장음표시 사용
191쪽
lite agit, pertinet, CanonIca tam tractat partem, quae versatur ei a vocis motiones et numerorum εPeculationes.
Est qui putet ideo Canonicam dictam,
lioe est, regularem, quod certis regulis non erraburula et pacillabunda ρω-
Ibid. Ilai. Canonica matematica. Call. Canoniquo mathematique.
oris musica. Gall. Theorie minique CANTERII. Lib. o. cap. 2. Ital.
Punioni. Gall. Forces. Oblonga tigna lsunt canterii a culmine ad extremamaubgrundationem pertinentia. Nostrates materiarii C ibatios dicunt, nee abs re. Pondera enim templorum, et universae sere contignationis, et tecti sustinent. Nec abnuit Latina dictio, quae alias castratum caballum denotat. Nos Urbinates veteri vocabulo Biseanterios trabeationes illas dicimus, quae transtro monacho arrectariove et duobus eanteriis i unde nomen , conflant. Canterios Graeci hoc est, invicem respondentes seu reluctantes appellant: unde scitissime Poetarum ille Ρrinceps Homerus Iliad. x4. Patrocli lanore luctantes inter se Heroas Canteriis istis seu comparavit. δ' Ee a m γε κλυμ
Veluti cum reluctantes trabes, quΠsinc rus utauit faber
Domtia excelsae, in etiam ostram mmerit S. Dicuntur et in Hu, idest, constantes.
Vide Homeri interpretes et Pollucem. Auctores quoque qui Latine de re r tica scripserunt, passim hoc usurpant Ozabulum, quo sensu, noris, si principes ea in specie, Varronem, Catonem, Columellam, et ceteros con ules. CANTICUM. Lib. v. Ha f. Ital. Intermeati. Gall. Choeura.
CAPITULA. Lib. i. e. I. Ital. capitelli deste Baliste, deIlo Calvu es edom Scorpio ιι. Gall. Gupiseatii des Bulisses, aes Cafvuties, et cles Scor'. ρions. Pars praeeipua in Balisi s , Catapultis, et Scorpionibus Capitula. Sunt autem transversariae trabes, in quibus sunt foramina, per quae traiiciuntur nervi, quibus distinentur brachia machinarum. IIeron in Belopoeicis ab ipsis foraminibus facto nomine, id- est , perforata appellat. De Capitulis
porro columnarum non est opus dicere.
duCAPREOLI. Lib. iv. cap. I. I lat. Metae. Gall. Controsiches. Quia capreolus vilium clavicula, Barbarus Vitruvianos caPreolos, claviculas appellavit, nullo sane apud veteres et honos auctores exemplo. Ego fortasse negaverim in trabeationibus capreolos a caPreolis vitium mutuasae nomen. A capreolis potius seris pecudibus, quas Graeci appellant, dicios putarim. Ut enim illi incursant adversis cornibus, et renituntur, ita capreoli isti assurgentes, capita ceu cornua et frontes Caninteriorum ponderibus opponunt. Pro hae nostra opinione facit Graecum vocabulum συγκυπται , a verbo συγκυmen , simul inclinare, pariter incumbere, eo spirare.
CAPSUM. Lib. x. cap. rέ. Ita l. dei cocchis. Call. Le corρsta carosse. Cusum Rhodae. Baldus ras caρsendo cusum , ait Plitiander,medan mars, ubi qui ν clanthu', sedent. Hoc voeabulum apud veteres nul- tibi me legisse memini , praeterquam apud hunc nostrum auctorem. Nos Ita.
192쪽
li per manus accepto Pass in utimur, a Guso pro capso dicentes, idque euiusvis rei eui vox aptatur. Ilaec iIle. Belgae nostri, ut puto , vocant deii abat.
