Tusculanarum quaestionum Ciceronis ad M. Brutum libri 5. Cum scholiis Paulli Manutii

261쪽

lix ΤVyc. Q TAE STtiuitate expelleret Hermodorum Oeuci suius. nemo de nobis sinus excessat quis extiterit, alio in locoin apud alios sit.an rit non itast ova ,

ni in populo non ne omnem exsuperantium uirtutis oderunt'quid' Aristides malo enim Graeco'rum,quam nostra proferre nonne obeviv caussam expulsus est patria, quod pr ter mρdum Dastus esset quantis igitur molestiis uacant , qui nihilomnino cum populo contrabunt quid ea enim dulcius otio litterato lis dico litteris, quibus infra

talem reru,atq; naturae, in hoc spso mundo eo Ium,terras,3 naria cognouimus.contempso resurhonore, colapta etia pecunia,quid relinquit 'qlextimescendu fit'expitu, credo e quod in maxumis malis ducitur id si propter alienam, o lentam populi uoluntatem malu est: quam sit ea contemnenda, paullo ante didium est. sin abesse a patria miserum est.plenae miserorum prouincia sunt:

quibus admodum pauci in patriam reuertuntur. at multiantur bonis exsules.quid tum' param ne multa de toleranda paupertate dicuntur' iam vero exsilium,si rerum naturam,no ignominitam n' minis quaelimus,quantum demum a perpetua peregrinatione disseritin qua aetates suas philosopbi

nobilissimi consumserunt, Xenocrates, Crantor , Arcesilas, Lacides, Aristoteles,Theophrastus, Zeno, Cleasbes,CUsippus, Antipater, Carneades, Panstius, Clitomachus,Philo, gnilocus,Pos

donius,innumerabiles ali quis eI egressi, nunquam domum reuertere. vi enim non sine ignom

262쪽

φmms oratiq,cui iure id accidere no possit:na tur xxsulate coolari non oportet. postremo ad oei cq s facilli na ratio est eorii, qui adsoluptate earς ferunt, Jequuntur in uita, ut, quocuq; haec M o suppedisci, ibi beate queant uiuere. itaq;adsmnem rationem Teucri uox accommodari pqtest, Patria est , ubicunque est bene. Socrates quidem cum rogaretur , cuiatemse esse diceret, mundavum inquit : totius enim mundi se incolam, s ciuem arbitrabatur. quid T. Albutius 'non ne animo aequissimo Albinis exsul phila sopbabature cui tamen illud ipsum non accidisset, si in Repaiulascens, Emitri legibus parvisset, qu3

enim beatior Epicurus , quod in patria Nilicoaliquam Metrodorus, quod therusiaut Platρ Xenocratem uincebat, aut Polemo Arcesilam , quo

esses beati ore quanti uero ista ciuitas aestimand est, ex qua boni, sapiente'; pelluntur, Demaratus quidem Τarquini nostri pater, tγranna lapsessum quod ferre non poterat , fugit Tarquinos Corintho, ex ibis as fortunas constithis, aebberos procreavit. nupi stulte anteposuit ex lij libertarem domesticae seruituti φ Ιam Ῥero motus animi , solicitudines , aegritudine , obliuione leniuntur,traductis animis ad uoluptatem .non sine c*ussasti rar Epicures ausus est dicere, semper in pluribus bonis esse sapient m, quia semper sit in μ' Iuptatibus .ex φιο lici putat ille , quod quaeri/catus ne , Men

263쪽

stium carebit oculiorum etiari Min ipsi c. numnit . primum enim , horribilis mkaetitu quibus tande aret uoluptatibus ' - idem latam dili ure se caeteras uoluptάres in ipsit, bitu, es libuitque autem g ur, ea non uersari in bcul Uulla iocunditate tit ea quae gustemus, olf ciamur, pacthmus Paendiamus, in ea ipsa, ab sentimus, aerte uersenturim deussi se nihil fit . animus ampi quae Ῥide Mus. nimo mem multis modis , narijsq; delectis ilicet, etiams non adhibeatur A spe aus . t uis autem ste dodio homine N erudito, cili vivere esssogitare apientis enim cogitatio non ferme ad intelligandum adbibet oculus aduocatos : etenim si mox non adimit uitam beatam, eur dist nocti sis, idius adimatρnam illud orius atri Cyresi dem pisul, obscaenius , sed hon absurda sententia

