Henrici Scretae Schotnovii a Zavorziz ... De febri castrensi maligna, seu Mollium corporis humani partium inflammatione dicta liber singularis. In Latinum versus, ab auctore recognitus, & auctus

발행: 1686년

분량: 396페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

111쪽

88 - Defur; cainensi sect .r onised etiam liqvida corporis cruditate, lentore,ac coctionis impoteotia Conmtaminantur, qVae impodiunt, ne CXCP

menta singularum partium per debitos purgationis tubulos amandentur ;υnde spiritus oppressi. ad fimetiones edendas inutiles fiunt : quibus ita. in corpore aliquandiu stagnantibus exitiosa oboriri solet oppilatio; quam seqViatur in ammatio. & huic tandem supe

venit enormis vaporum in iis & Con-renti humorisputror, ita ut ubique fero CPUmpere , ac Vicinas partes inundare Lendat: qVae certe phaenomena nil aliud, qVam eosdem affectio, de quibus

agere constituimus , nobis exhibent. Attamen haec mala omnia moderato cor poris exercitio, animi tranquisiitate,s ac ruigiliis modum nonsuperantibus, Caeseris quoqVe rite obserVatis, aVerti Possunt. IV. Quum hactenus accurata monte lustraverimus, qua ratione immodicae Corporis exercitationes,& vicissim etiam

nimia qu/es ac de ios vita praesentem morbum producere ; fomitemque illi

tribuere

112쪽

op.f. mallana. tribuere soleant: simili etiam modo rustitiae protractae sive in eo orationibus, aut excubiis, aliiSVe nocturnis excursioni bus, apud aegros, aut sponsam, inter i gendum aut scribendum, sive consul to, siVe animi moerore, aut qVacunqVetandem ex Caussa instituantur admo dum nocivae sunt, ae sanitati Vim adferunt. Haud absimili modo flmnin indesidiosis, ciboque ac potu insertis tu Conibus, in meridianam usque lucem Protractus, concoqVendo cibo ac chylo perficiendo ineptus est ; quo & libera fuliginum per cutem exhalatis,aliorum-RVe excrementorum expulso impeditur: Unde homines supinae pigritiae dediti iad quosvis labores suscipiendos impares sunt, ita ut angustiis pressi sudo .

rem merdamque excludant, ac ad plures eosqVe graVes morbos propensionem nanciscantur. Statim a largiori cena cubitum ire somnoqVe indulgere, omnino noXia ac verbis verberibusque digna consuetudo est: praesertim autem meridianus

post: lautius prandium institutus somnur . U F S ualde

113쪽

Valde nocet , qVem lenta ciborum digestio in ventriculo subsequitur. Ut igitur in omnibus aliis rebus,ita & heic, medium tenere, probatissimum sanitatis tentamentum est. V. Praepeditae insensibiles exhalasiones per poros cutis & glandulas miliarias, alvus diutius se pressa, urina γix promu- eqs, tonsiliarum, ductuumque salivam in naribus fundentium expletiones, excreationesssuti in pectore o resse, menstrua in feminis non bene respondentia aut sommorantia , saemorrhoides stasis alias periodis cruorem fundentes os arae,& sumilia retionum impedimenta plurimas des ac corru os in corpore fumores sanguinem inficientes coacerVa- re solent. Vicissim etjam omnes iam glores eῬacuandi actus, sicuti aut reus diuturnior, enormes undiqVe rivis fluentes sudores, a e purpurei sangNinis pro γium e naribus, mon Afri mulie-Tum menses , haemorrhoides liberalius

torum libidines, albus mulierum uor,

114쪽

cap. malygna. DIVenm immoderata, totiesqVe ad lassitudinem iterata, vires corporiS Vehementer atterunt, Ut contagionem eo facilius, in cGrpore nidulari, Ino

hunc pmducere possit : qui

a vehementes ac crebrius re petitae al*i purgationes, HIsteres ac venae- .

mones accenseri debent: cum tamen hodie adhuc morbis acutis & malignis, suasu plurium medicorum, noxia haec arma inferantur, licet numerum ab intempestivo fortiorum istiusmodi r mediorum usu enectorum integra coe meteria Vix capiant, atque sic experiumenta per mille mortes faciant. Ptarmica ac errhina remedia copiose & abundanter adhibita ingentes in corpore humano tragoedias excitare qVe-Unt; moderate Vero ac neceSsitate premente usurpata , sanitati admodum proficua sunt. Et Demadmodum re

renta ac corrupta excremensa magnum

Corpori detrimentum facere qVeunt; ita etiam ex adverso excreta largiter profus easdem calamitates progignere valent : ut incomparabilis ueronymm

115쪽

yr De febri eastrensit - sect. r. Mercurialis in aureo de arte Dmnastica opere libr. J V. fusius id comprobat. civis qVisol retenta post largum cibum& potum excrementa innoxia unqVam

deprehendit ZVI. Ex animi motibiis, fomitem febri

malignae largientibus, vehementiores heic tantum in censum veniunt; uti sunt ira, terror, maeror, timiditates ac ιν pidatio recens conscribti militis pone moenia ac propugnacula tantiam Ca- cantis, qui spiritus vitales mirabilem in modum exhauriunt ac disturbane, Ut per totum corpus, imo singulos a tus, tam intus, qVam eXtus, sumum Virium dispendium languor animad- Vertatur; ac in eodem sanguinis transitus libarior inhibeatur, qui tali modo affectus necessario sistitur, ut inflam-