Ital. Carbuticum. Call. Carbuncio. Oculo' parum firmo locum hunc legisse videtiar Alberitis, qui propterea scripserit Carbuneulum materiam esse quamdam terream, in monitum visceribus coctam, ita ut ipsa coetione saeta sit terra quidem non coeta solidior, toplio
autem mollior. Quid sit proprie, quove
vocabulo a nostris notetur carbunculus iste nescio, et docentem expecto. CARCER. Lib. v. e. a. Ilai. GV-cere. Call. Prismi. 1
r titni machiniuio rum ovinium, quiae Su- Pra sunt scriPtiae, rationes, non nwdo ad has res, sed ad onerandus et exOnerandas naoes sunt Pus alam aliae st-
Vectae, aliust Planae, in carchesiis Dersatilibus collocatae. Item C. 7. Ex Ptumque Prorutu muri et supra id machinam in carchesis o mariti consuttile. Graecum est vocabulum κυλληταν,
quod et Latini usurparunt, Senbu non mutato. Allienaeo in Dipnos. Poculi genus oblongi, rotundi, et circa mediam partem compressi. De quo Nonius quoque Marcellus, qui Virgil. laudat aeneid. I. Hic duo rite melo libans Carchesia Ruccho. Ceterum quod magis ad rem nostram lacit, Carchesium summa liars mali, unde idem Nonius: Summa Pasta ma ti, idest, foramina, quae summo mali funes recmiunt: et apud eum Luci- Iius : Tertitis hic mali suderat Camchesia summa. Poculum igitur illud ab imagine huius navalis Carchesii quam praeseserebat, nomen accepisse nulli dubium, et inde quoque denominata est tractoria illa inachina, de qua in cit iis locis Vitruvius. Est enim trabs erecta, robusta quidem et annulis serreis revincta, ad instar mali, tu cujus sus periore parte serreae si bullae inseria trans versa alia trabs librala continetur et s cile eireumvertitur: ab altera extremi in late serret harpagones dependent, quibus onera annexa sublevantur , et machina vectibus circumversa curribus Ω-cillime imponuntur, ejus imaginem ansabre expressam habemus in maiusculis i literis T Peretolas hasce vulgo vo cant Veneti, teste Barbaro. Carchesium Porro summam partem mali, nautici homines litate Cal bia ii, lioc est, caveam appellant. Tructorium organum illud graphice sculptum videre est inter machinas illas mullas et varias, quae V binalis aulae ad partem sori sedilia seu podia mirabiliter exornant.
conjunctum, ad recpiendam aquNm,tri lex emissarium. Baldus. Aquae conceptaculum est, unde ex aquae ductu
distribuenda est publicitus per urbem aqua. Hoc sere ex Ulpiano Palideci. lib. x Mai. de aqua colid. L. i. nudaeus vero Paucis verbis rem terminat: G-
193쪽
MEa n t deriuacisa qua dam laxiora, certis vatus emodulata, ex quibus ρer μι sudus aqua in uaria loca distribuitur, idest, in Dillas et Praeto. ria nobilium, indultu Principis. lline castellarii dicebantur castellorum ejusmodi curatores custode,ve. Extant lio- die Romae castellorum do quibus agimus vestigia semidiruta. Nostri aedificia liaee Biseinas atque Conservas appellant. Vide Martianu in de Antiquit.
Rom. lib. iv. cap. II. et celeros Antiquari .
CASTRA STATIVA. Lib. I. c. 4.Ital. Quartiori. Call. Quartier.
mitur, non in omnibtis locis nasci- , nisi circa AElnam et collibus ursiae, quae a Graecis Raetaκι inυμ ωη nonιλα- ωr. Λ verbo Κατ ut ιω comburi, aduri, incendi, iactum est vocabulum. Erant .nloea naturalibus incendiis adusta, uti in insula Tnaria, quam liodie I seli iam di cunt, tractus quidam terrae combustus
est, quem ideo vulgo appellant rAbria.
CATAPULT L. Lib. x. c. 15. Ita l. Grando macchina di guerra da lanciarsa tuo. Gall. Grando machinc do guerremur lancer des trui s. MOPPionum, Catamitiarum, et Hallistarum rationes, quitas symmetriis con arari P sint, e onam. Baldus ablegat lectores ad Lipsium ; itaque illum audiamus lib. Poliorcet. Diat. I. Duplex instriimen. tum priscis quo in hostes emitterent et eiacularentur: altero tela vel grandiores sagittas: altoro lapides et saxa. id prius Catapuliam dixero: Graecum
quae auctore Hesychio, καὶ πιο,των etiam notat, idest, hastam et lia Ium. σξυβολεῖς vocant, quia acu. l
tum serrum ulumque emittunt; aliter quam Balistae quae lapidem obtusum Antiquis Catapulta ligni-jaeula maehina fuit, nec aliter sere ad Augusti aevum locuti. Caesar tamen, et alii consuderunt: et raro Catapultae vox lecta in linis scriptis, et iii illius locum Ballistae vox venit. Cala pullam aulem inveniam alii a Syris alii a braeusanis tradunt. Fuere aut majores aut min res ; illae quae telum sere trium eubitorum emitterent, istae quae dimidiatum. Cetera videantur apud Auctorem.
