장음표시 사용
141쪽
nfessis , non Vero occultis quatitatibus oriundas esse, omni cura incumbit, ut cunctos essectus operandiqVe modos ejuS-dem disjunctis vicibus ita examine xnus , qVo de illorum competentibusqῬalitatibus nullus omnino dubitandi socias relinquatur; sicuti in ientibus copitibus aliquo modo prolixius hac de
re agere nisi sumus. Unicum adhuc rationibus conquisitis confirmandum superest, morbi via delicet hujus caussamproximam seu materiam, Ut supra jam innuimus, et jam in veneno seul sale acido , corrodente, essero, volatili , seu Mureo, arsenicum aemulante, seu, ut chemici loqVuntur, reaigarino
Quo mam cujusque veneni indoles est, qVotiescunque L=mo, Vel aliud ani mal ejusdem , licet sat exigua, imo mi arima qVantitate, particeps fit, jam omnes eorundem , jam qVasdam principes , & ad vitam summe necessarias iunctiones insolito impetu ferire, effie
142쪽
rum ita turbare, Ut nunc ultra modum congelentur ac indurescant, nunc nimis colliqVescant: ex quibus tandem plurium, si non omnium, in tali cor pore functionum iasis aut abolitio, singularumqVe partium corruptis pollutas hoc acri veneno partes necessario seqvitur: quod vel subito ferociendo, vel pedetentim ac clanculum serpendo, hominem nihilominus in maximum sanitatis ac vitae discrimen conjiciet. Hinc gravissimis rationibus impulsi affirmare cogimur, febris maligna ca-srenses causam alteram proximam seu materiam qVoddam e recensitis modo venenis esse, eo qVod , adstipulante experientia sicuti jam in aetecedentisus dictum fuit, & infra pori fusius e plicabitur,) simili prorsus modo in
corpore humano ferociat, taliumq'efunestorum effectuum , & inde consequentium infaustorum eventuum ma-
143쪽
ter existat. Henenum enim dicuur,qῬod
Hoc autem Uirm vim suam modiad- te assiduo putrefaciente calore eXfere re Constat: cumulatas enim ac stagnantes mox cruditates digestio hanc colluviem putrore polluens seqVitur; unde postmodum humoribus nimium dissolutis illibatae adhuc sanguinis pamriculae ab eodem Veneno separantur, aut penitus invertuntur, qValitatemq; virulentam acquirunt. Sic etjam putridi ac hostilis hujus caloris Vi particulae saliumviraveolentes instar urinae, volatiles, pingvibus ac fibratis alias involutae extricantur ac acescunt, qVae antea ipsum acidum obvolvendo , id neutri potentiae particeps reddebant, i ac intra Vaginulas suas reconditum Conservabant i n c vero fugitivae e iisdem e corpore in auras aVolando, ipsamet contagii materiam exhibent;& fixiores intus delitescendo tam diu arteriarum osculadymis ductuum exisses canaliculos, glandularumqVe tubu- Ios aliasve partes aut integra viscera ita depascunt
144쪽
φap.7 maligna. Ia depascunt ac erodunt, donec inflammatio confirmetur , exanthemata ac pustulae erumpant ; Vel partes penitus iphaceto corrupta sint: ni venenum cito natura Vel arte juvante invertatur, hebesque fiat, aut alio, ubi nocere ViXamplius potest, amandetur. Si idem omne acidum, quamprimum a pinguium seu oleosarum ac fibratarum particularum, ceu spicula ejusdem a cutiora obtundentium, involventium ac occultantium, compedibus exolvitur, reliquo corpori, Ventriculum si excipias,sume noxium existit. AtqVe ut exemplo clarissimo dicta mage cone entur , perscrutantium
oculis lignum putridum e ponere sum ciat, quod, licet cremetur & in cineres redigatur, parum salis lixivi vel plane nullum, ex quo de salvolatile, urinam redolens , confici posset, suppeditat:
fitque hoc 'eo, quia si ejus lixivum
seu fixum,dum lignum reseratum atqVCputrorem nactum est, non concrescit;
sed particulae ejusdem dissolvuntur,
