장음표시 사용
161쪽
cryptae cuiusdam mire exasperatum videri posset, tan rae capacitatis & amplitudinis, ut currum i,no onustum intra se facile concludat. O mira Dei magna lia. Omiel. Sed ultra progrediamur. Videsne com . meatum quem in alimento sibi venando comparauit bellua E Fbeod. Video , quidem inter innumera piscium genera, cadauer serian nauseagi & natando euadere conantis hominis belluae in escam cessit . O miel. Sic Theod. Quid ibi protuberat Cofmiel. Ille est cordis protuberantis Uius. Theod. Ecce Cor Baianae nouum specticulum , ingentem lebetem video perpetuo sumantem, ei, quo in cereuisa coquenda uti Iolent, non absimilem , & tu ne illud cor putas comiel. Omnino cor illud est belluae perpetua spiri. tuum exhalatione fumans . Theod. Sed quidnam hoc quod instar veli nautici inflatum video 3 comisi. Hi uini pulmones belluae, quibus aerem sibi necessarium nauueuattrahit ; quin vel ipsa aqua ingenti caloris aestu attenuata , hoc loco in aerem conuertitur . Theod. Quid
illuct mi Cosmi et quod cupulae adinstar, siue tholis cuiusmodi sacellis imponi silet in rotundum & humidum aspicio λ Cosmiel. Illud hepar est . Theos Quid intorti illi aqui- ductus, quos sinuosis voluminum spiris protensos video . Cosmiel. Illa sunt animalis intestina , quibus nutrimenti faeces exonerat Theod. O quis unquam credidisset talia in rerum natura monstra reperiri quis infinitam Conditoris sapientiam sat dignis laudibus celebret quae tanta &tam admiranda opera ad potentiae suae Maiestatem
162쪽
marinae ad quid τtilitatishnt a natura desti tae.
attestandam produxit Dic rogo quem in finem a Deo animalia huiusmodi sunt condita non enim vitideo quid emolumenti in natura rerum afferre possint, quin potius in magnum detrimentum ob tam , ram piscium consumptionem , qua vel ipse Oceanu; sia viduatur prole, cedant Z Cosmiel. Ne putes quid quam in natura rerum tam perniciosum esse quod non altissimos in natura fines habeat. Nam praete quam quod ad Creatoris Omnipotentiam declarandam priaucta sunt, innumera alia praestant in Oceanio regno emolumenta . Imo vero quidquid i eo saecvientum, viscosum, pingue, seruidum, id titum ubi sibi huiusnodi bellua attraxerit, a noctuis
fecibus aqueum regnum liberat. Secundo pinguendo huius animalis tanti usus est , ut complures nati nes eius si1bsidio carere non possint , oleum enim ex decoctione pinguedinis extrahitur, non tantum ad lampades fouendas , sed ad eo naues contra aquae t ruptionem illinendas , ad coria attenuanda ma
gnum usiim praestat ijs qui fulloniam , taphicam
liue tinctoriam, coriariam, oleariam, muticam similesque artes profitentur . In Medicis quoque dictum oleum non contemnendos usis praestat ; cum illud timstar sigidi cuiusdam balsami corruptis inflammatione membris idest contra erysipelis ardores , similesquo morbos nobili stimum medicamentum sit ; eximiumque contra vesicae dolores, praesertim si attenuatum& distillatione multoties iterata , fictorem & cup remma amiserit, arcanum sit: in Isiandia quoquo vel
163쪽
vel unicum huius belluae sceleton in integrae domus structuram seruit. Sed iam Oc obscura huius beIluae aluo emersi ad alia progrediamur. Theod. Video nobis superimpositum , nescio quod umbraculum , sub forma immensi veli aut umbonis protensum, dic rogo quidnam sit monstri. cos A. Testudinem,
marinam vides . Geod. Fieri ne potest tam vallas monstrorum moles Oceanum producere. O mirui rerum prodigiosirum theatrum i Rogo te mi COL miel filiina lente, ut singula exactius distinguanta, video enim hic summa mea admiratione, quaecum- e tellus & aer animalia producit, ea 5: Oceanum
timilitudine quadam fingere; aspicio hic pisces in
