장음표시 사용
21쪽
ret. Qiu postquam illuc permenit, licet Longouillanus semper impcrij summam is neret, quod ut supra dichium est prorex illius prouinciae est et, tamen unam illis ad montem Ialosum peruenit. Vbi quum Hispanis qui ad Sanjanum Pedeporcium castra his
bant,pugnandi potestatem fecissent, non prodierunt illi, quod sibi vetitum esse a rege Ferrando diccbant,nerem incerto pugnae cuciatui committerent. Postea ducem Albanum Ferrandi regis principem legatum Ronceuallem transire compulerunt. Ibi Amoc sis. er liumcnsis cum exercitu a Rege ut omni mora sublata redeat, acccrsitur: propterea quod Io1 ' Anglus Henricus octauus 5 Maximilianus Canar designatus, instiganted autore papa
Iulio,magnos apparatus bcllicos ad inuadendos Picardorum fines faciebant. Et sane imgens fuit ille conatus: quippe Anglus descensionem secerat peditatum habens ad xxv
aut xxx millia, equitatum ingentem, tormcnta vero a nca quanto ante centu annos iam
mero aduecta ex Aristia citra mare non fuerant. His copiis se cum Maximiliano coniungit, ut ambo exercitus simul essent ad VH aut viii equitu millia, peditum xo millia Α gloriim,Germanorum dc Hannoniorum: nam ex Elandria dc reliqua Caroli Austrij Hi spaniarum principis ditione nulli aderant,quum ille Regis amicus citet. Etenim illius pater Philippus morti proximus,quum a se Carolum filium cuius in liis commentariis fiet mentio relinqui videret annos natum undecim, vereri coepit ne antequam ille aetatem voattingeret, Rex ob insitam Flandris leuitatem illius ditionibus manu iniiceret. Cui malo ut occurreret Rogem Ludovicum XII curatorem testamento instituit: qui cx consensu ordinum toti regioni Caprarium e funilia Croiana praeposuit. Tre na T o T v s ille exercitus ad Ardream de Santaudomarum facto itinere, ad obsidem' i dama eroa nam Morinorum cosedit. Quorum nonnulli qui postremi iter faciebant, de macti inis aeneis praesidio erant,ad oppidum Tumolianum in trecentos aut quadringentos ex nostris cataphractos, qui Montrolio de Bolonia venerant, incidunt. Ibi ablata illis est magna machina,quam duplicem colubrinam vocant, nomine Siloannis appellata nam duodecim eadem magnitudine,& quae glades isopcrimetras capicbant, Anglus habebat, quas nominibus xi i Apostolorum vocaband de caesi aliquot ex illis peditibus. 3 Eodcm temporis articulo Anglus in itinere erat, ut Caleto prosectus in castra ad Te- roma veniret: vi paulum abfuerit quin in nostrorum equitatum incideret. Itaque San- laudomarum se recepit: quo qui mi Caesar venisset, ambo una in castra se contulerunt.
Paucis pbst diebus qui Montroiij dc locis finitimis praesidio crant, sint cr quos erat tu ma equestris Vindocini ducis ductore Moaeo, ducis Alenconis, Franciseo Sillio tabe
rurio, item Plestia Dasi , ut numerus esset ad quadringentos cataphractos avntiato magnam comeatus vim Guineis ad castra Teroania convehi, ad illum intercipiendum ad Ardream progrediuntur.Ibi Anglorum praecursores obuii facti a nostris profligatur: qui in ipso agmine crant, quum se impares cernerent,carris sic cingunt, aditus omnes s gittariis dispositis munitit. Ita noster cquitatus impetii licet aliquoties facto,propter ca ros,quos pro Vallo obiecerant, perrumpere non potuit : ut post diuturnum praelium se tandem illi Carrorum praesidio firmati Ardream inam a nostris relicta eratὶ nostri B loniam reciperent. Hic cum multi fortes viri ex nostris perierunt, tum Ressus ipse Ω-gitta ad subalare ictus dum siublato brachio pugnati magna quoque cquorum multit do sagittis consecta est.Tcromae duos principes legatos Rex pari autoritate constituerat strenuos viros cilinium Seneschallum Ruergiae cum centu cataphractis equitibus cxturma Caroli ducis Guel drij,cuius ipse legatus crat, dc Antonium Crequium Pondormium,Creqvij sint rem nam minorem, cum pari numero equitum ex turma Gruturi j: qui prorex picardiae quum paulo ante obiisset, equites illi Pondormio commissi crant. Praeter illos erant citiam Sercutius quingentorum peditum tribunus, Hellius dc Burnoim Fouillanus totidem, Brandhecus Germanus totidem suae gentis. Eodem tempore Lutetiae celebrantur nuptiae Claudis Lotaringi j comitis Guisj dc Αumalij, de Antoniae Bor -- .in v. niae, quae soror crat Caroli comitis Vindocini, quum quidem Rex in aedibus Turneli nis octiepulum vero e regione in aedibus Stampanis factum cst.Post prandium nunti
tur Regi Tri mollium ad Nouariam praelio superatum est e dc cxercitum profligatum. Hic clades accipi:Franciscum ducem Valesum dc comitem Angolisinensem qui proximus haeres erat regni, qui ctiam ipsi postea Ludovico succcssit mist, qui discordiam hane
componcrct aemulationemque supremae autoritatis de quainter se dimicabant, sed
22쪽
H r c non existimo ab re fore, si obiter paucis ostendero, re altius repetita, quam obeausam δί quo pacto regius exercitus ex Italia cxpulsus fuerit cuius recipiendae gratia totum hoc lucrat susceptum. Anno Iso8 Rex papa Iulius de Caesar Maximilianus suos oratores conuenire Cameraci iusserant: ubi foedus simul inierunt, statuersintque impensis belli communibus Vinctos ex continenti Italia cilcere: quicquid enim illic habercnt, per iniuriam tum Imperio, tum Ecclesi istico patrimonio,tum ducatui Medi lanen: i ademisse. Quam ad rem perficiendam visum est ut Rex, papa& Caesar sum c pias coniungeret dicto huic negotio die,anno iso γ ad limites Venetae ditionis. Rex ipse cum regit sanguinis principibus de exercitu in tempore adsuit: papa de Caesar promissis ro non steterunt, quorum nomine nemo Regi praesto fuit Ipsa quide populi Veneri instimcta acies prilium comisit inter Cassanum de Pandinii qua rex supcrior euasi ut ducibus omnibus captis, hominibus ad xx millia intersectis,& Piscariano castro vi capto omnia Venetorum oppida Vcrona, Vincentia Cremona, Crema Patauium, Brixia, Bergamia, tum ciuitates oriano