장음표시 사용
271쪽
as 8 Ad tis. m. Ex Um singularitem viro servari placuisset, modo ne Maiestatis , vis Publicae, parricidii, veneficii, aut homicidii, damnata diceretur ri bon. damnat. Qua
tamen in re meliorem mulierum conditionem licet advertere. Nam unius tandem perditestionis crimine confiscato viro , bona ejus in ta praeter
V. Olim igitur, exceptis iis , qae Principes humanitate sua cognatis , aut conjugi , di-ri voluerunt , fiscus res omnes occupabat eorum, queis vita , vel Civitas adempta per sententiam esset ς illorum quidem tamquam jure peculii , cum servi poenae censerentur; horum vero , quia ex jure Publico Civitate carentes ne te timum ridem heredem habere poterant l. 7. ult. βe iam damnan Uerum Iustinianus libertatis suopte ingenio studiosior primum poenae servum tem una veluti litura delevit noveil. 21. e. 8. de inde umen. IH c. 13. pene accisian in bona damnatorum jus fisci reddidit. Res enim eorum fisco vindicari noluit, si danmatis adessent hiberi, vel parentes ad tertium usque gradum , eisque tandem deficientibus , bona fisco vindicari jusM. Ita quidem humanissimus Imperator. Uerum ipso Iustiniano pragmatici adhuc humaniores adversus iura fisci conjurasse videntur. Siquidem Imperator ascendentes & descendentes tantum in honis ab mnatorum fisco praeferri voluit ; at pragmatici non solum parentes & aiberos in damnatorum rebus L. sto praetulerunt, sed Sc ipsa novella Imperatoris ab-ufi cognatos quoslibet ad tertium usque gradum fisco eotiores pronunciarunt . Errori causam M.
disse videtur Irnerius , qui αναπων parentum
272쪽
. De pubi. bon. m ceter. cap. min. poen. asyvocabulo cognatos Omnes contineri credidit , mravitque cum seculo, quo parentes appellabantur cognati omnes : exemplo sit Friderici constitutio
de iur. πρωτιμ 1M ubi parentum vocabula coma.ti designantur omnes. Sed & juniores pragmatici
cum veteribus humanitate certantes , excluso fisco, cognatis quibuscumque secundum proximitatis ordinem bona damnatorum addicunt. Eorum autem error facilius in forum irrepsit, ex quo te.
stamenti factio sententiam passiis indulgeri codipit . Proinde operae pretium facturi videbimur,
si diligentius disquiramus , an per Iustiniani no
meti. ε 3 . c. I 3. damnatis testamenti factio concessa suerit.
UI. Vetustissimum erat juris Romani principium, morte, vel exilio multatos testari non eosse. Cum enim testamenti factio ex jure Civit, iis sit, exules, qui jure Civitatis exciderant, ibque, quibus atrocitate sententiae vita esset ai&pta, tamquam servi poenae, heredem habere non posse videbantur. Eorum bona igitur jure quidem Gentium occupanti cessura erant ; ne Cives tamen inter occupandi licentiam ad arma prosilirent, intercedebat jus Civitatis , atque in damnatorum rebus fiscum praeserti jubebat . Ita quidem ad Justinianum usque. Is primum in occupatione ista parenteς & liberos ad tertium usque gradum fisco praeserri voluit d. nowll. 1qq. e. 13. Nescio igitur, qui inde possit inserti, testamenti lactionem damnatis indulsisse Iustinianum. Praeterea si constitutio isthaec accuratius percur ratur , Imperatoris mentem fuisse liquebit, cogna. tis quidem prodesse, neutiquam tamen sententiam pata favere. Verum enim vero si damnatis testa.
273쪽
lso Ad riit. XVL Excursus singulari
menti factio concedatur, ilicet, actum erit. Ita mnim praeter Imperatoris sententiam non cognatis quidem, sed ipsi damnato favebimus. Is enim, cognatis relicta legitima, summa cum eorum injuria heredes extraneos impune scribet. Neque rege hex d. noυeli. I 3 . sententiam passos heredes habere legitimos ; igitur & testamentarios habere posse. Primo enim haud generatim jussit Impe- nator , damnatum heredes habere legitimos , sed singulari tantum humanitate parentes & liberosiisco praeserri voluit : deinde novum in jure non est, ut legitimum heredem habeat, qui testamen. tarium habere nequit. Ita . sane in adventitio peculio filius patrem legitimum heredem habet ;1dem tamen ex testamento heredem .habere non potest l. II. C. qui test. Dceri poss. Verum ea in re apud nos legem vicere mores . Siquidem in foro receptum video , ut ratum sit eorum testamentum, queis vita, Vel Civitas , per sentemtiam suerit adempta , modo ne de proscriptis , seu for iudicatis, quos Vocant, agatur. Vid. Francisc. Marad. in ractatu crimiu. auolax. c. 7. n.