so nem arte. CalL Industrieuae dans rant. Textus Porro, in quibus Mirareχ- et legitur, rejiciendi non
sunt, etenim in rem γειν, quo verbo usus est in orat. Naaianz. in artem redigere denotat ; et apua Plutarebum in Pericle, artisciose, et ad artis praecepta. At Philander male
interpretatur quod artem subtilius expoliisset, quando ea dictio non expolitionem, expolitoremve artis, sed corruptorem denotat. Pausanias in primo, ait, hunc Primum lapides perso-rasSe, Dυς δεμυπητε α et λους. Sed nonne priores statuarii lapides perforaruni P id pulo voluit, quod nostri dicunt Loorar di trasenato. Quod egregio laetum videmus in soliis, et caulieulis, echinisque Corinthiorum capitu
rus, dissonantes locos eo nomine appeli larit. Est enim κατηκης resonans, Undat ei κατηχησις catechesis, per vocem in-l structio, et inde apud nostros Catechul ment. Δυσηχῆντες Puto dicere debuit,
194쪽
vel Homero docente, qui Iliad. I. ea. nebat de Achillis sociis. Ἀλλ' οἰ f οῦ πολέμια ἐει--γυ. Sed hi belli dissonantis non memi
Resultantem vocem Graeci dixerunt ἀχαeclium, quam uelataei dixere Bath. I, lioe est, filiam vocis. Id quamvis p rum ad rem, lucro apponas velim. Sit
game. Gall. Lim. Hique aram es cram ad formam circinationis Dorint distributi, couenis disρositis ad c tiguallano, seu tecta emini, crebriter esui A terreis Iixi religonitis . Baldus: Lignea vincula εunt, quibus asseres ossa voeat Albee. tus, vos vulgo Conlat i dicimus irabibus conligitalionis, tectove afliguntur. Nostri eaeuienlarii ab ellectu Timuites quasi tralientes appellant. Pallad.l. t. c. 33. a Vitruvio so edoctum , iis verbis testatur: Asseres, ait, Iuni Gallici uel crurissi directios et a pιatis constituemus co in loco, uti camera Iucioni luest, ita ordinatos, ut mi r se s Myuψedulis mensura sit Dacua. Tunc eos Catenis ligneis ex immorv v I Oliora, aut buxo, aut cruresso iactis, ad contignationem stiFendemus etc. Calenationes etiam dixit auctor noster lib. i. c. 9. pro trabium coagmentatione, seu arcia
colligatione. Eius verba de fraxino et ulmo sic Italiciat. Simia aut m ivtustiate uri lac sunt faciti , aut in agro P Γ-fectae, qui inest in iis liquor stantibus
emoritur, stiri quo durior s, et tu commissuris et in coagmentationibus ac lenitudine si mas redimunt catonatioues.
Et sectiaidiam abacum, in quatuor Partibus octiatamiau, secundum extremi abaci quadram lineae demit embast, quae καθετοι Catheti utinctuatiar. Isaldua: Vox est Geometris frequens, et persa-
miliaris. Ita enim perpendieularem, aesi demissam diceres. appellant, κώεω , Cottaν Dri την ἀγαγeta , lioe est, si per datam rectam, perpendicularem rectam lineam ducere,
nos doeet Elielid. lib. I. prOP. 7. CATINUM. Lib. x. cap. 33. Ital. Scodeuo. Call. Bassin. CAVA AEDIUM. Lib. vi. cap. 3. Ital. Cortuo. Gall. Gur. Goa aedium quinque generibus sunt distincta. Baudus: Cava aedium pars, quo l nomine liquet. Sipontinus ex Varrone diserte: Ca iam, quod et cia, aedium a quibusdam vocatur, qui locus inter
Parietes relinquitur patulus, qui sit ad
Communem omnium tisi . In hoc si
nullus Iocus relictus est qui sub Q.V sit, tostudo .icum , a testitilinis simi-Imuline, nii Ramiae in Praetorio et Rostris Disso legimus, si pero relicitis est in modio locus ut lucem cuivi, H orsi m quo in tuu in motum dic
quoque a melliatum a Tuscis, Postqriarm illorum Ooum a dium Romani imitariC P riant. Haec ille, quae si cum iis quae docet Vitruvius comparas, pauca ad hanc rem perfecte cognoscendam tibbi ileeritiit. Conjuncta voce protulit Plin. epist. q. A tergo G aedium, Ponticiam, Areum. Suit et lucem asserunt ea quae scribit Λlbertus. Sunt autem eiusmodi: Goum, aedium mrs est Primaria, in quam tumquam in
cohortem se Ca a ditim reFicimus ele. Cavaedium nos, si compluvialum est,
nempe sub divo, cortito dicimus, si vero testudinatum , anditum apitella-mu,: illud inaguifieis aedibus, istud vero privalis domibus familiare.