Giaradaddae,denique quascunque in continenti habebant, praeter duas aut tres,in eius venircnt potestatem. Quoniam autem ipso Cameracensi foedere cautum erat, ut Caeseri restituerentur quae ipsi adempta fuerant oppida, de papae itidem quae Ecclesiae essent:Rex Caesari in manum tradidit Veronam, Vincentiam, Patauium, cum reliquis,papae vcro Ariminum,Fauentiam, Gruiam, Rauennam, dc quaecunque Ecclesiasticae ditionis crant. Verum eo ipse anno, quum negligentius Caesar rationibusto suis prospexistet, Veneti Patauium receperunt: ad quam iacturam sarciendam Rex ius sit Palistaeum Caesari elle auxilio cum quadringentis equitibus grauis armaturae Gallis: qui tamen siue negligcntia, siue alia de causa, parum profecit Papa de Caesar vires suas ad opprimcdum Regem contulerunt, & ducatum Mediolanensem aggrediuntur,succcs.su sane parum siccundo Etenim Gallo Foxius prorex Italiae anno ista,collatis signis cum
. illis ad Rauennam ipsis Paschalibus pugnauit .Quo praelio illis victis,& Rauenna impetu
capta, quum Foxius victoriam persequens a nemine suorum animaduerteretur, nullis
comitatus interficitur. Itaque Palis Rum Iacobus Chabanius qui ante paucos dies prael rii praesecturam in Gallia, mortuo anno supcriore Carolo Amboso obtinueratὶ prorex Mediolani de Italiae constituitur.Eodem anno papa Sc Caesar Regi cuius tanta in illos extabant merita adhuc insesti, quum eius copias ditiunctas viderent, Helvetios ad bellum colicitant, nomine Maximiliani Ssortiae Ludovici Ssorii F. Qui quum antea ducatum Mediolanensem occupasset, a Rege Ludovico qui ducatum nire sibi ob Valentinam auiam vindicabat bello captus Sc captiuus in arce Loscia obierat Heluetij ergo in duc, tum G improuiso impressione DCta,nostros,priusquam spatium illis daretur ad res suas curandas, ducatu expellunt,& Maximilianum Ludovici filium compote faciunt,quem etiam in suam fidem Sc clientelam recipiunti Haec igitur Regi causa eratTri mollium it luc mittendi, qui ducatum reciperet. P o s et Trinioliij proscctionem, quum Helvetiis nuntiaremr exercimm nostrum adiiciat Maccersunt a confixderatis subsidio decem hominum millia. Quos quum cra o pectarent,d satis constaret nostros Desphin: itum iam este ingressbs, Mediolano profici- scutur septem aut octo millibus hominum,co consilio ut nostros faucium Susiam traiicim prohiberent.Vcrum certiores facti illos sunt ma celeritate consecto itincre iam in planiciem et sue,se Nouariam recipiunt, ut illic subsidium praestolarentur: quod quidem valle Austinaturae conicdebat. Hoc accepto nuntio Trimollius non expectato reliquo mercitu, qui adhuc per montium salebras progrediebatur, Nouariae illos obsidet,secum duntaxat habens peditiun Germanorum sex millia, Gallorum quatuor, equitatum vero suam ipsius turmam,nempe cataphractos cctum,totidem ex turma Borb
nij, quibus praeerat cius legatus Nothus Clienantis: aderat etiam Robertus Marcanus cum suis centum, dux Albaniae quinquaginta, antandraeus δί Bussius Burgundio tot D dem, Iacobus Iunius cognomento Mamerbaelis quinquaginta cx turma Marchionis Monserrati: huius enim legatus nuper creatus erat obitu Crottaa,qui Ludaei frater erat. Hoc igitur ercitu Tri mollius ad oppidum accessit: quo acerrime machinis concusib, Cc muri iusta ad oppugnationem parte deiecta, ab oppugnando tamen duabus de causis abstinuit: una, quod tantaeisset incias Hesuetiorum multitudo, ut absque ingenti h minum iactura irrumpere nefas videretur. Altera, quod certior feret subsimum iam
23쪽
i . Iuram appropinquare: a quo, quum recentes S integri succederent, nostrorum me ' citus post cruentum conflictum etiam victor facile deseretur. His causis adduinis, obstadione sublata recta ut subsidium illud oppugnarct, antequam Vires coniungerent, contendatra duo passuum millia Nouaria,qua Toccasi um iter est,castra facit. Ea re nunti in Helvetij,relicto ad laruam nostro exercitu,nocto subsequenti nemine illis occurrente Nouariam ingrediuntur.Ibi consilio communicato statuum egredi,ut Trimollium adoriantur,qui loco valde iniquo castra habebat,quod equitatus peditibus opem serrcnon potera quum canales dc latae admodum soli, interes lent: praeterea ubi equites pugnaturi erant, locus esset palustris,quo equi crum tenus coeno immergebantur. Accedebat
hoc incommodi, quod ne sic quidem sibi projexerant, uti munitionc illa lignea quae Iotanto sumptu vecta suerat castra circundarent: quod sine dubio plurimum valuisset ad
impetum Helvetiorum tantisper instingendum, tum reliqui mercitus aduentum expectarciat. Hanc tua tam offensioncm co accidisse serunt,quod villae cuidam Ioannis Iac
bi Triuulsj parcere studerent.Si tempus productum ibissct, uanius satis mature ad illos acccstinctus cnim cum sex millibus peditum Germanorum,quos Carolus dux Guel driae Regi auxilio miserat, iam Saniambrosium in vesic Susa poeticiacrat. Hesuctis leuia
bH to curatis corporibus nulla mora in apertum prodeunt, partim recta Via primum γ
pegmenostrum petunt,partim ad laeuam procedunt,& rclicto ad dextram nostro exerciatu,impctum in Germanos faciunt, qua Trecassum itur: qui quum neque ab equitibus iuuari, neque quo loco constiterant commota pugnare possent, alii turbatis ordinibus in infugiunt,alij interficiuntur: quinctiam Florengius illorum ductor de Iamesius fraterminor natu inter mortuos iacucrunt. Quod ubi rescivit eorum pater Robertus Marc nus,cum centum illis equitibus quibus praeerat, couerso itinere tanta vi hostium aciem perrupi ut ad cum locum ubi filij iaccbant,perueniret. Maiorem in equum suu cxtulit, minore equo sui cuiusda cquitis imposuit: sicq; inuitis hostibus periculo cxemit,no sine tamen multis tum facio tum iugulo acceptis vulneribus: vcrum Dei bcneficio & mediacorum arte vita illis scruata est. Tramollius ubi omnia aduerta & se ad summam desperationem peruenisse videt, quod nullum iam in pcditam robur cflet, ipse autem in crure vulnus accepisse Vercellas versus se primum, postea Susam recepit:quod facile potuit, quum Helvetiis nullus elici cquitatus. Alij ex nostris valle Austana dilapsi evaserunt. 