장음표시 사용
171쪽
tioni auxiliantur,ta' concordes ad uirtutem diriguntur. Vt ira fortitudini ,si uot modus , iustitiae odium improbi tis,indignatio in eos,qui propto digniritem sicunda uitum tur ortuna. Quando amentia Ania Cr contumesia infammatus uti mus indiget coertione, aut: nimiae indulgentiae opus est amicitia, aut mi ricordiae, humanitate, aut communi gaudio, commutus dolori, beneuolentia uera, nec siquis cupiat eucaere agoquetur. cauta si qui amorem una cum 2rioso amore cyciunt, peccant prosecto. Nec illi quidem recte ciunt, qui cupiditarem propter auaritiam uit perant: non enim iscrepant ab illi , qui cursum proptertinus; er iactum ne ultra iaciatur ext inguunt, Cr qui perulus cantus propter dissonantiam odio habent. verum ut insonis Musica concentum non extinctione grauis Cr ac ti , cr in corporibus medicina salutare non interm ome oris er frigoris , cd cu hi ctria Cr quantitate temperationibus ipsorum perficit ita in a ma mores, quando a ratione lectuum potensqs ac motubiu aequitus adlab tur ac mobratio. Tumenti enim corpori G iustamniino simus est, aegritudinese uin enter obctantis, π latitues segestuntis, timore. attoniti armus non laetans, nec dolos, c mi tuens. Re igitur stomorus quu dixit, viri
boni non mutatur color, nec timet nimis,metum non abnub scd nimium metuint fortitudo, non des alio Cr amen ita: Cr audacia,non temeritus fiat. Quare in uoluptatibusnima tollenda est cupiditas, π in ultionibus nimium ii probratis odium. Ita enim uillus non stu dus es modi stus: alluη tusim , non saeuus, nec acerbus erit. β peratus allectioncs tollarentqr, foris id posset, in imum ratios gnu, obtusa Cr languida e*ct, ut gubernator ianiturus a Menti .insam rem inultu res latores legis in rebus p -
172쪽
DE VIRTUTE MORVM.blicis cupidirum gloris , Cr aemulationes intcr ctasserunt. contra hones aute tubia,uliis modis iram excitant, Cr amorem augent pugnas. Non modo enim in poematis, ut inquit Plato,artificem er et boratu,qui Musarum tu correptus est,ridiculam ostendit esse, uerum Cr in billo
affictus urore naenirnu percitos, re pubi sustino Cr esse
inuictos.Qvos etiam uiris Los infundere Hom.catui,
sic atus robur magnum instita ut Achivum Panori.- Et illud: -Non hie sine tu ine dium Haec furitasectunt adhibetes rationi tanquam impetum Cr curram. Hoss i os uidere sicci iuuenes saepe laudibus excitare, ac sepe obiurgationibus eangare, quorum aliud voluptas, aliud dolor confectatur: nam obtrurgatio Cr vituperatio inurit poenitentam Cr pudorem. Quorum aliud est genere dolor ud metus. Quibus maxime ad emendationes correctioness utuntur. Ut Diogenes Iundante quendum Plato m. Quid uero inquitatabetisse grauitatH,qui tot per annos Hilosophis operam dei ac nullum allecit dolore s Huti dita quidem disciplinas quu dices, ut 'taenocrates dicere μ- ut, se an as philosophiae,ut iuuenam affectioncs,pudor, cu sistus,poenitenti uoluptas,dolor, Cr gloriae cupiditas, in debita conuenientes ura iuuencm expedite perirctes confiituunt. Ut recte 1xisse pedagogum illi Laconem credamus,ellecturu'm si se dicentem, ut puer bonestri gauderet, π turpibus angeretur quam nihil maius, nihil prae-ltibibus homni libero educatione, eruditionc, collyra
173쪽
AD INcLYTVM D. IO. BORGIAM, . Gandue Cr Suesse Ducem Alexandri ut.Potu.Mam nepotem, caroli Ua H Brixiani,Cardinalis Valentini secretari ,praefisio. --rormatur, Duxi esse, ut beatituini Alexandri v i. clari limae ac dianae fanalia Boetiae allu fructumstruitus mea paria quanqua vires v istatem denituunt,nabi tamen huc in re satis iccre no p tui si tantam Deum precarer, ut tua in Histaniam pro iactio nuptiaeq; filices fustae que sint, Cr mutuom reditiunius. are praecepti quaedam nuptialia de uetere sapientia Graeca in lingua Romanum conuert quae quonda Platare quisba manarurerum peritifimus, Posiano Cr Emodice sponsis dono dedit. Ea quam doceant, quo modo se uxor cum iuro, Cr cum uxore uirgocre debeat, non dubito quin summa cum tranquillitate, concordia, atque felicitite ducturi uitam sitis,ficu letalis er observetis. Non enim te arbitror, quamas adolt ficentcm, in eo ore re versari, in quo nonnullos esse inicillo, qui exinimant studium doctrinae, er interdam lectioni uacare, Principi non convcnire. Quid enim, per Dem immortes , optabilius, quid ue beatius contingere Principi potest, quam praestinitifima ingenia, Cr rccta consilia, prudenter diam, ex praeclare gcsti eorum honlinam, quorum sapie Eam omnes aetates admiratae sunt, ad suum utilitatcm Ia