VII. Iam vero cum Imperator in aenovest. Ig . c. I 3. in Majestatis crimine veteres leges obtinere jusserit, liqdiedum jure seu communi , seu prutrio , perduellium liberi fisco non praeserentur; alii fisco potiorta erunt. Verum enim vero quod ad haereticorum filios, addubitatum video , an jure communi excludantur a fisco. Ajunt plerique, quorum tamen sententiam iacile refellas. Scilicet jure quidem Antejustinianeo quorumdam tantum haereticorum liberos, veluti Donatistarum, aut Manichaeorum, exclusos a isti co vovimus. l. 4. C. M
274쪽
De publ. bon. oe ceteri cap. min. pan. 26 Ihaeret. oe Manich. Neque id tamen sine discrimine: qui enim liberi orthodoxi essent, aut ab errore discederent , ad parentum haereticorum hereditatem admittebantur ae l. 4. β. 6. C. de haeret. ρο -- nich. Idem serxtari voluit Iustinianus in cognatis Omnibus I. I9. Cod. eod. At vero cum idem dict. novell. I 34. in sbio Majestatis crimine fiscum liberis ac parentibus praeserri voluerit , jure communi putarim, haereticorum filios licet haereticos fisco potiores aestimari oportere. Innocentius ΙΙΙ.quidem in cap. Io. de haeret haereticorum bona
publicari jussit; id tamen ultra Pontificis territorium extendi non debet, cum a solo numine Principali pendeat , bonorum publicationes indicere. Sane Servator noster, cum in terris ageret, usque adeo a bonis publicandis abstinuit, ut familiae etiam erciscundar inter fratres arbitrium constantissime recusarit. Ceterum cum Fridericus ΙΙ. incon- sic hico utilem . de haeret. o pataron. haereticos
perduellibus aequarit , eorumque bona publicari jusserit , apud nos hodie haereticorum bona fisco sine discrimine vindicari si) debent. VIII. Idem etiam Fridericus II. bona proscri-
1 Ιn reeibus ad Augustissimum Carolum VI. Civitas ius esse aiebat, ne bona Neapolitanorum ob haeresim quoquo modo publicari possent cap. o. anu. I I 8. In eam sententiam allegabat dulii III. rescriptum , ad quod impetrandum pro ratione tempo=um ipse Carolus V. dicebatur annisus. Verum Augustus Imperator ea de re nihil innovari voluit, ac veteres constitutiones, &capitula servari iussit. Rursus ea de re disceptatum audio finter doctissimos compilatores Carolini Codicis, e que inclinasse complures , Neapolitanos ob haeresim confiscandos haud .esse. Inter primos Stephanum Patricium
275쪽
Ad rit. XVI. Excursus sugularuptorum, seu foriudicatorum, quos vocant, publicari sanxit conis. unici de Isc. succedant. foriud. Fisco tantum praeserri voluit parentes & liberos ad tertium usque gradum , modo ne de se o. novo ageretur, & per proscriptum quaesito, in 'quo a. scendentes liberis succedere vetuit secundum comsuetudines seudales libria. titaso Fisco tamen liberos poti es haberi jussit , si ante proscriptionem concepti , vel nati Brent ex jure Romano in LI. I. F. de bon damnat. Quapropter ego non video, quo tandem argumento prasmatici docuerint , ex privilegio Regis Catholici Neapolitanis cometa proscriptorum liberos a proscriptione susceptos in Urbe fisco praeserri oportere . Noque enim supervenientes liberi jus fisco , aut co gnatis quaesitum auferre debent . Viae Carol. Ant. de Luc. ad decis. de Franch. Ioa. At Vero ex Friderici constitutione deteriori jure: liberi, quam parentes utuntur. Fiscum enim parentes prorsus excludunt ; at cum liberis fiscus partem
si cit, dc accipit. Hinc si unus sit proscripto mitus , semis quidem filio , semis fisco cedςt si duo , bes filiis , triem sisto, vindicabitur Mamue
ita porro . Cum vero idem Fridericus proscriptos pro mortuis haberi voluerit e sic unici da penitisris iuris Publi ei peritissimum mihi rene 'instar
thesauri est , quoties quid abditum seire volo ali in minsistentiam ita disseruiae alme, ut amplissimus consessus rem non liquere promineiatit: placessis, igitur, compererdinandum elis, ac rescriptum Principis expectari opori re. Id posteros ignorare nolui, ut clarissimo viro gratias sempiternas habeant, si, quod audio , clementissimus Princeps huius poenae gratiam faciat.