3oPER idem tempus Rex quatuor actuarias naues freto Gaditano transmisso duct re Pre nilo miserat, quibus Anglorum incursiones reprimerentur, qui Oceanum per totam Normandiae & Britoniae oram infestum habebant. Eas iralius Angliae in iiDgam Brestum usque compulit: ubi tamen ab iisdem nauali praelio superatus, accepi que vulnere paucis post diebus moritur. Rursus ad Gasotium promontorium ciasse Anglicanat x nauium cum Normana& Britonica classe nauium aequo marte dimicatum est,quod nostri vento secundo, Angli aduerse utercntur. latcr caeteros capitaneus Primalguctus Brito,qui naui Franciscanae quae Vocabatur, praeerat, ea magnit dine omnes superabat, fuerat autem reginae Annae iussu aedificata & instruct ubi se decem aut duodecim Anglicanis nauibus circumueniri, vise cxpedire nullo modo pos ose cernit,mori magno hostium damno decreuit. Itaq; primam nauem Rectricem Anglicanam vocabant recta petit,igneque immisse ambabus incesis nauibus, omnes utrinqueviri perierunt.Paulo pbst Rcxccrtior factus quanta rei frumentariae angustia lab ruciat Morini,qui obsidionem sex aut septem iam septimanas tulerant, iuuare illos inimi per constitui dum copias colligit,quibus illos prorsus liberaret.Iamque nuntiatum iuli fuerat Germanorum peditum sex millia, opera ducis Sothsolci Albaro sani, qui iampridem ex Anglia profugus erat,ad se adduci. Ob eam causam Piennio Picardiae praetori eum enim principem legatum praefecerat exercitui quem Blangij Ternorum ad Hel-
num colligebat imperat,det ille operam ut Morini commeatu iuuentur.Picnnius communicato cu iis quos secum habebat capitaneis consilio, Ludovico nempe duce Lom sogouillano, qui praeerat coetum regiae turmae nobilibus, Palissaeo Gallici praetorij praefecto,Imbercurio,capitaneo Badio,barone Beardo, Ernario Pryςo,Boniueto,Bonoua
lano, Fayetto miralij Graiiiiiij lcgato, cquitibus ex turma Iulii Sasseuerint, Malebe to comitis Guisis Lotaringi legato, Claromontio Andensi ducis Angolisinensis lcgato, Nicolao Moaeo Vindocini lcgato, Francisco Sillio Candonii praesecto de ducis men-
24쪽
eoni j legato dc aliis equitatus capitaneis,adiuncto etia Futrallio, qui toti Albanoru equitatui praeeratistatuit mittere Futrallium cum Albanis, qui equorum collo appensum lardum& puluerem machinarium seo sum ferrent. His mandat ut ad stipercilium fostae perueniant,& in eum locum ista coniiciant,unde oppidani praesidio machinarii &sci porum steti tuto ad sὰ comportare queant: ipse Λ palissaeus cum mille quingentis equitibus cataphractis pone iugum Guinogatrum ad illos fulciendos evadunt. Res sceliciter virtute de industria Albanorum pcrficitur. Verum nobiles aliquot adolcsccto una cum illis animi cause profecti oppidum ad amicos inuisendos ingrediuntur, spe statim egredienda,cuius tamen rei facultra non contigit In liis erant Antonus unicus Buselagii Gro lius, Rupemenius,Ioannes Mogus Malleraeum,Bocutus,Rupemondus, Rupcsendrius &alij complures. Re ex sententia persecta Piennius de reditu cogitandum ccsebat Ibi tum iuuenes aliquot incessit cupido propius accedendi ad castra hostium ploranda, alii ob aestum vehementiorem erat enim medius Augustus mensis depositis galeis Sc tollit riis equis conscensis se ex lassitudine bibendo recreare coeperunt, imperatori parum dicto audientes,& de consilio hostis nimium securi.Dum lagenis epotandis indulgent,hostis rebus gerendis intentus multum circiter quinque millia, peditum tum Anglorum tum Gcrmanorum duodecim sere millia emittit,& tormenta duodecim lcuioris vest rae.Qui flumine Lilio ad Deletiam traiecto nostros in vado fluminis quod Huchinum alluit, expectant: in quos nullo ordine equilinies impetu facto,ita cos,antequam otii taxo tis esset ad con endendos cquos bellicos Sc galeas induedas, perturbatos agunt, ut perpaucis pugnare liceret. Quamobrem quoniam calcarium maior quam gladiorum usus illic fuit, pugnam calcariam appellarunt. In ea capti sunt Longouillanus, Palissaeus sed postea hostibus ereptus Radius Claromontius Andensis, Bussius Ambosius Sc alij no nulli tum ductores tum milites.Hac clade Lutetiam ad Regem perlata,quum morbo articulari grauiter afficeretur, lectica Ambianum usque pergit.Inde Franciscum Angoli,snensem qui postea regnauit Pi cardiae proregem conitituit,& ad castra Blan ana mi ii quod compertum haberet id totum ex cotrouersiis ducum exercitus accinisse. Huic diserte dat in mandatis, nequidnis oveteranorum capitaneorum sententia gerat. Ille mercim accepto Blangi O mouet,& Ancora traiecto flumine Somona peruenitri is enimo locus percommodus ad obsistendum hosti,quamcunque se in partem mouere conar tur, ut qui in media regni ora esset videbatur Rex ladem quum plane despcraret se craercitum sitis mature colligere poste, ut obsessis quibus cibaria deficiebant subueniret, eos monuit ut conditionibus quam postent aequissimis cum hoste deciderent. Quod ab illis persectum est Nam obsidionem notacin septimanarum perpessi, summa rerum imopia conflictat impedimentis tame salvis, quites galeati,signis oplicatis, in procinctu, pedites instructa acie ignis elatis de tympani strepitu ciues aenique ipsi cum sua supellectile egrediuntur. Anglus deditione iacta, oppidum instigantibus Flandris solo aequat, sollas complet,aedificia omnia, praeter aedem Gaam & Canonicorum domos incendit. D v M haec apud Morinos geruntur, Trimothum cx Italia ut supra diximus deco o dentem insequuntur Helvetii quatuordecim aut quindecim millibus hominum thortatu Papae Iuli j dc Caesaris Maximiliani asti impio equitatu ex Burgundia stuperiori qua comitatum vocantὶ dc Germanis aliquot equitibus, quibus