195쪽
In. e. 3. Ital. Cam deus Fas Mo. Call. uies de Ia eo ure. CAULICULI. Lib. iv. eap. I. Ital. Gambi. Gall. Cataicoles. Caulis quid sit in lierbis, vel rustici norunt, sustis
nempe seu stipes, unde solia et ramusculi prodeunt. Cauliculus vero tene rior delicatiorque, ipsius caulis summitas. Apud Architectos in Corinthio ea. pitulo res trita. Hoc enim nomine nO- tantur flexurae illae, quae e quadruplici caulo Prodeuntes, ad modum volutarum curvatae, Partiin ad angulos abaei, majores nempe, partim vero ad ipsossores, quibus abacorum frontes mediae
ornantur, cincinnatae concurrunt.
CAURUS. Lib. I. c. 6. CAUSIS. Lib. vii. cap. 9. Ital. Ilbruciare. Call. Bri ἱhιre. CEDREUM. Lib. it. cap. 9. Ital. Olio cedrino. Call. IIuilo de cedro. CEDRUS. Lib. 11. c. 9. Ilai. Cedro. Call. Cedre. CELLA. Lib. iii. c. I. Ital. Cossa. Gall. Celtae. Item Vitruvius f Lib. iv. c. εὶ agit de interiore Cellarum, et Pro. nai distributione. Cellam, quod ad saeras AEdes perlinet, appellavit Pariem
primariam aedis, quam nos corpus templi vulgo dicimus. Eodem sensu a Cicerone, Livio et aliis eius aevi scriptoribus frequentissime usurpatur. Nominis originem duxit, si Servio et Isid ro credimus, a celando. Usus ut signifieatio multiplex, Diade cellam vinariam, lignariam, farinariam, carnariam a se valis rebus dicebant veteres, sed et apum foramina domi neu lasve in saviseellas dixit Virgil. Eneid. I. Vera. 436.
.... . sit CtGn liquentia mella
Si ant, et dulci distin sint nectare
cellas.cELLA CUM PENU. Lib. 6. c. 9. CELLA FAMILIARICA. Lib. Ti.
tus causidicas legisse vel saltem emendasse videtur, et pro ambulationibus in Basilicis secundum tribunal transversis, ubi nileiores et causidici versarentur,aecepisse. Utrum vere, alii viderint. Barbarus iton adprobat, etsi Philander non improbet, quem in clara luce calligasse, virum alias Iunceis oeulis valude miror. Festum videre Poluit auctorem omnibus olavium, a quo sallem didicisset, cha cidistim genus osse aedificii, a Chalcide dictili. Qui chalcioeca pro chalcidica restituunt, C ruminpunt dum emendant. Scimus chalci-- cum Minervam, sed nihil ad rem nostram sacere, non nescimus. Barbarus longe lateque divagatur, at In Vera tandem, ut arbitror, sententia conquiescit;
nempe Vitruvium ea de basilica loeulum quae erat in foro Julio a Iudie. Aquilio cognominal
196쪽
minum ete. Baldus: mendosa leptio, casu recto, longitudo clielo, clieles, cheli cheloniive serit,endum, ex quibus vocibus, quae praeserenda arduum est determinare. Haec ille. Atqui nullus dubito chelonii praeserendum esse; praesertim rum Barbarus vernacule dicat manicos. Vidis Manticla. CHEI ONIA. Lib. x. cap. Ital. Gelli. Call. Amarres. In quadris autem tignorum ρOsterioribus quo Dei sunt diari tu, figuntur chelonia, tu quae conjiciuntiar succulariam CVita. Breviter et clare Philander: Chelonia, ait , simi ν Iuti umbolici et ansae quae ominguntur, idest , assigunturiarrectariis, in quas ceu in armillas conjecti succulanum carissinos, Persan tiar. Dicta sunt Hielonia a similistidi. ne tegumenti testudinis animalis, quae λ dici tir. Baldus: Ansae huiuscemodi, cheloniave , auriculae vulgo Oeantur, teste Barbaro. Fiunt autem ex serreis laminis apprime firmis. ΕΟ-dem vocabulo, sed alia mente, usus est lite noster auctor eodern lib. c. 5. Est enim, ait, lignum quod origitur et clisliuetur retina lis quadrifariam; sub retinaculis chelonia duo Auntur, Trochlea iunibus sver chelonia religa tur. Sunt clielonia isto sensu ligneae quaedam regulae, summo capiti machinae adpactae, ne troeldea in summo religata, desiuat, tum ut a trabe aliquantulum in exteriorem partem promineat. Tanellos appellant nos rates. Barbarus vernaculo manicos dicit. Est quoque chelonium sive pulvinus in calas,ulia, pars liasis, de qua item Vitruv. lib. x. Cap. i5