equos, vitulos , ceruos, aues,canes, lupos, elephan- tes, leones mira quadam metamorphosi transmutatos, video hirundines, vultures, & in collium similitudinem monstra , Delphinorum praeterea, thinnorum, salparum , halecum , caetcrorumque minutiorum piscium ingentes exercitus, cornibus, ensibus,
malleis, spiculis mirifice instruci os t, atque ex hisco quosdam video veluti stigitiuos, & metu consterna- tos , alios ludentium in morem, nunc supinos, mo- do pronos mirum in modum gesticulantes. Cosmiel. Quos metu consternatos vides, illi sunt, qui ab inse quentis hostis aut Balenae aut Orcadis aut Delphini
insidijs tutum sibi quaerunt asyllum , in nullo siqui
dem elemento tot praelijs, tot confiictibus, tot atrocillimis pugnis ac in aqueo hoc regno belluae se mu-t o insectantur , maiores adoriuntur minores, mes diocres
Mire in pro. ductioris animalium terrae
164쪽
diocres vero implacabili odio ad necem quaerunt nimiores, quibus tametsi corporis mole & robore cedant, astutia tamen & calliditate ipsis innata modos iam runt, quibus illis prostratis victoria potiantur . At minor pistium grex solus tum in commune omnium alimentum, tum potissimum belluis pelagi tyrannis Quid pisci in destinatus videtur. Q d vero videas varias illas i scium collusiones, ianodo supino modo prono incubutu se isticantes, stias Theodida ste istiusmodi motibus sestibusque nihil aliud. indicari, quam naturale loeminae cum mare congressiam ad Abolem propa gandam , qui per attritiones affrictionesque ad se imuicem tactas potissimum contingit a natura institutum. Mas enim tricando theminam in partibus a natura destinatis eiusdem matrici vaporosum quem dam spiritum immittit, qui deinde in ovorum com densatur socturam , quae mox ubi ad maturitatem peruenerit, in maris superficiem effusa, calore solis pelagique natura, in pisces iuxta speciem a qua pron
Quodnam . xit animatur . Ne vero putes omnem mari S proge
niem ex ouorum scutura secludi, stat enim pleraeque 'ωρος - immaniores Oceani belluae, uti Balenae, Vituli myrini, Maniotae, M similia viuipara idest, si scepto semine non ova sed catulos excludunt, cuiusmodi uti dixi sunt Caeli, Orcae , Physiteres, Delphini, Phocae, similesque . Theod. Scite omnia , ted o mi Cosmiel nescio quid monstri meo modo obtutui se sistit. Fitari ne potest ut in Oceano quoquc homines reperia tur Video enim quamuis remote, nescioquama ,
165쪽
humanae figurae phasmata; quare te obsecro, ut eo- 'rum propius inspiciendorum mihi potestatem facias. Cosmisi. Fiat. Theod. Vere utriusquesexus homines hic reperio. CVmiel . Falleris Theodi lacte , homi
nes enim minime esse aut dici possunt , utpote omnis rationis expertia , marina sunt monstra , superiorem soluoamodo hominis partem exprimentia, infe- riore vero in piscium caudam terminante, atque ex eorum numero sunt, quas sirenes antiqui fabuloῖ, do
inae conditores poetae stolide inter Deas numera- bant. Cerne caput huius firmellae longa quadana sarie at minime pilosa, sed in cirms quosdam car- sui , . neos de pulposes distensa vestitum Z Vides faciem. quidem pulchram oculorum vivacitate decoram &blandam, sed, qui ad decoris complementum unice desiderabatur, nasb destitutam Z cernisne brachia se- litis hominum longiora , manusque non in digitos more humano discretas sed adinstar pedum anseri norum cartilagine interceptos, ad natandum a natura sic nstitutos Z aspice rotundas & tumidas mamillas, quam candore niueo pectus venterque niteant, quan- 'to splendore coruscent. Theod. Mihi nisi oculi mo' filiarit, carnis humanae pulposa subitantia videtur. Cosmiel. Falleris, sed ea quam pellem putas, illa ni- hil aliud est quam candidissimis minutillimisquo squammulis contextum naturae opus, quod ut in omnibus alijs piscibus eximio nitore fulget: vides tan- dem & sexus discrimen in caudam pisca eamquo praelongam terminare sed iam 5: masculum con-