praeerat Virichus Dux miatem mcnsis Hunc ergo Diuione obsident. quod oppidum est primarium interioris , Burgundiae siue ducatus, sed nullo vallo nequc mi initione firmatum:verum hominum D- virtus pro moenibus fuit.Post obsidionem menstrum S eo amplius Trimollius subsidij spe abiecta, quod Anglus de Caesit in finibus Picardorum essent, Aquitania ad Fontibrabiam de Nauarram bello premeretur, rationem inire coepit quo pacto a se illos amitteret.Tandem multis sermonibus vltro citroque habitis,promissis quadringentis cor natorum millibus quam sibi summam deberi confirmabant bellorum cautiquς Regisso nomine antea in Italia gesserant ut di cederct perfecit. Ex hac summa viginti millia quureprisentasset,de reliqua obsidibus cauit,quos dedit, sta erium suum nepotem, Rup sortem iuridicum Diuionensem,S quatuor ciues.Ita placati Hesuetij domum redeunt, de Burgundiones metu liberantur. Quanquam hac in pactione conditiones quςdam pro tanta Regis amplitudine parum honorificς inerransed durum ictum neccilitas id cogit,quum prouinciet silus agitur.Quinetiam illas Rex ubi intellexit, ratas non habuit,
25쪽
verum ut sibi ignominiosas recusauit. PosT Morinorum excidium cuius supra meminimus Anglus videns exertatum a Rege comparari,dc anni tempus praeccps,statuit e Picardorii finibus cxcedere, δί homtatu Maximiliani itcr rnacum Nerviorum coucrtit. Hoc oppidum ab omni vetust
te Regiae ditionis fuerat: sed tum nullo prςsidio a solis ciuibus tenebatutaproptereaquod Rex minime suspicabatur, Anglum, relictis Pic dicis rebus oppidum aggrcssurum esse,quod etiamsi capcrc paruo illi usui futurum crat, ut pote toto Belgio, hinc Hann nia illaec Flandria inclusiim, insit per procul a mari situm. Ttanen inductus a Caesare illuc duxit copias: nam de Caesarianus exercitus ab Anglo stipondia habebat, & ipsi Crisari centcni quotidie coronati in cibum pendebantur. Iter Insulis Flandrorum secit, do Iocem passium millibus Tomaco. Eo postqua tantus exercitus pcruent oppidam absque duco,quum nullam sibi spem auxilij relinqui viderent Regi inim crat tota Hannonia transcunda,&duo vel tria latissima flumina traiicienda,in primis ipse Scaldis de Ca pus )post aliquam oppugnationem deditionem secerunt. Anglus arce illic aedificata, Commeatu de praesidio, quantum satis videbatur,imposito, quum hycmcm imminere
macre in Angliam exercitum transportauit.Quo ctiam tempore inii cm victoriam de Iacobo quarto Scotorum rege retulit, qui co praelio cecidit: quu quide Dux Nortita folcus ex familia Haliartia Anglicani excrcitus csset imperator. EODEM anno I s I 3.circa Natalia Blaesis moritur regina Anna Britonica, regis
Ludovici or,duabus filiabus relictis, maiore Claudia, minore Rinata. Viduo igitur in Ludovico, dux Ludovicus Longo villanus, qui captiuus crat in Anglia, sermonem iniecit de nuptiis Mariae Anglicae regis sororis, ut hac ratione firma pax intcr duos Regra de populos coalcsccrct: id quod persectum est,uti postea dicetur.Hac paccm Rex summopcrc petebat,ut nihil sibi ab Anglo timendum esset,dum ad Mediolanensem d
Catum rccuperandum exercitum cogebat.
MENSE Maio anni sequentis Franciscus dux Valesus, comes Angolisinensis Gallici regni haeres,vxorem duxit Sangermani Layorum Claudiam maiorem natu Rogis filiam,quae matri reginae Anni; in ducatum Britoniae successerat.Hoc matrimonium dum viveret regina Anna, coponi non potuerat,quae filiam Carolo Austrio nunc Cinsari potius tradero cupiebat: qua dc rc longe prius agi coeptum fuerat quam de AN 36lisi nensi. Causa huius rei ferebatur, quod Ludovicam Sabatidam Francisci matrem dio prosequeretur.Quinctiam paulo ante, quum Rex graui morbo Biqiis laboraret, illa mortem mariti metucias, pretiosissimam supellcctilem secundo Ligcri flumine in a
ccm Nannctensem dcuchcndam curauerat. Quam quum maresthallus Gyaeus ad Saumurum retinuisici, tantum in illum odium conccpit, ut ex aula opelli curaret. Mense
Octobri ineunte pactum matrimoniale Regis de Mariae Anglicanς consectum est, im Choatum antra Longouillani opera.Quo in conciliando hoc in primis urgebat Anglus, ut sibi in manus traderetur dux Sollisiacus, qui apud Regem militabat: quod idem de maiore illius fratre rex Philippus fecisset: quod tanicii obtineri non potuit. Illud quidest exorari passiis est,ne cum in regni sui ditione haberet: atque adeo Metas illum abire o iussit,ubi annuam pensioncm sexies millenorum stancorum dedit. ECo tametsi rcs Anglicanas literis mandare non constitui quum meum sit consilium his conamcntariis quae in Gallia nostra accidcrunt, aut certe quq cxternis bellis a nostris gesta sunt, complecti dicendum tamen paucis S obiter putaui, quisnam fuerit hic Sothfolcus,quidque causς fuerit cur solum verterct,& ex Anglia profugus Regi militarct Rcgi Anglorum Eduardo quarto cuius in Philippi Cominqi commentariis mentio fit,qui Ludovico undecimo rege in Picardiam delaedit,scedusque cum illo Picennij percullit duo crant fratres, unus nomine Georgius dux Clarcntianus, alter Richamdus dux Glocestrius. Is Merlini libros fatidicos consulere cogitauit, ut sciret quid post ris futurum esset: quae superstitio in Anglia iam ab ipsius rinis Arturi qtate admodum si, inualuit.Hςc vaticinia ubi intellexit,ut quidem illi exponebantur nam flexiloquam habent interpretationem no secus atque Apollinis oracula comperit alterum ex fiatribus, cum nempe cuius nominis initium csset a litcra G, haeredibus esse regnum crepturum:
erant autem illi duo mares,& totidem foeminae duci Clarentiano uti dixi nomen erat Georgius: itaque cum putauit oracido illo designari. Quare comprehensum statim S:
26쪽
indicta causa immorsum in dolium vini amisit necauit. Illius morte se oraculi fato defunctum esse credidit,non animaduertens alicrum fratacin cilc ducu Glo striς, cuius . ditionis nomcn ab eadem litera inciperet. Huius Clarctiani filia superstes relicta est, quς nobili cuidam Anglo nupsit cognomento Polo:a quo genus duxit Minordiis Monsa-