mationes inde gignantur. VII. Hisce causis externis merito

annumeratur Nenenum ab aegris exhalans

contagiosum, quod ab adstantibus aliis subinde per respirationem in ipsos'Lmones illabitur, subinde ore eXceptum in gulam ac Ῥentriculum protruditur, ac

subinde

116쪽

subinde quoque in laxiorem cutis te ruram, aUt eidem substratas glandulas miliarius persetrat; sicqVe pleroaq; corporis recessus occupat, ubi statim vires suas extendere, atqVc ferocire solet; osculaque arteriarum ac lymste ductu um constrictione spastica Occludit, ut postea, sicuti aliquoties dictum est, in flammatio varicosa in ipsismet arteriarum ramusculis contrahatur. Maximopere etiam contagione hac Virulenta se facillime contaminare solent ple i riqVe, qVi horrorem qVendam ab aegris, aut ab exhalantibus sudoribus ae excre mentis eorUndem contrahunt, unde risiis qVasi in carcere occlusi, Vel potius s. res malignitatem hanc e corpore expellere, ejusqVesar vitiei habenas intajicere haut valent. Juxta plurimorum quidem sontentiam contagium hoc primae eXternarum cauSsiarum, aeri scilicet, apponi debuisset; qVoniam au tem saepissime, dum lues haec grassatur, aer nullis impuritatibus aut Venenis ris exhalationibus seatet, ideo tali ve nono peculiarem heic locum assigna

117쪽

De febri eastrense sect.r.

mus: attamen haut inficias imus, ubi morbus h1c latius serpserit,diuque per seVeraverit , aera tandem quoque spuculis contagii viroses corrumpi ac inquinari posse.

CAp. VI. De caussis antecedentibus hu)us

morbi.

G X eaussarum antecedentium nUmero, sicuti in plerisque aliis morbiS gravioribus, heic merito seqVentes cluas praecipuas recensendas esse existimo,saeou miam nempe ac cachexiam : qVi-hus si corpus lacessitur, ad multi varios morbos recipiendos disponitur ; prae' sertim autem tam fluidorum , qVam consistentium corporis partium praVae constitutiones jam ante febrium malignarum eruptionem a causs exsernis, forinsecusqVe concurrentibus occasionibmpedetentim subrepere possunt ; sicuti praeedenti capite diffusius de hac re egimus. Quando

118쪽

-Quando itaque plures ex hisce caussi. externis in corpore humano concurrunt , Vimque suam sat diu exerunt; vel adhuc pejoribus associantur , non possunt non valde perVersaS ac periculo plenas in omnibus vitae actionibus mutationes progignere; ita ut postmo

dum omnes probae notae. humores eX

quibus ipse san vis principem locum

cenet, ab aequilibritate ac indole naturae convenienti desectant, & qualitatum salubrium loco praeposteras integritati corporis proprietates . sibi adsciscere

cogantur. Hi humores , inq6m, mediante calore interno pedetentina uirorem nacti ita perVertuntUr, ut et-jam malignae eorundem qValitatcs m gis magisqVe incrementum capeSssent; Honec tandem omnia e diversis sulibus aliusqVe texturie particulis connexa ac moribuου innatantia corpuscula h se invicem dissolvantur ac colliquescant, oculentae autem, ferobes ac lisos parti euia ex adverso magis indurentur; hinc Articuli alium volatilibus, quae aliis ole

agis ligatae sunt dissipatis, de facillime e

i corpor.

119쪽

Corpore avolantibus , reliqua Ῥοίαι, L. acida arsenici instar rodentia corpusculab oleosia illis demulcςntibus evoliat; saviini aliisque humorabus tam dici imPeXa permanent, usqVedum per febri alicujus impetum ad oscula arserrarum in hoc vel illo labascetire 'vistere aut alia corporis pane projiciantur, quae dein irri tando ac conVellendo eadcm constrinagunt , aut alias seculentis modo recens. eis par scuta opplent ; ac obstruetiones illic efficiendo , continuoqVe imputu appellentem jam inqVinatum favi nem sistendo variemam & corradentem inmammationem procudunt. Qualitas haec humorum Virulenta vocem, fossilibus alias competentem, non respuit: a Paraces enim ejusque sequacibus Mastaris, id est, exhalationure piarum nomine Venit, ac nihil aliud est secundum Dornaeum, Rulandum , ac GνHelmum Joh onum, qVam sumus fossilium, qVi arsenici aut auripigmenti naturam habet, sicuti disertius hoc vocabulum Jacobus Pancratim Brimo Medicus ac Professor Noricus celeberrimus

120쪽

in Ie eo suo Castistiano explicat: estqvci Masgar duplex Vox Arabica, sciliceti e j Etho stari, quorum

i Ethon, ventuc, exhalatia, aut odor e m

- tam eluncam, antrum, ac cas vernam fixi nificat, a radice juc os depres j sorem caNam e terram Or regionem, qVM

diciturui Quoniam vero ab illa digestione putatrorem inducente totuS sanguis una Cum qVam maxime laeditur, si ritusqῬe animales simul hebescunt, ita, Us naturae, ad ingratum hunc hospitem e nido suo, imo e toto corpore tunc eX.

pellendum, occupatae Vix amplius sucficiant: idcirco quibus haec obveniunt, nisi probatissima ac cita medicationulabem hanc umendarim, luXUriem v neni hujus lethiseri ulterius perferruadiguntur; donec inde huic hosti viniacendo impares aegri omnino siccumbant; vel exadverso 'onranco motu, G auq

SEARCH

MENU NAVIGATION