suique juris fiunt: unde hujus lignisi
145쪽
volatile urinam redolenS, mediante Putredine sese prodens sensim in auras avolat, & qVoties crematur, nisi in excipulis colligatur, facile pariter evanescit. Cum assertis hisce, si placet, Confer, quae de iisdem collegit illustris Joannes Baptista ab Helmoni pluribus in
iocis, praesertim Vero in tractatu Blas human. g 38.39. 46. I. 42. cujus ipsam et Verba heic apponere consultum
duximus. γ Alioquin multa sunt fixa, resistuntque per spirabilitati, si calore urgeantur, vae alias e-serant in se volatilia. inare alcati non generatur in cinere ab igne essicienter ; c unquam effe- chive inde procedat. Quippsossicium ignis Dest quidem accendere, consumere, & separare, non tamen 'VicqVam producere. Cum non ,,sit dives semine, ipse destructor seminum; tDrinis: ex seminibus autem procedit omnis ge-Mneratio. Dum ergo alcati fixum fit ex sale antea volatili, non est produc , rei nova ; sed riret alteratio saltem. Alcati enim materialiter
quidem erat in concreto ante cremationem, fluebatque una cum Mercurio atque sulfi ire verumtamen, dum ignis tollit Mercurium &
146쪽
it sibi vicinam sulfuris sive pinguedinis par-Dtem λ eamqVe, dum ab ignis tortura non satisvalet tueri, partim sub larva Gas simul avolat, matque empyreumatis odorem acquirit , par, timque apprehenso, sulfuri colliquando incor-Moratur, & verus carbo fit. Quapropter sui , nu conjugio fatis jam fixus, non celeriter e,,carbone in fui inem tendit ε, sed sensim, ac isnon nisi aperto vase, adeoque cum sulfiire pri-isori tiam hinc sulfur rei plerumque acutum sa-rilis volatilis saporem retinet) ac tandem cumissulfure carbonitio iustum sui salis volatilis
Dpondus evolat. Quod sane nusquam est m ,,nifestius, quam in carbone mellis. Hic enim si vase clauso urgeatur, candenti igne immu--abilis peli vexat ; vase autem aperto ita H-,trumque abit, ut porro nil cinerum residuum unquam stipersit. Materialiter ergo sal alcati ,praeexistit in concreto ante conflagrationem: hquoniam formaliter totum sal in concreto e-s,rat volatile, & non in forma fixioris alcali.,Quod jam imprimis liquet in cruore, qui totus habSque residentia ulla per poros insensibiliter exhalat volatilis ; sin autem concremetur, plu- rimum salis fixi in cinere suo relinquit. De-hnique lignum pini, quod parum cineris, mi amusque lalis dat , in cinerum claveslatorum praeparatione totum calcinando vertitur in al-
147쪽
i,cd1. Etenim e Scandia advehuntur nobis ci γ,neres clavellati, Reedochen dicti, e pino,.plerumqVe, & quercu nonnulla cremati, qui ,,cum humidiore aere cados , quibus vehuntur, inficiant, sile nimirum liqvato: itaque ligna cadorum, sic selita, dum cremantur, liquescunt instar cornu, ac fere in lalem degenerant,essam pars cinerum nempe sal fit, ratione contentiessalis ; quod dein Pota urn nominant. A-Dlioqui enim cineres ejusdem ligni, ablato file rimanent cineres, & non fiunt sal. Unde ni-Mmirum constat, filem ex cinere, silem deinde per colliquationem sibi similem efficere , & quidem fixum. Ac proinde in concreto,ratio-i,ne filis & colliquationis, fixitatem alias non existentem, suboriri. Ita, dum vini tartarus crematuri vix unciae sedecim ejus dant binas Muncias cum dimidia selis alces1 ; ergo tredecim cum dimidia unciae volatiles calcinando peri ,,re. Hae tamen si distillentur, ac demina im- ῶbibantur, in si1O carbone residuo adhuc qV tuor uncias silis cum triente dabunt per coho',,bationem. Ergo quod de quatuor & triente