,ibus, o ex rebus gessis ivie,Cἱ-In illo Iust rat

rtiis Drusii domum compleri co tutoribussolita A

264쪽

ni uixit.is vero, quΜ credibile vix esse cu in phulagophia multo etiam magis a s,idue, quam antea, uer)urι tur , s cum fidibus P3tbagoreorum re uteretur, cumq; ei libri noctes, θ. dies legercutur, quibus in studi' oculis no egebat: tame, quod me oculis fieri posse uix uidetur, geometriae munus tuebatur,uerbis praecipio discentibus, unde, quo, quamq; lineam scriberent. Asclepiadem Ierunt non ignobilem Eretricum philosopbum,cum quidam quaereret quid ei caecitas attulit l, re ondisse,' t puero Ῥno esset comitatior. 'vi enim Nil

summa paupertas tolerabilis sit,si liceat, quod quibusdam Graecis, quotidie: sic caecitas ferri facile posit , si noli desintsubsidia ad Naletudinem Democritus luminibus amisiis alba scilicet , ο atradi cernere non poterat: at vero bona, malasae 'a iniqua;honesta, turpia;utilia, inutilia; magna parua poterat; s sine uarietate colorum licebat Ῥivere beate,sine notione rerum non licebat. atque

is uir impediri animi etiam aciem aspe diu oculo rum arbitrabatur: π cu ali Depe, quod e siet ante pedes, non uiderenti ille infinitatem omnem peregrinabatur, ut nulla in extremitate consisterit. traditum en etiam, Homerii caecum fuisse.at eius pictura, non poesim videmus:que regio, quae ora,

qui locus Graeciae, quae species formo quae pVna,

quae acies,quod remigium, qui motus hominu, qui ferarum non ita expictus est,ut,quae ipse non πλderit, nos Vt Ῥideremus essecerit 3 quid ergo aut Homero ad delectationem animi, ac volis at mi

265쪽

aut cuiquam docto defuisse unquam arbitramurtatis itase res haberet Anaxagoras, aut hic ipse Democritus agros,er patrimoniasua resquisesentibula discendi, quaerendis diuinς delectatio, ni toto se animo dedidissent ρ itas augurem Dresiam, quem sapientem fingunt poeta, nunqua inducunt deplorantem caecitatem suam: at vero Polyphemum Homerum cum immanem , ferum sesnxisset,cum ariete et colloquentem facit , eiusq; laudare fortunas, quod, quam Ῥellet, ingredi posset,in , quae vellet,astingere. recte hic quidem. nihilo enim erat ipse Oclops,quam aries ille, prudentior Insurditate vero quidnam est malιρ erat

surda ter Maerassus sed aliud molestius, qd male audieba ctiam si, ut mihi videbatur , iniuria . Epicurei nostri Graece fieri nesciui nec Graeci Latine: ergo hi in illorum,s illi in horum sermone surdisomnesq; id nos in in linguis, quas non intelligimur,quae Iunt inumerabiles rdi profecto sumus. at uocem citharoedi non audiunt: ne Hridore quide serrae tu, cu aeuisuriaut grunitu, cu iugulatur sus nec,cum quiescere 'volunt remitum murmurantes maris. si cantus eos forte delectant,

primum cogitare debent, antequam hi sint inuenti, multos beate vixisse sapientes : deinde multo maiorem pcipi posie legendis bis, quam audiedis

voluptate.tum, ut paullo ante caecos ad auris traducebamus uoluptatem,sic licet surdos ad ocul orum: etenim qui secum loqui poterit ermonem alterius non requiret.eongerantur in unum omnia,

266쪽

2 L I B:E V. 22 γ et idem oculis Her auribus: captus sit, prematuretia doloribur acerrimis corporis: qui primu per

se ipsi pleruque conficiunt hominem: sin forte loginquitare producti, vehementius tamen torquB,

quam ut caussa sit eur ferantur ; quid est laudem dij boni, quod laboremus Z portus ena praeflo ess ,