Admiror etiam Democriti do rerum yratura volumina et ejus Commenω-rium, quod inscribili' mis Otoneton, in quo etiam tuebatur etc. Baldus:
Emendavit bene Philander, quod in l
vulgai s codicibus legebatur Xeιροτον' ero, restituens rasam 1υν. Plinius lib. xxiv. cap. 27. ait, Democriti certe Chirocineta esses constat. Quem locum castigans Barharus ΚηροHAαφν restituit, hoe est, caereum prototypum seu eXemplar. Violenia emendatio et sere barbara. et Κι βιυμα significare. in seulptoriis artibus, protoplasma, Primam formam, exemplarve, et Iiace saepe caera effingi, scimus. Sed quorsum haee ad Democriti Librum P et si caerea erant cxemplaria, quid est quod ait, ipsum quae esset expertus cera e milio signasse λ o sane lubentius Plinium ex Vitruvio emendarem. Quis enim ignorat graecum erae vocabulum, a verbo Xeisum etν, suffragiis eligere, manuum elevatione Regem, Principem, Magistratum decernere. Recte igitur, et cum causa, magnus ille selecta documenta, usu probata et Certa, eo nomine decorabat. In Plinio autem saetiis emendatio, una alterave litera mulata. Laertius in vita hujus Plii. losophi, hal,et Xεργμὰ chornica , men dum suspicor esse in textu: nee varia
suspicior quis enim Xερνικὰ depromsit uinquain e Graeco penu In priori illa
sententia sto. et serio conquiesco.
cui nomen ab usu. Craece enim γιῖν, commeatum, stipendium, sumptus in ludos, et seenicos apta aratus Suppe ditare, item chorum et choream ducere. Erat igitur Choragium locus, in quo choragi, hoc est, in choro primas
tenentis, vestes scenicae, ot cetera ejusmodi pro scenae apparatu et instrumento, adservabantur. Vide, si vaeat, Plinium lib. xxxvi. c. I S., Valerium Maximum lib. Ii. cap. I. , Apuleium de
Asino aureo lib. iv. Et in primis Pol
197쪽
hleem in suo Onomastico. Sat ergo de Choragio, a 'il obiter monemus, sic di elum Choragium, pro Choregio, more
di pistre. Call. Assises de Pier es. CHOROBATES. Lib. viii. cap. 6.Ital. Corobate. Gall. Chorobate. Libratio autem laquae 3 dioptris alia libi is aquariis aut chorobato, sed diligentius relicuur ρer choivbaten; quod diῬtra libraeque inllunt. Baldus: Formam ejus docet thi auctor, sed hoc ἐν πω ut Graeci aiunt, et crassiori Minerva. Ceditam eius imaginem pollieel, atur in calce Libri, et, ut puto. promissis stetit. Sed et haec cum aliis multis, non si- Ne magno pulcherrimae hujus saeuitatis dispendio petiit. Barbarus ab ipsa deseriptione linea tam subieeit oeulis. Duplex instrumento huic utilitas et i, 3-nitas, ex aqlia videlicet et perpendicu- Io, ad haec longitudo; quae si adsit, multo mimis inter operandum sallimur. Nominis prineipium est a graeco verbo
dicam εν diῆ-πtριπατεῖν, regionem perambulare, item regionem deseriber'. more cliorographo in quo sensu in lib. I ratio c. 39. X eβατήσατε την scribite terram. Aquam vero diligenter librare non possumus, nisi regionem, Per quam ducenda est, obambulemus, et oculis minute perlustremus. Turneb. vero lib. xxx. eap. 37. idem sensit ita scribens: Choroiates, Nomstri iex eo moenis, quod in terra tamquam
CHORS. Lib. vi. e. q. Ilai. Cor- 'te. Call. Cour de Mi atrie. Chortes magniti esque earum ad Pecorum
