장음표시 사용
231쪽
SYNOPSISI. Proba Falconia Poetria ripis Hortana. Iohannes Boccatius perperam fugillatus a Thoma de Simeon bus. II. Eadem eum Anicio Faltonia Proba male confusa, ct domo Romana credita . III. Cariorum errores castigati. IV. Proba Poetria non Faltonia, ses leonia appellanda contra Simeonium. V v M hactenus veterum faXO-rum reliquias congesserinia,
unde Hortanam Civitatem illustrari, eamque inter nobilissimas Italiae Colonias ce sum facere luculenter appa ruit , injurius profecto essem clarissimae urbi, dc de Hortanis Civibus malemererer , si feminarum sapientissimam de celeberrimam Probam Falconiam ,
232쪽
1 o DE. ANTIQUITATIBUS. HORTAE
eorum conterraneam, indictam abire sinerenta .
Hanc quanuis aliqui Romanam fuisse crediderint, attamen clarissimos viros ex opido Oribi oriundam asseruisse locuples testis est Iohannes Boccatius in thro de Claris mulieribus capite nonagesimo sep timo, &Iacobus Philippus Bergomas in opere ejusdem argumenti, cujus tanquam solemnis exscriptor inique Boccatius sugillatur a Thoma de Simeonibus in erudita Dissertatione de duabus Probis edita .
Bononiae anno IS92. g. X. pag. 13. quum BOccatius centum & amplius annos aetate praecesserit Bergomati, qui e contrario Boccatium ubique recoxit, ut conserenti statim patebit. Eidem se .
tentiae calculum addidit politissimus Aldus Manutius junior in epistola ad Iulium Roscium, libello Antonii Massae de Origine Faliscorum praefixa, ubi ait et probo tuam pietatem, qui patriae
tuae decus quasi amissum restituas. tunc etenim Rostius editurus erat carmina Probae Falconiae: quae item Hortana appellatur in codice MS. ejusdem Centonum hic Romae adservato apud M nachos Benedictinos e Congregatione ΚMauri Galliarum . Ae siquid malet utar verbis Roscii in praefatione ad eosdem Centoneε totius alicujus gentis consensus , idem Civium Hortinorum usque ad nostra tempora confirmat inveterata opinis . Hujus rei testes praesentes ae vivos habeo, qui re
Forum Uur nomine nuncupatum, in ingentia
233쪽
L I B. I I. CAP. I. ΤρI fastigia domui bis diebus vetustate colla a demonstrant. II. Hanc Probam Falconiam Poetriam i signem & Adelphii cujusdam Proconsulis conjugem doctissimi Scriptores, similitudine nominis decepti , cum Anicia Faltonia Proba, sanctorum Hieronymi & Augustini necessitudine & scriptis clarissima, Consulis filia, Consulis uxore, Sc trium
Consulum matre, incauti commiscueruntῆ unde alius error profluxit , qui aevo Boccatii invalere jam coeperat, dum aliqui eandem Probam Falconiam ex conjectura, ut ipse quidem agnoscit, essemo Romanam existimaverunt, quod nempe Anicia illa Faltonia Proba ex Romuli nepotibus prodiisset. Hos inter exstitit junior Aldus Manutius in epistola mox indicata: Probam, inquit, ut eam esse eerto exsimem , de qua in tribus antiquis inscriptionibus Romanis sit mentio , felle mibi persuadeo. Inscriptiones illae prostant apud Gru
nutio lapides obstaculi fuerunt, namque ad eosdem offendit praeter Roscium magnus Annalium
Ecclesiae conditor sub anno CCCXCV. num. VII. nec
propterea vel tantillum minor ὁ ω Gerardus Johamnes Uossius de Poetis Latinis capite quarto pag. G qui tamen in eo a Baronio discessit, quod omnia , quae sunt Probae illius Faltoniae, matronarum laudatissimae , Probae liti Falconiae donavit, prae
234쪽
r 1 DE. ANTIQUITATIBUS . HORTAE ter sponsum Anicium Sextum Petronium Probum ἐpro quo illi Adelphium suum Proconsulem reliquit . Hos excepit philologus eruditissimus Caspar Barthius in Commentariis ad Claudianum pag. qT.