tus,quem Henricus octauus obtruncavit,insupcr Reginaldus Polus, qui cxul Romet rcgiis iram fugiens, in cardinalium collegium allcctus cst, de ctiamnum vicit: denique alius fratcr Godcfrcdus Polus. ED VARDVS Rex fratris morte expiatum este ratus ominosum hoc Merlini vaticinium,morti proximus liberos suos pupillos reliquit tutelς fratris Gloces xij. Qui cupidiaro talo rcgni post fratris mortem occupandi incensus, duos mares in turri Londinensi i tersccit, rumore in vulgus sparso illos casu c ponte quo in turrim est aditus, deiectos periisse: sceminas in moniali tun coltcgium intrusit,illegitimo partu illas editas cile causatus, quod earum mater nobili cuidam Anglo nupsistet.Ita coronam sibi per vim imposuit: rcrum potitus,qui dc tanta iniuria conqueri ausi cssent,cos omnes variis suppliciis occi- dit. Comes Richomontius, qui plurimum apud suos gratia Valebat, regis sevitiam Verru
tus,naui conscensa in Galliam profugit: scd lcmpestas aduersa in nauale quoddam Britonit; detulit. Vbi a Francisco aucc captus, qui regi Angli ς pro amitatis vinculo gratificari studebat, ad illius usque ducis mortem mansit. Carolus postea octauus quum eius filiam Annam ducissam Britoniς uxorem duxistet, liberum Richomontium csso
io voluit,& honcsta pcnsion qua sic sustentare donauit. Qv v M Richardus rex tyrannicc dc insolcntcr se gereret, optimates totius Angli , in primis frater maior natu ducis Soth ici,cuius supra meminimus is ex famili a Poel na erat oriundus,genus ducens cx gente Lanclastria, cuius gentis symbolum crat alba , rosa: quemadmodum contra gens Yorcana,vnde Richardus rex ortum habcbat, gestabat rubran ut rcgni quicti consuleret,Richomontio missis clam nuntiis spem faciunt,si a Rege obtinere posici ut claslcm illi instrueret, graucin armaturam quadringentorum equitum S peditatum ad duo millia ad occupandum in Anglia portum traderet, re ut plurimi in illius partes transircnt,& Richardus tyrannus rcgno pellcretur. Postulata C cedit Rex& Anna Fracica soror, ducissa Borboniorum ea cnim propicr fratris qtatem. 3o in procuratione regni erat. Instruitur classis Deppς,cui Regis nomino prςficitur Cand eius Delphinas, Francisci comitis Vindocini legatus,& nauis dominus, cui nomcn erat Equuleo Dcppi o.Fortuna illis mirificc fauit: si cnim quo intendebant appulistent, o uium habui cnt Richardum cum quadraginta hominum millibus.Sed ventus adeo opportunus illis fuit,ut in oppositam partem delati, in Vuallii; fines appulsis nauibus facile
B I D V o post rumor percrebuit Richomontium Vualliam inuasisse: ad quam famam qui illum accersierant,cum multis aliis sc e cum illo coniunxerunt. Coactis copiis visum est recti Londinum proficisci: quod ca urbe occupara, facilc sit totum regnum rencrc.Richardus quum hominum amplius quadraginta millia secum luti dixi habe- o rc hostem rccta pctit, cumque in itincre Londinum vcrius ostendit. Acie utrinque in conspectu instructa, maxima pars regij cxercitus rUc rclicto ad comitem transiui: nia hilo tame secius rex magnitudine animi singuim intestus in hostem vadit. Verum tam igua manu impctum tanti cxcrcitus sustinere non potuit: ipse quidem fortiter pugnas quo constiterat loco occubuit. Victor Henricus Richo montius Lodinum proficiscitur: ibi coacto senatu Eduardi filias ex parthenone cducit, quarum maiorcin ipse VXorem populo cossenticiato ducit,atque adeo diadema regium assumituuinorem Comiti Vons.
hero nuptum tradit,cognomento Cortenaeo, postea marchioni Exccstrio.
ITA regni ex sententia compos, duccin Sothsol cum luspectum habere coepit,licet illius praecipue opera & hortatu in Angliamnauigassct, propterea quod cx gente Lanso clustria gcnus habcremtaque illius familiam radicitus extirpare costituit.Sothsolco duo crant fratrcs: Sothsolcus de quo diximus prorcx in Hibcrnia, alter septoni aut octo annos natus. Ipse factus certior de pcllima regis in se voluntate, nauigat in Flandriam,pc
fugium quaerens apud Pliilippum regem C saris Maximiliani Sc Mari ; qui Caroli Bum
gladionum ducis filia erat filium. Hiberni prorex audito fratre aufugule,mari salute in Ostretinoru fines qu sitiit, inde in Germania se recipit Minimus turri Lodiues inclusus a q
27쪽
: s i 4. est,ubi illum vidi anno tyi 8.ve iam postea obiit. Post aliquot annos quum Philippusrex ex Flandria in Hispaniam rumigaret, aduersiis ventis in kngliam appellit. Excipit illum
honorifice rex Henricus,& mutuo dat coronatorum quinquaginta millia, pignore a
cepto lilio aureo:quod postea in scedere Cameracensi Carolo quinto Caesari redditum ci dum liberi regii redimerentur. men no prius illum suo regno excedere pallias est, quam illi traderet Soth icum,qui in ipsius ditione Belgica erat, &se illum morte non cile astecturum confirmat. Id quod postea praestitit ille quidem: sed moriens filio Hem,co octauo mandauit, ut si missatque obiisset, securi illum percuteret: quod etiam pers inam est. Accidit postea ut Anglus, qui regnum opera regis Galliae quemadmodum dictum cst obtinuerat, cu exercitu in Galliam nauigaret,& Boloniam obsideret.Soth L iocus,superioris illius stater,quum esset in Germania, certior factus bellum inter Regem& Anglum coortum esse, eo venit cum no paruo Germanorum peditum numero. auu inter duos reses pax ad Boloniam conciliarctur, Anglus sumina contentione postula bat sibi Sothiolcum tradi.Rex ne fidem datam solucret, eo se adduci nunquam pastiis est. Illud quidem promisit,e regno cum abiturum. Ex eo tempore omnibus foederibus hoc Caput cadem forma inseri consiicuit ut quoties pax fieret, ille cxulatum abiretico fato bello statim in Galliam militatum rediret. Hoc perpetuum suit ad pugnam usque
Papicnsem anno Ist .iii ca cnim occubuit,ut a nobis dicctur.