166쪽
Matis sieni, templari . Theod. O Cosiniel non hominis sed CD 4Gςx Pi' coda monis milii figuram reserre videtur . Q mi omni se a destituta facies, quam torti oculi, quam genas inconcinnas rugisque oppletas, quam bardanuridiculam, verius pulpam carnis dixeris i quam timcompositos capillos , sit tamen capilli dici possent. Ego Medus e caput verius putem, aut polypum Cirris longe lateque exporrectis ex capite emergentem 'quam monstros, manus alis vespertilionum , quis humanis similiores, quam asperum squaminis corpus, verbo, fabrica prorsus a foemina disparata, & humanae tamen figurae, si membrorum ordinem & situm
attendas, atque ingentem, in quam terminatur, caudam excipias, non dissimilem ; tale olim monstitum in insula Melitensi , quem & diabolum marinum appii luimi. pellabant, maris aestu in littus prope aedem D. Virgi. - , .uώ μ' sacram , vulgo della Maleca proiectum me vidule memini, quod in Siciliam delatum , non exiguam raquaestus occasionem piscatoribus dedit ; sed rogo tomi Cosmiel ad quid natura huiusmodi monstra ego voluit Z Cosmia. Si nosses Theodi lacte cur inter an
huminam es- malia 'uadnipedia, simias & cercopithecos homini- rabus & figura & moribus haud absimiles constituerit; cur inter aues, Pequi hos, maris Megalanici accola erecto corpore hominis adinstar incedere voluerit; cur inter plantas florem Orchidis periectum utriusque sexus hominem abdito quodam molimine machina ta sit ; radicibus quoque uti in mandragora, homini
corpus exprimat; cur in medijs quoque lapidibus,
167쪽
achalibus, marmoribus, alijsque in prosundissimis telluris caveis reconditis saxis , tum humanae figurae am, tum caeterorum animalium vegetabiliumque figuram instulpat de excudat 1, serian non tantum mirareria ; gaudet natura huiusmodi rerum ludibrijs, α uti omnia in omnibus esse intendit, ita pro conditione singulis entium gradibus laborat quantum p test , ut ii non sensum, saltem vitam, si non vitam , saltem figuram nudam ijs ad suam in uniuersi decoris ririlire vino Maiestatem attestandam imprimat: appetunt enim omnia vltimam sui persectionem, & potissimum si- eum mi- milem homini , qui est post Deum immediate re-xum omnium finis, figuram, quam cum debitis na- turae claustris impedita consequi non poli ine, nom nulla quantum possunt agunt, ut eandem si non vexam, saltem secundum analogiam quandam constitutam consequantur . Vides itaque cur tanto ingenio & industria natura in constituendis sirenibus luserit. .sed quaeres utrum peculiari aliqua , quae in
hominum usum cedat, virtute polleant. Respondeo 22 α' ipsum si illum de characterismum, quo ipsas opilex mens imouit, quin vel ipsa astutia & calliditas inge- . iiij hominibus simillimi , magnum aliquod naturae
arcanum sub illis latere , assatim testari . Tritones . enim & sirenes, uti simiae in tellure, ita hae suo t ' men modo ingeniosa industria pollere videntur , siquidem ad littora Oceani in inaccessis hominibus latibulis, atque extra omnem maris iniuriam longe
sinotis, domos sibi admirando quodam artificio,
168쪽
ex conchis conchilijsque congestis mutua virtu tuo
Ope exstruunt, commeatum venatione interceptum
intra loculos quosdam condunt ad necessarium illis tempore urgentis famis alimentum , arenam lutosam in formam lecti, quo lassa membra recondant, congerunt ; terram quoque insistationis gratia adinstar amphibiorum petunt, unde ab Barbaris Sotilae oram incolentibus, ubi maxime stabulantur , in nefariae veneris usum quaeruntur, fructibus quoque & terrenis radicibus mirifice delectantur, unde illas Allicite ad virides ripas hominibus inaccessas quaerunt, acceptas in selitis loculis condunt. Tb OL O admiranda naturae magnalia, iam video vera esse quae Maphaeus in