unciis vides factum te arbitro ; idem judica de duabus unciis & semisse prioris alcati. Huc facit, quod alibi de aqua vitae, fixata in alcati istartari, dixi, idemque aceto evenit distillato. ω,Hinc itaquς apparet, sal volatile rei fixari in nuro alcui fixato. Imo pariter totum cinerem
148쪽
cap.7. mali na. lasnantea fuisse volatilem, fixatumque 1 iS prima colliquatione combustionis ; salia autem vo- latilia , quae essentiis propinquiora erant, in prima ignis tortura, simul cum essentiis abscesia sisse. Nota tamen, quod tametsi alcati e spi- ritu vini fiat, in tartari sale fixo ; nihilominusMquatenus sal aquae vitae connubio essentiae Minutatum sit, in fixitate tamen univoca ambo rum unum ab altero separabile esse, atque di stingui. Quatenus alcati e spiritu vini, affusa Daqva forti, fit rubicundum ; alcati vero tartari non mutat colorem. Quodcirca etjam est sita, inter alcalia respublica & adulteratores mone tae ; plurimum circa sal tartari laborant, spretoisaicali salis petrae. Eijam sal alcati paratum, Mut dicitur heic e spiritu vini, per sui sociatio nem mutat seporem lixivit tartari: sic, ut cva- Ddat balsamus Samech Paracelsi astringens, qui Mantea seporem lixivii habebat, expers balsami Merat, & causticum referebat. Tandem huc ,,quadrat, quod ligna cariosa atque putrida vix salem in suis cineribus relinqvant. Quippe .,sal volatile absce sit cum sulfure per fermen . ,,tum putredinis et adeoque tantumdem salis ,,fuit volatile in re, sive concreto, quantum sal- em in cinere deficere reperitur, id est, totum. ,,Unde sequitur, quod sal volatile, tam a sulfure,,qVam ab mercurio repetitum,idem sit materia a, aiter cum alcaiisato , ac proinde volatile alca-lifatu
149쪽
ris De febri castrensi sect. r.
ἡIisatur, & vicissim alcati volatili satur, manente formali concreti proprietate. Sequitur de- nique, quod sulfur concreti distillatum, & sul- ur carbonis sint ejusdem speciei, licet hoc Dcarceratum, illud vero liberio sit.
Huic qVoque adde experientiss1-mum otionem Tachenium in v ocrate suovemico & Hav. medic. H socrat. quia bus adde acutissimum n. Bast. ΑΦ ni Medicum Vindobonnensem in exporimemo medico de contagiose sese nennensi Qvia nullum fere in rerum natura venenum reperitur, qVin sali cuidam luxurianti, corrodenti ac convelgenti O tum suum debeat, ideo morbi, qVem tractamus, materiam fugitivam proxii mam esse sal tenenosum in anteceden
tibus jam dictum est: idque facili negotio probabimus; cum qVotidie Vari-rum doloris, morssiunculae , pruritUS, rosionis, imo ejam odoris, saporis, fri-lgoris, ac caloris sensum a diversis, Invisibilibus tamen, VarieqVe modificatis, aeri aut liqvoribus qVibuSVis innatantibus salium particulis, motu intestino
150쪽
p. 7. maligna. IΣrsensiles quascumque corporis partes perreptantibus oboriri animadvertiumus. Quoniam itaque infebribus castrem sibin multivarii dolores, ictus, irritamina , spasticae constrictiones tam intra am extra Vasa, sangVinem ac tym iam ferientia, eorundemque erosiones itidem percipiuntur , qVae sensus per turbationes ac irritamenta non poS- sunt non ab acrioribus salium particulis excitari. De quibus Virorum nostra aetate celeberrimorum scribta,praesertim
autem M. Malpi ii, Caroli 'aeristi, Ioann. Alpsense Borestri, Laurentii Belgini, Robertim is, nec non Henrici Oidenhurni acta philost Da, Nomae Baruolini acta medica Ha iens & in his expertis si1-
mi Olai Borriuii accuratissimas obstem vationes, cum ejusdem Hermese avindieam legi merentur. . ovae supra recensita sunt, mareriam hujus morbifugitivam proximam acidum se eorrodens venenum esse nobis perhibent; idqVe patet exinde, quod summa
aut chrysulcae instar partes corporis Vi ventes corrodere, celerique impetu di-