N v N c ad matrimonium Regis & Mariae Anglicanae redeat oratio. Rebus ut na ratum est constitutis Rex ad Picardiae fines ad sponsam excipiendam accessit. Abbaui L 1ciliam ut venit, Boloniam comitem Angolisinensem misit, quem comitati sunt duces Α-lenconius 3c Borbonius, comites Vinisocinus,Sampaulius & Guilius,denique maxima pars procerum qui apud illum erant. A quibus Maria magnifico apparatu cxccpta, maximo splendore Abbauillam deducitur.Huic Rex obuia procedit,& postero die nuptiqsumma celebritate sunt in aede quae est ad forum rem promercaliv. is gestis Lutetiam contendit,ut illic Regina,sumpto prius Sandi onusti diademate, auspicato ingressu excise peretur.Illam ex Anglia cum multi primarii nobiles prosequuti fucrant, tum marchio Orseius S dux Sothsolcus n5 summo loco natus ille quidem, verum regi Henrico ob virtute gratiosis limus: ut ducatu Sothsolci illii auxerit, luem Polis ademerat,vi dictitanest. Rex quum sibi pacem cum Anglo constare videret exercitum comparare decreuit 3:Vt proximo vere ducatum Mediolanensem recuperare conaretur. Huic praeposuit ducem Borbonium.Hac prouinciam antea recusarat, quo tempore Trimollius illam sus.ccpiti quod exercitum satis firmum este ad rem tantam aggrcdicndam negaret: quod rei euctus in Trimollij clade vcrum este comprobauit. Ad illud bellum c Germania a cersit ad sexdecim hominum millia , quibus cum alii praeerant, tum comes V olfius S capitaneus Brandhecus. Deinde Borbonium Molendinum praemittit qui exercitum acceleraret.Sed defuit illi temporis facultas ad coepta peragenda: nam Cal.Ian. circiter Avis sis mediam noctem animam Deo tradidit Lutetiae in aedibus Turnelianis. Funus ad aedem -- - Virginis matris inde Sandionysium elatum est, ubi tota principum consanguineorum turba regia illi iusta more maiorum per luta sunt. Post eius mortem suspicio quaedam. Oextitit reginam Mariam grauidam cste sed statim rem aliter habere ipsamet confirmam
ADVERsis rebus valde ab ipsa adolescentia iactatus fuerat. Quum dux Aur lius est et,praelio victus est ad Salalbinum in Britonia,SI captiuus magna tum Biturigum diu inclusus. Deinde Carolo octauo Neapolim prosccto, obtalus Novariae eo venit omnium rerum I nuriae, ut canibus & soricibus vescendum illi esset: sicque multos ex suis inedia ac egestate amisit:donec cum Carolus Neapoli rediens liberauit. Postquar num iniisset, qui rebus aduersis cum illo steterant,suadere conabantur, ut eos ulcisceretur qui regnantis Caroli nomine & iussu illum bello Mixerant, maxime Ludovicum Trimollium,qui illum prorex ad Santalbinum pranio vi rat, de ceperat. Verum nega- sciuit ille R E G i s Galliae esse,iniuri is vindicare quas dux Aurelius accepi siet: qui enim integra contra se erga Regem fide Herant,eos non minori in se nunc Regem sere.
28쪽
RINCIPI optimo, ob eamque caulam patri populi dicto, se mcessit Franciscus dux Valesius comes Amolis mensis. Qui tanta 'g' successione auctus, Principes conlanguineos de reliquos regis Ludovici familiares in consilium adhibuit, nullumque ex illis opum xit, sed qua coditione apud Regem fuerant, manere ivllit. Horum ex sententia placuit quamprimum Remos proficisci, ut illic regno inaugurareturridque fictum est eius de inensis Ian.xxv die, I FI Deinde regio apparatu pro more Lutetiam ingreditur, & hoplomaclitam in vico Antoniano instituit, ubi certamen sustinebant dux Alciaconius, dux Borbonius Sc comesro Vindocinus.His gestis animum coepit appestere ad componendas rationes & magistratus regni.Principio Antonium Pratensem,summum senatus Parisiensis praesidem cancellarium creauit. Nam morte Regis crat duntaxat fiduciarius sigilli regii Stephanus Poncherius episcopus Parisiensis, qui postea archiepiscopatu Senonensem gessit. Di cem Borbonium magistrum equitum dicit, Connes tablium vocant: comitem Vind cinum Insulς Francii ,Lautrecum Aquitaniς prificit.Palis lacu, priscctum praetorio, threschallum costituit: Bosium,qucin adolescens moderatorem habuerat, prςtorio prPscit. Hunc una cum Florimondo Robertcto principe secretario, si unam administrationem omnium rerum habere voluit. Habuit denique hic Rex apud se duos in primis charos, Annam Mommorentium & Philippum Chiotum Brionium, quorum postea zo summa apud nos extitit autoritas. Porro quum iter a Ludovico coeptum porficere in animo haberet, sordera cum principibus & populis finitimis renouare decreuit. PM cem cum Anglo initam a rege Ludovico confirmat, vidua eius remittit, sexagena coronatorum ni illa quotannis dotis nomine pendens. Eam Anglus duci Sothiolco pro summo in illum amore nuptum tradit. Rex Ludovicus Venetis Bardi olom una Alui num imperatorem, qui pugna Pandina captus fuerat, Andream item Glitium prouisorem Brixi ς captum, pactione certa cum eis facta remiserat. Huius pactionis condiationes Rex confirmat: erant autem hae: uti Veneti auxiliares copias Legi mitterent adducatum Mediolanensem recuperandum &seruandum: utique Rex mutuo illis auxi lium ferret ad recipiendum quicquid Cςlar Moinulianus per vim occupaba neinpe3o Brixiam S: Veronam cum aliis oppidis. D v M hςc geruntur,Lutetiam ad Regem accessit comes Nessaliuius legatus C roli Austrii ut fidem clientelarem& obsequii autoramentum profiteretur nomine C