276쪽
De publ. bon. oe cerer. eap. m1m poen. 263ppaen. for/ud. facile rationem reddas , cur eorum
liberis balios, sicut in casu mortis, constitui jus serit. Atque inde manasse putarim praxin tu Magna Curia , quae, proscriptione semel indicta, praeambulum expediri patitur in favorem legit, morum heredum , cautione praestita , bona prinscripto restitutum iri , si is restituatur in Civitatem . Uid. Marad. in tract. crimin. anabi. n.
I 3. S' I . Ceterum Friderici constitutio , qua bona proscriptorum publicari sunt jussa, non ubique hodie viget in Regno . Rex enim Catholicus Neapolitanis indulsit , ne ipsorum bona publicari pinent , modo ne haereticis , aut perduellibus ageretur.
IX. Nondum hinc abire me sinunt Interpretes. Illud enim definiamus oeortet, an praeter Pe duellionem alia quoque crimina sint in jure prindita , quibus bonorum publicatio irrogata fuerit. Miratus sum ego semper, ubi non oportet, prasematicos immitiores esse. Nam praeter Iustini, ni sententiam veluti communem statuere regulam , d. novellae I34. beneficium ad crimina non extendendum , quibus diserte leges bonorum pinblieationem irrogant. Id tamen si admittatur, enitu fiet inutilis Iustiniani constitutio. Quoto
nim cuique crimini taurorum ademptio diserte non irrogatur Z Eo accedit, quod Imeerator comstitutionem suam generatim in criminibus omnibus obtinere voluerit, si a perduellione discesseris: excepta perduellione igitur, in aliis maleficiis
cognati mco potiores erunt. Neque enim interpro
tis esse debet , ultra legem saevire. Quapropter pragmaticorum rejecta sententia , potius adverti velim, d. novella non videri derogatum legi
277쪽
26 butagm. RomJuras, 'ac Patri Libabus, ex quibus bona damnatorum non fisco, sed laesis personis adjudicari jubentur: ejusmodi exemplum habes 'rn L tin. I. C. do rapi. virgo Ubi bona raptoris raptae , si fuerit quidem ingenua,
Imperator addici sancit . . R.iἰ :
PRaeter agnatorum tutelam, aliae' quoque legitimae tutelae species ex sententia legis ψ1iae per consequentiam hereditatum apud veteres imcrebuerunt. Sane haud semel alias ex lege manare dicitur non tantum, quod verbis aperte .ca tur sed illud etiam , quod ex ejusdem sententia, deri Vatur i. 5. q. de Cerb. signis. Inde factum, ut , licet de sola, agnatorum tutela Decemviri diserte caverint . , Iurisconsulti tamen miteri timterpretatione progressi a legitimas agnatoruaLI in tela tres alias tutelae species , velut ex mente, imgis, excuderint. His igitur initiis usu rerum evaluit tutela patronorum in libertos impuberes , parentum in emancipatos libem pubertate minores , fratrum denique,' si , parente mortuo, frater emancipatus impu- esset. Nei autem diuti immorari videar in rebus vix ullius, in foro usus, tres istas tutelae species abi Imperatore. tribus Capitibus enarratas sub una rubrica.coercebo, uti&brevitati consulere , &,Majestvem Imperatoriam
II., Principio igitur tutela legitima, i mpa, tronis in libertum impuberem deferri voluere veteres , non ipsis verbis legis nominatim , sed
278쪽
m tori tin xm. XVIII. oe XIX. asshereditatium consequentias patronis delata fuiti. 3. princ. F. de legit. tutor. Postquam scilicet
Decemvirali carmine qua successionis commodum , qua tutelarum onus ad agnatos pertinere placuit , statim inde veluti communem juriS .r gulam excudere Prudentes, quo hereditatis deserretur emolumentum , eodem & tutelarum OnuS redire oportere. AEquum enim est visum , incommoda sequi eum , quem commoda sequerentur .
Cum igitur Decemvirali jure patroni, eorumque liberi vocarentur ad libertorum hereditatem, qui sine suo herede decederent , veluti ex mente legis intulere Iurisconsulti, patronos etiam, eorum que liberos, ad tutelam libertorum impuberum Vincatos videri. Proinde rem totam tutelarem ex
legitimis hereditatibus Ulpianus aestimari jubet , ut , quo quis hereditati , eo & tutelae proximior censeatur i. g. , a. de legit. tutor. , Hinc si plureSi compatroni decesserint, filiis, ac nepotibus iuperstitibus , ad solos filios tutelam descendere scribit, quia & ad solos filios rediret hereditas.