quoniam mors ibidem est, aeternum nihil sentienti receptaculum. Τbeodoras I 7 acbu mortem minitanti, magi in Nero,inquit, ecisti, si Carmibaridis vim consecutus es .Paullus Perse deprecansi ne in triumpho duceretur, in tua id, inquit, potestate est. multa primo die, cum de ipsa morte quςreremus;non pauca etiam postero, cum ageretur de dolore,sunt dicta de morte: quae quὶ re' cordetur.haud sane periculum est, ne no mortem aut optanda,aut certe non timendam putet. mihi quidem in vita, eruanda uidetur illa lex, quae iii Graecolim conuiuiis oblinetur. aut bibat, inquit , aut abeatior recte .aut enim fruatur aliquis pari ter cum alijs Voluptate potandi, aut, ne sobrius iuῬiolentiam nolentorum incidat, ante discedat: sic iturias fortunae, quas ferre nequeas, defugiendo relinquas .haec eadem, quae Epicurus , totidem

pbis, quorum ea sententia est, ut Ῥirtus per se ipsa nihil valeat: omine, quod honestum nos, laudabιIe esse dicimus, id illica in quidd. , et inanis vocis sono decoratum esse dicant, oe tamen semper beatum e si e eensent sapientem; quid tandem a Socrate , b Platone, perfectisq; pbiloso,

267쪽

stantiam in bonis animi esse dicunt, Ῥt ab his comporis , externa obscurentur. alii autem haec ne bona quidem ducunt , in animo reponunt omniva, quorum controuersiam solebat tanquam honorarius arbiter iudicare Carneades: nam cum, quae cunque bona Peripatefisis, eadem Stoicis commoda uiderentur; neque tamen Peripatetici plus tribuerent diuisi', bonae ualetudini, caeteribs, rebur generis eiusdem, quam Stoici, cum ea re, non νerbis poderaretur: causs um esse disiidendi negabat quare hunc locum caeterarum disciplinarum philosophi quemadmodum obtinere posin ipsi uiderint.mihi tamen gratum est, quod de sapientium perpetua bene τiuendi cultate dignum quidam philosophorum uoce profitetur . Ied quonia mane est eundu, has quinque dierum distulationes menroria comprehendamur. equidem me etiam conscripturum arbitror i ubi enim melius Ῥli posiκ-mus hoc, cuiusmodi est, otio ' ad Brutumq; nostra hos libros alteros quinque miιtemus: a quo non' modo impulsi sumus ad philosophicas scriptiaes, uerum etiam lacessiti. in quo quantu caeteris profuturi sumus,no facile dixerimus: nostris quidem acerb imis doloribus, uarijsq;, er undiq; circunfusis molestijs alia nulla potuit inueniri leuatio. F)Ι S a 'Q.

268쪽

patriam , non autem patriam , ut antea legebatur. id Nonis testimoiuo comprobatur,qui in uerbo patria hunc locum recitat , er iniri prsterea exemplum ex Varrone.

n O C ense ipsum p se cognoscere Frigidu

er plane superuacan initaque phio esse Wiqndum, ut glossam.

E Bellarum cursus,pro regiones,institiones Ex duabus dictionibus,cur Ius,progressiones feci coniecturam, legedu esse Enstitiones, non, ut antea insitutiones: ut simuμσ conueniensibus utatur verbis. sunt autem Urrectiones quaedam: qu urum etsi ratio no expliedur,tamen, quibus iudiciti est paullo subtilius, a

cie, cur acte sinit ipsi pes e intelligunt. rμ Iuμε, ct turdis , θῆ , qui si omnia minuta '

csicii, opniqi tanqua mansa a nutrice

269쪽

Hic calare,pr uvesania est media correpta,ut anapessus fiat, cale ber. alioqui versus claudicabit.sic Lucretius lib.V.Largifluu fontem scatere,atq; erumpere lumen; infra in eodem lib. Et parum plano Icatcre atque erumpere campo. Plautus etiani ,opinor in Cassina, OIere, pr sit, media contracta: Non nes possunt olere unguenta exotica. . Taia ri

ibilino pro :n5 enr fert Latinisermonis c-ue, iudo. ibit qdqua aliud est,habet Masei liber ι placet: sic enim locutus est Τeretius i de bis, ibit quidquam uidi tactus.et Plautus inMerc.

270쪽

Wensum,s distinguendu*.Ego autem nunquaitate in Mesermone dimittam, ulla Ῥu rationem Ore tibi , deri malum possit. Cum aμtem erroris oraginem qusrerem e repstri, quod particulam illam, uti, quae hoc loco adiunctiva coiunctio est,tector opinatus infinitiuum esse modum a uerbo utor, eum superiore membrρ com xit: hoe imperite ta illud impuderi riquod,ut , addι da desuo, ut adverbium,isa, haberet quo erre