mitavium Flandri ς de Artes aliarumque prouinciarum, in quibus regem Galli et si periorem agnoscebat: id quod pristitit Simul etiam ut firmior amicitia inter duos illos principes constare agi coeptum est de matrimonio ipsius Austri j cum Renata Li douici filia, Regini; sorore.Ad illius pacti constitutionem mittitur Vindociniis legatus ad Carolum Austrium: i adiungitur stephanus Poncherius, Gentius&Sesaeneius. Vindocinus per Hannoniam S mediam Brabantiam iter faciens, Hagam Holland rum peruenit: ubi quum Carolum Austrium reperiaec transactaillic res est.Quum in o tem Austrius comitem Nasi auuiu familiariter diligeret, initum etiam illic est eius m trimonium cum principis Aurangi j sorore,quae in aula Gallica comorabatur. Quare Nassauitat Vindocinum illinc Feram usque ad flumen Oliam comitatus est quo principem Aurangiam Giuerius Se Manlia nobilis foeminae Picardia adduxerunt, is ique
consummatum est matrimonium. Libet hic commemorare quid in eo itinere didic rim,& quemadmodum Princeps ille Hispaniarum instituebatur.Caprarius,quem antea docui a Rege Ludovico illi ex consensu ciuitatu Flandriae moderatorem praeposi- ia M. tum fuisse,sic illum educabat, licet annum glans decimumquintum nondum attigisset, ut ex quibuscunque prouinciis adferrentur literi; vel nocte intempest omnes ipsi redderenturi ex quibus perlectis ad consilium, ubi omni a coram eo constituebantur, ipse Io referret. Accidit aliquando ut Gentius qui apud eum Regis legatus erat, ego vero illic quoque iussu Vindocini cum illo substiteram apud Caprarium coenaret in eum J: se monem veniret, ut mirari se diceret, quod adolescentis principis ingenio tantum l. boris, quo eum facile poterat leuare, imponereETum Caprarius: li Genli,inquit,vindeo me illi curatorem M tutorem datum: hunc volo post mortem meam sui iuris esse Quod si suarum rationum ignarus sit me mortuo alio illi curatore opus fuerit, ut qui ex
29쪽
aliena fide S diligetia penderet, neque in rerum gerendaria cognitione esset versatiri. D v M haec fluant, Rex quum Ambosiae cilci,copias suas magnis itincribus Lugdunum contendere rubet,quo ipse cXtremo Iulio mense peruenit: ubi ctiam Vindocinus illi praesto iuit, qui eum de rebus a se gestis docet. Ferrandus A rragonius quum tim cine in se vires illas quae in Italiam parabantur,l cx convcrteret, quibus Nauarrae regnupaulo ante per vim occupatum cripcrct, cum illo paciscitur. Rex Lugduni quo ordiniae exercitum progredi vellet, tamonstrat: primam aciem Borbonio tradit, adiuncto Francisco Borbonio eius fratre, qui nuper dux Castello rudi creatus crat, item marcschalio Chabanio, principe Talemondio Ludovici Tri mollii filio, Ioanne Iacobo Traiulsio Galliae mares chalio, Bomucto, Imbercurio , I clinnio Roucrgiae senes chal- Ialo, barone Beardo, comite sanccrrano M aliis c luitiam prasctis. Pedestres copias ducebat Petreius Nauarrenus, ncmpe sex millia Vasconum, quibus illum Reci praesec rat,nullsique rodcmptionis numerato pretio liberum secerat, tuum in pugna Rauennens ubi peditibus Hispanis praeerat) in Gallorum potestate venisset. Adiunxit etiam Rex quatuor G. illorum millia, quibus octo duces praeposuit, Lorgium, Piralium Malugeronium, R es oburgium, Lortellium, Lanarii in minorem, Onatilium, Herculem
Delphinatem &capit cum Commarquium: denique Germanorum militum octo
aut nouem millia Mediam aciem ipse . cebat, secum habens ducem Lota ingum, ducem Vindocinum, comitem sanis aulium, O alium, Ludovicum Trimollium, ducem Albaniae, nothum Sabaudum,odetum Eoxium Lautrectam, capit cum B 2sd. iam cui tantus honos a Rege est habitus,ut ipsi, praelis die ab illo cingi S equitum torquatorum dignitate ornari volucriti & alios multos equestrium tutanarum ductores. Aderat praeterea Carolus dux GuEdrius, qui uniuerio Germanico peditatui praeeriit, cum comite Guisio nepote Caroli ducis Lotaringi fratre: hi enim peditatui a censebantur una cum ipso cucldrio. Postrcinum agine tradi tum est duci Aleticonio cum firmissimis tum equestribus tum pcdcstribus copiis. Quum Rex Gratianopolim perueniret, iam Borbonius A mbrodunum versus iter faciebat,& certis locis sorum vinarium exercitui initituebatur. Itaque Rex matri Ludovicae Sabaudae regni gubem naculoradit,ipie Ambrodunum B Orbonium subsequitur.Ebpostquam peruenit,r . . perit Prosperum Columnam Romanum virum sortem, qui a Leone papa cum mille so- . . quingentis cquitibus submissilis fitcrat Helvetiis, ad ipsis alpium radices in Pedemontana regione consedisse, valde securum animi, quδάmontium angustiae ab Helvetiis obsidebanni Sed extiterutccini quidam exploratores,praemissi a Carolo Solerio Mo- retiano, qui confirmabant transitum cile ad Roccain miluiam, ubi nullae erant Helvetiorumcustodiae, quia nulli via liram equites hac iter facere conspecti fuerant: hae Prosii erum inopinatem facile opprimi posse.Hoc nuntio perlato, negotium dat mareschalio Chabannio, Imbercurio,Albinio, Badio, Bussio Ambolio de Mommorentio, qui tum Bosii pr fecti praetorio legatus erat rem ut aggrediantur, ad quam opera Moretiani de ducibus itineris ut intur quos habebat. Adjebat Morcitanus, illis, etiam siquid offendcretur, tutum tantispcr receptum vel Fossanum vel Saullianum fore, go