dem, er gloriam traducere posse s cr habere unde opriamum rationem siue populus gubernandi quibus praesit, siue seipsum regendi quae res csi omnia m disticillima siue gerendi selli, aut quid aliud agendi, queat ducere, pr
174쪽
deum imi ingemis, e uostium, uirtute alimacte
excolime atque augere posse,ut nol: modo Urtunuμσι etiam uirtute cis admiratione hominum ceteris excellere vidcatvrs omnes Principis domus adulato
ribus a lcmtoribus p abundent , qui utilimis propria
voluptitisq; causa metris artibus in animos dominoram im fluentes , secundis quidcm, cd perniciosis confiiijs eorum mentcm de sanitate sepe turbant:ucundum non est ,sapientes ueteres commodorum uorum aut uoluptatum,aut gratiae comparandae causa pancris, qui nonia nati erant, blandiri adularit uobisbe, sed recte consuluisse, omneminspientium vim ad utilitati m post ori CT uerum gloriam , cuius omnis excrllcns animus est auidus , direxisse exin andrum est. Haec igitur multa alis, quae exorn re, ad summamq; gloriam euchere Principem possunt, monum suppedicini literarum. Sed quid ego haec te hortor, Dux ita fise s qui in recte ci praeclare a na- rara,Cr ' i' qui te rexerunt,CT regunt,inditurus es, ut tibi homines, quia etiam vident una cium aetate virtutem crescere tuum , longe maiora quum fortuna deserit , e utent. Aut quid ego litreis eruditus esse laudando studia binarum uictri uolo,qui multo plus ensis siridendo, eraliquid agendo, quum in legendo consumpsi s Nunc enim qua nec crino, nec quicquam agere conceditur, mei sim studi' consolor , imius ducor , quam omnm in sola timentia victifim D. collocaui, cui ut me prim
175쪽
Carolo Valgulio Brixiano 'interprete.
legem patrium, qua vos cereris sa cerdos connubio copulauit, orationemqμos, quae simia uos concinnet, simul immenaeum ope pro riuuluar, utilitatem aliquam arbitror assutura, Cr legi cons num forean musica unam de imbus tibiarum Hippostr ron appctabant is erat euritus, quo equi in Grtam curuli concitabatur. Philosophia uero cu multas habet praeclarasq; innitulistum rationes, tum non minorestudiora digna est,quae ad nuptias connubia, pertinet, qua ui delicet eos,qui in societatem vitie conuenerat, in Um con iungens, mira mansertos, inter se, er obedientes est
est. Ex his ititur, quae saepe uos in philosophia educiti dirutaeis, capita sub quibusdam breuisus similitudinia
bus, tu scilius in t sauris memoriae contineantur eo texta, commune utrique donum mitto, precans Musas Veneri adflat, ac fucant, ut nullam brum, nullam ue mlharum magis sibi consonam praestent, quam quae ad timptus domini uestrum pertinent, apta omnia, concinna,
176쪽
per Ommis vitam concordia, ratione, harmonia, iam Hilosophia efficiuntur. Num ueteres Mercurium iuxta Venerem collocabant , i uod uoluptas nuptialis ratione, apto sermone maxime indigσe uideatur. P uasionem , , Cr Gratias orans, ut quae uenrufert uoluntas, ab alterutro sine pugna Crfine contentione perfluo trunmgatis. t. solon iubebat lonsam non prius cum stonso concam 'quam malum cotoneum dolibasset,innuens,ut ia- detur, primum rutum quae ab ore uoces sponsae demana bene compostam Cr aptam, Cr suavem esse oportere. ii. In Boeotia sponsam obte lam asy ag: ne coronans:
Nam ut ea suavem ex asperrima stina fructura findit ,seriem nupta primam asperiscin, difficultatemque suum non defigienti,nec indignanti marito,urbanam,iucundamq; Missocietalcm prae tibit. Qui uero prima uirgim digia diu non ferunt haud quirim ab illis distrant, qui propter acorem uuam alijs maturam relinquunt. Multa quoquere nuptae maritos proprσ primos cot res s moleste serentes similiter alliciuntur atque illi qui apis ictum prendount,σalijsAuum dimisere. Principio controuos laeos sionesque magna cura coniugibus cauendae sunt, quum recentre comuncta stinatas Musa quucunque causa sic uter disiungi, tempore ino confirmatis commisburis uix aut 'o dissolvi ualeant.i tr. Quemadmodum ignis in paleis leporiniss pilis βcile accenditur, o res, restinguitur, ni aliqua mulcria , quae ipsum saeui utit, acti ut in ta breuem amorem nouorum Giugum corporis forma inflammatura nec durare posse, nec firmum esse imandum est, ni in bonis moribus collocatus a prudest tu oueatur, er animatum clyctu cupiat. iiii. Medica-im is quae' pipatio, mature quidem σβcile capit μ- sccma
177쪽
sem,sed eis labefietit, Cr mense no aptu reddit sis quae amatorijs artibus carminibus, uiros uolupinis causa si dent subigere , cum attonitis drancntibus, Cr labe latuis aetatem agunt. des enim circon ab ea potionati quicquam iuuerunt,nec ipsa ulla in re illis utcbatur, quin suum, asia ruar syrmam accepissctu: Vl Fcm uero mete praedisi Cr prubnter cum ipsa uersantem incredibili amore dii xit. v. malunt stolitis iuris impcrare, quam pocresipientibus, inulas illis sunt, quae ducere potius volunt cricos,quam intelligentia praeditos sequi v i.Pasiphaen non credunt amore uis e captam bovis cubantem cum rege: quam uideant nonnullis graues moderatos, viros grauate ferentes, cum hominibus intem runtia atque libidine fluentibus tanquam cusurbas Cr bircis pauius concambere. vii .Qssi equos ascendcre imbcciditate aut moti
litia corporis impcd tι nequeunt, cossi Ili clare Cr pr nil ere docent: ita aliqui eorum qui nobilas opulentas, uxores ac perunt, haud p qqide prae sentiores reddunt, sed illas comminutii Cr debilitant, ut illis di m roribus iii sioribus, acidus imperent. Oportet aulim ut equi mognitudinem, sic uxoris dignitatem construantem uti freno. viii. Lunam cura abcst a sole, lucida clarum, uidimus, admota fou obscuratur,er occultatur. At contra modis uxorem oporici cum uiro existentem ,sse maxime uiden dam exhibere quin ucro abest, ae s custodire, ac latrema κ.Haud recte quitim Herodotus dixit, quod mulier una cura tunica pudorem exuit. contra enim modosti induit, mus, amor, ac summus pudor mutuosost tent nomo argumentos indicant. X QDeadmodum si duae uoces comyriae cupiantur,grauior is sit cantus, sic omnis actio in M. m rina moderatu, domo, quanquam ab utroque unani,
178쪽
PRAECEPTA CONNVB mim ter geritur, apparet tumen er extat imperia dis volum L s uiri. xii. Sol Boream superauis: Homo enim quum ei uentus nitoretur ferre palum,uchementiusq; Daret, Num magis atq; magis conm laxit, Cr arctius continuit: ''nte uero post flatu in urat oleunculascens aestuans exuit una cura passio etiam tunicam. Hoc agunt pleraeque russores, cura uiris enim laxam sumptu ms detrahentibu sfcerunt Cr indignantur, quae A ratione persuadeantu rilaniter placide, deponunt, ac modcrate se gerunt. X i I. fuso es nutu crucm minui, quod uxorem praesente filia deoscidatus uisset.Id quum atrocius fortasse:ucrum si tum m cst, in princto φ, praesentibus Aijs Ast amplexuri suauiari, cur turpm non est, eorum alijs iurgijs conis si is est ustifim lucisseres Oporret enim congressus o ctationesque cum uxore ecreto feri Admonitiones u roac reprehensiones libera licentia apertas esse debent. κ' i Utθceulum aurogemis, ornatum utilitate tu Liam ustist insiliundemspeciem restruise opulentae uxoris ructus est,es uitam mores, praestet cura vita Cr moribus uiri congruentes, π consentaneo;. x iri L laetan---
iii imaginEsse eum trinem reddat, doletis uerὸ cr me ' φη ς renus hilarem Cr ridibundum, prom)merat uitios in Ergo Cruxor mente eupta, insulsa Cr inepta est, quae bl lente, marito frontem contrahit, Cr agentei inquid ferist i catur se ri te Eu enim sunt tum trinis,
tum conto retis animi indicia. Oportet autem,lit geom trae dicunt uiras Exsuperficies non perses dura cum corpore mum: sic uxord nullam proprium asectum babs ianuitia,e ras,rifcm,commutita habere cum uiro. κ V.