numerum. Baldus: Vocabulum veteri. bus agricolis et rusticis familiare. Chors, ait Nonius Marcell. Oillarum intra maceriam Fatium. Dicitur et cohors Ovid. Fastor. 4. Duplicem chortem po stulat Varro in fundo magno; Unam intra compluvium, quae habeat lacum ubi saltant aquae, alteram exterius, ρο- eoribus et stramentis aptam ; hinc aves et gallinae eortales, Columellae et aliis. I atina et vetuit voce hodie Passim utuntur Insubres et Tmiliae accolae
uine autem eortilium i uti nos dicimus, cavaediorum nempe vocaliutum nuxisse. nemo, ut arbitror, ibit in seias. CD ROMA. Lib. v. c. 4. Oma. Gall. Chrome. Chroma subtili solartia ac
crebrisate modialorum suo Brom habet delectation m. Baldus: Hoc de genere Suidas: Dicitur enim et in Musica color: tres enim soni sunt Musicae. Harmonicωu esse dicunt, quos PVO-ρrie colares oscunt. Mollis etiam coloris vectem, et diatonici . Capellar Siciat quod intor album et nigru/n ras,
Ior dicitur, ita hoc quia inter utrumqtio marmonicum Oidelicet est, et distorticum nominiatur. Eadem
sere, sed sustus iterat Turnelius lib. Ix. p. 31. nec paucioribus verbis Coei. lib. ix. cap. 3. Chromaticum tisit ob insitum mollitiem infamiae nota non cartuisse. Nostrales Musici nigras notulas vocant Climinas, quarum Delo integrum tempus, quod ictum seu Muti- tum vocant, examussim implent quod
vel a colore ipso factum est, vel quod Chromatico generi sint familiares et
Call. Fuum Cibdeli fontes. Lib. um. e. 3. Iial. Acqua maliane. Gall. Fon-
198쪽
CLAVI MUSCARII. Lib. via. C. 3.
Ital. Moscardini. Gall. Cloux a tetes. CLIMA. Lib. i. c. r. Ital. Clima. Gall. Climat. Disciρlinam Doeto medicinae nosse o rcet, Pr DPtre inclinationes eoeli, quas Grurei dicunt Mirum est clii natum cognitionem medi tis assignasse, cum potius ad Astrologos et Praecipue cosmographos spectet. Sed ea ratio quod isthaec ad salubritates in. salubritatesque Iocorum faciant. Dieuntur autem climata a graeco verborii, , inclinare.
CLIMACIS. Lib. x. eap. IT. Ital. Mala. Gall. Escalier. Climacidos scapi languiuio foraminum xm. Baldus: de Ballistae partibus lotiuitur. In corruptis Codicibus pro climacidos legere est climacisos : quem errorem vel lippis manifestum, mirum est Barbarum Non emendasse. graece Reala. et κλιμακες Parva scala vel gradulus. Quod autem ad loeum Vitruvii pertinet, ita Turnebus: Climacis ea est,
quae tu catapulta Docamr id si, cantilis: nam in Ballistis nomen mialae pro ter amplitudinem et latitudinem, et κLuακ4, idest, scamia oocatur. Haec
sumpsit de iis quae scripsit Ileron in selopoeici .
CLIVUS. Lib. xi. e. s. Ital. Catiι- tu. Gall. RamPe. CLOACA. Lib. i. cap. I. Ital. FO gna. Call. Egoici, Cloagiae. CLYPEUS. Lib. v. cap. IO. Ita I. Semlo. Call. Rouclier. CNODACES. Lib. x. cap. 6. Balbdus : Chodares, ait Philander, alii Cnodaces mea sententia melius I 'scribunt, suane femeae, rotundae Parte exteriore, subscudiculae, in extremis MVorum Mel axium cuilibus implum. batiae adactiame, Per quas in armiatis nomine accipi u ferreos annulos et restiti umbilicos in arrectariis acie trian ersariis I scvi titit axes, etiam tomi, persantur. Apud Ileronem legimus κνώδαως, χῶδακες vero nullibi. Baee ille. Cl. Salmasius de mod. usur. Pag. 1 2. Λt cnodax, qua voco etiam utitur Vitruvius, fibula est serrea, e lut subsendi ea, in capitibus axium vel scapulorum adfixa et adplumbata , per quam in armillis scapi vel axes versan.