III. Verum enim vero per hereditatum quidem, consequentiam tutelas deserri placuit,im One quid impedimento esset , quominus, proXimuS
heres ad tutelas admitteretur. Nec enim noVum
in jure est , ut legitima hereditas ad eos perti neat , qui tamen Natura , vel lege a tutelis a centur. Ita sane impuberes , suriosi , prodigx , muti, surdi , caeci tutelam gereretinequeunt , ibdemo tamen legitimas hereditates rite vindicabunt: mulier etiam in hereditate proximior tutelam non rite geret. Cum enim tutelae gestio sit munus Publicum, ab ea mulieres generatim arceri placuit . Inde factum, ut ipse etiam pater uxori sin
279쪽
aues syntagmRom. ras, ac Patri Lib.L. perstiti communium liberorim tutelam jure -- teri frustra testamento mandaret : neque enim fas esse videbatur , ut juri Publico privatus ossiceret L as. princi f. de res. tui. Uerum Imperator noveli. II 8. c. s. pupilli agnatis , 8c cognatis Gmnibus in tutela matrem praeserri cavit , modo 8c secundis nuptiis , 3c Senatuscinsulto Vellejano renunciaret. Senatusconsulto quidem renunciare
jussit , ut pro pupillis intercedere , eosque in judicio defendere posset ; secundis vero nuptiis abstinere voluit, quia compertum videbatur Eurb
Veteres nee tudines redunt novis. Nec umquam deerunt Duroniae matres, quae non
solum secundarum nuptiarum liberos potiores habeant , sed & impotentia sexus abreptae filiorum vitam una cum rebus novis maritis addicant . Proinde mulier , ubi secundo nupsit , apud nosa tutela statim arcetur de Ros in Oυil. decret. praxata 7.n.3I. Recte tamen idem advertit, in soromulieri tutelam suscipienti renunciatiinem Velle-jani remitti, cum quia sat pupillo consulitur per cautionem a matre praestandam , tum quia tutelam suscipiendo mulier Senatusconsulto Vellejano
IV. Per hereditatis etiam consequentiam, -- lut ex mente legis, tutela parentum legitima in liberos impuberA emancipatos invaluit. Eos mnim, qui filios , nepotes , aut deinceps alios plinbertate minores emanciparent , legitimi tulcris
vicem sustinere scribit Ulpianus in 1 3. 3. io. f. de legit. tutor. Nimirum propter imMinarias ibIas venditiones in emancipatione filius in servilina
280쪽
mylan rin apri. mu 2' Im 16 causam deductus servorum ritu a parente, veluti manumitare, libertatem videbatur accipere. Fialius, emancipatus, igitur 'Publici quidem juris i tuitu caensebatur ingenuus , patris ratione tamen parum liberto abraat. Proinde quenaadmodum tamquam rure patroni hereditas ejus patri desereb vir , ita tutelam, etiam ad patrem redire oporte-hat, si adhue impubes emancipatus esset. Vinxum' enim lavero: Aire , uti patroni parens in dimandi patum impuberem utebatur, si, interpolio in tertia luemsitimi contractu fiduciae, filium ipse postremo manumisisset. Fiducia. enim omissa , si filium sta tertio venditum manumitteret emptor extraneus, ipse tamquam patronus jus hereditatis,ac tutelίς in eumj nanciscebatur. Sic enim Vlpi,
1 ' Vir doctus Barnabas Brissonina m l . singui. δε
- mst. apud Ulpiantun eoemptorem a suisse statuit , qui manetiuo uxorem a viro meiperet, in cujus manum per coemptionem convenisset mulier. Verum ego non video, quo t/ndem argumento Brissonius hariolationem saam tueri queat, & aliunde Ulpiani loeus de solo filio videtur intelligendus. Proinde ego Gemptorem apud Ulpian amisisse putarim, qui una eum alio dicis eausa alienum filium in emantipatione emeret. Ita enim fiducia inon interposita, utrique quidem memptori ius patronatus d bebatur, tamquam si uterque compatronus esset : verum s id ageretur, ut uni tantum ius patronatus praestari deberet, ante mammissionem alterutri coemptori ius omne mancipabatur et quo facto, alteruter tantum coemptor tutor & heres legitimus fiebat. Ita ego quidem, quam recte alii viderint.