mi uxor esse ac bibere sicum libentre non uident, solas bini, eus implari docent: Ita qia non hilare cum illis
179쪽
consebunt , nec iocos ri iras communicant, dorem sine
inis proprias quinere voluptates. x v r.Cum Persaria r obms legitimae uxores ad mensam accarabunt, unas coim
megant quum uero ludere lasciuiri ac se plusculum uino
inuitire uoluta motis illa cithari as meretriculas quos adhibent. Et recte quidem uxores nonsinunt intemperantis ebrietatumi participes feriagitur vir priuatus,m imtem rum, in uoluptatibusq; pro usior, sit cum scorto aut
cista delinquere aliquid deprehcndatur, non dictet uxor succenso me aegre irrre, cosiderans cum lcmulcntiae suae, D' , er procacitatis aliam adbibere participem, ipsiusmia virimedet ductura verecundia. xvii. cultores Musarum domini
dare - - ὀ nusicos uvidios fati t : qci ucro studia literarum uni sciuntur, multos eruditor: Cr qui Iudis Dinnicis desimi tur,athletas: sic uir studiosus corporis cultus uxorem coimptricem Scit: uoluptarius meretricem Cr inici crantem: amator probitatis ex decori. odc tam Cr plissica. x v it r. Lacaena ancilla a quodam inrerrogata, an adhuc acccsisset ad uirum, non ego,inquit, dis ad me. Hoc mea quid cri. . sententia in sera matronas esse Lbet, ut neq; deuitet hu-.ν 'Υ- 'iusmodi, me aegre strat incipiente marito, nec id ipse priorrentet: Vt enim hoe merctricis est atq; impudentia ,ste criaud inusse, cuiram amanti . κικ. Uxorim amicos proprios babcre non oportet, sed uti cῖmunibus cum uiro.QNum uero sit primus Cy maximus Does quent uir censuesbe colendum fotum cum cognoscere uxorcm dccet curi se s religiones,CI p rcgrinae supernitiones a uestibulo domus arcendae sunt. Nulli emm ino sacra occulta Cris con
180쪽
PRAECEPTA CONNUBIALIA. rr3 quae qinde aliqua .enmatione crescuntur, uticines debeati multo nimis huiusmodi uox e connubio eximenda est: nisi a medici dicunt tisinistra parte exivicntcs plagas ad dextrum sensum referrefic uxorem in i, Cr iuriam uxorissimire dolorem magis conuenit.Vt qucmadmodum mi ac iuncula mutuam robur uichum cupiant, in viros reciprocam beneuobmiam praestimesociens uitae per dicrutra m
utroque parte decerpta simulis confusa, quod inde nus,
tu commune utrisque praebeat, neutrumquestituere, dijudicare, pollit, proprium sit, an abcnum. Talta quos pecuniarum societas connubae iunctis maxime convcn t , ut unam in f Ashintiam rebus omnibus contulis ac mxtis, ne hanc partem proprium,issam alienam, scd omnia propria, ac nihil alienam sistrentur. κ κ i. Ut imperarum,
etsi pilus insit aquae,uinum tamen appellamus, ita H Emim σ rem familiarem, quamuis plus uxor cons larit, mariti dici oporteti κ κ ii. Helena diuitiaram appctens, Paris uolumium fui, Viri s ureb prudens, σmodesti Penelope: pro crea horum conmbium stlix, atque optabile: at nuptiae Paridis er Helitve malorum illud Graecis Cr barbaris furunt. κ κ O I. Romanus quidam sum eam amici reprehenderent, quod pudicam uxorem, locuplitem, Cr prmosum repudiasset, culici prolendis: num cr hic, inquit, nouus cst Cr pulcher, sed mino uestrum nouit ubi me premat. Oportet igitur non doli, non generi, non 'me uxorem crescre, sed op ram dare, ut quibus vir maxime tangitur, consuetudine, maribus, Cr obessi lia, ea non dura, nec molisti, scd cumposiva, iocunda, Cr grata praestet. Enimuero ut me