COAGMENTATIO. Lib. a . c. s. Ital. Incastro. all. Assemblage. COAGMENTUM. Lib. I i. cap. 3. Ital. a 'a, commessura. Call. Dint
COASSATIO. Lib. vir. c. I. Ital. nostilo, Palao. Call. Planctor. Cumassatum fuerit suPer, altera coassatio struatiar. Baldus: Est coassatio, quam et coaxationem dicit, assium compactior qui quidem asses sive axes, tabulae sunt, quibus coenacula ad pavimenta
sustinenda sternuntur et vetus nomen
haud interiit apud nostros Italos. Asses enim tabulas ipsas quas σανίδας Grae- ei dicunt, appellant. Unde apud vernaculum Poetam: Come rasse si trae chiodo con chi
Est igitur coassatio contabulatio. Hinc eo sensu dicimus inta lare. Germani vero gaselen, ac Ei dicant, intabulare, tabulare.
199쪽
COCHLEA. Lib. v. cap. u. Ital. Coclea. Gall. Limace. COELUM. Lib. viii. c. I. Ital. -- mos era. Call. Atmos ore.
Soli o. Call. Dage. A cenando locol nimirum Coenaculo nomen, ubi comniurbam, ait Varro, coenaciatim , Ocitiabant, eodem vocabulo, eo quod in superiori domus parte coenacula eoent, Uperiora omnia in domibus loea appellarunt. Coenaeula. inquit Budaeur, sunt adliora domus, ad quae scalis stoe cociaris ascen litur. Nos vernacule loca ejusmodi Solama dieimus.
Erant autem summa et mediana coenacula, ut ex Ulpiano.
COLICULI. Lib. vii. cap. 3. Ital. Gambi terieri. Call. Iranches di 1
COLLIGERE. Lib. i. cap. 6. Ital. Nutare. Call. Calauler. COLLlQUlAE. Lib. v. cap. 3. Ilal.
Cant niera. Call. Miae, comi r . In- ων Pensuri et colliquias ab angulis ρariettim ad angulos ti Ortim iniet cumr entes. Baldus: Literae q. c. assines, unde alii pro colliquiis collicias scripsere. Nomen a colliquando. Ita enim dicuntur a Columella sulci majores, am-ρlioresqtie, et quasi lociatimentia, quibus humor agrorem noxisu doni aliarextra segetes. Festus vero, collicias tegulas eno ait Per quas aqua in vas de luere potest. Sed et Plin. lib. xviii. e. I9. scribit, in usu est et collicias interponere, si ita locru mscat, iam ρliore stilo, quae in fossas aquam deducant. Eiusdem similisve originis vocabulum deliquiae, nempe a deliquendo. At de liis suo loeo. COLOSSICOTEROS. Lib. IV. cap. 3. Ital. Gigantesco. Gall. retine P --
Colasso. Call. Colosse. Est atatua Supra modum magna: lioc est natura-
lem mensuram valde excedens. Nomen ab auctore, seu ab effectu, nempe quod spectantium oculos disaii et, quando praemolis magnitudine non liceat uni eo as spectum colossum totum amplecti, inta pro Merra, duali numero, oculi, a verbo Drom aspicio, sed coluin frangere, laedere, imminuere, mutilare, diceres ergo Latine uno vocabulo, si per usum liceret, frangi ulum. Fat qui ab alio priueipio elymon ducat, quia a nobis probatur minus. De Colossis ita Plinius l. xxxiv. c. 7. Moles qui ρο -- cogitatas Midemus atriιωrum, quas C lassos Mocant, Imwibus pares. Festus nomen vult ab Auctore: Colossus, ait, a Colosso artifice, a quo deformatus
Graeci signorum ci ilia et assoriam amellant, vii nostri ea ca a columbaria. Nomen a columbis lactum, in quit Baldus. Varrone, et Columella auctoribus, quibus columbaria loculamen tu illa simi, in qnibus singula columbarum Paria nidificiant. nidorus I. xl x. c. a. hoc nomine significari vult, in summis navium lateribus concava loca, Per quae eminent remi, dicta ab eo, quod similia sint latibulis columbarum , in quibus nicliseant. Item Vitruvius lib. x. eap. 9. ubi de Utiniano haustoria mavichina i Secundum axem ccutimbaria fiunt, ex Mala in sin iis multis ex una Pario. Subinde paullo inserius: IIuu-riendo aquam per aperturas quae sunt in frontibus Vmmni, reddit eam Per columbaria secrandum axem. Sunt ergo columbaria foramina ipsa, Per quae aqua ad axem delata, in irii trani verinratione egreditur. Non bene igitur Coelius l. xx I. c. ar. qui ait, columbarium Vitruvio diei organtim hauriendae aquae Pre t 'Pana idonetim, et dici a