Nos TR i quum ex superioribus locis copias in campum non sentientibus aduersariis deduxissent, certiores fiunt Prosperum cum equitatu esse Villanouae Soleri rum. Ita ue illuc contendunt:qubquum peruentisnt, comperium illos Villas incam discessisse:est autem exiguum oppidum ad flumen Padum, duorum ab eo loco milliuinteruallo.Veri mi diluxerat,s transeundum erat flumen, quia nusquam esset propinquus pons, nisi in ipsa Villai anca.Hae dissicultates quum occurrercho itineris di cibus quidam recipit se illos vado traiectiarum, mille sere passitum interuallo infra Viblafiraticam: id quod praest ait Imbercurius praecursorum pri cinis prandi j tempore ad portam oppidi accedit: quo animaduerso ex oppidanis aliquot ad claudendas portas soconcurrunt. Vc iam duo cquites,alter Normanus, nomine Bellovacus cognomentor . - Elegans, alter Halancurius genere Picardus summo conatu incitatis equis ad portam' accelerant. Halancurius tame si equi impetu in soli onpidi deturbarctair, esitamcnoppidanis terrorem iniecit, ut Bellovaco otium fuerit ad lanceam immittendam, quδportam subito claudi prohiberct. Imbercurius subsequens flatim equo desilit,& in po
30쪽
tam vi irrumpit. Interim mareschallus Chabansitus cum reliqua multitudine accedit, niversi equis insidentes oppidum ingrediuntur:ibi Prosper mensae allidens deprehenditur qui ut saluti suae consuleret, se data fide Albinio dedit. Denique omnes prandendo capiuntur, fitque praeda mille ducentorum cquorum Neapolitanorum. His r bus consectis nostri metu Helvetiorum qui Conis crant, cum captiuis SI cquis se Fosi num recipita dum totus cxercitus adueniret. Helvetii suos equites profligatos esse cc tiores facti,Gallorum exercitum in planitiem transisse, iamque Regem iuga alpium t nere supra Sampaulum , qua nullus unquam exercitus iter siccerat, Conium Sc omnes
aditus relinquiuit, ut Mediolanum se reciperent. His se coniungit cardinalis Sedimet Io sis,qui Pinicrotae crat cum parte copiarum, ubi lcgati papae autoritatem habebat, dc Maximiliani Caesaris nomine rebus administrandis constitutus erat. Ita nullo prohibentel cx iter per angustias conficit, dc Conium, unde Helvetii pridie eius diei profecti tu rant,peruenit Du hqc fiunt, arius Pryaeus alio itinere a rege missus, auxilio Genu sum usus Alexandria potitur, de in fide Regis accipit, opera quo dam oppidanorum qui Guel finarum partium erant Rex ubi omnia sibi prospere cumire perspicit, Conio resta Carmaniolam contendit, inde Moncallerium, ubi Padum transit. I bi auunculus dux Sabaudus frater Ludovicae Sabaiidae quae in Gallia relicta restat administrationi
praeerat illi obuiam procedit,eumque Taurinos ducit, ubi magnifice excipitur. Deir de nulla mora interposita Chiuasum contendit, unde Helvetii nuper discellerant direto pto oppido, de arce incensa. Inde Ucrcellas mouet,qua cilicet Heluctis progrediebantur: quibus a tergo imminebat,ut conquiescendi facultate nullam daret,donec Medi lanum illos compulit. Vercellis Nouariam ire contendit,quae in illius fidem traditis ci uibus venit: cui praeficitur mareschallus Chabanius.Illuc adueniunt cohortes nigrae, quae vocantur: constabant sex millibus Germanorum, qui totos viginti annos simul militauerat, de bello assueuerant. Has dux Gueldrius auxilio regi adduxerat, cui legatus attributus erat uanius. Ita Rex omnibus copiis collectis iter Marinianum instituit. D v M haec seruntur, dux dc Nquius Sabaudus rcm componere inter Regem dc - -- Helvetios aggre)iuntur, tandemque his coditionibus perficiunt,uti Rex pecuniae in I imi
gnavim rcpraesentaret, quam sibi ab ipso dc maioribus deberi dicebat tum stipendioru o nomine quae superioribus bellis meruerant, tum pacto quod Diuione Trimollius sec rat: utique illi ducatu Mediolanensi decederent: utique Rex annua pensione sexagena ducatora millia Maximiliano Ssortiae, qui tum Mediolanum tenebat, persolueret. Ad tantam conflandam pecuniae summam collatum est quicquid argenti tum solidi tum pote, Commutatis ad itineris ccleritatem iumentis, ad serendam suis opem proficistitur.Lugduni certior fit committi praelium quo ex nuntio tantum doloris cepit, ut in febrim Continentem magno falutis periculo inciderit. Compositione utrinque confecta P dc collatis pecuniis, deliguntur Laut cus& Nothus Sabaudas cum grauis armaturae quadringentis equitibus, qui pecuniam Butator deserrent: illic enim praesto esse oportebat delegatos consciaeratorum adeas accipiendas. Rex quod arbitrabatur ex pacto urbem dc arcem Mediolanensem statim traditum iri, Samsrigidum usque progreditur,quod ad magnam viam Mediolanensem situm cst, eo consilio ut postero die duobus passuum millibus Mediolano castra poneret. Pcr idem tempus exercitum pontificium ducebat magnificus Laurentius Medices papae nepo eratque Placentiae. at praeterea exercitus regis Hispaniarum non procul Placcntia ad flumen Padum, duce Remundo Cardonio, qui Hispanici exercitus imperator fitcrat in pugna Raucnensi. Cum illis summa contentione agebant tum dux Maximilianus tum cardinalis Sedi Io nensis,ut sura copias cum Helvetiis coiiangerent: sed duabus de causis adduci huc non potuerunt: una quod sibi mutuo dissidebant. Lauretius enim quum Remundum multa simulatu agere animaduertere uspicabatur ista iussu Hispani fieri, qui cu Rese commercii aliquid clanculum haberet Idem mundus a Laurentio metuebat quod legati a papa ad Regem crebro accederent. Altera, quod ambo pariter utrinque includi nolobant hinc nostris copiis,quas integras Sc paratas videbant, illinc Vinctis, quas adduc signati erat apud principes de reliquos nobiles, ut illas in octo dicrum sumptus tantur relinqueretur. Dux Gueldrius pacem videns conciliatam,simul quod audiret Brabantos filos fines bello inuasisse venia accepta, δί in suum locum relicto comite Guiso ne