamen diximus, ab ipso Claudii Principatu non unam passa sunt vicem. Cum enim in Urbe Praetor negligentius fortasse tutelari provincia iungeretur , neque lege Atilia de cautione , pupillo rem salvam sore , ac de tui'ribus compellendis ad tutelae gestionem , cautum qitici quam esset 3. inst. 'h. t. sanxit Claudius Imperator, ut extra ordinem tutores a Consulibus ex ' inquisitione darentur Suet. in Claud. 23. Uerum enim vero & ipsi Consules tot distenti negotiis rei tutelari vix .superesse visi : proinde Marcus Antoninus singularem Praetorem constituit, cui tutorum dationem mandavit, isque ab ipso munere
287쪽
immotum Oidem , 3c iIlustrium liberis Rome,ia intra centetimum ab Urbe lapidem, a Praest Urbis , adhibitu in consilicun decem Senati, tibus , & ipse Praetore tutelars, ceteris vero a solo Praetore pupillari ex veteri ritu tutores M. cerni placuit ι. I. C. de tWre. Musis. In pto. vinciis nil mutatum, nisi qxiod, mandata per Pr, consulas jurisdictione, Legati, aut etiam Praesidum iussu Duumviri , si haud magnae pupilli faculta. tes essent , tutorum quoque dationem ex oratii, ne Divi Marci habere coeperunt A. 4. 'Denique Iustinianus, ut ac de suo mantissam hi ς adderet, in tui ibus constituendis Civitatum Doumviros Praesidum jussim expectare noluit, mydo in consilium adisiberent Episcopos , aliasve personas Publicas, & pupilli sabstantia supra quimGntos aureos non Pertingeret. Hoc amplius : de pupillorum indemnitate Duumvirorum periculo cautionem a tutoribus praestari jussit t. ao. se Episco'. audient. sed isthac hodie frustra qea
rintur apud nos enim more recepto non m
do Ciuitatum, sed & vicorum curiae , quod e que sit pupilli patrimonium , tutores rite conlis
aliscumque si tutor , unde unde noltutelam sibi delatam esse , ad eum Inebit statim tutelae periculum, eamque
288쪽
piat, miliae dicta e , captisve pignoribus extra
odisinem a Praetore coemetatur L I. 1. de almin. open tua. Tutarem igitiu primum omnium iuventarium facere oportet, nec antea quicquam
expedire i modo ne res sit ejusin i , ut ne m dicam quidem dilationem admutat: alias & dolo secisse videbitur , & in ea condisione erit, ut teneatur , quanti pupilli interest , repertorium factum eta , idque ex Mrejurando in litem aestimaribitur l. I. prisc. F. eod. Hoc amplius ; insamis, jubetur esse tutor , rusi repertorium rite conficiat L uti. Q mrbitri me. Nec mirum videri de t , adeo solicitas de inventario scisse leges. Id enim. rite consectum , ut onustam alia, & ad pupilla ris substantiae probationem rufficit S. I. uti. C. ambitr. ἔρια & chirographis exustis incendio, ex solo repertorio pupilli debitores recte convenietatur: hoc ipsum, si omittatur tutorum dolo , vel caeripa, veniet etiam in tutelae judicium L 37. princi. F. de almn. oe peno M. II. Inventario rite consecto, aurum 3c argymium , & quicquid vetustate temporis nou mut, tur , in tutissima custodia tutor collocare debet:
term res pupilli mobiles , & quicquid servando servari nequit, statim distrahet L a Q ia Eeritaxin. si moratoria cui tali ut a distrinitione cessabuerit, periculum ipse resis it i. 7. , ι.ε. da ad
min. oe pericxui. Pecunia redacta, si tanta ex dbstractionibus summa covaci fuerit, deponi debet, ac, reliqua addita , si Ma fortasse in hereditate fuerit inventa , praecisum pupillo comparandum L s. princi si eod. Si summae paucitas praedia
comparari non pati tur , aut emptio non sit ex
289쪽
cuniae, quam non sceneravit, usuras recte conumnietur l. I S. F. eod. Usuras praestabit tutor qui cunces, trientes, & si quae aliae levi es freque tantur l. 7. Io. F. eod. Quod si, cessante tiniore, Praetoris comminatio accesserit , legitimae , seu centesimae praestabuntur d. l. 7. F. eod. Licet autem Imperator nomen. 72. o. 6. pupillarisi cuniae foenerandae necessitatem tutori remiserit , pupillo aliunde suppetat , unde se alat , hodie. dum tamen in fravissimas usuras nullo cum temporis laxamento damnandus est tutor, si malo moere pupilli pecuniam in suos usus convertisse dica.tur ae l. 7. Ir. J. eod. Vide Molinteum de uri quaesi. 76. Illud habens concesserim, usuras etiam usurarum ab ejusmodi iudice inti non oportere. Cum enim generatim interdi s anatocismus fuerit L 28. C. de usuri isque committi in universum intelligatur, quoties, eodem debitore
manente, usurae convertuntur in sortem , tutores etiam uti debent aequo jure cum ceteris, nec in usuras usurarum damnandi videntur. Vide Sim. vium in fFntagm. Iuriorvae exerc. 27. SI. III. Iam vero in tutela gerenda sere in omni.bus tutorem loco domini haiari placuit L 27. 1. de admin. oe perici tui. Licet igitur vetusti nium esset juris Romani principium, neminem per alterum stipulari , aut promittere posse , ne tamen commereio pupillis Interdici videretur , asmitti placuit , ut per tutores pupilli rite stipula
rentur , atque sponderent , utque ex facto tutorum agere , aut conveniri possent. Id autem ut salva legum reverentia fieret , ex facto tutorum directas actiones nasci noluerunt utiles actiones
290쪽
excogitarunt , quae tamen a directis effectu juris non differebant. Ita sane utilem actionem pupillo dandam scribit Ulpianus , si tutori constituatur, pupillo solutum iri t. s. β. 9. Is de constit. pec. Ceterum ubique sere Gentium hodie quacumque sint aetate pupilli , pro ipsis sine discrimine tutores omnia expedire solent. At apud Romanos olim si pupillus quidem abesset, aut minor infante foeret, pro eo tutor expediebat omnia ; sin praesens pupillus esset, & infante major, ipsemet gerebat, auctore tutore t. a. a. 1. de admin. oe perici tui. Cum igitur tutelae gestio per tutoris auctoritatem maximam partem expediretur, sat oppo tune Tribonianus hic rubricam interserit de amectoritate tutorum.
IV. Tutoris autem auctoritas suisse videtur actus legitimus, & solemnis, quo, per se quid gerente pupillo, praesens tutor auctorabatur, ac rite probabat rem a pupillo gestam. Ea igitur ceterorum actuum legitimorum exemplo nec ab absente, nec post tempus, nec percepistolam, aut nuncium interponi poterat a. o l. 9. s. F. h. t. I ) . Hinc intelliges, cur in ipsis contra
IJ Nugantur hie pene omnes interpretes, nescio quam pugnam obtendentes ex L 23. f. 4. F. de acquir. vel omiti. hered. Et aperte adversari aiunt Tribonianum .n g. a. h. t. Ibi enim censere Ulpianum, tutorem a ctorari oportere , perfem negotis; at in a. f. a. in ipso negotio auctoritatem interponendam seribi. Atqui, addunt, aliud est auctorari in ipso negotio, aliud. negotio iam perfecto. Pol dignus vindice nodosi quali vero biennio,' vel triennio a- persecto negotio auctoritatem interponendam moneat Ulpimus, ac quidquam intersit, persectone s