graeco Derbo Mλυμβάν, urinare. Barbarus communi et usitato vocabulo italice meos, idest, foramina appellat. Cl. Salmasius de modo Usurar. 3I3. Cin
200쪽
Iumbar appellat, quia cavernas haberet similes caves velloeulamentis, in quibus columbi nidificant. Inde et tignorum eubilia quae Graecis orat dicuntur, Intinis cottinabaria dicta, teste Vitruvio. COLUMEN. Lib. I v. cap. u. Ital. Monaco, coimella. Call. mintiat, min-con. Si majora Nasia surit, colum nin summo fastigio culminis, undae et cmmi inae dicuntur. Baldus : Est columen, ut eum Plitiandro dicamus, tigritim quini summum totius culminis fui. giurn o rvat. Barbarus aulem idem aliis verbis: Est, ait, columen P Prie trabs illa, quae Per longum in sum. miliae cuminis ponitur, a qua tam-quram nati producuntur omnia Dcti ligamenta, quemadmodum a Vinia Piscium majori, resiquae omnes Proficiscuntur. Nostrales materiarii trabem hane, voce a Latina desexa, Cobrio appellant et trabem magistram. Venetivero Colmellum. Quod vero res, tum homines ipsi, incolumes dicantur, hinc
Iial. Monaco. Call. mincon. De columnis verba sacere supervacaneum. Quis enim columnas nescit, et si pau- Iulum in Arcti itectura versatus , lumordines, tum et Ummetrias eorum non
tenet λ Aeta igitur non agimus. Silentio tamen involvendum non est, quod siluit Barbarus, Vitruvium loco supracilato, non de columnis passim vulgatis egisse, sed de illis arrectariis trabibus intellexisse, cluae a traiibtris ere-Clae, supremo capite columen sustinent Apud nos columnae arrectariave eius
modi, graeca voce, Monachi appellantur, nec abs re. Soli enim quod vox Praeseri, columen, uti dicebamus, su-otinent, solus, solitatius.cOLUMNARIUM. Lib. vin. P. 7. Ital. Silatat o. Gall. Ventoti e. Driam in Menire colamnaria simi fucioracla, Per quae cis Niritus relaxemr. Baldus: Inlaequens apud alios auctores
vocabulum, sensu tamen haud obseu ro, vel ipso Vitruvio clarante. AIstuaria quaedam sunt et spiramenta, ut ver
bi, Philandri uiae et Barbari. Diei autem ita arbitror, quod ad modum c lumnarum a solo attollantur. Qualia ea fiunt, quae Prope Pisaurum ad viam Fanestrem spectantur, in veteri aquae ductu nuperrime instaurato, ad novum et pulcherrimum fontem in medio soro. Beroaldus, alias vir doctrinae non vulgaris. vocabulum hoc apud Suet nium in August. c. 4o. deformat dum reformat: colluviarium enim reponit pro columnario, et de columnario, et de
es eis, intelligit loca, ut ille ait, Per quae colluuies et immunditiae uect-tur. Fuit qui Vitruvium ex hae Beroaldi sententia emendaret, ut videre est in codice Iucundiano, et illo qui
aliquot ante annos iii Germania cusus
prodiit. i nimirum Argentorali Anno 36. 3. . Non desunt etiam qui malint
legi columbaria, quorum ego senten tiae lubenter non adhaereo. Haec ille. Colluuiaria non bene convenit; sed c
lumbaria, meo iudicio, optime, quia dicit Vitruvius, per qime Dis spiritus
COMMENSUS. Lib. t. c. 3. COMMENTA Iul. Lib. i. cap. I. Ital. Memori . Gall. M sinoires. COMMISSURΛ. Lib. ii. c. 9. IlBI.
COMMUNIA LOCA. Lib. v I. c. d. Iial. Lumhi comani. Call. LDux ρα-