ad versum CxCH. Panegyrici in consulatum Prohini & Olybrii Probae filiorum, ubi non solum, utranque Probam commiscuit, sed etiam lapides ipsos, tanquam membranas amanuensium osci tantia corruptas ausus est emendare, dum Faltoniae nomen in Falconiam migrare jussit: quod minime Vossit aures tetigerat. hic enim Probam Falconiam seu Faltoniam appellavit. Tantis duincibus praeeuntibus, mirum non est, si Matthaeus Raderus eosdem errores erravit in Aula Sancta Theodosii junioris pag. 2o7. Probam nostram FaLeoniam sive Faltoniam, trium Consulum & Iulianae matrem, nec non sanctae Demetriadis aviam constituens. III. At quidem Scriptores isti ab eiusmodi lapsibus nullo negocio sibi cavere poterant, modo in veterum auctorum testimonia, qui de Probata. Poetria meminerunt, digitum accurate intendis. sent. hi enim eandem Poetriam nunquam Aniciam Faltoniam Probam, sed vel Probam tantum, vel nonnisi Probam Falconiam semper uno ore appellarunt: inter quos antiquissimus sanctus Isidorus Hispalensis episcopus in Originibus libro primo capite undequadragesimo, Proba, inquit, uxor AdeL
235쪽
L I B. II. C A P. I. 193ρbii Centonem ex Virgilio de fabrica mundi Evangeliis plenissime expressit, materia composita
fecundum versus, versibus secundum materiam concinnatis. Hinc verbum de verbo exscripsit
Sigebertus de Scriptoribus ecclesiasticis capite quinquagesimo secundo. Idem Isidorus capite quincto de viris illustribus haec habet: Proba uxor AdeLρbii Proconsulis, femina inter viros ecclesiasticos ideircopsta sola, quod in laudem Chrisii Gemata est, componens Centonem de Cbriso, Virgilianis
coaptatum versiculis τ cujus quidem non mira mur sudium, sed laudamus ingenium: quod tamen opusculum legitur inter apocrypbas scripturas infertum . Hic opportune monere lubet, paullo aliter legi in editione hujusce operis Isidoriani,studio Garsiae Loalsae perfecta, quam postea iteravit Cariadinalis Iosephus de Aguirre in tomo tertio Conciliorum Hispaniae pag. 72. ibi enim ex codice ML sic legitur: Proba, quae cognomento Falconia dicitur, uxor erc. quod quidem cognomentuma Probae tribui agnovit etiam vir laudatissimus Andreas Scholius in notis ad eundem Isidorum. Ex Isidoro hausit Honorius Augustodunensis libro tertio capite quincto ejusdem argumenti: Proba ta , inquit, uxor Ade bi Proconsulis composuit Centonem de Cbrso, Virgilianis coaptatum versibus , qui inter apocr bas scripturas computatur. Quapropter magnopere vereor, ne Iulius Caesar Scae.
236쪽
is 4 DE. ANTIQUITATIBUS. HORTAEliger libro primo capite quadragesimo tertio POetices gratis tradiderit, Probam ab opere, quod scripsit, Centonam appellatam: quod cognomentum ita arrisit Simeonio S. x. pag. 3 3. ut Vel hinc argu mentum sortissimum desumi putauerit ad diliinguendam Probam Poetriam ab Anicia Faltonia Proba: scilicet neuter animadvertit eundem titulum primo apparuisse in editione Lugdunensi cum Mantuani Sc aliorum libris, ubi mulier haec dicitur Proba Falconia Centonar quam postremam appellationem merito carpit Henricus Stephanus in suis Centonum de Parodiarum exemplis selectis Se illustratis pag. I. Praetereo Boccatium, Bergin matem, Trithemium, aliosque recentis aevi Scriptores , qui nihil aliud ferme, quam Isidori sententiam recitarunt. At certe ita praeterire non
possum celebrium aliquot nostri temporis Criticorum indiligentiam, ne illorum nominis fama alucinationibus sertasse auctoritatem conciliet. Ludovicus Dupinus in Bibliotheca ecclesiastica Gallice seripta tomo tertio parte altera pag. q. editionis Parisiensis , Probam Falconiam Anicii Probi conjugem facit, & circa annum CCCCXxX. floruisie narrat: quod an vero accedat, postea investigabimus. Id quidem non pronunciavit Hadrianus Bailletus in opere item Gallico, cui tituluntia secit a Judiciis Eruditorum, nam tomo quarto parte secunda pag. 67q. Probam Falconiam Hortinam ,
237쪽
L I B. H. C A P. I. ω Ade bii uxorem fassus est; verumtamen non semel peccavit ubi eam, sorte cum Uossio, Romanam seminam, Anicii Probi filiam, & matrem Iulianae credidit: cujus Proba illa Anicia non matererat, sed socrus, ut patet ex capite decimo quarto libri sancti Augustini de 'Bono Gώitatis ad eandemIulianam scripti, postquam , Urbe capta ab Alarico, in Africam trajecisset cum Proba socru , ω nepte Demetriade . Sed ista eleganti Bailleto
utcunque nobis condonantibus, vereor, ut eodem
modo excipi debeat Scriptorum ecclesiasticorunia Historiae literariae auctor Guillelmus Cave, qui pag. Iq3. tomi primi editionis Genevensis non solum lapsus hactenus explosos iterum enudit , sed errasie Isidorum tradidit, Probam Poetriar
Adelphii Proconsulis Proeulis ibi mendose legitur
uxorem faciendo: ad quem scopulum ostenderat antea Baronius, etiam ubi humani aliquid patitur cum laudis praefatione nominandus. hic enim io
tomo quarto Annalium sub anno CCCXCV. num. via.