Indica historia de septem Sirenibus a piscatoribus in Indico mari prope Maldiuas insulas interceptis scribit, &tum Patrum nostrorum, tum medicorum pG: sentium testimonio oculari comprobatis, non ve
re minus quam pulchre de eleganter resert . Ads runtur quoque ex insulis philippinis nonnulla ossa taeorum monstrorum, quae Pesce Muguer vulgo Hispani vocant, & haud dubie ex eorum quae hic intue . mur, numero sunt. Cosmiel. Ita est, sed paulo hi sce monstrosiori fi ra induta. Sicuti enim in telluris superficie pro soli aerisque natura da conditione in uno loco pulchriores homines animaliaque, quam . . t . l. - in alijs gignuntur; ita & in Oceano, peculiari aqua
eousormiora rum proprietate, huiusmodi monstra humanae heum stiare . rae nunc coni Ormiora, nunc eidem minus coni μ' - mia producuntur. Habentne ista nonnullum
169쪽
in rebus medicis usum Z Cosmi I. Immo maximum Moastrorum& praeliantissimum t. osa siquidem miranda quadam ad sanguinis fluxum virtute pollent, & sit homines μεν;
experimentum secere possent, horumque monstrorum raritate non impedirentur , dico tibi ex horum corporum miscella quintam quandam essentiam verum Microcolini baltimum, mumiam vitae, innatique calidi reli iurationem, verbo, Panataeam quandam omnibus humani corporis infirmitatibus quantumuis medicorum opinione incurabilibus profligandis extrahi posse . Verum uti naturali quadam inviiij calliditate & astutia licminum insidias eludunt , eamque ob causim uti raro sese spectanda exhibent , ita quoque non nisi summa dissicultate s notia sine magno rei medicae detrimento in in casses nassasque incidunt curiosioris Piscatoris. Theod. O Cosmiel, video deinde disparis conditionis monstrum , niis. initar trabis animatae , colubrique tortuosi immense longitudinis, hinc inde sinuose corporis volumina torquere, O quam horrendum deformium laucium ialitatum exhibet, quot cornibus munitur, quot pinnis in modum alarum extensis exasperatur, ego certe nisi motum viderem, tortuosae rupis molem putarem. Cosmi I. Hoc genus monstri Draco marinus dicitur, . , qui in Oceani huius late patentibus undis tyrannibdem suam non selum in pisces exercet, sed & ipsis vastissimas subinde naues spiris suis inuolutas i
profundum demergit, & ex foeculenta excrementitiaque maris putredine nascitur . Perniciosum ac exi.
170쪽
tiale malum , mino sto oppido virulento omnia . quae tangit inficiens. Pisces vel e remoto vixdum operit, cum ecce veneni sui fiscino intituat, in5inatos , & torpore quodam exanimatos in escam sibi destinat. Et ne tale in malum a natura produc tam
videatur , illud emolumenti praestat , quod quidquid
pestiserum & lignum in aequore, siue in axu ste larum , siue exhalantis ter e noctuis vaporibus nasi, tur, in se attraetrum derivat , Se sic pelagus a magni momenti micie liberat. Sed iam satis monitio. rum in vastissimo aequoris meditullio tibi exhibitisendum tandem petamus, ut quod & quam admiranda prouida mater natura rerum ibidem produxe rit , contempleris . T Od. O mi Cosmiel in viti. mum mundi barathum me ducere videris . Cosmi l. Ne timeas, tametsi enim prosunditas Oceani hoc loco tanta fit, ut merito abyssus dici possit, me tamen
duce nil patieris. Theod Ego semper hucusque pu
tabam , montes, siluas, prata, in terrestri tantum
superficie reperiri, sed iam modo & illa omnia in sub aqueo hoc regno inuenio. O quam condensata sylvarum miti cumque constitutio, & inextricabilis sis. pulorum rupiumque labirynthus t O mi Cosmi et caueas rogo, ne illiti in illis vitrea nostra nauicula periclitetur. Omiel. Quid murmuras Theodidacto:
adeoque tam vilem de me meaque peritia existinia tionem concepissi, ut nauiculam hanc contra omnia illisionis pericula immunem, aut conseruare, aut si bernare non possim ; aut si dato, non concesso, rupturam