ex praejudiciis, quod Proba unica tantum exstitisset, adductus est, ut haec scriberet: aeuum ex antiquis memoriis appareat, Faltoniam Probam Poetriam uxorem fuisse Probi: undenam recemtiori Udoro accidit, ut eandem Ade bii Procomissis coniugem fuisse dicat'-unde insuper illis , qui sentiunt cum Udoro, est, quod dicant, Probo fuisse cognomentum Ade bium t certe in ant
238쪽
asin DE. ANTIQUITATIBUs. HORTAE
quis monumentis nullatenus reperiri datur, Probum Adelpbium dictum esse, sed tantum Anicium
Sextum Petronium Probum . At si incomparabilis Scriptor Probam Romanam ab Hortensi distinxis sit, quod facere omisit ad graviores disceptationes avocatus, nullus dubito , quin Isidoro pepercisset: quod saltem faciendum suerat a Guillelmo Caveo, qui hanc Scriptorum ecclesiasticorum Spartam sibi uni ornandam suscepit. Nec propterea puto excusandum, quod omnia, quae profert de muliere dOctiisima, ex Auberti Miraei scholio ad Isidorum
de Uiris illustribus capite quincto descripserit, suppresso nomine auctoris, ut nempe ejus errores sibi uni adoptaret. Haec menda, quae novissime irrepserunt in Indicem quoque alphabeticum auctorum, Bibliothecae Patrum editionis Lugdunensistomo primo praefixum, & in tomum quinctum pag. I 2I8. video imposuisse etiam Sebastiano TillemOntio, quo nemo intentioribus oculis sacram& profanam antiquitatem perpendit. Siquidem in articulo Ccxxxv. Vitae sancti Augustini, quae tomum decimum tertium ipsius Historiae ecclesiasticae constituit, inde putat Baronii sententiam firmari , quod Proba illa, quae scripsit Centonem , se alia poemata scripsisse teitetur de Bellis civilibus,
ob perfidiam eorum, qui ad Imperium occupau- dum pacem turbaverant, exortis; quae, inquir, recte conveniunt temporibus magni Theodosii. An
239쪽
An vero ista sufficiant ad conflandam in unur utranque Probam, infra apparebit. Interim ne alicui sucum faciat Procopius male intellectus,
illud etiam notabo, quod Baronius anno CCCCX.
num xxi. diluens fabellam de Proba, quae longae obsidionis pertaesa Urbem in potestatem Alarici Gothorum Regis tradiderit, haec habet: Scimus enim alios jactasse urbem aurico traditam prodiatione Probae Faltoniae uxoris Ade bii Senatoris, commiseratae, Romanos longa obsidione vallatos ,
fame er peste perire. Atqui Procopius, qui libro
primo capite secundo Historiae Uandalicae ab aliis id tradi narrat, non Probam Faltoniam Ade pbii Senatoris uxorem , sed Probam tantum appetilaverat : quod quidem observare debuisset Simeonius, qui pag. 3 6. Procopio inconsulto, eam puram putam Poetriam hanc nostram existimavit. Quare verissima tradidisse opinor Issidorum, scriptorem utique satis vetustum, ubi Probam Poe-triam, Adelphii Proconsulis conjugem fuisse affirmavit et quem Adu bum inepte appellat Marcus Antonius Sabellicus Enneade septima libri noni tomo primo operum col. 6I . quanuis dissicile sit reperire,quisnam suerit Adelphius ille Proconsul incerti laris. Siquidem ex Notitia dignitatum, quam compilavit doctissimus Iacobus Gothostedus tomo sexto Codicis Theodosiani pag. 333. patet, Achajam, Asiam, Africam, S: Palaeliinam rexisse
240쪽
r 3 DE . ANTIQUITATIBUS . HORTAE Proconsules , quorum ibi catalogos texit. Inter quos perfecto nullus occurrit Adet ius, nisi tamen ex illius aetatis more multinominis fuerit: incogitanter enim Raderus, quem supra memoravi, Br- te ex Iohanne Trithemto, Adelphium Procon lem Romanum appellat, quum Romae Proconsules nunquam praesuerint. Reinesius in Stemmate Aniciorum Classe prima num. xxxIx. N in epist la LxIx. ad Rupertum pag. 633. Clodium AdeLpbium nostrum vocat, Sc Consulem facit annoccCCLI. sed nullo prorsus auctorum praesidio roboratus : in cujus etiam aetate adsignanda a vero immane discedit. IV. Totus est Simeonius, ut hanc Probam , non Falconiam, sed Faltoniam dictam ostendat:
quod cognomen Reinesius scribit legi apud Isidorum; qui tamen Probam tantum appellat. Gratis etiam asseri arbitror a Reinesio, eandem Probam
filiam exstitisse Probi cujusdam, Alypii filii ex gente Aniciorum: qui Alypius Consulatum gessit anno
Christi ccccxLvn. quam inanem sententiam sequutus est Pagius in Critica Baroniana anno CCCXcv. num.IV. eamque alio errore cumulavit scribens, ab
Isidoro tradi Probam Poetriam quam ipse aliam quidem facit ab Anicia , quanuis utranque GDtoniam appellet ) filiam fuisse Probi Adelphii: in quo certe eruditis imus scriptor memoria lapsus est 3 non enim Isidorus Aliam, sed uxorem Probi Adelu